CHRISTFLIJ
Moderne Franciscus
van
Jap
an
Spel als vorming
tot christen
RICHARD
Rome en Reformatie in
eenwordend Europa
Personeelsgebrek treft
elirist. bibliotheken
Een woord voor vandaag
beva'
bevalt
u beter
Kanttekening
2
KAGAWA OVERLEDEN
(Van een onzer redacteuren)
derne Franciscus van Japan;
predikant, evangelist, en bovenal
sociaal hervormer, stichter van
de vakbewegingen en het coöpe
ratiesysteem is overleden. Met
deze tijdgenoot van Albert
Schweitzer is een van de laatste
grote figuren uit de jaren twintig
en dertig heengegaan. Na een
langdurige ziekte werd de twee
en zeventig-jarige, bijna blinde
geestelijke leider van Japan, de
eerste Aziaat die de Nobelprijs
won, voorgoed thuisgeroepen.
Kagawa had een gemakkelijk leven kun
nen leiden. Reeds bij zijn geboorte had
hjj alles mee. ook al was hij de zoon var
een even welgesteld als losbandig kei
zerlijk ambtenaar en een geisha. De toe
komst was reeds voor hem weggelegd.
Hij zou een even hoge functie bekleden
als zijn vader.
Maar Kagawa werd een volgeling
Christus. Van een Amerikaanse zende-
ling leerde hij Engels, maar deze man
leerde hem meer dan grammatica en
idiomen. Vrijwel geen les ging voorbij
of Kagawa zag in het leven van zijn
leermeester iets van het geloof dat wer
kelijk het leven kan veranderen. Het
duurde dan ook niet lang of na een lang
Christen had hij nog een rustige toekomst
tegemoet kunnen gaan als Christus voor
hem niet meer was geweest dan de
wenkende Heiland die aan het einde van
het leven een rustige eeuwigheid schenkt.
HERVORMER
Kagawa was niet voor de verlos
sing van zijn eigen ziel een christen
geworden. Van meet af aan besefte
hij dat de boodschap van Christus niet
slechts iets te maken heeft met het
hiernamaals, maar dat er geweldige
consequenties zijn voor het heden. Ka
gawa wilde niet slechts een christen
zijn, maar ook als christen leven.
Evenals de Idiase leider Ghandi
hu gegrepen door de woorden van Chris
tus in de bergrede. Ghandi echter pro
beerde die bergrede in de praktijk
te zetten, maar verwierp de Heer
de bergrede. Kagawa wilde uit de berg
rede leven, omdat het de woorden
ren van zijn Heer.
Daarom nam hij de woorden
Christus tot de rijke Jongeling letterlijk:
„Ga heen, verkoop al wat gij hebt
geef het aan de armen.
te hij een stapel oude tijdschriften. Over
de oude lettertekens was in het Japans
heengeschreven. Een beetje verontschul
digend zei Kagawa: „Ik was ziek en
moest enige maanden in een vissersdorp
doorbrengen Ik was er bijna gestorven,
maar er was hier nog zoveel voor mij
te doen dat ik niet sterven kon. Toen ik
daar was begon ik mijn gedachten op
papier te zetten en omdat ik geen geld
had om papier te kopen gebruikte ik
maar al het oude papier dat ik kon
den."
De journalist heeft nimmer een artikel
over Kagawa geschreven, maar wel nair
hij het manuscript mee, en liet het uit
geven. Het bevat de levensgeschiedenis
van Kagawa die in 1920 in een Neder
landse vertaling verscheen onder de ti
tel: „Ga uit in de Graten".
Tientallen boeken heelt deze man
geschreven, romans, brochures, vlug
schriften, politieke verhandelingen
theologische werken. Er was een tijd
dat ieder van zijn boeken de uitgever
schatrijk kon maken. Sommige boeken
verkregen een oplage van 500.000.
Maar zelfs bij het uitgeven van zijn
boeken toonde Kagawa dat hij niet
voor zichzelf leefde. Hij gebruikte hon
derd gulden per maand voor zichzelf,
de rest besteedde hij voor zijn werk.
Maar ook de uitgevers hielp hij. Tokio
was bijna verwoest door een aardbe
ving. Zorgvuldig zocht Kagawa
ieder boek steeds weer een andere uit
gever, want door een boek van hem
werden zij weer op de been geholpen.
LERAAR
Kagawa is een socialist genoemd, i
beter is het te zeggen dat hij de chris
telijke sociale beweging van Japan heeft
gesticht Hij stichtte wat hij noemde de
..Koninkrijks Gods-beweging", die zich
ten doel stelde de boodschap van het
evangelie in de praktijk van het dage
lijks leven toe te passen. Voor de kerk
begon te denken aan het gewone ambt
de gelovigen, waarover in de laatste
tijd veel publicaties zijn verschenen leg
de Kagawa in het Oosten reeds grote na
druk op de waaHc van de leek.
