i
Evangelisatie onder
rooms-katholieken
r~
Oude Testament door
Joodse bril gezien
GRATIS
Een woord voor vandaag
Wilt U
„Zonnegloren" bouwt een
vleugel voor bejaarden
cle grootóte
gave
Hoopvolle perspectieven
voor de toekomst
2
Nieuwe theologie, maar
massa blijft rooms
In het maandblad voor de ge
reformeerde evangelisatie-ar
beid Witte Velden" heeft de
hoogleraar, prof. dr. G. Brit
tenburg Wurth, een artikel ge
schreven over de evangelisatie
onder rooms-katholieken. Er is
sprake van een kentering in de
rooms-katholieke theologie. Wat
heeft deze „nieuwe theologie",
zoals hij wordt genoemd, ons te
zeggen? Na even de aandacht
bepaald te hebben bij het bis-
ALS wij in de laatste tijd acht
geven op allerlei theologische
publikaties van rooms-katholieke
zijde, merken wij wel, dat die
herziening van hun standpunt
voor Rome maar wat onderge
schikte punten betreft* Het is b.v.
hoogst opmerkelijk, hoe vooral de
leer der genade bij verscheide
ne roomse theologen veel meer
bijbelse accenten ontvangt dan in
het verleden doorgaans het geval
was. Rome geeft zelf toe dat men
in de zestiende eeuw uit reactie
tegen de reformatie de verdien
stelijkheid der goede werken een
nadruk is gaan geven, die aan
de betekenis van de genade te
kort moest doen en men wil nu
veel meer die bijbelse genadever
kondiging de haar toekomende
plaats gaan verlenen.
Trouwens in het algemeen be
gint men in de opbouw van zijn
theologie en in de zielszorg in de
gemeente veel meer zich aan het
bijbelse getuigenis te oriënteren,
wat maakt, dat er voor het ..ge
sprek met Rome" ook veel meer
perspectieven zich gaan openen.
]\/TAAR nu dreigt het gevaar, dat
1V1 men uit vreugde hierover hier
en daar een al te irenische hou
ding tegenover Rome gaat aanne
men en b.v. gaat vragen, of wij
feitelijk nog wel onder Rome heb
ben te evangeliseren. Zijn de
roomsen bij al de bedenkingen
die wij tegen hen hebben, geen
medechristenen? En zulke mede
christenen maken wij toch tot
geen objecten van ons evangeli
satiewerk.
Welnu, dat lijkt ons nu veel
te ver te gaan. Vooreerst vergeet
men dan immers, dat allerlei
van dat vernieuwingswerk toch
voorlopig nog beperkt blijft tot
sommige hogere regionen in die
kerk. terwijl bij de grote massa
ook van de geestelijkheid nog
maar heel weinig hiervan door
dringt. Men moet wat zo nu en
dan aan reformatorische gelui
den in bepaalde theologenkringen
wordt beluisterd maar eens ver
gelijken b.v. met wat u in rooms-
katholieke religieuze radio-uitzen
dingen kunt vernemen. En dan
merkt men toch wel een heel
verschil. Die grote massa blijft
toch nog volop rooms, in de ouder
wetse zin en wordt ook nog wel
typisch rooms voorgelicht en on-
dbtwezen.
Waar nog bijkomt dat zelfs ook
die aanhangers van de zogenaam
de ..nieuwe theologie" nog niet
erover denken op de essentiële
punten als het gezag van de
paus en de medewerking van de
menselijke natuur aan de godde
lijke genade en vooral van het
heilige misoffer de officiële leer
der kerk af te zweren of vaar
wel te zeggen. Moeten wij daar
om het ..Gesprek met Rome"
maar afbreken en de ontmoeting
met onze rooms-katholieke mede
christenen maar staken? In geen
geval! Juist nu bij hen allerlei in
beweging begint te komen, moe
ten vooral onze theologen maar
geen poging onbeproefd laten om
deze ontwikkeling in de goede
richting te helpen leiden door
vooral samen steeds meer te gaan
luisteren naar wat de Schriften
ons beiden zeggen.
|...0 RL. wij daar-
in de gelegenheid zijn, het
roomse kerkvolk dat toch nog in
elk geval veel te weinig de zui-
maken. Alleen, dat zal dan ook
juist dat karakter moeten dra
gen. Kan alle polemiek daarbij
achterwege blijven! Vanzelf kan
dat en mag dat niet. De keerzij
de van het evangelische ,,ja" is
altijd een ..neen" tegen al wat
dat evangelie weerspreekt. En
dat zal ook hier gelden. Maar het
zwaartepunt zal toch, gezien wat
wij boven opmerken op het posi
tieve getuigenis moeten vallen.
