Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | 11 mei 1960 | pagina 9

POLAROID I

Kamermeerderheid achter
N.- Guinea-maatrc'

■gelen

Economie en Financiën

DE WERELD IS MOOI

Aandelenomzet steeg in april

Druk werk bij
Zwolsman

NHM had een heel goed jaar

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

9

WOENSDAG 11 MEI I960

(Vervolg van pagina 1.)

de regering er naar zijn mening verstan
dig aan hebben gedaan de Kamercom
missies (die de eerste stoot plegen op te
vangen) van tevoren over de maatrege
len in te lichten. Dit zou de mogelijkheid
van een openbaar debat niet in gevaar
hebben gebracht. ..Nu is ons het rege
ringsbesluit een beetje koud op het lijf
gevallen", zo zei dr. Tilanus.

De versterking zelf achtte h(j (helaas)
meer dan nodig. Indonesië gaat in toe
nemende mate voort met het stoken,
haat zaaien, opzetten en ophitsen tegen
Nederland. Dit en de opvallende verster
king van het Indonesisch militair poten
tieel (waaraan zekere NAVO-partners
hebben meegewerkt) dwingen tot een
voldoende bescherming van Nieuw-Gul-
nea tegen „kwaadwillige eventualitei
ten". De plaatselijke bevolking heeft
daar recht op. Zorgt dc Nederlandse re
gering niet voor een voldoende verdedi
ging, dan verzaakt ze een primaire
plicht.

Daarom kon de heer Tilanus zich ver
enigen met de getroffen maatregelen,
op het bescheiden karakter waarvan hij
de nadruk legde. Over de consequenties
voor onze NAVO-verplichtingen en
de technische uitwerking van het rege
ringsbesluit wenste hij echter nader
worden ingelicht. Verder drong hij
op het zo ruim mogelijk inschakelen
vrijwilligers, die mogelijk uit de inheem
se bevolking zelf zouden kunnen worden
betrokken.

K.V.P.

De oud-staatssecretaris van m;
vice-admiraal H. C. W. Moorman (kath.
volksp.), zei dat de KVP-fractie de maat
regelen goedkeurt, mits de regering kan
aantonen, dat zé noodzakelijk zijn
binnen ons vermogen blijven, zodat geen
afbreuk wordt gedaan aan onze natio
nale verplichtingen. Ook de heer Moor
man beschouwde het als een plicht van
de regering te zorgen voor een voldoen
de bescherming (met name door lucht
strijdkrachten) van de inheemse bevol
king van Nieuw-Guinea. De nu aange
kondigde fikse opvoering van het de-
fesief vermogen van Nieuw-Guinea
een logisch gevolg van onze soevere
teit over dit gebiedsdeel. Het strategisch
belang van Nieuw-Guinea achtte de
K.V.P.-woordvoerder voor ons land prak
tisch nihil, maar voor de V.S. en Austra
lië zeer groot. Onze bondgenoten zullen
hun politiek vermogen moeten aanwen
den om Indonesië van onberaden stap
pen tegen N.-Guinea te weerhouden. Al
leen kunnen wij het niet aan. De veilig
heid van N.-Guinea behoort te rusten op
twee pijlers: onze nationale verantwoor
delijkheid en de verantwoordelijkheid
van de V.S. en het Verenigd Koninkrijk.
„Kan de regering bevestigen", aldus de
heer Moorman, „dat de houding van de
direct betrokken bondgenoten het bren
gen van nieuwe offers door Nederland
rechtvaardigt?"

De K.V.P.-spreker kon niet juichen
over de wijze waarop de regering haar
voornemens heeft kenbaar gemaakt. Hij
had liever een ietwat voorzichtiger be
handeling van deze gevoelige zaak ge
zien. Met de heer Tilanus meende hij,
dat de Kamercommissies van tevoren
hadden moeten worden ingelicht. De
woordkeus van het communiqué van de
Rijksvoorlichtingsdienst achtte de heer
Moorman evenmin gelukkig, ja zelfs
beetje „Soekarno-achtig". Evenals de
dere sprekers wenste de heer Moorman
nader te worden geïnformeerd ov<
personele en financiële gevolgen.

dere toelichting op de verklaring
minister Luns, dat de toezeggingen van
de V.S. en het Verenigd Koninkrijk

zake Nieuw-Guinea onverminderd t

kracht zijn. De c.h.-fractieleider dr. Ti
lanus had deze toezeggingen „hoopge
vend, maar ietwat vaag" genoemd. De
heer Couzy vond de kwalificatie „opera
tieve strijdmacht" voor het uit te zenden
contingent „zwaar overtrokken". Hi.
wees o.m. op de noodzaak om op Nieuw-
G-uinea incidenten te voorkomen, zoals
die zich ruim dertig jaar geleden op
Curagao hebben voorgedaan. De socialist
De Kadt was teleurgesteld over de wij
ze, waarop de Kamermeerderheid de
troepenzending heeft behandeld. De
geringsfracties doen alsof het hier
een uitsluitend militaire aangelegenheid
gaat. Het betreft hier (gezien ook de
motivering van de regering) echter
eerste instantie een politieke zaak. De
heer De Kadt verweet de regering, dat
zij het beleid van Washington en
berra ten opzichte van Indonesië (een
beleid, dat geseend is van sabelgeklet-
ter) ondermijnt en daardoor onze positie
zwakker maakt.

