Diakonale renaissance
GEESTELIJK
LEVEN..
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 7 MEI 1960
Oecumenische hulpverlening in Grieks bergdorp
Speeltuin
Het is bevrijdingsdag. Door de open ramen dringt van
uit de speeltuin het geroep van kinderstemmen naar
binnen. Een wat schorre versterker legt er nog een
schepje op met het lied „En dan gaan we naar de
speeltuin".
[s het de sfeer van het speeltuin-bevrijdingsfeest dat
me Chesterton nog eens uit mijn boekenkast doet ne
men? In zijn boek Orthodoxie" schrijft hij op
gegeven ogenblik: „Christelijke leer
tucht mogen muren zijn. maar z
een speeltuin. Het christendom
ting, waarin het genot
christelijke
ijn de muren van
de enige omlijs-
het heidendom bewaard
de diaken van Fragla leert mannen wecken en varkenshokken bouwen
Hij kan nog niet goed los komen van dit beeld, want
hij vervolgt: Wij kunnen ons een aantal kinderen
voorstellen, spelend op den vlakken, dicht met gras
begroeiden top van een hooggelegen rotseiland, mid
den in de zeel. Zo lang er een muur op de rand dei-
klippen stond, konden zij zich veilig aan de wildste
spelen overgeven, en de plaats de luidruchtigste van
alle speeltuinen maken. Maar de muren werden af
gebroken en het naakte gevaar der steile klippen
werd blootgelegd. De kinderen vielen er niet over;
maar toen de ouders hen kwamen opzoeken, vonden
zij hen angstig bijeengehurkt in het midden van het
eiland en hun gezang was verstomd.
We kunnen Chesterton van overdrijving beschuldigen,
maar heeft hij in zekere zin niet onze tijd beschre
ven? Veie muren van zekerheden zijn weggevallen.
We mogen (in sommige kerken) niet meer spreken
van „belijdenis" maar van „ons belijden". De na
druk is komen te liggen op wat wij geloven, maar
de ervaring leert dat ons geloof vaak zo schriel is,
en daarom ons belijden zo schraal.
Waar de zekerheden wegvallen wordt de kerk een ang
stig groepje bijeengehurkte kinderen ergens op het
middenveld, of een stelletje waaghalzen, die zichzelf
griezelig maken door over de rand van de klippen in
de onpeilbare diepte te kijken. Zij zijn het soort
christenen die zijn gaan spreken over „het gevaarlij
ke leven". Het gevaar ligt niet in de groene wei
van de speeltuin, maar in de diepten buiten de weg
gevallen omheining.
Zo zijn er twee soorten christenen. Zij die zich terug
getrokken hebben in het veilige midden, en alleen
l maar waarschuwing toeroepen aan hen die één stap
durven doen en zij die proberen zo dicht mogelijk
bij de rand te leven zonder er af te vallen. Beide
groepen hebben het spelen verleerd.
(Van een onzer medewerkers) Turkse handen geweest,
sporen van de Turkse overheersing deren hebben.
'EN zuiden en zuidoosten van Griekenland liggen ontelbare eiland- zVn, nog overal te herkennen. Nog maal fout
dat jullie geen kin-
Hele-
Toen
keken ze weer in de
ordt linnenkast die die
n dc weidse naam niet eens
spreken waard is, want hij be
ult een plank,
zijplank,
TEN „leden hee.te dit
A jes. Verreweg net grootste is Evvia. Het is een langgerekt dorpje, dat nu Prokopion
eiland dat wel 175 km lang is en op het breedste punt ongeveer 70 km "°g he^cViam^s
breed. Eigenlek dacht ik dat we er met een boot heen moesten varen een Grieks dat doorspekt is met staat
en we van onze jeep weinig nut zouden hebben. Maar al spoedig ver- Turkse uitdrukkingen. De kerk een
telde een vriend dat er een brug aangelegd is van het vaste land ïïïhtd"" tonèdnu!"in gOTdtoUnl<en
van Griekenland naar Evvia. Van Athene tot aan die brug was Istanboel (het vroegere Constant!- zeiden
ongeveer tachtig kilometer. We reden door bergen, daalden af in 3mre"de"«chnTrUeÓe°d" oo"J
brede dalen. Met spanning keken we uit naar die brug. Eigenljjk uit Turkije afkomstig zijn.
dachten we allemaal aan een soort mammoet-Moerdijkbrug. Groot
was onze teleurstelling toen bleek dat de zee niet breder was dan
een oude vestinggracht.
Tc weinig
De helft van het eiland
is het eigendom van de
Engelse familie Noël
Baker. Een van de Noël
Bakers was een Nobel
prijswinnaar. De tegen
woordige eigenaar be
zoekt het eiland vry re
gelmatig, als hij zich
tenminste vrij kan ma
ken van zijn werkzaam
heden in het Engelse
Hogerhuis. De naam
Noël Baker heeft op dit
eiland dan ook een ma
gische klank. De bevol
king staat al eeuwen in
dienst van deze land
eigenaren, maar zij heb
ben vanuit hun Engels
imperium niet de voor
uitgang overgeplant. De
tradities en gebruiken
van het eiland zijn al
honderden jaren lang
volkomen onveranderd.
