C+tRISTFLIJ
KONING -
RICHARD
Ongerustheid over
Mammoetwet
Gezin lieeft nog slechts
een koesterende functie
Weinig vooruitgang in
missionaire denken
Nijverheidsonderwijs wil
geen koppeling v.g.l.o.
2
Raad voor Kerk en School
Cl
Toenemende bloei
van I.K.O.S.
(Van een onzer verslaggevers)
Ook op de vergadering van de
Hervormde Raad voor de zaken
van Kerk en School, vrijdag te
Utrecht gehouden, is het wetsont
werp voortgezet onderwijs ter
sprake gekomen. De secretaris
van de raad, ds. O. V. Henkei te
's-Gravenhage, zei bij het uit
brengen van zijn jaarverslag, dat
het oordeel van de raad wel los
moet staan van het oordeel der
onderwijsorganisaties, daar de
raad het ontwerp alleen maar
kan en mag beoordelen vanuit de
kerk. Daarom heeft de raad niet
deelgenomen aan acties, die zo
wel van het bijzonder als van het
openbaar onderwijs uitgingen.
Wel heeft men binnenskamers mee
gesproken over de mammoetwet. Dat is
dan ook naar voren gekomen in een
beleidsnota aan de generale synode. Er
heerste in de raad ongerustheid inzake
de vrijheid van scholen, die van ker
kelijke lichamen uitgaan. Voorts wordt
de plaats van het integraal gymnasium
speciaal met het oog op de theologi
sche studie door velen bedreigd ge
acht Overigens is het beraad over het
wetsontwerp nog gaande.
Uit de vele andere zaken, die ds. Hen
kei in zijn werslag aanstipte, vermelden
wij de mededeling, dat een delegatie uit
de raad. vermeerderd met een paar
specialiste^. heeft deelgenomen aan
het gesprek met het Humanistisch Ver
bond en de centrale commissie voor
het vriieinnig-protestantisme over de
grondslng en de achtergrond van de al
gemene school. Veel vorderingen maak
te dit gesprek niet maar het was al
heel v/ut waard, dat men eikaars stand-
puntf/n rustig kon leren kennen.
Dr/. Henkei betreurde het, dat het
gesprek met de vertegenwoordigers uit
de politieke partijen 'over het wettelijk
k /dert op het ogenblik stil staat. Ook
c<e besprekingen aangaande het onder
wijs aan de trekkende bevolking
woonwagenbewoners mochten niet
leiden tot positief resultaat. Vrijwel het
gehele onderwijs aan deze groep is in
rooms-katholieke handen, terwijl het per
centage niet-katholieke kinderen aller
minst te verwaarlozen is.
Sedert 1947 leidt het Interkerkelijk
overleg in Schoolzaken (I.K.O.S.) op
voor het testimonium godsdienstonder
wijs. In de cursus 19581959 kan aan
210 kandidaten het testimonium verleend
w orden.
Hoewel het I.K.O.S. rtch dus kan ver
heugen in een toenemende bloei al
dus ds. Henkei kan toch worden
opgemerkt, dat de problematiek van de
klasse-onderwijzer, die in opdracht
kerk godsdienstonderwijs geeft op
openbare scholen, opnieuw in discussie
gebracht wordt in de organen
openbaar onderwijs.
Veel minder be-
dienstonderwije
Slechts twee kan<
testimonium.
STANDJE
De nieuwe voorzitter van de raad. dr.
W. J. de Wilde, emeritus-predikant te
's-GravenhaiJe. maakte nog eens dui
delijk wat de raad wil met zijn jaar
vergadering: het bespreken van allerlei
problemen, die zich voordoen ten aan
zien van het godsdienstonderwijs op de
scholen.
Sinds de tweede wereldoorlog heeft de
kerk steeds meer aandacht moeten be
steden aan de uitbreiding van dit onder
wijs op de scholen. Het percentage der
kinderen, dat godsdienstonderwijs ont
vangt. stijgt voortdurend. Maar heei
dit ook een positievere houding ten aan
zien van kerk en gemeenschap tot ge
volg gehad?
„Als men de alarmerende verhalen
in de pers leest over de jeugd van
tegenwoordig, zou men het niet zeg
gen", aldus dr. De Wilde. ,J)an wordt
het met 'die jeugd' maar steeds erger.
Er worden zelfs al 'kraamkamers voor
de penoze' ingericht".
Blijkbaar hechtte dr. De Wilde niet
veel waarde aan wat „de pers" over
de jeugd zegt. De pers had het
trouwens toch bij hem verkorven,
inzonderheid de christelijke dagblad
pers. Bij de verslagen, die zij van ver
gaderingen maakt krijgen
paalde uitlatingen van sprekers een
dusdanig accent, dat de bedoeling
wordt scheefgetrokken".
