Economie en Financiën
Staatsmijnen groeien
tegen verdrukking in
Geen onverdeeld gunstige
ervaring met loon beleid
Men solt te lang met
plan voor Schiphol
Honderden miljoenen voor
tienjarenplan Suriname
Produktiviteit als norm
voor loonsverhogingen
Emigrantenvoorlichting over1
commerciële t.v.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
ZATERDAG 28 MEI 1
C.S.W.V.: sociale
verzekering; moet
<D
naar eindfase
Het Centraal Sociaal Werkgeversver
bond ia van oordeel dat de regering een
algemeen overzicht van bestaande en nog
in het leven te roepen verplichte ver
zekeringen dient op te stellen, teneinde
de volksvertegenwoordiging en de pu
blieke opinie te informeren over het ge
heel van voorzieningen en de daarmede
samenhangende kosten. Aldus blijkt uit
het jaarverslag van dat werkgeversver
bond. dat vandaag is verschenen.
„Gebaseerd op het dan verkregen in
richt in de samenhang en de doelstellin
gen van het te voeren algemene beleid
zouden vervolgens beslissingen kunnen
worden genomen, die nodig zijn om ons
sociale verzekeringsstelsel in zijn eind
fase te brengen", aldus het verslag.
„Te denken valt hierbij in de eerste
plaats aan de totstandkoming van een
arbeidsongeschiktheidsverzekering' om
vattende de huidige invaliditeit^- en on
gevallenverzekering, waarbij de kort
lopende ongevallen onder de werking
van de Ziektewet worden gebracht. De
invoering van de arbeidsongeschiktheids
verzekering dient gelijktijdig te geschie
den met de liquidatie van de bestaande
Invaliditeitswet, met inbegrip van het
stuk ouderdomsverzekering van deze wet
en van de ongevallenwetten", zo meent
het C.S.W.V., dat zeeT geporteerd is voor
een vereenvoudiging van het sociale ver-
zeke ri ngsstelsel
De plannen van de bewindslieden van
sociale zaken en volksgezondheid om te
komen met een noodvoorziening voor
trekkers van invaliditeirtsrenten. vallen
niet in goede aarde bij het C.S.W.V..
„Op deze wijze dreigt wederom een in
cidentele beslissing te worden genomen
met als gevolg het op de lange baan
schuiven van de definitieve regeling",
aldus het jaarverslag.
T~\E STAATSMIJNEN hebben over 1959 een aanmerkelijk hogere winst
geboekt ondanks de daling op de kolenmarkt en de prijsverlagingen
voor vaste brandstoffen, kunstmest en caprolactam ad f 40 miljoen. Hier
tegenover stond een produktiestijging van f 35 miljoen en een kostenda
ling van f 18 miljoen door rationalisatie, vooral in de kolenwinning. De
winst steeg dus met f 13 miljoen en het dividend wordt verhoogd van
10 tot 13 procent, zodat de uitkering aan de staat toeneemt van f 12,5 mil
joen tot f 16,25 miljoen.
Dat 1959 gunstig was ondanks prijs
daling cn stijgende loonkosten per
niet alleen te danken aan kostenbe
sparing. doch vooral aan de uitbouw
het chemische bedrtjf. in het bijzonder
organische produkten en grondstoffen
garens, vezels en plastics. Het bedrijf
is daardoor minder gevoelig geworden.
De handhaving der produktie gesohied-
e met minder personeel en korter werk
tijd. Het peil van de werkgelegenheid
werd gehandhaafd met zekere beperking
der aanvulling van het natuurlijk
loop. De prodiuktie per man met acht
ondergrondse diienst steeg van 1609 tot
1721 kg. Het ondergronds personeel daal
de tot 19 725 (21 023) man. het bovengronds
mijnpersoneel tot 7084 (7475). De car
rentiekrecht werd verbeterd en een prijs
verlaging van 15 pet voor kolen was
gelijk.
De voornaad bleef nagenoeg gelijk op
374-000 ton. De uitvoer nam met 300 000
ton tot 918 000 toe, de binnenlandse afzet
daalde 170X100 tot 1,82 min ton. De cokes-
voorraden (taalden 67 000 tot 234.000 ton
dank zij concurrerende prijzen en door
modernisering verkregen uitstekend pro-
dukt. De prijsverlaging van cokes werd
Centraal sociaal tverkgeversverbond:
Produktiviteit
onhanteerbaar
als maatstaf
Nuv,
(Van onze sociaal-economische redactie)
DE EERSTE ronde van loons
verhogingen volgens het systeem
van de gedifferentieerde loonvorming
achter de rug is. meent het Centraal
Sociaal Werkgeversverbond te kun
nen constateren, dat de ervaringen
met dit nieuwe loonbeleid niet on
verdeeld gunstig zijn.
