LUCHTMACHTGEESTELIJKEN
jmcba mim
een monument van
christelijke naastenliefde
GEESTELIJK
LEVEN.
co.ng.Kes t ^ome
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 28 MEI 1960
Hoop
Op mijn redactiebureau ligt eep brief over de mis
lukte topconferentie. ,,Was mijn verwachting hier
omtrent aanvankelijk vrij hoog gespannen met de
innerlijke hoop. dat er nu eindelijk eens op aarde
door een algehele ontwapening een bestendige we
reldvrede mocht komen, waarvan de Bijbel spreekt,
al zeer spoedig bleek mij, dat het daarvoor zozeer
vereiste onderlinge vertrouwen onder de volkeren
der aarde nagenoeg geheel ontbrak."
De hoop is omgeslagen in teleurstelling nu de toe
komstvisie slechts een fata morgana bleek te zijn.
We hebben sterk de indruk dat deze man te veel in
zijn krant en te weinig in zijn bijbel heeft gelezen.
De krant spreekt alleen over het heden en ziet de toe
komst in het licht van de gebeurtenissen die van-
HM
iiiiiii
AMBONNEZEN NIET BEMOEDEREN, MAAR MET HEN WERKEN
i de toekomst geprojecteerd
^t op het scherm
als een eeuwige zon; de kleine teleurstelling "als
volslagen duisternis.
De bijbel ziet het heden in het licht van de toekomst.
Er zijn op het ogenblik twee toekomstvisies: de eer
ste is de toekomst van het boek en de film „On the
beach": atoomstof. De tweede is de toekomst van tal
loze optimisten: het duizendjarig vrederijk. Beiden
zijn vals.
Werkelijkheid
Wie werkelijk Gods Woord heeft gelezen, behoeft niet
bang te zijn voor het schrikbeeld dat sommige paci
fisten ons voorhouden; maar hij koestert ook geen
onreële verwachtingen van ontwapening.
De briefschrijver spreekt van ..de innerlijke hoop dat
er nu eindelijk eens door algehele ontwapening een
bestendige vrede komt." Maar de bijbel zegt ner
gens dat door een ontwapening de vrede wordt ge
wonnen. Neem de atoombom weg en de mens heeft
nog zijn mitrailleur. Verbiedt het buskruit en de
mens houdt zijn zwaard over. Verbreek de lans en
de mens heeft nog een vuist. De eerste oorlog werd
op de vuist gevochten: Kain sloeg Abel neer!
Wie werkelijk ontwapening wil, moet ook alle gebal
de vuisten afhakken. Dat zou niet slechts het einde
van het communisme betekenen, maar ook van de
mogelijkheid om door inspanning èeii goed werk te
doen voor deze wereld.
De bijbel spreekt wel over zwaarden die tot ploegscha
ren worden omgesmolten. Dat zal evenwel pas ge
beuren als het hart van de mens is veranderd. Daar
ligt ons probleem. Wij willen wel. maar ons hart is
arglistig en kan niet. Zonder een nieuw hart is er
geen nieuwe toekomst voor deze oude wereld. Maar
Christus wil ons een nieuw hart geven.
MOEIZAAM trapt hij zjjn gehuurde fiets voort langs het smalle Er werd directe hulp geboden hij slechts
bospad. Telkens voelt hij met zijn rechterhand of de bagage zenzorg\cA^^!SDYzeven^kerken" aandacht g(
achterop wel bljjft zitten. Zijn knieën schuren voortdurend langs de die het Contact in Overheidsza- Leen Oosterwijk
tas, die hij zo goed en zo kwaad als dat gaat heeft vastgebonden aan kf," s°™ ™o tmn''oerïïstoï
de middenstang. Zweetdruppels parelen op zjjn voorhoofd. Nog an
derhalve kilometer en dan is hij er.
Vier dagen per week
is Leen Oosterwijk zo
onderweg van Ambo
nezen-woonoord tot
woonoord. Hij overlegt
met ouderlingen en pre
dikanten; hij spreekt met
kampoudsten en voor
zitters van jeugdvereni
gingen; hij belooft boe
ken te zenden, maakt
een afspraak om een ge
zellige avond te komen
verzorgen, haalt een
grammofoonplaat uit
zijn tas met een geeste
lijk lied, die hij op de
grammofoon in de kan
tine draait; hij is de ver
persoonlijking van Ne
derlandse hulp aan Am
bonezen.
