De Morsweg anno 1902
Floriadekoets
tulpebollen
bracht Turkse
naar Leiden
an het draaiboek
NliSl V» E LfcilJMLHfc COURAiN'i
ZATERDAG 7 MEI 1960
Vele Leidenaars zijn daarom de
postkoets ook gaan zien. Langzaam
kon de karavaan met moeötte door
de met vele rijen mensen omzoom
de wegen naar het Raipenlburg rij
den, waar het hoogtepunt van de
met romantdek omstraalde tocht
plaats had, het overhandigen van de
toulpebolien aan De Busbecq's
vriend, Carol us Clusius (de botani
cus prof. dx. L. van der Pijl) in de
Hortus.
Bruingebrand
Ook op het Rapenburg was het een
drukte van belang en de politie had han
den vol werk om enigszins orde op zaken
te houden. Nadat de ambassadeur was
uitgestapt en zich met zijn gevolg naar
de Hortus had begeven, kregen de niet-
genod'igden maar wei-geïnteresseerden
volop gelegenheid door de geslepen gla
zen van de postkoetsdeuren te zien in
welk een kleine ruimte De Busbecq zijn
reis heeft moeten maken. Zijn bruinge
brand hoofd in aanmerking genomen, mag
echter redelijkerwijs worden veronder-
fiteld, dat hij sinds 30 maart beslist niet
alsmaar in dat benauwde koetsje heeft
gezeten
De heer J. Schuur, een der bestuurs
leden, van het ..Comité voorberei-
dingtocht postkoets", droeg met zong
(het kistje met tulpebollen toen het
gezelschap zich naar de plaats van
samenkomst in de Hortus begaf. Het
mooie weer maakte het mogelijk de
plechtige overdracht van de Turkse
Th. j. van der HEIJDEN
lid van de Nederl. Veren, van
Rechtskundige Adviseurs
Hoge Rijndijk 103a, Leiden,
telefoon 23405
Leidse universiteit
Bij K.B is gerekend van l maart I960,
tot wederopzeggens aan P M. Arken
bout, wetenschappelijk ambtenaar lste
klasse voor dc pathologie aan de rijks
universiteit te Leiden, opdracht gegeven
om in de faculteit der geneeskunde van
deze universiteit onderwijs te geven in
de pathologische anatomie; is alsnog voor
j het tijdvak van 1 januari 1959 tot en met
30 september I960 benoemd tot weten-
j schappelijk hoofdambtenaar A voor de
1 inwendige geneeskunde dr. J. F. Ph. Hers,
I thans wetenschappelijk hoofdambtenaar
aan de rijksuniversiteit te Leiden.
Jubileum bij N.Z.H. (Lcblen)
De heer C'. A. Wesselius, conducteur-
treingeleider bij de N.Z.H.V.M. op de
I stadstram te Leiden, hoopt a.s. dinsdag
zijn veertigjarig jubileum te vieren.
Trillende handen
In bloemrijke taal heette prof. Clusius
;ijn diplomaatvriend welkom, geestig
spelend met woorden als „tulipant" er
„tulband" en „Holland-Bolland". Ambas
sadeur De Busbecq bleek hienna in hel
hanterqn van dc taal niet onder te doen
oor zijn hooggeleerde vriend.
Hij wees op de grote betekenis
'an zijn illustere voorganger en
kwam. hierna bij het hoogtepunt
van de 3400 kilometer lange tocht,
de overhandiging van de Turkse
tulpebollen. Deze waren bijzonder
goed verpakt; in het kistje zat na
veel zoeken een zakje en daar
kwamen eindelijk de lang begeerde
bolletjes uit rollen in de van emotie
trillende handen van prof. Clusius,
die voor deze gelegenheid nog eens
in een oud kruidenboek dook. waar.
in drie soorten tulpen worden op-
jesomd.
Genegenheid
Onder het motto „De tulp uit Turkije"
hield dr. A. A. Kampmann, directeur van
hot Ned. instituut voor het Nabije Oosten
Leiden, vervolgens een rede over de
geschiedenis van de tulp. Hij zei onder
dat volgens dc Turkse traditie het
Midden-Azië wordt beschouwd als het
land. van waaruit vele beschavingen zijn
voortgekomen en vanwaar ook de tulp
naar Turkije kwam. na sinds 1250 in
Perzië te zijn gekweekt als een bloem,
rlie diende om anderen genegenheid te
tonen. Als zodanig werd de tulp aan het
einde van de 15de eeuw door een Per
zische sjah aan een Turkse sultan ge
zonden.
Dr. Kampmann ging verder on-
Toegejuicht door honderden be
langstellenden arriveerde de
Floriadepostkoets gistermiddag
bij de Wilhelminabrug, waar
Leidse ruiters ter begroeting
aanwezig waren. Links op de
bok de bruingebrande Joop
van der Touw.