Kagawa was met al zijn veelzijdigheid
een eenzijdig mens. Hij wees steed sweer
op het gevaar van een individualistische
vroomheid, die de grote vragen va
tijd aan zich voorbij laat gaan. Het e
gelie had voor Kagawa direct betrekking
op de sociale toestanden
Dat is de reden dat velen hem wel
weten hebben te zeer verstrikt te zijn
geraakt in wat de Amerikanen hebben
genoemd het ..Social Gospel", het sociale
evangelie, dat vaak geen evangelie
was. Maar zijn eenzijdigheid was ook zijn
kracht, want daardoor heeft hij voor Ja-
oan een ongekend grote betekenis ge
had. Kagawa was een accent op het
evangele, een noodzakelijk accent in zijn
tijd.
olg mij." Als 21-jarige
dent trok hij op de vooravond_v--
mis 1909 de achterbuurt i
Jaarvergadering I.R.V.
Ds. C. B. Bavinck
werd voorzitter
het Internationaal Reformato
risch Verbond afdeling Nederland
zijn jaarlijkse algemene ledenver
gadering in Bellevue te Amster
dam. Deze werd geopend met een
huishoudelijk gedeelte, waarin o.m.
de aftredende bestuursleden wer
den herkozen. Het I.R.V. had, sinds
de benoeming van prof. dr. H. Jon
ker tot hoogleraar aan de Univer
siteit van Utrecht, het nog steeds
zonder voorzitter moeten stellen.
Thans echter kwam het dagelijks
bestuur met het voorstel om ds.
C. B. Bavinck uit Amsterdam-Oost,
voordien in Brussel, tot voorzitter
te benoemen, welke benoeming
door hem ook werd aangenomen.
De algemene vergadering werd geleid
door ds P. N. Kruyswijk, waarnemend
voorzitter. Dr. W. P Berghuis, lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal, en
lt.-gen M. R. H. Calmeyer, staatssecretaris
van defensie, traden op als spreker over
het onderwerp: Rome en Reformatie in
het een wordend Europa.
Dr. Berghuis
Na de oorlog, aldus dr. Berghuis, staat
de verhouding RomeReformatie sterk
in de belangstelling in vele discussies en
gesprekken. Er zijn echter talrijke ver
schillen, maar ook overeenkomsten:
1) Theologisch gezien beschouwen wij
Rome als dwalend;
De Reformatie moet juist in deze tijd
tegenover Rome duidelijk een eigen
3) Reden tot dankbaarheid geeft ons het
feit, dat vooral in bepaalde stromin
gen in de R.K Kerk de oorzaken, die
tot de Reformatie geleid hebben, meer
begrip vinden;
Samen met de R.K. Kerk belijden wij
dezelfde Jezus Christus;
5) Over de plaats die de bijbel in het
dagelijkse leven inneemt, de gedachte
souvereiniteit in eigen kring
PACIFIST
Hij was ook pacifist In 1954 werd
hij gekozen tot vooizitter van de „We
reldbeweging voor een wereldrege
ring." Hij heeft in het politieke leven
consequenties getrokken waarin tcij
hem niet kunnen volgen, waarvan we
zelfs moeten zeggen dat toe betwijfe
len of zij zelfs voor hem juist waren.
Misschien is dat ook wel de reden ge
weest dat hij toch een vergeten mens
is geworden, nog voor zijn dood. In
1956 werd hem de Nobelprijs verstrekt.
In zekere zin was deze prijs
een uitroepteken achter zijn le
ven. Hij bracht in zijn ouderdom
niet meer de kracht op van een
Adenauer, een Eisenhower. Hij
was wat wij zouden noemen bijna
reeds een uitgebluste vlam, die
fel oplaaide voor de laatste we
reldoorlog. Hij was een man van
zijn tijd, van die tijd een moderne
Franciscus, die zijn welvaart op
gaf opdat anderen in de zegen
van de welvaart zouden mogen
delen. Wij worstelen veeleer met
de vloek van de welvaart die een
eigen problematiek geschapen
heeft en om een eigen Kagawa
roept.
kom
stu-
i kerst-
i Tokio. Sjin-
kawa met een kruiwagen waarop zijn
laatste bezittingen lagen binnen en ging
wonen in een krot, waar niemand durf
de te komen omdat er de geest van een
dode rondwaarde.
