1
3
ie ene m
Waarom we niet naar
Baraeveld gingen
Wereldraad hielp
duizenden in Chili
oc
VICTORIA-WATER
Geref. Kerken streven
naar federale raad
Paus verkort het bidden
van het brevier
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Verenigde Staten bezaten
kerken en pastorieën
Ds. Vink geeft antivoord op
artikel van ds. Lammens
In hun bladen hebben de
twee voorzitters van de gerefor
meerde en vrijgemaakte jeugd
bonden een gesprek gevoerd
over de vraag waarom de vrij
gemaakte jongelingsbond zich
niet liet vertegenwoordigen op
de jeugddag van Jong Gerefor
meerd in Barneveld op de afge
lopen hemelvaartsdag.
Reeds eerder citeerden we uit
het artikel van ds. Lammens in
,Jong Gereformeerd", waarin
hij zijn teleurstelling uitsprak
over de weigering van de vrij
gemaakte jongens. In het Cal
vinistisch Jongelingsblad", dat
in zijn vijftiende jaargang is,
reageert "ds. J. A. Vink op zijn
artikel.
Na een uitvoerige inleiding,
waarin hij de woorden van ds.
Lammens citeert vervolgt hij:
En hiermee komen we dan tot
de zaak zelf: nL de uitgesproken
teleurstelling over onze weigering
om naar Barneveld te gaan. Het
antwoord dat onze weigering in
hield zou voor ds. Lammens beter
te verstaan zijn geweest wanneer
men ons bijv. gevraagd had om
tot een fusie tussen hun en onze
bond te komen. Dan zouden we
terecht kunnen zeggen:
,.Het jeugdwerk is zó nauw
verbonden met de kerk, dat
we door een dergelijke daad
de verdeeldheid zouden ca
moufleren."
Er was echter alleen maar ge
vraagd om een afvaardiging,
waarmee waren we er op inge
gaan niets gecamoufleerd werd.
Onze aanwezigheid in Barneveld
zou integendeel het kerkelijk con
flict temeer hebben geaccen
tueerd. En dat kan alleen maar
goed zijn omdat we de pijn vanwe
ge dit conflict moeten voelen
tot in onze botten!
'k Ben er dankbaar voor dat
ds. Lammens, evenals wij, het
jeugdwerk, en dus ook de jeugd
organisatie. zeer nauw verbonden
ziet met de kerk. Want hier zit
voor ons nu juist alles op vast.
Om maar bij ons zelf te blijven:
we, naar het oude dc-
ds. Vonkenberg, de le-
aen onzer jeugdorganisaties, me
de door ons jeugdwerk, zoeken op
te leiden tot „nuttige leden der
kerk....", dan betekent dit voor
ons zeer positief tot nuttige leden
van de vrijgemaakte Gerefor
meerde kerken. Wij willen zeer
bewust onze jongens dan ook lei
den tot de dankbaarheid voor wat
Christus heeft gedaan, toen Hij
ons in Zijn kerk uitleidde uit het
diensthuis van een synodale
hiërarchie. Wij geloven dat er
tussen de kerk, waaraan ds. Lam
mens zich met het jeugdwerk
van zijn bond zo nauw verbonden
V/eet, en de kerk waaraan wij ons
met ons werk zo nauw verbonden
weten, een kloot ligt die uit Chris
tus is.
Wanneer we dit niet konden ge
loven. zouden we in een vrijge
maakte Gereformeerde kerk geen
ërond onder onze voeten hebben.
Iet is dit gelóóf waartoe onze
jongens in de kerk door het
Woord des Heren worden ge
leid. En we zouden dit geloof te
genstaan wanneer wij hen in ons
jeugdwerk van de waarheid over
het werk dat Christus in de loop
der kerkgeschiedenis heeft ge
daan, zouden afleiden. Daarom
streven we in ons jeugdwerk zeer
bewust we mogen ook niet an
ders een leiding na. die de jon
gens in hun dankbaarheid voor
dit werk van Christus zoekt te fun-
Maar daarom willen we onze
jongens niet in verwarring bren
gen en ons zelf ook niet!
door als „leiders" van onze jeugd
organisatie naar een bondsdag te
gaan en laat ik het in dit ver
band nu zo mogen zeggen van
een synodale jeugdbond. De we
gen die we met onze jeugdbon
den gaan, liggen zó uit elkaar,
vanwege de toespitsing van ons
werk op de kèrkjeugd dat we
niet bij elkaar binnen kunnen lo
pen zonder de schijn te wekken
dat het met dit uit-elkaar-liggen
nog wel mevalt Dit bedoelde ik
met mijn woord camouflage, 'k
Heb al eens meer gezegd: een
dergelijk officieel-naast-elkaar-
gaan-zitten wordt zo gemakkelijk
aanleiding voor het scheppen van
een klimaat, waaruit de gedachte
zich ontwikkelen kan dat onze
kerkelijke verdeeldheid eigenlijk
een soort bijkomstigheid is. Iets
wat er in onze situaties niet be
hoefde te zijn. De geschiedenis
van het werk van Christus leert
ons in deze echter iets anders.
