STANLEY BALDWIN
Hei
derde premierschap van
Radio
programma
„Zo begon dan die periode van veertien jarendie met recht het regime Balduin'
Mac Donald kan worden genoemd. Deze twee staatslieden regeerden het land aan
vankelijk om beurten, ten slotte echter in politieke broederschap. In naam
waren zij vertegenicoordigers van tegenover elkaar staande partijen, tegengestel
de leerstellingen en strijdige belangen, maar in werkelijkheid bleken zij elkaar op
het stuk van inzicht, temperament en manier van handelen nader te staan dan
welke andere twee mannen ook, die Eerste Minister waren geweest sedert het
ambt grondwettig ivas. Merkwaardig genoeg reikte de sympathie van ieder hunner
ver binnen het terrein van de ander. Ramsay Mac Donald koesterde veel denk
beelden die echt de Tory eigen zijn, terwijl Stanley Balduin afgezien van zijn,
elke fabrikant ingeboren, zwak voor protectie naar zijn aard een beter verte
genwoordiger van het gematigde socialisme was dan menigeen uit de gelederen
van Labour".
was Stanley Baldwin de meer bezonnen persoonlijkheid, de man
met het meeste begrip doch zonder gespecialiseerde bestuursbekwaam-
heid. Hij stond goeddeels buiten de buitenlandse en militaire aangelegen
heden, Hij wist weinig van Europa af en datgene, wat hij wisttvas hem
antipathiek. Hij tvas doorkneed in de Britse partijpolitiek en was een
typisch vertegenwoordiger van enkele der krachtige en vele der zwakke
eigenschappen van ons insulaire volk. Als leider der Conservatieve Partij
had hij vijfmaal een verkiezingsstrijd medegemaakt en het driemaal ge
wonnen. Hij had een aangeboren talent om zijn kans af te ivachten en liet
zich in geen enkel opzicht van de wijs brengen door de critiek van zijn
tegenstanders. Hij was er uitzonderlijk handig in de gebeurtenissen te zij
nen voordele te doen spreken en het goede ogenblik aan te grijpen wan
neer de tijd daartoe rijp tvas".
WINSTON CHURCHILL
Mémoires, I, pag. 263, (Elsevier)
Miss Omroepster
We hebben er weer een nieuw
miss bij, namelijk Miss Omroep
ster. In Ljublijana in Zuidslavië is
de wedstrijd gehouden. „Wie is
de mooiste omroepster?" De tele
visie-dames zijn zelf niet naar Lju
blijana gegaan. Daarvoor hadden
zij geen tijd. Daarom hadden zij
haar mooiste foto maar gestuurd.
Ursula von Manescul kwam er het
voordeligste uit en won de eerste
prijs. Tweede werd Irene Kiesslinp
van de Südwestfunk Baden-Baden.
Televisieoorlog'
tassen Oost- en
West-Duitsland
Kerkorgel: !8
H Th Verstappen; I8.O1
30 Vokale en |r'
19.00 Nw
De radio- en televisieoorlog tus
sen West- en Oost-Duitsland is een
volgend stadium ingegaan. Na be
ëdigende opmerk'neen van de
vanavond Deutscher Fernsehfunk (Oost-Duits-
i'ii! land) hebben alle Westduitse pro
grammabladen de publicatie van
kt-, de Oostduitse programma's ge-
Na het optreden van teen-agers m sUak, Reeds ecrder wenJen de
de Singer Concertzaal v gt Westduitse televisieprogramma's
eerste uitzending van het nieuwe meer d 0ostduitse bladen
y.A.R.A.-programma, Espresso, vermelc!
Op het ogenblik zendt de Oost
duitse televisie wekelijks 13 uur
meer Uit dan de Westduitse televi-
Morgens worden vooral pro
gramma's uit gezonden voor de ar-
continu-bedrijve
J Ltch-
19.50 Gram; 20.30
Orde of chaos in het hart van Afrika?, le
zing; 20 43 Gram: 21.00 Muzikale ontmoeting
van luisteraars: 21 30 Altviool en plano; 22.00
Volk en staat, parlementair commentaar;
22.15 Gram; 22 30 Nws en SOS-ber; 22.40
Gram; 22 45 Avondoverdenking: 23.00 Gram;
23 30 Gram; 23 55-24 00 Nws
Hilversum II. 298 m. Vara; 7.00 Nws;
7.10 Gym; 7.20 Gram; 8 00 Nws; 8.18
Gram; 9.00 Gvm v d vrouw; 9 10 Gram.