„Het produktiviteitacriterium is geble
ken als toetsingsmaatstaf voor de loon
ontwikkeling in een bedrijfstak of on
derneming moeilijk hanteerbaar te zijn,"
aldus wordt opgemerkt in het jaarver
slag van het verbond over 1959. „In veel
gevallen kan niet over voldoende be
trouwbare gegevens worden beschikt om
Grote produktie
van Utrecht
De produktie van de Levensverzeke
ring My. Utrecht in 1959 (1958) bedroeg
380.4 318,4) miljoen, het verval 98
(92,3) min. Vele collectieve contracten
werden geroyeerd in verband met de
invoering van de A.W.W. Het verzekerd
kapitaal steeg met 212.8 (197,7) min. tot
2773,9 min.
Het premie-inkomen eigen rekening te-
droeg in miljoenen guldens 75,1 (69). in
terest 26.7 24,5), opbrengst vaste eigen
dommen 3,73 (3,28), beleggingswinsten
0,6 (0.8), andere baten 3.3 (3), tegenover
vermeerdering premiereserve 46,2 (41,8)
tot 656,9, uitkering 24,2 22,8), afkoop
5.2 (5,2), onkosten 17,8 (16.8), verliezen
op beleggingen 3,5 (1,6). Beleggingen
689.5 634,9)met 4,62 (4.59) gekweekte
interest, o.a. vaste eigendommen 70,1
(00,1) tegenover 92 taxatiewaarde, hypo
theken 199,5 188.2), effecten 150,2 (137,9)
tegenover beurswaarde ongeveer 293,
schuldbekentenissen 239,5 224,1), polis
beleningen 13,4 (13), deposito's 3.8 (3,5),
iuterestgevende saldi 6,6 (4,7), andere be
leggingen zoals deelnemingen in Canada
en Australië 6,1 (3).
De zichtbare reserves bedragen 31,0
(28,2) min. Van de J 10,6 (8,4) min. winst
werd 1,9 min. afgetrokken voor voor
zieningen en ruim min. bestemd
voor verhoging van verzekerd kapitaal
met 1*1,2 min. winstaandeel bestuur,
personeel en agenten, 900,000 voor 15
(14) n dividend per aandeel en 2.94
min. voor de extra-reserve. De wiskun
dige reserve is berekend op 3,03 3,02)
met nauwkeurigheid de ontwikkeling
van de produktiviteit te meten. Ernsti
ger nog is het bezwaar dat bij de op
stelling van produktiviteitscijfers niet in
voldoende mate rekening kan worden
gehouden met de wijzigingen in de kos
tenstructuur, met wijzigingen in de ruil
voet die de rentabiliteit beïnvloeden en
met kwaliteitsverbeteringen van de vaak
in een grote verscheidenheid geprodu
ceerde artikelen."
Het verslag wijst op de bijzondere
moeilijkheden, waarvoor de dienstverle
nende sectoren van het bedrijfsleven
zich geplaatst zien bij het quantificeren
van de ontwikkeling van de arbeidspro-
duktiviteit en merkt op: „Een krappe
arbeidsmarkt doet de geneigdheid groot
zijn zich bij de loonontwikkeling in an
dere bedrijfstakken aan te sluiten. Dit
kan bij de motivering van loonvoorstel-
len leiden tot overschatting van de ver
wachtingen bij de prognose der toe
komstige produktiviteitsontwikkeling.
Zodoende kan de praktijk van het meer
gedifferentieerde loonbeleid onvoldoen
de waarborgen inhouden tegen een in-
flationistische ontwikkeling."
Dat een algemene trend van circa zes
procent ten grondslag is gelegd aan de
herziening van de ambtenarensalaris
sen, wordt vooral in die sectoren, waar
op produktiviteits- en rentabiliteitsgege-
vens geen beroep kan worden gedaan, als
onbillijk ondervonden, aldus het verslag,
dat hieraan het bezwaar toevoegt: „de
overheid heeft als werkgeefster geen en
kele poging gedaan om bij de diensten
of werkplaatsen het produktiviteltscri-
terium aan deze salarisherziening ten
grondslag te leggen."
„Het zijn deze verschillende ervarin
gen. die in brede kring van ons verbond
twijfel hebben doen rijzen aan de juist
heid en bruikbaarheid voor de komende
jaren van de criteria, zoals deze in de
aanwijzing van 31 Juli 1959 (van de re
gering aan het college van rijksbemidde
laars) zijn neergelegd, wanneer men deze
althans ongewijzigd zou handhaven," al
dus het jaarverslag.
In het verslag wordt voorta gepleit
voor een langzame invoering van de
werktijdsverkorting, teneinde te voorko
men dat bij een totale loonkostenstijging
van 16 4 17 procent funeste gevolgen
voor het prijspeil optreden.
M. Timmer erelid
van het CJ.V.