Daarom is het voor mij ook de
vraag, of we de pijn van het ker
kelijk conflict méér gevoelen wan
neer we als bonden bij elkaar in
lopen of wanneer we eerlijk te
gen elkaar zeggen: gezien het ka
rakter van ons jeugdwerk dat
zijn geschiedenis krijgt langs de
weg van de kerk kunnen we
het zó niet.
Ds. Lammens schrijft nog:
„Och. er zal voor de vrijge-
maakten wel een logisch be
toog te vinden zijn, waarmee
zij hun bedankje kunnen argu
menteren. Je kunt met conse
quente redeneringen alle kan
ten uit."
In dat verband doet hij dan een
beroep op ons hart Dat ds. Lam
mens zelf ook een betoogje nodig
had. over die pijn en zo, om zijn
teleurstelling te motiveren, ne
men we hem niet kwalijk. We
vragen wel of hij iets van ons
hart kan verstaan, waarin iets
anders leeft dan de gedachte dat
er tegen onze weigering niets
steekhoudends is in te brengen,
omdat onze redering klopt als een
bus.
Er leeft, eindigt ds. Vink ten
slotte, een gelóóf in ons hart dat
niet roemt in één of andere
apartheid, maar dat wel de eer
bied wil bewaren voor wat we
uit de Schrift kennen als een
„afscheiding", die niet uit de
mensen is, maar uit God. Wie
dat gelooft, die kan niet véél
kanten uit! Daarom was het
méér dan logisch, toen we
zeiden: we gaan niet naar Bar
neveld.
Ook Gereformeerde kerken springen bij
(Van een onzer redacteuren)
,OK de Gereformeerde Ker
ken, die onlangs besloten
hebben hun medewerking te ge
ven aan de Interkerkelijke Hulp
verlening" van de Wereldraad
van Kerken, zullen gelden bijeen
gaan brengen voor Chili. De de-
putaten hebben dit besluit geno
men en zullen zich binnenkort
wenden tot de diaconieën met een
verzoek om giften.
De nood in Chili is hoog gestegen.
De aardbevingen hebben een groot
aantal steden grondig verwoest
nog is het einde van deze ellende niet
te overzien. Gisteren meldden we nog
dat de dammen van het Rinuhue-
meer zijn bezweken en de verwoeste
stad Valdivia door het ijskoude water
wordt overstroomd. Bijna 80.000
mensen moesten opnieuw worden ge-
evacueerd.
In do afgelopen maanden zijn meer
dan 44 procent in totaal 1.131.550
mensen dakloos geworden in de tien
provincies van Zuid-Chili. Reeds mins
tens 1500 mensen kwamen om het leven.
Deze getallen betreffen ongeveer 15 pro
cent van de totale bevolking van Chili.
Onmiddellijk is de Wereldraad
OPWCKKIND
DE NEDERLANDSE TAFELDRANK
GEZOND
Naar meer contact in Australië
De plannen om te komen tot een
Federale' Raad van Gereformeerde
Kerken in Australië beginnen vaster
vorm aan te nemen. Op de laatste
synode van de Presbyterian Church
of Eastern Australia (dikwijls Free
Presbyterians genoemd) waren ook
enkele predikanten van de i eformed
Churches of Australia aanwezig, te
zamen met professor A. Barblcy en
ds. W. R. McEwen van de Reformed
Presbyterian Church of Australia.
Zij vergaderden met een commis
sie, die door de synode van de Free
Presbyterians was benoemd, en be
sloten de volgende aanbevelingen te
doen aan de kerken:
1. dat „een Federale Raad van Kerken,
die het Gereformeerde geloof vasthou
den" wordt georganiseerd.
2. dat aan de betreffende commissie van
de Gereformeerde Oecumenische Syno
de wordt gevraagd deze raad te er
kennen als „De Regionale Raad van
de Gereformeerde Oecumenische Sy
node in Australasia".
3. dat iedere deelnemende kerk drie
vertegenwoordigers benoemt, waarvan
één predikant moet zijn. Een quorum
bestaat uit één gedelegeerde van
iedere deelnemende kerk.
4. dat de constitutie van de Gerefor
meerde Oecumenische Synode voorlo
pig wordt aanvaard.