Als één ding in de ontmoeting
met de rooms theologen ons treft
is het wel dit, als zij werkelijk
met het bijbels getuigenis ernst
gaan maken, allerlei wat wij
als specifiek rooms zien bij hen
dan al meer op de achtergrond
komt. Het is alsof het evangelie
zelf dat -zo terugdringt, dat het
als vanzelf zijn betekenis meer
en meer verliest. Luther wist het
wel: het Woord moet het doen en
het Woord zal het doen.
Dat is de overtuiging, waar
door ook wij ons moeten laten
leiden, als wij onder rooms-ka
tholieken gaan arbeiden. Waar
het de meesten van hen ten
enenmale aan ontbreekt is echter
bijbelkennis. Eeuwenlang heeft in
Rome de bijbel niet aan bod
kunnen komen. Dat is de oorzaak
van het diepe geestelijke verval
in die kerk.
Prof Wurth eindigt dan met
de vraag: Een nieuwe kerkher
vorming? Zal in Rome de cri
sis zo doorzetten, dat het tot
een nieuwe kerkhervorming
komt? Hij geeft zelf het ant
woord: Wij zijn geen profeten.
God weet dat alleen. Maar dit
weten wij wel: als in Rome de
bijbel weer eens kans gaat
krijgen om aan het woord te
komen, dan kan op de duur een
hervorming van die kerk niet
uitblijven.
VIJFTIENDE KERK-ISRAËLDAG
Advertentie
Bij Duyvis Sandwich Spread:
spreadmes, voor zuinig smeren
,en schoon de pot leeg maken
De aartsbisschop van de Anglicaanse
Kerk, dr. Fisher. hoopt begin augus
tus naar Oost-Afrlka te vertrekken om
daar op 3 augustus de door het zen
dingswerk ontstane kerk de zelfstan
digheid te geven. Hij zal dan in Dar
essalam de eerste aartsbisschop van
deze nieuwe kerk In het ambt beves
tigen. Het is L. J. Bocchcr de bis
schop van Mombasa.
Door brand hebben de kerken van Ame
rika ln het afgelopen jaar 1959
bijna 60 miljoen gulden schade opge
lopen. In tien gevallen ontstond zelfs
een schade van meer dan een miljoen
gulden.
Duits onderwijs niet
anti-semitisch
Het Westduitse' ministerie van on
derwijs is tot de conclusie gekomen
dat de Duitse jeugd beter op de hoog
te is van hetgeen tussen 1933 en
1945 is geschied dan wel in het bui
tenland wordt verondersteld. Na de
antisemitische incidenten van enkele
maanden geleden zijn alle geschiede
nisboekjes aan een grondig onder
zoek onderworpen en zo nodig bijge
werkt.
,,Het Dagboek van Anne Frank",
dat in de bondsrepubliek in miljoenen
exemplaren is verkocht, heeft op de
schoolgaande jeugd een diepe indruk
gemaakt. In verscheidene Westduitse
staten hebben de jongeren hun politieke
scholing zelf ter hand genomen. Stu
dentenverenigingen, jeugdorganisaties
en gespreksgroepen organiseren regel
matig avonden waarop de misdaden var
de nazi's worden behandeld.
Leraren mogen althans niet meer ver
zwijgen dat miljoenen joden zijn ver
moord, Duitsland schuld draagt aan de
tweede wereldoorlog en dat het natio-
naal-socialisme de democratische
rechtsstaat in Duitsland vernietigde.
In Sleeswijk-Holstein zijn twee ge
schiedenisboekjes uit de circulatie ge
nomen vanwege de wijze waarop zij
het nationaal-socialisme beschreven.
Uit boekjes die in West-Berlijn werden
gebruikt zijn bepaalde passages ei
beeldingen verwijderd.
