Avontuurlijk briefvervoer:
de „Ponny Express"
„In de Draeck", origineel
gedenkboek
Sleepkabel van straaljager
kan enorme zweep worden
PUZZEL VAN DE WEEN
Marokkaanse zon om in
(vakantie)stemming te komen
rm. m
niïF
m
A
1
X HaW
a„8-
1A
is i m
ia
voor het postver
voer tussen St Joseph, Missouri
en Sacramento, California werd
ingesteld. De afstand tussen deze
plaatsen dwars door het „wilde
westen" werd in acht dagen af
gelegd. Het was één van de spannende avonturen, waaraan het
westen in die dagen zo rijk was. Als zakelijke onderneming was
het echter een volkomen fiasco. De Amerikaanse posterijen zullen
ter herinnering aan deze kleurrijke gebeurtenis op 19 juli een
postzegel uitgeven, waarop een ruiter is afgebeeld, die in volle
galop door het land raast.
De Pony Express heeft het
slechts qnderhalf jaar uitgehou
den, namelijk tot de dag waarop
de telegraaflijn tot het uiterste
westen was doorgedrongen en
het paard plaats moest maken
voor de snellere elektriciteit.
Niettemin leeft de Pony Express
nog in verhalen en legenden
voort en heeft hij een bescheiden
plaats in de Amerikaanse ge
schiedenis verkregen.
In de 79 weken van zijn be
staan hebben de ruiters de af
stand van bijna 3.200 km naar
Californië en terug ruim 300 maal
afgelegd een afstand, die over
eenkomt met 24 reizen om de we
reld Elke ruiter legde met grote
snelheid 120 tot 150 km af alvo
rens te gaan uitrusten. Hij ge
bruikte op zo'n traject ongeveer
zeven paarden, die elke 15 tot 30
km werden gewisseld. Wanneer
de ruiter werd afgelost gaf hij
zijn vrachtje van ongeveer 100
brieven aan de volgende ruiter
over. Dan kon hij een tijd rust
nemen en nam de post van de
andere zijde weer mee naar het
punt vanwaar hij gekomen was.
/ai de 80 ruiters waarmee de
onderneming begon hielden slechts
enkelen het anderhalf jaar vol:
de meesten bleven slechts een
paar weken of maanden in dienst.
Velen waren niet tegen de grote
fysieke inspanning opgewassen,
anderen vielen aan paardedieven
en vijandige Indianen ten offer.
De Pony Express was een zui-
Escher's werk:
knap nog te vaag
Reeds lang ging veler verlan
gen uit naar een werk, waarin
een groot deel van de merkwaar
dige grafische arbeid van de kun
stenaar M. C. Escher zou zijn bij
eengebracht. Deze arbeid Immers
Is door de opmerkelijke vlakver
deling welke erin wordt toegepast
wel bijzonder boelend.
Men zou deze arbeid knap kun
nen noemen, en knap is hij stel
lig. maar daarmede is zijn we
zen toch zeker niet afdoende aan
gegeven. Er liggen aan deze ar
beid ideeën ten grondslag, die in
deze grafische arbeid gestalte
krijgen, en de wijze waarop dit
geschiedt is met het woord knap
bepaaldelijk te vaag aangeduid.
De ideeën zelf voeren ons een
wonderlijke wereld binnen, waar
in men niet spoedig uitgekeken
raakt.
Zoals gezegd, aan dit verzamel
werk bestond behoefte. Zozeer
zelfs, dat de eerste druk spoedig
uitverkocht geraakte en dat er
aanleiding was voor een tweede,
die inmiddels van de pers geko
men is: „Grafiek en tekeningen
door M. C. Escher", met een bij
drage van prof. dr. P. Terpstra
en een inleiding en commentaar
op de afzonderlijke prenten door
de graficus. De Koninklijke uitge
verij van de Erven J. J. Tijl N.V
te Zwolle heeft deze verzameling
de verzorging gegeven die haar
toekwam.
ver particuliere onderneming die
in die korte tijd enorme verlie
zen heeft geleden. Aanvankelijk
was het tarief voor een brief $5.
maar dit werd geleidelijk ver
laagd tot 1. Gemiddeld was het
tarief ongeveer $3 in die periode.