5. dat de federale raad jaarlijks sa
menkomt, indien dit enigszins moge-
Advertentie
Textiel stoffen met
het FELISOL-etiket
zijn kleurecht I
Let U dus voortaan
op FELISOL.
FELISOL
écht kleurecht
lijk is. om zaken, die het gereformeer
de geloof raken, te overwegen en te
doen wat gedaan moet worden,
6. dat de predikanten W. R. McEwen,
A. Barkley en J. F. H. van der Bom
worden aangewezen om een verklaring
op te stéllen over de Zuidafrikaanse
situatie in antwoord op artikelen in
de pers, die verband leggen tussen de
Zuidafrikaanse rassen-politiek en het
calvinisme.
7. dat door publicaties, publieke samen
komsten cn andere passende midde
len het gereformeerde gfeloof in Aus
tralië wordt verbreid en verdedigd.
De bedoeling is dat de commissie op
nieuw zal samenkomen op 28 maart
1961 cn dat op de avond van die dag
een openbare samenkomst zal worden
georganiseerd in St. George's Free
Church, Sydney.
Emeritaat voor
ds. D. van Dijk en
da. H. C. Zijlstra
De classis Groningen van de Geref.
Kerken (vrijgemaakt) heeft aan de nes
tor van de predikanten van het kerk
verband ds. D. v. Dijk te Groningen,
een diensttijd van 47 jaar, waarvan 40
de stad Groningen, op zijn verz-iek eervol
emeritaat verleend. Ds. v. Dijk was voor
hij in Groningen predikant werd, predi
kant te Blija cn te Uithuizen. Hij is o.m.
president-curator van de Theologische
Hogeschool te Kampen, voorzitter va
vrijgemaakte predikantenconferentie
was bij herhaling lid van de generale
synode. Ds. v. Dijk is ridder in de orde
van Oranje-Nassau.
Aan mej. da. H. G. Zijlstra. doopsge
zind predikante tc Stadskanaal, is op
haar verzoek met ingang van 1 augustus
eervol emeritaat verleend. Da Zijlstra
werd in 1895 geboren en eerst op gevor
derde leeftijd predikante. Zij aanvaardde
haar ambt in 1946 te Tcrnaard en kwam
januari 1952 in StadskanaaL
I Kerken begonnen met de hulpverlening.
Reeds op de eerste dag ontvingen 1000
mensen in Conception voedsel en dekens.
De volgende dag kwamen er 9000 men
sen om hulp naar de methodistenkerk
die als uitdeelcentrum was ingericht. Die
dag brak er bijna een opstand uit toen
er een groot tekort aan voedsel en de
kens bleek te bestaan. De plaatselijke
politie greep "echter in en kon de men
sen er van overtuigen dat de kerken
ook in de volgende dagen hulp zouden
blijven bieden.
Vele landen steunden dit werk. Onder
meer de kleine en vaak armoedige her
vormde gemeenten van Frankrijk, die
bijna 4000 gulden bijeen brachten. Tot
vorige week had Nederland bijna v
tigduizend gulden geschonken
stonden wij na Groot-Brittannie
Duitsland als nummer drie op de lijst
met de grootste bijdragen. De Duitse
bijdrage overschreed de een miljoen
gulden voor Chili.
Samaritanen
Hoewel er in heel Zuid-Amerika een
groeiende anti-Amerikaanse stemming
is te bespeuren, heeft de Ameri
kaanse hulp aan Chili veel bijgedra
gen aan de goede verhoudingen tussen
Verenigde Staten. Binnen een week
bracht de Amerikaanse luchtmacht
500 doktoren, verpleegsters en tech
nici naar de verwoeste gebieden. Zij
zetten gaarkeukens op en wasserijen.
Zij werden verwelkomd als „Goede
Samaritanen."
De regering van Chili heeft prompt
gereageerd op de hulp van de protes
tantse kerken. Binnen de tien dagen na
de ramp ontvingen vier protestanten eer
hoge onderscheiding. Ondr hen bevond
zich de Zweedse vrouw van een metho-
disfenbisschop, een echtpaar van het
Leger des Heils en een verpleegster.
Ook de Rooms-Katholieke Kerk pluk
te nog wat onverdiende vruchten. De
hulp werd verleend onder de titel:
„Dienst van de Wereldkerk." De mees
te Chilenen kenden maar een Wereldkerk
was de Rooms-Katholieke. Al
spoedig werd daarom gezocht naar een
andere naam.
Reactie
Deze snelle en zeer doeltreffende
hulpverlening, die nog steeds door gaat,
heeft de rooms-katholieken van Chili
echter wel aan het denken gezet. Zo heeft
McGrath, deken van de Rooms-Katholie
ke universiteit van Santiago, in een ar
tikel geschreven dat de „priester in Chi
li het sociale prestige mist."