We waren nauwelijks op
het eiland toen wij bij
het eerste Griekse kof-
Echtpaar Blankers
a een eindeloze tocht kwamen
we eindelijk in Faragla aan. We
Je* waren wat teleurgesteld dat we in
fiehuis dat we zagen bet dorp niet het bekende plein
stopten. Naar Griekse vonden waar al de openbare ge- viij.uk
gewoonte zaten een aan- bouwen liggen. Faragla heeft geen vanaf hun dertiende
En ze zeiden: „Hebt
u maar 12 lakens?"
En toen vertelden zij
trots dat zij er wel
vijftig hebben, want
postkantoor en zelfs geen gemeen- jaar werl«n deze meisjes s
tphuis. Er ctaan 9 loon maar tnof -r -
hpoMKanioo
p tehuis. Er staan alleen maar wat m^et" hun" prika'bZe
ouderwetse keukenstoe- armoedige houten huizen, of nog JKJ,
1t>n nr» het terras. Wp armoediger hutten van riet en
len op het terras. We armoediger hutten
hadden nauwelijks plaats or>
genomen en onze koffie gfUWVSi ÏLTeï «5 ft ÏÏ5S £"«r
ujvi door totdat ze gaan
wen, lakens, slopen, handdoeken,
onderjurken -
armenzorg tot dienstbetoon
GAF DE KERK EEN NIEUW GELAAT
Tussen Siefanus en de Inter Church Aid, de interkerkelijke hulpverle- dat de kerk meer moest doen dan
ning die uitgaat van de Wereldraad van Kerken liggen bijna 20 ecuwen de armen in het leven houden, dat
kerkgeschiedenis <rn nauwelijks vijftig jaar diakonale geech.eden. De jjglj.
eerste diaken werd gekozen om het werk van de apostelen te verlichten, ken drong Qok het ^set door dat
omdat door gebrek aan tyd de weduwen van de Grieken by de dagelykse er geen sprake mocht zijn van een
verzorging werden verwaarloosd. De apostel werd de mond, de diaken dc diaconaal „congregationalisme",
band van de kerk, De moderne diaken is dat nog. Of moeten we eigenlijk waarbij als motto gold: Ieder
zeggen is dat weer opnieuw? Nauwelijks vijftig jaar geleden was hy eigen- voor zich en God
lyk niet meer dan een hand die de beurs van de kerk gesloten hield.
- In
besteld toen ze ons al gelopen dagen in een modderbad vriendinnen
met ontzag in hun stem was veranderd. Toen we uit de beek om ai dat goed, dat meters
vertelden dat een uur te ieeP stapten zakten we dan ook en meters lang is „dicht te slaan"
voren de grootgrondbe- Pr°mpt tot onze enkels weg in de zodat het weefsel vaster en wit-
zifter langs was komen 'X* t°L8e w°rdt- Ze doen dat.?el, hu°
stenen huizen van Faragla, en bo- 5q handdoeken en hun 50 slopen
rü°e ™Edien iW. er nog e£n ,sLe,neP en lakens, met hun 25 onderjur-
gebouw dat later een school bleek ken en jqo zakdoeken. Maar ze
loop van de vele jaren *e z'in- Verder stonden er slechts hebben geen gordijnen voor de
wat al niet. Een tellen. Er waren een paar weck
flessen te koop in het dorp, en de
mannen hadden ze mee naar huis
genomen. Ook
aantal krotten, met voor een ramen. Dat is niet nodig.
laiui (UCU kjs uutuoau uc deze taotten de gemeenschap-
bevolking gaven ze kleine napjes PellJKe
waarin deze mensen tegen
Zo heeft Jo hen daar hun eerste
i bakken, les gegeven. Ze heeft hun gordij-
den Wim en Jo Blankers.
de bomen steeds meer zijn 1
JPP SU! Reeds vier jaar woont dit nog aelf aan hun uitiet bezig zijn wil-
dwenen, worden de bevolking zelfs betrekkelijk jonge echtpaar in len dat «elf ook wel proberen. Ze
deze inkomsten onthouden. De Griekenland. Zij werden uitgezon- komen nu op naailes, van kllome-
grond is schraal. Het water den do°r de Wereldraad van Ker- ters ver weg uit andere dorpen,
stroomt van de bergen snel in de ken voor de oecumenische hulp Ze lopen urenlang om iets te le
beken en een goed irrigatiesy- aan kerken en vluchtelingen. Ze ren. Sommige oudere vrouwen
steem, waardoor het water in de hebben eerst ergens in het Noord- spreken wel van „malle fratsen",
grond wordt vastgehouden ont- westen in Ionanlna gewoond, toen maar dat deert hen niet. Meestal
breekt ten enen male. Het i's dan in Macedonië en wonen nu reeds iljn de meisjes uren te vroeg. Dat
ook geen wonder dat de bevolking )ve.er eni8® maanden hier. Hun doet er niet toe, want ze hebben
arm is. huis had lang leeg gestaan. Het de tijd.