Sjinkawa was de sloppenwijk van de
stad, het laagste punt van 's levens
skihelling. Zelf schrijft hij ergens:
,JHier leefden opgepakt elfduizend
mensen, waaronder achthonderd ont
slagen gevangenen, zevenhonderd en
vijftig waren kreupel, blind of geeste
lijk minderwaardig. Wie niet op de
een of andere wijze lichamelijk, gees
telijk of maatschappelijk aangetast was,
bleef niet in Sjinkawa."
Maar hij verwaarloosde zön studie
niet. Na een jaar werd deze man die
een zwakke gezondheid had zo ziek dat
hij nauwelijks het leven er afbracht. Hij
besefte dat hij meer moest weten om
deze mensen te helDen. Daarom trok hij
in 1914 naar Princeton, de Amerikaanse
universiteit van de Presbyteriaanse Ker
ken. Maar toen hij als presbyteriaans
predikant in zijn eigen land terugkeerde
trok hij weer naar zijn achterbuurt.
SCHRIJVER
Op een dag verscheen in deze buurt
een goed geklede vreemdeling die zich
in een ricksja een weg zocht. Als jour
nalist was hij naar de buurt gekomen
op zoek naar kopij. Een vrouw zei te
gen hem: „U moet naar Kagawa gaan."
De man had nog nimmer van hem
gehoord en vroeg: „Wie ls dat?" Ze
keek een paar andere vrouwen aan.
niet goed wetend wat te zeggen, tot
plotseling een kleine kreupele jongen
antwoordde: „Dat is de man die ons
allemaal helpt."
Urenlang sprak deze bezoeker met Ka
gawa. Hij las de titels van de boeken in
zijn boekenkast en verwonderde zich
over zijn belezenheid. Plotseling ontdek-
(Van onze sociale redactie)
Het protestants-christelijk biblio
theekwezen verkeert door perso
neelsgebrek in een noodtoestand.
Slechts drie christelijke openbare
leeszalen en bibliotheken in Neder
land kunnen bogen op een bevoeg
de directie. Om ook maar gedeelte
lijk aan de subsidievoorwaarden te
kunnen voldoen, zouden er eigen
lijk dit jaar nog een tiental direc-
teursdiploma's en een vijftiental
assistentsdiploma's behaald moeten
worden. Doch de kandidaten hier
voor zijn er niet.
Zo ongeveer schetste de heer Jac
Zwier, rijksinspecteur van toezicht op
openbare bibliotheken, de situatie
waarin de protestantse bibliotheken
momenteel verkeren. Hij deed dat ii
een causerie op de algemene vergade
ring van de Bond van christelijke
openbare leeszalen en bibliotheken in
Nederland, die zaterdag in Utrecht
werd gehouden.
Volgens de heer Zwier is het perso
neelsgebrek niet alleen te wijten aan
de geringe animo, die voor dit toch
voortreffelijke beroep onder jonge men-
bestaat. Het is tevens een gevolg
i het feit dat lang niet alle jongens
meisjes van protestanten huize die „erdcn de cersle bijdragen
opleiding gevolgd hebben, de chris-1 zegd.
de positie
verschillen r
testanten va
de kerk t.o.v. de staat
oms-katholieken en pro-
mening.
Dr. Berghuis sprak ook over de moge
lijkheid Van een Nederlandse C.D.U. Deze
gedachte, die momenteel heel sterk in de
kringen der r.k. jongeren leeft, meende
dr. Berghuis echter te moeten afwijzen
en wel omdat de historie der politieke
partijvorming in Nederland geheel anders
ligt dan in Duitsland. Het is zeer zeker
zinvol om vast te houden aan een eisen
reformatorische gestalte in ce politiek
Verder gesprek is evenwel geenszins
waardeloos, volgens dr. Berghuis.
Als belijders van dezelfde Christus
zijn wij sterk op elkaar aangewezen en
komen wij voor dezelfde moeilijkheden
staan. De verbondenheid van de
Chr. Dem. partijen moet tot uiting ko
men met het behoud van eigen organi
satorische zelfstandigheid.
Spreker wil de suggestie van Rome
n met een gemeenschappelijk verkie
zingsprogramma te komen, beslist af
wijzen, omdat dit een gemeenschappe
lijke fractie inhoudt Wel wilde hij de
verkiezingsprogramma's in onderling
overleg vaststellen.
Eenwordend Europa
In Europees verband bestaat er reeds
de Internationale Unie van Chr. Dem.
partijen. In het Europese parlement vor
men de Ned. chr. dem. partijen één
fractie en deze eenheid moet gehand
haafd worden volgens dr. Berghuis.
