Tticutuc £eiïisrt)c UTouraitl INDONESIË RUKT OP Versterkingen naar Oost-Indonesië Nog dit jaar de ruimte vs. mens in Na besprekingen van Subandrio in Washington: Hammarskjöld: Waken voor een lange koude oorlog Ir. Philips volgt ir. Otten als president op Politie vond Riet Vette in Oosterhout (NB) Himalaja weer bedwongen Vrijheidsstraf gevraagd tegen boekhandelaar WIS® 1 VRIJDAG 20 MEI 1960 BUREAUS Steenstraat 37 Directie Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling Tel 31441 ABONNEMENTEN ƒ7.90 oei kwartaal 2,56 per maand- f 0,90 oei week ADVERTENTIES o,20 per millimeter Familieberichten f 0.1 P Der millimeter Eenenveertigste jaargang 11873 Or. E. DIEMER CHRISTEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken Slantwastich it abtblmn tngn bert ia (etenspot!" RAGE in Groningen RADIOZEGELS verdwijnen Zie pagina 7 rjP BEVEL VAN PRESIDENT SUKARNO heeft de Indonesische leger- leiding versterkingen gezonden naar de eilanden dicht bij Nederlands Nieuw-Guinea. In Washington verklaarde de Indonesische minister van buitenlandse zaken, dr. Subandrio, dat tot de troepenverplaatsingen werd besloten in antwoord op de Nederlandse beslissing tot versterking van de militaire verdediging van Nederlands Nieuw-Guinea. Dr. Subandrio legde zijn verkla ring af, nadat hij op 't Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken een uur besprekingen had gevoerd met onder-minister Douglas Dillon. De Indonesische bewindsman ont kende, dat hij Dillon had gevraagd, met Amerikaanse invloed Nederland te weerhouden van de versterking op Nieuw-Guinea. „Ik heb wel ge zegd, dat het in het belang van de Verenigde Staten is iets te doen in deze aangelegenheid en te helpen de spanning te verminderen", aldus Subandrio. In een radiotoespraak, uitgesproken te Djakarta, riep de waarnemend pre sident van Indonesië, ir. Djuanda. zijn volk op de Nederlandse „uitdaging" tegemoet te treden met grotere natio nale waakzaamheid en discipline. Djuanda noemde de Nederlandse ver dedigingsmaatregelen „een bedreiging van het bestaan van Indonesië". Hij Russen vijandig tegen Amerikaanse toeristen Een ©roep van 21 Amerikaanse toeris ten, itwinjtriig vrouwen en een man. heb ben bij hun terugkeer in Calilornië ver klaard, dat zij tijdens hum reis door Rus land ma het U-2 incident vijandig behan deld werden Naarmate pers en radio bijzonderheden bekend maakten groeide de agressieve houding van de Russen. Een meisje ver telde», dat haar koffer stukgesneden werd. dat haar brieven werden geopend en een rung, due op haar kamer was achterge bleven vernield werd. In een warenhuis had een woedende Russin haar bij de schouder gegrepen en haar toege schreeuwd: ..We zullen jullie neerslaan...'' sprak aan de vooravond van de 52ste verjaardag van de „dag van het natio naal reveil". Na het bezoek van dr. Subandrio gaf het State Department gisteren geen formeel commentaar. Ter zake kundigen ambtenaren van het minis terie verklaarden echter, dat de V.S. een neutrale houding aannemen in het geschil tussen „hun twee goede vrienden, Nederland en Indonesië" Op het State Department weet men hoe er in Indonesië wordt gedacht over de kwestie Nieuw-Guinea. maar ook heeft men goede nota genomen van de vaak herhaalde verzekering van Indonesië, dat geen geweld zal worden gebruikt om het geschil uit de weg te ruimen. Dr. Subandrio zelf zei over de be lofte, geen geweld te gebruiken: „Het is pijnlijk een dergelijke politiek te blijven volgen wanneer een ander land oorlogsschepen naar de Indone sische grenzen stuurt. Natuurlijk heeft Indonesië nu ook versterkingen aan gebracht en daardoor kan de toestand licht ontvlambaar zijn." Over de Amerikaans-Indonesische betrekkingen zei Subandrio nog, dat alles vlot verloopt: „Er zijn geen pro blemen die een grondige bespreking behoeven." De militaire kommandant van Bandjer- masin heeft censuur ingevoerd op brie ven, persberichten, telegrammen en te lefoongesprekken. Binnenkort zullen daar straalvliegtuigen kunnen landen. PREMIER N.