Raad
lang
van Oegstgeest praatte
over schoolkwestie
Voor behoud van teelt in de
Bollenstreek is boven-gem.
bestuursorganisatie nodig
Bloedtransfiisieteam is
klaar voor vertrek
Corry Schimmel was
op recordjacht
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
DONDERDAG 28 JULI 1960
Principieel subsidiedebat
Waardering voor de ontworpen
locale busroutes
T~JE GEMEENTERAAD van Oegstgeest heeft zich gisteravond bijzonder
A-J spraakzaam getoond: alleen de rondvraag, waarmee de vergadering
door omstandigheden werd begonnen, vergde al meer dan een uur het
ging over de verhuizing van een klas van een openbare school en daar
na duurde het nog een half uur voordat men door de mededelingen heen
was. De elders in dit blad gepubliceerde toekomstige locale busroutes
brachten namelijk de tongen ook nogal in beroering; de waardering voor
de tot stand gekomen routes was unaniem.
Over de gewraakte klasverhuizing ha'd
mevr. G. A. Kramers-de Vlaming Pley-
sier (P-v.d.A.) enkele vragen gesteld en
deze waren pas kort voor deze raadsver
gadering schriftelijk door B. en W. be
antwoord. Aangezien mevr. Kramers de
vergadering vroegtijdig moest verlaten,
werd eerst deze kwestie behandeld. De
belangstelling op de publieke tribune
hiervoor was grootalleen dit punt bleek
niet minder dan zeven belangstellenden
te hebben getrokken.
Na een mondelinge toelichting van me
vrouw Kramers op haar vragen, meng
den zich verscheidene raadsleden in de
difcussie. De zaak zelf was nu wel niet
zo bijzonder belangrijk maar bleek ver
scheidene betrokkenen toch „hoog" te
Burgemeester H. L. du Boeuff maakte
ten slotte een eind aan alle gepraat door
te zeggen, dat B. en W. de huns inziens
meest aanvaardbare oplossing hebben ge
kozen (er konden beter 25 grotere kin
deren verhuizen dan 40 kleuters) en dat
zij niet van plan zijn van standpunt te
veranderen tenzij de drie belanghebbende
partijen zelf tot een eensluidende andere
oplossing komen.
Paar honderd meter
Ten aanzien van de busroutes deelde
de voorzitter nog mede, dat alle Inwo
nen van Oegstgeest nu hoogstens slechts
een paar honderd meter behoeven te lo
pen als de routes worden goedgekeurd De
routes zullen nooit meer door het oude
dorp gaan maar net ervoor afbuigen in
noord-oostelijke richting aangezien de uit-
breiding van Oegstgeest die kant op gaat.
Wethouder J. F. M. Steenmetsor (KVP)
gaf over de routekwestie ten slotte nog
•en schriftelijk opgesteld, fraai en uit
voerig overzicht.
Met de eigenlijke agenda was, de raad
sneller klaar dan met de twee genoemde
punten. De meeste voorstellen werden
zonder veel commentaar aanvaard. Zo
werd besloten bij de Kroon verhoging aan
te vragen van het maximum aantal ver
gunningen van 7 tot 9 en van het maxi
maal aantal verloven A van 10 tot 12
Minnelijke schikking
De subsidie-aanvragen bleken
meer stof tot praten te geven maar
ten slotte werden toch de voorstel
len inzake subsidiëring van de me
dische en opvoedkundige bureaus, de
jeugdorganisaties en de algemene
openbare bibliotheek aanvaard. De
discussies bewogen zich voorname
lijk op principieel terrein.
Zo stelde de heer J. P. Brouwer
(Prot.-Chr.), dat hij er eigenlijk be
zwaar tegen heeft, dat de Kerken ge
bruik kunnen gaan maken van over
heidsgelden. Hij kon beslist niet blij
zijn met de onderhavige subsidies, al
hoewel hij niet tegen wilde stemmen.
De Kerken zelf moeten hun bijdragen
vergroten. Hij informeerde naar de
mogelijkheid om van het aangekoch
te historische pand aan de Wijtten-
bachtweg een opvangcentrum te ma
ken.
De voorzitter was het volledig met hem
eens en zou persoonlijk de subsidie-vra-
gende kerkelijke verenigingen slechts een
financieel „schouderklopje" willen' ge
ven. Het voorstel v
steeds op een compromis. Overigens
gaat het hier om subsidies voor het zgn.