De schrijver zoekt de oorzaak hoofd
zakelijk in het feit dat de priester zich
zo weinig heeft aangepast aan de mo
derne cultuur. Dat kan ook moeilijk,
zegt hij, door die ouderwetse priester
kleding, die hem op straat zo op doét
De schrijver verwijt het de pries
ters dat zij zich niet wenden tot de we
reld die niet" tot hen komt. Bovendien
worstelt de Rooms-Katholieke Kerk met
de moeilijkheid dat er een ernstig te
kort aan priesters is en dat meer dan
60 procent van alle priesters uit het
buitenland afkomstig zijn, waaronder
ook Nederland.
Dank
Inmiddels heeft de regering van
Chili zich ook direct tot de Wereld
raad van Kerken gewend, om hem te
danken voor het vele werk, dat tot
nu toe reeds is verricht. De consul
van Chili in Berlijn, Wichmann, heeft
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Boven-Hardinxveld: S. de
Jong, kand. te Molenaarsgraaf; te Zet-
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Makkum-Cornwerd: J. A.
Wapenaar te Hantum; te Rutten, N.O.P.:
W. Visscher, kand. te Nieuw-Amslerdam.
Bedankt voor 's-Gravenzande (vac. L.
J- Boeijinga): A. Corporaal te Edam.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Zeist: W. F. Laman te
Hamilton, Ont. Can.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Lemmer en te Marknes-
H. Ligtenberg, kand te Rijssen.
Bedankt voor Leerdam: W. C. J. Bos-
schaart, kand. te Wolfaartsdijk.
Ds. P. den Broeder
directeur van
„De Hoorneboeg"
Ds. P. den Broeder, luchtmachtpredi
kant te Nijmegen, is benoemd tot direc
teur van het remonstrants bezinningscen
trum „De Hoorneboeg" te Hilversum.
Ds. Den Broeder werd in 1919 te Rot
terdam geboren. Hij bezocht het gymna
sium aldaar en wilde, hoewel Iheologen
van militaire dienstplicht vrijgesteld zijn,
toch eerst in militaire dienst gaan om er
de sfeer te leren kennen. Van 1938—1940
was hij ingedeel dbij de infanterie en
dien studeerde hij aan de Gem Univ
teit te Amsterdam theologie, alsook
te Leiden. Tot juni 1951 was ds. Den
Broeder als predikant in Schoonhoven
werkzaam. Begin 1950 volgde zijn aan
stelling tot reserve-luchtmachtpredikant
in het toenmalige luchtmachtcentrum te
Bussum. In 1952 werd ds. Den Broeder
overgeplaatst naar Nijmegen.
Advertentie
Kodak
fototipjir.7
niet
Gebruik
officieel zijn dank betuigd aan het
hoofd van de afdeling Interkerkelijke
Hulpverlening, dr. Cooke. Hij sprak
de jaarlijkse conferentie, die in Ber
lijn werd gehouden, toe en zei on
der meer: ,,Ik geloof dat de gehele
wereld thans weet welke mogelijkhe
den er in de oecumenische beweging
schuilen. Het gemeenschappelijk die
nen openbaart de verbondenheid vat
de kerken van alle werelddelen."
Tegemoetkoming aan priesters
R.K. Kerk was
altijd modern
ters meer tijd te geven voor
het pastorale werk heeft de paus
besloten wijzigingen in het bre
vier aan te brengen, zodat de tijd,
die de priesters nodig hebben om
dit brevier te bidden ongeveer
een uur met twintig minuten
Toen ik ouder werd heb ik hem cr eens naar ge
vraagd waarop hij mij een uitvoerig antwoord gaf.
„Liefje, zei hij, de boeren zouden gauw komen kla
gen als we alle haasjes en konijntjes hier maar lie-
i korte ^ijd geen voedsel genoeg voor
MB - WlijSMM
allemaal en het vee at ons op. In het paradijs
het niet zo... maar daar staat sinds lang een engel
met een vlammend zwaard voor, omdat we ons
daar misdragen hebben jegens God en nu is alles
anders." Hij zweeg een lange tijd nadenkend, keek
me toen glimlachend aan en zei: „maar alles werdt
het is niet helemaal juist, dat ik er zo'n ple
zier in heb." Daarna stond hij resoluut op en we
hebben er nooit meer over gesproken.
Of dat antwoord mij toen bevredigd heeft weet ik
niet meer, ik weet wel dat ik later met „m'n Nim
rod" meetrok. Vader leerde mij zelf het jachtge
weer hanteren en ik was een goed leerling, zei hij.
