SHAKESPEARE:
woont in
Diever
Anderhalf
jaar gevraagd
voor schot op professor
rf
Jongens in *t zuiden roken
meer en vroeger dan elders
Ned. tennissers kansloos
in 74e Wimbledon
Voor Bulgaarse
vluchteling te
weinig begrip
Pohlmann blijft moord op
Rosemarie ontkennen
DINSDAG 21 JUNI 1960
^OND drieduizend inwoners
telt Diever. Zonder de buurt
schappen moet Diever het met
1300 mensen doen en de haastige
reiziger door het Drentse land
moet tweemaal kijken om het
plaatsje op te merken. Hij denkt:
Een dorp zoals er zovele zijn, een
kerk en wat huizen. Die haastige
reiziger kan dat allemaal rustig
vergeten: hij vergist zich. Blijft
hij een uurtje toeven in het dorp,
Jan komt hij tot deze hoogst-
merkwaardige conclusie:
TT/ ILLIAM SHAKESPEARE schreef voor het toneel. Dat is bekend.
Hij deed het goed, voortreffelijk, groots. En ook dat is, blijkens de
(miljoenen woorden die er sinds de zestiende eeuw over hem en zijn
werk werden geschreven, niet aan de aandacht ontsnapt. Maar Shake-
ipeare deed meer: hij vormde een gemecenschap in een kleine Drentse
plaats. Hij overbrugde er de tegenstellingen tussen jong en oud, tussen
Dotabelen en boeren-arbeiders, tussen links en rechts. Shakespeare gaf
Diever een hartverwarmend saamhorigheidsgevoel, dat meer waard is
dan welke fraai-gemonteerde toneelvoorstelling ook. Hij liet de schoen
maker jij zeggen tegen de burgemeestersvrouw, hij doorbrak de ietwat''
jitugge Drentse terughoudendheid en daarmee maakte hij Diever tot een
jplaats waar iedereen altijd weer terugkomt. Behalve Shakespeare zelf,
want hij is er nooit geweest. Hij heeft veel gemist.
POED, het vergt wat tijd er te ko
men en de bus uit Meppel probeert
iet zijn naargeestig gehoest je ervan
i weerhouden, maar als je er een-
paal bent. wil je er nooit meer weg.
Want zo is Diever. dat bescheiden dorp
even ten westen van de rijksweg As-
ken-Meppel. Een dorp voor'n liefde op
[het eerste gezicht, een dorp dat door
e ijverige V V V. nog niet helemaal
it de vergetelheid is geplukt, waar de
itraten worden geplaveid door een
luteur (Abe Brouwer) en duidelijk
rordt dat ook straten-maken een
:unst kan zijn, waar de hervormde
;erk (met een stamboom die tot in de
twaalfde eeuw reikt) altijd gastvrij
ipenstaat en waar de 1300 inwoners
/erken van William Shakespeare
achteren naar voren kennen en
vrij vertaald uit het Drents
lusten.
Kijk, zó is Diever; al zullen die van
•ver wel vreemd opkijken, want zij
.den het allemaal heel normaal. Zij
jlfcijn het gewend dat er in Diever ieder
injjaar een openluchtvoorstelling is van een
toneelstuk van Shakespeare; zij kijken
liet vreemd op dat ieder jaar weer dui-
lenden mensen er de lange reis voor over
lebben om de Dieverders te zien acte:
(vorig jaar 13.837) en zij vinden het
selfsprekend, dat het hele dorp er
En dat het nu juist Shakespeare moet
ijn? Och, Shakespeare zegt verstandige
ingen en is het wel waar dat beroeps-
Jrctcurs, ook de groten, aarzelen om het
■d' rerk van die schrijver te spelen? We
annen het ten slotte ook te ingewikkeld
b1 laken, zeggen ze daar in Diever. Gaf
Ihakespeare zelf niet zijn toestemming
im het eens te proberen? Zijn Theseus,
lertog van Athene, zegt in de Midzomer-
lachtsdroom: Nooit is iets verkeerd of
ongepast wat eenvoud in oprechtheid
liedt.
Dus speelt Diever Shakespeare in een
ligen openluchttheater dat in de afgelo-
ftien jaar werd opgebouwd aan
zijde van de Bosweg, een kilo-
neter buiten Diever.
TAIEVER speelt dit jaar „De koopman van Venetië". Vorig jaar
was de Koopman eigenlijk al aan de beurt, maar toen kwam
het Holland Festival ermee. „En tegen het Holland Festival kun
nen wij zeker niet op", zeiden ze in Diever, bescheiden als ze zijn.
Daar valt over te praten. Het blijft merkwaardig, dat op kosten
van de toneelvereniging, een onderzoek zal worden ingesteld naar
de herkomst van de duizenden.
„Hoe komen die mensen er toch toe om hier helemaal heen te
reizen, terwijl zij soms de mooiste schouwburgen en de beste gezel
schappen naast de deur hebben?", vraagt administrateur K. Veringa
zich af. In september zal hij het weten. De enquête die hij in sa
menwerking met deskundigen heeft voorbereid, zal precies vertel
len, waar de aantrekkingskracht van Diever schuilt.