„open" jeugdwerk. Over het aangekoch
te pand hopen B. en W. in een volgende
vergadering een voorstel te kunnen doen.
De onteigeningsprocedure met de gebrs.
Lubbe behoeft niet door te gaan omdat
OEGSTGEEST
Busroutes thans
vastgesteld
Burgemeester cn wethouders van Oegst
geest delen mede, dat op 26 juli j.I. door
d« N.Z.H.V.M. na overleg met en met in
stemming van B. cn W. (onder voorbe
houd van goedkeuring door de Rijksver
keersinspectie) de busroutes als volgt zijn
vastgesteld;
Hjn I; Leidse Buurt - Rhijngeester-
straatweg - Schoutenburgstraat - Wijt-
tenbaohstraat - Floralaan - Korenbloem-
laan - Lange Voort - Schoutenburg-
straat Rihijngeesterstraatweg - Leidse
Buurt.
Hjn II; Leidse Buurt - Nassaulaan -
Terweerweg - Emmalaan - Marelaan -
Hofbrouckerlaan - Laan van Alkemade -
Hareriboslaan (langs bejaardencentrum) -
Biet Hejnlaan - Hofbrouckerlaan - Ma
relaan - Emmalaan - Waldeck Pyrmont-
laan - Van Giuefthuysenplein - Oranje
laan - Leidse Buurt.
Van de Leidse Buurt af komt er
een 6-mlnutendienst op Leiden, terwijl
er van de belde eindpunten in deze ge
meente af een 12-mimitendienst komt.
Door het bovenstaande zijn de door
het lid van de naad de heer Blansjaar
gestelde wagen met betrekking tot de
busroutes 'beantwoord, alsmede een door
do heer D. J. Kommer tot de raad ge
richt schrijven.
Masker- en mimespel
Ter gelegenheid van het negende
oecumenisch Europees jongerencongres
zal door de deelnemers een Europees
masker- en mimespel worden gebracht.
Hierin worden hun ideeën over de sa
menwerking van de kerken en volken
tot lerven gebracht Dit spel begint
daffnididag om 3 uur op het speelveld
van Oud-Poelgoest bij ongunstige
weersomstandigheden in het koetshuis.
i W. berust ech-
Advertentie
Voor KOELKASTEN
NAAR
RADIO KROMHOUT
Vliet N.Z. 32 - RIJNSBURG
op het laatste moment een minnelijke
schikking kon worden getroffen, zo deel
de de voorzitter mede.
Tot vakonderwijzer lichamelijke opvoe
ding werd de heer W. Wendt gekozen en
tot onderwijzer aan de tweede openbare
lagere school de heer J. N. Gelok.
Voor de aanleg van een tijdelijk voet
balveld werd f 1400 beschikbaar gesteld.
Zeilen
Gebr. Guina bleven
op eerste plaats
De derde race van het Europees kam
pioenschap in de Starklasse die gisteren
op de rede van Bendor werd gehouden,
is gewonnen door de gebrs. Quina (Por
tugal). Zij behielden daardoor de ei
plaats in het algemeen klassement. Door
de sterke wind die soms snelheden
bereikte rond de 70 km per uur n
ten vele deelnemers de strijd staken.
Maas, is, in tegenstelling tot andere
richten, niet van de partij.
Tennis De Amerikaanse promotor
Jack Kramer heeft zijn groep van
fessionaltennisspelers uitgebreid met" de
28-jarige Fransman Robert Haillet. He*
contract werd gisteren in Parijs gete
kend.
Voetbal Het Deense nationalevoet
balteam behaalde gisteravond in Ko
penhagen een verrassende zege met
1—0 op Hongarije,
Cricket Aan het einde van de eer
ste dag van dc tweedaagse cricketwed
strijd tussen een K.N.C.B.-elftal en de
North Middlesex Cricketclub uit Enge
land. gespeeld op het terrein van Rood
en Wit in Haarlem, hebben de Neder
landers een kleine voorsprong van 29
Ned. Roode Kruis helpt Kongo
Uitstel van zijn promotie tot doctor inI „bloedbank" (de voorraad bloed waaruit
dc medicijnen had dokter F. Peetoom er artsen in noodgevallen en bij operaties
zelfs voor over om deel te kunnen nit-| kunnen putten) dreigde uitgeput t« ra-
maken van de medische eenheid van het ken Omdat Nederland op het gebied
Ned. Roode Kruis, die op verzoek van de
Liga van Rode Kruisverenigingen te
Genève naar Kongo zal vertrekken.