Ik zou kunnen vertellen over verrukkelijke dagen
met vader en Tappa, onze jonge prachtige herders
hond, die ons op al die tochten vergezelde, ware het
niet, dat een droevig incident voor goed een scha
duw heeft geworpen over dit deel van mijn jeugd
herinneringen. Ik schoot op een van die tochten
mijn eerste groot diep ingrijpend verdriet.
Ik zie hem nog rennen, onze jonge sterke Tappa,
door het lage hout, luid blaffend, met een niet te
remmen geestdrift. Hij joeg het wild naar de open
plekken en dat werk kon niemand hem verbete
ren. Af en toe bleef hij even staan met een schuine
kop. de tong uit de bek cn een wuivende staart
cn dan keek hij ons aan of hij zeggen wilde: hoe
heb ik dat gedaan, knap hè? Als we dan.riepen:
„Braaf Tappa, goed gedaan", dan sprong nij ver
heugd verder.
Op zo'n ogenblik gebeurde het. midden in de op
winding van de jacht. Tappa stond ons af tc wach-
winding i
ten om c
mijn voeten een haas opsprong i_. -
liggen gullen. Vader versperde zonder dat hij het
wist het dier de vlucht naar de ruimte en wat een
goedkeuring te krijgen, toen vlak voor
een haas opsprong aie in het zand had
Op datzelfde ogen-
öoor heRm. steqqeRöa,
blik zag vader het gevaar cn hij schreeuwde:
„Niet doenniet schieten!...." Maar het
was een fractie van een seconde te laat, het schot
ging af en een ijselijke gil scheurde door myn oren
en mijn hart. Tappa deed een vervaarlijke sprong
en stortte toen neer. Ik zag hoe vader op hem
toerende en ik wilde ook maar mijn benen bega
ven het en ik viel languit voorover in de hei.
Daar bleef ik liggen met m'n handen voor m'n
oren om het afschuwelijk gejank van Tappa niet
te horen. Het werd heel langzaam zwakker cn toen
hij eindelijk rustig werd durfde ik pas op te kijken.
Juist zag ik nog dat vader zijn geweer aanlegde.
Ik sprong op en schreeuwde: Vader!, maar het
schot ging af en er viel een verschrikkelijke stil
te. Eveu later lagen we beiden geknield naast
Tappa en vader streelde, zonder een woord, zijn
nog warme vacht
Ik keek vader aan en ik zag weer die Wondere
tederheid in zijn ogen. Zonder mij aan te zien zei
hij alsof hij zich verdedigen wilde: „Ik moest het
doen ouwe jongen, niemand kon jc meer helpen."
Later, alsof hij uit een droom ontwaakte, keerde
zijn blik zich plotseling naar mii cn hij zag hoe ik
over al mijn leden beefde. Hij legde zijn arm om
mij en dwong mijn hoofd tegen zijn schouder. Toen
barstte ik opeens in tranen uit en ik voelde dit als
een verlossing. Vader deed me geen enkel verwijt,
maar zijn hand streek troostend over mijn haar.
Zo hebben we een hele tijd zwijgend bij onze dode
Tappa gezeten. Toen zette vader mij opeens resoluut
op m'n benen. Hij nam mijn jachtgeweer en hing
het naast het zijne over z'n schouder. In zijn ene
hand droeg hij het geschoten wild en in de andere
hield hij mijn hand stevig vast.
goed moeten vinden. Meisjes moeten niet schie:
het lijkt me erg onnatuurlijk. Het kind kan wel een
schok gekregen hebben, want ze was gek met
Vader is het daar blijkbaar niet mee eens geweest?
want maanden later zei hij: „Je moest maar weer
eens met me meegaan kind, dat lijkt me voor alles
beter. Je moet er weer overheen komen."
Ik heb het gedaan en ik heb geleerd feilloos te
schieten. Ik kon toen niet weten dat dit incident
voor mijn later leven zo van grote betekenis is ge
weest, want zou het verhaal van die ene avond ooit
de moeite waard zijn geweest te vertellen als dit
alles niet gepasseerd was? Achteraf kan ik daar
een beslissend antwoord op geven, zoals dit verhaal
op meer vragen antwoord geeft die zich buiten mijn
wil aan mij opdrongen.
Thuis was mijn liefste plek, de brede vensterbank
voor de kleine openslaande ramen van mijn-kamer.
Met mijn rug steunend tegen de muur, m'n knieën
opgetrokken, paste ik precies in de vensternis. Zo,
uitkijkend in het stille bos. heb ik de mooie dro
men van mijn leven gekoesterd, de wildste gedach
ten tot rust gebracht, mijn verwarringen opgelost.