Zonder dit nader toe te lichten, zei
dr. De Wilde nog: „Ik hoop steeds
maar weer op een perswerkzaamheid,
vooral van de christelijke, waarbij
barmhartigheid, gerechtigheid en
waarheid door een juist begrijpen en
verstaan in evenwicht gehouden wor
den. Een journalist heeft een zware
baan".
(De voorzitter van een kerkelijke
instantie heeft bij het spreken van zijn
openingswoord óók een zware baan.
Want voor hem gelden evenzeer barm
hartigheid, gerechtigheid en waarheid.
Wat vindt de lezer bijv. van déze zin
over de roeping van kerk, school,
ouders en pers? „Als de kerk maar
niet radeloos, de school redeloos en
het gezin roedeloos is, dan zal het
kind niet reddeloos zijn, maar dan
moet ook de pers roddeloos zijn!")
Advertentie
Schuren, bungalows, schutting]
CETA-BEVER
BUITENBIJTS
Mr. Sclinial op conferentie van l.R.V.
Vader moet de
priester van
het gezin zijn
(Van een onzer redacteuren)
deels jonge mensen is in de
afgelopen drie dagen in Brussel
in het gebouw van de Theologi
sche Faculteit bijeengeweest
samen te spreken over ,,De dienst
van het Verbond". Het was de
eerste Nederlands-Belgisch-Fran
se conferentie die belegd werd
door de twee jaar oude Belgische
Zendingsconferentie Oegstgeest
men zich niet onttrekken aan de ge
dachte dat een zeker reactionair denken
veld wint. Een van de grootste gevaren,
die het missionaire denken bedreigen, is
dat men de bestaande toestand recht
vaardigt en slechts bereid is om op de
tailpunten correcties aan te brengen. Dit
was naar ons besef één van de belang
rijkste opmerkingen die dr. J. Blauw,
algemeen secretaris van de Nederlandse
Zendingsraad maakte In zijn lering, ge
titeld „Ontwikkelingen in het missio
naire denken". Met deze lezing werd
donderdagavond ln het zendingshuis van
de Ned. Herv. Kerk t« Oegstgeest de zen
dingsconferentie geopend, die is georga
niseerd door de Nederlandse Studenten
Zendingscommissie.
De conferentie wordt zondagavond be
sloten.
Dr. Blauw besprak de vragencom-
plexen: Kerk en zending, zending en
eschatologie, zending en evangelisatie,
evangelie en niet christelijke godsdienst
ten.
Sprekende over de verhouding van
kerk en zending wees dr. Blauw erop
dat ook buiten de direct missionaire
kring de gedachte gemeengoed wordt, dat
de kerk slechts kerk is inzoverre zij ge
tuige is van het koninkrijk. Tot nog toe
was de leer omtrent de kerk te veel
historisch en controversieel (ten opzichte
van Romci bepaald. Thans valt echter
een verlangen naar een nieuwe eclesio-
logie te bespeuren.
Van ouds is de zending eschatologisch
gefundeerd: in het missionaire denken
legde men een nauw verband tussen de
einden der aarde en het einde der tijden
Mede onder invloed van de antichris
telijke machten is men tot het besef ge
komen, dat niet slechts de zending, doch
heel de Kerk van Christus eschatologisch
bepaald is. Daardoor rijst de vraag: Waai
blijft dan het eigene van de zending?
In het missionaire denken blijft men
echter de zending eschatologisch funde-
Dr. Blauw beschouwde dit als een
symptoom van repristinerend denken en
noemde het een machteloos pogen dat
beter vandaag dan morgen kan worden
opgegeven.
Sprekende over de verhouding zen
ding evangelisatie betoogde dr. Blauw
dat tussen beide principieel geen ver
schil bestaat. In dit opzicht kantte hij
zich tegen prof. van Ruler, volgens wie
er een diepgaand theologisch verschil
bestaat tussen Gods verhouding tot het
heidendom en Zijn verhouding tot het
„verworpen christendom".
Hij vroeg zich af, in hoeverre men in
Europa en in Amerika wel kan spreken
van verworpen christendom. Hoeveel ge
bieden zijn er niet ook in Nederland,
waar de kerk steeds zo introvert is ge
weest. dat zij de Waarheid niet aan het
licht heeft gebracht
Bovendien: was
de zeventiende
christelijke natie?
Dr. Blauw zei dit ernstig
afdeling van het Internationaal
Reformatorisch Verbond.