Nadat de Belgische artsen als gevolg
van de houding der negers waren ver
trokken en de Kongolese medische hulp
krachten de dokterstitel met de daaraan
verbonden bevoegdheden eisen, ziir er
heel wat problemen in de nieuwe staat
ontstaan. Een van de gevolgen was, dat de
de bloedtransfusiedienst een inter
nationale faam heeft, deed de Liga van
Rode Kruisverenigingen een beroep op
ons land om een bloedtransfusieteam te
leveren. Zondag bereikte het verzoen het
Ned. Roode Kruis en de dag daarop was
de zaak voor elkaar. Dit hield o a in
dat het ministerie van sociale zaken en
volksgezondheid de kosten van het team
op zich zal nemen.
Tour de Lisse
W. Rietveld neemt gele trui
over van Ton Zeldenthuis
Ook voor de derde etappe van de Tour
de Lisse was weer veel belangstelling en
het was prima fietsweer. Jammer dat
Europese tijden 1500 en 800 m
vrije slag scherper gesteld
De 22-jarige Bussumsezwemster Corrie Schimmel verbeterde gisteren
tijdens de wedstrijden o mde nationale titels 1500 meter vrije slag in het
bosbad in Ermelo twee Europese- en twee Nederlandse records. In de
eerste serie zwom zij namelijk de 1500 meter in de tijd van 19 minuten en
45.1 seconde en bleef daarmee 1.1 seconde onder de oude Europese- en Ne
derlandse records op deze afstand, die zij op 15 juli 1959 in Utrecht ves
tigde (19.46.2). Het wereldrecord staat met 19.25.7 op naam wan de Austra
lische Ilsa Konrads.
Bovendien verbeterde Corrie Schim
mel tijdens de race de Europese en Ne
derlandse records 800 meter vrije slag.
Haar tijd was 20 minuten 18,8 seconde.
De oude records, die eveneens op haar
naam stonden, waren 10 minuten 22,3
seconde en werden op 1 augustus 1959
gevestigd, ook in Ermelo. Wereldrecord
houdster 800 meter vrije slag is Ilsa
Konrads met een tijd van 10.11.4,
Dames: 1. en kampioen van Nederland'
Corry Schimmel ('t Gooi) 19.45,1 (nieuw
Europees en Nederlands record); 2. Ma
rian Heemskerk (Naarden) 19.54.8; 3
Jans Hulsegge-Koater ('t Gooi) 19.58.
Heren: 1. en kampioen van Nederland*
Johan Bontekoe (HPC) 19.15.5; 2. J. de
Witte (AZC, Apeldoorn) 19.51.6; 3. André
Hermsen (Robben) 20.19.6.
Voor de aanvang van deze kampioen
schappen werd met het oog op een eve»
tuele uitzending van een 4 x 200 meter
vrije slag estafetteploeg een selectie 200
Corry Schimmel (op voorgrond)
in een fel duel met Marianne
Heemskerk, tijdens de wedstrij
den om de nationale titels 1500
en 800 m. vrije slag in het Bos
bad te Ermelo. Dat het hard ging
staat vast, want Corry verbeter
de twee Europese records.
meter vrije slag gezwommen. Het resu)
taat hiervan was: 1. J. Bouwman ('t IJl
2.11.4; 2. Ch. Ritton (DJK) 2.12.1; 3. Leo
Verburgt (PSV) 2.12.2; 4. J. Bontekoe
(HPC) 2.12.8; 5 W. V. Spingelen (HZPCJ
2.13.6; 6. G. Korteweg (DZC) 2.14.2.
Joop de Mos in de
halve finales
De Nederlander Joop de Mos verraste
gisteren in het internationale toernooi
voor-tennisleraren in Eastbourne door
de kwart-finales in twee sets te winn
van de als nummer drie geplaatste Aus
traliër Peter Molloy. De cijfers: 86
64. De uitslagen van de andere wed
strijden voor de kwart-finalès waren;
Worthington (Australië) versl. Pottinger
(Did) 64 62; Moss (Engeland) versl
Stuhldreyer (Did) 6—3 2—6 8—6; Cuwt-
hom (Australië) versl. Sehmrau (Did)
7-5 e-i.