Alleen wie midden in het bos heeft gewoond, kan
weten welk een verheven rust er uitgaat van de
roerloze dennen bij vallende avond, et" op een stil
le winterdag. Ik heb bij ervaring, dat een mens
een belangrijk element in zijn leven mist als hij
het diepere contact met de natuur niet kent.
Op die plek heb ik ook gezeten, kort na het inci
dent met Samu. De bedreigingen trokken zich
dien snel en benauwend om het huis op de stads
gracht samen.
Ik begreep wel, dat er niet veel tijd viel te verlie
zen, en ik wist ook dat de eerste etappe van de
lange weg naar de vrijheid voor Samu cn Martha
zou zijn de weg van het huis aan de stadsgracht
naar mijn ouderlijk huis in de Achterhoek.
Moeder keek zeer bezorgd toen ik er over begon.
„Het is hier niet minder gevaarlijk dan in de stad.
al denk je dat", zei ze. Maar vader zei: „Laat ze
maar naar hier komen. Veel keus is er niet. Het
zijn mensen in nood en waar we helpen kunnen
daar moeten we het toch doen."
Ik kon niet helpen dat ik toen dacht aan Inge's:
„ach... we zijn allen even reddeloos."
Wordt vervolgd
zal worden ingekort. De nieuwe
voorschriften voor het Romeinse
brevier zullen op 1 januari van
kracht worden.
Welke wijzigingen voor het brevier
de mis van kracht zullen worden is nog
niet bekend. De regels zullen echter „in
ccn betere vorm, gerangschikt in duide
lijker orde" worden opgesteld. Bepaalde
wijzigingen die dóór Pius XII zijn
gebracht zullen in de nieuwe code wor
den opgenomen terwijl decreten en
dere documenten van de congregatie der
riten die niet in overeenstemming zijn
met de nieuwe code zullen worden af
geschaft.
In een officieel document legt de
paus cr de nadruk op dat de wijzi
gingen die in de loop der eeuwen
zijn aangebracht niet altijd in syste
matische orde werden ingevoerd cn
daardoor niet zonder schade voor de
aanvankelijke eenvoud waren.
De paus verklaarde dat hij bij het be
vorderen van de door paus Pius XII
ingeleide hervormingen aan het komend
bisschoppelijk concilie „fundamentele
beginselen" voor zulke hervormingen
zou voorstellen, maar dat hij van mening
was dat de wijzigingen van brevier en
mis niet mochten worden uitgesteld.
Coneilie
In een toespraak tot ongeveer 10.000
mensen, die zich gisteren om zijn
zomerpaleis verzameld hadden, sprak
de paus ook over het concilie dat
waarschijnlijk over twee jaar zal wor
den gehouden. Hij gaf te kennen dat
sommige personen abusievelijk ver
wachten dat het concilie „concessies"
zal doen in het godsdienstig leven.
Hij stelde dat het concilie zich zal
bezig houden met verschillende kerke
lijke aangelegenheden, maar dat er geen
compromis mogelijk is ten opzichte van
de geestelijke waarden. De paus ging in
op de eis die door sommigen is gesteld
dat de kerk zou moeten worden ge
moderniseerd. Hij betoogde dat de kerk
altijd modern is geweest en dat haar
leringen en leiding altijd gezond zyn
geweest.
De aartsbisschop van Salzburg, dr.
Andreas Rohracher, heeft woensdag in
de Ridderzaal van het aatsbisschoppe-
lijk paleis de tweede Biennale van
Chritselijke kunst geopend. Er is werk
uit vijftien landen, waaronder Neder-
Dat geen enkele mens op zichzelf staat, maar lid is van de
gemeenschap in haar velerlei variaties is een waarheid als I
een koe. V kunt maar heel weinig dingen doen, die alleen jl
maar voor uzelf consequenties hebben en die van geen enkele -4%
invloed zijn op anderen. De mens is nu eenmaal gesteld in de
verantwoordelijkheid, niet alleen voor zichzelf, maar ook voor
anderen. Wij vergeten dat nogal eens, maar het feit blijft
bestaan. Soms kunt u zeggen: „Als ik dit of dat niet zou I fi
hebben gedaan, dan zou een ander het hebben gedaan en
dan zou het feitelijke resultaat precies eender zijn geweest."
„Ja", zegt Jezus tot Zijn discipelen, „er moeten verleidingen
komen, maar wee die mens, door wie de verleiding komt."
U ziet het: het komt toch wel zoals het komen moet, maar
het is uw verantwoordelijkheid, dat het komt! U kunt zich
nooit op een ander beroepen of op abstracte begrippen als
natuurnoodwendigheid en dergelijke. En daarom is het zaak
heel nauwkeurig op uw doen en laten te letten. Jezus ziet
op dit punt de mens voor vol aan. Als die mens zo graag
prat gaat op geleverde prestaties, dan moet hij ook begrijpen,
dat hij aansprakelijk wordt gesteld voor ontwikkelingen in
de verkeerde richting, weg van God. Wee de mens, door wie
de verleidingen komen, zegt Jezus. En dat dwingt op z'n
minst tot een serieus onderzoek van uzelf!