Dit verbond dat bestaat uit leden van
calvinistische kerken heeft zich ten doel
gesteld de calvinistische waarheden te
bestuderen, de uitgave van goede lectuur
te stimuleren in landen waar deze anders
niet zou worden uitgegeven en de on
derlinge band tussen de verschillende
nationaliteiten die dezelfde beginselen
zijn toegedaan te versterken.
Al was het dan een kleine groep, het
was tevens een internationale. Er was
de taalmuur omdat velen geen Frans
spraken en anderen geen Nederlands,
maar^ de gemeenschap heeft deze over-
Dubbel doel
Reeds in zijn openingswoord had de
voorzitter van de Belgische afdeling, ds.
W. W. Marichal, er op gewezen dat voor
al in het Franse taalgebied maar zeer
weinig over het thema van de conferen
tie is geschreven. Hij zag dan ook een
dubbel doel van de conferentie namelijk
het Genadeverbond weer de theologen
te houden, en aan anderen uiteen
te zetten, opdat zij zelf er over na zullen
kunnen denken.
De drie dagen stonden in het teken
van respectievelijk het verbond in de
doop, in de kerk en in de familie. Het
kon bijna niet anders of de Nederlandse
predikant ds. E. G. van Teylingen moest
wel aandacht schenken aan de Neder
landse situatie die door de uitspraak van
de synode van 1905 en vooral door de
kerkscheuring Van 1944 is ontstaan. Hij
sprak zijn blijdschap uit over het feit
dat de Gereformeerde Kerken terugge-
het kader
Enigheid
elkaar weer te vinden.
betwijfe-
stelde in dit verband ook nog deikeerd zijn tot
volgende vraag: kan men niet zo proL-jvan de Drie Formulieren
christelijk zijn dat men praktisch weer
anti-christelijk is?
Tenslotte sprak inleider over het chris
tendom en de niet-christelijke gods
diensten. Op dit punt kan werkelijk van
een ontwikkeling in het
den worden gesproken.
Hoe langer hoe meer gaat men in
zien dat een ontmoeting op een hoog
peil met de grote godsdiensten één van
de belangrijkste mogelijkheden en
noodzakelijkheden van onze tijd is.
Deze godsdiensten moet men niet
anti-thetisch maar thetisch tegemoet
treden. We moeten wel beseffen, aldus
dr. Blauw, dat ondanks drie eeuwen
zendingswerk de burchten van Islam,
Boehddisme en Hindoeïsme nog onaan
getast zijn: „Successen" werden slechts
geboekt waar de godsdienstige beleving
geen neerslag had gevonden in een van
de grote systemen.
Wij moeten, zo besloot de referent,
vernieuwde pogingen doen ook nieuwe
wegen voor ontmoetingen met de an
dere godsdiensten te vinden. Dit is
een van de belangrijkste vragen, waar
voor de zending zich gesteld ziet.
Vrijdagmorgen verzamelden de confe
rentiegangers zich voor een bijbelstudie
onder leiding van ds. A. de Haan, jeugd-
secretaris van de Ned. Zendingsraad.
Gistermiddag sprak ds. J. S. Tilak. een
predikant uit India die voor studie in
Duitsland vertoeft, en gisteravond de
Hindoe J. H. Adhin. wiens onderwerp
luidde: „Grondslagen van het Hindoe
isme en zijn standpunt inzake de missio-
Ds. W. Baaij werd
oud-gereformeerd
De christeljjke-gereformeerde pre
dikant van Doorn, ds. W. Baaij heeft
zich met zijn gemeente aan het kerk
verband onttrokken. Er waren reeds
enige tijd moeilijkheden, omdat deze
predikant^ voorging in oud-gerefor
meerde diensten. Hem was gevraagd
dit niet te doen.
In overleg met zijn kerkeraad en na
een algemene gemeentevergadering werd
besloten om het kerkverband te verla
ten en een Oud-Gereformeerde Gemeen
te te stichten. In zekere zin is ds. Baaij
weer teruggekeerd in zijn groep van her-
De laatste rede werd gehouden door
de heer mr. J. J. R. Schmal, directeur
van de Gemeentelijke Dienst voor So
ciale Belangen in 's-Gravenhage. Hij
legde sterk de nadruk op de verande
ringen die hebben plaats gegrepen. De
Welvaart wordt centraal gesteld. In
wezen moet de cultuur theoretisch ge
zien de nadruk leggen op de geestelij
ke waarden, maar de praktijk is geheel
anders gericht. Mr. Schmal zag dan ook
onze tijd als een overgangstijd.
Ook de kerk maakt een ontwikkeling
door. Zij verkeert zelfs in een crisissitua
tie door het toenetnend functieverlies dat
zij heeft moeten ondergaan. In de wereld
ziet de kerk haar weg niet duidelijk.
