Jlicutue geitectte GTtmranl
0ENDEZ NOUS PAPA
Blanken vluchten uit chaotisch
en ontbindend Kongo
MR.LE MINISTRE
Minstens 15 Europeanen door muiters gedood
Bevestiging uit België:
tien Europeanen gedood
Wilde staking
in Londen
Amerika duldt geen
Russisch ingrijpen
Bejaarde vrouw door
twee mannen beroofd
Mau Mau in Kenia werd
gereorganiseerd
Raab contra
Chroesjtsjef
MAANDAG 11 JULI 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
Eenenveertigste jaargang no. 11915
A.Y.R.O.-rel
Directie; T. DIBMER
Hoofdredacteur: Dr. E.
CHRISTELIJKE AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
MINSTENS VIJFTIEN EUROPEANEN zijn dit weekeinde in Kongo om
het leven gekomen toen zich op verschillende plaatsen onlusten voor-
wsr
deden. Dor de dreigende houding en handtastelijkheden van de Kongo
lezen gedwongen, nemen velen de vlucht. Op de wegen naar Rhodesië ziet
het zwart van de mensen en de scheepvaart- en luchtvaartmaatschappijen
hebben handenvol werk de blanken, die het land willen verlaten, te ver
voeren. De KLM heeft een aantal extra-vluchten ingelast, voornamelijk om
de vijftienhonderd Nederlanders die in Kongo verblijven, naar Nederland
te brengen.
- - - - - - In Stanleystad beletten sol
daten vliegtuigen te vertrekken. Zij
j drongen ook het Europese deel van
de stad binnen, nadat de Belgische
officieren waren ontwapend en door
Kongolezen vervangen. In Eliza-
bethstad zagen Belgische para
chutisten kans de orde te herstellen.
Vannacht was het er rustig, behou
dens enkele gevallen van plundering
en vernieling.
De toestand in Boekavoe schijnt
normaal te zijn, evenals in G o m a
waar wel gevochten is tussen Euro
pese vrijwilligers en het Kongolese
leger. Uit Elizabethstad kwam
de officiële bevestiging dat de minis
ter-president van de provincie Ka-
tanga assistentie heeft gevraagd van
Britse troepen. De hulp zal echter niet
worden verleend.
In Le o poldstad ontstond gro
te verwarring door het besluit van de
minister van arbeid om alle lonen
met dertig procent te verhogen. Op
het militaire vlak is de situatie ech
ter rustig.
In Loeloeaburg, Goma en en
kele andere plaatsjes bevrijdden Bel
gische militairen vluchtelingen die
werden vastgehouden. In Kitona, Bo-
ma en Matadi veroverden zij strate
gische punten.
gen opgeworpen. Het treinverkeer tussen
Elizabethstad en het gensstation Sakania
is verbroken.
Het Noorse motorschiup Thorscape is
in Loeanda aangekomen met 145 vluchte
lingen uit Kongo aan boord. Er waren
Belgen, Fransen en Italianen onder de
passagiers.
De luchtmacht van Rhodesië heeft bij
(Zie t
r vervolg pag. 6)
Blanken nodig
Een stroom Europese vluchtelingen komt per hoot in Brazzaville aan,
de (rustige) hoofdstad van de andere republiek Kongo, die vroeger
Frans was.
Laatste nieuws over Kongo
ALS GEVOLG van het optreden
van muitende troepen in Eliza
bethstad (zeven) en Loeloeaburg
(drie) hebben tien Europese bewo
ners van deze plaatsen het leven ver
loren. Een Europeaan werd gewond.
Dit is vandaag officieel in Brussel
medegedeeld. Voorts wordt gemeld,
dat een Belgische militair werd ge
wond bij de operatie in Loeloeaburg.
In een communiqué van het kabinet
van de Belgische minister-president
wordt voorts medegedeeld, dat het in de
provincie Katanga overal rustig is. De
evacuatie van Elizabethstad gaat door.
Belgische troepen nemen maatregelen
tegen plunderingen. Het vliegveld van
Loeloeaburg is door Belgische parachu
tisten bezet en met het wegvoeren van
de Europese Inwoners kan thans worden
begonnen.