Vanavond de première van de Koopman. Daarna worden nog
voorstellingen gegeven op 25 en 28 juni, op 2, 6 en 9 juli en in
augustus op 13. 16, 20, 25 en 27. Rond veertienduizend bezoekers
worden verwacht.
De regen? Het regent zelden in Diever, althans op de dagen van
ie voorstellingen. In de afgelopen vijftien jaar werd nog maar een
voorstelling afgelast en één ontijdig beëindigd. En daar is overheen
te komen, menen de organisatoren zeer terecht.
Vijftien jaar geleden is het begonnen,
'e voorzitter van de Oranjevereniging,
Is Bakkers was bezig met de voorberei
dingen van de festiviteiten voor Konin-
nedag. Hij dacht aan het ringsteken
n de kinderspelen en de goochelaar en
i; moedeloos: ,.Hè, ik wou 's wat an-
trsDe notabelen van Diever heb-
n toen de predikant verwonderd aan-
[ekeken en hun verwondering is in ver-
klustering overgegaan toen één van hen
S^oorstelde..Shakespeare, laten wij Sha
kespeare gaan spelen". De verbijstering
d weft lang geduurd en het „Je bent gek.
lat kunnen wij in Diever niet" werd nog
k gehoord, maar het begin was er
i schamel begin met geleende steiger-
ilanken van de timmerman, die er het
•as 1946 toch niet mee mocht werken,
iet kostuums van beddelakens en met
lassa's mensen, die er nog steeds niets
i zagen.
De vrouw van Dievers burgemees
ter, mevrouw N (van Nellie) Mey-
boom-Veltman, amuseert zich nog
15 JAAR
iGoeclerenmarkten
weer flauwer
Volgens het overzicht van de Neder-
lil uvdse Overzeebank zag men op de we
ll eldgoederenmarkten in de eerste helft
r, ®n mei toegenomen bedrijvigheid van
di opers in verband met de mislukking der
ip fpconf eren tie en de verwachting van be-
angrijke bestellingen uit Rusland en
je ood China, geleidelijk aan verflauwde
ei>e semming weer en voor cacao, tarwe en
atoen. waar het aanbod de vraag over-
reft kwamen overwegend lagere note-
Ifingen tot stand.
Op de Amsterdamse aardappelfermijn-
Ariarkt was geen handel. De omzetten in
«9 60 waren 845.070 (v. j. 329.145) ton.
Op de Amsterdamse koffietermijn-
ter kt werd in mei 37.5 (april nihil, v. j
m 0 ton) verhandeld.
De omzet van de Amsterdamse cacao-
srmijnmarkt was in mei 3040 (april 3775.
j. 1295) ton.
Op de Antwerpse veiling van Java-
hee waren Nederlanders en Belgen goed
'ertegenwoordigd. Het aanbod was 6400
listen, waarvan 75*/. werd verkocht tegen
ioht dalende prijzen en de rest onders
hands geplaatst.
De flauwe wereldsuikermarkt was goed-
s" jeels te wijten aan de onzekerheid ovei
-'juba en een stijging van de wereldpro-
iukttin 1959 60 volgens particuliere ra-
I'toingen met 1,5 miljoen tot 51.6 min. ton
Wen schat de voorraden op eind augus-
is 1960 op 15,1 (v. j. 13.7) min. ton
Op de Amsterdamse hui den termijn-
"arict was de omzet in mei 20 (april 40.
ton.
Op de Amsterdamse loco-rubbermarkt
■as het prijsverloop nagenoeg overeen-
tomstig Londen, op de termijnmarkt wa-
de omzetten in mei 360 (april 180)
kostelijk met de herinneringen aan
die eerste voorstelling. Zij vertelt
met aanstekelijk enthousiasme van
die eerste voorstelling, toen alle elek-
triciteits-snoeren van Diever een ver
binding vormden tussen het „theater"
en de dichtstbijzijnde lichtmast. Bij
een regenbuitje zat het „theater"'zon
der licht en klom de inspecient op
zijn fiets om kilometers verderop te
kijken wat er aan de hand was.
Lichtelijk verontwaardigd constateert
mevrouw Meyboom, dat de kostuumont
werpster van Diever nog niet bij iedere
Nederlander bekend is. „Maar het is
Leontien van Beurden zelf," zegt zij na
drukkelijk. „de bekende Leontien die in
Londen studeerde, die het Holland Festi
val helpt aankleden en die in 1954 ons een
briefje stuurde omdat zij zo graag voor
haar proefwerk de kleding van de Die-
verse toneelgroep wilde verzorgen." Die
ver zei toen weer, bescheiden, dat kun
nen wij niet. Maar nu, zes jaar later,
heeft Diever een rijke verzameling kos
tuums en er zijn maanden lang vele vrou
wen in de weer om de ontwerpen van
Leontien van Beurden te realiseren: die
vrouwen vormen de kostuujzigroep, waai
Diever terecht trots op is.