VPRO: 10 00 Morgenwijding. VARA: 10.20
Gram. 11.00 Voordr; 11.20 Gram: 11.30
Gram 11.50 Polit praatje: 12 00 Hammond
orgelspel en zang; 12 30 Land- en tulnb me-
d--d- 12 ~3 Voor het platteland, lezing; 12.38
Gram .3 00 Nws: 13.15 Voor de midden
stand; 13.20 Plano-duo en soliste; 13.45 Reis-
verh14 00 Holland Festival I960. Het Dan-
zl-kwlntet; 14.30 Gevar muz; 15 50 Gram.
liedjes: 17.15 Ver:
weken zal
worden uitgezonden en waarin
Arie Kleywegt en Jan Leyendek-
ker interessante of amusante zaken
van de afgelopen weken zullen
behandelen, die in hun rubriek beid*er's,*uit""de
„Achter het nieuws niet aan bod ^ie -s avonds niet kunnen kijken
kwamen. Tenslotte kan men op j)e Westduitse televisie wil daar
deze zaterdagavond de laatste uit- om RU ock -s morgens een pro
zending verwachten van Theo gramma uitzenden en wel een her-
Eerdmans' vraag- en antwoordspel haling van dat van de vorige avond.
„Je neemt er wat van mee". De
twee laatste kandidaten
duizend gulden zijn
van HalVan Grieken uit België,
die voortreffelijk met Felix Tim
mermans op de hoogte is en de
heer R. A. Posthuma, die de draf-
sport als hobby heeft. Eimert
Kruidhof heeft de regie van deze
uitzending.
de Kongo; 17.50 Mllitai
zit- 13 00 Pari overz; 19 15 Regerlngsuttz:
La'r.d ir. zicht! Waarop Is de koers gericht?
De Zilvervloot besluit zijn reis om de we
reld Een prijsvraag voor Jongeren, met
aantrekkelijke
22.40 Isi
Lichte muz: 23.55—24.0
Televisieprogramma's
ismuz; 20.30 Genoeg o
leven, klankb; 20.55 Tour
Hnlland-FesUval: Concert»,
nroep k< HmÊ
22 55 Gram: 22.13
Nws.
NTS: Evt. filmver-
ifoonplatenprogramma draadom-
1820 uur. 1. Paul Hindemlth
irp. Masslg schnell. Leb
haft. Sehr langsa
2 Symphonie ..Die Harm
voor morgen
1 I, 402 m. KRO; 8 00 Nws en
er. 3.15 Gram: 8 25 Inleiding
l.'jov
Muslca Humana.
Mundana. Philharmontsch Orkest
-lijn olv Paul Hlndemith. II. Lud-
1 Beethoven Symphonie nr. 9 In d
125 (met slotkoor uit Schiller's ode
Freude") Allegro ma non troppo.
maestoso. Molto vivace. Adagio
cantabile. Presto. Clara Ebers. so-
Gertrude Pitzlnger. alt: Walther
bariton.
Ferdinand 1
Eugen Jot
s Radio. Dl-
win voor het eerst de moed had eigen
koers te bepalen in de nationale poli-
T/OOR DE DERDE MAAL nam op vrijdagmiddag 7 juni 1935, om tiek: hij liet op 19 oktober 1922 de na-
r r o, 1 r> 1 1 7 1 1 T- 1 j 17. tionale coalitie sprmgen, waartoe nie-
5 uur, Stanley Baldwin het bewind over in Engeland en zo schok,- mand minder behoorden dan Austen
kend, zo opzienbarend zijn optreden de eerste maal, in mei 1923, was Chamberlain, Winston Churchill, Ar-
geweest, zowel vanwege zijn algemene onbekendheid als vanwege onde^feidïng va^Lioy^Georgt^de11^11
de man die voor het ambt gepasseerd wqrd, zo vanzelfsprekend was gering vormden.
zijn wederoptreden de derde en laatste maal, toen hij als leider der o^ober^922.ed\vaari^hijndle^%\gende
Conservatieve Partij het leiderschap van het nationale coalitiekabinet woorden aan' zijn prime-minister wijd-
overnam van de socialist Ramsay Mac Donald, die nauwelijks meer
zijn tegenstander genoemd kon worden, maar veeleer zijn vriend en
bondgenoot was geworden.