Op het woensdag te Arnhem gehouden
congres van het Christelijk Jongeren Ver
bond is de heer M. Timmer uit Rotter
dam tot erelid benoemd. Verleden jaar
was hij 40 jaar lid van het Verbond. Nog
altijd is de heer Timmer actief als secre
taris van de Provinciale Commissie van
Zuid-Holland, terwijl hij tevens secreta
ris van de Provinciale Hervormde Jeugd-
HET ZOU VERSCHRIKKELIJK ZIJN als men de luchthaven Schiphol
zou laten verzanden, verklaarde de president-directeur van de KLM,
de heer I. A. Aler, gisteren nog op de jaarvergadering. Vijftig procent van
de passagiers reist via Schiphol om vandaar zonder Nederland te bezoe
ken verder te vliegen.
Indien de modernisering van Schiphol
niet tijdig gereed komt. zou deze vijftig
procent via andere luchthavens zijn be
stemming kunnen bereiken.
Schiphol heeft één baan gereed voor
de grote straalverkeersvliegtuigen.
Wij dringen sterk aan op het besluit
het moderne Schiphol aan de andere
kant van het huidige nu spoedig uit de
grond te laten verrijzen. Als het goed
is. zou dit nieuwe Sohiphol in 1963 ge
reed moeten zijn, hooguit in 1964. De
indruk bestaat, dat de bespreking van
de plannen en het heen en weer achuiven
daarvan langer duurt dan de K.L.M
met het oog op haar snelle groei wen-
seüiK acht, aldus de heer Aler. Hij deed
een ernstig en dringend beroep op de
versntwoordehjke minister en de direc
tie van de N.V. Luchthaven Schiphol de
nodige modernisering tijdig uit te voeren.
De belangstelling voor de K.L.M. Dou
glas DC-8 straalvliegtuigen is groot. De
toestellen, die met de huidige kajuit-
Indeling 117 passagiers kunnen vervoe
ren, brengen op elke vlucht gemiddeld
elk honderd passagiers over. Zij ver
voeren thans iets meer passagiers uit
Amerika naar Nederland dan omgekeerd
omdat in Amerika het reisseixoen al is
begonnen, aldus de heer Aler.
Op een vraag van een Jonge aandeel
houder zeidc de heer Aler de herleving
van de namen Ulver, Snip en Pelikaan
te zullen overwegen.
Tot directeuren werden benoemd de
heer J. C. van der Kloot tegen 1 juni.
en mr. L. de Block tegen 1 augustus. De
kapitaalsverhoging van 200 tot 400 mil
joen gulden werd goedgekeurd.
goeddeels goedgemaakt door lagere prij
zen van eigen kolen.
Elders in de kolen- en staalgemeen
schap namen de voorraden echter toe,
mijnen moesten worden gesloten en de
produktie wend daar gesteund met 5
per ton. De mechanisch gewonnen kool
steeg tot 3,48 min ton of 46.4 (34,5) pet
van de totale produktie. Voor kolen be
staat een reële afzetbasis, mits de K.S.G.
normaal blij fit werken, de concurrentie
voorwaarden niiet worden verstoord en
de mededdigmig van invoerkolen en aard
olie normaler worden. De pubükatiepldcht
van prijzen veroorzaakt prijzen die hier
te hoog en daar te laag zijn.
De loonsverhoging in 1960 zet het over
schot van de kolenwinning onder zware
druk. doch door grotere produktiviteit
hoopt men ten minste de exploitatie slui
tend te maken. Voor de resultaten der
cokes produktie verwacht men geen grote
afwijkingen.
De boorwerkzaamheden van de Beatrix
zijn geheel voltooid met een boor van
7.65 meter doorsnede op ruim 500 meter
eindddepte, de grootste voor geboorde
schachten. De speciale schachtwand'be-
kleddng is aangebracht. In afwachting
van een beslissing gaan afddeping en af
werking voort. De totale investering is
thans 60,7 min. Dank zij voorzieningen
is het mogelijk dit ineens en geheel af
te schrijven.
Alarmtoestand
in Molukken
De Indonesische strijdkrachten zijn
volgens Ass. Press, in de hoogste staat
van paraatheid gebracht „om het hoofd
te bieden" aan de Nederlandse plannen
om marinestrijdkrachten naar Neder
lands Nieuw-Guinea te zenden. De Mo
lukken en de provincie West-Irian zijn
in alarmtoestand gebracht.
Alle verloven in Oost-Indonesië zijn
ingetrokken en de troepen zijn in de ka
zernes geconsigneerd.
JUltatini* 'jtyiaku'Y
D*
REGERING
goedkeuring van de Staten-Generaal
middelen beschikbaar te stellen t
breiding van het oorspronkelijke tien
jarenplan van Suriname. Tevens wordt
het plan verlengd tot 1969. In de komen
de tien jaar zal in beginsel boven de nog
overblijvende 77 miljoen Surinaamse gul
den of f 154 miljoen nog 80 milji
rinaamse gulden of f 160 miljoen worden
besteed op dezelfde
den als die van het oorspronkelijke plan.