Foto N. van der Horst
meer nog in op de grote beteke-
van Carolus Clusius, die bollen
en zaden van de tulp van de Bus
becq kreeg toen hij nog botanicus te
Wenen was. Door de benoeming van
Clusius tot hoogleraar in Leiden in
1593 kon zich na verloop van jaren
een bloembollencultuur in ons land
ontwikkelen, die na enige tijd zelfs
vakbeweging in Leiden blijft
beslist noodzakelijk
In de Hortus bekeken ambas
sadeur De Busbecq (rechts) en
zijn hooggeleerde vriend prof.
Carolus Clusius gistermiddag
vol belangstelling de uit Turkije
meegebrachte tulpenbollen.
Foto N. van der Horst.
Tlit de besturen va
vakcentralen werd f
vormd om na te gaan op welke wijze
meer werknemers bij het culturele werk
kunnen worden betrokken.
Van de zijde van het fonds Draagt El
kanders Lasten wordt meegedeeld, dat
er geen patiënten meer zijn die een kuur
ondergaan of zijn opgenomen in ee
natonium. De aanvragen voor extra
ding, hulp in de huishouding, kleding of
eenmalige hulpverlening stijgen daaren-
De heer C. J. van Cittert is vele jaren
voorzitter van de plaatselijke commissie
geweest maar moest zijn taak om ge
zondheidsredenen neerleggen. Hij is op
gevolgd door de heer W. A. Minnaard,
Van de Sande Bakhuyzenlaan 4. In 1939
werden ruim vierhonderd zakagenda's
verkocht.
Het bestuur van de Stichting tot exploi
tatie van gebouwen voor ohr.-sooiale Be
langen doet een ernstig beroep op de
afdelingsbesturen om zoveel mogelijk ge
bruik te maken van het eigen gebouw
(Oude Singel). Zonder noodzaak is het
niet verantwoord elders vergaderingen
te beleggen. Dat geldt ook voor het hou
den van bestuursvergaderingen.
C. Hazebroek 25 jr.
bij V. en D.
De heer C. Hazebroek heeft donderdag
zijn zilveren jubileum gevierd bij
V. en D. Leiden, waar hij eerste ver
koper is van de afdeling woninginrich
ting. De heer G. M. Gribnau, bedrijfs
leider. sprak hem het eerst toe. Hij
noemde de heer Hazebroek een ijverig
mens, die prettig is in de omgang en
zich onderscheidt door zijn consciëntieuze
wijze van werken. Een fauteuil werd
aangeboden.
De directe chef. de heer J. Kok, wees
met het oog op dit jubileum op de zin
van de arbeid voor mens eh gemeen
schap. Hij bood een schemerlamp en
Op het dakterras zette de huldiging
zich voort temidden van chefs, collega's
en leden van de ondernemingsraad. De
heer C. A. A. Kerckhoff, directeur,
prees de gelijkmatigheid, de eerlijkheid
en de trouw van de heer Hazebroek. Hij
bood het vererend getuigschrift van de
Maatschappij voor Nijverheid en Han
del. de bronzen legpenning en het zilve
ren draaginsigne aan, alsmede een enve
loppe met inhoud.
Zie voor stadsnieuws
ook pagina 4
beeld gebracht).
The ladykillers
STUDIO In de reeks filmcomedies
3n Alexander Mackendrick
kleurenfilm The Ladykillers een geheel
eigen plaats in. De befaamde regisseur
bereikt hierin, mede dank zij een uitzon'
derlij k sterke rolbezetting, het hoogte
punt van zijn filmcarrière.
Mackendrick heeft als onderwerp geko-
in een in Engeland wel bijzonder ac
tueel gegeven, namelijk een uiterst knap
elkaar gezette beroving van een bank
auto. Het lijkt erop. of een echte thriller
uit de bus zal komen Maar al spoedig
blijkt dat het de goede kant uitgaat
grapjes, die beeld-
technisch bezien juweeltjes zijn.
De misdadigersbende onder leiding
Alec Guinness neemt zijn intrek bij
lieve oude dame, gespeeld door de
vengetelijke actrice Katie Johnson, die
onlangs is overleden. Wat zich hier af
speelt is met gulden letters opgetekend
de annalen van de filmcomedie. Be
paalde scènes, zoals de voorbereiding var
de beroving onder dekmantel van een
rejaetitie van een strijkje, en de onhan
dige poging er met het geld vandoor
gaan. blijven voor altijd in de herinnering
hangen.
Het verslagen zesde Duitse leger
trekt door Stalingrad, op weg
naar een gevangenkamp.