Binnen de kerken worden vele verschil
lende reacties openbaar, waar de
voor is, is weer een ander tegen.
In dit verband merkte de heer
Schmal op dat vanuit maatschappelijk
oogpunt bezien de kerk het sociale
vraagstuk wellicht te laat heeft ont
dekt. Vooral op het platteland zien
we dat de kerk soms zo met de maat
schappelijke orde is vastgegroeid dat
van deze orde haar eigen wel en wee
schijnt af te hangen. Het zijn de maat
schappelijke verhoudingen dan die niet
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
GEREFORMEERDE KERKEN
Tweetal te Scheveningen. vac. G.
Donner: dr. F. H. von Meyenfeldt te
Leiden en Joh. Lever te Vlaardingen.
Aangenomen naar Weesp, 2de pred.
plaats: J. N. Nammensma te Roode-
meer door de kerk worden bepaald,
maar die de kerk dragen. Komen deze
verhoudingen in het geding, dan komt
ook de kerk in het geding.
Uitvoerig stond de spreker stil by het
gezin, waarvan de beslotenheid in aan
zienlijke mate is verbroken. Er is ook een
fnnctieverlies van het gezin te zien. De
opvoeding en vorming voltrekken zich
bijna geheel bulten het gezin. Er is echter
nog een ding overgebleven. Binnen het
gezin is vandaag de enige plaats ^jvaar
wij ons nog geborgen en thuis voelen.
Het gezin heeft nog altijd een „koeste
rende functie." En daarmede staat of
valt de waarde van het gezin. Waar die
koesterende functie ontbreekt valt het ge
zin uiteen.
Waarom bemoeit de kerk zich zo weinig
met het ontstaan van gezinnen. Soms
vraagt de spreker zich af als hij na drie
jaar een gezin ontmoet dat in en door de
kerk is getrouwd, maar geheel uit elkaar
ligt of dit huwelijk nog wel werkelijk voor
God is ingezegend. Hij riep de aanwezige
predikanten op te beseffen dat er ook
een pastorale taak is eer het gezin wordt
gevormd en men niet moet wachten tot
de brokken er zijn.
Priesterlijke taak
Over de verhoudingen in het gezin
zei de heer Schmal dat vroeger de
vader een bijna patriarchale plaats in
nam. Maar wie gezag heeft moet ook
iets te zeggen hebben, vaak weten wij
echter in onze tijd nu alle vormen
schijnen weg te vallen niet meer wat
wij moeten zeggen. De christen heeft
echter een drievoudig ambt, dat van
koning, priester en profeet. Iedere tijd
legt een bepaald accent, was het in
vroeger jaren de koning die zich in de
vader openbaarde, de heer Schmal
pleitte ervoor dat de predikanten nu
laten zien dat er een priesterlijke taak
is voor het hoofd van het gezin door
Gods Woord exemplarisch voor te
leven.
In zijn conclusie stelde de heer
Schmal dat het gezin twee geva
ren moet ontwijken. Aan de ene
kant mag het zich niet overgeven
aan reeksen niet te bevredigen
behoeften. Maar aan de andere
kant moeten we er ook voor wa
ken dat we volharden in een
uiterlijke situatie die niet meer
als waar kan worden beleefd, dat
we vasthouden aan gewoonten en
gebruiken die niet meer bestaan.
Voorbij is de week-na-Pasen. Het drukke leven heeft ieder
ajweer opgeslokt zodat we bijna vergeten zijn dat het Paas
feest, opstandingsfeest geweest is. We zijn „overgegaan tot de
orde van de dag", zoals dat heet.
De orde van de dag wat is dat eigenlijk? Aan het slot van
zijn evangelie beschrijft Lucas heel summier de woorden die
de opgestane Jezus ten afscheid gesproken heeft tot Zijn
discipelen. „Toen opende Hij hun verstand", schrijft Lucas,
,^odat zij de Schriften begrepen. En Jezus zeide tot hen: Aldus
staat er geschreven, dat de Christus moest lijden en ten
derden dage opstaan uit de doden, en dat in Zijn Naam moest
gepredikt worden bekering tot vergeving der zonden aan alle
volken, te beginnen bij Jeruzalem. Gij zijt getuigen van deze
dingen
Ge beseft toch wat dat betekent? Omdat wij het Paasfeest
hebben gevierd, getuigen zijn dus van deze dingen, daarom
ligt er voor ons de opdracht „te prediken bekering tot ver
geving der zonden". Dat is een van de punten die tot de „orde
van de dag" behoren.
Bent u tot dat „prediken" niet in staat? Leven-als-Christen
is een prediking op zichzélf! Misschien dat door uw leven
met-God uw naaste jaloers zal zijn en zich zal bekeren. Tot
vergeving der zonden.