TROTS
Waar kan Die ver eigenlijk niet trots
op zijn? Een theater, dat gegroeid is tot
een centrum, waar elke amateur jaloers
op moet zijn, compleet met toren voor
regisseur, met repetitielokaal en
banken, di<
kleedkam
enkel opzicht i
steigerplanken
veel
de
de
Diever trots op kan
n. Maar Diever is niet trots: het leven
gaat er gewoon door en het feit, dat een
groepje toneelliefhebbers een „bedrijf"
hebben opgebouwd, dat het niet langer
kan stellen zonder een eigen administra
teur, is helemaal vanzelfsprekend. De
schoenmaker in Diever laat zijn machine
opgewekt ratelen en stopt even om te
zeggen: „Shakespeare? Ja wij deinzen
nergens voor terug." Die schoenmaker
heet Marinus Mulder, maar u kunt hem
net zo. goed Antonio noemen, want Die
ver speelt dit jaar „De koopman van
Venetië". En mevrouw H. J. M. v. d.
Efcrk-Gouda, de vrouw van de veearts,
luistert ook wel als u haar Portia noemt
en zij vindt het allerminst vreemd te
worden opgebeld met het verzoek:
„Neem de maat even van het hoofd van
de melkboer". Want de melkboer is Lo
renzo, die in dezelfde straat melk be
zorgt bij de Doge van Venetië en bij
Shylock.
Shylock maakt duidelijk, dat het to
neelspelen in Diever verder gaat dan
rollen leren alleen. Hij is bescheiden, die
Shylock van Diever en hij is er
overtuigd dat er betere voorstellingen
van Shakcspeares werken mogelijk zijn,
maar de Jood Shylock verdedigt hij met
klem. „Het is geen schurk, het is beslist
niet waar dat er van anti-semitisme kan
worden gesproken in de Koopman van
Venetië," zegt hij. Een klein voorbeeld
van de sfeer, die de bezoeker tot de con
clusie doet komen: Shakespeare leeft in
Diever.
En dat is meer waard, dan de dui
zenden die zich verdringen om een
plaatsje in het openluchttheater. Na
tuurlijk. -de schulden moeten worden
afbetaald: burgemeester Meyboom en
regisseur L. D. Broekema (de arts van
Diever) hebben er slapeloze nachten
Wetsontwerp ingediend
Noordoostpolder
één gemeente
(Van onze parlementsredactie)
Bjj de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot instelling van een ge
meente Noordoostpolder. Een wetsvoor
stel van 1958, om In de polder vier ge
meenten in te stellen, is ingetrokken. Op
het ogenblik is de polder nog een open
haar lichaam met een poldercommissie
voor algemene belangen in plaats van een
Tcmeenteraad.
Voor de vorming van vier gemeenten
zouden ongetwijfeld goede gronden zijn
aan te voeren, zegt de minister van bin
nenlandse zaken, mr. E- H Toxopeus, in
zijn toeliohting. Zo'n indeling zou het
bestuur zo dicht mogelijk bij de bevol
king brengen. Daar staat echter tegen
over dat de polder geografisch, econo
misch en sociologisch één geheel vormt
De grote oppervlakte heeft niet verhin
derd dat deze tamheid ook in het dagelijks
leven tot uiting komt. Alle dorpskernen
zijn volledig op Emmeloord georiënteerd
Vorming van één gemeente zal de be
>taande centrale verzorging handhaven en
minder kosten dan vier afzonderlijke ge
meenten, aldus de minister.
Overeenkomstig de zienswijze van de
poldercommissie en van de meerderheid
van de Zuiderzeeraad is als naam van de
nieuwe gemeente gekozen: Noordoostpol
der. De gemeenteraad zal 21 leden teilen
Voor een provinciale indeling van de
gemeente vindt minister Toxopeus de tijd
nog niet rijp. zolang over zo'n indeling
van de andere IJsselmeerpoldere nog
geen beslissing is genomen-
van gehad. Maar die schulden worden
afbetaald: de mensen komen wel. Be
langrijker is die verrassende sfeer
van samenwerking, die hartelijkheid
dat verantwoordelijkheidsgevoel van
al die mensen die samen werken naar
het doel: De jaarlijkse openluchtvoor-
stellingen. Dat is het wat Diever op
vallend maakt. En omdat Diever uit
de toon valt, kunnen burgemeester
Meyboom en zijn wethouders er zeker
van zijn, dat de grond voor de bouw
van vakantiehuisjes met spoed in an
dere handen over zal gaan.
Hoger omzet bij
Lucas Bols
De omgezette hoeveelheid van Erven
Lucas Bols was in 1959 bevredigend
danks dalingen bij enige dochters, vooral
in Argentinië, waardoor het exploitatie
saldo slechts vermeerderde tot 9,7 (v.j.
9,5) miljoen. Na afschrijvng, belasting en
reservering was de winst 4 (3,6) min.
Bijzondere baten en lasten brachten
122.000 op (v.j. nadelig saldo ƒ220.000).
De liquide middelen zijn zeer aanzienlijk
en bovendien verwacht de Duitse dochter
een aanzienlijke teruggave van belasting.
Voorgesteld wordt 21 (18) pet dividend
over 12.25 (11,22) min kapitaal.
8 pet reeds als interim is uitgekeerd. In
de eerste 4 maandei
omzetten bevredigend. Grotee bedragen
voor publiciteit zijn nodig.
De verkopen in Nederland stegen
1959, doch die van gedistilleerd gingen
achteruit. De uitvoeren ontwikkelden
zich zeer bevredigend, doch die
distilleerd nam niet belangrijk
uitvoeren van dochters naar uit Neder
land moeilijk toegankelijke landen namen
aanzienlijk toe.