Nog maar een paar
jaar geleden was hij
Stichting
Boedjang in een grote stad Iccan probeert deze
jonge mensen, die vaak in de slechtste pensions hun
onderkomen hebben gevonden, een gezellig tehuis
te geven en hen in contact te brengen met Neder
landse jongeren.
pen.stichtten een speciale com- tacten die hij had gelegd cn hel
missie voor Ambon. Deze organi- werk dat hij had verricht hadden
satie zorgde voor een subsidie het verlangen wakker geroepen
voor de Evangelisch Molukse om zjch geheel te kunnen geven
persfotograaf voor onze Kerk. Nu wordt deze bijdrage aan geestelijk werk. en hij was de
krant. Nog altijd sleept ieder jaar met tien procent ver- G"rsus voor cathecheet begonnen.
hi i 7iin mm era mee minderd om de Ambonezen te ie- Maar daardoor had hij ook weer
h,j .ijn camera mee, fen gehcel m b(_nen meer tijd beschikbaar om alch
maar nu maant ny staan. Er waren bovendien nog an- v'?r dagen per week aan Iccan te kruis
slechts foto's voor zijn dere organisaties, die wel iets wü- wijden. Sinds begin januari reist kocht,
eigen werk. Hij heeft den doen. hij weer het land af.
En toch ontbrak er iets. Er
werd veel gedaan, maar de hulp
werd moeizaam aanvaardt. Dit
volk voelde zich teveel oemoe- Vorig jaar is het comité een
derd. Wij Nederlanders hadden stichting geworden, omdat er
zo'n beetje de gedachte dat deze steeds meer contacten kwamen.
Ambonezen toch maar blij moes- Het budget zal dit jaar rond de
„ciu-lirivu.w.u«.u ten zijn, dat wij dat allemaal voor 20.000 gulden belopen, ais ten
comité opgericht, dat Ambonese ben over hadden en maar al ie minste de financiën aanwezig
kinderen een vakantie in een Ne- vaak werd onze hulp helemaal
ierlands gezin wilde bieden. Het niet spontaan aanvaard,
waren vooral jongeren uit de In- Maar dit nieuwe werk waarin
:erkerkelijke Jeugd Evangelisatie Nederlanders en Ambonezen sa
(I.J.E.) die wilden tonen dat zij menwerkten lukte beter. In Rot
dit donkere volk, dat in Neder- terdam was het onder velen Leen
andse kampen woonde, niet had- Oosterwijk; in Hilversum de zeu
len vergeten. Er ontstond con- dingsonderwijzer R. Hooysma di
act met het kamp Lunetten. I.J.E.J" j ar--*
jongeren trokken er heen
maar één verlangen: een
monument van christe
lijke naastenliefde op
bouwen door zichzelf te
n vakantie in een Neder-
lands huisgezin ontstond een groei
ende vriendschap tussen Ambonese
ouders en Nederlandse pleegouders.
In 1954 werd in Rotterdam een
op. Het werd grif ge
ar later bleek dat de
Jehova's Getuige
Daarom heeft de heer Ooster
wijk wel eens een tas vol goede
boeken zoals kinderbijbels, boeken „cds aan 360 kinde„n c„ leuke
van Billy Graham, bubelstudies vaka„,le bezorgd,
meegenomen. Nog voor de avond
om was had hij een groot aantal Voor kindervakanties wordt In
bestellingen genoteerd die prompt het bijzonder nog in Dordrecht,
betaald werden. Deze mensen be- Leiden. Den Haag en Rotterdam
il de plannen te verwezenlii- hoeven geen gratis lectuur te heb- en natuurlijk ook In de omgeving
die een redpliike kant van hen; ze kunnen de boeken heel van die steden naar adressen
goed zelf betalen. Ze hebben al- gezocht. Mensen die een of meer
leen voorlichting nodig. kinderen een vakantie van een of
Hetzelfde geldt voor grammo- twee weken willen bieden kunnen
foonplaten met geestelijke liede- zich met Leen Oosterwijk. Rle-
ni, ren- Een paar maal nam hij een derlaan 5. Rotterdam in verbln-
het als opdringen als hem" teveel Jijn per»oonIiik ding stellen. Hij zou vooral in
hulp wordt geboden van Neder- nTn ----- J J- - -
ken die een redelijke kans
slagen hebben. Maar de heer Oos
terwijk is bang dat geldgebrek
veel werk zal verhinderen.
De Ambonees vraagt niet spoe-
i hulp. Bovendien voelt hij
de Abonezen-jeugd
menkomst te beleggen. Er wer
den weekends georganiseerd waar
Nederlandse en Ambonese jonge- iun
ren elkaar leerden kennen en zich ?ez>n
samen over de bijbel bogen. Het Ie
spontane werk sloeg
1 school, de heer
weg zocht
Samen
Dit was merkwaardig, want het
was niet voor het eerst dat Ne
derland iets voor deze mensen in
de woonoorden probeerde te doen.
P. Sinke, die
t de Ambonese kinderen
icantie in een Nederlands
oor te brengen. Terwijl in
ïe jaren veel goed bedoeld
verk was mislukt, scheen deze
■ngeorganiseerde, vaak indivdu-
•le hulp op prijs gesteld te wor-
len.
landse kant. Maar in de loop der
Organisatie
:n, vooral door het
van Ambonezen en Nederlan
ders, is het vertrouwen gegroeid.