In die zelfde week kreeg ook Frankrijk een nieuw kabinet, doch
welk een groot verschil: terwijl Frankrijk binnen tien dagen drie
kabinetten telde, onder leiding van, achtereenvolgens, Flandin, Bouis-
son en Laval, die enkel en alleen vielen en optraden als gevolg van
partijtwisten, vond in Engeland bijna geruisloos een regeringswisse
ling plaats, die alleen het gevolg was van de achteruitgaande gezond
heid van Ramsay Mac Donald, alsmede enkele zakelijke mutaties,
waarbij geen enkele partijtwist een rol speelde.
KUNSTENAAR
ties bewaard worden, waarvan de ge
middelde Nederlandse student zich
geen voojstclling kan maken, zijn niet
alleen kweekplaatsen van wetenschap,
ook oefenscholen der politiek.
Geboren op 3 augustus 1867 te Bewd-
Worcestershire, was Stanley Als zodanig moet het verblijf
erkzaam in de jonge Baldwin
Jaldwin aanvankelijk
jzerindustrie. ,,Ik ben de enige prime
de eerste jaren van zijn
>estaan machines hoorde", sprak hij
Zijn grootvader van moeders zij-
bekende methodistenpredi- zette afgevaardigde. In die j
di :ijn jeugd ging de jonge Stanley trouw
er kerke, dacht veel na over het ker- J|
celijke vraagstuk, en levenslang bleef Lagerhuis,
de klassieke Qua-
neef van de ver-
naarde schrijver en cultuurhistoricus maart
tudyard Kipling (1865—1936)
Cambridge toch
•uohtbaar zijn geweest!
Met zijr. twintigste jaar was Baldwin
i van de gemeenteraad van zijn ge
boorteplaats, en hij was een nauwge-
afgevaardigde. In die jaren hield
tevens verkiezingsredevoeringen
voor zijn vader, die sinds 1892 parle
mentslid was voor de Tories. Zelf stel
de hij zich in 1906 kandidaat voor het
rhuis, maar hij werd niet ielro. alf.
Eerst toen zijn vader
stierf, deed hij als diens opvolger op 3
maart 1908 zijn intrede in het Lager
huis. Hij sprak er bijna nooit: geduren-
„Daar ik kort wil spreken, wil
ik geen lange inleiding houden
maar tot de kern van de zaak ko
men. De hoofdmoeilijkheid ligt in
de persoon van de minister-presi
dent. De „Times" heeft hedenmor
gen van de dynamische kracht
gesproken, die de minister-presi
dent belichaamt. Ik onderschrijf
deze tvoorden. Hij is een dynami
sche kracht, en daaruit spruiten
onze ganse zorg en onze vrees
voort. Een dynamische kracht Ls
iets verschrikkelijks: zij kan
iemand verpletteren, maar niet
werkelijk overtuigen. Door deze
dynamische kracht en de persoon
van één man is de partij der
liberalen, waartoe hij eens behoor
de, vernietigd en in stukken ge
slagen. Het is mijn rotsvaste over
tuiging, dat onze partij over korte
of langere tijd het zelfde lot zal
treffen en treffen móét."
b®.!7^ _bevriend-uln zi)n de de eerste negen jaar hield
1--'~L slechts vijf redevoeringen. Toch luid-
aulay, Carlyle,
ils Horatius en Thucydides.
Hij gevoelde zich kunstenaar en
Ie dichter worden. Dit verwondert
fragment lezen Lucv Ridsdale, die nooit op de
er. rede die hij in 1926 hield,
i'aarin hij, terug ziende op één v
ijn reizen, sprak;
SSrf.ïfi volkomen «ÏSKSSMS:
varipr in luim Uoyd George was een mjnister-presi
dent geworden wiens persoonlijkheid
qua persoonlijkheid steeds scheidingen
teweeg bracht die van niét-zakelijkc
aard waren. Hoewel hij géén conser
vatief was, dreigde de Conservatieve
Partij om zijn persoonlijkheid uiteen
te gaan, en Baldwin doorzag dat nie-
mands persoonlijkheid inzet mocht zijn
van de politieke strijd, die alleen be
ginselen en landsbelang tot inzet mag
.heK2',„v!i„^4f!,1SSwI<^ h Dezelfde Conservatieve Partijverga-
beïnvloeden, hem j a-iHwin 7i(n -pHp
niet goed had geraden, was hij uit het
Lagerhuis getreden. Want hij vertoef-
de het oordeel van niemand minder
ook klassieken dan van Asquith over hem; „Eén van
de prachtigste leden van het Huis".