-ZEELAND IN NEDERLAND De minister-president van Nieuw-Zee- land, de heer Walter Nash, is gisteravond per auto uit Brussel in Den Haag aange- De 78-jarige premier brengt tot zaterdag een bezoek aan Nederland. De Koningin ontving hem vandaag in Soestdijk. Ver der voerde hij. met Nederlandse autori teiten besprekingen, in het bijzonder over de Europese economische gemeenschap en de gevolgen ervan op de uitvoer van Nieuw-Zeeland en op de concurrentie op het gebied van de landbouwprodukten. Versneld programma de Naties Dag Hammarskjöld heeft gisteren bij Oost en West erop aangedron gen het mCest mogelijke gebruik te ma ken van de Verenigde Naties om te voor komen. dat de wereld gedompeld wordt in een lange periode van koude oorlog. Hammarskjöld uitte zijn leedwezen over de mislukking van de Parijse top conferentie en verklaarde dat de proble men, welke daar behandeld zouden zijn meer dan ooit „onze oprechte aandacht" vragen. Zij vereisen een nieuw initiatief, dat verstandiger moet zijn dan vroegere. Omtrent de mogelijkheid van het uit breken van een oorlog, zeide hij, dat niemand zich met open ogen in een oorlog stort, maar dat in een verhitte atmosfeer het risico van het uitbreken door een toe val of incident altijd groter is Vanavond nog komt Gromyko, de Rus sische minister van buitenlandse zaken, tn New Vork aan om de leiding op zicb te nemen van de Sowjetdelegatie bij de behandeling van het Russische protest In de Veiligheidsraad, dat maandag aan de orde komt. De leider van de Amerikaanse delegatie Cabot Lodge confereert gedurende het weekeinde met Eisenhower over een plan. waarbij de Verenigde Naties de taan op zich zouden nemen door surveillance uit de lucht te waken tegen de dreiging van een onverhoedse aanval Winst steeg met 40 procent T"AE OMZET VAN PHILIPS' Gloeilampenfabrieken heeft in het eerste kwartaal het peil van een jaar tevoren met 16 procent overtroffen en de winst was zelfs 40 procent hoger. De uitvoer uit Nederland nam sterker toe dan de omzet en het aantal werknemers in Nederland steeg van 68.800 eind 1959 tot 70.200 eind maart 1960. De voorraden waren aan het einde van het kwartaal 30 pet van de jaaromzet, een jaar tevoren 33 pet. De gemiddelde krediettermijn van de biteuren daalde van 3,1 tot 3 maand. De liquide middelen namen in een jaar toe van ƒ589 miljoen tot 688 min. Alle afdelingen droegen tot de De kleurentelevisie zal pa's over zes tot zeven jaar commercieel lonend zijn. Wel heeft Philips een kleuren- installatie voor geneeskundige doel einden in Marseille geleverd met drie tot vier meter beeldoppervlak. Slechts in Amerika komt de kleurentelevisie langzaam op gang. De kosten zijn echter te hoog. Men acht het uitge sloten dat vestiging van een studio voor kleurentelevisie in elk afzonder lijk Europees land te verwezenlijken De omzet in het eerste kwartaal was iets boven de jaarverwachting. De voor- raaddaling is een overgangsverschijnsel, hoofdzakelijk commercieel en niet tech nisch van aard. Voor grammofoonplaten bleef de stijging beneden het gemid delde. Ir. Otten Ir. P. F. S. Otten wenst het president schap bij de gewone algemene aandeel houdersvergadering van 1961 neer te leggen in verband met zijn leeftijd (65 jaar). Commissarissen hebben het i nemen ir. F. J. Philips tot president te benoemen en gezamenlijk met de raad van bestuur de aandeelhouders voor te stellen, ir. P. F. S. Otten tot commissa ris tc benoemen, waarna het in de be doeling