De regering is namelijk onder de indruk
van de ernst waarmede Suriname de uit
voering heeft ter hand genomen en acht
het van groot belang een terugval
rinames economische ontwikkeling
loop van het oorspronkelijke plan t<
komen.
bereid behoudens Bovendien zal nog overleg mogelijk
zijn als er plannen komen, die niet inge
past kunnen worden in de financiering,
zodat de thans toegestane f 160 min.,
den worden overschreden. Mocht
sprake zijn van internationale financie
ring ,dan zal dit niet leiden tot verlaging
van de nieuwe Nederlandse bijdrage Het
zogenaamde kleine Saramacca-plan valt
buiten de financiering door de bovenge
noemde f 160 min. Hiervoor isc f 40 min.
nodig. Het overige hierover zal ten spoe
digste worden geopend. Indien mer
overeenstemming komt, zal de ni«
bijdrage van f 160 min. tot f 200 min
den verhoogd.
Everest na beklimming
Chinees gebied
Leiders van de voornaamste oppositie
partij van Nepal hebben vrijdag ver
klaard dat de beklimming van de Everest
door een Chinese expeditie een schen
ding van Nepalees gebied betekent. Vol
gens Nepal ligt de top van de Everest
binnen zijn gren-zen. Waarnemers ln
Kamandoe verwachten dat Peking de
beklimming van de berg door een Chi
nese expeditie zal gebruiken a'ls een nieuw
argument voor de Chinese aanspraken op
een deel van de Himalaja en de Everest-
VERBOND PROT.-CHR. WERKGEVERS:
Initiatief voor coördinatie niet
tij overheid of centrales
bij
Ifan onze sociaal-economische redactie)
IN ZIJN JAARVERSLAG over 1959
vraagt het Verbond van Protes
tants-Christelijke Werkgevers in Ne
derland nog eens bijzondere aandacht
voor de factor produktiviteit in het
kader van de loonpolitiek
Onderscheiden wordt een ruimte
t loonsverhoging, welke ontstaat
door de stijging van de produktivi-
welke aangeeft in welke ma-
loonsverhoging zonder geld
ontwaarding mogelijk is. Daarom
wordt in Nederland en ook in andere
landen de produktiviteit gezien als
een maatstaf voor verhoging van de
lonen.
ordt er echter aan
toegevoegd, dat de economische aan
vaardbaarheid van dit standpunt
Het i
i de
praktijk ontstane leefregel. Een regel,
overtreden kan worden zonder ge-
voor geldontwaarding en een cu
mulatief inflatieproces.
Verschil van mening kan er bestaan
ver de basisperiode, waarvan bij de
produktiviteitsberekening moet worden
uitgegaan. Een vervelend gemillimeter
'ervan in het verleden vaak het ge
volg geweest. Bij elk gemillimeter is
echter bijzonder moeilijk uit te maken,
wie daarvoor verantwoordelijk gesteld
moet worden. Het gemillimeter van de
een roept nu eenmaal het gemillimeter
de ander onmiddellijk op, aldus het
verslag.
Rij de samenstelling van het 5.E.R.-
advies over de algemene sociaal-econo
mische situatie van ons land, heeft het
verbond van de eerste vergadering af
het standpunt ingenomen, dat alleen de
ontwikkeling van de produktiviteit de
i kan zijn voor de beoordeling vin
nogelijkheid van loonsverhoging en
andere lastenverzwaringen voor het be
drijfsleven.
Een andere formulering van het ruim
te-begrip, welke ook wel" gehanteerd
wordt, acht het verbond echter slechts
secondaire norm bij de ruimtebe
paling, namelijk het overschot op de lo-
oende rekening van de betalingsbalans,
'oorzover dit niet dient voor kapitaal-
ixport of voor een noodzakelijke ver-
terking van de deviezenreserves.
Coördinatie
Door de coördinatie zullen te grote
verschillen in de lonen tussen bedrijfstak
ken en ondernemingen ten gevolge
de gedifferentieerde loonvorming i
komen moeten worden. Dit betekent geen
trendmatige verhoging van de lone
deze bedrijfstakken, maar wel een
heffen van te grote achterstanden. Voor
zieningen ter opheffing van achterstan
den zullen voorgesteld moeten worden
door de betreffende bedrijfstakken en
ondernemingen zelf. De overheid en de
centrale organisaties dienen zich daarvan
goed bewust te zijn, aldus het verslag.
Bovendien behoeven de loonsverhogingen
op grond van de coördinatie niet tot
prijsverhogingen te leiden. Het is
mers niet aantrekkelijk om bij een
biel prijsniveau als afzonderlijke be-
drijfatak de prijzen toch te verhogen
Men zou zich hierdoor uit de markt kun
nen „prijzen"
Hoger personeel
Verbazing wordt uitgesproken over het
feit, dat de vakbeweging in veel geval
len het hoger personeel nog zo nauw
met de directies verbonden acht, dat dit
personeel als vertegenwoordiger vai
directies besohouwd zou moeten worden.