Maar aangezien een per Pony
Express verzonden brief aan
paarden, ruiters, voedsel, wissel
plaatsen en dergelijke onkosten
ongeveer 16 kostte, werd op el
ke brief 13 verloren en bedroeg
het verlies bij de stopzetting meer
dan $390.000.
In de korte tijd van zijn be
staan heeft de Pony Express een
enorme bijdrage geleverd tot de
openlegging van het Westen en
heeft hij het bewijs geleverd dat
het Rotsgebergte in de winter
geen onoverkomelijke hindemaal
vormt en ontnam hij velen de
vrees voor het uitgestrekte woes
tijngebied.
De dagbladen waren nu ook in
staat hun nieuwsvoorziening naar
het Westen te bespoedigen. Zo
werd het bericht van de verkie
zing van Abe Lincoln tot Presi
dent per Pony Express op 7 no
vember doorgegeven en bereikte
San Fransisco op de 14de. De
inaugurale rede, die Lincoln in
maart van het volgend jaar hield
overbrugde de afstand van 2.560
km tussen Fort Kearny. Nebras-
ka en Fort Churchill. Nevada in
zeven dagen, ondanks de bittere
kou en de zware sneeuwval, waar
van verscheidene van de beste
paarden het'slachtoffer werden.
Vergeleken bij onze moderne,
gemechaniseerde tijd doet de Po
ny Express naïef en primitief
aan: wij zien er alleen de charme
van. Maar de rauwheid en de
gevaren die er aan verbondon
waren verliezen wij volkomen uit
tiet oog.
GARBAS MAG BLIJVEN
De 70-jarige Pool August Garbas, over wie wij vorige week
in ons Zondagsblad schreven, mag bij zijn dochters in Den
Helder blijven. Wellicht hebt u er in de dagkrant over heen
gelezenmaar hij heeft een verblijfsvergunning voor ons land
ontvangen en hij behoeft dus niet meer naar Polen terug,
waar hij de laatste jaren in grote eenzaamheid heeft doorge
bracht en hij behoeft ook niet naar een vluchtelingenkamp in
Duitsland uit te wijken. De oude Garbas is vanzelfsprekend
zeer gelukkig met het besluit van de Nederlandse autori
teiten.
Postzegelautomaat
werd seniel
In het poetkantoor van Detroit
(Michigan, USA) stond een spre
kende postzegelautomaat. De ma
chine werd ln mei 1956 (feestelijk)
ln gebruik genomen. Zodra de
klant er een geldstuk Ingooide
en aan de knoppen draalde, kwa
men de gewenste postzegels te
voorschijn, compleet met wissel
geld.
Bovendien bedankte de auto
maat, via een bandopnameappa
raat de klant en voegde er enke
le (vriendelijke) woorden bij, ze-
ais „Stelt u me eens voor aan
uw vrienden", „Ik houd van nieu
we klanten", of „Zendt eens een
brief a-an uw vrienden".
In de afgelopen winter ontdek
ten controlerende postbeambten,
aat de automaat voortdurend het
zelfde zei en al te kwistig werd
met bedankjes en adviezen om
eens een brief naar huis te stu
ren. De automaat werd zo seniel,
dat hij in zichzelf begon te pra
ten, ook als er niemand wat be
steld had.
En daarna begon het apparaat
te veel of te weinig wisselgeld
terug te geven. Over dat te veel
kreeg de Detroitse PTT nooit
klachten, over dat te weinig daar
entegen bij bosjes. Het apparaat
is thans in reparatie.
De N.V. Hollandsche Draad- en
Kabelfabriek te Amsterdam be
stond deze week vijftig jaar. Een
halve eeuw geleden stichtte lr. J.
T. Duyvls de eerste Nederlandse
fabriek voor de vervaardiging
van geïsoleerde elektrlclteltslei-
dingen. De naam Draka, samen
trekking van de eerste delen
van de woorden draad en kabel,
met daarbij de Draak-afbeelding
ln het ovale merk, is een inge
burgerd begrip geworden ln de
Nederlandse elektro-technlsche
wereld.
Het is gebruikelijk, dat bij een
jubileum als dit een gedenkboek
wordt samengesteld, waarin de
voorbije jaren nog eens in foto's
en tekst de revue passeren. Dra-
ka heeft het anders gedaan. In
plaats van aan het jubilerende be
drijf zelf is in het boek, dat ter
gelegenheid van het halve eeuw
feest verscheen, de draak tot on
derwerp gekozen.