In 1960 stijgen de omzetten in Argen
tinië belangrijk. Wijnand Fockink hoopt
binnenkort een overeenkomst te sluiten
voor vervaardiging van haar produktei
In de Euromarkt wordt naar samenwe
king op grondslag van wederkerigheid
gezocht. Venezuela werd vrijwel gesloten
hoopt in 1960 daar Bolsprodukten
fabri
De
ude
de Nederlandse Antillen
daalde doch die naar de overige Caraïben
bleef gelijk. De leveringen
landse militaire organen
gunstig.
Minder op de HBS dan op de LTS
A an de rijksuniversiteit te Utrecht pro-
moveerde vanmiddag de heer O. Fok-
kens. te Maarn, tot doctor in de genees
kunde. op een proefschrift, getiteld: „De
ontwikkeling van rookgewoonten bij de
jeugd".
De studie behandelt de ontwikkeling
van de rookgewoonten bij de jongens op
middelbare en lagere technische scholen.
Als methode van onderzoek koos Dr
Fokkens het classicaal invullen van een
vragenformulier. De steekproef van 40
scholen is door het Centraal bureau voor
de statistiek getrokken en op deze scho
len zijn een kleine 4000 leerlingen in het
onderzoek betrokken.
De ontwikkeling van de gewoonte van
het roken blijkt in verschillende fasen
te verlopen. Na het begin is er een snelle
toeneming van het verbruik. Later neemt
het verbruik nog wel toe. maar niet
sneller dan daarvoor. In een daaropvol
gende fase stijgt het verbruik nog steeds
maar in afnemende mate. Tenslotte ont
staat het constante verbruik.
Dr. Fokkens zegt in zijn proefschrift,
dat de invloed van het sociale milieu in
de beginfasen groot is. De invloed van
de eigen leeftijdsgroep leidt tot een on
dergrens voor het aantal sigaretten dat
gerookt behoort te worden, terwijl de in
vloed van ouderen leidt tot een boven-
Mijnen in Nederland
zijn het veiligst
In een onlangs verschenen rapport van
de veiligheidscommissie van het Euro
pese parlement is kritiek geoefend op
een aantal landen, waaronder Neder
land, omdat deze besloten zouden hebben
geen gevolg te geven aan zekere aan
bevelingen van de Europese conferentie
inzake de veiligheid in de mijnen. De
Staatsmijnen merken naar aanleiding
hiervan op, dat deze kritiek met grote
verwondering is ontvangen. Het is im
mers een feit, dat de veiligheid in de
Limburgse mijnen zeer gunstig afsteekt
bij die in de mijnen van andere landen
van de gemeenschap, aldus de Staats
mijnen.
lie voor de veiligheid van
deze raad te vragen de publikatie te
bespreken en vergelijkende cijfers op te
stellen over de veiligheid im de Neder
landse mijnen ten opzichte van die in
het buitenland. De resultaten van deze
studie zullen naar alle waarschijnlijk
heid in een openbare zitting van de Mijn-
industrieraad worden besproken.
Van de zijde van het staatstoezicht op
de mijnen vernamen wij nog. dat er in
het Limburgse mijnbekken per één mil
joen gewerkte uren 0.3 dodelijke onge
vallen voorkwamen. Voor Belgic, Saar
land, Frankrijk, Duitsland en Italië
ren deze cijfers respectievelijk: 0,4, 0,5,
0,6, 0,7 en 0,8. Op één miljoen werkuren
kwamen in de Nedèrlandse mijnindus
trie 4.4 ongevallen voor met een werk
verzuim van langer dan acht weken.
Voor Italië was dit cijfer 6.2. voor West
Duitsland 13,6, voor het Saareebied en
Frankrijk 14.4 en voor België 14,9.
President
in Moskou
Prasad van India is gisteren
aangekomen voor een officieel
twee weken aan de Sowj et-
grens voor de hoeveelheid, die gerookt
mag worden. De door de eigen groep
aangelegde norm wint het van die, welke
door volwassenen wordt aangelegd.
Uit het onderzoek van dr. Fokkens
blijkt, dat in de Zuidelijke provincies
eerder met roken begonnen wordt en
meer wordt gerookt dan elders. De jon
gens van de lagere technische scholen
roken eerder en meer dan die van de
middelbare scholen.
Promotor was prof. R. Hornstra.
Pinkstercollecte
Geref. kerken
20 pet. hoger
Uit de voorlopige cijfers, die bij het
Zendingscentrum te Baarn zijn binnen
gekomen, is gebleken, dat de dit jaar
gehouden Pinkster-zendingscollecte meer
dan geslaagd kan worden genoemd. De
gemiddelde opbrengst van alle tot nu toe
bekende kerken is ongeveer 20 pet ho
ger dan die van de Pinkstercollecte van
1959, Zoals bekend, werd in de propa
ganda voor deze collecte bijzonder ge
wezen op de vele taken, die de Gerefor
meerde Kerken tot nu toe vervullen in
Indonesië en gaan vervullen in de zo
genaamde Parabu-gebieden. De oproep
tot grotere offervaardigheid heeft in rui
me mate weerklank gevonden.