Maar de arbeid in het Lagerhuis stel
de hem teleur, en als zijn wijze
grond trad.
wijde LHWHH
Kerkd; 11.30 Vragenbeantw: 11.45 Lie
kerk in de spiegel v d pers. lezing. NCRV:
12.00 Gram. KRO: 12.15 Gram; 12 20 Strijk-
ork; 12 55 Act; 13.00 Nws; 13 05 De har.d
aan de ploeg, lezlr.g; 13.10 Lichte muz;
13.30 Lichte muz; 14.00 Holland Festival
I960: Kamerkoor en sol; 14.35 Gram; 14 45
Letterkundige persoonlijkheden die zij ge
lei
15.50 Grar
solis'
Spor
heid Gods. lez
tij? lezlPt; 21.00 C-ra
Gram; 22 25 Boekbe
Avondgebed; 22.53 G
ork
t: 16.11
kerken: 19.05 Gram
van Jezus, lezing
I Klankb; 20.20 Liet
Gram; 23 55-24 oo N«
98 m. VARA: 8.00 Nw.
8.18 Voc
9.45 Gee
rmuz; 10.41
_j Gram; 11.35
0 Gram en Rep Tour
tspiegel; 12 35 Gram;
jitsl e
17.30 V
sportjoi
VPRO:
30 De
lezing. AVRO: 20.00 Nws; 20.05
ïevar muz: 21.45 Tour de France; 21.55
Jram; 22.05 Journ; 22.20 Gram; 22.30 Nws
•n SOS-ber; 22.45 Gram; 23.15 New York
:aUing; 23.20 Gram; 23 55—24.00 Nws.
Televisie: KRO. 20 00 TV-spel; 21.15 Po-
lulair-klasslek conc; 21.55 Epiloog; AVRO
vanavond
Om twintig voor negen draagt
Tonny Huurdeman in het VARA-
programma het „Droompaard"
van Herman Heijermans voor.
Hierna volgt het Kwintet Cordu-
wener met zang door Greetje
Kauffeld.
Ter gelegenheid van het tienjarig
bestaan heeft het Brabants Orkest
onder leiding van Hein Jordans
6 mei jl. een galaconcert gegeven
in Breda. Opnamen van dit con
cert, waaraan de alt Wilhelmina
Matthes meewerkte, worden mor
gen door de K.R.O. uitgezonden.
Op het programma staat onder
ander het Symphonisch Lied „Bra
bant" dat Ton de Leeuw compo
neerde op een gedicht van Harriet
Laurey in opdracht van de stich
ting Vrienden van het Brabants
Orkest. (3 uur tot tien voor vier).
Na de uitzending van Signaal 6.15
zingt het Dubbelkwartet van Piet
van Egmond morgen voor de
N.C.R.V.
mooie villa bij Florence stond. Het Worcester,
hij later
ES was op een septemberavond
het dal beneden mij vielen de lange
liej horizontale stralen van de onder-
«TdlfT fVPtV-T!* SThST=echP.°""Cop,
sehng klokgelui, klokgelui zo schoon hcm tot particulier seii
k j als nog nooit te land of ter zee ge volgd
nel koo?"d werd, waarvan iedere toon taris
weerklank vond in het diepste van
mijn hart. Ik zei toen tegen mijn
gastvrouw: „Dat is de mooiste klok
die ik ooit gehoord heb." „Ja",
geboortestreek, met
lathedralchurch of
hield, besloot met 187 tegen 87 stem
men aan de nationale coalitie een e:
de te maken, en opnieuw een Tory-i
gering te vormen.
dan in Lon-
CURZ0N VOORBIJ
Bonar Law, destijds één der meest
ooraanstaande politici van Engeland,
nerkte hem echter op,, en benoemde
hem tot particulier secretaris. In 1917 benoemde Koning George
volgde zijn benoeming tot staatssecre- Law tot minister-president,
de schatkist, een functie die
Nadat Lloyd George was afgetreden,
noeming schreef Bonar Law hem:
„Gij hebt. naar mij gezegd is, één var
mijn fouten: te veel bescheidenheid;
„j. - r, mijn advies is dus U van die fout te staat het zwaarste ambt dat Engeland
woordde zxj, „dat is een Engelse bevrijden zo snel als mogelijk is". kent te bekleden.