Ook de Westduitse kerken hebben hun
(Van een onzer verslaggevers)
De toogdag van Kerk en Israël
voor hen die er aan deelnemen
een jaarlijks evenement van eerste
orde is woensdag weer te Was
senaar gehouden, en wel op „Ter
Veken", waar men ditmaal voor
de vijftiende keer hijeen was. Hoe
wel het programma in hoofdzaak
steeds dezelfde punten laat zien, is
er toch geen enkele toogdag, waar
men zoveel nieuws verneemt.
Dat ..nieuws" zit niet allereerst in dc
mededeling van berichten en bevindin
gen. opgedaan in het gesprek van Kerk
en Israel. Het vloeit ook niet in Hoofd
zaak voort uit de veranderde kijk op
de joden, als gevolg van de ontwikke
ling van de staat Israël.
Het nieuwe zit naar ons besef
al in dc verrassingen van het Oude
Testament, wanneer men dat deel der
heilige schrift leert lezen door de bril
van Israël. Op elke toogdag blijkt
daar iets van, en dit geeft aan de sa
menkomst een ongemeen fris karakter.
Deze keer kwam dat zeer sterk naar
voren in het wijdingswoord van ds. K.
H. Kroon te Amsterdam. Ds. Kroon,
die de laatste jaren in de Bekirbénoe-
diensten een liturgisch trefpunt voor
Kerk en Israël wist te vinden, sprak
zelf niet van wijdingswoord maar van
voordrachtsdienst. De naam Bekirbé-
noe betekent „in ons midden" cn
doelt op de aanwezigheid van God in
zijn gemeente.
Men kreeg op de toogdag gelegen
heid om zo'n Bekirbénoe-dienst te vol
gen. Hij bestaat voornamelijk uit voor
lezingen en psalmgezang.
Ds. Kroon opende de dienst met te
zeggen: „Door de Messias Jezus ver
bonden met Israël", waarna hij de be-
jdenis van Israël liet horen.
Uit de Thora las hij de gedeelten
oor, die de wetgeving aan Israël be
schrijven (Exodus 32-34) en uit de prc-
fetert het boek Jona. Met de lofprij
zing „Aan de Rechter der Waarheid"
eindigden de voorlezingen. Nu kwam de
aanroeping het gebed waarin de
voorganger het gebed des Heren toe
voegde aan strofen uit Jesaja. Met de
Aaronitische zegen besloot ds. Kroon de
dienst, waarin de gemeente de psal-
99 en 98 in nieuwe berijming had
gezongen.
Niet door het gebruik van enkele He
breeuwse namen en termen, maar door
een andere instelling van lezer en mee
lezers tegenover de schriftgedeelten
klinken die bekende stukken als nieuw.
En het ontbreken van een meditatie
hoe goedbedoeld en verhelderend
5 houdt in dit geval het geheel
de dienst op een peil, dat in veel
godsdienstoefeningen niet wordt be
reikt. Alleen eist het van de aanwezi
gen een grotere concentratie.
WERELDEINDE
Ds. H. Dekker te Amsterdam, voor
zitter van de Raad voor de zaken van
Kerk en Israël, had de toogdag geopend
met te wijzen op de toekomstverwach
ting der kerk, die zij van Israël ge
leerd heeft. Deze zekerheid is er, dat
de Heer eens zal verschijnen.
Het blijft een verdrietige zaak, dat
het antisemitisme telkens de kop weer
opsteekt. Het zal Israël wel al de
eeuwen door vergezellen. Gelukkig is
het echter ook begrepen in de overwin
ning van Jezus Christus.
De voorspellingen betreffende het
einde der wereld op 14 juli memore
rend, zei ds. Dekker: „Het zou ons
geen vrees inboezemen. Want als de
wereld vergaat, betekent dit, dat voor
de Kerk en Israël de Messias komt"!
Andere sprekers op de zeer druk be
zochte toogdag waren ds. S. P. Tabaks-
blatt te 's Gravenhage („Kerk en joden
dom in de christelijke eeuwen") ei
J. H. Grolle te Utrecht („De ove:
ning van het antisemitisme"). Een fo
rum beantwoordde ingekomen vragen
aangaande Kerk en Israël. Prof. dr. J.
Schoneveld te 's Gravenhage sloot de
toogdag, die namens de generale syno
de der Hervormde kerk door dr. E
Emmen werd bijgewoond.