Over de Europese verkiezingen werd op
gemerkt, dat wij hierin een zeer duide
lijke beslissing moeten nemen, vooral
met het oog op andere chr. dem. par
tijen in Europa. Moeten de chr. dem.
partijen dan met een gemeenschappelijk
verkiezingsprogram komen? Dit ligt
de lijn van de huidige situatie.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Jutrjjp-Hommerts: A. P.
Nauta te St. Johannesga.
Benoemd tot bijstand in het pastoraat
te Hilversum: ds. J. Kooij, a.s. emeritus
predikant te Amsterdam.
Emeritaat: Ds. D. Louwerse te Tuil,
Geld., hoopt 1 mei met emeritaat te gaan.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Schildwolde: P. N. Kruys
wijk, kand. te Amsterdam; te Berlikum:
H. A. Starrenburg te Kantens.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Gorinchem en voor Oost-
kapelle: C. Hegeman te Genemuiden.
Het schilderij „Ruiter in de duinen"
van de Nederlandse zeventiende eeu
schilder Philip Wouwermans is gestolen
uit het kunstmuseum te Hamburg De
waarde wordt geschat op 12.000 dollar,
het schilderij meet 30 bij 35 cm. en is
door de dief uit de lijst gesneden.
Hebt u een goede zondag gehad? Een goede zondag dat wil
zeggen een blijde zondag, een dag die u zoveel vreugde gegeven
heeft, dat ge vrolijk de nieuwe week kunt ingaan? Zo kan het
immers zijn: dat uw hart vol is van blijdschap over alle goedig
dat God u geeft.
Zo zingt de dichter in psalm 100:
„Juicht den Heregij ganse aarde, dient den Here met vreugdej
komt voor Zijn aangezicht met gejubel.
Erkent dat de Here God is; Hij heeft ons gemaakt en Hem
behoren wij toe, Zijn volk, de schapen die Hij weidt.
Gaat met een loflied Zijn poorten binnen, Zijn voorhoven mei
lofgezang, looft Hem, prijst Zijn Naam.
Want de Here is goed; Zijn goedertierenheid is tot in eéuwi'd.
heid en Zijn trouw tot in verre geslachten."
Wie dit leest, leest met zijn hart, die stijgt soms het scJioamjj
rood naar de kaken. Wat zijn we toch dikwijls een tobbers, i
Het lijkt wel of we gebukt gaan onder ons christen-zijn, Ui
plaats dat we er blij om zijn, er trots op zijn, er juichend:
van getuigen tegenover onze medemensen!
Want de Here is goedleef uit die wetenschap!
Lt.-gen. Calmeyer
Lt.-gen, Calmeyer begon z(jn betoog
met: Wat verstaat men onder een een-
wordend Europa? Is dit een Europa op
weg naar een staatkundige eenheid als
Nederland, een federatie als de Verenig
de Staten van Amerika, of een confede
ratie als de Zwitserse bondsrepubliek.
Spreker gelooft niet in een eenwordend
Europa, en wil dit ook niet. De Neder
landers moeten onder het huls van Oran
je Nederlanders blijven en zo Euro
peanen zijn. Ieder land van Enropa heeft
Immers zijn eigen persoonlijk karakter.
Voegt men ze samen dan roept dit re
acties op.
In het Atlantisch verfoand vindt men
samenwerking op het niveau van rege
ringen, veroorzaakt door het communis-
Thans is het niet meer de strijd tus-
Rome-Reformatie die de wereld be
heerst, maar de strijd tussen Marxisti
sche denkwijze en de Messiaanse heils
verwachting. Deze pseud o-religie be
heerst reeds één derde van de wereld
en bedreigt het overige deeL Tegen deze
bedreiging moeten Rome en de Refor
matie één front vormen. Echter niet
één front in een Ned. C.D.U., want dan
verliezen beide groeperingen hun bezie
ling en stootkracht, en moeten zij te
veel van het eigene opgeven.
In klein Europa, aldus lt-gen. Cal
meyer, heeft Rome een zeer grote over
macht. Daarom moeten wij, reformato
rische christenen, voortdurend streven
naar eenhrid van de prot. chr. politieke
partijen. Een ieder moet dit trachten
te verwezenlijken in de kortst mogelijke
tUd en niet in de verre toekomst Niets
forceren, niet over elkaar praten,
met elkaar en dan over hetgeen
meen hebben. Wij, Christusfbelijders,
Nationaal gezien kan dit echter niet. moeten in Europees en Atlantisch ver-
al van moeilijkheden en bezwaren ko- band op één front staan. Het christendom
len hierbij naar voren. Dr. Berghuis kan alleen de geweldige stormkracht van
echter van mening dat samenspel het communisme keren. Zonder het
geschoold personeel voor de chris
telijke bibliotheek moet in eigen kring
ter dege uitgedragen worden.