Ook in Stanleystad heerst rust, aldus
het communiqué.
Autoriteiten van het bureau van pre
mier Eyskens hebben vanmorgen beves
tigd, dat de Belgische ministers De
Schrijver en Van der Meersch gisteren
op het vliegveld van Leopoldstad ruw
behandeld zijn door woedende vluchte
lingen, die op het punt stonden Kongo te
verlaten. De ministers zijn volgens deze
autoriteiten een wachtkamer op het
vliegveld binnengesleept, waar de vluch-
Een wilde staking van personeel bij
de drie elektrische centrales die stroom
leveren voor de Londense trolleybussen
en de ondergrondse heeft vanmorgen
het openbaar vervoer in Londen gro
tendeels ontwricht.
I> circa 800 trolleybussen verschenen
niet op straat en er ontstond een rush
op de ondergrondse die echter zeei
regelmatig reed. Hoger personeel op de
drie centrales hield de generatoren
draaiende.
Zaak-Powers. Dc Russische staatsvei-
ligheidscommissie heeft de instructie in
de zaak van de Amerikaanse piloot Fran
cis Gary Powers, die op 1 mei 1960 met
een vliegtuig van het type U-2 het Rus
sische luchtruim binnenvloog, gesloten.
telingen hun huilende vrouwen en kin
deren lieten zien en waar hun toegeroe
pen werd; „Kijk eens wat jullie gedaan
hebben".
Op een zendingspost bij Kapanga, in
het noorden van KKapatanga, zijn zestig
Amerikaanse Presbyteriaanse zendelin-
en hun gezinnen door muiters inge
sloten. In Leopoldstad is een radiobood
schap opgevangen, waarin wordt meege
deeld, dat niemand overlast is aangedaan,
maar dat men de post niet kan verlaten.
De zendelingen hebben het Amerikaanse
consulaat in Salisbury verzocht hen per
vliegtuig te verlossen.
Sinds vrijdag zijn 4500 Europese
vluchtelingen Brazzaville binnenge
stroomd.
Vandaag zou een Italiaans vliegtuig in
Leopoldstad aankomen. Morgen wordt
ten behoeve van de Zwitsers een toestel
in de Kongolese hoofdstad verwacht.
De Zweedse luchtvaartmaatschappijen
Transair en Linjeflug hebben de Belgï-
sceh regering negentien vliegtuigen voor
het transport van vluchtelingen uit Kon
go aangeboden.
President Kasavoeboe en minister-pre
sident Loemoemiha hebben gistermiddag
een gesprek gehad met Europanen in
MatadJi. Zij zitten in een hotel geïsoleerd
Zij beloofden te zullen zorgen, dat de
blanken het hotel zullen kunnen verla
ten. Loemoemba zei in een radiorede nog
dat de Kongolese regering de Europea
nen zal beschermen. Tegen de onrust
stokers zullen sanoties worden genomen,
verzekerde hij. Tegelijkertijd beschul
digde hij het Belgische leger, dat het de
muiterij had veroorzaakt door
met de Af ri kani se ring te beginnen. In
middels is de Kongolese sergeapt-majoor
Victor Loendoela tot generaal bevorderd
en tot commandant van het nationale
leger benoemd.
Dit protest van Loemoemba doet wat
vreemd aan, daar de Kongolese minister
van buitenlandse zaken, Justin BombOko,
voor de radio heeft verklaard, dat hü de
Belgische hulp had gevraagd.
Kasavoeboe heeft nog verklaard, dat
het niet de bedoeling is dat de blan
ken Kongo in de steek laten. „Gaat
desnoods een tijdlang naar nw land
terug, maar doe dat niet met het
voornemen dit land voor altijd te
verlaten. Wij betreuren de spontane
uitbarsting van geweldplegingen: het
zijn groeistuipen die in elke jonge
staat voorkomen," aldus de president.