In een typografisch zeer kunst
zinnig uitgevoerde vorm is aan
dacht gewijd aan het mythologi
sche monster, dat eeuwenlang zo'n
angstaanjagende rol speelde in
de menselijke fantasie. ,,In de
draeck" is de titel van het boek,
dat werd samengesteld door Mart
Kempers en waarin bijdragen van
vooraanstaande schrijvers zijn bij
eengebracht.
De draak is er in al zijn mon
sterachtige verschijningen in be
schreven en in uitstekende illu
straties uitgebeeld. Die prenten
zijn een aparte vermelding waard.
Met overleg en goede smaak
zijn de fraaiste kunstuitingen, be
trekking hebbend op het fenomeen
„draak" in het gedenkboek, bij
eengebracht. En door platen, en
door de tekst is deze uitgave
daardoor wel een prachtig unicum
onder de gedenkschriften ge-
„Onze blonde duinen"
boeiend boek
„Onze blonde duinen" is de
titel van een populair-weten-
schappelijk boek, dat dr. W. P.
Postma en H. Kleijn schreven
en dat (als steeds uitstekend
verzorgd) werd uitgegeven door
de N.V. Gebr. Zomer en Keu-
nings Uitgeversmij. te Wage-
ningen.
In hun met zeer vele foto's ver
luchte boek hebben de schrijvers
de natuurliefhebbers gewezen op
de unieke schoonheid van het Ne
derlandse duinlandschap, dat ge
lukkig nog op vele plaatsen in
de kuststrook voor de wandelaar
toegankelijk is.
Met grote liefde en kennis van
zaken ook, hebben zij de karak
teristieke planten- en dierenwe
reld van de duinen beschreven op
een manier, die de lezer hun on
derzoekingstochten in verschil! .-o-
de delen van het zo uitgestrekte
duingebied doet meebeleven.
En niet alleen flora en fauna
kregen de aandacht, want ook
werd een hoofdstuk gewijd aan
de historische wording en groei
van het Nederlandse kustgebied,
dat enig is in de wereld.
Langs de weg van Marssum
naar Beetgumermolen staan een
paar borden met het bekende
algemene gevaarteken en de
aanduiding „Laag vliegende
straaljagers met sleepkabel 200
m". Een van die waarschuwings
borden staat binnen de bebouw
de kom van Marssum. Het an
dere staat buiten de bebouwde
kom een paar honderd meter
verder op, eveneens rechts van
de weg. Tussen deze twee bor
den bevindt zich de gevaren
zone. Daar ligt namelijk het
(denkbeeldige) verlengde van de
hoofdstartbaan van de vliegbasis
Leeuwarden. Daar ls, ongeveer
gingen parkeren, teneinde goed
omhoog te kunnen kijken.
Wij hebben bij de juridische
afdeling van de ANWB eens ge
ïnformeerd. of de aanwezigheid
van de borden ook consequen-
de weggebruiker heeft,
il eens bij ongelukken
met straaljagers of sleepkabels
blj-
ongeluk gebeurd. Een
straaljager, die een landing
moest maken met een sleepka
bel. waaraan bij een schietdoel
(een sleepvlag) had voortgetrok
ken, vloog wat te laag aan. zo
dat de kabel als e en enorme
zweep over de weg sloeg. Pre
cies langs een moeder, die daar
met een baby ln een kinder
wagen wandelde. De kabel zwiep
te ook langs een bakkerskar,
doch gelukkig werd niemand ge
raakt. Toen werd de aandacht
gevestigd op het gevaar, dat
hier dreigde.
Burgemeester D. Torensma
van Menaldumadeel vond er aan
leiding in om waarschuwingsbor
den te laten plaatsen. Een ge
waarschuwd man telt voor twee.