vanavond
In AVRO's rubriek „Zwerftochten q De NTS zet vanavond haar serie
door operaland" wordt vanavond van filmreportages voort over de uitvoering
vijf over zeven tot kwart voor acht ter van het Deltaplan. De hoofdmoot van
herdenking van het feit. dat het 25 de avond is de klassieke Wild-West-
juni honderd jaar geleden is. dat te fiim ..Western Union'' naar de gelijk-
Dieuze de Franse componist Gustave namige roman van Zane Grey. Het
Charpentier werd geboren, de eerste gaat over de aanleg van de eerste te-
zijn opera ..Louise" uitge- legraaflijn van Omaha naar Salt Lake
City.
voerd. De medewerkenden zijn de
praan Berthe Monmart, de alt-mezzo
Solange Michel, de tenor Andre Laro- l\0<r treeil Verfflllllllllff
ze, de bas Loois Macy en het orkest
van de Opera Comique te Parijs Het
geheel staat onder leiding van Jean
Fournet.
Van kwart voor negen tot vijf over
volgt een herhaling van het hoor-
vierde t.v.-studio
De rijksgoedkeuring voor de bouw
van de vierde televisiestudio in het ra
dio-centrum van Hilversum, is nog niet
spel „Operatie opium van Henk Lo- verleend. De Nederlandse televisie
man, dat reeds eerder. 8 oktober, werd slichting hoopt evenwei dat spoedig
uitgezonden.
Bernard Bar te Ling speelt van vijf
over tien tot half elf voor de AVRO
op het orgel van de hervormde kerk
te Sprang. Het is een uitzending in de
reeks „Brabants orgelpracht"
Om half negen vanavond is er een
Holland Festival-uitzending, verzorgd
door de KRO. Het is een concert van 7 w
het Concertgebouworkest onder lei- de
ding van Rafael Kubelik. Het pro- Ra.
gramma bestaat uit Kindertotenlieder
van Gustav Mahler en he: Voorspel en Gr
Finale uit „Tristan en Isolde"
Wagner.
De 74e Wimbledon tenniskampioenschappen zijn maandag in Zuidwest Londen be
gonnen. Verrassingen deden zich op de eerste dag vrijwel niet voor, hoewel de ge
hele ronde van het herenenkelspel (64 wedstrijden) werd afgewerkt. Ondanks het
fraaie zomerweer waren er slechts 18.000 toeschouwers aanwezig, een aantal dat
ruim beneden het record van 30.000 ligt.
De Australiër Rod Laver, vorig jaar in
de finale verslagen, opende het program
ma op het centre-court. Voor de rood
harige, jongensachtige Laver was zijn
partij tegen de Engelsman Geoff Ward
weinig meer dan een formaliteit en in
ruim 50 minuten was het pleit beslecht:
63, 60, 62. De Amerikaan Barry
Mackay had een uur en veertig minuten
nodig om de taaie Spanjaard Arilla te
verslaan: 62, 64, 75. In de derde set
deed zich een zeldzame overtreding van
de regels voor. Mackay kon na een
stopvolley van zijn tegenstander te heb
ben onderschept zijn vaart niet tijdig in
houden en zag geen andere oplossing dan
over het net te springen. Het publiek
schaterde, toen Arilla en Mackay broe
derlijk naast elkaar staand, de lob van
de Spanjaard in het verlaten gedeelte van
de baan zagen belanden.
Thomas Lejus bewees de vooruitgang
van het Russische tennis door een over
winning op de Poolse Davis Cupspeler
Weizlaw Gasiorek! De blonde Rus derm
streer/ie in deze partij een all-round spe
ler te zijn en 'won zonder moeite: 62,
6—3, 64.
Geen kans
Niemand zal er ook maar aan denken
de kleine Ned. vertegenwoordiging een
kans te geven op Wimbledon. Het offi
cieuze wereldkampioenschap tennis mag
dan door de attractieve aanbiedingen van
Jack Kramer vele prominente spelers
hebben verloren, voor de Ned. tennissers
is het spelpeil nog altijd te hoog om ook
Milde eis
in trieste zaak
"F EN JAAR EN ZES MAANDEN ge-
vangenisstraf werd gisteren voor
de rechtbank te Arnhem geëist tegen
de 34-jarige Bulgaarse student Josif
L., die op 2 januari van dit jaar 11
Wageningen zijn hoogleraar, me
vrouw prof. dr. G. A. Reinders-Gou-
wentak licht verwondde met eet
pistoolschot.
De student, die geen Westeuropese
taal kent en kennelijk door teleur
stellingen bij zijn studie tot wanhoop
was gebracht, kwam de hoogleraar
en haar echtgenoot, de emeritus
hoogleraar prof. Reinders. in Wage
ningen tegen. Josif L. vuurde enkele
schoten af: één verwondde mevrouw
Reinders. bij het volgende schot werd
de student zelf gewond.
Zowel de officier van justitie als de
raadsman spraken gisteren uitvoerig
over de moeilijkheden, die Josif L. tot
zijn daad hadden gebracht. Beiden ci
teerden „De vluchtende mens": de offi
cier om duidelijk te maken, dat vluchte
lingen een nieuwe kans moeten hebben,
maar geen kans die hun capaciteiten te
boven gaat en dat zou volgens de officier
het geval ziin bij Josif L. aan de Land
bouwhogeschool; de raadsman om te
wijzen op de schuld van de gemeenschap.