ligt dat hij gedelegeerd com missaris wordt. Zij hebben zich verenigd met het voorstel van hun voorzitter mr. II. L. Woltersom om dan het voorzitter schap aan ir. Otten over te dragen en mr. Woltersom tot vice-voorzitter te be- Rus vroeg asiel in Edinburgh De 29-jarige ingenieur Anatoly Nakas- jidzc, die als lid van een Russische dele gatie in Edinburgh verbleef, heeft giste ren enkele uren voordat zijn reisgezellen vertrokken op het politiebureau asiel ge vraagd. Hij komt uit Tkeboeli in de repu bliek Georgië, waar zijn vrouw en 10- maaniden oude dochtertje, zijn moeder er twee zusters wonen. Nakasjidze is voorlopig naar d< Saughtongevangenis gebracht in afwach ting van het besluit van het Britse minis terie van binnenlandse zaken op zijn Macmillan De Britse premier Macmillan heeft vanmorgen in het Lagerhuis verklaard, dat het mislukken van de topconferentie de wereldplaatst tegenover een moeilij ker toestand, die ernstige gevolgen, nieuwe dreigingen en nieuwe gevaren in zich bergt- In zijn verslag over de gebeurtenissen te Parijs zeide Macmillan ten aanzien van de eis tot exuses van Eisenhower: „Ik moet hier misschien in zien, dat de heer Chroesjtsjef speelde met het feit, dat Eisenhowers verzekering beperkt bleef tot de periode, dat deze zijn ambt nog uitoefent. Uiteengezet werd echter, dat deze verzekering de meest categori sche en definitieve was die'een president van de Verenigde Staten grondwettelijk, kan afleggen". "Y/Tax Herschel is een Utrechtse persfotograafdie er enkele merkwaardige hobby's op na houdt. Hij houdt bijv. jonge leeu wen, die voor zijn klanten een ex- tra-attractie zijn om gezamenlijk „op dc foto" te gaan. Hij doet voorts in tweedehands auto's, ver koopt ,lsterrcn"-foto's bij miljoe nen en heeft ook nog een radio installatie, waarmee hij de hele dag (cn nacht) de Utrechtse poli- tiegesprekken kan beluisteren. 0 Daarover wordt dan morgen in ons Zondagsblad verteld, even als over een onderwijzer in Gorre- dijk, die zijn leerlingen op een heel originele manier muziekon derwijs geeft. 0 Op Blad Zij wordt geschreven over de „broodtentoonstelling" in Amsterdam en vindt u weer de 0 Op de pagina Geestelijk Leven weer over de Ambonezen in Ne derland. 0 In het Cultureel Venster is een uitvoerig artikel over de Franse kunstenaar Daumier opgenomen en de tweede reportage in de serie van onze kunstredacteur over zijn studiereis naar Tsjecho- Waardevolle tip dankzij t.v. 1VE ANGSTIGE SPANNING, die het leven van het Overschiese echtpaar J. Vette gedurende bij na zes weken ondraaglijk heeft gemaakt, is gebroken: hun acht tienjarige dochter Maria Adriana, die zondagmorgen 10 april spoorloos was verdwenen en sindsdien niets meer van zich had laten horen, is terecht. De rijkspolitie in de Noordbrabantse gemeente Oosterhout heeft haar ge vonden in de woning van een ver fa milielid van haar verloofde, de 21-ja- rige grondwerker Piet van B. uit Dussen. Dezer dagen ontving dc districtsre cherche van de rijkspolitie te Tilburg een waardevolle tip van iemand, meende Riet Vette in Oosterhout te heb ben gezien. Hij had haar herkend van het portret, dat zaterdagavond op het televisiescherm was verschenen. In sa menwerking met rechercheurs van de Rotterdamse kinderpolitie werd een in tensief onderzoek ingesteld, waarvoo» de heer en mevrouw Vette in de nacht van woensdag op donderdag nog uit hun bed werden gebeld. De mededelingen, die zij verstrekten over het uiterlijk var hun dochter, stemden overeen met d( gegevens van de televisiekijker. De huis zoeking, die de andere dag in de Ooster- houtse woning werd gedaan, resulteerdp in de vondst van Riet Vette, die zich sinds medio april verstopt hield, omdat zij niet met haar ouders en negen broer