NOORDSTER Jtii
DE BLANKE BRACHT VEILIGHEID...
Meer loon voor
achterblijvers
Commentaren
inzake Kongo
maar de jungle liet
de Afrikaan niet los
Politie moest 13-jarige
jongen opsluiten
Eendagsvliegen
>60
5
"\/"RIJWEL alle Franse bladen
leveren commentaar op de
ontwikkelingen in Kongo. De on
afhankelijke Le Parisien
Libre schrijft dat ,,de zorg
wekkende gebeurtenissen in de
Kongo zich als een zorgvuldig
afgesteld mechanisme ontwikke
len. Van het voorwendsel van
„afrikanisatie" van het Kongole
se leger en de protesten tegen
agressie is men thans aangeland
bij de dreiging van Russische in-
i terventie. Het betreft hier handi
ge manoeuvres volgens een vast
staand plan opdat de ontwikke
ling niet anders zal verlopen."
Derechts-radicale l'Aurore dringt
aan op vastberadenheid. „Vastberaden
heid bestaat hierin dat men een inter
nationale situatie niet zo Iaat verslech
teren dat zy nog slechts door oorlog kan
worden opgelost. De vastberadenheid
vereist dat de Sowjets duidelijk wordt
gemaakt dat zij zich niet op Cuba kunnen
nestelen. En wanneer de Sowjetunie
ondanks waarschuwingen volhoudt zijn
militaire maatregelen om een einde te
maken aan deze penetratie onontbeerlijk.
De vastberadenheid vereist dat men zich
niet moet afvragen of de Russische
strijdkrachten naar Kongo zullen gaan
om de Belgische parachutisten die hun
landgenoten te hulp zijn gekomen te ver
drijven, maar dat Chroesjstjef wordt
gewaarschuwd dat slechts de Ver. Naties
gemachtigd zijn cn dat wij hun inmenging
niet zullen dulden.
In 1934 verscheurde Hitier het verdrag
van Versailles en kondigde de herbe
wapening van Duitsland aan. In 1936
bezette Hitier de linker Rijnoever. Na
vergeefse protesten over de kanonnen
die op Straatsburg waren gericht hebben
wij hem laten gaan. Zonder twijfel zou
een vastberaden houding tegenover deze
twee provocaties paal en perk aan het
Hitlerbewind hebben gesteld. In maart
1936 verwachtte de Wehrmacht dat wij
de dictator zouden vernietigen.
Zwakheid loont niet. Daarna kwam de
Anschluss, Sudetenland, Tsjechoslowakije.
München en de oorlog. Dezelfde passivi
teit zal vandaag de dag dezelfde conse
quenties hebben. De vrede hangt af van
onze moed", aldus l'Aurore".
De gematigd rechtse Le Figaro
herinnert aan Hongarije. ,3U de dreige
menten die Chroesjtsjef in zyn antwoord
aan Loemoemba heeft geuit valt het
moeilijk de Sowjetpremier niet te her
inneren aan de houding die hij vier jaar
geleden inzake Boedapest aannam. De
Ver. Naties zijn niet afzijdig gebleven.
Zij hebben deze jchendlr.g van het Inter
nationale recht, deze brutale en bloedige
Sowjet-Interventle in een land dat geen
fictieve onafhankelykheld wilde, dat het
recht op een vrye regering eiste, aan de
kaak gesteld. Een commissie van onder
zoek, onder leiding van Hammarsjkoeld,
tou naar Hongarije gaan. De secretaris
generaal van de V.N. behoefde niet te
vertrekken. Het verbod van de Sowjet
unie en de regering die zy (in HongarUe)
vormde was absoluut.
Het was aan de Ver. Naties dat
Chroesjtsjef zei: „Handen af van Hon
garije". Kongo is een andere zaak. Het
betreft hier geen land dat door de
Sowjetunie is gekoloniseerd en het juk
wilde afwerpen, maar een vroegere Bel
gische kolonie die onafhankelijk is ge
wordenChroesjtsjef, die moordpar-
tijen, verkrachting cn plundering als
„een normaal dekolonisatieproces" be
schouwt, zegt tot de gehele westelyke
wereld „handen af van Kongo", aldus
„Le Figaro".