2. Jonge mensen van protestantse hui-
die zich in het bibliotheekvak willen
bekwamen, moeten financieel tegemoet
gekomen worden met een gereglemen
teerde toelage.
De algemene vergadering discussieer
de uitvoerig over de suggesties van de
heer Zwier, waarbij ~ok de al of niet
Beva, betere vakkleding
voor alle beroepen
blijft in dc maat door krrmpvrij Sanfor
wenselijkheid van eén rigen protestants-
christelijke opleiding aan de orde
kwam. Het bestuur zegde toe zich op
te nemen maatregelen te zullen bezin-
Uit de opmerkingen van de bonds
voorzitter, dr. K. Spreij uit Hilversum,
bleek dat de belangstelling voor de chris
telijke bibliotheek stijgende is. Secreta
ris dr. J. Karsemeijer uit Dordrecht
meldde in zijn jaarverslag de oprich
ting van zeven nieuwe bibliotheken te
Aalten. Alphen aan de Rijn, Katwijk,
Nijkerk, Zwijndrecht -in Rotterdam
(voor zeevarenden en schippers). In to
taal werden er in 1959 een 1.132.000
boeken uitgeleend, waarvan 122.757
Rotterdam. 121.252 in Hilversum
118.911 in Hoogeveen.
Voldoening is er over bet opnemen
van de bond in het rijkssubsidiebesluit,
waardoor de financiële positie aanmer
kelijk verbeterd is. Toch zullen de in
komsten de komende twee jaar vergroot
moeten worden, waarom is overgegaan
tot stichting van een fonds ter onder
steuning van christelijke bibliotheken,
dat het vooral van jaarlijkse bijdragen
zal moeten hebben. Ter vergadering
telijke bibliotheek afs hun werkterrein
kiezen. Hun bezwaren richten zich voor-1 pe afgevaardigden naar de alge-
al .te.gv'?ude, selecterende taak van de|mene vergadering herdachten staan-
chrlstelUke leeszaalassistent(e) en de d d onlangs overleden erevoor-
ven.c voorlichting, die deze moet «e- rittcr van des „ond, de heer
De rijksinspecteur meende dat er bin- Brouwer te Vlaardingen. Zij kozen
nen het protestantse bibliotheekwezen drs. J. Klelsen te Rijswijk en W.
thans tweeërlei activiteit nodig is. J. Lengkeek te Zwijndrecht in het
1. De noodzaak van het verkrijgen I bestuur.
BONDSDAG G.J.O
Hulpmiddel in
het gereformeerd
jeugdwerk
(Van een onzer verslaggevers)
Op de te Amsterdam gehouden
48ste bondsdag van de Bond voor
Gereformeerde Jeugdorganisatie is
gebleken, dat het werk van deze
organisatie en de bij haar aange
sloten clubs voor meisjes en jon
gens zich in een andere richting
beweegt dan voorheen. Men moet
dit niet misverstaan. De doelstel
ling bleef onveranderd, maar men
heeft andere vormen en hulpmid
delen gekozen, om des te sterker
de nadruk te laten vallen op wat
in dit werk het belangrijkste is: de
bijbelse boodschap.
Dr. J. L. P. Brants te Emmen bepaalde
de vergadering in zijn openingsrede bij
de betekenis van het spel in het jeugd
werk. Dit is niet, zoals nog vaak gedacht
wordt, het doen van een spelletje, maar
middel om de meisjes en jongens tot
christen te maken in woord en daad. Het
„ernstig" spel.
107
In een gevecht voor de heilige stad zou Allah
me heel zeker helpen en zelfs zo ik moest vallen on
der de handen van koning Richard, dan zou ik geen
reden hebben om mij te beklagen, want een edeler
tegenstander kan ik mij niet wensen. Doch om het
bezit van de stad kan en mag Ik met u niet vech
ten. Allah heeft Jeruzalem aan de gelovigen geschon
ken en ik mag Allah's woord niet op de proef stel
len door mijn persoonlijke kracht aan te wenden om
dingen te beslissen die hij heeft vastgelegd.
Goed. hernam Richard, ik begrijp wat gij wilt
zeggen. Maar laat het dan niet om Jeruzalem gaan.
doch slechts om de eer. Laat ons dan optreden in
een tornooi en ten minste drie uitvallen doen met
scherpe lansen om te zien wie van ons het behen
digste is.