BEROEPINGSWERK
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zoetermeer: H. Harkema
te Zeist; te Achterberg, Utr. en te Game
ren: J. P. Verkade, kand. te Stolwijk; te
Tholen: J. Smit te Groot-Ammers; te
Herkingen: B. J. Wiegeraad, kand. te
Montfoort.
Aangenomen naar Oost- en West-
Blokker: A. A. Spijkerboer te Charle-
ville. Frankrijk; naar Oostermeer-
Eestrum: dr. K. H. Siccama te Sneek.
Beroepbaarstelling: de heer T. J
Kamerbeek, kand. Trompstraat 11 te
Bodegraven is beroepbaar.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Doom: dr. J. C. Gilhuis te
Amsterdam-Watergraafsmeer; te 's-Her-
togenbosch, tweede pred. pl.: C. L. Ru
ben, luchtmachtpredikant te Eindhoven;
te Kootwijkerbroek: A. C. van Beek,
kand. te Woerden; te 't Harde: H. Bos
wijk te Kamerik.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Den Helder: J. P. Geels te
Haarlem-Centrum.
BOND VAN VRIJE EV. GEM.
Beroepen te Emmen: D. W. Veldkamp
te Hilversum.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te St. Annaland, te Ooster-
land en te Slikkerveer: W. C. J. Bos-
schaart, kand. te Wolfaartsdijk; te Nij-
kerk, te Veen N.B.. te Vlissingen en te
Wolfaartsdijk: H. Ligtenberg kand. te
Al is dan het moment, waarop het einde der wereld komt,
voor elk mens een volstrekte verborgenheid wie de Bijbelse
gegevens raadpleegt, komt aldra tot de conclusie, dat er toch
tekenen zijn, die op dat naderende einde wijzen. Maar er is
één grote moeilijkheid: hoe legt u die tekenen uit, hoe waar
deert u de verschijnselen, waarvan onder andere in Mattheüs
24 sprake is? Als u daar leest, dat de wetsv er achting zal toe
nemen in de eindtijd, dan bent u geneigd te zeggen: het is zo
ver. En u kunt urenlang bezig zijn met hét opnoemen van
voorbeelden der hand over hand toenemende normloosheid.
Maar dan moet u niet vergeten, dat de mensen in vorige
eeuwen dat óók hebben gedaan! En als u de brieven van de
apostel Paulus leest, dan krijgt u soms de indruk, dat in die
dagen de wetsverachting een climax had bereikt! Er staat
nog iets, nl., dat de liefde van de meesten zal verkillen. Ook
weer zo'n uitdrukking. Het is koud en kil in de wereld, de
mensen zijn liefdeloosMaar kijk dan eens naar wat er
wordt opgebracht ter leniging van de nood van de medemens,
vlakbij en veraf. En let op de „goede daden", die in stilte
worden verricht, waarbij de mens zichzelf geeft voor de
ander. En bedenk, dat er in vorige eeuwen niet minder reden
was tot de klacht, dat de liefde was verkild. Tekenen der
tijden: we hebben er maar twee genoemd, maar er zijn er
méér. Laat u niet verleiden zo vlug te zeggen, dat het einde
nu niet langer kan uitblijven. Erken zonder restrictie, dat u
het eenvoudig niet weet!
OPENBAARHEID
Advertentie
mooie witte tanden hebben#
gebruik dan IVOROLtandpasta
Groei in Australië
bij Reformed Churches
Het aantal gereformeerde kerken in
Australië (Reformed Churches) is ge
stegen tot 25. De kerk van Kingston-Ho-
bart op Tasmanië werd in mei gesplitst
in twee zelfstandige gemeenten n.L die
van Kingston en die van Hobart. Ds.
Van der Woude blijft predikant van
Kingston en zal als consulent van Ho
bart optreden.
Ook in Brisbane is groei te bespeuren.
Naast ds. J. J. C. Westera die deze zo
mer in Holland is, werd een tweede pre
dikant beroepen in de persoon van ds.
J. Morren, predikant van de Christian
Reformed Church van Ripon in de
Verenigde Staten.
publikaties scherp doorgenomen op an
tisemitisme. In enkele gevallen kwam
men tot de conclusie dat bepaalde op
vattingen het antisemitisme in de hand
hebben gewerkt.
Veler steun maakt het mogelijk
J-JET sanatorium. Zonnegloren in Soest gaat zo spoedig mogelijk een aparte
vleugel bouwen voor bejaarde tbc-patiënten. Het bestek is klaar en
binnenkort zal de aanbesteding worden gehouden.