De links-onafhankeiyke Combat
dringt er bü het Westen op aan zich te
haasten voor het te laat is om balkani-
satie van Afrika te vermyden cn te
helpen by de eenwording van Afrika.
„Doch deze hulp zal slechts in die mate
doeltreffend zyn voor zover zy op hechte
basis wordt verleend. Niet op schimmige
en kunstmatige banden moet het Westen
aansturen, maar eerst cn voor alles op
een financiële unie. Hulp die is afge
stemd op de economie van de onderling
op elkaar afgestemde staten beantwoordt
aan de roeping van het Westen."
De socialistische Le Populaire
schryft: „Wat ook de fouten mogen zyn
die België heeft gemaakt, de Kongolese
regering, op zoek naar een hoofdstad,
nationale eenheid en eensgezindheid,
moet begrypen dat bepaalde spelletjes,
in het belang van de wereldvrede, ver
boden zyn.
Voor 1914 heeft Europa het wespennest
van de Balkan gekend, cn de moord op
een aartshertog was het signaal voor een
afschuwelyke slachtpartij die zozeer tot
de verbeelding sprak dat zy de naam
van „wereldoorlog" kreeg.
Het Afrika van de tweede helft van de
twintigste eeuw mag niet een dergelyk
wespennest worden en de grote mogend
heden zyn hiervoor rechtstreeks verant-
woordeiyk. Om met een uitdrukking van
Chroesjtsjef, wiens antwoord op het
verzoek van Loemoemba een bewys vooi
de oprechtheid van zyn beweerde vrede
lievendheid zal vormen, te besluiten:
„Handen af van Kongo". Slechts de
Ver. Naties hebben hierin zeggenschap.'
Als enig Londens blad levert de
Daily Express commentaar op de
Proces Powers
Radio Moskou meldt dat 11
augustus het proces zal beginnen
tegen Francis Gary Powers, de
piloot van het Amerikaanse spio-
nagevliegtuig U-2, dat op 1 mei
boven Swerdlovsk werd neerge
schoten.
Het proces, dat voor de militaire afde
ling van het opperste gerecht zal gevoerd
den, zal voor het publiek toegankelijk
De Amerikaanse ambassade is niet of
ficieel ingelicht over het proces. De her
haalde verzoeken van de ambassade voor
een onderhoud met de 30 jaar oude piloot
hebben geen resultaat opgeleverd.
De vrouw van Powers heeft vandaag
verklaard, dat de orde van advocaten in
de staat Virginia voornemens is drie harer
leden voor de verdedigüig van de piloot
r Rusland te zenden.
De Britse schrijver Cloete, die vele jaren
in Afrika heeft doorgebracht en zyn erva
ringen in een aantal boeken heeft neergelegd,
constateert in een dagbladartikel dat Kongo
is ineengestort cn niets ter wereld het land
weer kan herstellen.
Cloete acht het onwaarschijnlijk dat troe
pen de orde in Kongo kunnen herstellen, be
halve in de steden die per spoor of boot be-
reikt kunnen worden.
Het gunstigste waarop we kunnen hopen is
dat de evacuatie van de nog overblijvende
blanken met succes verloopt en dat de orde
kan worden gehandhaafd in centra als Mata-
di, Leopoldstad en Elisabethstad.
Cloete heeft bijna 40 jaar over Afrika ge
schreven. Tot zijn bekendste boeken behoren
„Congo Song", Watch for the dawn" en
„Turning Wheels".
De vijand in Kongo, zo schrijft hij, is niet alleen de
Afrikaan die thans teruggesprongen is in de psychi
sche veiligheid van zijn verleden als wilde.
Het zijn het klimaat, de vochtigheid, de insekten,
de tropische ziekten, het gebrek aan voedsel, aan be
huizing, aan alle gemakken waar de beschaafde mens
niet meer huiten kan. Het is de aantasting van alles.
Een geweer moet elke dag gepoetst worden. Des
nachts groeit de schimmel op de schoenen. In negen
maanden sluipt de jungle nader en overdekt een
huis. Ik heb bomen van minder dan een jaar oud
gezien die drie meter hoog waren en takken hadden
zo dik als mijn arm.