MAMMOETZORG
RAUWELIJKS waren de paasda- gedaan om de bezwaren In eigen
gen voorbij, of twee theologen en kring uiteen te zetten. In de laatste
een politicus hebben zich opnieuw jaren is er vrijwel geen enkele be
over het wetsontwerp van minister langrijke onderwijsvergadering ge-
Cals op het voortgezet onderwijs, weest waar dit onderwerp niet ter
de mammoetwet, uitgesproken: mr. sprake kwam. Het schijnt echter
H. J. K. Beernink, prof. dr. K. Dijk niet voldoende te zijn geweest,
en prof. dr. G. P. van Itterxon. Daarom heeft zij zich op een nieu-
Reeds bijna twee jaar geleden viel we actie beraden. Gekozen werd
prof. dr. L. W. G. Scholten het ont- de vorm van een appèl, een
werp op dezelfde punten aan.
Ie samenkomst in het Amsterdams
Het is nu wel duidelijk, dat de be- Concertgebouw, waarin nog eens op-
zorgdheid in de protestantse onder- nieow de bezwaren onder woorden
wijswereld groot is. Dat minister gebracht znilen worden. Op 7 mei
Cals inmiddels olie op de golven
heeft willen gieten met een nota
zullen mr. J. J. Hangelbroek, ds.
O. V. Henkei en prof. mr. L. W. G.
wijzigingen heeft hieraan niets Scholten de zaak opnieuw uiteenzet-
veranderd. De bezwaren zijn geble- ten.
beid waarmee van protestantse zij- het feit dat de vrijheid van het bij-
de op dit ontwerp en op de inge- zonder onderwijs op het spel staat,
brachte bezwaren wordt gereageerd. Gehoopt wordt, dat velen wakker
Prof. Dijk sprak over een „zekere zullen worden en de onderwijsmen-
weinig belang inboezemt". Hij vroeg Maar we mogen niet verhelen, dat
zich zelfs af, of de Tweede Kamer- velen óók hopen dat minister Cals
fractie niet al te veel aandacht be- alsnog op de bezwaren zal ingaan,
steedt aan actuele problemen en de Men heeft het gevoel, dat hij tot
onderwijsvragen wat vergeet. Deze nog toe de opmerkingen met een
heer Beernink, die zei dat de CHG het ontwerp zal intrekken, en de
haar stem onmogelijk aan deze onderwijswereld deelt deze hoop.
mammoetwet kan geven.
Misschien dat dit appèl daartoe
De onderwijswereld heeft haar best toch nog zal dienen.
PERSPECTIEF VOOR N.-GUINEA
Het Nijverheidsonderwijs zal nim
mer genoegen kunnen nemen met de
huidige salariskoppeling aan het
voortgezet gewoon lager onderwijs
(vglo). Aldus heeft gisteren de voor
zitter van de vereniging van christe
lijke leraren en leraressen bij het
nijverheidsonderwijs, de heer J.
Huizer, gezegd op de algemene leden
vergadering van die 2100 leden tellen
den organisatie.
De heer Huizer merkte ter verga
dering in hotel Gooiland te Hilversum
op dat de vereniging de koppeling aan
het vglo onlangs in het georganiseerd
de Vrije Gereformeerde Gemeente. Deze
gemeente was er een van een aantal ge
meenten die geleid werd door ds. Boone,
een van de laatste kleurrijke figuren uit
het verleden, die vasthield aan zijn korte
kuitbroek, zijn domineesstcek en preek-
mantel. Ds. Baaij was een van zijn twee
opvolgers.
Na de oorlog sloot deze predikant zich'
echter aan bij de Christelijke Gerefor-I
meerde Kerken. Hij werd op 7 april 19461
te Alphen a. d. Rijn bevestigd. Doorn was
zijn tweede christelijk-gereformeerde ge
meente. De gehele gemeente, slechts
enkele gezinnen uitgezonderd is met ds. I
Baaij meegegaan.
106
Deze Nebectamus was ongezien, en eigenlijk met
geen andere bedoeling dan het verlangen een klei
nigheid te stelen, tot in de tent van Koenraad ge
drongen. op een ogenblik dat deze leeg was. Alleen
de gekwetste lag op zijn bed. doch sliep een vaste
.slaap onder de invloed van het geneesmiddel dat
de S :ltan hem had toegediend. Niet zodra echter was
de dwerg jtoed en wel in de tent binnen of hij werd
opgeschrikt door naderende voetstappen. Angstig
v-.rschool hij zich achter een gordijn en zo was hij
getuige van een verschrikkelijke gebeurtenis. De
man die binnentrad was niemand minder dan de
Grootmeester der Tempeliers, die behoedzaam om
zich heen keek en de ingang achter zich zorgvuldig
afsloot. Aanstonds maakte hij de gekwetste Markies
wakker en zei:
Ik kom om uw biecht te horen en u vergiffe
nis te schenken over al uw zonden.