Dit is nodig omdat in de laatste jaren veel meer bejaarden verblijf moeten
houden in een sanatorium dan vroegertoen het bevolkingsonderzoek naar
tuberculose er nog niet was.
En voor bejaarden is het prettig, niet op zalen maar op een kamer te
verblijven.
Dit deelde dr. J. A. W. Betghauser
Pont. geneesheer-directeur van Zonne
gloren, gisteren mede tijdens het tra
ditionele jaarfeest, dat op het sanato
riumterrein in een speciaal daarvoor
opgetrokken tent werd gehouden met
leden, begunstigers, oud-patiënten, pa
tiënten en hun familieleden en andere
genodigden.
Deze gezellige samenkomst met zeker
2000 aanwezigen werd geopend door de
waarnemende voorzitter van Zonneglo
ren, de heer C. Thiadens. Deze verving
de om gezondheidsredenen afgetreden
voorzitter de heer H. Fritsche, die, in
dien de ledenvergadering dit goedkeurt,
binnenkort zal worden opgevolgd door
dr. C. Lion Cachet.
De heer Thiadens deelde mee, dat
het sanatorium op het ogenblik 330 pa
tiënten telt en daarmee vol is. Het aan
tal verpleegsters is niet voldoende,
maar met kunst- en vliegwerk kan men
het net redden.
Nadat de sanatoriumpredikant ds. D.
M. Jalink de patiënten had opgewekt tot
hartelijk met elkaar omgaan was het
woord aan dr. Berghauser Pont, die een
kort overzicht gaf van de huidige stand
van zaken betreffende de tuberculose in
Nederland. De ziekte wordt langzaam
maar zeker overwonnen, maar toch zijn
we er nog niet. In 1959 was het sterfte
cijfer in ons land 343. hetgeen zeer
laag genoemd mag worden. Toch wer
den weer ongeveer 7000 nieuwe ziekte
gevallen gesignaleerd.
Behalve de plannen voor de bouw
Advertentie
Last van zenuwen?
68
Het waren vreselijke dagen voor Anne. Mare, haar
Mare, die ze had liefgehad, was een wrak; zijn
mooie, sterke lichaam was vernield door het brute
geweld van wentelende treinwielen. Ze zag hem lo
pen. snel en veerkrachtig, het hoofd fier gedragen
door de kloeke schouders. Ze zag zijn sterke blik
vol belangstelling, ze herinnerde zich zijn levendige
bewegingen, zijn drang naar activiteit. Mare een
man. roerloos uitgestrekt op eei. wit bed, vier wan
den dicht om die gevangene he-.n, een verpleegster
aan wier stemmingen hij is overgeleverd.
Tien jaar lang lag de liefde geboeid, bedwongen
door bitterheid en beledigde trots, maar in die over
wonnene werkten de stille, goede krachten, lang
zaam en geduldig, werkten en wachtten. Nu was
de tijd daar, de waakzaamheid van de wachters
was verslaps de overwonnene richtte zich op, de
boeien sprongen stuk. Anne's ziel deed pijn, de
oude, verdrongen herinneringen, werden opnieuw
jong. Mare zij zou naar hem toe willen vlie
gen, zijn hoofd aan haar borst willen trekken, hem
willen verzekeren, dat zij zijn lichaamspijn op zich
nam. dat zij hem haar gezondheid schonk, haar
sterke lichaam. Het was ondraaglijk om aan hem
te denken, zoals hij nu was. Maar tegenover dit
alles, tegenover het verdriet om Marc's ongeluk,
haar medelijden met hem. stond vijandig haar moe
dergevoel. haar verbondenheid met Paiiltje. Mare
eiste Paultje op. Hij wilde haar het kind, haar enig,
duurgekocht bezit, ontnemen. Welk recht had hij?.