Schaken
Ruime Russische
In de eerste ronde van de schaakont
moeting tussen West-Duitsland en Rus
land die gisteren in Hamburg werd ge
speeld, behaalde Rusland een ruime
63,4voorsprong. De gedetailleerde uit
slagen waren: TalLehman 10; Kotow
-Ballias 1—0; Tolusch—Pfeiffer 1—0;
Geiler—Morlok 10; Petrosjan—Tesch-
ner 10; KeresTroeger 10; Boleslaws
ki—Darga 1414; PolugajewskiHrtte
afgebroken.
Draw van Feijenoord
Moskou
tegen
Feijenoord bereikte gisteravond, i
derde wedstrijd van de toernee dopr
Rusland, voor 20.000 toeschouwers
verrassend goed resultaat tegen het
sterke Dynamo-Moskou. De eindscore
werd namelijk 22, nadat de Russen bij
de rust een 2—1 voorsprong hadden. De
gelijkmaker werd drie minuten vooi
door Bennaars gescoord.
Dynamo-Moskou opende in de 17«
nuut de score met een doelpunt
Shapovalov. In de 21ste minuut zc
Meyers voor een 1—1 stand. Bijna
kwartier later, in de 33ste minuut,
kregen de Moskoviten door Shapovalov
opnieuw een voorsprong (21), die dus
kort voor tijd door Bennaars werd weg
gewerkt. De wedstrijd werd gespeeld in
het Moskou-Dynamo stadion. Het regen
de vrijwel voortdurend, waardoor de
publieke belangstelling relatief tfering
Lamboo die een goede plaats in het indi
viduele klassement had, niet meer mee
kon doen. Toen h(j woensdagmiddag naar
ielreparateur fietste brak zijn
voorvork, hij vlei en kreeg een hersen
schudding. Door zijn uitvallen is de oranje
Tisslngplocg lelijk gehandicapt.
Siem v. d- Ham die verleden jaar de
Tour op zo overtuigende wijze won, loste
het startschot. Al dadelijk kwamen de
premies los en dat ging zo de gehele
etappe door. De aanmoedigingen waren
uiet -van de lucht en men staat Iversbeld:
iver het geluidsvolume dat het jonge
•olkje kan produceren bij het aanrooedi-
;en van zijn favorieten.
In de eerste ronde werd er dadelijk
hard aan getrokken, 7 min. 49 sec. was
de tijd, hetgeen een gemiddelde anelheid
betekent van 37,5 km per uur. Als eerste
drie kwamen door de groene truidrager
W. Rietveld, gevolgd door N. Zoet en H.
Mens. De tweede ronde ging nog sneller
7.32 dit is 38.3 km/u; 1. H. Mens, 2.
W. Rietveld, 3. N. Zoet. Met 825 d.i. 33,8
km/u ging de derde ronde in: 1. H. v.
Lierop, 2- H. Mens, 3. Fr. v. Zeist.
De laatste ronde in totaal worden
19 km gereden zodat elke ronde 4,75 km
is was enorm snel: 7.15 is een gemid
delde snelheid van 38,9 km per uur en dat
op een gewone fiets, zonder versnelling
en zonder race-onderdelen! De groene
truidrager W. Rietveld finishte als
ste en won daarmee de derde etappe. Het
bracht hem bovendien in de gele trui
Op een meter of vier werd hij gevolgd
dpor T. Zeldenthuis die daardoor afstand
moest doen van de gele trui; no. 3 was
M. v. Dijk.
De laatste sprint was geweldig. W.
Rietkerk behaalde hierin een snelheid
van 52 kml
Ans Verheijen van de St. Agathaschool
was de Tour-miss en beloonde de
winnaar met bloemen en de gebruikelijke
overwinnlngskus die ze reikhalzend
de lange overwinnaar gaf.
Er komt weer een hevige spanning in
de Tour. want Ton Zeldenthuis zal dat
niet op zich laten zitten en H. Mens
N. Zoet zijn gegadigden met wie ernstig
rekening moet worden gehouden.
Na afloop spraken we nog even met de
overwinnaar die. naar ons bleek vast be
sloten is deze Tour te winnen. Zijn ploeg
leider G- Huurman gaf hem ook de beste
kans. Het zal er dus de volgende week
weer gaan spannen, want voor deze week
ts het Tour-spektakel afgelopen. Dit be
tekent echter geen vier dagen rust want
er zal nog flink worden getraind.
Dagklassement: 1. W. Rietveld 31.47;
2. T. Zeldenthuis 31.57; 3. M. v. Dijk, N.
Zoet, H. v. Lierop, P. Vrijburg, J Dege-
naars. H Mens. Fr. v. ZeLst, F. Baak, ïd
de tijd van 32-02.
