Luchthaven Meisbroek
centrum vluchtelingen
flwsrf) JDaoblaö
Belgische luchtbrug werkt snel en doeltreffend
Na elke landing nieuwe
hoop en teleurstelling
Pas na anderhalve eeuw
Vrijstelling dienstplicht
voor onderwijzers
5
Mt&ruf
op de bedreiging van Chroesjtsjev
Inzake de kwestie Cuba het volgen-
de:
Amerika moer in menige internationale
kwestie blijk gegeven hebben van een aar-
gelende houding, nu Cuba dreigt een com
munistisch bruggehoofd te worden lijkt de
ze aarzeling geheel verdwenen. De Rus
sische premier Chroesjtsjev heeft zaterdag
de mce6t brutale bedreiging uit zijn loop
baan gelanceerd, toen hij Amerika ertegen
waarschuwde, het Cubaanse probleem met
geweld op te lossen, cn daaraan in een
adem aan toevoegde, dat de Russische ra
ketten een afstand van 13.000 km kunnen
overbruggen.
Voor Amerika zou een Russische vesti
ging op Cuba echter in strijd komen met
de oudste grondslag van de Amerikaanse
politiek, de Monroeleer, die inhoudt, dat
Amerika voor de Amerikanen is en geer
enkele buitenlandse mogendheid zich heef',
te bemoeien met de gang van zaken op
bet westelijk halfrond. Geheel overeenkom
stig deze traditie reageerde president Ei
senhower dan ook zeer krachtig op Chroe
sjtsjev's verklaring dat de V.S. niet zul
len dulden dat het internationale commu
nisme zich op Cuba vestigt.
Prompt vcrschrompcldo Chrocsjtsjev's
zware dreigement tot een propagandisti
sche redevoering; de op Eisenhower's ant
woord volgende Russische reactie bestond
slechts uit de zouteloze opmerking, dat er
geen sprake van is, dat Fidel Castro door
het internationale communisme gedomi
neerd wordt. Een krachtig antwoord, dat
aan duidelijkheid niets te wensen overlaat,
kan soms zeer nuttig zijn.
CHRISTELIIK NATIONAAL DAG BLAD
Margaret gaat
deze week
verhuizen
Margaret ki
intrek neme
dat geheel opnl
rong-Jones en prinses
n nu elk ogenblik hun
Kensington palace 10,
-rklngei
de vol-
Maar de hoofdzaak ligt anders. Binnen
enkele weken is in allerlei organisaties, bij
het Groene Kruis, bij het bestuur van Bea-
trixoord, bij het bestuur van stichtingen
voor gezinszorg, bij dat van Elim, «n bij
dat van vele andere organisaties, en bij de
federaties, waarbij zij zijn aangesloten, de
vraag aan dc orde: gaan wij ons mel
den voor een deel van de buit uit de toto-
Dat vinden wij het ergste van de gehele
zaak.
Als de toto uitsluitend een zaak was ge
bleven van beu, die op de dag des Heren
voetbal willen zien en oin dat zo goed mo
gelijk te krijgen, een handel in mensen
drijven, dan was het wel een ernstige zaak,
maar op beperkt terrein. De beslissing, dat
de buit voor vele organisaties moet zijn,
die zich daartoe kunnen melden, heeft het
veel en veel erger gemaakt. Heel het cha
ritatieve werk dreigt erdoor gecorrum
peerd te worden en elke samenwerking
met principiële tegenstanders van deze zon
dagse gokkcrij is op het spel gezet. Wij
menen, dat allen, die op verantwoordelijke
posten in dit werk zijn geplaatst, wel moe
ten weten wat zij doeD.
En wij adviseren allen, die met ons de
Vakantiegenot
gegarandeerd
Verslaap hem niet,die stralen
de morgen van elke nieuwe
vakantiedag; neem zo'n handig
reiswekkertje mee, maar dan
een, waar u van op aan kunt;
die vindt u alléén bij de vak
man... uw eigen horloger
wereldmerk voor reiswekkers
(Van een onzer verslaggevers)
„Over tien minuten zal een Sabena-toestel uit Leopoldville
landen." De stem uit de tientallen luidsprekers op het vliegveld
Meisbroek bij Brussel veroorzaakt direct opwinding onder de
duizenden op de luchthaven, sinds enkele dagen het eindpunt
van de luchtbrug, die België met de Kongo onderhoudt.