al helpt het natuurlijk niet veel
als er zich net iemand te voet
of met een of ander voertuig
in het verlengde van de start
baan bevindt en er een straal-
jager met een sleepkabel komt
aanrazen. De hoofdzaak is ech
ter. dat niemand ter plaatse
blijft staan of stopt om naar
de overvliegende machines te
kijken. Het kwam namelijk veel
vuldig voor. dat automobilisten
precies in het startbaan-verlengde
worden betrokken. Men
was van mening, dat dit stel
lig het geval zou zijn. Uiter
aard kan niemand, die zich op
het stuk weg in de gevaarlijke
zone bevindt, zich uit de voeten
maken als er een straaljager of
een sleepkabel over de weg zou
scheren. Daarvoor zijn de straal
jagers veel te snel. Er zou dan
ook wel degelijk verhaal zijn op
i krijgen op die r
Als iemand zich „onnodig" op
dat stukje weg tussen de geva-
renborden zou ophouden om er
gens naar te zien. of er met
de auto zou parkeren, is het
Ministerie van Defensie echter
niet aansprakelijk. Integendeel,
dan zou er juridisch gezien zelfs
verhaal mogelijk zijn op de weg
gebruiker. In dit verband ligt de
vraag voor de hand, of ter plaat
se ook niet stopverbodsborden
zouden moeten worden geplaatst
en ten overvloede omdat stop
verbodsborden alleen betekenis
hebben voor motorrijtuigen aan
duidingen. die er op wijzen, dat ook
voetgangers, fietsers en brom
fietsers er niet mogen stoppen of
stilstaan.
Bij de juridische afdeling van
het Ministerie van Defensie was
men van oordeel, dat bij even
tuele ongelukken geval voor ge
val moet worden bekeken. Over
het algemeen zou Defensie aan
sprakelijk kunnen worden gesteld
voor ongelukken, waarbij burgers
zouden worden betrokken, omdat
zij vaak moeilijk kunnen waken
tegen gevaren, die uit de lucht
dreigen.
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal: 1. bloeiwijze. 6. leenman. 11. snoer van een hengel, 12.
vogel. 14. opstootje. 16. meisjesnaam, 18. bruine verfstof, 20. lidwoord.
21. het heidelandschap in N.-Brab. en België, 22. onnodige drukte,
23. voegwoord (Fr.), 24. scheikundig element (afk.), 26. pers. voor-
naamw., 27. na dato (afk.), 28. telwoord, 30. oude benaming voor liter,
32. plaats in Duitsland. 34. munt in China, 35. de gouden bul (afk.
Lat.), 37. rivier in Siberië. 38. voorzetsel, 40. plaats in de schouwburg.
41. haakje om vis te vangen. 42. spleet. 43. voornaamw., 44. bekende
afkorting. 45. motorschip (afk.), 47. voegwoord. 49. meisjesnaam. 51.
spoedig. 53. rivier in Zwitserl., 56. deel van de bijbel (afk.), 58. in
het jaar der wereld (afk. Lat.), 59. vreemde munt (afk 61. heden.
62. plaats in Limb.. 64. niet vergezeld. 65. scheikundig element (afk.).
66. fijne haren zeef. 69. de Griekse letter p, 70. mandje, 72. Europeaan,
73. donkere zolder in molens, 75. viskorf met deksel, 76. peilstift.
Verticaal: 2. spil van een wiel. 3. eenvoudig. 4. lengtemaat (afk
5 grootste eiland der Antillen, 7. slede, 8. gem. in Gelderl., 9. tel
woord. 10. pookijzer, 12. lengtemaat (afk.). 13. scheikundig element
(afk.t, 15. kruipend, eenjarig kruid, 17. keurig. 18. voorvoegsel, 19.
kledingstuk. 20. zoon van Jacob. 25. algemeen kiesrecht (afk.). 26.
voorzetsel. 28. top in de Berner Alpen. 29. muzieknoot. 31. rijzing van
het zeewater bij eb op de Zeeuwse kusten. 32. afnemend getij. 33. rund.
34 plomp. 36. danspartij, 37. boom. 39. telwoord. 44. voorzetsel. 46.
welaan. 48. kleine baai. 50. voegwoord, 51. lengtemaat (afk.). 52.
bijwoord. 54. gem. in Gelderl., 55. stad in Afrika. 57. voorzetsel. 58.
voorvoegsel. 60 soort. 61. bedrog (bargoens). 63. deel van een kamer.
67 bijwoord, 68. motorschip 'afk 70. foei, 71. scheikundig element
(afk.), 73. uitroep, 74. adellijke titel in Engeland (afk.).