De grote Richard verlangt naar het gevecht,
vervolgde Saladin met een glimlach, doch zelfs
onder die voorwaarde kan ik op zijn voorstel niet in
gaan. De Meester stelt een herder aan om de scha
pen te bewaken, niet om de herder eer te geven.
Had ik een zoon. die na mijn dood het gezag van
mij kon overnemen, dan zou niet* mij weerhouden
het gevecht met u aan te binden. Maar nog heb ik
geen zoon en uw heilige boeken zeggen dat de
achapen verloren gaan zodra de herder verslagen is.
SIR WALTER SCOTT
Richard nu: zich tot de graaf van Huntingdon wen
dend. gij tenminste hebt het genot gesmaakt met
hem te vechten. Graag gaf ik de helft van mijn be
zit om het avontuur te mogen meemaken dat gij op
deze plek hebt beleefd!
Deze onverbloemde en geestdriftige woorden de
den eindelijk de goede luim bij de vorsten terugke
ren en het gezelschap beëindigde het maal onder
Kotere vrolijkheid dan men ermee was begonnen.
>en allen ten afscheid rechtstonden, trad Saladin
op Richard toe en zei plechtig:
Edele koning van Engeland, wij gaan elkaar
thans verlaten en waarschijnlijk zullen wij elkaar
nooit meer terugzien. Dat uw verbond hopeloos ver-
r onderneming voort te zetten, weet ik. net z
u die stad niet afstaan. Voor ons is zij even heilig
als voor u. Weldra zullen wij de vrede ondertekenen
en in verband hiermee wens ik nog één zaak te
gen: welke voorwaarden Richard aan Saladin
zal vragen, graag zullen wij ze hem stuk voor stuk
toestaan, even goedwillig als gindse fontein
haar water schenkt. Dit zouden wij zelfs doen als
dc edele Richard alleen was overgebleven, met
slechts twee boogschutters om hem te steunen.
De volgende dag keerde Richard Leeuwenhart
naar zijn eigen legerkamp terug en korte tijd
dien traden de jonge graaf van Huntingdon er
mooie Edith Plantagenet met elkaar in het huwe
lijk. Bij die gelegenheid zond Saladin hen als ge
schenk de beroemde Talisman, die Richard en vele
anderen het leven redde en die ook nadien nog her
haaldelijk met goed gevolg werd gebruikt»
Hier eindigt nu ons verhaal, want over het lot
van deze kruistocht en over de voorwaarden die Ri
chard bedong, kan men zonder veel moeite ook el
ders de nodige inlichtingen vinden, zodat het ons nut
teloos lijkt er nog verder over uit te weiden. Wie
hierover meer wenst te weten hoeft slechts de ge
schiedkundige werken te lezen die over deze periode
werden geschreven.
Spel
DE TROELSTRA-HERDENKING
TJET HEEFT ons goed gedaan, eigen- of groepsbelang invloed heeft
n dat op de vergadering in Den op de theorie die verkondigd wordti
Haag waarin werd herdacht dat Meest onbewust, maar in bepaaldi
mr. P. J. Troelstra honderd jaar gevallen ook meer bewust,
geleden was geboren, ook vertegen- mag echter
woordigers van andere, niet-socia- Veelal is het
listische Tweede-Kamerfracties aan- der trouw van oordeel is, dat mei
wezig waren. Dit pleitte ten gunste' leeft in de overtuiging: hetgeen ii
van de Nederlandse politieke ver
houdingen.
Hoezeer wij bezwaren hebben tegen moet wel zeer sterke bewijzen aan
de beginselen van Troelstra en te
gen meer dan één moment in zijn
optreden, wij willen gaarne erken- De werkelijkheid leert ons trou*
nen, dat bij een groot man was, wens, dat men zeer wel over socia:
die voor zijn overtuiging aanzienlij- le en economische vraagstukken
ke offers heeft gebracht. Hij gaf van inzicht kan verschillen, ook a*
zijn carrière in de advocatuur prijs behoort men, volgens de socialist!
en leefde een aantal jaren in be- sche indeling, tot dezelfde „klasse"
hoeftige omstandigheden. Ware hij Troelstra's betekenis ligt voora'
liberaal gebleven, hij zou stellig tot hierin, dat hij krachtig heeft bevor
een belangrijke positie zijn geroe
pen.