was oorspronkelijk gebouwd voor
Haarspeldbochten een van de leden van de Noël Ba-
De weg van Athene tot ht. ullvC4uaai veie ssra«ü moor w«s -
land was uitstekend, maar het as- t0t een ruïne vervallen. Bezettings. teest
fait maakte toen plotseling plaats troepen hadden er in gehuisd
modder met kullen. De weg alles wat niet al te
Pasen
We waren in Evvia toen het paas-
'oor de deur stond. Pasen
groots familiefeest dat nog
intenser wordt gevierd dan bij
jur Lcu en oou voor ons allen, kronkelde met scherpe haarspeld- genomen. De vloerenS ontbraken 52&Ï?nn"in Tu^rlel fantas"
lijk niet meer d.n een hand die de beur. ver. de kerk geelot™ hield. Vooral toen men ïich bewust iHul V d.e /aamkoiiinen w.ren je. "„{.""uurln. Daar kómen straks
De „dagelykse verzorging" bestond uit het wekelyks of niaandelyks ver- werd dat de diakonie meer moest ogenbljk werdQn we verrast door In °tnt „vMmnde eieren in die ze mee naar huis
•trekken van een paar gulden en wat gedragen kleding en dan alleen doen-^an alleen eigen meelevende efn uitiïTht verassende -.rHh.oTrPoS? wïl nemen al« een verrassing voor de
maar aan de echt meelevenden" van de gemeente. De weduwen van de SS3E' v^" hef eerst SmL "uiswas e^l dof.do gfword^ op" de^clïb" 'oToude^
„Grieken werden opnieuw verwaarloosd. duidelijk in de openbaarheid door ^e,l^k" de "W ®P al het na- voor ratten, die er in menivten maakt op de „club De oudere
I conferentie Sie ln september T» huwden. Het echtpe,
we huis is nog lang niet klaar.
in menigten
t, een conferentie die in september m«- nuisaen. net eentpaar woont
«r j orm® .plaatfte het la^er waren ze zover dat zij de 1941 werd gehouden. Daar werd de i ,f°£ chauffeur twee jaar, heeft al heel wat
Woord weer in het centrum van Vereniging van Diakenen' kon- diakenen de zinspreuk „door de ee,n d,epe kuü de m"cht over betering aangebracht.
kerk voor allen" in het hart ge- ?et ,tuur
grift.
Dat kon niet alleen maar ge
schieden door plaatselijke kassen.
II uiunea een Reeds enige jaren bestond er een
eieen blad uit kas tot onderlinge hulpverlening,
eigen Diaa uit Uit de2e centrale kag konHon hl1,T.
behoevende diakonieën
lied
de kerkelijke opdracht. De diako- den oprichten,
nale renaissance van de laatste Het was nog maar een klein be-
vijftig jaar leerde de kerk weer gin. Ongeveer 140 leden traden in
dienen. Niet langer is de diakonie dat eerste jaar toe. die 26 dlako-
een schrikwoord, de vergaarbak ïieën vertegenwoordigden, maar
van allen die snel of langzaam tij slaagden er toch binnen
langs de maatschappelijke glij- laar in om n
baan zijn afgegleden naar 's le- .e komen,
vens laagste punt. En toch
nog geen vijftig jaar geleden dat
verliezen
langs de steile helling naar bene
den zouden storten. Langs met In de toekomst zullen hier de
jonge dennen beplante hellingen mensen die behoren tot het We-
reden we in noordelijke richtin- reldraad-hulpteam, die in de om-
IS vragend naar het liggende dorpen werken, voor
pen door het enthousiasme
de mannen. De volgende week
kwam hij Wim weer opzoeken.
Het was prachtig gegaan, vertel
de hij. Hij had zijn vrouw precies
uitgelegd wat ze moest doen en
beiden waren dadelijk aan de slag
gegaan. „Kyrie (meneer)", zei
hij. „het wecken maakt het bui
tengewoon lekker, veel lekkerder
dan gewoon vers." Ze hadden
de geweckte groenten de volgen
de dag achter elkaar opgegeten en
zo moest Wim hun weer leren dat
dat niet de bedoeling was.