Fantastisch lekker! Fantastisch voordelig!
Proces maakt
wonderdoosje
onbetaalbaar
Het Opperste Gerechtshof in Enge
land heeft een aanklacht wegens frau
de afgewezen, die was ingediend tegen
de maker van „wonderdozen" bestemd
voor het opsporen en genezen van
ziekten.
De aanklacht was ingediend door een
46-jarige vrouw, die voor 100 pond een
doosje had gekocht, dat volgens de ver
koper genezende stralen uitzond. De
vrouw ontdekte dat het instrumentje
geen enkel effect had. wees op aanra
den van haar advocaat het aanbod van
de verkoper de 100 pond terug te geven
af, en maakte er een zaak van.
Het is een zaak geworden die 10.000
pond is gaan kosten, welk bedrag ver
haald zal worden op de eiseres. Bij de
verhoren, die 13 dagen duurden, is na
melijk gebleken dat de geestelijke va
der van de wonderdoosjes geheel te
goeder trouw is geweest en zelf nog
steeds gelooft in de kracht van zijn
maaksels. „Iets lichamelijks kunnen
we niet genezen, maar ik geloof dat we
met onze uitvinding geestelijk veel
goed doen", zo zei hij.
Wat er in Kongo is gebeurd kan
voor niemand die Afrika kent een
verrassing zijn. Elke koloniale admi
nistrateur wist wat er zou gebeuren.
Zonder blanken zal elk van die
nieuwe landen die nu tot de gemeen
schap van vrije naties behoren en
lid zyn van de Ver. Naties onmiddel
lijk disintegreren.
Onverstaanbaar
Welke Belgen zouden nu nog te
rugwillen na de ervaringen die zij
hebben gehad? Nadat zij hun vrou
wen hebben zien uitkleden en ver
kracht worden en hun levenswerk in
vlammen hebben zien opgaan? De
Ver. Naties beschikken niet over
technici of administrateurs die dit
onmetelijke land kunnen beheren.
Slechts een paar duizend Kongole
zen spreken Frans. De anderen spre
ken een van de vijf inheemse talen
welke geen enkele, blanke, behalve
de Belgische autoriteiten die nu ver
dreven zijn en enige missionarissen,
kan verstaan.
Welke blanke zal een plantage of
een fabriek in de wildernis willen
Drie maanden in cel te Rotterdam
Geen inrichting
kon hem houden
Minister Beerman (justitie)
heeft thans, in antwoord op
schriftelijke vragen van het
Tweede-Kamerlid Daams, toege
geven, dat een dertienjarige jon
gen drie maanden op het Rotter
damse hoofdbureau van politie
heeft doorgebracht, zonder eni-
gebeurtenisscn In Kongo. „Op het minis
terie van buitenlandse zaken heerste
gisteravond ernstige ongerustheid. In
diplomatieke kringen is men er stellig
van overtuigd dat het dreigement van
Loemoemba (Sowjethulp in te zullen
roepen) niet zonder voorafgaande goed
keuring van het Kremlin Is gedaan. Men
gelooft in deze kringen dat Chroesjtsjef
alle maatregelen heeft genomen die
noodzakeiyk zijn om zich actief in het
Kongolese conflict te mengen wanneer
het meest geschikte moment daar is."
„Met ande andere Westelyke mogend
heden is de Engelse regering van oor
deel dat België volledig in zyn recht
staat door troepen in Kongo te houden
tot zyn onderdanen buiten gevaar zyn
en tot zij door de strydmaebt van de
Ver. Naties zijn afgelost."