ONHEUSE BEJEGENING
T)E wijze, waarop de heer Ham- aannemen en op deze wijze beter dan
marskjoeld, secretaris-generaal wie ook een bijdrage leveren om het
van de Verenigde Naties, zijn zaken
in België heeft afgehandeld, is type
rend voor de bejegening, die het deel
van de Belgen is, sedert Kongo onaf
hankelijk is geworden: ze tellen een- en tussen de twee partijen, die beide
conflict tussen België en de vroegere Pior
kolonie van dit land te regelen. Maar
dat moet niet buiten België om ge-
beuren, maar in nauw overleg met heid
voudig niet meer mee en ze zijn las
tig, als ze zich tegen maatregelen ver
zetten, waarvan ze zelf het slacht
offer dreigen te worden.
grote belangen op het spel hebben
staan.
Dat geldt voor de economische be
langen, die België in Kongo heeft;
Het was te gek om België geheel bet heeft betrekking op de twee mi-
links te laten liggen en daarom bracht litaire bases, welke in het nog kers-
de secretaris-generaal zo terloops een verse vriendschapsverdrag tussen
bezoek van enkele uren aan Brussel, heide landen ter beschikking van de
waar zjjn vligtuig een tussenlanding Belgen zjjn gesteld; cn het slaat ook
maakte. °P de wens van de leiders van Ka-
De ernstige politieke problemen, *an!>a> zich van de jonge Kongolese
waarvoor België zich geplaatst ziet, republiek af te scheiden,
konden nauwelijks behoorlijk worden Hammarskjoeld heeft niet het recht,
doorgepraat, Iaat staan, dat er af
spraken gemaakt konden worden, die
rekening hielden met de wensen en
verlangens van de Belgische rege
ring.
terwille van een goede en snelle af
wikkeling van de Kongolese zaken
een streep te zetten onder alles, wat
in Kongo in een periode van tiental
len jaren historisch is gegroeid. Hij
En als men daar tegenover stelt, dat moe* zich bovendien onthouden van
Hammarskjoeld tenminste vijf dagen nemen van stappen, die indrui-
in Kongo zal doorbrengen en in de *e£en de bepalingen van het
afgelopen dagen al uitvoerig had ge- v™endschapsverdrag tussen Kongo en
confereerd met de Kongolese premier Belgie, zolang de verhouding tussen
Loemoemba, dan kan men zich wel- Jjeide landen niet volledig is opgehel-
licht voorstellen, hoe de politieke lei- en ,dc ro1' die de Belgen in
ders van België zich gisteren gevoeld i0aï°J? fl. spe'en» no£ n*et vast-
moeten hebben, toen Hammarskjoeld .aa Tenslot.^ mug Hammarskjoeld
niet persoonlijk uitmaken, of het de
taak van de Verenigde Naties is, dc
provincie Katanga (naar de opvat
ting van het kabinet van premier
Tsjombe en die van hel parlement
gehad voor hel beleid van secretaris- »n=<fHankeiijke staat) te bezetten
zich alleen maar een ongeduldig toe
hoorder toonde en blijkbaar geïrri
teerd was door het verzet, dat men in
Brussel tegen zijn plannen bood.
We hebben steeds grote bewondering
gehad voor het beleid van secretaris-
generaal Hammarskjoeld, mede als Problemen van
gevolg van persoonlijke ontmoetin- Leopoldstad ou fo l^cen Tesen"e il
gen, maar dc wijze waarop hij ge^ t?op°ldstad op
meend heeft, de Belgen te mogen be
handelen, doet ons toch de juistheid
Dit alles dient langs de weg van het
onderlinge overleg te geschieden. En
daarom is het maar goed geweest
van zin optreden in verband met dat de Zweedse generaal Von Horn
dit zeer gecompliceerde probleem in ir
dit zeer gecompliceerde probleem in
twijfel trekken. Een vluchtig bezoek
aan Brussel was zeker niet op zijn
plaats.
bevelhebber van de VN-strijdkrach-
ten in Kongo, in Londen zijn mond
heeft voorbijgepraat. Hammar
skjoeld is een voorstander van het
men meer vertrouwen krijgt
onpartijdigheid van de volkeren-I
ganisatie.
Hot draagt er geenszins toe bij, dat bedrijven van gebeiTe diptamaHe
men meer vprirnnwnn Irriio-t in n„r l
Deze heeft inderdaad vele voordelen.