Van de rest van het gesprek kon de bange dwerg
zich weinig herinneren, behalve dat hij de Markies
hoorde smeken medelijden te hebben en een reeds
geknakt riet niet te breken. Vlak voor de ogen van
de dwerg echter haalde de Grootmeester een dolk
te voorschijn en plantte die Koenraad in het hart.
met de woorden: Accipe hoe! Deze woorden waren
het die de dwerg zich nauwkeurig herinnerde en die
voldoende waren geweest om de Grootmeester te
doen verbleken.
Ik heb mij inderhaast van de waarheid van
dit verhaal overtuigd, vervolgde Saladin, door bet
lijk van de Markies te laten onderzoeken. De won
de in het hart was inderdaad van een dolk afkom
stig en hoe de Grootmeester zich gedroeg hebt u zelf
kunnen zien.
Indien dit alles waar ts. zei Richard opgelucht,
en ik twijfel daar niet aan. dan hebben wij een
daad van grote gerechtigheid aanschouwd. Alleen
vraag ik u: waarom deed u het hier? Waarom in
dit gezelschap? Waarom met eigen hand?
SIR WALTER SCOTT
Ik was van plan het anders te doen. vertelde
de Sultan, en liever had ik hem openlijk beschul
digd en hem aan uw toorn overgeleverd, doch de
kans daartoe werd mij niet gegund. Sneller dan ik
verwachtte stond hij op hel punt uit mijn beker te
drinken en gij weet wat dit voor ons betekent. Het
drinken uit eikaars beker is een teken van gastvrij
heid en dat is iets waar wij ons altijd aan moeten
onderwerpen. Zelfs al had hij mijn eigen vader ver
moord en nadien uit mijn beker gedronken, ik zou
hem geen haar op het hoofd Lebben mogen kren
ken. Dat moest ik voorkomen en vandaar dus mijn
snelheid Maar kom, genoeg over hem. Laat
samen met zijn lijk zijn gedachtenis uit ons midden
verwijderd worden.
Het lijk werd weggebracht en de sporen met zo
veel snelheid verborgen dat het wel leek of der
gelijke gebeurtenissen voor Saladin's dienaar* in het
geheel niets ongewoons waren-
De Christenvorsten echter waren door het voorval
bijzonder getroffen en tijdens het maal heerste dan
ook niet de opgewekte stemming die men had mo
gen verwachten. De meesten toonden zich stil en
verstrooid en spraken slechts als zij daar door de
beleefdheid toe werden gedwongen. Alleen Richard
slaagde er in zich tamelijk vlot tc gedragen en deed
wat hij kon om het gesprek gaande te houden. Te
dien einde wendde hij zich tot de sultan en vroeg
of het waar was dat deze al eens met de graaf
van Huntingdon in een persoonlijk gevecht werd ge
wikkeld.
Saladii.
en wapenen inderdaad tegen de erfgenaam
Schotse kroon had beproefd, op een dag toen z<
kaar. zonder elkaar te kennen, in de woestijn
moetten. Hij voegde er aan toe dat het gevecht wel
iswaar geen beslissende wending had gekregen, doch
dat hij eerlijk moest toegeven niet veel reden te
hebben om er zich op te beroemen
Gij hebt er meer roem uit behaald dan gij ooit
hebt kunnen vermoeden, antwoordde Richard troos
tend, maar thans is het tijd geworden om u iets an
ders te vragen. Past het dat dit gezelschap van vor
sten uit elkaar gaat. zonder Iets gedaan te hebben
waarover men in de toekomst zal spreken? Wij heb
ben wel de dood van een verrader gezien, doch daar
willen wij liefst niet aan denken. Misschien, kunnen
wij ons tot betere daden laten inspireren. En da,
om. vorstelijke sultan, wat zoudt gij er van zeggen
om eindelijk met mij in het krijt te treden,
de eens en voorgoed uit te maken in wier
deel wij deze lange en lastige oorlog kunnen laten
ophouden? Het perk ligt nog klaar cn nooit kan uw
geloof een betere kampvechter aanduiden. Graag
bied ik u mijn handschoen, tenzij zich iemand an
ders daarvoor aanmeldt die waardiger is dan ik.
In alle vriendschap en eerlijkheid wil ik met
strijdeD op leven en dood om uit te maken wie v
ons Jeruzalem zal bezitten."