Dit personeel acht zichzelf namelijk wel
werknemer. Bovendien geldt hetzelfde
voor het beambtenpersoneel, dat wel in
de organisaties der vakcentrales is opge
nomen. De representativiteit is hier nooit
een vraag geweest. Men vraagt zich af,
of de vakbeweging een hoger-personeels-
lid de toetreding tot een vakbeweging
zou weigeren, omdat het te nauw met
de leiding verbonden is. Bovendien drin
gen de werknemers er steeds op aan.
dat de verenigingen van hoger personeel
zich bij de vakcentralen zullen aanslui
ten. Het beroep dat bij de samenstelling
van bedrijfscommissies en bedrijfsorga
nen wordt gedaan op de pariteit om het
hoger personeel buiten de deur te hou
den, is onjuist en niet sterk. Pariteit is
geen beginsel, want dan zou het uitgaan
van een tegenstelling tussen werkgever
en werknemer en in strijd komen met
de gedachte van de bedrijfsgemeen»
schap, aldus het verslag.
Invaliditeitswet
Het verbond spreekt zich uit tegen ccn
afzonderlijke wijziging van de Invalidi
teitswet, los van Ziekte- en Ongevallen
wet. De moeilijkheden bij de uitvoering
zouden dan nog veel groter worden. Ge
hoopt wordt op betere voorstellen van
de regering. Een nieuwe Invaliditeits
wet wordt mogelijk geacht met liquida
tie tegelijkertijd van de Ongevallenwet.
Op betere en snellere wijze zou zo ge
streefd worden naar een Arbeidsonge
schiktheidswet. waarin de drie genoem
de wetten zijn opgenomen. De regering
wordt onberaden stappen onder politie
ke druk van de Kamer ontraden.
Belastingen
In het kader van de algemene belas-
tingpoli-tiek dienen een hoge prioriteit
te hebben, de verlaging van het tarief
van de inkomstenbelasting, de verzach
ting van de dubbele druk op de uitge
keerde winsten van naamloze vennoot
schappen en de verbetering van het
fiscale winstbegrip. Voor wat de inkoms
tenbelasting betreft, zou uiteindelijk ge
streefd moeten worden naar een hoogste
ttrief van 50"
De werkgevers als eerst-verantwoor-
delijke partij wordt bezinning gevraagd
op de algemeen in discussie zijnde her
ziening van het ondernemingsrecht. Be
halve de wettelijke regeling van de on
dernemingsvorm komt daarbij aan de
orde de medezeggenschap en de positie
van de aandeelhouder. Een staatscommis
sie is al ingesteld en de Dr. Wiardi
Beckmanstlchting bracht reeds een rap
port uit, evenals het C.N.V
De vraag of er een wettelijke regeling
voor dc staking zou moeten komen acht
't verbond nog opportuun. De dringende
behoefte aan een regeling staat nog niet
vast en bovendien sou de ontwikkeling
der laatste 50 jaar grond geven voor de
gedachte dat de staking haar actualiteit
Op het punt van de ondernemingsra
den wordt nog eens het standpunt her
haald dat de grens voor de verplichte
instelling teruggebracht zou moeten
worden van 2S tot 180 arbeiders.
CSWV verwerpt
rapport over de
medeze g genschap
(Van onze sociaal-econ. redactie)
Het Centraal Sociaal Werkgeversver
bond acht de denkbeelden, die een com
missie van de socialistische dr. Wiardi
Beekman Stichting heeft ontvouwd over
de hervorming van de onderneming,
londuilt verwerpelijk. In het jaarverslag
van het werkgeversverbond, waarin dit
standpunt wordt medegedeeld, wordt
gezegd dat een slagvaardig ondernemers-
beleid in hoge mate belemmerd zou wor
den wanneer met name aan de voorstel
len tot hervorming van de raden van
commissariseen uitvoering zou worden
gegeven.
Zoals bekend wil de commissie de raad
van commissarissen van grote onderne
mingen omvormen tot een tripartite or
gaan, dat voor een derde zou moeten be
staan uit vertegenwoordigers van de ge
meenschapsbelangen, voor een derde uit
vertegenwoordigers van de werknemers
uit het bedrijf en voor een derde
vertegenwoordigers van de kapitaalver
schaffers. Doch het C.S.W.V. meent dat
een dergelijk orgaan niet als het geëigen
de college zou kunnen worden be
schouwd, waarmede de directie op
trouwelijke en informele wijze overleg
zou kunnen plegen over problemen
directiebeleid.
De benoeming van commissarissen, die
de gemeenschapsbelangen zouden moeten
vertegenwoordigen, door de minister
economische zaken (gehoord de S.E.R.)
naar de mening van het C.S.W.V. de
weg openen voor politieke invloeden
het beleid van grote ondernemingen, het
geen hoog»t ongewenst moet worden ge
acht. Ook tegen de voorgestelde wijze
benoeming van werknemerscommis-
sen heeft het verbond bezwaar, om
dat de ondernemersraad hier een taak
Is toebedacht, die haar functie van sa
menwerkingsorgaan geweld aandoet.