De Belgeische ministers De Schrijver
en Ganshof van der Meersch zijn naar
Kongo vertrokken om overleg met de
regering te voeren, opdat de geweldple
gingen snel tot het verleden zullen be
horen. In een gesprek met Loemoemba
protesteerde deze laaste tegen de Belgi
sche troepenzendingen. Hij noemde deze
een inbreuk op de soevereiniteit van
Gevlucht
Uiterst nerveus was die kleine
mevrouw Jacmain, een Belgische,
die zaterdag met haar kind op de
arm. met liet ïyntoestel uit Zuid-
Afrika op Schiphol arriveerde. Zij
was een van de vluchtelingen uit
Kongo, die vrijdagmiddag een leeg-
gebleven plaats in dc K.LJV1. ma
chine in Brazzaville konden be
machtigen. Haar man was in Kongo
achtergebleven; zjj was met haar
kleuter op tjjd de Kongo-rivier
overgestoken.
,.Ik ben eigenlijk niet gevlucht",
vertelde de heer E- F. ten Houten,
een 44-jarige Nederlander die acht
jaar in Kongo had doorgebracht.
„Mijn Kongolese vrienden hadden
mij allang gewaarschuwd, dat het
na 1 juli te gevaarlijk voor de blan
ken zou worden. Mijn bagage stond
klaar en ik had passage geboekt
voor 8 juli. Enkele negers, die bij
mijn firma werkten, kwamen
's morgens om acht uur al bij me.
Niet langer wachten, zeiden ze, an
ders is het te Iaat. Mijn zwarte
vrienden wisten me echter nog aan
boord van de boot te krijgen".
Voor vele andere blanken was
het toen al te laat. De boot die de
heer Ten Houten bereikte was de
laatste die dc rivier mocht over
steken. Het Kongolese „leger" sloot
de rivier daarna hermetisch af-
De heer Ten Houten, die vertelde
dat hij de paniek in Leopoldstad
wel had gehoord, maar er niets
van had gezien, omdat hij zich „ge
dekt" had gehouden, schatte dat er
nog minstens 3000 blanken op ver
voer met de Sabena wachtten.
Antivoord op Chroesjtsjefs dreigement
dulden, dat het regime van het
internationale communisme op Cuba
wordt gevestigd.
President Eisenhower verklaarde
dit enkele uren nadat de Russische
premier, Chroesjtsjef, gisteren zijn
volledige steun had toegezegd aan
Fidel Castro en het dreigement had
geuit, dat Russische raketten thans
..Manoeuvres"
De regering van Noord-Rhodesië heeft
de territoriale eenheden in het noorden
des lands gemobiliseerd en eenheden van
het leger houden „manoeuvres" langs de
grens met Kongo. In de omgeving van de
En dit is de reactie in Brussel:
kinderen van een in Kongo ver
toevende Belg vragen per
spandoek: „Mijnheer de minis
ter, geef ons onze pappie
terug".
Overval in Sliedrecht
/"OMSTREEKS het middernachtelijk
van zaterdag op zondag is de 69-ja-
rige weduwe J. W. de Groot-Koeleman
in haar woning in Wijk D in Sliedrecht
door twee mannen overvallen en beroofd
van een bedrag van zeventig gulden.
De weduwe, die in bed lag, werd om
streeks twaalf uur wakker door gestom
mel en glasgerinkel. Ze stapte lit bed en
liep naar de achterkamer van haar
huisje, waar zc werd opgevangen door
twee mannen, die haar vastgrepen en
sommeerden „je geld of je leven" Me
vrouw de Groot werd vervolgens hard
handig aangepakt waardoor zij lichte
kwetsuren opliep. Ze begaf zich vervol
gens naar een bedstede, waaruit zu een
blikken doosje met wat oude papieren
en zeven bankbiljetten van tien gulden
haalde. Ze overhandigde dit geld aan de
onbekende mannen, maar deze namen
daar geen genoegen mee Opnieuw be
dreigden zij de vrouw en sloegen haar in
het gezicht. „We weten, dat je meer
geld hebt Geef het maar gauw, anders
kost het je leven".