Het comité heeft nu onlangs een
Maleise brief geschreven aan de
zeventig woonoorden van ons land
waarin gevraagd werd wat zij
graag gedaan zouden willen heb
ben. Welke hulp is er nodig0 Bij
het zondagsschoolwerk? Jeugd
werk? Ten opzichte van de woon
gelegenheid? Voor werkgelegen- die ergens
gendom waren, mee en draaide Leiden en Dordrecht graag
woonoord. Prompt kwa- klein comité willen vormen.
vragen waar zij die de vakanties verder kan regelen.
dat
i rustig te spreken het zuiden
over een betere organisatie. Daar
kwamen niet slechts Nederlan
ders. Öm ook het volk zelf
stem te geven had hij ook
heid? Waar mogelijk wordt hulp paar jaar geleden belegd,
geboden. I.J.E. in Rotterdam voor deze
Ieder kamp heeft zijn eigen no- jongeren een avond. Men had
bijvoorbeeld Tungel- aantal adressen gekregen var
woonoord in verschillende bedrijven. Er w<
ongeveer 200 ®r honderd aanwezig. Verdere
platen konden bestellen.
Een nieuwe tak van arbeid is
Boedianqs bet verk onder de Ambonezen in
3 de sanatoria. Deze mensen spre-
De Iccan zorgt, waar zij dat T" taaJ
kan. ook voor de jongens, die op aVin,l I? MC$be.n 0Zk
eigen benen moeten staan. Alleen £e'n'* aa" de Nederlandse kerk-
al in de stad Rotterdam wonen n* VI !.eest^ïkï verzorging,
meer dan tweehonderd boedjangs vr"i b
dat zijn alleenstaande vrijgezellen £reek mft pni». Mai" Maleise
hip pc*or>e> -li- preek met enige Maleise liederen
andelijks op de band vast te
pension z in Een preek mct emge Maleise Aderen
pension zijn. Een Inaandeiijks 0p de band ♦-
leggen en deze banden
'en verschillende sanatoria waar Am-
de bonezen verpleegd worden te stu-
Er gaat vier maal per avonden konden echter i.._.
bus langs het kamp, den verzorgd, omdat de financiën
de bushalte is het al- ontbraken. In Deventer loopt dit
Voetbaltermenzo sprak een
officier, die weer eens een
nieuwe afkorting onder de ogen
kreeg: de nauwe internationale
samenwerking tussen de Wes
terse militaire organisaties heeft
een bloei te zien gegeven van
allerlei afkortingen, NAVO,
SHAPE. 2nd, ATAF, noem
maar op.
De Geestelijke Verzorging is
in-;hier niet achtergebleven en is
Koor de dag gekomen met
iélAAFECCC, dat wil zeggen: Al-
lied Air Forces Europe Chap
laincy Consultative Committee.
Dit comité, dat officiële erken
ing iheeft gekregen van de rege
lkringen van de landen, die er in
vertegenwoordigd zijn. wil de
nluchtmachtpredikanten e
iers helpen tot een
lenwerking te komen in het
belang van de militairen, die on-
per hun geestelijke zorg vallen,
j Deze samenwerking is een lo
gisch gevolg van de -nauwere mi
litaire samenwerking oer gealli
eerde luchtmachten in Navo-ver-
yerband.
In februari 1952 werd op uitno- Denemarken,
ofBiging van generaal Lechères, de
T~)EZE maand vond in Rome
de jaarlijkse conferentie
plaats van de luchtmacht-
predikanten cn aalmoezeniers
van de Navolanden.
De hoofdluchtmachtpredikant
ds. A. C. J. van der Poel
schreef speciaal voor ons
blad een artikel over deze
organisatie, die er veel heeft
toe bijgedragen het geeste
lijk contact tussen de mi
litairen uit deze landen te
versterken.