Algemeen klassement: 1. W. Rietveld
1.03.26; 2. T. Zeldenthuis 1.03.31; 3. H-
Mens 1-03.46; 4 J. v. Rooijen; 5. P. v. d
Lans; 6. N. Zoet; 7. W- Mooijekind; 8- J.
v. d. Ploeg; 9. Fr. v. Zeist; 10. P. Vrijburg.
Puntenklassement: 1. W. Rietveld 32 pnt;
H Mens 18; T. Zeldenthuis 16; N. Zoet 15;
H. v. Lierop 12; M- v. Dijk 5; J. Degen aars
3; Fr. v. Zeist 3; J. v. Rooijen 3; J. Boot
1 pnt.
Plocgenklassement etappe: Ploeg Tis-
sing 1.36.06; 2. Graficus 1-36.06 3. De
VWnder 1.36.06 4. Bronkhorst 1.36.06;
Waja 1.38.08 6. Ons Weekblad 1.39.86
Melkhandel 1-40-08; 8. Beijersbergen
1-44.57.
Algemeen Ploegenklasscment: 1. Tlssing
3-18.17; 2- Bronkhorst 3.1858; 3- De Vlin
der 3.19.26; 4. Waja 320-84; 5. Graficus
3.22.10; 6. Melkhandel 3-22.56; 7- Ons Week
blad 3.25.43; 8. Beijersbergen met 3.4214
Tot de strijdlustigste renner werd ver
klaard H. van Lierop en tot de ongcluk-
'cigste renner J- Boot.
Uit de strijd werd genomen J. Lamboo
zodat er thans drie uit de strijd zijn.
Het schijnt nog maar steeds ondanks
herhaalde waarschuwingen vanaf
jurytafel niet tot de meest jeugdige
kijkers te zijn doorgedrongen dat het voor
hen en voor de rennertjes uiterst gevaar
lijk is zich buiten de touwen te begeven.
Laat het voor hen een waarschuwing zijn,
dat de politie enige namen heeft geno
teerd.
Maandag 1 augustus wordt de Tour
voortgezet met de vierde etappe: vier
ronden over 19 km; aanvang half acht,
start Spekkelaan tegenover het kleed
lokaal van het gemeentelijk sportpark.
De uitzending van het team betekent
>k in wetenschappelijk opzicht een groot
offer voor Nederland, getuige de functies
deze specialisten. Het team staat on-
leiding van dokter F Peetoom arts
bij het centraal laboratorium van de
bloedtransfusiedienst te Amsterdam De
andere leden van de groep zijn dokter
D. Herderschee, bacterioloog-seroloog bij
het laboratorium gezondheidsleer van de
gemeente Amsterdam, mevrouw G. A. W.
Peetoom-van Weel, echtgenote van de lei
der, die diverse werkzaamheden zal
verrichten, mej. M. van der Veer, ana
liste bij het centraal laboratorium en de
heer J. A. van Steenveldt, technisch as
sistent bij het centraal laboratorium.
De taak van het team zal zijn te zorgen
dat bloed van donors wordt afgenomen
bewaard tot het nodig is voor patiën
ten. Omdat men niet weet onder welke
omstandigheden men in Leopoldville zal
moéten werken en wat aan materiaal nog
aanwezig is, neemt de groep de ^gereed
schappen" mee. die in Amsterdam, wor
den gebruikt. Van het begin van de
werkzaamheden in Kongo af zal men te-
Groot offer
Dezer dagen werd in Den Haag
de Rode-Kruisuniform uitgereikt
aan de leden van de medische
groev die naar Kongo zal ver
trekken. Op de foto v.l.n.r. mej.
Af. van der Veer, de heer J. A.
van Steenveldt, dokter D. Her
derschee, dokter F. Peetoom en
mevrouw Peetoom.
vens trachten Kongolezen op te leiden
voor eenvoudige praktijkwerkzaamhe
den, omdat de groep beslist niet langer
dan drie maanden kan blijven.
Dokter Peetoom heeft door zijn ver-
trek naar Kongo, zijn promotie moe
ten uitstellen. Hij was in onderhande
ling met een drukker, die zijn proef
schrift zou gaan drukken. Het is al de
tweede keer dat zijn promotieplannen
worden doorkruist. De eerste keer
verloor hij het manuscript van zijn
proefschrift....