346) In geweldige zwermen kunt u als een vlot op het water achter
op warme avonden de ééndagsvliegen blyft, is het moeilijk te geloven dat
in ritmische cadans boven het water het volwassen, onschuldige en vrede-
zien dansen. Deze tere, byna door- lievende insect zich als larvenbaby
zlchtige wezentjes met hun grote zo misdragen heeft. De eendagsvlieg
vliezige vleugels en die eigenaardige die dan te voorschyn is gekomen,
dunne draden aan het einde van het kent geen andere dryfveer dan de
lichaam, zyn echter geen vliegen, voortplanting. Alle andere instincten
Ook deze dieren hebben wy een ver- zyn hem vreemd. Vandaar dat zyn
keerde doopnaam gegeven, waardoor korte leven vaak slechts enkele uren
allerlei misverstanden kunnen ont- duurt.
staan. In tegenspraak met de naam De lijken van de eendagsvliegen
die zy dragen, zyn de eendagsvliegen kunt u in Juni des morgens by
honderdtallen langs
de
de
TOCH IS
HET ZO!
binnenwateren
treffen. Het zyn
de stille getuigen
verwant
roofzuchtige libel
len, maar hun ge
drag Is aanzleniyk
beschaafder. want
ln tegenstelling tot
hun vraatzuchtige
neven (dus de libel
len), doen zy geen
vlieg kwaad. Een
dagsvliegen kunnen
zelfs niet eens voedsel tot zich Wanneer we het dus over eendags-
nemen, want hun monddelen zyn vliegen hebben, bedoelen we in ieder
totaal gedegenereerd. Hun larven in geval gcén vliegen. Zo heeft ieder zyn
het water doen echter soms Jaren eigen taaltje.
aan één stuk niets anders dan zich Wist u overigens, dat er in Afrika
volstoppen. Deze kleine rovers negerstammen zün, waarvan mannen
groeien onder veelvuldige vervel- en vrouwen ieder een eigen taal
llngen op, en als het laatste omhulsel spreken?
ïyke droom op eei
zwoele avond aar
het einde van di
lente.
ge vrijheid van beweging buiten
het bureau en zonder enige vorm
van onderwijs te genieten. Het
betrof hier een jongen, die in juli
1955 op verzoek van de raad voor
de kinderbescherming door de
kinderrechter onder toezicht was
gesteld.
Sinds 1955 is deze jongen al in
inrichtingen opgenomen geweest Het
aantal mutaties van zijn verblijfplaats
bedroeg in totaal elf. Geen inrichting
slaagde erin de jongen voor lange tijd
vast te houden. Het weglopen ging
steeds gepaard met talloze diefstallen.
Tegen deze achtergrond bleef er, aldus
minister Beerman in zijn antwoord,
voor de kinderrechter weinig anders
over dan de jongen, zolang geen inrich
ting bereid gevonden was tot opname,
te plaatsen in de arrestantenbewaar
plaats voor minderjarigen van het Rot
terdamse hoofdbureau van politie. Dit is
geschied in volledige overeenstemming
met zijn ouders. De jongen is inmid
dels ondergebracht in een inrichting
voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen.
Een voorlopig oriënterend onderzoek
heeft uitgewezen, dat het in andere
plaatsen zelden voorkomt, dat onder
iets anders ligt, speelt de huisvesting
een rol; te Rotterdam bestaat voor min
derjarigen een afzonderlijke bewaar
plaats.
Hoewel naar de mening van de minis
ter de getroffen maatregel bij de gege
ven mogelijkheden noodzakelijk was.
ook ter bescherming van de jongen zelf
is hij toch van oordeel, dat een andere
oplossing zo die mogelijk zou
geweest de voorkeur zou hebben
diend. Die andere oplossing zou hebben
moeten bestaan ln onderbrenging in
geheel gesloten opvanghuis. Reeds ge
ruime tijd wordt door het departement
van justitie de oprichting van dergelijke
tehuizen, waaraan grote behoefte be
staat, krachtig gestimuleerd. De minis
ter belooft aan deze aangelegenheid zijn
bijzondere aandacht te zullen blijven
schenken.
Hij wijst er nog op dat in 1959 ii
taal 9 minderjarigen langer dan 40
gen op het Rotterdamse politiebureau
zijn vastgehouden. Dit waren oudere
minderjarigen, voor wie isolatie was ge
boden. Voor 13-jarigen is een dergelij
ke opsluiting een zeer hoge uitzondering.
exploiteren? En zonder palmolie en
koper, zijn er geen inkomsten voor
Kongo.
Vormeloos
Afrika is een zwarte reus welks
vlees bijeengehouden wordt door
blanke beenderen, zenuwen en weef
sels. Als deze worden verwijderd valt
het vlees vormeloos terug in het
oerwoud.