Er werd
mité gevormd,
waarvan de her
vormde vlootpredi-
kant ds. J. van den
geallieerde luchtmacht. De Ame- sitie in het Italiaanse openbare Blink voorzitter
rikaanse of Canadese dominé zorgt leven. Ofschoon de positie van de werd en de gerc-
zo voor de Nederlander, die bij protestanten in Italië nog verre formeerde predi-
hen zijn opleiding krijgt. van ideaal is, is er toch veel ver- kant ds. Firet
anderd sedert de eerste bijbelcol- vice-voorziter. La-
In OCtie porteur negentig jaar geleden met ter werden deze
zijn grote koffer de stad binnen- functies omgewis-
De ..Chaplains" zijn steeds in kwam en prompt door de Ro- seld omdat ds. Van
actie als de squadrons bij grote melnse politie gearresteerd werd. den Blink eigenlijk
internationale oefeningen door heel Op de vraag naar de inhoud van te druk was. De
West Europa worden overgeplaatst, de koffer antwoordde hij: Er zit heer Hooysma
Dan hebben de Engelse en Bel- dynamiet in om het Vaticaan op werd secretaris,
gische predikant Nederlanders in te blazen!" Bij opening op het een functie die na
hun diensten; dan neemt de Ne- bureau vonden de verbaasde poli- enkele maanden
door de Rotter
dammer Leen Oos-
Iedere week trekt Leen Ooster
wijk er zo op uit. Met een kof
fer en een tas in zijn ene hand
•waai naai ut uuMidite is nel ai- ui jL»cvtmer ïoopt au projector iu zijn andere
tijd nog 2 kilometer lopen. De werk goed. Een plaatselijk predi- de en.e lreui naar d«
groter dan een kant heeft een instuif georgani- J®' .et. wat Jaloersheid ziet
seerd voor deze jongeren Hij ver- £«J de auto s onderweg voorbij
wacht ze ook in zijn kerk en als ®n°rren- Maar, dl* Jonge werk
lieke dorp Weert. hij er een mist, dan staat hij df. krilfft^n v^v^uX311 SubSl"
T" v roleende avr.nH h.i He dle kujgt. en ook beslist geen se-
overheidsinstelling wil worden
Haag en Amsterdam worden op
kantine is SR w
vrij groot aantal Ambonezen, Hmke woonkamer. De dichtstbij-
meest onderwijzers uit de jrotere iükJed£r"we«t.het rooms-ka,ho
woonoorden, uitgenodigd. Is het een wonder dat deze prompt de volgende avond bij dé
jonge man op de stoep. In Den
het ogenblik plaatselijke comité-
opgezet om dit werk te gaan be
ginnen.
Kindervakanties
of het militair Paator® Comba, de plaatselijke terwijk
predikant, en pastore Rostan. de
orga-
naam Interkerke
lijk Contact Comi
té Ambon-Neder-
behouden van de „Senior Chap-
of the Allied Air Forces
„Ufntral Europe" inid! officier»- danten
de Place Saint Augustin elkaar ontmoetten, werd genomen
geestelijk
Ook internationale vormings-con- 171°,dera^?r ,van de Wald5nzenkerk, ^^^"rüeii
ferenties worden georganiseerd, aeden allerlei interessante medede- nisatie kreeg als
waar onze luchtmachtmannen met hngen over het huidige Italiaanse naam Interkerke-
ties die het protestantse, rooms- elkaar in contact komen om te protestantisme, waarvan ik de vol-
katholieke en joodse geloof verte- spreken over de geestelijke dingen doorSe'
genwoordigen, waren daarheen ge- en om elkaar beter te leren ken- n
zonden door de marine, leger en nen. Dat gebeurt bijvoorbeeld
luchtmacht van België, Canada, de Belgische Ardennen en «v - - - - -
Frankrijk, Italië, Franse Cevennen. En vooral ons Waldenzen. Methodisten. Baptisten,
Luxemburg, Nederland,- Noorwe- eigen „Beukbergen" is zo een Anglikanen, Hervormden en ande
gen, het Verenigd Koninkrijk en centrum geworden van jaarlijksi
de Verenigde Staten van Amerika, internationale ontmoetingen vai
Als thema van deze Zeister con- luchtmachtofficieren,
ferentie, waar militaire comman- Zeer belangrijk
geestelijke verzorgers A.AFECCC betrekkingen,
In 1870 was er geen enkele pro- .^nHA,XTir"ArtUlo'
k"k de 1,aliaa"se ca" De jS-LiS:
de met dez?
Parijs. Op deze bijeenkomst
werden twaalf handtekeningen ge- bee:
iet onder een zevental resoluties
met de bedoeling die voor te leg
gen aan de Chef van de Lucht
machtstaf van elke natie en aan
Generaal Nors-tad, die toen com-
■jnandant van de Luchtstrijdkrach- bestaan
Europa was. Door bemid-
Ijjeling van aeze autoriteiten werd
Je officiële goedkeuring der be-
Tokken regeringen verkregen.
an Resoluties
H De voornaamste inhoud van de
Resoluties was: de luchtmacht-
etyeestelijke verzorgers hebben hun
;2omité opgericht om te komen
»t een nauwere band tussen de
en aalmoezeniers,
akier werkterrein binnen de ver-
mden luchtmachten ligt. Hun
in dit werkterrein de ver-
van de mens tot God te
omdat slechts daar-
goede verhoudingen tussen
onderling kunnen
van de luchtmacht per-
uitspraak van professor Toyn- soonlijke vraagstukken, waarbij
„Slechts door het wekken internationale contacten in het ge-
het besef van Gods Vader- ding zijn, -moeten oplossen,
schap kunnen we hopen te zul- kunnen 1
ren. De Waldenzen zijn een kerk
genootschap van calvinistische sig
natuur met een presbyteriaanse
zijn de kerkorde. Zij onderhouden goed
als de oecumenisch contact met dei
want het Maleise woord Ikan,
dat precies zo wordt uitgespro- 100
ken. betekent vis. En vis is het bel:
aloude symbool van de kerk.