India» minister van buitenlandse za
ken. Maar Bonar Law was reeds ten
dode opgeschreven, zwaar ziek, niet
klok". Dat was het dus! Generaties
lang had haar geluid de werktijden
en bidstonden voor de Engelse
landslieden van uit de toren ener
Engelse abdij over de velden rond
geroepen; toen kwam de Hervor
ming, eén of andere verstandige
Italiaan kocht de bel en heeft die
naar de vallei van de Arno gezon
den, waar ze nu, na vier eeuwen
het hart van een rondreizende En-
Op 24 juni 1919 stond hij een deel
van de oorlogswinst, die hij als staal
fabrikant gemaakt had, vrijwillig af
aan de schatkist, dit mededelende in
een anonieme brief in „The Times".
Het is één van die brieven over welks
diepste intenties journalisten en bio
grafen nimmer zijn uitgeschreven. Was
Baldwin werkelijk zo naïef te denken
dat niemand ooit zou weten wié dc
briefschrijver was? Wilde Baldwin zijn
geweten ontlasten rijk te zijn gewor
den in een oorlog die anderen het le
ven kostte? Maa.r daar staat tegen
over dat hij het vrijwillig deed, dat
hij als anonymus een publick voor
beeld wilde stellen (al werd het wei-
lig nagevolgd) en dat zijn geste onge
twijfeld is ingegeven door warme va
derlandsliefde.
In de twintiger en dertiger jaren
kwamen zijn hoogste kansen, al zou
zijn driemalig prime-ministerschap ver-
^verdedigd
Lloyd George.
politiek van een andere richting Curzon. Mac Donald en Winston Chur-
was, wachtte ik gespannen zijn toe chili
spraak af. Maar toen Gladstone zijn
toespraak begon met de woorden-
Hoogvereerde Heer Directeur'' had
ik het gevoel dat de minister-presi
dent zo algeheel buiten het leven
stond, dat hy my eenvoudigweg
niets meer te zeggen had. Ik hek
dan ook helemaal niet meer verder
geluisterd."
De vraag
verzadigd is. is
voor de politicus
iemands eerzucht
i der moeilijkste L?r<i Curzon
biograaf, maar minister r
Baldwin niet gelo- Iukwensen
ven. toen hij vóór zijn optreden als mi- JJ
nister van financiën sprak: ..Ik zou
graag kanselier van de schatkist zijn.
dat is de limiet van mijn ambities"
Maar op Baldwin is wellicht van toe
passing wat één zijner biografen op
merkte: „Nimmer schiep hij het ogen
blik, maar steeds werd hij door het
ogenblik geschapen!"
In mei 1923 kwam zijn grote „ogen
blik", geheel buiten hem om, want
last. Nog in juni 1935 zou Churchill
over Bonar Law schrijven:
Baldwin, toentertijd een geheel onbe- 1936
kend iemand, trad tot aller verbazing
in zijn plaats op".
Er was een moment van geschokt
heid. van aarzeling in de reacties van
iedere Engelsman, maar Curzon zelf
hielp Engeland over de schok heen,
reaen door zich bereid le verklaren ónder
Bonar Baldwin Buitenlandse Zaken op zich
Baldwin te blijven nemen. Engeland heeft in
die meimaand van het jaar 1923ge
weten dat het een Koning had, en min
stens één staatsman die het landsbe
lang voor alles stelde, en daartoe be
reid was heen te grijpen over eigen
persoonlijke levensteleurstellingen. De
Koning was vervuld van dankbaarheid
zoveel nobelhéid van de zijde van
toen de nieuwe prime
minister op Downingstreet 10 de ge-
jtifde journalisten ontving.
optreden werd ook in die
De heer jaren gekenmerkt door wat hij in juli
-i - -ns verklaarde in een redevoe-
rins, „Ik ken slechts één leiding Ee- Ho.re"Bui"entan*clse Zs'it'en ""Lo"rd"hÏ
premierschap, terwijl Mac Donald
thans Lord President of the Council
werd. terwijl hij tevens, tot verbitter
de verbazing der oude pacifistische so
cialisten, tot speciale taak kreeg de
-defensie te coördineren. Als voornaam
ste ministers werden voorts in het
nieuwe kabinet opgenomen: Sir John
Simon (Binnenlandse Zaken), Neville
Chamberlain (Financiën). Sir Samuel
vende gedachte voor mijn handelen:
het volk moet inzien, dat ons streven
eerlijk gemeend is; dan zal het onze
maatregelen als juist erkennen en
steunen. Het volk moet merken, dat
slechts portefeuille,
dat doen en willen, wat het volk
steeds weer slechts het volk zélf teij
goede komt!"
iei-maand 1931 had B;
- in
feite werd Engeland als het ware ge
leid door twee Romeinse consuls, die
•om de beurt het woord namen, al naar
•de situatie het noodzakelijk maakte.