Een diep stilzwijgen volgde en allen wachtten rr
spanning op Saladin's antwoord. Deze keek star vc
zich uit en op zijn voorhoofd en wangen kwam e
hoogrode kleur, zodat men duidelijk kon zien dat hij o
in twijfel verkeerde over wat hem te doen stond. Ein i bewandelen.
overleg dankbaar heeft aanvaard om
tenminste iets op salarisgebied te kun
nen bereiken. „Maar op den duur kan
dit. gezien verschillen in opleiding,
voorontwikkeling en onderwijsintensi-
teit, niet zo blijven," meende hij.
De voorzitter vroeg zich ln verband
hiermede af welke plaats het nijver
heidsonderwijs, wetenschappelijk be
zien, eigenlijk in het geheel van het on
derwijsstelsel moet innemen. Deze vraag
is ook aan de orde gesteld bij de in
stallatie van de commissie voor geor
ganiseerd overleg in onderwijszaken,
vertelde hij. ..Zal het resultaat van zo'n
onderzoek veebelovend zijn? Zal men nu
eindelijk de weg vinden uit de doolhof,
waarin zoveel verschillende onderwijs-
schakeringen, wat bevoegdheid, studie
niveau, studietijd en arbeidsintensiviteit
betreft, rondwaren?" De heer Huizer,
bleek niet erg optimistisch. „Vermoede
lijk zal er niet veel veranderen," meen
de hij. „Maar wil minister Cals deze
vraag aan de orde stellen, dan dient
dit te gebeuren voor het gehele on
derwijs."
De heer Huizer hekelde de toenemen
de ingewikkeldheid van de salariëring.
„Momenteel is niemand zonder speciale
studie in staat zijn huidige salaris te
berekenen," zei hij. Hij meende dat het
tijd wordt dat hier vereenvoudiging
De voorzitter sprak zich voorts uit
voor een drastische verruiming van het
aantal bevoegdheden in één akte, opdat
het aantal leraren per klas sterk be
perkt kan worden. „Dan worden de kan
sen, om door een doelmatige combi
natie een volledige betrekking te krij
gen, verruimd." vond hij „en komen
we eindelijk ook eens af van d
aan willekeur vastgestelde salarissen."
Bovendien achtte de heer Huizer dit
voor een verbetering van de lerarenop
leiding gunstiger.
Nozemacties
De heer Huizer vroeg het Chr.
Nationaal Vakverbond meer aandacht
te besteden aan de vorming van de
bedrijfsjeugd. Hij drong er bij dit vak
verbond op aan het rapport, dat een
verenigingscommissie over de vrije
tijdsbesteding heeft uitgebracht, spoe
dig in behandeling te nemen. Want
naarmate de mechanisatie voort-
schrijdt en dus het produktiepeil wordt
verhoogd, zal minder werktijd per
werknemer worden gevraagd er
zullen miljarden uren vrijetijdsbe
steding ofnozemacties vragen
aldus de voorzitter.
Tijdens de huishoudelijke vergade
ring. die daags tevoren in Putten was
gehouden, besloot men het bestuur te
machtiger) een commissie in te stellen,
die een interim-rapport zal uitbrengen
over de consequenties van een groeiend
ledental voor de vereniging. De com
missie zal bekijken welke weg de le
rarenorganisatie in de toekomst moet
het gaat om huisves-
i vrijgestelde be-
De professoren Kools en Hellinga lisme ondergaan. De stoffelijke voor
konden de huidige situatie vergelij- uitgang moet gepaard gaan met een
ken met hun vroegere waarnemingen, geestelijk op hoger niveau komen.
Zij bespeurden enorme vooruitgang Het oude heidendom wijkt. Er mag
en grote activiteit op verschillende niet een modern heidendom voor in
gebieden. de plaats komen.
COLLECTIVISATIE EN VOEDSELNOOD
TT ET is bij de debatten in de Tweede „De Papoea's", aldus de hoogleraren,
11 Kamer wel duidelijk gebleken, „zijn bezig een gehele cyclus over te
dat het de Nederlandse regering vol-
„zijn bezig een gehele cyclus c
slaan. Zij stappen dank «ij ook een
rpoli- betere conditie door een doelmati-
de bevolking ger voeding zonder enige verlegen-
heid uit het stenen tijdperk over in
Papoea's zullen zo spoedig mogelijk de moderne tijd. Op sommige ter
tot daadwerkelijke medewerking aan reinen is hun aanpassingsvermogen
bestuursaangelegenheden worden ge- verbluffend".
roepen. Doelbewust wordt erop aan De heren hebben Papoea's aan het
le ernst is met haar streven
tieke ontwikkeling
van Nieuw-Guinea.
gewerkt om binnen een beperkt aan
tal jaren een toestand te bereiken,
waarbij het volk over eigen staatkun-
werk gezien in houtzagerijen, waar
zij reeds met een zekere deskundig
heid de verschillende machines be-
dig lot kan beslissen. Voorzover dit dienden. Onder de bevolking bevin-
althans voor mensen mogelijk is. den xich «eker potentiële leidende fl-
Niemand kan ver in de toekomst zien. guren. Men hoopt, dat «ich onder de
Maar voorzover het van Nederland jongeren personen zullen melden
afhangt, behoeft niet getwijfeld te
worden aan het bereiken
doel.