de kas zichtbaa:
andere kerken. Gedurende de
•ste wereldoorlog dienden zeven
van hun predikanten als geeste-
JPHH -•lijk verzorger bij de strijdkrach-
de betrokkenen pret- ten, waarbij vooral in de regi-
len komen tot het be'sef van de tige of treurige dingen zijn: er Alpenjagers (een onder
broederschap der mensen. Er kan is hulp bij adoptie-kwesties, bij deel dat militair hoog in aanzien
daarom geen internationaal „ethos huwelijken van militairen met staat) het percentage protestan-
bestaan zonder godsdienstige meisjes van andere nationaliteit; ten groot is. Gedurende de twee- E
grondslag". er is snel contact en overleg bij de wereldoorlog waren ten slotte ^fde_r-__Er
Vooral door de aanwezigheid ernstige ziekten of ongevallen in an® predikaten in dienst die hun
van vele militaire kopstukken de vreemde. werk in de Balkan en Noord-Afn-
(Eisenhower, Norstad, Jaujard) YfruC!iJoen'
werd aan dit congres enorm véél Naar Rome sfeitéliike terzorsin?
landse^persHgegeven611" buiten" Het congres 1930 werd gehou- Ifge moderator° pasfore"Rostan, «tem
Sterk heeft doorgewerkt het den van 9—13 mei j.l. De plaats die_al_s reserve-officier was opge-
Reizend secretaris
Hoewel
r eigenlijk geen geld
werd Leen Oosterwijk
in 1958 full-time secretaris. Een
kan nauwelijks zorgen
redelijke vergoeding, laat
staan voor een auto. Lang niet
alle plannen kunnen verwezenlijkt
worden, zolang er niet meer 'geld
wordt gestort op giro 4182 van
Iccan te Amsterdam. Maar het
werk gaat door en met weinig
-- omiddelen is reeds veel bereikt.
tie wil slechts zoveel mogelijk be- Het voornaamste echter is dat
middelend optreden. Als het het vertrouwen van de Ambone-
enigszins kan stimuleert zij de zen is gewonnen, omdat Iccan
plaatselijke comité s, niet slechts voor, maar met hen
•erken.
I Jeanette
„Zo zo!" zegt de klasseonderwijzer de volgende ochtend
ji tegen Jakoba Adriana „En jij gaat dus naar het gymnasium!
Zo 20Nou meisje, dan zeg ik je één ding en ik hoop dat je
-ü (lat zult onthouden. God heeft jou heel wat talenten mee-
gegeven, maar talenten krijgen we nooit ten bate van onszelf,
maar altijd ten bate van anderen. En zea nou die Franse
al. ha, u-ar 5 f<ïbel op die >e VOOT vandaag moest leren!" Want
sloten voelen' De ffite bus 20 U fie meester '"J mc9 Oraag piepkleine persoonlijke toe-
naar Weert vertrekf om zeven uur tussen lessen door strooien, maar de lessen zelf
dan kunnen ze niet eens -{t y1} hoojdzaak. Waarschijnlijk is het daaraan ie danken dat
'.■at? In een
zorgde Iccan
nd. Kinderbij-
allen verkocht.
het kamp terug. De Jakoba Adriana deze enkele opmerking nooit vergeten heeft.
half "jaar lang reisde "hij""door hei Ambonese predikant doe', zijn c
land. Toen werd de bodem van best, maar is in deze kleine ge- zeët de fabel op. Het
beetje -K *u g'
kansen die be- ders met vakantie moeten, dan
..erden. Vrschillende plaat- geldt dat wel hier. De meesten
zorgden voor vakantieadres- hebben nog nooit in een normaal
anderen zochten contact met huisgezin verkeerd,
deze protestantse ionge mensen in de kampen en
hui- belegden gezamenlijke bijeenkom-
geen diepzinnige fabel,
Uit de praktijk van een
MAATSCHAPPELIJK
WERKSTER
principiële advies, dat generaal
Norstad aan
zorgers gaf:
daarna legerpredi-
gejchillende luchtmachten met be
dekking tot de geestelijke behoef-
fn en culturele en maatschappe
relaties, die tot het terrein
"Van de geestelijke Verzorging der
jetichtmacht behoren. Het comité
eracht onderling alle nuttige erva
ringen, ideeën, materiaal en ge-
^egenheden uit te wisselen. Het de
Voorzitterschap wisselt jaarlijks,
nationaliteit en godsdienstige
ezindte.
Op deze zelfde vergadering
-taakte het comité praktische plan-
Ven voor verdere bijeenkomsten.