Hoop leeft op in de harten van duizenden belangstellenden,
voor het allergrootste deel familieleden van hen, wier verblijf
in de Kongo zo abrupt een einde heeft genomen. De restaurants
stromen leeg. De banken in de ruime ontvangsthal, waar velen
gelaten wachtten en probeerden wat te slapen, worden verlaten.
Velen begeven zich naar de hoge platforms, waarvoor straks
het toestel tot stilstand zal komen en dan zullen weer vele
tientallen vluchtelingen de vaderlandse bodem betreden.
Reikhalzend wordt ieder toestel, dat langzaam naar de
platforms rijdt, gevolgd. Onder de wachtenden zullen er zijn,
die hun familieleden weerzien en dan volgt meestal een ont
roerende ontmoeting. Maar de meesten zullen weer teruggaan
naar de restaurants of de ontvangsthal om nog langer te wachten.
Tot het volgende toestel uit de Kongo zal worden aangekondigd.
Met bewonderenswaardige kalmte verricht het personeel
van Meisbroek zijn werk. Routinewerk. Maar voor de vele
hulpdiensten, zoals het Rode Kruis en het Nationaal werk voor
kinderwelzijn is het geen routinewerk, dat wacht. Evenmin
voor de bureaus van diverse ministeries, die tijdelijk op Meis
broek zijn ondergebracht. Voor hen is het bijzonder werk, door
dat de omstandigheden waaronder de luchtreizigers de Kongo
moesten verlaten, ook bijzonder waren.
Plotseling moeten duizenden Belgen de luchtreis uit de
warme Kongo naar het ondanks de zomer zo koude België
ondernemen. Velen hebben niet eens een passagebiljet; zij
arriveren nog met hun tropenkleding aan en zonder bagage,
zonder papieren, zonder geld....
ach, het zijn alle tragische gevallen,
die in Meisbroek arriveren
De toestellen brengen hoofdzakelijk
vrouwen en kinderen naar Meisbroek.
Mannen kunnen tenzij zij een dok
tersverklaring hebben geen luchtver
voer krijgen. En zij, die arriveren, heb
ben dikwijls al een lange reis achter
de rug, voordat zij in de Kongo in
vliegtuig konden stappen. Soms ook ko
men kinderen alleen aan. Dan wachten
de grootouders op de luchthaven. Velen
weten, dat hun verwanten komen, maar
het is vaak niet bekend met welk toe
stel, hetgeen het zoeken en vinden be
moeilijkt.
In de grote ontvangsthal van Meis
broek lopen daarom velen met grote ge-
improviseerde naamkaartjes op hun kle
ding. Daar zijn ook vele Belgische ko
loniale maatschappijen vertegenwoor
digd om de vrouw en de kinderen van
hun employé's op te vangen en verder
te helpen. Alle soorten tafels en bu
reaus met daarachter een grote ver
scheidenheid van stoelen, staan in rijen
opgesteld. Borden vermelden de naam
van de maatschappij en iedereen, die
daar zijn maatschappij vertegenwoor
digt. draagt de firmanaam duidelijk
zichtbaar,
AUTO'S
Op deze wijze worden velen doeltref
fend en snel geholpen. Zes hotels in
Brussel zijn gereserveerd voor hen,
die geen eigen huis bezitten of geen on
derdak bij familie kunnen vinden. Doch
hiervan behoeft maar in een enkel geval
gebruik te worden gemaakt, omdat heel
België meeleeft en allen, die familie in
de Kongo hebben, onmiddellijk bereid
zijn een plaatsje voor hen vrij te
ken.
De Belgische regering heeft een be
roep op autobezitters gedaan om de
vluchtelingen van Meisbroek naar
hun woning of hun familieleden
vervoeren. Deze vrijwillige actie is
een enorm succes geworden: het aan
bod overtrof de verwachtingen. Nau
welijks een uur na aankomst zitten
de meeste vluchtelingen in een auto
die hen snel naar de plaats van
stemming brengt.
ingin-moeder Elizabeth logeert.
echtgenoot geen cent kosten. Het is
nl. een van de 100 hulzen waarover
koningin Elizabeth vrijelijk kan be
schikken.
Een groot deel van deze domein
woningen zijn ter beschikking gesteld
aan oorlogshelden of hun weduwen en
leden van de hofhouding.
In dat uur heeft de geïmproviseerde
ontvangstorganisatie vlug en doeltref
fend gewerkt. Vooral vlug. Nauwelijks
staat het vliegtuig voor het platform
stil. of de trap wordt al voorgereden.