Interessant
Het echtpaar Peetoom heeft geen kin
deren. Toen dokter Peetoom dan ook het
verzoek kreeg naar Kongo te gaan, heeft
hij zonder dat zijn vrouw het wi.vt ja
gezegd. Eerst later bleek dat zijn vrouw
ook bereid was het avontuur te wagen.
Iedereen vraagt, zegt dokter Peetoom,
of wij het leuk vinden om te gaan Dat
kunnen wij echter eerst zeggen als wij
terug zijn. Voorlopig vinden wij het inte
ressant om te gaan.
Wanneer men zal vertrekken, staa: nog
niet vast. Het wachten is op een vlieg
tuig. In ieder geval staat het Nederlandse
team, gekleed in de Rode-Kruisuniform,
Premier Macmillan zouvandaag een
belangrijke reconstructie van zijn kabi
net bekend maken, waardoor Engeland
bijna zeker een nieuwe minister voor
buitenlandse zaken zalr krijgen. Voöx dit
ambt wordt veel;:genoemd de 57-jarige
graaf van Home,- -die de opvolger
worden van Seïwyn Lloyd, voor wie fi
nanciën bestemd zou zijn.
Toch steun voor
Tubantia
De Hengelose gemeenteraad heeft haat
drie weken geleden genomen besluit,
om de semi-profclub Tubantia (tweede
divisie) een renteloze geldlening
25.000 gulden te verstrekken, weer
ten intrekken, daar uit gesprekken met
Gedeputeerde Staten was gebleken, dat
deze het voorstel zouden afkeuren. In
middels heeft de Hengelose industrii
het aanbod, dat de gemeente aan Tuban
tia had gedaan overgenomen en de club
nogmaals een bedrag geleend.
De gemeente is overigens van plan,
Tubanitia toch financieel te steunen,
B. en W. willen Tubantia als bespeler
van het gemeentelijk stadion Veldwijk
een huurreductie geven, waartoe zij hel
reoht hebben. De reductie zal gedurende
tien speel jaren maximaal 2200 gulden
per jaar bedragen-
Joh. War dernier (van
brandstofloze motor)
in Meppel overleden
In Meppel is op 47-jarige leeftijd over
leden de heer Johannes Wardernier, dit
24 jaar geleden wereldbekendiheid kreej
als uitvinder van de zogenaamde brand;
stofloze motor. De gemeente Weststo!-;
lingwerf (Wolvega) was mede in df
uitvinding geïnteresseerd omdat daari
een enorm gebouwencomplex zou ver-|
rijzen voor de fabrikage van de motor.
Van de zijde van het toenmalige ge-:
meentebestuur werd veel betekenis aan'
de uitvinding gehecht. De namen War-|
dernier en Wolvega gingen over de hele
wereld en uit buiten- en binnenland
kwamen geïnteresseerden naar Wolvo]
ga om ztóh daar met de toen 21-jarige!
uitvinder in verbinding te stelièn.
Een lezing die door de uitvinder voor!
de studenten aan de technische hoge
school te Delft zou wofden gehouden!
liep echter op een mislukking .uit eaj
nadat de kwestie van de brandstofloze
motor wekenlang op _de frontpagina')
van 's werelds grootste kranten had ge'
prijkt, werd de uitvinder ter observatie'
in een kliniek opgenomen.
Om de uitvinding van Wardernier !i|
altijd enige geheimzinnigheid blijven
hangen, vooral omdat met de hetelucht-]
motor (want dat zou ook de, vindinj
van Wardernier geweest zijn) not'
steeds geëxperimenteerd werd. D*
ideeën van de hedendaagse geleerde;'
en die van Johannes Wardernier zouj
den elkaar ondanks grote principiëlt
verschillen toch ontmoeten. Vele mem
sen hebben hun geloof in de brandstol]
loze motor van Wardernier dan ooi
dimmer geheel verloren.