»Jeze plannen zijn voorgelegd aan
«eneraal Eisenhower, die toen
pperste geallieerde bevelhebber
Europa was en voorstelde, dat
lit initiatief niet beperkt zou blij-
)en tot de luchtmacht, maar dat
'%e geestelijke verzorgingen van
bllle Navolanden er in betrokken
iouden worden. Hij ging er van
Jit. dat het samenroepen van de
'leestelijke Verzorgers
rfcnd- en luchtmacht var
Jtrijdkrachten veel zoi
de geestelijke
bijzonder: Rome, stad met roepen,
een groots verleden, heidens zo- kant werd.
gcai wel als christelijk. Een stad
„Wij, militaire leiders, vragen herurneringen
niet van o. dat tl lich in dienst
stelt van de zaak van de Navo.
Wij vragen u veeleer, dat u ons
helpt, de grote zaak. waarvoor
u werkt, beter te dienen."
Generaal Norstad schreef ook - - -
een sympathieke aanbevelingsbrief sche Spelen te ontvangen. i
aan Generaal Griien-bheren er wen een klei»e protestantse -kapel
werd -besloten in de lente van De gemeenschappelijke (rooms- te stichten.
1953 te Wiesbaden te vergaderen katholiek en protestant) bijeen- Hoopvolle geluiden deden de pre-
iaoj ie wiesDaaen ie ver^aaeren komsft>D werden gehouden in de dikanten horen over het groeien-
Inmiddels had
de
I.J.E.-ere in Rotterdam Henk ken 'an&
De Italiaanse protestanten zijn Prins zijn baan ln de steek ge- jnelsje
de apostelen druk bezig voorbereidingen te tref- laten om zich geheel aan dit
Petrus en Paulus en aan de mar- fen om de vele vreemdelingen, jeugdwerk te kunnen geven en
telaren van de oude christenheid, die Rome dit jaar in verband bij bleek ook een dag per week
Maar tevens een moderne wereld- met de Olympische Spelen zullen beschikbaar te hebben voor Iccan.
stad. die zich dit jaar speciaal bezoeken, gelegenheid te verschaf- Hij was echter nog maar nauwe-
gereed maakt om de deelnemers fen kerkdiensten van hun eigen lijks begonnen, toen de Bijbel-Ki-
toeschouwers \an de Olympi- kerk bij te^wonen. Ook wordt ge- oskvereniging een beroep op hem
Leen Oosterwijk is in dit kamp
geweest, en zoekt nu in de niet
al te nabije omgeving protestant-
gezinnen, die een of twee we-
gewoon eentje uit het boekje
■5 dat ze doorploeteren. Meester
heeft 'm al door generaties van
leerlingen horen radbraken: de
kindermonden aan de dijk zijn
meer afgericht op harde scheldwoorden dan op de zoetgevooisde
taal van douce France. Maar terwijl hij Jakoba Adriana haar
verhaal hoort voordragen, voelt hij zich plotseling een beetje ÏC
Hij weet zelf niet precies waardoor, waarover. Is 't S
- precies op haar kastanjerode krullen schijnt, en S
grappig.
geve? &aiaarbleekC«èdleVverga- ^ratermtas Sacerdotaïis,_ een de geestelijk contact met de>
dering. dat de beide andere krijgs- geb°."W T
HH Frans- katholieken. Met de officiële hiër- pus en Jakobus dfe hij" besloot idee wat 8°ede boeken zijn7 Zo
macht-onderdelen 'no" niet eereed Canadese orde. De protestanten archie is dat er niet. maar wél met de aansporing om dagelijks gebeurde het dat een blanke in een
waren voor nauwere samenwer- hielden hun morgenwijdingen en met vele exegeten cn bijbelgeleer- het Nieuwe Testament te lezen. van de grotere woonoorden kwam
kin<r; bij het leger is het tot nu groepsbesprekingen in de Walden- den, die ruimschoots gebruik ma En zo gaf dit congres een aan- colporteren met een boek met
toe "voornamelijk gebleven bij in- zenkerk aan de P'azza Cavour,
cidentele contacten; wel slaagde slechts enkele honderden
marine er vijf jaar later
soortgelijke organisatie in net "O" «wia»"". «.ijuniouum -
omdat de rVV|VVH I
Ambonese jongen of 5 omdat hij daardoor eensklaps ontdekt dat dit meisje 'op
gezellige vakantie wil- een schoonheid aan het worden is? Komt het door de vlekkeloos-
Voor de oudere jeugd e u3D h,aar uitsPraak. zo zekertjes. zo gemakkelijk of re var
en protestantse jeugd- -:x jongsbeenaf met Franse fabels is opgegroeid? Is het om 'n t
die hen zou willen if verrassend accentje dat ze ergens legt, waar nooit iemand
'C 'P Jegde- Hij weet het niet, hij snapt het niet.