Ook economisch zijn er goede per-
de studie in de bosbouwweten-
het schap aan de Landbouwhogeschool
te Wageningen. De voorbereidende
studie is in Hollandia mogelijk.
spectieven. Dezer dagen hebben drie Nieuw-Guinea kan worden een le-
hoogleraren van Wageningen een verancier van houtprodukten, waar-
rapport uitgebracht, waarin zij tot van sommige soorten reeds nu hoog
de conclusie komen, dat met name betaald worden.
de bosbouw een der welvaartpijlers Ook op ander gebied is er vooruit
voor de bevolking kan worden. Er fang te constateren,
moet daarvoor aan enige voorwaar- In deze ontwikkelingsfase is het van
den worden voldaan. Maar dit zal zeer groot belang, dat de christelijke
wel niet al te moeilijk vallen, gelet kerk haar roeping verstaat, dat zij
op de mogelijke medewerking der be
volking.
het proces méé leiding tracht te
geven. Het volk mag niet in materia-
OOST-DUITSLAND is, onder com
munistische leiding, bezig zich
te ontwikkelen tot een industriële
rechtgekomen.
Vreselijke tonelen spelen zich af
op het Oostduitse platteland. Zee
mogendheid van betekenis. Op de moorden komen voor. De boerenbe-
lijst der industrielanden van Euro- volking is wanhopig.
pa neemt deze satellietstaat thans
de vijfde plaats in. En dat met
niet meer dan zeventien miljoen in-
Dat de voedselproductie onder dit
alles lijdt, behoeft geen betoog.
Waarbij komt, dat vele bestaande
kolchozen slecht worden beheerd.
Maar ondanks deze vooruitgang Niemand heeft hart voor het be-
moet de bevolking zich tevreden stel- drijf. De opbrengst is veel minder
len met een laag levenspeil. Althans dan in de particuliere bedrijven,
wat de voeding betreft ziet het er Toch wordt de collectivisatie voort-
heel slecht uit. Feitelijk is er
een distributie van voorname le
vensmiddelen. Melk wordt slechts
aan aanstaande en jonge moeders
verstrekt. Boter en eieren worden
karig toebedeeld. De regering be
veelt met het oog op de schaarste
aan vlees de consumptie van paar
devlees aan. Daar waren immers
ook de oude Germanen verzot op
De tegenwoordige „Germanen'
moeten, voor wat dit betreft, maar
treden in de voetsporen der ouden.
Voor communisten wel een vreem
de argumentatie.
De voedingsmoeilijkheden in de
„democratische republiek" zijn voor
een belangrijk deel het gevolg van
de collectivisatie, waartoe de boe
ren worden gedwongen. Men neemt
landbouwers hun vee, hun bedrijfs-
benodigdheden zonder vergoeding
af, en dwingt hen zich te laten op
nemen in de communistische „kol
chozen".
Vele boeren namen reeds de
vlucht. Vooral naar West-Duitsland
Maar dit land kan slechts betrek
kelijk weinig Oostduitse boeren aan
gezet, ook door middel
grootscheepse propaganda. Men
maakt de boeren wijs, dat Adenau
er oorlog wil en van zins is om
hun huis en hof in brand te steken.
Dag in, dag uit, wordt de commu
nistische bewerking van de bevol
king voortgezet. Ten slotte geven
velen hun verzet maar op.
De uitkomst zal wel aantonen, dat
het socialisme in de landbouw geen
succes is, dat het daar zeker niet
leidt tot productiviteitsverhoging.
Het is zeer wel mogelijk, dat men
evenals in Polen straks op
zijn schreden zal moeten terugke
ren en het collectivisatieproces zal
moeten verlangzamen. Misschien
zelfs er geheel mee ophouden, hoe
wel dit niet waarschijnlijk lijkt.
Maar hoeveel onherstelbaar leed is
er intussen al door veroorzaakt!
De Evangelische Kerk heeft haar
stem tegen het optreden der com
munistische machthebbers op het
lostduitse platteland verheven. Een
moedige daad, in het bijzonder van
dr. Dibelius, die toch reeds gevaar
loopt.
hoog percentage in de industrie te- tiging.