tjes en zusjes mee wilde naar Australië. De heer en mevrouw Vette ontmoetten hun dochter donderdagavond in het Rot terdamse hoofdbureau van politie. Het weerzien was ontroerend. Riet viel haai moeder huilend om de hals. Snikkend vertelde zij nu wel graag mee te gaan naar Australië Riet Vette had sinds enkele maanden verkering met de Dussense jongeman Piet van B., die :r. Rotterdam werkzaam Een Japanse bergbeklimmer, de 25- jarige Karsoeotosji Hirabajasji, heeft gis teren naar de Himalajacommissie van de Doesjisja-universiteit te Kiodo getelegra feerd dat hij en een Sjerpa er als eersten in zijn geslaagd de top van de Api in Nepal te bereiken op 10 mei. De Api Is ongeveer 7-300 meter hoog. Een Brits-Indisch-Nepalese expeditie heeft bovendien dinsdag de top bereik: van de 8100 meter hoge Annapoema, een andere top van dc Himalaja, die ook nog nooit eerder was bereikt. De expeditie staat onder leiding van kolonel James Roberts. De top werd be reikt door drie man. De Sjerpa Tensing maakt deel uit van de expeditie van zes Britse, drie Indische en twee Nepalesc officieren. Toen de Russische premier Chroesjtsjef in het hem (althans officieel) bevriende Oost-Berlijn aankwam, stond hem daar een menigte op te wachten om hem toe te juichen. Langs de weg nam een fotograaf dit menselijke plaatje: een Oostduits jongetje, dat zich met zijn vlaggetje ter ere van Chroesjtsjef had opge steld, zag er kennelijk weinig brood meer in. Naast de laarzen van een politieman liet hij zich moegejuicht neer (Zie pagina 5.) is en dagelijks met een përsoneelsbus tussen de Maasstad en zijn woonplaats heen en weer pendelt. Zij hadden trcuw- plannen, maar het echtpaar Vette gaf hun dochter geen toestemming. Riet be sloot toen van huis weg te lopen. Zij trof zorgvuldig voorbereidingen. Nadat zij spoorloos was verdwenen, ontdekten haar ouders, dat zij al haar kleding had meegenomen Thans is gebleken dat Riet Vette op die zondagmorgen haar fiets in een stal ling heeft gezet (welke weet zij niet meer) en met de trein en de bus naai Oosterhout is gereisd. Het geld daarvoor heeft zij naar alle waarschijnlijkheid van Piet van B. gekregen. In het Bra bantse dorpje kreeg zij onderdak bij de zuster van een schoonzuster van haar verloofde. Vijfeneenhalve week is zij ondanks alle nasporingen onvindbaar gebleven. Ge durende die tijd werden haar ouders, die druk bezig waren voorbereidingen voor de emigratie te treffen, gekweld door de onzekerheid omtrent haar lot. Enkele malen hebben zij Piet van B. gevraagd of hij er niet meer van wist. De grond werker ontkende stellig. Toch rees het vermoeden, dat hij op de hoogte was van haar verblijfplaats. Het was merkwaardig, dat de jongeman, die vast van plan is met Riet te trouwen, nu niet in ongerustheid over haar ver keerde Vader en moeder Vette gingen donder dagavond na de ontmoeting met hun dochter in het hoofdbureau weer sa men naar hun inmiddels reeds ontruim de woning aan de Becramming 33- Riet bleef achter, omdat de Rotterdamse kin derrechter na advies van de Raad voor de kinderbescherming moet uit maken wat er met haar moet gebeuren. Bovendien wordt nog onderzocht wie er vervolgd moet worden wegens het ver bergen van een minderjarige. Brand. In maart hebben vijf mensen door brand het leven verloren en wer den 42 personen door brand gewond. Van deze laatste behoorden een 16 tot het brandweerpersoneel. De directe schade ten gevolge van brand wordt geraamd op ƒ4.881.000 (vorige maand ƒ2.591.000; maart 1959 3.032.000). Piloot voorkivam ramp Vliegtuigbotsing eiste twee doden Twee doden zijn te betreuren na hel vliegtuigongeluk boven Orly, waarbij twee toestellen in de lucht tegen elkaar botsten. Dat de ramp geen groter om vang heeft aangenomen, is