Je vrouw had echter niet meer geld
huis en haar koelbloedigheid maakte
U-2's uit Japan
Alle Amerikaanse U-2-toestellen zijn
uiit Japan teruggetrokken, aldus is in
Tokio medegedeeld. Onbewust van dit feit
demonstreerden gisteren nog 10.000 perso
nen tegen de aanwezigheid van de toe
stellen. Rusland had gedreigd de bases
te vernietigen als van daaruit het Rus
sische luchtruim nogmaals zou worden
geschonden.
op de overvallers blijkbaar zoveel indruk,
dat zij de benen namen met medeneming
van de zeven tientjes.
Zes leeuwen een
straatje om
Zondagmorgen omstreeks zes uur
werden vroege kerkgangers in
Gcleen opgeschrikt door leeuwen,
die door dc Geieensc straten
wandelden. Deze leeuwen, drie
jonge leeuwinnen en vier welpen,
bleken afkomstig van het op de
markt in Gelecn verblijvende cir
cus „Boltini".
Dc politie slaagde cr spoedig
met het circuspersoneel in de die
ren te vangen. In auto's werden
zij weer teruggebracht naar hun
verblijf op de markt. Ongelukken
hebben zich niet voorgedaan.
Een losgebroken paard van het
circus heeft vermoedelijk dc slui
ting van dc leeuwenkooi gefor
ceerd, waarna dc leeuwen konden
ontsnappen. Volgens de dompteur
waren deze jonge dieren niet ge
vaarlijk.
Goedgemutst en goedgehelmd
gingen Belgische militairen op
weg naar Kongo, om daar de
veilige evacuatie van hun be
dreigde landgenoten te
bevorderen.
krachtig en nauwkeurig genoeg zijn
om ieder gewenst doel in de Ver
enigde Staten onder vuur te nemen
„indien Amerika in Cuba durft te
interveniëren".
De verklaring van Eisenhower, die een
vakantie op Rhode Island doorbrengt,
werd uitgegeven na herhaald telefonisch
overleg met dc minister van buiten
landse zaken Herter. Eisenhower zei: Ik
bevestig op de krachtigst mogelijke wij
ze, dat de V.S. zich niet zullen laten
afhouden van hun verplichtingen (jegens
de landen van het westelijk halfrond!
door dreigementen van de heer Chroesjt
sjef. De steun aan Cuba en de dreige
menten, aldus Eisenhower, onderstre
pen de nauwe banden tussen Rusland en
Cuba en tonen duidelijk de bedoelingen
die de Sowjetunie op het westelijk half
rond nastreeft.
Drie verdragen bepalen Amerika's ver
plichtingen op het westelijk halfrond:
Rio de Janeiro (1947), de handvestconfe
rentie in Bogota (1948) en de Caracas-
overeenkomst van 1945. In deze verdra
gen wordt nadrukkelijk gesteld dat het
westelijk halfrond geen inmenging
buitenaf in dat deel van de wereld
Moskou'8 reactie
Moskou heeft kalm op Eisenhower'!
standpunt gereageerd. In een Tass-be
richt wordt o.m. gesteld.: ,J)e fabel dat
de revolutionaire volksregering va
del Castro gedomineerd wordt door het
internationale communisme wordt op
het ogenblik in de V.S. alom gebruikt
als rechtvaardiging voor dc economische
blokkade tegen Cuba en de voorberei
ding van een gewapende interventie op
Fidel Castro zelf (hij moet wegens
infectie aan zijn linkerlong verscheidene
weken thuis blijven) verzocht de V.
zaterdag „positief te verklaren, geen n
litairen naar Cuba te sturen en een eind
te maken aan elk aantasten van de Cu
baanse economische politiek". Cuba zal
anders antwoorden dan het Amerikaanse
ministerie verwacht, aldus Castro
De Nederlands-Engelse en Amerikaan-
oliemaatschappijen, wier eigendommen
de afgelopen weken zijn genaast, hebben
de Cubaanse regering meegedeeld dat zij
hun officiële vertegenwoordigingen op
Cuba zullen handhaven ter bescherming
~an hun „juridische positie".