ï'51 ïefbafs2er z'!n geweest, als iemand hem
i. .a u ele Jakoba Adriana zojuist uit zijn mond 5
de bevestiging had vernomen van haar diepste hartewens. Want
jt de moeder heeft gedacht dat de bovenmeester 't haar kind S
X vvel zeggcn zou, en de bovenmeester heeft voetstoots aange- if
ï!0!"?11 e moeder bet haar verteld had. en de vader acht 3-
het totaal ondenkbaar dat hij wat ook tot welk kind ook zou 5
■g spreken, en dus ontsluiert die onderwijzer op 't onverwachtst 5
l_: verrukkelijke geheimen. Maar Jakoba Adriana reageert daar- y-
op zelfs niet met 'n enkel woord, met geen knippering van
len bieden,
zoekt hij
organisatie
adopteren en die regelmatig eens
een kleine samenkomst in het
kamp wil organiseren.
Voorlichting
Maar er zijn ook heel andere
noden. Deze mensen kennen nau-
elijks iets van onze cultuur. Zij
uitstekende biblio- tal hoopvolle perspectieven; ...w.
n de Waldenzen. Dit feit, alleen voor de praktische samen-
met de groeiende belang- werking van predikanten en pries-
ran de rooms-katholieke ters, die een bijzonder stuk kerke-
- de_ bijbel, stemde de werk hebben te verrichten;
theek v;
U1 van het Vaticaan verwijderd. Om- tezamer
het dat de Italiaanse strijdkrachten in -ftellmg
leven te roepen, grotendeels dank vredestijd geen protestants gees- kerk vcM v - - -
zij -de activiteit van onze hoofd- lelijke verzorging kennen, hadden Italiaanse protestanten zeer hoop- ook als herinnering aan het feit,
vlootpredikant, die zelf deelnemer de luchtmachtautoriteiten met de- 'V0.1- Wle wcet. wat er in twee of dat er een Heer is. die nog steeds
was geweest aan de conferentie ze kerk contact gezocht om de d"® generaties kan veranderen! macht heeft door gesloten deuren
luchtmachtpredikanten de nodigt De deelnemers aan het congres cn door hoge door mensen gecon-
faciliteitcn voor hun besprekingen bemerkten zelf icts van deze in- strueerde muren heen te gaan.
te verschaffen tense belangstelling bij hun rooms- Op deze wijze tracht de geeste-
katholieke broeders. In de per- lijke verzorging te laten zien dat
Het was belangwekkend deze soonlijke gesprekken met hun col- haar opdracht wortelt in een zaak
oudste protestantse kerk ter we- lcga's en de kerkelijke hoogwaar- die vér over dc nationale grenzen
reld nader tc leren kennen en ook digheidsbekleders. En in het bij- heen gaat, het Evangelie van Je-
1UC iets te verstaan van haar verhou- zonder gedurende de audiëntie bij zus Christus, dat. naar het woord
de ding tot de rooms-katliolieke kerk paus Johannes XXIII. Daar gaf van de Meester, bestemd is voor
i-n«_ -erheersende po- deze sympathieke kerkvorst een alle volken.
te Wiesbaden.
Naar de diepte
Intussen is het werk van wat
nu de AAFECCC heet, reeds zijn
tiende jaar in gegaan. Elf confe
renties zijn gehouden waar 1
langer hoe meer bezinning op
grote vragen van onze tijd en ae
«eestelij'ke en militaire inspanning,
/an zee-, die daarmee samenhangt, plaats
de Navo- heeft gehad; het is nu met meer
kunnen het organisatorische en formele.
dat op de voorgrond staat: het
net haar alles
efende landen. steken naar de diepte.
Oorlog en vrede, atoombewape-
Naar Zeist nins: geestelijke verzorging in
krijgsgevangenschap bij volken,
ijl Daarom werd een conferentie die de conventies van Genève en
foorbereid en werden uitnodigin- het Internationale Rode Kruis niet
mbt als predikant. Drz
jen gestuurd naar alle chefs van erkennen: dat zijn enkele
geestelijke verzorging van de
ïavo-landen voor een congres in
18—22 mei 1952. Gene-
!aai Aler, toen chef van de lucht
machtstaf trad op als gastheer en
tond de formele uitnodiging naar
[lie chefs van staven van de Na-
[o-strijdikrachten. Afwisselend
yerd het voorzitterschap bekleed
kr hoofdluchtmachtaalmoezenier plaatsen,
onderwerpen waar uitvoerig
van gedachten wordt gewisseld.