te danken aan de zelfbeheersing van.de piloot van de Caravelle, die plotseling eeri sportvlieg tuigje recht op zijn toestel zag afkomen, De Caravelle verminderde ogenblikke lijk zijn hoogte, waardoor het sportvlleg- tuig alleen de bovenkant van dc Cara- veile openscheurde. Op één motor kon de piloot de Caravelle een normale landing doen uitvoeren op het Parijse vliegveld Orly, hoewel het gehavende sportvlteg- tuig in de romp zat vastgeklemd. De pi loot van het spoftvliegtuig was op slag dood. Een van de passagiers van de Cara velle bleek zo zwaar gewond, dat hij spoe dig overleed. Vijf anderen waren ernstig gewond. De overige twintig passagiers kwamen er met lichte verwondingen af. Onder hen was mevrouw Soustelle. De drie stewardessen van de Caravelle heb ben zich evenals de piloot voorbeeldig ge dragen. Zij wisten een naniek te voor komen en boden onmiddellijk alle moge lijke hulp. De Nederlander Meewis Goudswaard, die met anderen in Kairo terechtstaat op beschuldiging van spionage voor Israël, heeft gisteren erkend dat foto's en ge heime rapporten over kustversterkingen, die in zijn huis in beslag waren geno- De Italiaanse beklaagde Fernando Pac- ciolla ontkende te hebben bekend dat overeengekomen was voor 1.000 dollars per maand Egyptische militaire gehei men te verstrekken. Hij zei, dat zijn verklaring mogelijk verkeerd was taald. De behandeling van de zaak werd tot zaterdag geschorst. (Advertentie) m ARUSHA KARPETTEN wol. baar in 7 moderne kleuren. 140 X 200 179.— 200 X 300 360.— BULTHUIS ■BOTERMARKT 2, MMS REALISTISCH BOEK VERSPREID DE OFFICIER van justitie bij de Amsterdamse rechtbank heeft gisteren een gévangenisstraf van vijf maanden geëist tegen de 41-jarige Amsterdamse boekhandelaar G. die het begin 1959 in beslag genomen boek „Mr. Gigolo" in Nederland heeft verspreid. „Lieden die dergelijke lec tuur in Nederland plegen in te voeren en deze ongezonde leesstof onder het volk verspreiden, worden niet gestraft met een geldboete. Ze moeten aan den lijve voelen dat ze strafbaar zijn en daarom acht ik een vrijheidsstraf op haar plaats", zo gaf mr. W. Ton- ckens te kennen. Volgens de dagvaarding is „Mr. Gi golo" een aanstootgevend boek. Midden januari 1959 werden bij N. de 276 over gebleven boeken in beslag genomen. De verdachte deelde mede, dat hij ..Mr. Giigolo" van G. Marilly in samen werking met een Belgische uitgever (Libra) heeft uitgegeven. Het boek werd in België gedrukt. „Ik kende de inhoud niet" zei N. „Ik achtte de uitgave In pocketvorm verant woord, omdat het boek vroeger (in 1955) als gewone uitgave veel succes had ge oogst. Om handelstechnische redenen werd de oorspronkelijke titel „Mijnheer de secretaris" gewijzigd in „Mr. Gigolo". De Amsterdamse brigadier T. Born, die als getuige-deskundige werd gehoord, verklaarde dat ..Mr. Gigolo" naar zijn mening geen aanstootgevend boek is. ..Het is een pikant, ondeugend boek. maar beslist niet kwetsend voor de eer baarheid. Ik zou zeker geen proces-ver baal hebben opgemaakt wanneer ik'daar toe van hogerhand geen opdracht had gekregen", zo zei hij. De verdediger, mr. dr. L. P. van der Does. merkte op. dat in ons land totaal verschillende opvattingen bestaan over de norm van eerbaarheid. ..Het is een vervelend boek, maar beslist niet aan stotelijk", zo meende de raadsman ..Mijn oliënt kan toch geen vijf maanden gevangenisstraf krijgen voor het ver spreiden van een boek. dat hier al jaren lang is verkocht? Waar blijft dan de norm?" Mr. Van der Does verzocht de rechtbank zijn cliënt vrij te spreken of hem een geldboete op te leggen. I Amerika zal rusland ver slaan in de wedloop om als eerste een mens in de ruimte te zen den. Dat heeft dr. L m. Levitt te Philadelphia verklaard. Nog