De algemene onkunde over Afrika,
zowel in Amerika als Europa, is on
gelooflijk, maar gemakkelijk te be
grijpen. Er is nooit iemand geweest
om het verhaal te vertellen. Geen
enkele koloniale administrateur kon
dit doen, ook geen leider van een
grote maatschappij, zoals de Huileries
du Congo Beige of de John Holt
Company in Nigeria. Geen missiona
ris is bereid te geloven dat hij in
het algemeen zijn leven heeft ver
spild. Niemand heeft voldoende af
wisselende ervaring.
Waarheid
Het Britse en het Belgische pu
bliek en de wereld in het algemeen
willen de waarheid niet kennen. Zij
hebben Afrikanen ontmoet die de
universiteit hebben bezooht, smo
kings droegen en een auto kunnen
rijden, en zij hebben de massa der
Afrikanen beoordeeld naar deze
kele uitgezocht specimen.
De openbare mening is anti-kolo
niaal. Toch is het het kolonialisme
geweest dat het eerst orde en stabi
liteit op het Afrikaanse continent
heeft gevestigd. Kolonialisme heeft
een einde gemaakt aan de slaven
handel, aan de oorlogen tussen de
stammen en aan de rituele moorden.
De beschaving en het onderwijs die
er bestaan zijn een product van het
kolonialisme.
Veiligheid
In het noordelijk gebied van de
Goudkust heb ik een oude man ge
vraagd wat volgens hem het groot
ste voordeel was dat de blanke zijn
land had gebracht. Na enig naden
ken zei hij: „Mijn vader kon geen
dorp in de buurt bezoeken zonder
een speer bij zich te hebben. De
blanke heeft voor de veiligheid ge
zorgd."
Nu dragen zij weer speren in Kon
go en de meesten zijn blij dat ze dit
weer kunnen. Beschaafd te zijn be
tekende voor hen onder een druk te
leven. Het verveelde hen ook. De
meeste Afrikanen zijn de kleinkin
deren van krijgers. Ze luisteren bij
het vuur naar de oude mannen die
hun schitterende verhalen vertelden
van roof en moord.
Er zijn grote beschavingen en cul
turen in Afrika geweest van de Soe
dan tot de Zambesi, maar zij hebben
nooit stand gehouden. Waarom zou
de beschaving die de blanken Afri
ka hebben opgelegd langer duren
dan andere?"
so gezonken
Cal)p!
na ontploffing
Het 700 ton grote Nederlandse mo
torschip „Calypso" is maandag in het
kustkanaal bij Esterwegen (Emsland,
West-Duitsland) na een ontploffing ge
zonken. Men vermoedt dat het schip op
een oude vliegtuigbom is gevaren. Per-
;oonlijke ongelukken deden zich niet
De Ford stichting heeft vijf Europe
se instellingen schenkingen tot een be
drag van 773.500 dollar gedaan. Het
instituut voor economische research in
Dublin ontvangt 260.000 dollar, het Euro
pese produktiviteitscentrum in Parys
200.000 dollar, het instituut voor overzee
se ontwikkeling in Londen eveneens
200.000 dollar, het Instituut voor toe
gepaste economie in Parijs 80.000 dol
lar en de universiteit van Frankfort 13.1
Dit is het flatteuze hoedje,
dat de dames van de Duitse
Olympische ploeg in Rome
straks zullen dragen.
Pas daarna gesprek
over eventuele
nieuwe „ruimte"
(Van onze sociaal-economische
redactie)
TN de kring van de werknemers-
vakbeweging is men de ge
dachte toegedaan, dat alvorens
eventuele nieuwe loonacties aan
de orde worden gesteld, eerst de
werknemersgroeperingen, die
het afgelopen jaar nog verstoken
bleven van een reële loonsver
hoging, bijgetrokken zullen die
nen te worden. Met verbetering
van de lonen van de zogenaamde
achterblijvers zal naar de me,-
ning van de vakcentralen daarom
spoed betracht moeten worden.