Inlichtingen

Minister Visser zette nog eens uiteen,
dat deze regering „de daad voegt bij de
conclusies van vorige kabinetten". Dit
kabinet stelt niet langer uit. maar dóét!
De bewindsman motiveerde vervolgens
omstandig de wijze waarop de Staten-
Generaal op de hoogte is gebracht. De
regering heeft het besluit bewust geno
men en een vermenging van verant
woordelijkheden van regering ener- en
parlement anderzijds willen voorkomen.
Zij heeft dit besluit zo tijdig bekend ge
maakt, dat de Staten-Generaal in de ge
legenheid is haar controlerende be
voegdheden nog gedurende enkele maan
den uit te oefenen (de- eerste verster
kingsdetachementen zullen immers pas
in augustus gereed zijn).

De verantwoordelijkheid van het par
lement is dus onverlet gebleven. De mi
nister zei, dat het z(jn vaste voornemen
is de Kamercommissies (o.m. de Defen
sie-commissie, die reeds a.s. donderdag
vergadert) die mededelingen te ver
strekken, die zich beslist niet voor open-

tevoren inlicht. Ook vice-admiraal Moor
man (kath. v.) had aan de motie geen
behoefte. Deze spreker, die in alle kabi-
netten-Drees heeft gezeten, twijfelde aan
de juistheid van mr. Burgers stelling,
dat dr. Drees de nu getroffen maatrege
len zelfs niet in overweging zou hebben
genomen. Volgens de heer Moorman
de heer Drees, ware hij vandaag aar
dag nog minister-president, het Nieuw-
Guinea-defensiebeleid zeker aan de ge
wijzigde omstandigheden hebben aange
past.

Minister Visser verklaarde ten slotte,
dat geen zinnig mens kan menen dat Ne
derland alleen een grootscheepse aanval
van Indonesië kan afslaan of een Paci-
flc-oorlog zou willen voeren. De motie-
Burger wees de minister af. Deze werd
ten slotte verworpen met alleen de si
men van socialisten, communisten
pacifisten vóór.

Mr. Burger heeft aan het begin
de vergadering zijn teleurstelling uitge
sproken over de afwezigheid van de mi
nister-president tijdens dit belangrijke
debat. Voorzitter Kortenhorst beloofde
prof. De Quay telefonisch op de hoogte
te zullen stellen van de wens der socia
listen, dat hij alsnog in de Kamer
verschijnen. De minister-president heeft
blijkbaar aan deze wens geen gehoor
willen geven, want zijn zetel achter de
regeringstafel bleef onbezet. In de wan
delgangen wist men te vertellen, dat de
premier wilde voorkomen dat de socia
listen door zijn aanwezigheid de behan
deling van deze militaire aangelegenheid
tot een volledig Nieuw-Guinea-debat
zouden opblazen.

De minister van defensie,
S. H. Visser, houdt „rugge
spraak" met dr. H. R. i
Houten, staatssecretaris van'
buitenlandse zaken. Rugge
spraak dan geïnterpreteerd
over de rug heen van de
staatssecretaris van Marine,
J. S. de Jong, die ervoor
moet bukken.

optische vinding brengt meer kijkgenot

De stralende maand mei
voorjaarslicht. De wen
transparant. Geniet van de lengende dag
kijk, kijk, kijk! Dc Nieuwe Polaroid sun- i
glasses bevredigen kijkgrage ogen voor 100%.
Polariserende Polaroid lenzen stoppen valse -

haar verrukkelijk - is er de lichte clip-over, nu o
'wijde hoek' lenzen nr. 171. Kie
Polaroid sunglasses. U ziet er mé'

hinderlijke reflecties; laten uitsluitend
zien' lichudoor. Met Polaroid sunglasses -
vrijwel onbreekbaar, splintervrij, ideaal voor
sportsmen - ziet u alles zonder hinderlijke
schittering. De mei-dag is er in volle pracht.
Voor brildragers - zelfs met zware uilebrillen

dellen voor haar, krachtige c
hem, f 16.tot f 25.

Clip-ovcrs - vederlicht voor brildrager
met 'wijde hoek' lenzen f 14.
Polaroid sunglasses uitsluitend bij de o
dc vakman voor het beter zien.

GD and POLAROID, registered trademarks of Polaroid Corporation. Cambridge, Mass., U.S.

De aandelenomzet op de Amsterdam?
effectenbeurs bedroeg volgens de Vei
enlging voor den Effectenhandel in april
f 77,8 (februari 84,7, maart 70,6, april
1959 85. 6) miljoen. Over de eerste
maanden was de omzet f 322,9 (vorig jaar
332,5) min. De obligatie-omzet in april
bedroeg f 67,8 (vorige maand 63,4,
jaar 90.9) min., in de eerste 4 maanden
f 287,4 (v.j. 345.9) min., die van Ar
kaanse certificaten in de eerste 4 ir
den 96.846 102.967) stuks.

Tot de beurshandel werden in april
boegelaiten f 41,7 min. aandelen, 6 ml<n.
obligaties.

Het noteriragsgemiididieilde www aandelen
was voor april 446. Hiervan noteerden
aandelen (42.2 pot.) hoger, 151 (33,7 pet.)
lager en 108 (24,1 pet), onveranderd. De
Index voor industrie steeg 10,2 tot 264.1
terwijl deze te New York en Londen
daalde De algemene index liep op met
14,4 tot 362,1. Ook Parijs en Weet-Duite-
Larvd stegen, terwijl - men m Brussel eer
daling zag van 17.2 tot 285.7.

De 20 fondsen met achtereenvolgens de
hoogste norrutoaile omzet wanen Philips,
Unilever, Aku (die in maart de vijfde
olaaitis heid), Hoogovens, Koninklijke (in
maart derde), Robeeo, Philips, pref., Ket-
ien, Ver. Bezit, Van Gelder, KLM, Deid,
Scheepvaart Unie. H.V.A., Ned. Kabel
Overzeebank, Müller, In te runde. Amstoi -
damsche Bank. V.M.F. met totaal f 46.'
min. of 59.3 pet. van de omzet, waarvan
de eerste 10 f 39.1 nzltn.