West-Duitsland zal wellicht de invoer
vergunning voor 90.000 ton Cubaanse
suiker opschorten omdat een aantal le
veranties van de Duitse industrie
niet door Cuba betaald is, tenzij Cuba de
leveringen met deze suiker wil betalen
IAE MAU MAU, die zowel de blanke
als de Afrikaanse bevolking v
Kenia jarenlang heeft geterroriseerd,
heeft een nieuwe gedaante gevonden
in de GMK, aldus de leider van een
Keniase delegatie die momenteel in
Londen vertoeft, de oud-voorzitter
van het parlement Sir Ferdinand Ca
vendish Bentinck.
De doelstellingen van de GMK die
voornamelijk door vroegere leiders van
de Mau Mau wordt georganiseerd en
bestuurd komen in grote trekker
overeen met die van de Mau Mau: de
vermindering van de Europese en
„loyale Afrikaanse" invloeden en ontei
gening van Europese grondbezitters
Bovendien ijvert de GMK voor vrijla
ting van Jomo Kenyatta, de vroegere
Mau Mau-leidcr die thans in balling
schap in een onherbergzaam deel van
Kenia verblijft.
De delegatie, in Londen voor onder
handeling over politieke en economi
sche kwesties, zal waarschijnlijk bespre
kingen voeren met de Britse ministei
van koloniën Iain McL;od en premiei
Maomillan. De delegatie heeft een rap
port samengesteld waarin o.m. melding
wordt gemaakt van de activiteiten van
de „stoottroepen'' van de GMK, de Wa-
linzi. Zij hebben tot taak, desnoods me'
bedreiging van geweld, onwillige Afrika
nen te overreden zich bij de organisatie
De leden van dc GMK, die voor
groot deel uit dc Kikoejoestam worden
gcrecrutecrd, zweren plechtig gehoor
zaamheid aan hun leiders en verplich
ten zich in sommige gevallen tot het
stelen van vuurwapens. De ccd vertoont
overeenkomst met dc plechtige belofte
die de leden van dc vroegere Mau Mau
aflegden.
De Afrikaanse minister van handel
van Kenia, Kiano, heeft zaterdag te
Kiamboe nabij Nairobi gezegd dat de
regering weer de noodtoestand zal af
kondigen indien eedafleggingen in de
stijl van de Mau Mau onder de Kikoe-
joes blijven voortduren.
Kiano, zelf een KLkoejoe, zei op een
bijeenkomst van de vrijheidspartij te
Kiamboe, dat ondermijnende activitei'
het uitroepen van de onafhankelijkheid
Kenia alleen maar kan vertragen.
In een radiorede heeft de Oostenrijk
se kanselier Julius Raab verklaard, dat
hij de Russische premier Chroesjtsjef
in zijn gezicht heeft gezegd, dat zijn
aanvallen op kanselier Adenauer vol
strekt ongegrond waren.
Hij had voorts Chroesjtsjef medege
deeld, dat Oostenrijk het met zijn aan
vallen op de Ver. Staten en Italië niet
Raab zei, dat Chroesjtsjef tijdens zijn
achtdaags bezoek aan Oostenrijk „over
vloedig gebruik had gemaakt van de in
Oostenrijk heersende vrijheid van spre-
„Soms werd de grens tussen Chroesjt
sjef de regeringsleider en Chroesjtsjef
de partijman uitgewist, zei Raab. Over
de toezegging van Chroesjtsjef, dat Rus
land zou optreden als het de neutraliteit
van Oostenrijk geschonden acht, zei
Raab: „Ik wens met alle duidelijkheid
te verklaren, dat de interpretatie en de
toepassing van onze neutraliteit een
zaak is die ons alleen aangaat."
Later afnemende ivind
De Bilt verwacht tot dins
dagavond:
Veranderlijke bewolking
met vooral aanvankelijk
buien. Matige tot krachtige
aan de kust tijdelijk harde,
maar later afnemende wind
tussen zuidwest en west.
:randering in temperatuur.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Zon op 4.34, onder 20.56 uur; maan op
2.56, onder 9.21 uur. 15 juli laatste
HET WEER DN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Vp«no„rB
Abt-rdpc
Parijsmb
B irdfau
Nice
r On
h is