Rode Kruis-helpers en helpsters, perso
neel van de luchthaven, rijkspolitie en
vrijwilligers van diverse diensten staan
gereed om hulp te bieden. Wagens vol
met dekens worden aangereden en wan
neer dan de dokter met enige verpleeg
sters een vluchtig onderzoek in het toe
stel heeft ingesteld, komen de eerste
luchtreizigers al de trap af. Bovenaan
wordt hen eerst een deken omgehangen.
Ambulance-wagens rijden aan om de
zieken en de ouden van dagen direct
weg te brengen. Kleine kinderen wor
den gedragen. Hier helpt een Rode
Kruis-helpster een moeder met een ba
by, daar verleent een stewardess de
moeder assistentie om een troepje kin
deren, voor wie het allemaal zo vreemd
veilig naar de Rode Kruis-vleugel te
brengen. Een agent van de rijkspolitie
draagt een reismandje. Een moeder, die
over heel korte tijd haar baby ter
reld zal brengen, wordt ondersteund.
Kreten van herkenning weerklinken.
Vanaf het hoge platform wordt gezwaaid
terwijl degenen, die zojuist het vlieg
tuig hebben verlaten, zich naar de Ro
de Kruis-kamers begeven. Daér wacht
melk voor de kinderen, eten voor de
volwassenen; zij kunnen krijgen wat zij
De hygiënische diensten werken op
volle kracht. Met vijftig man personeel
gaat het snel: leder weet wat hij of zij
doen moet. Voor een enkeling is de
emotie te groot. Maar vele bange da
gen en een snelle vlucht, die eigenlijk
nog veel te lang heeft geduurd, is s
ter de rug. Iedereen is behulpzaam
tracht de vluchtelingen op hun gemak
te stellen. Het lukt, mede dank zij de
voorbeeldige ontvangst. Men is weer
thuis. Het moederland heeft hen niet
vergeten.
Het zorgt voor hen, ongeacht of zij
en kinderen zijn van ambte-
i ot van employé's van particulie-
...aatschappijen, ongeacht of zij reis
biljetten hadden of dat zij zonder geld
en zonder biljet en dat zijn de mees
ten in het vliegtuig zijn gestapt.
Het is een triest gezicht, iedere keer.
..anneer een luchtbrug-vliegtuig op
Meisbroek landt. Vermoeidheid staat
op de gezichten te lezen. En vele vra
gen rijzen. Wat brengt de toekomst? En
hoe is het met hen, die nog geen plaats
in een vliegtuig konden bemachtigen?
Ieder uur van de dag en ieder uur
van de nacht is men in Meisbroek pa
raat. En men zal het blijven, totdat
de laatste vlucht de laatste vluchte
ling heeft teruggebracht, terug naar
België, dat gereed is hen te ontvan
gen, voor wie een langer verblijf in
dat verre Afrika niet meer mogelijk
Op de Amazone bii Belem. de hoofd
stad van de Braziliaanse staat Para,
is dinsdag een veerbqot omgeslagen.
Hierbij zijn 32 mensen verdronken.
Op Meisbroek is de hoop van vele
Belgische vluchtelingen gevestigd.
Daar wordt een definitieve streep ge
zet onder de angst en de onrust, die
zij in de Kongo hebben ondervonden.
Meisbroek betekent ook: weer thuis
te komen, weer in het moederland te
zijn, dat hen zal ontvangen en voor
hen zal zorgen. Die hoop wordt niet
beschaamd, want de Belgische lucht
brug werkt doeltreffend en snel. De
in korte tijd uit de grond gestampte
341) Naast de moord op Florls V, ser uit Biervliet schreef, dat hy voor
de sprong van Jan van Schaffelaar het eerst „den tonharynck vynk ende
van de toren te Barneveld, de in- sautte". Hier wordt dus ruim ander
neming van Breda en de ontvluchting halve eeuw ha de dood van Willem
van Hugo de Groot in een boeken- Beukclsz. niets méér van hem gezegd,
en daarom het langst in het geheu
gen blijven hangen. En nu de nieuwe
haring weer in welhaast alle kelen
Cats niet om wéér een eeuw later
te dichten: „Maar Beukels heeft
vooreerst den haring leeren kaken".
die hem in zijn schooljaren
aangewezen als de uitvinder vi
haringkaken.