De 20 fondsen met de hoogste geldom
zet waren: Phi-lips, Unilever, Kon. Olie
Hoogovens, Aku, Robeeo, Ketjen, Philip;
pref., N.K.F.. Van Gelder, Müller, Ver
Bezl-t, ZwanenbengOnganon, Kon. Zout,
Interun-ie, Amst. Bank, Bürhmann, Am-
stel Brouwerij. Caüvé, In-dofla. (Met inbe
grip van voor-, na- en avon-dtoeu-ra waa H»
omzet f 288,4 (maant 231,7) min., waarvan
de eenste tien f 266,8 (214,7) min.

De totale koerswaarde steeg in april
volgens het Cenitraail Burau voor de
Statistiek in nviljoenen guldens tot 26.460
(vjti. 26 067), waarvan internationale con-
s 19 087 (18.751). De nominale waarde
toe tot 5481 (5388). De gemiddelde
koers daalde tot 483 (484). voor mtemat'o-
naie waarden was deze echter 788 (784),
handel en industrie 281 (288), mijnbouw
oiüe 586 (607, B-anken en cultures ste
gen, scheep- en luchtvaart daalden. I>e
beurswaarde-index was eind april 332.6
331,6 tegen 100 in 1963.

GEVECHT OP SUMATRA

gen mensen zijn omgekomen en toen
•nd bij een overval op de kampong
;rasap in de omgeving van Boekit
T:-nggi (Fort de Kook) in Midden Suma-
aidus verneemt Ass. Press uit Pa-
dan-g. Het -is niet bekend of het torroris-
wa-ren of tot de gestadig zwakker
wo-rdlendiand'e opstandelingen.

Het Hof van Justitie dar Euromarkt
heefit enkele Franse en Duitse klachten
tegen het bevel van de Hoge Autoriteit
der Kolen- en Staalgemeenschap tot af-
;chaffing van enkele speciale tarieven
•oor spoorweggoederenvervoer, onge
grond verklaa-rd.

De president van India, dr. Rajendra
Prasad, zal eind augustus een officieel
ek aan de Sowjet-Unie brengen.

A.R.

De heer Roos jen (a.r.) had uit de brief
van minister Visser begrepen, dat de
regering ernst wil maken niet het beleid
inzake de toekomst van Nieuw-Guinea.
Hij herinnerde eraan, dat de A.R. steeds
hebben aangedrongen op versterking
van de defensie van Nieuw-Guinea. Een
dergelijke versterking is nodig om aan
slagen te voorkomen, waardoor de ont
wikkeling van N.-Guinea tot zelfbeschik
king zou worden doorkruist.

De militaire evolutie van Indonesië
vervulde de heer Roosjen met zorg. Daar-
tegenover is de defensie van N.-Guinea
beslist onvoldoende. Nu de regering daar
veranderingen in wil aanbrengen doet
het wonderlijk aan wanneer ook i
iemand durft te spreken van „agres:
bedoelingen". De regering wil alleen
maar een machtsvacuüm wegnemen, dat
agressieve stoutigheden bevordert,
hoeverre de uitzending een aderlating
betekent van onze NAVO-bijdrage zal
bij de behandeling van de defensienota
moeten worden besproken. In tegenstel
ling tot ds. N. van der Veen (pac. soc.)
juichte de heer Roosjen de benoeming
van kol. Eekhout tot commandant
de uit te zenden troepen van harte t

Ook ds. Zandt (s.g.) en de heer Couzy
(lib.) steunden de regeringsmaatregelen.
Ds. Zandt wenste overigens wel eer

Senaat aanvaardt boek
twee van nieuw B.W.

(Van onze parlementsredactie)
De Eerste Kamer heeft gistermiddag
zonder hoofdelijke stemming het tweede
boek van het nieuwe Burgerlijk Wet
boek aanvaard. Dit boek, dat bijna twee
jaar geleden reeds door de Tweede Ka
mer is aangenomen, handelt in zijn ge
heel over de rechtspersonen, in tegen
stelling tot het eerste boek van het
nieuwe B.W.. dat betrekking heeft op
het personen- en familierecht, dus op na
tuurlijke personen. Over het tweede
boek spraken gisteren in de Senaat de
heren prof. Diepenhorst (a.r.). mr. baron
De Vos van Steenwijk (lib.), mr. dr.
Van Bruggen (c.h.), mr. Van Meeuwen
(kath. v.) en mr. Cammelbeeck (soc.).
Het ontwerp werd verdedigd door mi
nister Beerman (justitie) en de regerings
commissaris voor het B.W. prof. mr. J.
Drion.

De Eerste Kamer zal op dinsdag 17
mei weer bijeenkomen voor de behande
ling van de begroting van buitenlandse

Vragen over pensioenen
overheidspersoneel

De heer J. H. Blom (soc.), lid van de
Tweede Kamer, heeft de minister van
binnenlandse zaken gevraagd: of die
niet van oordeel is, dat een verbetering
van de pensioenen van het overheidsper
soneel veel langer op zich laat wachten
dan aanvankelijk werd aangenomen. Ook
vraagt hij de minister of deze bereid is
ten minste een voorlopige maatregel in
overweging te nemen, ten einde te be
reiken, dat op korte termijn de pensioen
verhoging zal kunnen worden uitbe
taald?