The Ladykillers is geworden tot een
schoolvoorbeeld van wat een humoristi
sche film kan zijn zonder te vervallen
in platvloersheden en het naapen van wat
anderen voorheen hebben gepresteerd.
Het unieke talent van Mackendrick heeft
in deze reeds jaren oude film als nooit
tevoren geschitterd.
(Prachtige filmcomedie over onhan
dige boeven)
Carmen Jone
CASINO. Prosper Mériméé heeft in
dertijd met zijn verhaal over het wilde
je Carmen meer overhoop gehaald
hij zelf vermoedde. Want weinig
heeft hij kunnen bevroeden, dat het kind
)g eens tewerk zou worden gesteld in
■n parachutefabriek van een legerkamp,
aar een korporaal zich al spoedig de
ogen uitkijkt op haar vele charmes.
Met deze regelen wil maar gezegd zijn
dat de makers van de film Carmen Jones,
nu in reprise in Leiden draait,
méé's verhaal hebben gemoderni-
om de mogelijkheid te hebben de
ting van het stuk volledig uit ne-
Dat heeft natuurlijk ingrijpende ge
volgen voor de sfeer, die dan ook vol
komen verschilt van wat wij bij de opera
Carmen gewend zijn. Stierenvechters die
eensklaps omgeschoold blijken te zijn tot
boksers doen de niet voorbereidde toe
schouwer de adem in de keel stokken.
Wie dit alles niet telt zal
Fan fan Ia Tulipe
LUXOR De tijd van Lodewijk XV
is in sommige verhalen omgeven met een
waas. dat in de regel met de benaming
„romantisch" wordt aangeduid. Het is
de tijd van Madame de Pompadour, een
achter de schermen werkende dame. van
wie veel kwaads is verteld, maar die
toch ook wel iets goeds heeft gedaan
In deze rumoerige tijd speelt de film
„Fanfan la Tulipe" zich af. Het kan ge
woon niet op; flitsende degengevechten,
een terechtstelling die net niet doorgaat,
een gewonnen veldslag, dank zij het op
treden van de boerenzoon Fanfan, die
trouwt met de koningsdochter, zoals dat
in sprookjes behoort.
Natuurlijk moet men van dit verhaal
noch historische betrouwbaarheid, noch
zelfs een gemakkelijke charme verwach
ten De avonturen zijn zo dol, dat geen
zinnig mens dit produkt nog serieus kan
nemerf Dat zal ook wel niet de bedoe
ling zijn geweest, vermoeden we.
(Onserieuze geschiedschrijving).
De witte duivel
Na tocht van ruim 3400 kilometer
Dodende liefde
REX Een filmtitel kan zeer mislei
dend zijn. zo ook weer in Rex. De film
Dodende Liefde namelijk wijkt
opzichten af van de gebruikelijke produk-
tie der filmfabrieken. Men vindt hi
geen sterren, geen charme, glans
schoonheid, maar de zelfkant van
leven, en dan verbeeld op een wijze die
met acteren slechts de naam gen
heeft.
Sexuele voorlichting is allereerst
taak van de ouders, akkoord, maa
hoeveel gezinnen wordt deze broodnodige
activiteit dan wel bedreven? Wij gelov
dat betrouwbare cijfers dienaangaande
niet kunnen worden gegeven, maar
zeer zijn wij ervan overtuigd dat
lichting via de film zeer heilzaam kan
Drie onderwerpen worden in deze film
behandeld, n-ameliik de dood van ee>
kind door de handen van een man me
e°r> misvormde geest, in de tweede plaat
de misdadige vruchtafdrijving, en ter
slotte het kapot ee?ane huwelijk door
Tussen
de
bladzijden
Huilde ivoUt Ihr endg lehen. beeld
van tot ondergang gedoemd leger
TRIANON. Tegen het eind van 1942 werd het duidelijk, dal van de
brallende toespraken van de Fiihrer geen woord zou uitkomen. De Rus
sen bleken nog bij lange na niet verslagen te zijn, zoals hij had beweerd,
en het enorme zesde leger onder Von Paulus, dat zich al maandenlang had
uitgeput in de verovering van Stalingrad, werd door een onverwachte
tangbeweging van de rest van het front afgesneden. Een ontzettingspoging
faalde, en langzaam maar zeker gingen deze tienduizenden hun ondergang
tegemoet geleid als ze werden door een even weifelachtige als slaafse
generen]
Het jaar versla g 1959
Intensieve propaganda voor chr.
Duizenden sloegen gisteren de
zonnige intocht gade
in een windhandel ontaardde. Dr.
Kampmann besloot met te zeggen,
dat de tocht van de Floriadekoets
een symbool is geworden van de
historische rol, die Nederland in het
Nabije Oosten heeft vervuld en in
de toekomst zall blijven vervullen.