8. prent. 10. ar. 11. Kampen. 12.
emier. 13. laan. 15. laar, 17. den,
20. taël. 25. reiger. 27. Eire, 28.
mark. 30. sar. 31. vezel. 32
bord. 33. li. 35. bed. 36. Ti el. 37.
daar. 38. stele. 40. oelama. 41.
nret. 44. ork, 46. Abel, 48. vore,
49. eva. 51. in, 52. winter, 54.
rede. 56. lorre, 57. koper, 53. re
de, 59. manen, 60. Nede, 61. dus,
63. Lena, 64. lege, 67. sla, 69. lik,
71. is, 73. Aa.
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. taps, 5. slap,
9. Bakel, 14. email, 16. aard, 18.
Rama. 19. gelaat, 21. meer, 22.
Mia, 23. er, 24. maar, 26. nn,
27. Epen, 29. Reest, 31. vier, 32.
bal, 34. Lia, 35. Bern. 37. doris,
39. groeze. 41. pi, 42. ark, 43.
toe. 45. Ede. 46. are. 47. A.D..
43. verrel. 50. libel, 52. wolk, 53.
var. 55. net. 56. lire, 57. kamer,
60. none. 61. do. 62. adel. 64. la.
65 ert. 66. rups, 68. edelen. 70.
drei. 72. sela, 74. enige. 75. eerst,
76. raam. 77. Aken.
Verticaal: 1. tegen. 2. Azner.
3. pal, 4. Siam, 6. la, 7. aam,
INZENDINGEN
Inzendingen worden vóór donder
dag a s. op ons bureau verwacht.
Oplossingen mogen uitsluitend op
een briefkaart worden geschre
ven. In de linkerbovenhoek ver
melden: .Puzzeloplossing". Er zijn
drie prijzen: een van 5,— en
twee van 2,50.
Vakantie.reizen en trekken! In heel wat tijdschriften en kranten ook de
onze kom je ze al weer tegen, die vaak zonnig getinte artikelen en de in veler
ogen zo aantrekkelijke advertenties. Waar we al niet naar toe kunnen met een
heleboel of wat minder geld
Naar Marokko zullen er wellicht niet zoveel gaan; „een der onzen" is er echter
wel geweest en hij schreef er iets over. Die impressie wil ik nu vandaag eens mee
nemen om zo In „ruimte" ook een beetje te kunnen meedoen aan die zorgeloze
vakantiestemming. De rest wordt gevuld met wat „lente-achtige" zaken, die evenals
dit stuk uit de map komen. De schrijver van het openingsverhaal, Henk H. (stu
derend en uit Rotterdam) maakte er ook een paar illustraties bij. Hier volgt het
dan onder de titel
Zonder kop of staart
Lente
i Bert den Braber (kweek
Ik zag vanmorgen dat de lente was gekomen
aan een spoor van parelende druppels op het gras
De grond, de lucht, de wolkenalles was
heel schoon gewassen en op nieuw geboren.
De groene knoppen waren aan het zingen,
de klanken braken door de muren heen
de kamers in. de straten door; het scheen
een toverdans die eindelijk zou beginnen.
En in de avond klonk er zacht gefluit
van vogels als gelukkig praten,
terwijl in de reeds donkerende straten
een kind een liedje zong.
Nu wil ik door de lente zwerven
of drijven op het water in een boot
en niet meer denken aan verleden of de dood.
BERT DEN BRABER
het hoofdeinde
kelde. Ik schrok niet wakker,
een bed dat je voor de eerste
keer beslaapt maakt je slaap
nooit erg diep, zodat ik om half
zes al de zon had zien opgaan
achter de bergen.
Ik haastte mij over mijn balkon
telefoon. De
De trein van zeven uur inmiddels,
vertrok 7.10. Ik zat toevallig weet
in hetzelfde compartiment als Hf
dag tevoren en ik kon
nóg enkele dagen
lijke medina had willen doorbrei
gen. en „mijn hart nog bij A<
landschap gereder
een traject van
ven" rolmops ontrolde zich als
een mirliton: het was een vette
mopse met vier gouden
ian mijn kant op.
meer op de ezeltjes dan op de
Arabiertjes van toepassing te zijn:
men hield een zuidelijk ezelgevecht
met voor het lijdend voorwerp be
paald onplezierige gevolgen. Maar
zette Christine van der Neut (16,
kweekschool en uit Alphen aan
den Rijn) boven dit gedicht.
Door de donkere straten
loopt hij zwijgend,
verlaten door de wereld
geschokt,
gebroken,
alléén....
zoekend.
tastendnaar iets wat
vertroosting schenkt
Zijn wij in feite niet gelijk
niet hetzelfde als deze stumperd?
lopen ook wij niet
zoekend en
tastend rond in deze
meedogenloze wereld?
klampen ook wij niet vast
aan iets wat
vertroosting schenkt?