Kunstmest
leren hun
grond beter te bebouwen. Wim
leert ze kunstmest gebruiken. Ze
kunnen allerlei soorten kunstmest
kopen, maar tot nu toe kochten ze
eigenlijk maar een soort. Dat was
de enige waar ze vertrouwen in
hadden. De man die de kunstmest
verkocht had hun nooit geleerd
dat je verschillende soorten mest
moet gebruiken. Hij wist het ei
genlijk ook niet Maar er wordt
aandachtig naar Wim Blankers
Broeikas
Een onderw^zer in het dorp
heeft gezag. Hij voelt voor de ge-
nauwelijks een grotere schande
Armenzorg
mtdcjecentralVkai'kOTde'nhuit: d<>rpJe Fdr*«U' SfmSÏÏÏÏ KES"b!m*traü^blSteï enÏÏluws°rokjè™
igr&nsvsss m^fr57.Skrewd,er"d.^:ï: hv^££rr..': Ja w n RA SDRISNS
weekenden bijeenkomen". Zij zullen °a^aen 5e T-lUe
de mensen leren hun grond beter 5!^?^ *n.bJa."w*
Pten lustig verder. Ter ere „ccn mj voen voor
van ons zongen ze een Nederlands dachten van Wim Blankers
lied dat Jo hun had geleerd en<lat
ze straks zullen zingen als eind
mei de bisschop op bèzoek komt
met de Nomark (de gouverneur).
Voor het bezoek hadden ze witte
witte blouses en blauwe rokjes
voor het hoog bezoek
men proberen ze nieuwe dingen
tot stand te brengen. Zo hebben ze
samen een broeikas gebouwd, de
eerste van het dorp. Van heinde
en ver kwamen de mensen kijken.
Ze beginnen het ding al na te
bouwen. Ze vragen „Komt Kyrie
Blankers ons helpen" en Wim zegt
Er zijn ook varkenskotten ge
bouwd. ook de eerste van het
dorp. Eerst keken de mensen wat
raar. Wèarom zouden er varkens
hokken nodig zijn? Laat dat beest
maar rustig ronddartelen in de
woonkamer. Maar toen Wim be
zig was, kwamen ze toch kijken.
Hij bouwde een varkenskot van
de stenen die er bij miljoenen ver
spreid liggen. Hij metselde er
muurtjes van. „Prr.." zeiden de
mensen, en ze zijn zelf aan het
metselen geslagen.
Als ze over een paar jaar al
die dingen zelf kunnen, ls het
werk van Wim en Jo Blankers
van de Wereldraad van Kerken
voor hulp aan vluchtelingen en
kerken weer afgelopen. Ze kun
nen dan weer terug gaan naar
het land van Maas en Waal waar
Wim vandaan komt. Maar dit
werk krijgt Je te pakken. Je bent
van harte blij als je kan dienen.
En natuurlijk ga je dan door,
ondanks alles. Ondanks het
kleine beetje zakgeld, ondanks
het gemis aan comfort Want je
weet dat je de mensen kunt
helpen, dat je hun diaken bent,
omdat Christus voor jou de grote
Diaken was.
Het moest anders, dat wisten steun verlenen. Een van de eerste Hier eri"daar Vagen" wè"eén"b~e'wë- '5.aK "J B,jn aCïC
zij. Maar hoe het moest wisten xU centrale taken was waarschijnlijk ner van het eiland on kUm f.T®.i.®V0lkÜ,f d,enend tigemoet
soort premievrlje AOW of p.a^d
"ektoeraakeriïï mêf hft dooS 5fV".C° Duitsland uitgawéken jodan. Ook sjokken
bSje 3!polis8. dlakorde steedsmaar veraand iq ward staun verleend aan onderdui- harders
ezel langs de weg
in de verte weidden
onderdui- herders hun kudden. Onze Griekse
vingerafdrukken na op
het schone goed, maar het is
kniesoor die daar op let.
te ldjken
bekend stonden, die vol
Heilige Geest waren en ÏM
wijsheid om hun werk te kunnen kwamen 1
doent In de vorige eeuw zocht Hun doel
Dienen
- De volgende dag brachten we
-XÜjfmu Lke_r'h met Wim een bezoek aan het kof-
ongelUk
jjiaiiijeij uie goea deselfde, en die sorg bestond uit
■K! nauwelijks meer dan het uitdelen
geld. In die eerste jaren HHHHI
sij ook nauwelijks verder. Van de nationale taak is het Na een uur rijden bereikten we k."s inse»'««rn ,De kerstboom terïïêtón~naï™ejlikï S"l«r~
.de v,N,.m„. van maar een tt.povar de eigen ran- een kielt 5,.ïdbf.V<)'
Internationaal
telken, om de weg ie 'vragen! JiVten wa'ilm'mtt «««"tempt leem. het plafond
maar het acheen wel of Iedereen tint.?. ?!- „Lt.f,. v«n rware balken, er stonden een
ons steeds weer een andere rich. v.... It wit jï! -r'kk- keukenstoelen en wat
ting uitstuurde. ai" i-.f.njii- r. it tiv wankele tafeltjes. De kleine rui-
rne"kSeoo=evi'.rouvdoor;inr F ssrss.*gare tfk"..kr'ï„ffi
S n£ JS'Z,.ï!Z l't; h." "Maandblad voor Kerkell). volkeren. Kort na de oorlog wer- tod oJaWVJ' P« waren gewit. Plotselin,
1 wel volstaan met ke ArmenIorg.•,
rlprnntrfi IrrnnVtton
kenen kon
tweede- en derderangs krachten.