In de Ned. Herv.
kerk te Biervliet is
de nagedachtenis
van Willem Beu-
kelsz. bewaard door
een gedenkraam,
waarin als zijn
sterfjaar 1397 staat
vermeld. Er is dus
alle reden te ver
onderstellen dat het
haringkaken hier te lande voor het
eerst heeft plaats gevonden in het
laatste kwart van de 14de eeuw. Deze
opvatting vindt steun in de toltarie-
erd erger maken door te trachten het
het woord bokking van Beukei af te lei
den. In een stuk uit het jaar 1262
reeds het Engelse
treffen we echter
woord „buckings"
aan, en omdat we
moeilijk kunnen aan
nemen, dat de En
gelsen een gerookte
vis genoemd hebben
naar een vreemde
ling die nog ge
boren moest worden
en die het haringkaken zou gaan uit
vinden, Is deze woordafleiding hier-
TOCH IS
HET ZO!
de afdeling duimzulgerij
i het Hoewel In de officiële stukken
jaar i377, waarin voor het eerst de Willem Beukelsz. nergens als de ult-
de stad Slnt-Omaars
Vlaamse kaakharing is opgenomen,
alsmede in de stadsrekeningen van
Blankenberghe van 1407, welke spre
ken van de „nieuwe maniere van
soutene ofte kaeckene".
Van Willem Beukelsz. is in deze
stukken geen sprake. Zijn naam
wordt voor bet eerst met het haring-
inder van het haringkaken wordt
genoemd, dienen we toch de moge
lijkheid open te laten, dat by des
ondanks de uitvinder is geweest. Men
kan immers zeer goed een uitvinding
hebben gedaan, zonder ergens in de
stukken als zodanig te zijn vermeld.
Laten we dan de volgende keer
mogen aantonen, dat Willem Beukelsz.
kaken in verband gebracht door de het haringkaken werkelijk niet heeft
De Sabena heeft al haar vluchten
naar New York en Azië afgelast en over
gedaan aan andere luchtvaartmaat
schappijen, waaronder de KLM. Het
was een moeilijk besluit, maar evenzeer
noodzakelijk. Daardoor kwamen alle Sa-
bena-toestellen beschikbaar voor de
luchtbrug. Iedere dag landen op Meis
broek zo'n vijftien toestellen uit de Kon-
fo. Zij brengen iedere dag ongeveer
200 Belgen naar het vaderland terug.
Heeft men geluk met een Boeing te ko
men, dan duurt de reis een kleine ze
ven uur; vliegt men echter met een
DC 7 don is men elf uur onderweg en
wordt de reis per DC 6 gemaakt dan
heeft men dertien uur nodig. Maar in
Meisbroek is men op alles voorbereid.
De luchthaven heeft dan ook tijdelijk
een ander aanzien gekregen.
RODE KRUIS
Een vleugel van het stationsgebouw is
door het Rode Kruis in beslag genomen.
Daar zijn ziekenkamers ingericht, daar
staan de ambulances in lange rijen en
daar heeft men de beschikking over gro
te voorraden kleding en dekens.
Aan het einde van deze vleugel staan
de Belgische ambtenaren gereed om de
reeds in de kleren gestoken vluchtelin
gen verder te helpen. Zij. die geen
identiteitspapieren meer hebben, wor
den snel geregistreerd.
Ook het geld vormt nog een "pro
bleem. De Kongolese franken hebben
praktisch geen waarde meer. Toch
kunnen de vluchtelingen nog 2000
Kongolese franken tegen 2000 Bel
gische franken omwisselen en voorts
kunnen zij een lening met de staat
aangaan tegen een eenvoudige
schuldbekentenis van 2000 Bel
gische franken per gezinshoofd plus
1000 Belgische franken per kind. In
tragische gevallen zo heeft de mi
nister bepaald mag meer geld wor
den omgewisseld en -geleend. Maar
In handige
plastic tabakszak
Onder bepaalde voorwaarden
Hel zijn altijd de weerloze vrouwen en kinderen
die het politiek gelag betalen....
De minister van defensie heeft aan
de staatssecretaris van onderwijs, kun
sten en wetenschappen, G. C. Stuben-
rouch medegedeeld, dat aan de onge
veer 100 onderwijzers die in het afge
lopen schooljaar uitstel van eerste
oefening hebben genoten voor het ver
vullen van een onderwijsbetrekking,
thans vrijstelling zal worden gegeven,
indien aan de volgende voorwaarden
wordt voldaan:
1. Het uitstel moet in de eerste
plaats zijn verleend, omdat bij het on
derwijs een plaats werd ingenomen die
beslist niet onvervuld kon worden ge
laten.