Dr. M. J. Premselat
In Westerveld is gisteren gecremeerd
het stoffelijk overschot van de zaterdag
in Amsterdam op 64-jarige leeftijd over]
leden dr. M. J. Premsela, vooraanstaand!
kenner van de Franse literatuur. In 193!
was hij in Groningen cum laude gepro
moveerd op een proefschrift over Edmonc
Rostand. Dr. Premsela publiceerde vroe-j
ger ook gedichten onder de naam Martii
Permys. Ook was hij verbonden aan he:
blad „Het getij". In 1931 werd hij leraai
aan het Vossius-gymnasium in Amster
dam. Enkele jaren geleden noopte zijn
zwakke gezondheid hem zijn werk n«
te leggen. Jarenlang Was hij verbonden
aan de Nieuwe Rotterdamse courant cn
later aan het Algemeen Handelsblad-
Stelling in dissertatie
Dr. ir. D. A. Kraaijenga, leraar aan de.
middelbare tuinbouwschool te Lisse
heeft in zijn dissertatie enige stellingen
geponeerd die in de „Dollendorpen'' waar
de bloembollenteelt het hoofdmiddel van
bestaan is, niet onbekend mogen blijven.
Dit proefschrift, getiteld „Groeimetingen
bij de tuipebol" is uitgegeven bij H.
Veenman te Wageningen.
Alvorens een korte samenvatting te
geven van het proefschrift willen we en
kele stellingen daaruit belichten. Volgens
dr. Kraaijenga verdient in de bollen
streek een eenzijdige wegbeplanting, be
staande uit bijv. Picea- en of Abiëssoorten
waaronder begrepen worden de spar, de
Canada-spar en de Sierspar alsmede da
Zilverspar en de Andalusische den, aan
beveling. In een studie van de sociaal-
economische structuur en de stedebouw-
kundige problemen wordt door hat LE.l.
en het E.T.I. een lans gebroken voor eer,
zware boombeplanting langs de weg.
gezien uit de landschappelijke waarde
van de bollenstreek. De heer Kraaijenga
beziet het vanuit een cultuur-technische
hoek waar hij schrijft:
Voor de tulpenteler is het k;mnen van
de wind als een groeiremmende facto:
van belang, omdat de mogelijkheid
wordt geboden de groei in gunstige zin
hierdoor te beïnvloeden. Het reduceren
van de windkracht 's nachts moet voor
de teelt van belang geacht worden want
de tuipebol groeit overwegend 's nachts
en deze groei wordt voornamelijk be
paald door dc nachtelijke transpiratie.
De windreductie van de pl.min. 1 m.
hoge en meestal 25 m uit elkaar liggen
de hagen is te gering. Het aanbrengen
van een enkele rij bomen zal de wind
aan kracht doen afnemen en in bepaalde
nachten de windkracht zodanig vermin-
minderen, dat dan de periode zonder of
met geringe transpiratie langer wordt,
waardoor de groei van de bol zal toe
nemen. De beplanting dient maar aan
één zijdé plaats te hebben en wel zoda
nig, dat de schaduw op de weg valt. De
Picea- en Abiëssoorten die. hiervoor wor
den aanbevolen geven reeds vroeg in
het voorjaar beschutting en spelen geen
rol in de levenscyclus van die luizen,
die viren in de bolgewassen overbrengen
Men zou zich kunnen afvragen of be
doelde boomsoorten wel passen jn de
bollenstreek uit een oogpunt van land-
schapsschoon, maar de hyacint, de tulp
en de narcis komen er van nature ook
niet in voor.
Het verbeteren van bollengronden leidt
vaak niet tot het best bereikbare resul
taat wegens daaraan verbonden hogere
kosten. Voor dit onherstelbare verlies zou
een geringe subsidiëring een oplossing
kunnen bieden, is de inhoud van stel
ling IV van de dissertatie.
Met het verbeteren wordt bedoeld het
vooraf karteren van de grond en het
daarna indien de kartering dit recht-
vaardigt omkeren van de grond door
diepdelven met bronbemaling, door mid
del van een dragline of door omzuigen
met een zandzuiger waardoor diep gele
gen goede grond naar boven wordt ge
bracht en de dode, slechte of zieke grond
in de onderste laag tot bijv. 2.70 meter
terecht komt. Voor bollengronden ver
dient aanbeveling het diepdelven in hand
kracht. Voor het omwerken van weiden
tot bollengrond kan men net zo goed de
minder kostbare manier toepassen van
omzuigen nadat eerst een zode van pl.
min. 3 cm. wordt afgestoken en verkocht,
welke zode gebruikt wordt voor het
aanleggen van sportvelden, speelweiden
Het omzuigen van bollengrond is niet
de juiste methode omdat ^clerotiën en
cysten van aaltjes blijven drijven. Het
blijven drijven van onkruidzaden is niet
meer zó belangrijk door de afdoende
chemische onkruidbestrijdmg bijv, met
chloor I.P.C. (het kruiskruid wordt hier
door niet gedood).