Daarnaast wordt voortdurend
praktisch gewerkt voor de man
nen en vrouwen in uniform. De
verschillende geestelijke verzor
gingen geven aan elkaar door,
waar de eigen militairen in de
vreemde zijn gelegerd, opdat die
7 de eigen geestelij-
de ONTSLAG OF TI C1IT
ferhoeven en mijzelf. ke verzorging ontbreekt, de taak
Deze conferentie werd gehouden wordt overgenomen door de pre-
m het Figi-hotel te Zeist. Delega- dikant of de aalmoezenier van de
De hervormde Vaan, het orgaan van de bond
van Ned. Herv. Mannenverenigingen op G. G.
over de overgang van dr. H. van der Linde naar
de rooms-katholieke Kerk:
Hij beeft van zijn kerkcraud verlof gekregen om
aan zijn gemeente een verklaring tc geven van zijn
overgang cn thans beeft hij opgehouden predikant
te zijn van Middelburg. Wc vragen ons af of hij
gewoon onlslag zal krjjgen of dat men toch nog
tuchtmaatregelen tegen hem zal nemen, wanneer hü
ontheffing vraagt i
ontheffing kan lo<
gegeven
GEVAAR
Dr. N. L. Hommes in het „Gereformeerd Week
blad" over hetzelfde onderwerp:
Het grote gevaar van xulke ontmoetingen en ge
sprekken met uiterst sympathieke r.k. medechriste
nen is altyd, dat wij het conflict met Rome te per
soonlijk gaan kleuren en vergeten dat bij alle sym
pathie onderling, het conflict ten slotte diep-zakelijk
principieel is en blijft, wat door geen exquise vai
fijne gesprekken, sympathieke ontmoetingen en per
sonen wordt weggenomen. Ik meen dat dr. Van dei
Linde gevangene en slachtoffer van zijn eigen lieim
i- haar blauwe ogen.
5
]VA afloop van de les roept het schoolhoofd haar in z'n ka- S
^,Je dus _.dat naar 1 gymnosium gaat" i}-
jg zegt hij en noemt de stad en de naam van de school Hu meent
t riAar,aitlj(ftdh- de "}0Gdcr llel haar uitvoerig uit de'doeken ge-
Jakoba6 AririannVwr^t h Z1Ch aan,te haK'en bij gesprekken thuis.
Jakoba Adriana knikt: hoe meer hij vertelt, hoe meer zij weet, b
5 wü nieic Za allee'ï in de «alen. Nu ja. en het schoolhoofd
5 «i liever dan veel vertellen. Hij spreekt over zijn broer
- nmHZatnhitCH0OnZ,»S waar.ze blJ m huis 2al mogen komen.
omdat het dorp te ver van de stad afligt om elke dag heen en
'r fe trekken. Hij zegt ook dat hij haar nu moet opgeven;
S b verifieert haar namen en haar geboortedatum nog even voor
!lZl j.1 hij informeert zelfs hoe ze eigenlijk thuis ge-
noP,md ^ordt. want dat wil dat gymnasium óók bij voorbaat
weten. En dan zegt Jakoba Adriana, weer net zo zekertjes en b
z» rustig als straks: „Jeanette Met niets van „Sjaan" of
■{r a™,!" ^rmj maar echt zoals een geboren Fran?aise dat zeg- S
i 1armee 8ul zc aai) dat 20 haar vor'g bestaan
acnterlaat, zoals een veldheer zijn schepen verbrandt, zoals een b
slang z n huid prijsgeeft. b
]V[U moet het schoolhoofd wel even met z
2 5^ weet maar al te goed dat nog geen r
g na aldus geheten heeft. De broertjes
X met die o, die ergens tussen ou cn au
niet melodieus is. En in de
-jx heeft hij een overgeleverde voorkeur
inde
milde
Toen de Ambonezen in Nederland
se bedrijven gingen werken sloten
zij zich aan b\j de vakbond van hun
collega's. Toen z{j echter hoorden
er ook een Christelijke Vak-
'ging C.N.V. was. werden zij in
■n getale lid. Het C.N.I heeft
en aparte afdeling van Ambo-
n gevormd. Het persoonlijk
iet van een CN.V.-verlegen-
diger met de Ambonezen wint
ogen knipperen,
ns Jakoba Adria-
■II zusjes roepen „Koba"
inzweeft en die bepaald
de klas zeggen ze „Kobi". En zelf
j rde voorkeur voor volle doopnamen.
- sinds gisteren zo onmetelijk veel wijzer eewor-
den. Zn ogen mag hij dan niet in bedwang hebben, maar hii
zegt niets, hij schrijft enkel met z'n mooie krulletters Ja»
-"egthij EaUhze veftreft h6t allemaal wel "Dag Jeannette!"
Hij staat haar nog even na te
5 Die avond schrijft hij uitvoerig
een grootse taak op je. Jeanette zo" heet ze is zeer be
2 TAl? »apot?e!lagcn moeder cn n blikken dominee-
v- vader In het dorp hebben ze een vrij platte verlaring daar- S
J!fsïei?-ejwe\^ïï5 vooratellen. Ik weet het niet. Misschien
knappe van vele
'-•"•'gen
WIJKPREDIKANT