Troelstra heeft door zijn keus voor drongen en de socialistische bewe
het socialisme de stelling weerspro- ging zich allengs ging bewegen ii
ken, die hij in zijn „Theorie en Be- „parlementaire", in democratischi
weging" aldus formuleerde: „Het banen.
is altijd zo geweest, dat de theorie De jaren 1903 en 1918 betekendei
beheerst wordt door klassebclangen. een terugval. Wellicht gaf een doo:
7.n ronc het ten tijde van koning Van Ravesteyn in een Tweede-K-^
Radboud, zo is het nog".
merredevoering geciteerd Marxist
zijn gezondheidstoestand ging keiÉ
hebben nelijk achteruit. Hij zou ook in eef
tijd als de onze moeilijk zijn we]
Zelf heeft hij zich bij het aanvaar- daarvan een aannemelijke verklap
den van zijn socialistische denk-- ring. Hij tekende Troelstra als eer
beelden niet door het belang van de man met „wel verdoofde, maai
„klasse", waartoe hij behoorde, la- niet gedode revolutionaire instink
ten leiden. In zover kan men hem ten",
op één rij plaatsen met zeer vel© In 1918 kwam Troelstra niet mee|
christenen, die voor hun geestelijk tot grote krachtsontplooiing,
bezit, voor hun geloofsovertuiging,
alle materiële belangen
prijsgegeven.
D© sociaal-democratie heeft vooral hebben kunnen vinden, du, volgeL
in het verleden, beïnvloed door het Banning, de „volkstribuun" al meqj
Marxisme, zich herhaaldelijk aan moet plaats maken voor de
verdachtmakingen schuldig ge- cialist".
maakt. Een hoogleraar die denk- Tot de grote figuren van het
beelden verkondigde, waarmede de leden behoort de :dichter-politlcu|
socialisten niet instemden, werd Troelstra stellig1; Wij zien hem
„een door de bourgeoisie betaald een mens met grote begaafheid. 1.
professor" genoemd, die de belan- blijven het betreuren, dat hij pad<{
gen van deze klasse verdedigde. bewandelde die wij als christens
Wij ontkennen niet, dat soms het niet mogen gaan.
BOURGUIBA DREIGT
jpRESIDENT BOURGUIBA van sing wordt gevonden voor de probl
Tunesië heeft zich opnieuw tegen men, welke beide landen thans
Frankrijk gekeerd. Hij protesteert sterk verdeeld houden,
niet alleen tegen de grensschendin- De verklaring van Bourguiba is d;
gen, welke zich van Franse zijde ook in ade eerste plaats bedoeld o
weer zouden hebben voorgedaan: hjj pressie nit te oefenen op preside;
oefent ook scherpe kritiek op het Eisenhower, die dezer dagen ze
feit, dat er ondanks alle verklaringen belangrijke besprekingen met
van generaal De Caulle niets gebeurt Franse president voert,
om het Algerijnse probleem tot op- De Algerijnse kwestie zal ongetw!
lossing te brengen. feld door De Gaulle als het voo
Het belangrijkst is echter het dreige- naamste onderdeel van dit gespr
ment van Bourguiba, dat Tunesië word enbeschouwd en Bourguiba
haar politiek tegenover het Westen er nu op nit, een woordje mee
zal wijzigen en dat binnenkort wel spreken, hoewel hij niet tot de
duidelijk zal worden, op welke wij- sprekspartners behoort,
ze dit zal gebeuren. De Tunesische Hoe moeilijk het zal zijn, uit de l
president heeft dit dreigement al niet alleen uit de jongste ontwikh
eerder laten horen. Hij liet duidelijk lingen in dit deel van Noord-Afri
doorschemeren, dat hij zich evenals en uit de controverse tussen Fran
zovele andere landen voor militaire rijk en Tunesië, maar ook een i
en economische steun tot de Sowjet
unie zou wenden.
Ook thans is het de vraag, of Bour
guiba werkelijk zo ver zal gaan. Er
komt vanzelfsprekend een ogenblik
waarop hij genoodzaakt zal worden
zijn dreigementen waar te maken,
tenzij er met Frankrijk een oplos-
uit het feit, dat drie leden van
Algerijnse regering in ballingsch;
op weg zijn naar communistisch Cbo
na om daar te spreken over de wij»
waarop men in Peking de opstaï*
in Algerije kan steunen. Want dv'
kondigt een nieuwe gevaarlijke on
wikkeling aan.
Dit christen-zijn kan men de jongeren
niet alleen „aanpraten", het moet ook
handelend geleerd worden. Daarom is
het nodig, dat de club de „maatschappij
in het klein" is en dat daar „maat
schappij gespeeld" wordt»
Laat men niet vergeten, dat gezin en
maatschappij door de steeds verdergaan
de differentiatie en specialisatie uit el
kaar gegroeid zijn. Hierdoor is de op
voeding voor de maatschappij groten
deels komen rusten op de schouders van
school en jeugdwerk, aldus dr. Brants.