Kind verdronken De vierjarige Oets
Bosma is in Rotterdam-zuid in een sin
gel verdronken. Een gemeentewerkman
slaagde er na korte tijd in het ventje
uit het water te halen, maar het was toen
al overleden.

publlkatle lenen. De Kamer zal
daardoor het inzicht verkrijgen, dat de
maatregelen van bescheiden omvang zijn
en niets met „kolonialisme" te maken
hebben. Het had de minister uitermate
verheugd, dat de zeer bekwame voor
malige commandant van het Nederland
se Korea-bataljon de leiding van de uit
te zenden troepen op zich heeft willen

Naïef

Mr. Bunger zei tijdens de replieken,
dat de minister in zijn betoog van- een
ontwapenende naïveteit had blijk ge-

Hij had in de ministeriële uiteenzettin
gen het begrip voor het internationaal
aspect van ons Nieuw-Guinea-beleid ge
mist. De regering schijnt niet te besef
fen. dat het Westen verzwakt als Neder
land op eigen houtje een j?olitiek gaat
voeren, die leidt tot een nationaal de
bacle oftot oorlog. Wat wij nu

doen is: plompverloren met onze Hol
landse klompen door de internationale
porseleinwinkel wandelen. Dee V.S. ho
pen op het ontwaken van de anti-com
munistische krachten in Indonesië,
doorkruisen met onze maatregelen deze
politiek-van-allure. We kunnen zodoen
de in een situatie worden gedrongen,
waarin we niets anders kunnen doen
dan vechten. Een oorlog in de tropen
zullen wij echter bepaald niet met kans
op succes kunnen voeren. De heer Bur
ger meende, dat wanneer de regering
prijs stelt op een reëel overleg met de
Kamercommissies, zij ook op haar maat
regelen moet durven terugkomen. Aan
het slot van zijn repliek diende hij i
motie in, waarin de regering wordt v
zocht de brief van minister Visser
nadere overweging te nemen.

Dr. Tilanus (c.h.) had aan de motie-
Burger geen behoefte. Hij beschuldigde
er de solialisten van, dat zij dc verster
king van Nieuw-Guinea „politiek op
blazen". Ds cJu-fractieleider gaf minis
ter Visser toe, dat de regering in eigen
verantwoordelijkheid beslissingen moet
nemen. Dit hoeft echter niet uit te slui
ten, dat men de Kamercommissies var

Wijziging Ziektewet

De staatssecretaris van sociale zaken
:n volksgezondheid heeft een ontwerp-
wijziging van de Ziektewet aan de Twee
de Kamer aangeboden. Deze wijziging
behelst het voortduren van een zieken-
geidverzekering gedurende het eerste
laar na een ongeval.

Bij arbeidsongeschiktheid van vijftig
percent of meer zal de rente naar tachtig
percent van het dagloon worden be
rekend en bij gedeeltelijke ongeschikt
heid tot werken naar een deel van dat
percentage. Voorts wordt een bepaling
voorgesteld, dat de minister van sociale
zaken bij samenloop van verzekeringen
nadere regelen zal kunnen geven.

Russisch in een
halve minuut

_._n de vooravond van een debat over
mechanische vertaalmiddelen heeft de
commissie #voor wetenschappen van het
Amerikaanse Huls van Afgevaardigden
dedeling gedaan van het bestaan van
machine, die langs elektronische weg
:t een snelheid van vijfendertig woor
den per seconde uit het Russisch kan ver
talen. Volgens Overton Brooks, de voor-
r van de commissie, kan de machine
pagina Russisch in een halve minuut
in het Engels vertalen, terwijl een
s daar drie kwartier voor nodig heeft.
Men kan de machine gebruiken zonder
zelf iets van Russisch te kennen.

Geldmarkt ruim

Blijkens de weekstaat der Nederland-
sche Bank van 9 dezer is er een grotere
vermeerdering van de middelen op de
geldmarkt. In de eerste plaats vermin
derde de bankbiljettenomloop met 141
miljoen tot 4435 min., of twee derde
van de ultimo-uitzetting. Voorts daalde
de rekening andere ingezetenen met 33
min. tot 128 min. en ten slotte was ei
20 min. deviezenoverdracht, waardoor
goud en deviezen toenamen tot 5224,8
min. waarvan onveranderd 4403,2 min.
goud terwijl convertibele deviezen ste
gen van 830,7 min. tot 855,2 min., ter
wijl het dekkingspercentage van 93,27 op
93.32 kwam.

Het saldo der schatkist steeg met 86
min. tot 371.7 min. door binnengeko
men kohierbelastingen, dat der banken
van 508 min. tot 617 min.

De geldmarkt was ruim, waardoor de
daggeldrentè verlaagd werd van l*U tot
1

Nederlanden van 1845
groeit sterk

De concernproduktie van de Nederlan
den van 1845 bedroeg in 1959 (1958) ƒ704
(623) miljoen, waarvan bij de Levensver
zekeringmij 536 (448) min, het verzekerd
kapitaal nam toe tot ƒ4530 (4121) min,
waarvan bij de Levensverzekeriragmij
ƒ3479 (3152) min. Het premie-inkomen
was bij de schadeverzekering 83.4 (78.9)
min, levensverzekering 95.4 (85.7) min,
bij niet-geconsolideerde maatschappijen
65.8 (48) min. De premiereserve bij de
levensverzekering steeg tot 749 (689)
mki. de technische reserve bij de schade
verzekering tot 56 (52) min.

Het gestorte kapitaal bleef ƒ20 min. de
extra-reserves vermeerderden met 7,3
min tot 7414 min.