Een belangrijke stelling is ook deze:
Voor het behoud van de bollenteelt in
de bollenstreek dient deze streek zo
spoedig mogelijk onder beheer te komen
van een boven-gemeentelijke bestuurs
organisatie.
Hierbij maken we de volgende aan
tekening. Toen het plan voor een pro
vinciale weg werd ontworpen en eraan
werd gedacht westelijk van de He re-
weg een zg. „Omlegweg" te maken,
waaraan goede bollengronden geofferd
moésten worden, werd dit, gezien de bo-
demkftrtering door ir. v. d. Meer, met
succes bestreden door de gemeentebe-'
sturen van Hillegom en Lisse en kwam
de ontworpen weg niet tot stand maar
werd in de ambtsperiode in Lisse van
burgemeester Lambooij een gemeentelij
ke omleidingsweg gelegd oostelijk van
de Hereweg door een terrein, dat vrij
wel niet voor de bollenteelt werd ste
bruikt, een weg die door de hoogst»'
autoriteit dn Lisse wordt betiteld me'
„Miljoenenweg".
Naar een bepaalde mening zou de
door dr. Kraaijenga bedoelde boven-
gemeentelijke bestuursorganisatie er
een moeten zijn met een permanent
karakter waarin naast vertegenwoor
digers van de bollenteelt de rijks-
tuinbouwvoorlichtingsdienst, een be
drijfseconoom en een stedebouwkun-
dige zitting hebben en welke com
missie tijdelijk aangevuld dient te
worden met bestuursleden van die
gemeenten in wier ressort het. Pro
ject wordt ontworpen. Het sparen en
dus ter beschikking houden van
goede bollengrond vinden we ook
neergelegd in meergenoemd rapport
Bollenstreek waarin o.m. betoogd
wordt, dat de eis tot het sparen va»
goede bollengrond niet in een getal
is uit te drukken, industrialisatie
niet ten koste mag gaan van de bol
lenteelt en, indien er in principe
van wordt uitgegaan dat. goede bol
lengronden niet aan hun bestemming
worrlén onttrokken, de uitbreiding
van het inwonertal en de niet-agra- I
rische bestaansmiddelen zeker niet
van een dusdanige omvang zijn dat 1
hiermede aan de belangen van de
bollenteelt schade van betekenis
wordt toegekend. Dit uitgangspunt
leidt ertoe, dat het niet gewenst is
de ontwikkeling van de streek als
woon- en werkgebied extra te sti
muleren. want de mogelijkheden tot
dorpsuitbreidung zijn beperkt en
naarmate het inwonertal sneller
stijgt, zal eerder het moment aan
breken waarop ofwel aantasting van
de bollengrond op grote schaal zal
moeten plaats hebben, dan wel iede
re verdere ontwikkeling de pas
moet* worden afgesneden. Beide ziin
weinig aantrekkelijk.
Conclusies
Na de verschillende factoren die
de proefnemingen een roT speelden -
waarbij aan het zelfregistrerende instru
ment, de groeimeter, een belangrijkt
plaats wordt toebedeeld te hebbel
genoemd, komt dr. Kraaijenga tot di
volgende conclusies: a. een lage .tempt1
ratuur tijdens het planten en gedurendi
de eerste maand na het. planten is fit
wenst; de wjntertemperatuur moet niei
te hoogi zijn; in het voorjaar is hel
vroeg en regelmatig oplopen van df
temperatuur gunstig; late vorst, behalvi
extreme gevallen, doet de bol gec
schade; het aantal uren zonneschijn is
eind april en begin mei is van beteki
gebleken; na het begin van mei ir
de temperatuur zo lang mogelijk aas
de lage kant blijven, opdat de
lang zal aanhouden; er bestaat geen ver
band tussen de groei per etmaal en d(
straling per etmaal; alleen de eerst<
regen na een droge periode blijkt eC
toeneming van de groei tot gevolg t<
hebben; gedurende de periode met hogt
luchtvochtigheid 's nachts vindt de groei
plaats, om stil te staan zolang de lucht
vochtigheid overdag lager is; de groe
per etmaal wordt in hoofdzaak bepaal:
door de duur van de periode zonde
de wjnd in kracht te laten afnemen
waarvoor, een beschutting wordt
of met geringe transpiratie; de trans
piratie 's nachts is te verminderen door
bevolen.