„Engelands grens ligt aan de Rijn",
verklaarde Baldwin in augustus 1934
Men kan er over debatteren of Enge
land aan deze verklaring in de derti
ger jaren steeds trouw is geweest,
maar tot in onze dagen toe is deze
1925 stierf, en thans uitspraak bekend gebleven als géén
Maar daarnaast bezat hij een nuchter
eid en logica, die al vroeg deden ver
loeden, dat hij een andere levensweg JJu
gaan dan die van de dichter. Ty-
erend is wat hij eens schreef over hel
ezoek van de oude prime-minister
ladstone aan de school waar Bald-
.1 in leerling was:
„Ik herinner mij nog precies, hoe ov'erd* móeten worden
de minister-president Gladstone tegen de allergrootste Engelse
eens onze school bezocht. Daar
lig!"
de nobele Lord Curzon. die
in de Westminster Abbey begraven
ligt, maar de socialist Mac Donald ?ou
al meer de politieke tegenspeler en
ten slotte samenspeler van Stanley
Baldwin worden, en voor meer dan
tien jaar zouden zij onbetwist het poli
tieke veld beheersen, ook tegen oude
woord toe
Bonar Law trad af, te ziek om
de Koning persoonlijk zijn ontslag
te bieden. De Koning stond voor eer
van de moeilijkste keuzen. Evenals
toen Eden in januari 1957 aftrad,
de Conservatieve Partij de opvolger
leveren, maar er was geen duidelijke
„kroonprins" voerhanden, wel
uitspraak van enige Engelse vice-pre-
mier, al zou het eerst Churchill ge
geven zijn de waarheid van deze uit
spraak met Engelands bloed te beze-
VOOR DE DERDE MAAL
r dive
„f |Cfhdo"édne k0" hU gee" bondgenoten „Jenden ,0.
zijn geworden: Lloyd George en Wins
ton Churchill. Baldwin had zijn Kabi
net gevormd, maar ontbond snel daar
op het Parlement, leed de nederlaag.
en moest kort na zijn optreden aftre- redenen
,«»est den. Allerwege verklaarde men
Curzon zulk een fout niet gemaakt
hebben. Dit alles veroorzaakte het 21 februari i935*daT2i
Engelands
schokkende optreden
kroonprinsen, maar niemand eerste socialistische
OVER LLOYD GEORGE
dan de Koning scheen gewettigd
de directe benoeming van de nieuwe
prime-minister tévens Indirect dc nieu
we leider van de Conservatieve Partij
ders
i an vang van zijn politieke geroepen, en ook hijzelf wachtte -..
specialiseerde Baldwin zich kele uren op de boodschap des Ko-
iële vragen, en tevens viel nings. Die uren hebben zowel het lot
op, dat hij één der zeer weinigen was bepaald van de komende jaren van En-
die de vaak onbeholpen socialjstische geland, ais de levenstragedie voltrok-
est hoge Engelse
In de
loopbaan
op industriële vragen.
Over studeren gesproken, Stanley
ikte voor de toelating tot de vierde
Jas van Harrow. Later ging hij naar
1 tinity-College in Cambridge,
hij opmerkte: „O]
staatslieden.
De Koning riep niét Curzon. die lid
i het Hogerhuis was; en wél spoed-
Londen,
M ,,Jp
F eb ik niets uitgevoerd",
)1 cherend aan toevoegend:
lijn bekwaamheden toe aan het feit
at ik die in mijn jeugd niet al te zeer
de proef heb gesteld",
laar Oxford en Cambridge, met hun
■colleges", waarin eeuwenoude tradl-
Lagerhuisleden, die eerst sinds 1906
een gesloten groep vormden, welwil
lend tegemoet trad. Ook behoorde hij
tot de twaalf conservatieve afgevaar
digden die in tweede lezing vórr het de Curzon zich
ouderdomspensioen-wetsontwerp stem- overal de fotografen
iiuvüSii*:.! den. Sinds 1920 was hij staatsraad.