De winst bedroeg 18,5 (15,6) min,
waarvan ƒ,2,82 (2,76) min is bestemd vooi
belastinigreserve, 2,5 (1) min extra
dotatie pensioenfonds, 3 (2) min af
schrijving op hoofdkantoor, 7 (7.45) min
reservering en 3,2 (2,4) min of 160 (15)
per aandeeldividend over vergroot kapi
taal.

Gereed kwamen 227 woningen, 17 gara
ges en l kantoorpand. In uitvoering of
voorbereiding zijn 468 woningen. De ef
fecten omvatten een belangrijke stille

In Canada werd een meerderheid
WW ven in The Halifax Insurance Com
pany. Commercial Life gaf reden tot
tevredenheid. Het Amerikaanse bedrijf
boekte voor het eerst bedrijfswinst. De
Venezolaanse zaken zijn ondergebracht in
plaatselijke maatschappij, waarvan
de meerderheid in Zwitserse handen is.
In Australië gaat men over tot het leve na-
verzekeringsbedrlj f

Bij het levensverzekeringsbedrijf is de
rentevoet van de premiereserve 3,01 pet
tegen 4.38 pot gekweekte rente. De uit
keringen bedroegen 26,5 min, de afkoop
6,1 min, onkosten 15.7 min, de in
terestbaten 30.4 min. opbrengst vaste
eigendommen 3,4 min, de totale winst
10,2 min.

Groei bij Avista

Bij die Algemene Financieringsmij
Avista te 's-Gravenha-ge is de post huur-
koapdebiiteuiren In 1959 tot ruim f 4.5
(vorig jaar 2,7) miljoen gestegen. De
ten bedmoegen f 327.971 (239.708), de
ploitatieteosten f 145.950 (83.928), het voor
delig sailido f 85.229 (74.503). Voorgesteld
wordt 6 (6) pot. dividend.

Kantoren zijn gevestigd te Rotterdam
Amsterdam. De toeneming was meer
volg van uitbreiding van relaties dan
oen stijging der Investeringen. De ai
koop van nieuw materieel buiten de au
branche bleef beneden de verwachting.
Men vond de kennelijk die algemene toe
stand in 1959 niet rustig en evenwichtig
genoeg en de vooruitzichten onzeker.
Maar In 1960 keert het vertrouwen terug.
Begin 1960 is een 5 pet. 20-jarige obliga
tlelentog van f 1 miln. geplaatst.

Aanzienlijke winststijging
bij Vette winkel

De N.V. Vernis- en Verffabriek v/h
Vettewlnkol en Zonen heeft in het 30
september geëindigde boekjaar ƒ847.166
(vorig jaar 590.548) winst geboekt. De
zet bereikte een record en stijgt verder.
De uitvoer naar de Euromarkt steeg 48
pet. Van de winst wordt 132.648 bestemd
voor 8 pet dividend op gewone on 4,4 pet
op de 4 pet cumulatief preferente winst-
delende aandelen en 135.835 voor
tièmes, terwijl de rest wordt goreser-

Belgiscli scliatkistpapier
overgenomen door
Ned. banken

Een syndicaat onder leiding van c
Twervtsche Bank, waarvan de Amsler-
damsche Bank, de Nederlandsche Handel-
Mlj en de Rotterdamsc-hc Bank deel uit
maken, heeft 150 miljoen Belgische
schatkistpromessen overgenomen in vier
gelijke tranches met 12, 18, 24 en 30 maan
den looptijd.

Wallstreet lager

De New Yorkse effectenbeurs daalde
gisteren met matig levendige handel De
opening was iets lager en levendig en
in de namiddag namen de verliezen toe.
In het laatste half uur werd er druk
verkocht, zodat de koersen rondom het
laagste punt sloten Het was de grootste
chteruitgang van deze maand. De mees-
e verliezen liepen uiteen van enkele
enten tot twee dollar, doch bij specu
latieve waarden zag men grotere ver
liezen.

Staal, auto's, spoorwegen, olie en elek
tronische waarden gingen achteruit, doch

ge speciale fondsen stegen tegen de

Van de 1193 verhandelde fondsen wa
ren 626 lager, 338 hoger en 229 onveran
derd.

De Index van Standard and Poor daal
de 0,38 tot $54,42, het grootste verlies
sinds 28 april en op die grondslag is het
totale koersverlies te berekenen op
2100 miljoen, die van Ass. Press viel
1,30 tot 209,90 en die van Dow Jonui
voor 30 industriëlen 2,66 tot 604,82.

EUROMARKTGELD VOOR
NIEUW-GUINEA

Nederland er. de commissie van de
Europese Economische Gemeenschap
(Euromarkt) hebben de financierings
overeenkomst getekend voor drie plan
nen in Nederlands Nieuw-Guinea, name
lijk voor een landbouwproefstation bij
Manokwart ruim 2 miljoen dollar, voor
bevolkingsonderzoek 655.000 dollar en
geologisch onderzoek 4.737.000 dollar, te
zamen 7.392.000. Deze bedragen zijn
slechts voorlopig en zullen nader dooi
den vastgesteld aan de
aanbestedingen en inschrijvin-

Dividendvoorstellen

Ned. Scheepvaart-Unie. Dividendvoor
stel 7,7 (v. j. 8,1) waarvan 2 pet. ir
aandelen; vergadering 30 mei

Palthe. Dividendvoorstel 10 (8) ver
gadering 17 juni

Duyvls. Dividendvoorstel oude aan
delen 10 (9) nieuwe 5%.

Enkes stelt over 1959 8 (vorig jaar 6
Drocent dividend voor.