Rond de eeuwwisseling had de di- Groot
akonie even hard een Luther
cuutaii- Kruisien. ue wagen zat on- tv, beet. In die halfdonkere ruimte
de moddeG omdat het pas kwam er een «JSln? "ten n,annen K^te Jongens
den van de r,- Kwam er een aardbeving. De her- te eten, te Token en te drinken.
den enkele bestuursleden van de had geregend De lucht echte-was kwam
Federatie uitgenodigd om naar helder blauwende zon «ohiVmo stelde muren scheurden weer,
de belangstelling n et. Den Haag tc komen met afgevaar- ai zijn vroeaé vooHaarsfïïhïlS er vielen zelfs stenen uit.
gs
In Emmen
ten uit het vagevuur meende te
kunnen houden.
Jubileum
In deze diakonale
heeft de hervormde Federatie
van Diakonieën een belangrijke
rol gespeeld. Dinsdag a.s. viert
Toen de kerstdag aanbrak wa-
uwen ons aai we ae smalste Jw.i! .b"Jg d« opgelopen Hdj,c cci.
slechtste weg, die nauwelijks il herstellen. Net was al- vis. Een klein kopje Turkse kof-
Wmm erhalve meter breed was, in -- - - °- en zou het feest bc- TT,ot -»
de We- moesten^ slaan om in Faragla te
vergadering dlgden van andere protestantse
KbthnlTëireTfrvDeiega woraen. waarvoor twee kerken om de verzorg
Frans Etzel^ dle zielen mat -heren uit Holland" zouden over- bejaarden op zich te
j* rans j^tzei, die zielen met afla- komen. De Drentse organisator n
was er en de belangstelling be-' ,e ^toodïging kws
één^lit" t veel "jemeenten iSrVöo"r^ SdJn" "l\\n£ bSSSAIS SS SS^' SÏÏÏfïS
leefde de gedachte dat de kerke- 5 ®chhtfKundere die huIp de steile h,elling omlaa8- We wa- b.jzljnde ziekenhu?s moest wnïden b warenhuis van het dorp.
raad zelf wel wist wat er moest 2 hebben, wil helpen, maar de ren nog niet ver gekomen toen gebracht moest worden
diaconale arm wil zijn van de we na een haarscheroe bocht nlot- 8 „r D1
Jo en Wim Blankers zijn de eni
gen die over een jeep beschikken. ,Uk V1JU cc„
en per slot van rekening wonen zij uurtje te bomen met de dorpelin-
jj EiKHS 551^Si'bïï: a.r',rm*ie,pidif.w,rbd.nb4rvpoón
het ziet er nu reeds naar uit dat het besef baan dat het niet alleen h! ®rh!^L« wen. Langzaam reed de chauffeur
cliakenen en masse naar moest gaan om de diakenen, die a ®n oS de eerste zondar m te- Z ■,6eP achteruit de helling weer
1 gingen, WÉÊ- - son-
„Ik ga naar de stad!"
JAKOBA ADRIANA is in nop ièn opzicht een apart kind;
J ze kan zo bijzonder goed leren op school. In de problemen
van taal, rekenen en welke andere vakken ook steekt ze niet
enkel haar broers en zussen, maar ook alle klasgenootjes de
loef af. Het is 'n mirakel zo'n koppetje als dat donkere ding
heeft. Eerst staan de juffrouwen er versteld van, die de
eerste beginselen moeten bij brengen, en dan verbaast de
onderwijzer er zich over. Die heeft de vierde tot en met de
hoogste klas bij afwisseling onder zijn hoede: hij vergezelt
de kinderen van hun tiende, elfde jaar totdat ze niet meer
leerplichtig zijn; hij heeft kijk op de jongens en meisjes.
gebeuren t
ren en dat
nisatie var
n hoe het moest gebeu- arJJV w'1 zlJn va" de
een aparte eigen orga- wereldkerk. Het hervormde diaco- 0,
beianorpke nisa,,e van diakenen helemaal niet SJ! °v" 75 "«heem. getrokken wagen stonden. We
i aiiiert nod'8 was. p zien. ren niet zo goed of we moe
En toch werd het werk voort-
Hier komt het dorp bijeen, hiér
worden de zaken onderling be
sproken en bedisseld en hier gaat
Wim van tijd tot tijd heen c
Uit dc praktijk van een
MAATSCHAPPELIJK
WERKSTER
,.aff*cre^v,exnnh,eind
dinsdag kwam het Federatxe-be- en hielpen mee. Deze collecte aan .om m°et dat nu net op' eerste
Z9U minstens een dag duren voor toen ze er al bij kwamen zitten,
hij weer terug zou zijn. Jo bleef Een van de oudsten deed het
- achter met haar gebraden woord. Allerlei dingen Trad hij
a0"«'a j« bet Griek,-OrthodM."kerkj"e.
dan honderd vijttlg j,.r Jn'Ssa
i bereiken.