Hij had haar alleen gelaten met de Jongen, hli had
een ander gekozen boven haar en het kind, hij had
dc vrouw in haar dodelijk beledigd en zij had hem
dit nooit vergeven. In al die tien jaar was tij n;ct
cén ogenblik zonder wrok geweest. Als een marmer-
harde. onwrikbare steen was die wrok in haar bin
nenste en zij had nooit getracht hem los te rukken,
integendeel, zij had zich aan hem vastgeklemd als
de weemoed, het zachte verlangen haar terug wil
den voeren naar het verleden. Ook nu klemde zij
z.ich aan hem vast en zijn koude en onwrikbaarheid
WILLY
STRUT
te vragen! Alleen waren zij geweest in een maat
schappij. die hen veroordeelde; alleen had zij in het
ongevoelige, ruwe leven gestaan met niets dan haar
zwakke krachten om het kind te behoeden. Nu was
het ergste voorbij, nu zouden de kalmere, blijdere
jaren komen en nu wilde Mare zich het kind toe
eigenen. Gonne had het goed gevonden. „Ik ben
haar zeer dankbaar voor deze bereidwilligheid". Mijn
God! Als deze regel Anne in de gedachten kwam.
balde ze in opbruisende drift haar handen, haar
adem ging snel. Altijd had Mare Gonne de hand
boven het hoofd gehouden, altijd was hij onrecht
vaardig geweest jegens haar, ter wille van Gonne,
die het niet verdiende. Zelfs nu, in de brief, waarin
hij om de jongen vroeg, sprak hij waarderend over
haar. Anne wist het wel, zo lang reeds had ze het
geweten, dat ze haar paarlen voor de zwijnen nad
geworpen. Hij kreeg de jongen niet, welke reden
zou ze hebben om aan de man van Gonne haar
eigen kind af te staan! Mijn God. ze zou het kind
immers ook niet kunnen missen! Waar leefde ze an
ders voor dan voor Paultje, wat gaf waarde en zin
aan het leven, dan hij, wat was haar toekomst als
het niet de zijne was. wat maakte dc dagen rijk
en kleurig, als het niet zijn aanwezigheid was. zijn
jongensleven met de duizenden belangrijke kleinig
heden. zijn hartelijkheid, zijn verhalen T°^"-
Anne had niet geweten, dat ze zoveel van hem
hield. Ongemerkt had hij zich met het verstrijken
der jaren, dieper genesteld in haar hart; het leven
zonder hem was eenvoudig ondenkbaar.
Zo absoluut zeker was Anne van het antwoord,
dat ze Mare zou geven, dat ze hem nog diezelfde
avond na lezing van de brief, terug had willen
schrijven. Ze had papier en pen opgenomen. Wat
schreef men na tien jaarhoe deelde men zijn
woorden in
Anne's geest weigerde, ze keek
schnjfbloc en machteloos
Enige dagen verliepen. Herinneringen kwamen er
gingen. Wie dook ze op uit de diepten van liaai
geheugen? Wie stelde ze zwijgend voor haar gees-
Marc bij de wieg van Paultje, de eerste keer, dat
hij de jongen zag. Een grote, donkere mannenge-
stalte; zo opvallend groot en donker bij de kleine,
met lichte zijde beklede wieg. Marc's sterke, ge
bruinde hand, die over het hoofdje streelde, heel te
der, heel voorzichtig, de zachte, ernstige uitdrukking,
die zijn gezicht had bevangen.
Paultje's verjaardag, één jaar werd hij. 's Mid
dags kwam Mare, zijn ogen straalden jongensachtig.
Hij knielde bij de box neer en haal de meege
brachte schatten een voor een uit het omhullende
papier te voorschijn. Zijn blik volgde gespannen
de wisselende uitdrukkingen van het babygezichtje.
Hoe zou Paultje dit vinden, hoe dat...Alle andere
gewichtige dingen waren vergeten, de koersen van
tientallen effecten, de nieuwe invoerrechten der Ver
enigde Staten, de dreigende stijging van de staal-
prijzen. Zou Paultje blij zijn met de zachte zijige
beer, zou hij lachen als de beer bromde....?
Paultje leerde lopen. Op zijn wankele beentjes
verplaatste hij zich snel naar alle richtingen. Nu
huilde hij. het gejammer kwam uit de achtertuin.
Daar rende Mare al heen cn kwam even later te
rug met het kleine, witte figuurtje hoog op zijn
zijn plan- schouder.
Wordt vervolgd
een bejaardenvleugel heeft Zonne
gloren nog plannen om de huisvesting
de zusters „rigoreus" te verbete-
hetgeen hard nodig is. De oude
kerkzaal boven in het sanatorium is
verbouwd tot een bibliotheek, een s
diezaal voor patiënten en een spreekka
mertje voor de gereformeerde predi-
dikant.