Heeft men zich in Wageningen wel vol
doende rekenschap gegeven van de spe
cifieke problemen van de vluchteling.
Heeft de hoogleraar, die de Bulgaar
steeds weer vernederingen liet onder
gaan, daar ooit rekening mee gehouden?
De pleiter, mr. N. M. Muller, zei:
.JVIevrouw Reinders heeft gefaald in
alles wat menselijk is ten aanzien van
n ze heeft gefaald in het opbrengen
dat kleine beetje christelijke naasten
liefde, waarover wij ons in Nederland
graag op de borst slaan. Zij beeft mo
rele schuld, en zij niet alleen, maar ook
enkele loffelijke uitzonderingen daar
gelaten de gehele Wageningse hoge
school gemeenschap."
Josif L., die werd bijgestaan door een
tolk in de Slavische talen, vertelde dat
de betrekkingen tussen hem en mevrouw
Reinders van weinig vriendelijke aard
waren geweest. Met het tentamen plant
kunde in het vooruitzicht was Josif L.
naar het echtpaar Reinders gegaan, om
zichzelf in het bijzijn van de hoogleraar
dood te schieten. De uitval van de hoog
leraar met haar paraplu wijzigde zijn
plannen. Volgens de tolk is een derge
lijke zelfmoordscène in de Balkan niet
ongew
Mevn
Iers vertelde als ge- toewijding vergen.
tuige a charge, dat de Bulgaar haar
voortdurend had lastig gevallen
verzoeken om vrijstellingen- Volgens
haar ontbrak het Josif L. ten enen male
aan het begrip, nodig voor de studie aan
de Landbouwhogeschool. Zij zei: „Het
was hem niet om het werk te doen, doch
om vrijstellingen. Hij wilde iets cadeau
hebben." Ook de tweede getuige, prof.
dr. ir. J. F. Kools, verklaarde dat het
bij Josif L als heel gauw vast stond, dat
hij een harde dobber zou hebben. Er
wordt bij buitenlanders wel water in de
wijn gedaan, doch de praktijk leert dat
de capabele figuren dat niet nodig heb
ben, ondanks de taalmoeilijkheden.
Een landbouwkundig ingenieur vertel
de, dat het in de afdeling van mevrouw
Reinders allerminst prettig werken is.
Zij behandelt de wetenschappelijke amb
tenaren als kleine jongens. De dame, die
huisvesting had verleend aan de Bulgaar,
zei dat Josif L. het plan had te emigre
ren, maar dat hij eerst mevrouw Rein
ders zodanig zou blameren, dat zij de
Landbouwhogeschool zou moeten verla
ten
Teleurstellingen
De officier van justitie noemde de
ontwikkelingen in deze zaak „een tra
gedie der vergissingen". De grootste ver
gissing werd gemaakt door studiegele
genheid voor de Bulgaar te scheppen.
Hem werd in het vooruitzicht gesteld,
dat hij binnen twee jaar zou kunnen af
studeren. Men bedoelde het goed met
hem. maar liet hem van de ene teleur
stelling in de andere tuimelen. Van veel
Invloed is daarbij de dominerende fi
guur van mevrouw Reinders geweest.
Een milde straf noemde de aanklager
gewenst; de situatie valt weg en daar
door ontbreekt de basis voor herhaling.
Tijdens de detentie kan de Bulgaar men
taal worden voorbereid op een redelijk
bestaan. Dat zal veel tijd, geduld en
Ook de verdediger sprak over de In
vloed van mevrouw Reinders op de
hele zaak. Zij is een omstreden figuur in
de hogeschoolgemeenschap en de vele
inlichtingen, die de advocaat na het in
cident ontving, maken dat eens te meet
duidelijk. Maar hij wenste zich echter
niet voor het karretje te laten spannen
van de groep die bepaald anti-professor
Reinders is.
Uitvoerig sprak mr. Muller over de
vluchten, de kampen, de martelingen en
de angst om zijn ouders, die het leven
van Josif L. hebben beïnvloed. In Ne
derland werden beloften gedaan, die
prompt weer werden gebroken. Josif L.
nam het aanvankelijk sportief op Maar
hij kon er niet tegenop. Had hij een
schoolgemeenschap getroffen, waarin be
grip was voor de moeilijkheden van de
politieke vluchteling, dan had hij zich
misschien kunnen aanpassen. Doch in
plaats daarvan kwamen tal van grieven
de opmerkingen van prof. Reinders. Mis
schien heeft zij het niet zo bedoeld,
maar langzamerhand is Josif L. al zijn
teleurstellingen op haar gaan projec-
AMSTERDAM, GU. 2; juni Gepro-
noveerd tot doctor in de letteren en wijs-
«egeerte op proefschrift: De ondergang
■an de autonomie der kehilloth (Joods-
UTRECHT. 20 juni Ge pre
loctor in de wis- en natuurkun
chrift: Petrograiisctie en geocher
(Unter-Engadin)
Academische examens
UTRECHT, 20 juni Geslaagd voor
doet rechtsgeleerdheid: H P Luldens.