Nieuwe taken
om tie ongekende belang,telling diakoni,4n ,an5,0tcn.
in goede bonen te leiden. Reeds De grote omwenteling kwam
toen mist men dat de Utrechtse eigenlijk in de afgelopen oorlogs
zalen die waren besproken te dagen. Reeds kort voor de bezet-
klein zouden zijn om de belang- tinS van ons land werd besloten
stellenden te bergen. ®en -heroriénteringscommissie" te
benoemen die nieuwe wegen moest
Deze Federatie werd op 22 sep- zoeken. Toen was diakonie al lang U„ÏW„VC1 vail
tember 1909 gesticht. Enige dia- niet meer identiek met armenzorg, het vroegere „Maandblad" wordt
kenen uit Utrecht hadden de hoof- Jut—
den bij elkaar gestoken en ande-
ren uit het land uitgenodigd om
s de mogelijkheid te bespreken
landelijke vereniging.
950 hervormde 500 huilen, maai in mei komen
gecollecteerd en men bjer Zeker wel 25.000 mensen voor
hun jaarlijkse bedevaart. In dit STnru'vSÏ "\l,,cv'n
kerkje wordt namelijk een reli- 1 j S armoede. Maar erg
kwie bewaard, de verbrande hand la",_d_^ baar depr«»l®.n1*?:
vtru de heilige Johannes, een pre- h
diker die in 1694 ergens in Tur- hc, i zt to!n
kije od di» branricjuni»! de buurt gi
haar versierde boom. Een het hart. Kon je van melk boter
j--u» «»-- karnen? „En of.." antwoordde
Wim en begon uit tc leggen. Ze
vroegen of ze geen „beer" konden
met hun klejnp kopen voor hun varkensstapel.
al het Wim keek bedenkelijk. „Zal wel
veel geld kosten zei hy. .jnaar
als je dat nu samen doet zou het
grote voordelen op kunnen leveren
net op
kerstdag gebeuren. Ze
van al die mensi
en grote zorgen,
sjouwen en moe van het leven in
70'N geval als van Jacoba
Adriana is hem in do vele
jaren dat hij in dit dorp zijn
taak verricht, echter nog niet
overkomen. De moesten als
hij aan hen denkt, dan zucht
hij eens. De melsles houden 't
nog het langst vol, de jongens schijnen al vanaf hun twaalfde
levensjaar ae diepere geheimenissen van het onderwijs wel te
geloven.
Wéér ze in de regel hun gedachten hebben, is voor hem
een open vraag: bij het vee in de wel of op stal; bij de
vogels en de vissen langs en in de rivier; of helemaal ner
gens? Een enkeling loopt een beetje uit de trage rij, maar dat
is dan in de meeste gevallen een geïmporteerd kind, dat straks
naar een stadsschool zal verdwijnen! De meester stoomt hen
met vreugde en toch ook met wat leedwezen klaar want
zodra ze de leeftijd hebben trekken ze naar een hbs, een gym
nasium, een ulo. De volgende cursus blijven hun plekken in
de klas open en het is net of de overigen van de weeromstuit
nóg minder Diezier hebben in hun werk. Zo'n enkele aanstaan
de I
Om niet helemaal alleen te zijn 0m jullie varkensras te verbete- S eenmaal vertrokken, dan suft dc hele gemeenschap 1
?cft ze toen maar de vrouwen ren fTnH«,r„ti;i X
Kerkelijk
ni.ZP.dt-,-,)cdek"kb'""»"»'"P1 pen ilêpen"zVnaaï"btnri.n"en ïei.
f.Sïïï; Ï2& den ..kali rtjtr." wal «v„l al,
„goelenavond" betekent. Ze von-
i keken
Hemmes, diè' jarenlang ajgemeeri VoTorne.t geklede pon'mei dSTÜÏ'taïïSr hV.'ShSl1--ka°"
tnieechipn tnel rfp secretaris van de Federatie was op de borst de verbrande hand. - - --- a^er-pr"chtlg
misschien wel de als voiBt beschreven-
Twintig diakenen zaten op die dag oorlogsomstandigheden, die meer hceft piaats gemaakt voor maat- Grieks-Turkse oorlog meegebracht beiliat de diii£m» «Ten 7a d.
Armen in de ou- zijn door een van de duizenden den de linnenkas/Tnen eT »eMen
het woord, kent Grieken die uit Turkije terugkeer- zoiets alT ^rr e^ z"
d» Hond «Vd* hun ogen uit' En to®n z® d® woon-
ba™rbadd'"
rond een tafel en spraken over de dan wat ook de gelovigen het schappelijk werk. Armen in de
onbevredigende situatie waarin het besef bijbrachten dat diakonie de betekenis van he
diakonaat in de Hervormde Kerk een kerkelijke zaak was. De be- onze maatschappij niet meer,
ESk.V,.,.^e"d„™ZHU„,,r.'d.'!.n rfttingsmacht wilde olitm
Nieuwe kerk
in Madrid
de noden zijn nog vele c..
et zelden dieper indringend.