Met grote waardering vermeldde dr.
Pont dat de actieve leden van Zonne
gloren in 1959 voor het bouwfonds ca.
35.000 bijeen hebben gebracht, de
grootste som, ooit in een jaar bereikt.
Zoals gebruikelijk kregen ook nu weei
vele aanwezigen gelegenheid om Zonne
gloren met zijn „verjaardag" geluk te
wensen ert de in het afgelopen jaar in
gezamelde gelden voor het sanatorium
an te bieden.
De altijd zo ijverige afdeling Rotter
dam en omstreken had ditmaal niet
minder dan 12.400 bijeengebracht.
De heer J. Peereboom, die als afge
vaardigde van de Maasstad dit mee
deelde, herinnerde eraan hoe hij ver
leden jaar had beloofd 10.000 kerst
kaarten voor Zonnegloren te zullen
verkopen.... en het zijn er 12.00C
worden.
Een Rotterdamse textielhandelaar, die
het sanatorium altijd met pakketten
textiel verrast, had deze keer voor de
directie handdoeken met een ingeweven
afbeelding van de Euromast meege-
Vlaardingen en Schiedam, afdelin
gen die elkaar altijd vredig bekam
pen om het hoogste bedrag dat zij
kunnen inzamelen, kwamen dit jaar
met totalen van resp. 2000
1800 tevoorschijn.
Een Amsterdams echtpaar dat door
het uitzetten van busjes ƒ6.550,- had
opgehaald en op deze manier in 13 ja
ren tijds al 1 ijna twee ton heeft inge
zameld. werd door het bestuur gehul
digd en kreeg een geschenk. Dit echt
paar is nl. al 78 en 76 jaar oud er
steeds onvermoeid in zijn ijver
Zonnegloren.
De middag werd doorgebracht bij
muziek en met kijken naar de nieuwe
kleurenfilm van het sanatorium.
zaak echter al in geuren en kleuren
openbaar behandeld kunnen worden, we feitelijkheden aan de publiciteit
democratisch gekozen besturen, aan produktschap nu in het openbaar
welke voor de betrokken bedrijfstak deze publicaties ging sanctioneren,
verstrekkende bevoegdheden wor- Bovendien moest dezelfde middag
den toegekend. De bedrijfsgenoten met de minister van landbouw over
in deze tak van bedrijf hebben
recht op, te weten wat en hoe over
hun belangen beslist wordt
Bovendien hebben deze besturen niet
alleen te denken om het bedrijfs-
hetzelfde onderwerp gesproken i
den. Ook dat vond men een reden
om de zaak maar in de besloten
heid te trekken.
Het enige bestuurslid, dat openbaar-
belang, maar volgens de Wet op de heid verdedigde, was de werkne-
Bedrijfsorganisatie zal het belang mersvertegenwoordiger, de heer A.
van het gehele Nederlandse volk en de Vries, tevens hoofdbestuurslid van
dus het algemeen belang gediend
moeten worden.
Publiciteit is voor de publiekrechte
lijke bedrijfsorganisatie een elemen-
de Nederlandse Christelijke Land-
arbeidersbond. Hij ging slechts ak
koord met de behandeling achter ge
sloten deuren, indien achteraf in het
en waardering kweken bij het be- is voorgesteld.
of de besturen van het tot nog toe de publiekrechtelijke bedrijfsorgani-
doende doordrongen zijn van de nood- te zjjn. Staatssecretaris Schmelzer
zaak tot openbaarheid, enkele gun
stige gevallen uitgezonderd.
In deze twijfel zijn we weer gesterkt
heeft enkele jaren geleden nog
met klem aangedrongen op meer
openbaarheid van de publiekrech-
ernstige kritiek geleverd op het vast- en publiek „ongevaarlijk" is, waar-
rijke zaak, vooral omdat ons land band zijn ook de schaarse openbare
op de export dikwijls aanzienlijke zeggende agenda's. Van de werkelijk
toeslagen verstrekt moeten worden, belangrijke zaken krijgen pers en
belang van het Nederlandse zuivel- principe van de openbaarheid komt
bedriif geldt, werd echter ter
niet veel terecht. Dat deze factor
gadering van de openbare agenda er toe bijdraagt en toe bijgedragen
afgevoerd en naar de besloten be- heeft, dat er van de uitvoering van
stuursvergadering verwezen, zeer tot de p.b.o. nog niet zo veel terecht
teleurstelling van de ditmaal over- gekomen is, lijkt ons buiten kijf.
bezette publieke tribune.