SPORT EN WEDSTRIJDEN

VECHTVOETBAL

nde

t Uru-

Twintig minuten v
gisteravond in Utrecht gespeelde voetbal
wedstrijd DOS—Uruguay li
ware vechtpartij gekomen tussen de spe
lers uit Uruguay en die van DOS. Nadat
om tot nu toe onbekende redenen enkele
spelers met elkaar gingen vechten kreeg
de ploeg uit Uruguay assistentie van re
servespelers en trainers. Het Utrechtse
publiek, dat toch al weinig enthousiai
was over de speelwijze van de Uruguay?
ploeg, rende van de tribunes af
Utrechtse stadion wi
ment een vechtende

Scheidsrechter Lacroix uit Groningen
had toen al de wedstrijd afgefloten
dat verder spelen onmogelijk was
het Utrechtse stadion waren vele politie
agenten die onmiddellijk begon:
veld te ontruimen. Zij kregen assistentie
van het hoofdbureau en manschappen v;
de reservepolitie. Meer dan 50 polit
mannen bonden toen de strijd aan tegen
de joelende massa. Men slaagde er in de
buitenlandse spelers veilig in de kleed
kamers te loodsen, waarbij enkele slagen
met de gummistok moesten worden uit
gedeeld. Het publiek wachtte buiten het
stadion de spelers op maar de politie zag
kans met een cordon van enkele tientallen
agenten het stadionplein schoon te vegen,
waardoor de bus met de spelers i
guay, zwaar geëscorteerd door
lancewagens en motorpolitie, n;
Utrechts hotel kon rijden. Voor het hotel
stonden nog enkele tientallen woedende
DOS-supporters maar voor de overmacht
aan politie moesten zij ten slbtte zwich-

Zone-schaaktoernooi

Van Scheltiiiga
scoorde niet

Voor heit aone-scha aktoernooi te Boeda
pest werden gisteravond de partijen var
vierde ronde gespeeld. Het treffen

en Van Schel ting a en Prameehuber

(Oostenrijk) werd afgebroken. De overige
resultaten: Troeiger (W.-Dlid)Goliz (O.-
Dld) 1—0; Ben tok (Zd-Sl Ujtelky (Tsj
SI..) 14, Kosbro (Pollen)—Ahmam (Zw.)
1—0; Biilek (Honig.)—Clarke (G.B hï—Vt;
Mititelu (Roem.)Matanovuc (Zd SI.) 10;

a (Finland)Kozma (Tsj
Barcza (Hong.)Popov algobr.

De stand na vier ronden: 1. Bertok 3
punten; 2. Mitotelu, Clarke, Ujtelky. Bi-
n Troeger allen 2% pnt; 7. Van Schel-
tonga en Barcza, beiden 2 punten plus 1
jflgebroken partij; 9. Matanovic 2 pnt; 10.
Prameehuber 1 'j pnt plus 1 afgebr. par
tij; 11. Raissa, Kozma en Golz allen 1V4
pnt; 14. Popov 1 pnt plus 1 afgebr. partij;
15. Kostro 1 pnt; 16. Aihman \4 pnt.

Nalatenschap van
„blonde Dolly"

In de binnenkort te houden vergadering
van de provinciale staten va<n Noord-
holland zal een voonat el van gedeputeer
de Staten aan de orde komen
latenschap van mevrouw S, A. N. (bekend
„blonde Dolly") uit Den Haag, die
op 31, oktober 1959 is vermoord, voor d»
provincie NoondttioMand ten behoeve vaa
hot provinciaal ziekenhuis nabij Sant
poort te aanvaarden onde rhet voorrecht
boedelbeschrijving. In haar testament
3 juni 1958 heeft zij bopaa'ld dat de
helft van haar nalatenschap ten goede
zad komen van het provinciaal ziekenhuis
nabij Santpoort en de andere helft

•erenig-.ng Het Nederlands Kanker-
instituut te Amsterdam. Aan do erfstel
ling heeft de enflaaster nadrukkelijk het
verzoek venbonden dat de arfgenamen
haar moeder, dde in het provinciaal zie-
uos nabij Santpoort wordt verploegd,
de best mogelijke verzorging zullen geven
n haar bijzondere wensen te dien aa
ien, indien mogelijk zullen anwiilddgen.

De Verenigde Arabische Republiek

heeft tot 15 augustus de inschrijving ge
opend voor het zoeken van olie op 300 000
vierkante kilometer in de westelijke
woestijn, waarbij de regering 50 pet.
winstaandeel krijgt voor het geval zij
deelneemt, en meer'als zij niet deelneemt.
Voorts behoeft er in 10 Jaar geen explo-
•atoevergoediimg te worden betaald
>r 7 jaar vrijste lilting van belestor
douanerechten. De royalties bedragen de
:e 10 jaar 15 pet.( daarna 25 pet. Meer
dan 50 maatschappijen tonon belangstel
ling, Amerikaanse, Duitse, Italiaanse,
Belgische, Britse en Japanse

Maatschappijnieuws

Kali Telepak: Baten uit effecten
nus rentelasten ƒ77.322 (vorig jaar
74.886); administratiekosten 23.205
(28.747); overschot ad 54.117 (46.140)
wordt gereserveerd tegen deelnemingsri
sico's; dividend wordt weer overgesla
gen- verlies in Nederland van Indone
siscne dochter over 1958 107.631, ovei
1959 9294, wordt toegevoegd aan oude
verliessaldi, die eind 1959 151.553 be
dragen; Nederlandse belastingaanslagen
ten aanzien van deze dochter nog niet
geregeld; N.V. heeft aanmerkelijk be'
lang in Holland Tanganyika Company.