Voorts worden tegen de algemene ge-
dachtengang van de commissie bezwaren
aangevoerd. ..Nergens wordt in het rap
port voldoende aangetoond dat bij de
grote en zeer grote n.v.'s wantoestanden
heersen, die ingrijpen noodzakelijk
aldus het verslag. „Veeleer be
de Indruk dat de commissie zich
heeft laten lelden door de vrees dat de
machtspositie van de leiders der grote
ondernemingen zou kunnen leiden tot
machtsmisbruik, zonder dat zij aantoont,
dat dit ook werkelijk het geval Is".
NOORSENOTA AAN
SOWJETUNIE
Noorwegen heeft in een nota aan de
Sowjetunie de beschuldiging dat hel
Amerikaanse vliegtuigen gelegenheid zou
geven voor vluchten boven Russisch ge
bied, van de hand gewezen.
Noorwegen begrijpt, aldus dc nota. dat
de Sowjetunie haar gebied wil bescher-
maar hetzelfde geldt voor Noor
wegen, dat daartoe tot de NAVO is toe
getreden.
In het protestantse kerkelijke blad „Trowel and Sword", dat bestemd
is voor Nederlandse emigranten in Australië, lezen we, hoe de Federatie
van Nederlandse Omroepverenigingen het oordeel van deze emigranten
vraagt over de commerciële televisieprogramma's in hun nieuwe vader
land.
De federatie heeft een brief gericht
aan de redactie van dit (gestencilde)
kerkelijke blad, welke de redactie
zijn geheel heeft afgedrukt met de a
beveling „Wij zouden het zeer op prijs
stellen als sommigen van onze
hierop wilden reageren" erbij.
Die brief dan luidt als volgt:
„Wellicht is u bekend, dat in Neder
land reeds geruime tijd in overweging
is de vraag om commerciële televisie
in te voeren of om op enigerlei wijze
zakelijke reclame in de televisie toe te
laten. Mogen wij u in verband hier
mede een vriendelijk verzoek doen?
U bent door utv blad regelmatig in
contact met landgenoten of oud-land
genoten, die uit ervaring de Neder
landse omroepprogramma's kennen en
ten dele ook de Nederlandse televisie
programma's, welke n de naaste toe
komst zullen worden uitgebreid.
Wij zouden het buitengewoon prettig
vinden ter oriëntatie het oordeel te
mogen vernemen van onze oud-land
genoten over de reclame in de omroep
of televisie in hun nieuwe land. Wan
neer wij zouden worden ingelicht door
u omtrent de vraag aan welk systeem
men de voorkeur geeft, dan zou dit
voor de Nederlandse omroeporganisa
ties, verenigd in de „federatie van Om
roepverenigingen", bepaald heel nuttig
en belangrijk zijn.
Zoudt u ons uw oordeel eens willen
schrijven en mogen wij u verzoeken,
ook aan uw lezers deze vraag wel te
V erdrievoudigde
winst Ngombezi
De Cul/tiuurmij Ngombezi boekte over
1959 (1956) 726.992 (352.893) bruto baten
uit de sisalprod.uk/tie, 55.318 (55.625) uiit
interest, coupons, dividend cn 16.418
(7616) diverse baten tegenover 82.878
(71.755) onkosten in Nederland en 714 850
(207.380). Reeds voorgesteld is 15 (7V>) pet
dividend. Aan de buitengewone reserve
wordt 250.000 toegevoegd aan de alge-
lene reserve 37.665
De produktie was 4480 (3680) ton sisal en
over de eerste 4 maanden van i960 (1959)
1538 (1328). De prijs schommelde tussen
79 en 100 voor no. 1. cif Londen en be
droeg in december £95 per ton, in i960
£103. Op de £45 000 deelneming in het
sisal bedrijf Tungi Ltd. werd 20 pot divi
dend uitgekeerd, dot met 9000 op 31
december i960 zal worden verantwoord.
De produktie voor i960 wordt geraamd
op ten minste 4000 ton. Het beplante op
pervlak werd uitgebreid met 61,8 ha en
198 ha werd herbeplant. Gunstige resul
taten worden verwacht en aanzienlijke
voorverkopen tegen gunstige prijs zijn
geschied. De koffieprodukitie was 3^ ton,
de raming voor 1960 is 20 ton. De totale
aanplant van 63 ha ontwikkelt zich
gunstig.
Ferdinandus wordt
niet toegelaten
(Van onze parlementsredactie)
De minister van justitie mr. A. C. W.
Beerman acht het ongewenst om thans
te besluiten tot toelating van Theodorus
Rudolf Ferdinandus, een verstekeling
:he herkomst die op weg
gestrand
Indonesi
naar Nederland in Italië
zich sedert 5 mei 1958 in het vluchtelin
genkamp „Le Frachette" bij Rome be
vindt. Het geïllustreerde weekblad
Spiegel" heeft onlangs aan dit geval
reportage gewijd. In antwoord op schrif
telijke vragen van het Tweede-Kamerlid
Scheps (soc.) schrijft minister Beerman
nu. dat ..het builen twijfel is, dat Ferdi
nandus het Nederlanderschap niet bezit".