Groot-gereformeerd congres gesloten
fototip nr. 5
(Van een onzer verslaggevers)
Ofschoon prof. dr. ir. H. van
Riessen verklaard had, dat opti
misme en pessimisme slechte
raadgevers zijn, waren de deel
nemers van het groot-gerefor
meerd congres, op Woudschoten,
nogal optimistisch aangaande de
mogelijkheden van het calvinisme
in de cultuur van vandaag. Althans
an het slot. Bij het begin van het
congres lzzk het alsof men feite
lijk bezig was aan een „onbegon
nen werk".
De voorzitter, prof. dr. L. W. G.
Scholten, zag blijkens zijn slotwoord de
hoofdbetekenis van het congres hierin
liggen, dat men zich meer voor elkaar
heeft opengesteld dan vorige keren het
geval was. De onderlinge verschillen
(er zaten hervormden, gereformeerden,
christelijke gereformeerden en vrijge
maakte gereformeerden) raakten meer
en meer op de achtergrond, toen het
besef begon te groeien, dat het gere
formeerd beginsel in de cultuursituatie
van het ogenblik beslissend zou kunnen
zijn. Men was naar elkaar toegegroeid.
Conclusies
Prof. dr. S. van der Linde zal met
prof. Scholten de op het congres vast
gestelde conclusies een eindredactie
geven. Daarin komt met name tot uit
drukking, wat prof. Van der Linde in
zijn door ons summier weergegeven
referaat had betoogd. O.a. dit, dat de
verschillende opvattingen, binnen de
kring van het gereformeerd protestan
tisme, inzake de verhouding van het
christelijk geloof tot de cultuur, aan-
gewezer moeten worden als oorzaken
van de gedeeldheid in de gereformeer
de gezindte.
Die gedeeldheid zal een stagnatie be
tekenen wanneer men naar buiten wil
treden. Daarom moet de eenheid der
gereformeerde gezindte allen voor ogen
staan, die serieus bezig zijn het calvi
nistisch geluid te laten horen op het
bredere levensterrein.
Mr. A. Bonman deed daarom het
voorstel om op het volgende congres
(over twee jaar) te spreken over de
nlet-theologiscbe oorzaken van de ker
kelijke gedeeldheid cn hi' adviseerde
de deelnemers dit nu al in studie te
nemen. Prof. Scholten had namelijk ge
steld, dat naast theologische verschillen
ook sociologische factoren in het geding
zijn bij de gedeeldheid der gerefor
meerde gezindte.
Dat men naar elkaar toe kon groeien,
kwam ook doordat zij. die „open ston
den" tegenover de cultuur, wat meer
in de hoek der bezinning werden gedron
gen, terwijl degenen, die een ietwat af
werende houding aannamen, beter hun
verantwoordelijkheid leerden beseffen.
Klimaatverschillen
Minder dan de kerkelijke verschil
len, hield men nu de klimaatsverschil
len over. Voor het overwinnen van
alle uiteenlopende standpunten en ter
bevordering van het eensgezind getui
genis, zou men nog veel meer naar de
bijbel moet luisteren. Dat lijkt het in-
trappen van een open deur, maar toch
werd het door verschillende congres
sisten nadrukgelijk gesteld. Wil het
calvinisme op de cultuur inwerken,
dan zullen de calvinisten vóór alles
bij de bijbel moeten gaan leven.
Prof. Scholten gewaagde van de uit
stekende sfeer, die het congres had ge
kenmerkt. Daarin werd hij algemeen
bijgevallen. Prof. Van Riessen achtte
dit congres aanmerkelijk beter geslaagd
dan het vorige.
Kennelijk deed de leiding hier veel.
„U hebt van dit congres een sieraad
gemaakt" verklaarde ir. H. van Har
ten tegen prof. Scholten. „Wij danken
u voor uw seigneurale leiding". In de
ze geest ging men uiteen. Evenals de
ze keer, berust de organisatie van het
volgende congres bij ir. R. Plomp te
Zeist, bij wie men suggesties voor het
thema van 1962 kan inzenden.