voor Kerstmis zouden de Amerikanen een mens in de ruimte sturen. De be mande raket zou op Cape Canaveral worden gelanceerd over de proef- baan van de Atlantische oceaan. De zelfde tocht werd overleefd door twee aapjes. Levitt voorspelde, dat Amerika in 1963, of eerder indien het technische programma zou kun nen worden versneld, vluchten van bemande satellieten om de aarde zou kunnen maken. Amerika heeft het observatienet reeds gereed, terwijl ook het landingsprobleem gedeeltelijk is opgelost. Volgens Levitt zijn de Russen nog niet zover, hoewel hun raketten een groter stuwvermogen bezitten. Fotoraket Binnen vier maanden, aldus de Ame rikaanse luchtmacht, aal een Samos- satellict om de aarde wentelen en elke vierkante kilometer van de aarde kun nen fotograferen. Deskundigen zeggen, dat de Samos veel doeltreffender zal kunnen werken dan de U-2 en veel min der kans heeft door een raket naar be neden te worden gehaald. Sterke camera's in de Samos kunnen van een hoogte van 160650 kilometer betrekkelijk kleine voorwerpen als ra ketten en hun lanceerinstallaties foto graferen. De Samossateiliet zal vermoe delijk zowel films kunnen opnemen als opnamen, die onmiddellijk per televisie worden uitgezonden. Naast de Samos zal de Midas werken, de satelliet die raketten kan opsporen. De Midas signaleert namelijk de infra rode straling van de uitlaatgassen van raketten, waardoor direct gewaarschuwd kan worden als een raket gelanceerd ls. Het Amerikaanse luchtverkenningsy- steem kan dan feilloos werken. Groter omloop In Amerika ts waargenomen, dat het ruimteschip, dat zpndög door de Russen gelanceerd werd een iets grotere baan om de aarde maakt. De omlooptijd is van 91 minuten verhoogd tot 94 minuten. De oorzaak kan zijn, dat de cabine zich los gemaakt heeft, echter bestaat ook de mogelijkheid dat het ruimtesohip via de aarde in een andere baan gedwon- In de Amerikaanse Senaat werd gis teren verklaard, dat aan te nemen is, dat zich in het ruimteschip een menselijk wezen bevindt. Senator Jackson verzocht president Eisenhower met klem zo spoe dig mogeiyk a ningssatelliet i den. Katwijkse schipper schuldig bevonden aan stranding De inspecteur-generaal voor de scheep vaart. de heer J. F. van Doorn, heeft de Raad voor de scheepvaart te Amster dam vanochtend voorgesteld de schipper van de logger KW 85 Huiberdina Gijs- bertfaa, J. van D. uit Katwijk aan Zee. te straffen door het hem ontnemen van zijn bevoegdheid als schipper te varen voor de tijd van een week. De inspecteur acht te de stranding van de logger op 27 juni van het vorige jaar op de Schotse kust ten zuiden van Aberdeen een gevolg van eeD navigatie fout van de schipper Schipper Van D. had op oen gegeven moment, dicht onder de kust. moeten overschakelen van decca- op ricfrtnavi- gatie. Aangezien er wegens de zeer dich te mist nagenoeg geen zicht was. had dc schipper moeten stoppen. Niettemin is hij naar de mening van de inspecteur op goed geluk doorgevaren en op de gevaar lijke kust ter plaatse vastgelopen. De schipper ontkende op een vraag van een der led envan de raad niet. dat bij dit doorvaren ook de beroepseer van de die zich door wind noch tij laat tegenhouden, een rol heeft gespeeld. De raad zal later schriftelijk uitspraak Gematigde temperaturen acht tot zaterdagavond; FlaatselUk enkele opklarin gen en slechts een enkele verspreid voorkomende bui. Zwakke wind met vannacht hier en daar mist. Gematig de temperaturen. (Opge maakt 11.13 uur). ZON EN MAAN Zaterdag 21 mei; zon op 4 38 en onder 20.36 uur; maan op 3-12 en onder 16.11 u.; 25 mei nieuwe maan. (Advertentie) DE BESTE BROMFIETS is en biyft de BERINI ƒ519,- CEBR. HUISMAN HOGEWOERD 66—68

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 1