Maar zij moet er niet toe leiden, dat
- x - er alleen maar geheimhouding be-
Hammarskjoeld neemt m de Kongo, tracht wordt om de zwakste partij
lees-Belgisohe kwestie a s secretaris, onwetendheid te bonden en t.
generaal van de Verenigde Nat.es 2ijner „jd v00r een vo,dongen feit
een slentelpositie in. Als hoogste re- ,e piaatsen. Dat zou een onheuse
presentant van dc volkeren-organisa. bejegening zijn.
tie kan hij een onpartijdige houding
5000 jaar oud
Fortificatiestelsel
opgegraven aan de
Israëlische kust
Een van de vroegste eh ingewik
keldste fortificatiestelsels, die tot he
den in het heilige land zijn gevon
den, is dit seizoen opgegraven te Tel
Gath in de Israëlische kustvlakte ten
zuidoosten van Tel Aviv. Dit werd
medegedeeld door een woordvoerder
van het departement van oudheden
van de Israëlische rege-ring.
De ongeveer 5.000 jaar oude archeolo
gische overblijfselen bestaan uit een
muur van meer dan vijf meter dik
te, gebouwd van leemblokken met een
daarvan afhellende glooiing van aar
de, overdekt met verscheidene lagen
van leemkoek.
De woordvoerder vervolgde: „Tegen
deze glooiing zijn op regelmatige af
standen vooruitspringende bouwsels
van leemblokken opgetrokken, waar
van de fundamenten in de glooiing
wortelen. Elk daarvan wordt weer
beschermd door een glooiende wal
zoals die van de voornaamste muur".
De opgravingen zijn uitgevoerd door
het Israëlische departement van oud
heden in samenwerking met het Centro
per le Antichite e la Storia Dell'
Arte de Vicino Oriente van het Isitu-
to per l'Oriente te Rome. Het voor
nemen bestaat, in de zomer van het
komende jaar nader onderzoek te doen
naar de pas uitgegraven fortificaties.
Grondwet ongetvild overtreden
Eigendomsrechten
nu aan gemeenten
overgedragen
T~|E Amerikaanse grondwet houdt
een scherpe scheiding tussen
kerk en staat in, maar toch ont
dekte de Amerikaanse regering
onlangs dat ze de eigenaresse v*as
van drie Lutherse kerken en twee
pastorieën op de Virgin Islands in
de Caraibische zee tussen Noord
en Zuid-Amerika. Het congres van
de Verenigde Staten moest er aan
te pas komen om een oplossing te
vinden voor deze grondwetsover
treding.
De Amerikaanse regering werd onge
weten eigenaresse van de kerken en pas
torieën, toen de Virgin Islands, die tot
1917 Deens bezit waren geweest, onder
Amerikaans bestuur kwamen te staan. De
lutherse gemeenten in Charlotte Amalie,
Christiansted en Fredericksted sloten
'a in 1918 aan bij de Verenigde Luther-
Kerk die in dat jaar werd gevormd
door een fusie van verschillende auto-
>me Lutherse Kerken.
Wat de Amerikaanse regering op dat
ogenblik niet besefte, was dat door
een Deense wet van 1906 alle roerende
onroerende goederen van de ge
meenten van de Deense staatskerk het
eigendom waren geworden van de
Deense staat. Het verdrag van 1917
hield in dat de gemeenten, die op dat
moment deel uit maakten van de
Deense Kerk het gebruik zouden blij
ven behouden van de kerkgebouwen
en de pastorieën.
Vraag
In 1958 richtte de Lutherse Zending,
die in de loop der jaren bijna een half
miljoen gulden geschonken hadden om de
kerken op de Virgin Islands tc helpen
zich tot de Deense regering om nu eens
uit te vinden wie nu werkelijk eigenares
se van de gebouwen was.
Het antwoord luidde dat de eigen
domsrechten steeds bij de Deense kroon
hadden berust, maar dat deze in 1918
aan de Verenigde Staten waren overge
dragen. Het gevolg was dat de wetge
vende macht van deze eilanden zich
richtte tot het congres van de Verenigde
Staten om deze zaak nu eens uit te
zoeken.
Voor de drie kerken en twee pasto
rieën werden drie wetten ingediend bij
het congres. De laatste wet, waarin
werd afgezien van alle rechten, werd
door het Huis van afgevaardigden in
juni aangenomen en vlak voor het
zomerreces eveneens door de senaat.
Alle rechten werden overgedragen aan
de plaatselijke gemeenten, die eindelijk
konden gaan spreken van „onze kerk".
Het gemoed van de Amerikanen is ook
weer gerust, want de regering is niet
langer de ongewilde eigenaresse van
wat zij niet mag hebben.
Vc