Het spel bedoelt te zijn afschaduwing
van dq werkelijkheid. En daardoor juist
kan het meehelpen dm aan de meisjes
en jongens antwoord te geven op de
vraag wat de bijbelse boodschap voor
hen in hun levenssituatie betekent
Praktijk
Het bleef
spel als onderdeel van de vorming der
gereformeerde jeugd. Tweemaal bezetten
meisjes en jongens het toneel 's Morgens
illustreerden zij de openingsrede, ,'s Mid
dags voerdén zij het spel op „En dit zal
het teken zijn" van Jan Stolk.
In dit spel wordt de heilshistorie uit
gebeeld. van de schepping via de zon
deval, torenbouw van Babel en geboorte
van Christus, tot het kruis.
Nieuwe doelstelling
Bij de bespreking van zijn referaat
kreeg dr. Brants nog gelegenheid om
hetgeen hy ook in zijn referaat ge
daan had te wijzen op de padvin
derij als uitbeelding van het leven.
goed burger te „brengen" in de vorm
van een spel. Het gereformeerde jeugd
werk heeft daarmee zijn winst gedaan,
al wijst het Baden Powells spel van ver
kennen af. Uitgangspunt en practische
doelstelling zijn niet aanvaardbaar, om
dat niet van God wordt uitgegaan maar
van de mens. Bovendien wordt de pad
vinderij door het spel beheerst, terwijl
het gereformeerde jeugdwerk in het spel
slechts één van de middelen tot vorming
ziet
Over de vorming spreekt artikel 2
der statuten, waarmee de vergadering
zich by de behandeling der huishou
delijke zaken bezig hield. Het oude ar
tikel is met algemene stemmen ver
vangen door een nieuw, dat aldus
luidt:
„De bond stelt zich ten doel het
werk van zijn leden in en voor de
jongens- en meisjesclubs zo vrucht
baar mogelijk te doen zijn.
De bond ziet als doel van het gere
formeerde clubwerk in en door het
groepsverband bij te dragen in de vor
ming van meisjes en jongens, welke
vorming gericht is op het verwerven
van een overtuiging en een levenshou
ding, gefundeerd in de kennis van
God in Jezus Christus".
de doelstelling, omdat zil te algemeen zou
zijn: Men kon haar evengoed gebruiken
voor het hervormde of het vrijzinnige
clubwerk. Dr. Brants erkende dat.
maar meende, dat men dit artikel nooit
los moest zien „uit het gehele verband
dér statuten. Daarin komt wel degelijk
het specifieke karakter van het gerefor
meerde Jeugdwerk naar voren.
nog twee andere bestuurs-
n machtige greep
l de opvoeding tot voorstellen. Ook zij kregen unaniem in
stemming: er zal een afzonderlijk bli
voor bestuursleden van ouderverenigi:
gen komen, en men zal volgend jaar
bondsdag in Zwolle houden.
Nog niet bij NJG jj;
di
Een voorstel van de onderverenigiidi
Haarlem-Noord om zich als bond aan h;
sluiten bij de Ned. Jeugdgemeenschap
bleef op advies van het bestuur liggebs
De ondervereniging was van menin
dat men als het enigszins kan in nati^.0
naai opzicht eenheid moet betrachtist(
om ook in groter verband het gerefoj.
meerd getuigenis te laten horen. Ic.,
houdt dus in, dat men ook met de ande*;
gereformeerde jeugdorganisaties contr"
houdt V€
Over deze zaak is advies gevraagd Vii
de Ned. Geref. Jeugdraad, die zich hiep;
over aan het beraden is. Nadat men h,e
advies op tafel zal hebben gekregen, vLn
rfo n t r* beslissing ovi^a
I. Snoek erelid
Er werd op deze vergadering dikwij
geapplaudisseerd De voorzitter kreeg efch
applaus toen hij met grote meerderh«£r
van stemmen was herkozen; de secret,,
ris ïr. W. Koster te Apeldoorn en l
penningmeester drs. D. Jol te Veenei
daal voor hun jaarverslagen; de bureaf*
secretarissen Koelmans, Stolk, Van Wr
lenswaard en mej. Sizoo voor hun „dc61
nacht gereed staan" de bond (40.0®a
leden. 2179 clubs) te dienen, enz. enz.
hu
Maar het krachtigste applaus was voho
dc heer L Snoek te Rijswijk, die na de
tienjarige belangeloze arbeid a"~
schetsenschrijver voor dc bijbelse g
schiedenis, dit werk neerlegde Hij wei
benoemd tot lid van verdienste.