Hilversum Doet geschiedenis P R A van
Iddckingc, Vclp Tandarts: K A Hoekscma
Leeuwarden: Chr W J Jongeleij, Delft:
D J Schutte. Wadddtnxveen; G Willemsen
Lelden Kand Franse taal- en letter
kunde: mej A A van den Brink, Utrechi
- w Derlcsen. Utrecht
K E
Ut re
Steen-wijk; A M C Willende Rucpher
maar enige kans te maken. Maar juist
daarom is de overwinning, die Maris
maandag in de eerste ronde van het he
ren enkelspel met 61, 6—3, 2—6, 61 be
haalde op de Braziliaan Josc Mandarino
zo'n bijzonder prettige verrassing. Helaas,
een verrassing zonder consequenties want
in de volgende ronde zal de Hagenaar
moeten aantreden tegen niemand minder
dan Neale Fraser, de als nummer één ge
plaatste Australiër. Toch was de zege op
zich fraai. Jose Mandarino, hoewel niet
behorend tot de topklasse, kan zich er
ten slotte op beroemen tijdens de onlangs
gehouden kampioenschappen van West-
Engeland, een ster als dc Amerikaanse
reus Barry Mackay te hebben uitgescha
keld.
Het spel van Mandarino miste de accu
ratesse om gevaarlijk te kunnen zijn en
hoewel Maris te kampen had met een
bepaald onzekere backhand en zeker niet
op dreef was met zijn overhead-slagen
was de Hagenaar over het algemeen ge
nomen vaster in zijn slagen dan zijn Zyid-
amerikaanse tegenstander. Hij bleef ten
minste onophoudelijk druk uitoefenen tot
hij ten slotte de gaten vond in de ver
dediging van de Braziliaan.
Het leek dat Maris een snelle zege zou
gaan behalen, toen hij de eerste twee sets
op zijn naam bracht en in de eerste game
van de derde set door de service van
Mandarino brak. Maar toen verloor de
Nederlander de greep op de match. Hij
verloor zijn service-game en in de zesde
game gebeurde dat nogmaals, ditmaal na
een aanvechtbare beslissing van de
scheidsrechter. In de vierde set ging de
strijd gelijk op, totdat Maris in de ne
gende game de service van zijn tegen
stander overmeesterde en de partij be
sliste door de tweede matchpunt te be
nutten. De wedstrijd had één uur en 45
geduurd.
Geen geluk
Piet van Eysden was heel wat minder
op dreef dan Maris. Ook hij had het op
te nemen tegen een Zuidamerikaan, nl.
de Mexicaan Rafael Osuna, maar had niet
het geluk zijn tegenstander in een non
chalante bui te treffen. In minder dan een
uur werd de Nederlander met 16, 36.
4—6 van de baan gespeeld.
Osuna, een gedrongen speler, speelde
fel geconcentreerd met veel kracht in
zijn slagen. Zijn eerste service was meest
al „in" en dwong Van Eysden tot zwakke
returns, die prompt werden afgestraft.
Toch trachtte de Nederlander er het
beste van te maken en sloeg verschillen
de goede ground strokes, maar hij had de
pech. dat de Zuidamerikaan punten kon
scoren uit ogenschijnlijk verdedigende po-
De eerste set was in slechts tien mi
nuten beslist, maar daarna raakte Vai
Eysden wat beter ingesteld op het
van zijn tegenstander, hoewel hij er
in slaagde hem in het nauw te brengen i
Pas in de achtste game van de beslissen
de derde set forceerde hij een doorbraak
van Osuna's service, maar toen was zijn
achterstand al te groot geworden. De
Mexicaan beëindigde de partij met een
service-game, die hij op love won.
gunstige beslissing zal worden ge
nomen. zodat in augustus met de voor
bereidende bouwwerkzaamheden een
begin kan worden gemaakt.
Programma voor morgen
WOENSDAG 22 JUNI 1960
Hilversum I. 402 146 kc/s NCRV:
7 00 Nws 7 10 Gram 7 30 Ben woord vo-ir
de das 7 40 Gewijde muz 8 00 Nw» 8 :5
ant 8 35 Gram 3 00 V d zieken
im 9 35 Waterst 9 40 V d vrouw
:0 15 Gram 10 30 Geref kerkdienst 11-30
Gram 1145 Lichte muz 12 05 Kamermui
12 30 Land- en tuinbouwmedcd 12 33 Meis
jeskoor en instrum ens 12 52 Gram en act
13 00 Nws :3 15 Met Pit op pad. lezing
13 20 Mctropole-ork '-4 00 Het enheidsstre.