In de eerste plaats, omdat deze
mensen hier recht op hebben,
maar ook omdat de produktivi-
teitsstjjging elders zo aanzienlijk
is geweest over de afgelopen pe
riode, dat men redenen aanwezig
acht voor een nieuw gesprek met
de ondernemers om de werkne
mers te laten delen in de steeds
toenemende welvaart van het Ne
derlandse bedrijfsleven.
Reeds eerder schreven wij, dat de
pmduktiviteitsstijging over 1959 en
ook over het eerste kwartaal van dit
jaar aanzienlijk hoger is geweest in
verschillende bedrijfstakken dan bij
de loononderhandelingen vorig jaar
was aangenomen. Volgens voorlopige
gegevens kan thans ook reeds ver
wacht worden, dat het tweede kwar
taal van dit jaar niet minder gunstig
is geweest. In een van de grootste on
dernemingen van ons land was de
winst over het eerste kwartaal van
dit jaar even groot als over het hele
vorige jaar. Enkele ondernemingen
zijn zelfs op eigen initiatief overge
gaan tot het verbeteren van de vakan
tie-uitkeringen, het toekennen van
winstaandelen en het verhogen van
de lonen. In welke mate de krapte aan
arbeiders hieraan debet is valt yioei-
lijk na te gaan, al mag enig ver band
toel verondersteld worden. Dat de
werknemersvakbeweging er naar
streeft niet achterop te komen en dat
zij haar rol b\j de welvaartsvermeer
dering van de arbeiders wil blijven
spelen, is zonder meer duidelijk.
Met het oog op deze ontwikkeling
werkt de commissie lonen en prijzen
van de drie werknemersvakcentralen
thans aan een rapport inzake de posi
tie van de werknemers, die nog een
loonsverhoging achter liggen. Het ligt
in de bedoeling van het overlegorgaan
van de drie vakcentralen zich in zijn
vergadering van 30 juli a.s. in een
brief tot de Stichting van de Arbeid
te richten met het verzoek de kwestie
van de zogenaamde achterblijvers nu
snel af te doen. Naar wij vernemen
gaat het hierbij slechts om een be
perkt aantal.
Daarna zullen op grond van de ln
het afgelopen halfjaar sterk gestegen
produktiviteit wellicht in verschillende
bedrijfstakken nieuwe loonwensen ter
tafel worden gebracht. In een aantal
cji.o.'s Is de mogelijkheid open gelaten
tussentijds het contract open te bre
ken. Zonden zowel werkgevers als
werknemers bereid zijn deze openbrc-
kingsdatum in de c.a.o.'s te vervroe
gen dan zou daardoor wellicht een
nog grotere spreiding van eventuele
loonsverhogingen mogelijk worden en
worden sterke schoksgewijze loons
verhogingen tegengegaan. Anderzijds
blijft het nog een open vraag waar
het accent voor de besteding van de
nieuwe „ruimte" zal moeten liggen.
Bij de lonen, bij secundaire arbeids
voorwaarden, werktijdverkorting of
nieuwe sociale verzekeringsmaatrege
len.
Zesde miljonair
uit Singapore
ontvoerd
Dc familie van de Chinese antiquair
miljonair Tang, die zaterdag ontvoerd
is. heeft gisteren in het openbaar een
beroep op de daders gedaan de man
vrij te laten.
Tang werd zaterdag voor zijn huis
door bewapende mannen in een auto
getrokken en hoewel de politie onmid
dellijk gealarmeerd werd. is er tot nu
toe geen spoor van hem. Tangs dochter
Katherine zei tegen verslaggevers dat
haar vader niet goed in orde was en
dat zijn familie zich ernstig zorgen
maakte over zijn gezondheid.
Tang is al de zesde Chinese miljonair
die dit jaar in Singapore ontvoerd is.
De politie wordt gehandicapt doordat de
families op eigen gelegenheid onder
handelen met de ontvoerders en hoge
losgelden neertellen.
Oók
in de
zomer...fSk «n
HANDCREME
Bereid mei hel kost
bare NerlsaI, uit de
onderhuidse weefsel-
laag van de nerts.
Ir baic b^ukn!
^CD
2,40
Cm pr*Mt vw N.V. PHIUPS-OUPHAft