De toenmalige minister van justitie
heeft destijds reeds beslist, dat er niet
voldoende aanleiding _\vas om bij de Ita-
Garaqe gevraagd
t>r kleine auto.
Tel. 25290.
T.V.
2.50 p.w. Geen voorultbet.
Radio 71 et p w
POSTBU8 108 LEIDEN
LIKDOORNS
verwijderd met
WONDEROLIE
ihandlrs llkdoon
«vaarlljke schee,
n nieuw vloeibaar
middel. NOXACORN.
j go seconden
in eksteroven
n met w
al. Bevat gezuiverde
verschrompelen
en al. Bevat vez
derolie. Jodium en het pijn
stillende benzocatne. Een
flesje NOXACORN Antisep
tisch Likdoornmiddel van
f. 1.60 bespaart U veel ellende.
TE KOOP
Volkswagen
Bouwjaar 1954
liaanse autoriteiten Ferdinandus' door
zending naar Nederland te bewerkstelli
gen. Begin mei 1958 is dit F. door het
Nederlandse consulaat te Milaan duide
lijk gemaakt. Nadien heeft hij zich her
haaldelijk bij de kanselarij van de Neder-
landse Ambassade te Rome Vervoegd om
op zijn toelating tot Nederland aan te
dringen. Daarop is steeds afwijzend ge
reageerd. Op 17 augustus 1958 wendde
F. zich schriftelijk tot H. M. de Koningin
en de minister van justitie. Een nader
onderzoek vond plaats. Later beijverde
'n charitatieve organisatie zich
Aan deze instantie is nov, 1958 meege-
aeeld, dat het onderzoek onvoldoende
aanleiding tot toelating had opgeleverd.
Aangenomen kan worden, dat de orga
nisatie F, heeft ingelicht.
Minister Beerman wijst er tenslotte op.
dat het destijds door F. vanuit Indonesië
Ingediende request om toelating
derland niet voor inwilliging vatbaar
dut de richtlijnen van de rege
ring voor de toelating van niet-Nederlan-
ders op hem niet toepasselijk waren. Dit
Is evenmin het geval met de thans gel
dende ruimere richtlijnen.
Verruiming bij handel
in vreemd geld
De Staatscourant van 25 mei beva!
wee algemene vergunningen van de Ne-
derlandsche Bank met nieuwe bepalingen
ten aanzien van de contante- en termijn-
handel in vreemde geldsoorten, die 30 mei
van kracht worden. De belangrijkste wij
ziging betreft de voorwaarden waarop
ingezetenen met deviezenbanken termijn
zaken kunnen afsluiten. Voor termijnver-
kopen aan deviezenbanken gelden geen
beperkingen meer. De termijnaankopen
blijven onderworpen aan winstaf
roming ten einde speculatie tegen te gaan,
doch de administratieve werkzaamheden
worden vereenvoudigd.
BELGIË HALVEERT
BESTELLING VAN
STARFIGHTERS
De Belgische regering heeft gisteren
besloten ten behoeve van de Belgische
luchtmacht over te gaan tot de aankoop
van 50 straaljagers van het type Lock
heed F. 104 G Starfighter een halve-
het aantal van honderd dal
enige dagen geleden door de minister van
defensie Gils on was aangekondigd- Een
tweede groep van vijftig zou na 1962
worden besteld.
De reden voor het uitstel van een
aantal Starllghters werd niet bekend ge
maakt. In politieke kringen meen', men
echter dat bezuiniging er een grote ro'
ln heeft gespeeld.
Jagers van hetzelfde type zijn reed'
aangekocht door West-Duitsland, Neder
land en Canada. Evenals deze landen zal
ook België belangrijke delen van de f
104 G door eigen industrie laten bouwen
willen voorleggen. De brieven on tri
gen wij gaarne aan ons adres, Postl
52, Hilversum."
Naar ons werd medegedeeld zijn
lijkluidende brieven ook verzonden ij
groeperingen van Nederlandse emign
ten in landen van andere werelddeU
waar commerciële televisie wordt cj
gezonden.
Niemv-Zeeland krijgty
nu ook televisie
Nog dit jaar hoopt Nieuw-Zeelaiff
de eerste televisiezender in gebruik
nemen. Deze wordt gebouwd in Auci
land en wel op regeringskosten. D
zender zal van staatswege geëxpld.
teerd worden en begint niet met avonr'
programma's, maar met uitzending*11
van actualiteiten 'smiddags tussen l,e
De bouw van nog drie zendstationf1
compleet met televisietorens staat <ëa
het programma. Deze stations zulle1'
opgetrokken worden in Wellingtot'"
Dundin en Christdhurdh. d
Welkom, Basken
Waarom zullen we de Basket
geen welkom toeroepen, nu zij oot
in de kring van Europese kijken
toetreden? Al te lang heeft Basken
land, dat uiterste zuidwestelijk!
hoekje van Frankrijk, zich beklaagtd
van televisie te zijn uitgeslotenm
Maar nu hebben de Basken fockhi
hun eigen vurigbegeerde televisie*i
zender. na
Eigen studio's zijn er niet bij, maaiar
dat behoeft ook niet, want het gaiize
er maar om de Franse programmaler
te kunnen ontvangen.