Belangstelling voor
KLM bij voetballers

Bijna 200 Europese topvoetbalier» en
hun begeleiders zullen in mei en juli
met twee KLM chartervluchten en op de
geregelde diensten van de maatschappij
van Europa naar New York vliegen om
deel te nemen aan het internationale toer
nooi, dat daar van 25 tot 25 juli wordt
gehouden.

De eerste chartervlucht is vastgesteld
op 23 mei. Dan worden o.m. de spelers
van de Duitse club Bayern München, de
Schotse vereniging Kilmarnock en een
Ierse club vervoerd. Vrijdag 1 juli volgt
de tweede chartervlucht waarvoor Samj>
doria (Italië), Rapid (Oostenrijk), Rode
Ster (Zd-Slavie) en Sporting Club (Por
tugal) hebben geboekt.

De overige teams die deelnemen aan
dit int. toernooi zullen, met uitzondering
van de Engelsen en Braziliaanse ploegen,
per KLM-lijnmachine de tocht naar New
York maken. Al deze teams zullen per
chartervliegtuig naar Europa terugkeren
Met dit toestel maakt ook Burnley, de
Engelse kampioen, de terugreis.

Reorganisatie
van bedrijf

De N.V. Verenigde Aannemersbedrijven
v/h Zwolsman boekte over 1959 f 1.6 (vo
rig jaar 1,58) miljoen winst en declareert
eranderd 7% dividend, gereserveerd
wordt voor werken en deelnemingen
f 500.000 400.000) en voor belasting
f 264.000 (155.000). Het aantal nienwe or
ders is bevredigend. De gevolgen van de
bouwstaking zijn nog niet geheel te over-

In het buitenland wordt de intematio-
ale concurrentie steéds scherper, waarbij
Nederlander ten aanzien van krediet-
mogelijkheden en kredietverzekering in
het nadeel is.

Nu het nieuwe hoofdkantoor te 's-Gra-
venhage eind I960 gereed zal zijn, is een
•ijziging mogelijk van de niet-bevredi-
gende structuur. Op 9 juni zal aan aan
deelhouders worden voorgesteld 't gehele
financiële en technische beleid in handen
te geven van de N.V., wier haam ge wij-
:igd wordt in Intervam N.V., zodat de
N.V Industriële-en Aannemingsmij. VAM
niet langer de centrale werkmaatschappij
zal zijn. Voorgesteld zal worden ir. A.

Berg en ir. B. W. te Kronnie te
benoemen tot directeuren van de Inter-

Het werk van de Albam is beëindigd en
.ergedragen aan de N.V. Bouwbedrijf
Brabant-Oost.

In het binnenland is f 72 min aan
ieuwe opdrachten verkregen, het totaal
der onderhanden werken is f 140 min.,
f 58 min. verwerkt, o.a. 489 wo
ningen te Amsterdam, 1014 Rotterdam,
912 Utrecht (industriële bouw, waarvoor
fabriek van bouwelementen wordt
gebouwd), 384 woningen en 81 flats te
Eindhoven." een winkelcentrum te 's-Gra-
nenhage, bestaande uit een warenhuis met
lupermarket, 92 flats, 37 garages. 6 win
kels, die nagenoeg verkocht zijn. het
hoofdgebouw der Technische Hogeschool
Eindhoven, kantoren, een centrale en
de pier te Scheveningen. Aangekocht wer
den de gronden in het uitbreidingsplan
Duinzigt, die bouwrijp worden verkocht.

De nieuwe opdrachten in het buitenland
zijn f 6,4 min., de onder handen werken
f 52 min., waarvan f 36 min. verwerkt.
Het totaal der onderhanden werken is
f 192 (145) min. Over de buitenlandse re
sultaten is men niet voldaan. Een poging
België vaste voet te krijgen is nog
niet geslaagd. Het kapitaal is verworven
van de S.p.A. Fratelli Damiolo te Milaan,
die de meerderheid heeft verworven in
de Societa Italiana Lavori di Bonifica E
Idraulica te Rome. Pakistan en Nieuw-
Guinea waren bevredigend, Columbia
«telde te leur, het kantoor in Suriname
is tijdelijk gesloten wegens gebrek aan
opdrachten.

De vlottende activa waren f 11,9 (11)
min., de korte schulden f 6.67 (5,77) min.,
reemde vermogen f 3,7 (3.9) min.,
vermogen en voorzieningen f 19,4
(19) min. Bankschuld was er bijna niet en
de schuld aan de Herstelbank werd met
f 200.000 tot f 700.000 verminderd. De grote
liquiditeit is niet overbodig wegens de
grote investeringen in 1960.

Op de gecombineerde winst- en verlies
rekening was o.a. het exploitatieresultaat
f 5,27 (4,79) min., afschrijvingen f 3,51
(2,87) min., interest f 301.500 91.500).

Faillissementen

De Nederlandsche Handel-Mij. had
gunstig 1959 en declareert 12^ (vorig
jaar 10)% dividend. De rentebaten
meerderden tot f49.4 (46.2) miljoen,
dank zij gestegen krediefvraag
tingen in het buitenland, en provisie
tot f 29.2 26.6) min. Daar de rentever-
houdingen ongewoon waren en de hoog
conjunctuur in effectenzaken niet
aanhouden, terwijl lonen stijgen, zal 1959
sen topjaar blijken. De winst der buiten
kantoren was vrijwel gelijk aan die van
1958. Het bankbedrijf in Indonesië ging
normaal voort. Van de ondernemingen
werd niets vernomen.