Vredesgedachte
De plechtigheid werd besloten in de
burgerzaal van het stadhuis, nadat Dp
Busbecq een tocht door de stad had ge
maakt, opgeluisterd door het Leidsch
politie muziekgezelschap. Burgemeester
jhr mr. F. H. van Kinschot sprak zijn
hoge gasten toe, met name ambassadeur
De Busbecq en chef d'éguipe Joop van
der Touw.
Na een kort historisch overzicht, wees
de burgemeester op de hoogst belang
rijke, typisch Nederlandse onderneming,
die het bloembollen bedrijf is. Hij zei ver
volgens, dat dc missive een hartelijke
groet van de burgemeester van Istanboel
die de lange weg per postkoets dwars
door de Balkan en Midden-Europa heeft
gemaakt, voor hem ook een persoonlijke
betekenis had omdat hij enige tijd ge
leden zelf kennis heeft mogen maken met
het oude Constantinopel nu Istanboel
geheten. De heer Van Kinschot besloot
met de wens, dat deze historische tocht
heeft mogen bijdragen tot een verdere
ontplooiing van de vredesgedachte onder
de volkeren. Hij bood de heren De
Busbecq cn Van der Touw een herinne
ring aan Leiden aan.
LIDO Er is niets nieuws onder de
zon Toen wijlen koning David een vrouw
van een ander veroveren wilde gaf hij
zijn krijgsoverste opdracht haar man uit
te sturen op een krijgsoperatie die geen
uitzicht op terugkeer bood.
Eenzelfde geschiedenis ligt ten grond
slag aan de film De witte duivel. Deze
historie speelt zich af omstreeks het mid
den van de vorige eeuw in de Kaukasus.
Tsaar Nicolaas I beijvert zich daar een
troep rebellen, die onder aanvoering staan
van een zekere Shamil, in de pan te hak-
Onder de bevelen van Shamil staan
twee vechtersbazen, die beiden verliefd
zijn op dezelfde schone vrouw, vandaar
dat op instignatie van de een de ander
wordt uitgezonden om een onmogelijke
heldendaad te verrichten.
Maar de film zou geen film zijn als de
koene vechter niet in zijn opzet zou sla
gen. De moraal? Ach, de goedkope smoes
dot heldenmoed of wat daarvoor doorgaat
dc mens geluk en voorspoed brengt is al
te vaak ontzenuwd dan dat deze film
er nieuwe glans aan zou kunnen geven.
Overigens zjjn de makers wel geslaagd
m hun opzet een niet vervelend spek
takelstuk op de markt te brengen, voor
wie niet te veel eisen stelt.
(Harde strijd en leer om leer)
Advertentie
Champagne 1.50 per glas
Wordt gereserveerd in de kelders van
„Het Oude Koningshuys"
Hong. Shasligh restaurant.
SASSENHE1M TELEF, 8240.
j 1~"VS GELE, meer dan 100 jaar oude Floriade-postkoets heeft gistermiddag
j bij haar binnenkomst in Leider} duizenden mensen op de been ge-
a bracht. Omstreeks drie uur arriveerden de door vier paarden in tweespan
getrokken koets met de tot de karavaan behorende personenauto's en
veewagens bij de Wilhelminabrug, de diep-brui gebrande chef d'équipe,
- Joop van der Touw, op de bok. Ter begroetinng waren hier onder anderen
aanwezig de Leidsche Studenten Carrouselvereeniging en de Burger-Rij-
vereniging. Instructeur A. C. van Woerden heette hier, gezeten op zijn
5 j paard, met een elegante buiging in het Frans (de diplomatentaal) de in de
B koets gezeten Ogier Ghislain de Busbecq (de 56-jarige Nico van Vliet) wel-
i kom. (Vierhonderd jaar geleden was De Busbecq ambassadeur van keizer
e Ferdinand van Oostenrijk en door zijn bemiddeling kwamen de eerste
tulpen naar Europa.)
De koets zelf viel vele aanwezigen bij
deze zonnige intocht zicht- en hoorbaar
I wel een beetje tegen. Dat ze toch de
verleiding om te komen kijken niet had
den kunnen weerstaan, was begrijpelijk.
Het is bepaald geen alledaagse gebeur-
j tcnis. dat in deze gestroomlijnde tijd een
1 oud postkoetsje een toebt van meer dan
l 3400 kilometer maakt. Op 30 maart startte
t men uit Istanboel. nadat van de burge
meester dezer Turkse stad een kistje met
tulpebollen in ontvangst was genomen;
bijna zes weken later rijdt de karavaan
achttien mannen en negen sterke Gel
derse paarden (het tiende stierf bij het
B vertrek uit Turkije) Leiden binnen.
Zoiets spreekt tot de verbeelding!