2. De desbetreffende onderwijzers
moeten op de eerste plaats ook thans
nog onmisbaar zijn en in hun vervan
ging moet op generlei wijze kunnen
worden voorzien-
3. De onderwijzers moeten nog niet
in werkelijke dienst zijn of zijn ge
weest
De vrijstelling dient bij de burge
meester te worden aangevraagd.
Tot en met het schooljaar 1962/1963
zal de vrijstelling een tijdelijk karak
ter dragen, daarna zal zij voorgoed
worden verleend en zullen deze onder-
wyzers niet meer behoeven te voldoen
aan de eis van het werkzaam blUven
aan de school, ten behoeve waarvan
hun uitstel werd verleend voor het
schooljaar 1959/1960.
Voorts heeft de minister van defen
sie medegedeeld, dat voor het school
jaar 1960/1961 aan een beperkt aantal
onderwijzers uitstel van eerste oefening
kan worden verleend, Indien de be
trokkene een vacature vervult of gaat
vervullen aan een twee- of driemans-
school by het gewoon, voortgezet of
uitgebreid lager onderwils in Z^el^nd
op de Zuldhnllandse ellsnden of In een
afgelegen gehucht In het overige ge
deelte van het land.
De verzoeken, waarin het aantal
leerkrachten en het aantal leerlingen
der school moet worden vermeld, be
horen te worden Ingediend by de bur
gemeester van de gemeente, waarin de
school is gelegen Aan in werkelijke
dienst verbiyvende dienstplichtigen zal
geen uitstel worden verleend-
Evenals voorheen zal in zo ruim
mogelijke mate vervroegd verlof wor
den verleend aan dienstnlichtige on-
lerwyzers, die een functie willen gaan
vervullen bij een school voor lage'
onderwijs. Uiteraard zal hierbij reke
ning moeten worden gehouden met de
wettelijke minimumduur der eerste
'efenlng. terwijl in ieder afzonderlijk
leval zal worden nagegaan of de mi-
'itaire dienstbelangen zich niet in al
'e ernstige mate tegen vervroegde huis
vaartszending verzetten.
Nieuwe directeur
van de C.E.R.N.
In Geneve is dinsdag bekendge
naakt dat de Brit John Bertram
\dams benoemd is tot algemeen di-
ecteur van de Europese organisatie
oor kernonderzoek (C.E.R.N.).
Hij volgt als zodanig onze landge
noot prof. dr. C. J. Bakker op. die
zoals bekend in april bij een vlieg
tuigongeluk in de V.S. om het leven
is gekomen.
Kies voor het
zelfde geld
Zwaardemaker jam
M-ni iktwi
Neemt vaker
Zwaardemaker
Ceen beperkingen
investeringsaftrek
voor zeescheepvaart
De koninkiyke Nederlandse redersver-
«miging heeft er op aangedrongen, dat
de per 30 april 1960 ingevoerde beper
king van de investeringsaftrek en de
vervroegde afschrijving niet van toepas
sing wordt verklaard op de zeescheep
vaart evenals op de luchtvaart.
De redersvereniging heeft deze wens
uitgesproken in een memorandum aan
de Tweede Kamer inzake het wetsont
werp betreffende de regeling van de ver
vroegde afschrijving en de investerings
aftrek.
De redersvereniging betreurt, dat de
maatregel van de minister en de stads
secretaris van financiën voor het gehele
bedryfsleven is getroffen en dat geen
rekening is gehouden met de byzondere
positie van de zeescheepvaart. Hierdoor
wordt ook een sector getroffen, waar
voor het ontstaan van spanningen als
waartegen de maatregel is gericht, geen
gevaar bestaat.
De redersvereniging zegt dat continuï
teit In de vervangingsnrogramma's van
de Nederlandse rederlten een rebledende
els is en dat deze continuïteit door de
maatregel financieel err«tlg wordt be
moeilijkt, en dit In een periode waarin
binnen niet al te lange tlld een belasting
herziening mag worden tegemoet gezien,
welke, raar de red*rs<-e>-enlg'ne stellig
verwaeht. met de speciale positie van
de Nert^-landse koopvaardij rekening
tal honden.
BOEKENHOEK
Orientation, socialism today and to-
morrow, report of the conference on the
situation of socialism in Western Europe.
Published for the Dr. Wiardi Beekman
Stichting. N.V. de Arbeiderspers, Am
sterdam.
Gervaise, door Emile Zola. Uitgave
Bigot en Van Rossum N.V., Blaricum.
De misstap van pastoor Mouret, door
Emile Zola, uitgave Bigot en Van Roa-
lum, Blaricum.