En dat gelukt, want de zender, g»,r
bouwd in La Rhune op 900 meteij;,
hoogte, is in proefbedrijf en krijgj
zijn signalen rechtstreeks van de ze»
der op de Pic du Midi. De zenden'
Baskenland heeft een behoorlijke reik'"
wijdte, want niet alleen kan men zijl™
beelden tot in Biarritz opvangen, maar2
zelfs in San Sebastian, Spanje, koma'1'
de signalen goed over. F'(
J. W. Rengelink over
televisiebeleid
In de jaarvergadering van de VARA
erenigingsraad heeft de televisie-»
cretaris (tevens programmacommissi 1
ris van de NTS) de heer J. W. Rengi
link zich uitgelaten over het televisi*
beleid,
tte critiek op de wijze „waar
op", zoals hij zeide, „sommige (OTEM)
bladen voorlichting geven over de »»A
levisie." Nederland, zo vervolgde hijfii
behoort tot de landen die het veelvuke
digst deelneemt aan de Eurovisie. D^£
de omroepverenigingen geen belangstel
ling zouden hebben voor zulke NTS"1
uitzendingen is onjuist. De NTS en (4s'
buitenlandse omroepen zijn echter ni«
bereid voetstoots te voldoen aan d/VI
welfe.
teeds hogere financiële
voor Eurovisie-sportuitzendingen
den gesteld.
Naar het zich laat aanzien, aldus dd(
heer Rengelink, zullen er in 1961 ngr
tien jaar televisie in Nederland onginc
veer een miljoen toestellen aanwezl
zijn. een verhoudingsgewijs (in verfii""
lijking met andere West-Europese lal
den) zeer hoog aantal.
De meest dringende eisen voor de Nd
derlandse televisie zijn nu: studie
bouw. voorbereiding van een tweed
programma van omroepvereniginge
en NTS, vermijding van te grote vei
snippering in de zendtijd en beginne
met schooltelevisie.
Over de kwestie van het nietvertonq
van een portret van het uit de Achte*
hoek vermiste jongetje dat via een bt'
richt op het Duitse scherm terecht
kwam zeide de heer Rengelink dat dl
geen zaak van de NTS is. Het directo
raat van politie in Den Haae besü«|
of een opsporingsbericht wordt uitge
zonden.
BBC kan niet
tegen ITA op
De BBC moet het hoe langer hoe n
afleggen tegen de commerciële
waar het de belangstelling voor telei
sieprogramma's betreft. De ITA
handenvol geld aan de montage
programma's besteden en bovendi
hoge honoraria toekennen.
De Britse maatschappij voor tele
onderzoek TAM (Television Aud
Measurement) heeft de volgende,
de BBC zeer teleurstellende cijfers
de maand april gepubliceerd: in
maand werden als de populairste
tien programma's uitsluitend TTA-u
zendingen genoemd. Het grootste aant
kiikers trok „This week", met 9 miljo
kijkers in 3.8 miljoen gezinnen.
Over de gehele maand gerekend k
ken 67 pet van de Britse kijkers nai
de ITA en slechts 23 pet naar de BBl
Geen wonder, dat de BBC in de groots
zorg verkeert over haar volgend ja4
aflopende zendtijdvergunningen
in het werk stelt om de programmi
beter en vooral boeiender te maken,
als zij openlijk verklaart.
Verrassinkjes
De televisiezender Rio de Jam
wilde iets heel nieuws doener w
een „verrassingsprogramma" aangekol
digd, al weken van tevoren. Er lek
niets ulf en toen het eenmaal
was kwamen er tal wan prominent
op het scherm
Maar gedurende de uitzending
zesmaal geluidsstoring, viel een actrn
flauw midden in een eenacte
later sloeg een groot stuk
decor omver, waarbij de regi
wel pijnlijk werd getrct
fen.
Deze
Wees egoïstisch
Het wordt weer zomer. Tuin-
condeuren en ramen gaan open. Zullei
we dc buren laten meegenieten van hf
geluid, dat onze radio of ons tclevisif
toestel produceert
Kom. weest U egoïstisch, houdt U di
celuiden helemaal voor U-zelf alleet
Zet ze zo zacht mogelijk aan. die on'
vangapparaten, laat niemand ongewil
moeten meeluisteren! 't Is gewoonlij
maar een kwestie van er even aan
denken. Laten we het niet vergeten.