stichtingen. Er werd een ..Het behoeft dan ook geen ver-
speciale organisatie opgebouwd bazing te wekken dat de diakonie-
met aon het hoq« een jTSB-er, Ó"k"al bm'Sht S'"»v";dleidhinb?90?o
Muller Lehnmg. Alle verenigin- nog 75 proc#nt tüecn en de ker
sen kregen een registralienum- ken 25 voor d* armenzorg en is
mer. Moesten dc diakonieën zich dit laatste percentage nu gedaald
ook aanmelden? tot bijna 10 procent, er zijn zoveel
Ken werkgroep ..Kerk en Ovtr- Lodlg b^tï' he'
zwegen. Ze
keken verbaasd naar het lits-Ju-
Het eiland Ewla is lang in meaux en zeiden „Geen wonder
ter wel vertaald zou worden. De
Grieken van Evvia hadden mar
kante koppen, ze zaten geïnte
resseerd te luisteren en wilden wel
alles tegelijk aanpakken. Ze zijn
gauw enthousiast, maar als ze niet
meteen aan de slag gaan, is hun
enthousiasme ook weer gauw ver
dwenen. Wim vertelde me later,
dat hij de mannen in het koffie
huis had geleerd dat je groenten
dat is wat anders. Uit zich
zelf heeft zc zich bij de stoombadgroop g^ieid. die op
Dot is al in 't begin
der'
Tot de oudste christelijke ker- maakte een diepgaand
ken in Spanje behoort die, waar- studie van deze vraag en advi- Iedere morgen stappen
Don Juan Fliedner predikant seerde alle diakonieën dat de kehjk-maatschappelijkt
00 kei- NAAR KAMPEN
werk-
Ds. J. D. Boerkocl gaat in „Dc (Kamper) Ba-
■- hun autotje. Iedere morgen pak- zuin" in op het voorstel van ds. G. Toornvliet
- aiie gereformeerde studenten eerst aan de
dl afmin»5?ikC«nJ^Tii»\rirr«l!ChirC "lissie dic eist dflt de diakonieën ken meer dan duizend' ge'zins- - -
&S (SïSMi de huidie zich wel zouden aanmelden werd verzorgsters hun fiets om hulp v u- theologie te laten studeren en ze daarna
(bouwvoorschriften aangaande geschreven: „Wie de diakonie tc bieden waar hulp nodig is. Zij
(bouwhoogte en bouwwijze. Er is aantast belemmert de kerk in de vertegenwoordigen de diakonie,
veel geld nodig om aan de uitoefening van een haardoor neen. veel meer, zij zijn de
------ gestrekte hand
voorschriften der* Madrileense Christus opgedragen taak.'
°^rhei,d l® kunn®" voldoen cn om jn dc 50 bejaardentehuizen die
Kïnori.'lh. nlïïïi h.f'Liiï,e ,.Beeds eerd" had Prof. dr. H. „a 1945 z,jn gebouwd schuiver,
historische plaats voor het Spaan- kraemer geschreven dat „de taak Qudere vaak veraeten mensen
«e protestantisme verloren gaat. der kerk dienst is aan de wereld." t 'J,"
De heer J. Brokking. Wilhelmi- En deze uitspraak heeft de ont- uJ t,e"j'uije!ld Mnderen
nastraat 42 te Barendrecht open- wikkeling van de diakonie eigen- "e00en een onderdak gevonden
dc, op verzoek van ds. J. Flied- lijk sterk bepaald. Meer en meer n hervormde kindertehuizen. Zij
ner een spaarbankrekening bij de werd beseft dat de kerk niet JÜ" allen afhankelijk van de
Coöp. Raiffeisenbank te Baren- slechts mocht spreken, maar ook ..diakonie", maar voor hen is dil
drecht onder de naam „Kerk- moest helpen waar maar gehol- woord geen schande meer Dia-
bouw Calatrava Madrid". Giften pen moest worden. Nog hangt in konie is geen fooi meer hoe aoe(l
van ieder, die het protestantisme het gebouw van de Federatie te wf TT
in Spanje wil steunen, zijn harte- Utrecht het schilderij van de d» maa.r de
lijk welkom. Het gironummer van barmhartige Samaritaan als een de }üe''d uitgestrekt. In
de Coöp. Raiffeisenbank in Baren- motto van de hervormde diakonie d.e diakonie is het Woord weer
4>«cht luidt: 354019. Maar toen men ging beseffen daad geworden.
een practische verdere opleiding naar Kam
pen te zenden dat dan een seminarium zou
moeten worden. Hij heeft in het artikel van ds
de kerk. En Toornvliet slechts een paar woorden gewijzigd:
Waarom stuurt men niet alle theologische studen
ten naar Kaïnpen? Hetgeen voor de studenten beter
is. In liet grote woelige Amsterdam hebben ze zo
veel afleiding, dat dit de studie wel eens niet ten
goede zou kunnen komen. In Kampen ls groter mo-
jclykheid tot geconcentreerd studeren. Daarna kun
nen alle studenten naar een seminarium in Amster-
dam ze mogen wat my betreft de naam thcologi-
sche faculteit behouden 0111 grondig gevormd te
worden voor de praktyk, waartoe daar de beste kan
sen aanwezig ayn.