later gek sinds 1921 leider van de Conservatieve
Ik schriji Partij. Een schitterende toekomst den
scheen voor hem
tlonale bekendheid iff o
Het was onder die omstandigheden, gen én te verzachten: de Koning deed
als lid van het sinds 1916 zitting heb- hem persoonlijk weten dat Baldwin zo
Ramsay Mac Donald. Maar Mac Do
nald hield het evenmin lang uit, en
moest na zeer korte tijd aftreden we
gens zijn politieke beleid jegens Rus
land. Het was Baldwin gegeven een
nieuw, thans zeer sterk kabinet te vor-
dat van 6 november 1924 tot mei
aak moeilijke omstandig
heden regeerde Austen Chamberlain
(bekend door zijn Locarno-politiek)
was de succesvolle minister van bui
tenlandse zaken van dit tweede kabi-
net-Baldwin.
De rest is bekend vr>0r wie het le
ven van Ramsay T Donald ook
maar in hoofdlijnen In mei 1929
opnieuw Mac Donald opgetreden,
Hoewel algemeen verwacht werd dat
Baldwin de opvolger werd van Mac
Donald, wanneer deze om gezondheids-
?nen zou moeten aftreden, stond de-
-- opvolging niet onomstotelijk vast.
Wel verklaarde Baldwin op donderdag
21 februari 1935 dat sen nationale re
gering onontbeerlijk bleef, ook voor de
prime-minister. Conservatieve Partij, aangezien deze
t*~ de neiging vertoonde tot afbrokkeling,
en daarom wel eens niet in staat zou
kunnen zijn alleen een' kabinet te vor
(Oorlog), Thomas (Dominions),
Walter Runciman (Handel), Malcolm
Mac Donald, de zoon van Ramsay
Mac Donald, voor Koloniën, terwijl
Anthony Eden zou optreden zónder
portefeuille, maar met het doel om
speciaal de Volkenbondsaangelegenhe
den te beheren.
Opmerkelijk was, dat twee grote te
genstanders opnieuw niét in de ,.na-
(tionale" regering waren opgenomen:
Lloyd George. omtrent wie geruch
ten gingen dat hij opnieuw minister
zou worden, en Winston Churchill!
Maar dat de laatste thans kanslocs
was onder een bewind van Baldwin,
wist een ieder!
Opmerkelijk was. dat het kabinet
een sterker conservatieve inslag nog
had dan het vorige De socialistische
„Daily Herald" typeerde het nieuwe
kabinet daarom als „de oude hond
met nieuwe vlekken Maar buiten de
socialistische pers werd het derde ka-
binet-Baldwin met grote welwillendheid
begroet.
Zaterdagavond 8 juni sprak Baldwin
voor een vergadering van 15 000 perso
nen in Himley Hall. welke rede tevens
door de radio werd uitgezonden Hier
in merkte hij onder meer op:
„Elke dag heb ik met Mac Donald
de problemen van het land bespro
ken. Hierin zal geen verandering
komen, want onze samenwerking
zal ook in de toekomst voortgezet
worden. Alleen onze plaatsen zijn
verwisseld. Wat in de afgelopen
vier jaren door de Nationale Re
gering tot stand gebracht is,
Eind
mijn politieke geweten.' Bij de vorming
van deze nationale regering was Sir
Austen Chamberlain daarin niet opge
nomen. omdat zijn leeftijd hij was
bijna 68 een beletsel werd geacht,
tn hoe zit het nu met mij? Ik ben
straks ook 68 geworden, en kan ik nu
met goed fatsoen aanblijven?"
Aan de hand van deze uitspraak spe-
hem begroetten als de aanstaande pri-
e-minister, wèl ontving hij te Lon-
i boodschap r
journalisten maar de economische
culeerde de
Baldwin te doen stond.
Wat niemand verwachtte in mei 1923,
-ïchtte iedereen in juni 1935: dé
Zijn diepste Ideaal had hij reeds ein
de maart 1935 vertolkt voor een bij
eenkomst van dc „Junior Imperia!
League" te Londen: „Het is ons voor-
-echt en een moeilijk voorrecht
in Europa de fakkeldrager te zijn van
de ordelijke vrijheid."