Voor 1960 zijn de verwachtingen goed,
doch een aantal vestigingen bevindt zich
in gebieden, waar de ontwikkeling niet
zo gelijkmatig zal zijn als ln Nederland.
Np f 1 1 min afschrijving en f914 min,
overdracht aan de bijzondere reserve
onder crediteuren is de zuivere winst
(10.3 (8.2) min.

De N.H.M. zal voor 50% deelnemen in
de op te richten Banco Tornquist S.A
Buenos Aires.

De Indonesische geldsanering heeft
niet voorkomen, dat de geldhoevcelheid
toenam. De produktie is niet tocge-

»n. Slechts enkele produkten, zoals

koffie, hadden een grotere oogst. De

daalde, doch de uitvoer steeg. De
Inflatoire ontwikkeling zal nog lang
aanhouden.

De feiten hebben de mening gelogen
straft. dat een straf geleide-economie het
winnen van een vrije huishouding,
gezien de welvaart van West-Europa.

Er zijn mlnder-ontwikkelde landen, die
te snel de achterstand willen inhalen.
Dit kan gevaarlijk zijn als de beloften
niet waar gemaakt worden, want dan
komt het communisme zich als bereddc-
aandlenen. De leiders moeten ma
tiging betrachten, wil er niet in plaats
van welvaart grotere armoede en ellen
de komen,

Na de recessie lijkt een periode van

groei te zijn aangebroken, doch onge
lijkmatig. Het beheer van de staatsfi
nanciën in Amerika wekt ongerustheid.
Er hangt daar een zeer groot bedrag aan
semi-liquiditeiten boven dc economie.

Het conjunctureel herstel heeft zich
van de industrie- naar dc grondstof-
landen overgeplant.

Het zou voor Nederland voordeliger
zijn de steun aan ontwikkelingslanden
op wederkerige basis niet geheel te
waarlozen, bijvoorbeeld op de wijze
de Amerikaanse en Duitse investerings
garanties.

Nederland zou zich ten aanzien va
bestedingen zelfbeperking, ook ten
zien van de overheidsuitgaven moeten
opleggen.

De directie is niet overtuigd, dat het
differentiële loonbeleid een veel gunsti
ger resultaat heeff gehad dan de alge
mene loonronden.

Werkgevers en werknemers dienen he
streven der overheid naar prijsstabilisa-
tie te steunen. Het vraagstuk van kre
dietverzekering vraagt dringend om een
oplossing.

De bank zal de persoonlijke leningen
uitbreiden, aldus het verslag.

Industrleele Mij. Zulphen: Na daling
kwam pas ln zomermaanden herstel; ex
ploitatiesaldo f 690 224 (vorig Jaar 844 449);
interestbaten f 43.980 (53 275); afschrij
vingen f 199 701 (197.535); winst f 502.107
(661.930); reeds voorgesteld dividend 20
tarvem 5*1» uit divldervdreserve
belastlngreeervering f 169 943 (254.937); al
gemene reserve wordt met f 85.000 (100 000)
vergroot tot f 1.53 min.; orderportefeuille
eind 1959 150». hoger en deze stijgt m
r alle afdelingen voldoende op
drachten; uitrusting van nieuwe fabriek
zal investeringen uit eigen middelen ver
gen; uitspraak over i960 nog onmogelijk.

Zwanenberg-OrganonStatutenwijzi
ging goedgekeurd; hierbij wordt kapitaal

rhoogd van f 30 miljoen tot f 75 min.

zaak Rensclwei
Gobr. d
Nwe Ki

Lijsterbeslaan 16. Winschoten
■k. cur mr H J Brouwer
ik Ac Zn (zand. grint, e d

1«6. O Pekela,

Dividend Lijm en Gelatine

De N.V. Lijm- en Gelatinefabriek Delft
:al aan aandeelhouders over 1959 10 (vorig
jaar 10)% dividend voorstellen en f 10 per
rostantbewijs.

Academische examens

DELFT. 7 mei Geslaafd voor ka
ektrotechnisch Ingenieur: H van den B
roningen; J H J Boekema, Eindhoven:
reet St.enwijkerwold; M Burggraaf. P
rdam: W Dik, Gouda; J P Eoftens,

Rijs-
l L F

Kre-is '»-Gravenhage:

Haarlem: P van Oostorhoudt, Rotterdam.
P J H de Pree, Veenendaal: A A van Rede.
Delft; J T R Schreuder. Haarlem: J H H
Teumssen. De Bilt; HAT Timmer». Kaste -
heu.-el; A A Ulttenbroek. Bus»um: A J A
Vermits. Den Haag: P J Wameteker. Leid-
schendam. PALM van de Wiel. Breda
Wijk. Groningen: F Zandvelri.

>c!I, pelft; P S J Bloemen-
l Blommendanl (met lof),
Cramer. Voorschoten: G B

GroennendUk

Gouda; M W de Groote. Rijswijk (Z H
P H C M Heisper. Helmond: W M C van
den Heuve Delft: A F J M Hoevenaar,
Breda: J Hoogcvoen. Brommen; V E S
tvalo. Eindhoven: J E Joosten. Haarlem
F J Kramer. Amsterdam; Lie Han Slnr
Delft: P W Marl». Scheveningen; R H vnn

Eindhoven: L Mohacsi Den Haag

Nel is sen. Voorburg: Ohg Kian Kl<\
Am«terdatn: ong LIan Pleeni. Amsterdam.
A Schouten. Gouda; W Slijper, Rotterdam
V H M M Smulders (met lof). Eindhoven;

Sobana Sul_

Rijswijk (Z H -

K van der Valk. Hilversui...

Steenwijk: J Vessour, Zaandijk.

•taalkundag lngondeur:

Delft; Tanvi n

A T Th o eng. Amsterdam.
VerdenlUR,