ven als tijdsverschijnsel, toespraak 14.45
plans
40 Be
I opleiding
6 00
Jeugd 17 20 Grar
Perspectieven - J
en fan:
18 00 Leger des Heilskwartier 18 15
Boekbespr !8 30 RVU' Do betekenis der
begaafdheid voor school, beroep en maat
schappelijke opklimming door dr Ph M
v d Heyden Tweede lezing 19 00 Nws en
weerber 1910 Volksliederen 19 30 Radio
krant 19 50 Gram 20 15 Holland Festival
I960: Rotterdam Filharm ork en solist
2130 Lezing 2145 Gewijde muz 22 30
23 35
23 55—24 00 Nws
11 II. 298 m. 1007 kc/s. VARA:
7 10 Gym 7 23 Gram 8 0o Nws
8 55 Tips v d voedlngsmarkt
v d vrouw 9 10 Gram VPRO:
ilradlo. VARA 10 20 V d vrouw
progr 1125 Gram 1135 Amus
Lichte muz 12 30 Land- en
- het platteland
7 50 Regeringsuitz:
Kroniek, door mr dr H
18 00 Nw,
liederen VPRO: 19 30 V
20 Oo Nws 20.05 Promer
11ste 20 45 Ballet der bedi
spel 21 35 Gram _2l_50
m 18 20 Gram 18 30
kind 19 10 Israëlische
jeugd VARA:
22 20 Act
2 40 Dubbel kwartet 23 00 Tue-
•velvlek. popul
NTS: 17 30—17 40 Intern jeugdjourn NTS:
20 00 Journ en weeroverz KRO:
Toneel- en filmnws 20 40 Gevar
21 10 II Maestro dl Cappella. kom
(over dc 4c ltjn)
vsdag 22 juni 1960 van 18—20 uur:
circles (Ross) Orkest Stanley
Tant que Je vivrai eeul (Tiomkinl,
4aisner; Carnet de bal (Jaubert),
Stanley Black: Circus Renz (Pe-
Fred RoozendaalMelody of love
- Mademoiselle
- Sous les ponts de Pai
de Chin.
copain
faQuaPnd
- J'al
un vicomte - Tout blu«
deux amours - Voulez-vous d'la canne
sucre - Tout va trés bien. Madame la
Marquise Robert Valentino: Memory
(Ciorfe). Orkest Stanley Black: Oh Ma
rie (di Ceglie). Gerhard Gregor; Desire
(Cassen). Orkest Stanley Black; The gal
loping comedians (Kabelevsky),
>zer»daal: Gaviott
Stanley Black; Quo
ne). Gerhard Grego
Orkest Stanley BI;
(d'Esposito). Orkest
(Wee
,a) Orkest
(Livingsto-
riliano (De>
Pippo Barzizs
('turtis)
Ipso (G
(Genttle).
Pansé (Rendine) Maurice Larcange:
turn to me (Lombardo). Dean M£
Che la la (Bcrtini). The Di Mara SU
Angelina (Hart) Eddi Calvert: F
fleur (Bechet). The Monty Sunshine C
tel'. Endlessly (Otis). Brook Benton
irllt»). Bobby
Hackett; Margie (Davis). Fats Domino:
Beautiful love (Young). George Shearing:
Battle of New Orleans: Lonnie Donegan:
That's a plenty (Pollack) Bobby Hae-
I thought aboul
Maagklachten?
CHEFAROX
tende laag op de maagwand
TN FRANKFORT is gisteren het
A proces begonnen tegen de 39-ja-
rige handelsreiziger Heinz Pohlmann,
die verdacht wordt van de opzien
bare moord, twee jaar geleden, op de
„callgirl" Rosemarie Nitribitt, die re
laties zou hebben onderhouden met
vooraanstaande zakenlieden.
Pohlmann, die haar volgens de aan
klacht heeft gewurgd en daarna beroofd
van 18 000 Mark, werd gisteren naar het
gerechtsgebouw overgebracht vanuit de
gevangenis waar hij een straf van ander
half jaar ui4zit wegens diefstal. Hij ver
klaarde dat hij op de dag dat Rosemarie
Nitribitt werd vermoord, in haar luxueuze
flat was geweest. Zij had die dag haa-
werkster ontslagen en hij was naar haai
ioe gegaan en had wat eten voor haar
klaar gemaakt. Er was echter een vriend
van haar gekomen, waarop hij de Pa'
ongemerkt via de keuken had verlaten
Pohlmann gaf toe dat hij kort na haar
dood zijn schulden, tot een bedrag var
16.000 Mark had betaald- Doch dat geld
had hij bemachtigd door „sparen er
zwendel" Het zou niet afkomstig zijr
flat
Rosemari
enorme publieke belangstelling voor. De
dood van Rosemarie Nitribitt heeft veel
publiciteit gehad- Er zjjn zelfs twee films
aan gewijd Pohlmann weigerde gisteren
de naam te noemen van een bijzondere
vriend van haar (volgens hem „een der
rijkste mannen ter wereld" en een be
kende figuur in Frankfort) omdat dit de
man zou ruïneren.
Zek erheidsf onds-
obligaties Olveli
De Olveh van 1879 heeft 18 juni voor
J 585 900 4 pet zekerheidsfonds-obligaties
aan toonder uitgegeven van ƒ25. ƒ100,
500 en 1000, rentedragend met ingang
van 1 januari 1960 Een aflossingsbedrag
kan van jaar tot jaar door commissaris
sen worden vastgesteld. Het verzekerd
kapitaal was eind 1959 839,5 (vorig jaar
777,2miljoen, verdeeld over 369 147 ver
zekeringen, de premiereserve eigen reke
ning 176,8 (165,7) min, de extra-waar
borgen ƒ10.9 (9,76) min, waarvan ƒ6.25
min extra-reserve en ƒ4,65 min zeker
heidsfonds De premiën beliepen ƒ20.4
min. gekweekte rente ƒ8,18 min uitke
ringen 7.97 min. afkoop ƒ1,73, min, on
kosten 6,21 min. De beleggingen bedra*
gen ƒ189.