Dat hij gedurende deze derde en
laatste periode als prime-minster niet
■allereerst in de geschiedenis
bende kabinet-Lloyd George, dat Bald- juist met de kabinetsformatie
zeer in, dat de Koning een nationaal ff
kabinet wenste, en op 25 augustus 1931 Koning riep Baldwin, thans voor de aijn
- verbonden de beide partijleiders Mac derde maal, en diezelfde vrijdagavond
nings dienaren, maar het was om hem Donald en Baldwin zich in een natio- publiceerde Baldwin zijn ministerslijst.
tegelijkertijd de slag te doen ontvan- nale regering, Baldwin met zijn partij 4
-* achter zich, Mac Donald verlaten van iff
bijna allen, voor wie hij eens zulk een netsformatie.
ereldpers wat Stanley -den genoemd als handhaver der vrij-1
?'d, maar als handhaver van dc plleh-
ïn der Kroon, kon hij toen nog niet
eten, maar onder prime-minist»:
i be- voortreffelijk leider was geweest.
Uiteraard aanvaardde hij zelf het «te garanderen.
bovenal worden genoemd
nis één die niet alleen eigen waardig
heden ontving uit de handen des Ko-
mlngs, maar tot wiens waardigheden
het tevens behoord heeft de plicht
ider Kroon effectief te handhaven
BOEKENHOEK
Vet maakt u slank, door dr. Richard
Mackarness. Vertaald onder toezicht
van H. H. van Vliet, arts. Uitgave Ko
ninklijke Uitgeverij Erven J. J. Tijl
N.V.. Zwol.e.
Dat bent u. Kreeft, door André Bar-
bauit. Nederlandse bewerking Rico Bult
huis en André Peters. Uitgave Konink
lijke Uitgeverij Erven J. J. Tijl N.V.,
Zwolle.
Dat bent u, Tweelingen, door André
Barbault. Nederlandse bewerking J.
Vos. Uitgave Koninklijke Uitgeverij Er
ven J. J. Riil, N V Zwolle.
Een journalist zwerft over de wereld,
door Alfred van Sprang. Kramers Po
cket Reeks. Uitgave V. A. Kramers,
's-Gravenhage.
De gevaarlijke reis, door Eric Am
bler. Vertaling M Blijstra-v. d. Meulen.
Tweede druk. Kramers Pocket Reeks.
Uitgave V. A. Kramer, 's-Gravenhage.
Egerie, je moet verdwijnen, door Paul
van Overveer. Kramers Pocket Reeks.
Uitgave V. A. Kramers. 's-Gravenhage.
Prikkie, door A. van Hartingsveldt.
Mei-pocket. Uitgave W. D. Meinema
N.V.. Delft.
Land der blauwe apen, door G. van
Heerde. Mei-pocket. Uitgave W. D. Mei
nema. N.V., Delft.
Gezond leven, geestelijke en lichame
lijke hygiene, voor man en vrouw, door
Edmond Nicolas. Prisma-boek. Uitgave
Spectrum. Utrecht.
De affaire Sharpe. door Josephine Tey.
Vertaling Lydia Belinfante. Prisma-
boek. Uitgave Spectrum, Utrecht.
Psychologie der dieren, hun zintuigen,
instinct, leervermogen en intelligentie,
door H. Munro Fox. Vertaling Lydia
Belinfante. Prisma-boek. Uitgave Spec
trum, Utrecht.
Flip 'n hondeleven, door J. M. GunzeL
Uitgave N. V. Pax, 's-Gravenhage.
Dc familie Trapp zingt zich door de
wereld, een reiskoffer vol herinnering,
door Marin Augusta Trapp. Bewerking
Ank van Haarcn. Uitgave H. Meulen-
hoff. Amsterdam.
Kam:kazt. door Yasuo Kuwahara en
C T. Allred. Maraboe-pocket. Ver-
j T de By Uitgave Meulenhoff
Amsterdam.
^.jne Excellentie Eugène Rougon,
aoor Emile Zola. Vertaling C. Belinfan
te. Uitgave Bigot Van Rossum N.V.,
Blaricum.
Nana, door Emile Zola. Vertaling C.
Belinfante Uitgave Bigot Van Ros
sum N.V.. Blaricum.
Er wacht een haven, door Jan Mens.
Salamander-reeks. Uitgave N.V. Em.
Querido, Amsterdam.
Finale, door Ina Bourtier-Bakker. Sa
lamander-reeks. Uitgave Em. Querido
N.V.. Amsterdam.
Truus de nachtmerrie, door Henriëtte
van Eyk Salamander-reeks. Uitgave
N. V. Em. Querido, Amsterdam.