TELEVISIE EN l»OOP
Ds. Rfyksen?) te G(ouda?) in „Dc Saambin-
sr
Het moet voor
behoren tot de j
visie twee dingei
verenigen zijn.
.Ie «rfr,ld en om
van de wereld en dragen het teken
dc wereld Ie behoren. Daarom, wit
TV/IAAR die Jakoba Adrians
J'-i- zelf heeft ze zich bij dt
ccn toelatingsexamen wordt afgericht. Dat is al in 't begi
van de vijfde klas, en de aparte behandeling pleegt de klein*
slachtoffers veel tijd te kosten plus bloed, zweet en tranen: er
valt heel veel bij te spijkeren, want het tempo in de lagere
klassen mag beslist niet hoog genoemd _worden. Maar temid
den van de otterende, haast jankende zwoegers, dic na school-
tijd afgericht worden voor een hogere dressuur zit me daar
die Jakoba Adriana soms hautain, vaak verveeld en altijd in
zichzelf opgesloten tc kijken of ze alles allang weet. En het
gekke is dat ze alles na één behandeling, na één nietige vin
gerwijzing inderdaad al weet. „Ze lijkt wel op....", heeft de
onderwijzer tegen het hoofd gezegd en toen lang gezwegen
omdat hij geen goede vergelijking wist te vinden. „Ze lijkt
wel op een levend geworden versneld leerplan!" heeft hij
toen vastgesteld.
der van ons diiidclyk zyn dut liet
ïcentc en het kyken uuur tie tele-
Ün. die onmogelijk met elkaar tc
zc doop mnakt scheiding tussen
ij afgezonderd
zegel niet by
dc televisie
kykt. verloochent zyn doop en miskent hel
1 boven do wcreldling gegeven is.
ïdit, dat het
RO.MIN F.ES-D AGROEK
Ds. IJ. K. Vellenga publiceerde in het „Gere
formeerd Kerkblad voor Drente cn Overijssel'
een gedeelte uit zijn dagboek van de bevrijdings
dagen:
9 mei, 1945: Woensdag. Deze dag werd guternvom
ineens tot nationale feestdag geproclameerd. Mor»
dus vanmorgen weer spreken, want nationale fer»i
dagen aün pastorale Hjdensdagen. Met drie kwartii
de samenkomst beëindigd. Had reeds tweeman! rei
bevrijdingstoespraak gehouden. Wist weinig nieuw
meer te bedenken. Ieder hceft vandaag vry, Ilr
merkwaardige it dat niemand geld uit kan geven
omdat er niet» te koop is. Er is niets te roken, niet
te eten, niets te drinken. Dc kinderen werden van
middag getracteerd, maar ik weet niet waarop.
S ,nA.AT ze dan notlr dc *tad?" heeft dat schoolhoofd ver-
<2 ',yj baasd geïnf umeerd. Hij heeft het nog nooit meegemaakt
<1 dat een kind op dic bovenverpllchte schooluren kwam, zonder
j- dat de ouders er eerst met hem over gesproken hadden, maar
2 noch de vader, noch de moeder van Jakoba Adriana hebben
t cr met hem over gehad. Ze is zo maar uit zichzelf op ko
lt men draven. Het is trouwens ondenkbaar dat haar ouders deze
wens kenbaar zouden hebben gemaakt; het Is zelfs ondenkbaar
d»t van hun andere kinderen ambities in deze richting zou
a- hebben, want die zijn al blij als zc niet één of meer klas-
r scn cloubieren, ondanks het genoemde niet hoge tempo. En de
o stad? Die is voor vader oefenaar het kort begrip van allo on-
V menscMjke zonden; een stad des verderfs; het grote Babyion
uit dc Openbaringen
..7E ,z?gt dat ze naar de stad Seat!", weet de meester mee te
delen. Meer inlichtingen kan hij niet verschaffen, want
noch met vriendelijkheid, noch met een pook krijg je uit Ja
koba Adriana nadere gegevens. Ze geeft onmiddellijk antwoord
op iedere wetenschappelijke vraag: ze lepelt de gebergten van
Japan cn rivieren van Zuid-Amerika feilloos op; ze weet ant
woorden uit haar hoofd op sommen, die nauwelijks op het bord
verschenen zijn; ze goochelt me! graven en stadhouders en
leningen of het knikkers zijn maar informeer nooit bij haar
iaar iets persoonlijks, want dan verstart zc Ze heeft wel moe-
en verklaren dat ze naar de stad gant. maar probeer geen na-
1ere details uit (e vorsen Welke stad welke school, wanneer,
waarom, waartoe informatie geeft de in gesprok-toon, Je
kunt wachten tot je een ons weegt.
WIJKPRBDIKANT.