Maar ééns zal het dag worden
Bij die lentegedichten
vakantieverhaal past eigenlijk
wel een plaatje als dit. Anneke
tan Leeuwen Rotterdamzorg
de voor deze voorjaarstekening.
Ode aan de liefde
of
voorjaar, zonder meer
traag dragen de paden
de schreden van schoorvoetende 1
voeten
i een gele rolmops. Een pa;
sandalen eronder
menselijke eigena;
dien lev«
Ken
bijna
gestapt
bov<
kende ik
met kind in het I
ondergetekende n
-k Kenitra-zuid
stond ik vijf voor half elf op
eur gedacht heeft toen ik hem
n collega wegsleurde met een
bateau vient de partir, vite,
B.V.p."
Beter weten
wehste men tergend langzaam mijn
naam. mijn adres, land pardon?
oh), mijn leeftijd, mijn beroep, de
zal het gevolgd worden
door een flauwe streep licht
dat toeneemt
dat sterker wordt
dat ook voor ons gaat stralen
en doet vergeten
die zwarte
uitzichtloze tijd.
CHRISTINE VAN DER NEUT
ER UIT GELICHT
Zo kreeg Nico Eikenbout uit
Leiden de molen „De Valk"
voor zijn lens.
Marokko en op tijd
kunnen weten.
Henk H.
Na die enorme lijst van vorige
week kon het (wat my betreft: ge
lukkig) byna niet uitblijven of we
moesten een wel bijzonder magere
„er uit gelicht" hebben deze week.
Nu, 't is mager. Slechts een enkele
inzending ga ik terugsturen en wel
die van Leen L. uit Hazerswoude,
wiens „Meilied" ik eerlijk gezegd
wel erg „uit de tijd" vond, terwijl
„Bejah" uit Den Haag haar ge
dichten op één na weer bij de post
zal vinden. Het Paasgedicht kwam
te laat, de andere (behalve „Uit
zichtloos") vond ik wat primitief
sentimenteel.
je lentehand rust in de mijne
in de jouwe
dromend bouwen onze zinnen
cycladenbeelden van geluk
kijkend elkaar aan
kruisen de bruin-blauwe ogen
(elkaar
als vlammenwerpers
van rinkelend ruisend
(voorjaarsgenot
een kuisse kus
verbindt en sluit
onze lippen
onze ogen
onze gedachten
de kloof van zondagavond
vertellend een groot geheim
van eindeloze liefde.
CEES WATTEL
Vóór de 2e
Omdat Ik graag zoveel moge
lijk kopij wil meenemen, zal lk
het zéér kort maken. Inzendin
gen over wat niet al zie lk graag
vóór de 2e mei tegemoet,
op de enveloppe „Ruimte s
jullie".
Tal licht favoriet
In de 14 dagen, welke sedert het schrij
ven van onze vorige rubriek verliepen,
zijn in de match BotwinnikTal slechts
vier partijen gespeeld in plaats van zes-
Eerst meldde de wereldkampioen zich ziek
na zijn nederlaag in de 11e partij, terwijl
Tal om dezelfde reden tijdelijk moest re
tireren na een tamelijke kleurloze remise
partij (de 13e).
In die vier partijen heeft Tal zijn voor
sprong tot twee punten weten te vergro
ten Men krijgt de indruk, dat de beide
combattanten elkaar nu met het vereiste
respect beschouwen en behandelen, maar
ook dat Tal daarbij lichtelijk aan het
langste eind trekt, waarbij we vooral niet
mogen vergeten dat de tijd in het voor
deel van de veel jongere Tal werkt
Opnieuw maakten beide spelers zich af
en toe aan onnauwkeurigheden schuldig,
zoals Tal bijv- in de 12e partij, waarin
na 31 Tel—fl de volgende stelling was
In deze positie speelde Tal (zwart) 31-
Te4el, waardoor Botwinnik nét
de gelegenheid kreeg zich te redden door
32. Db5 Dh3 33. f3 De6 34. Tdf2 enz.
Wat Tal had moeten spelen was: 31...
Teh4 en wit zou als volgt verloren gegaan
zijn: 32. gxh4 Dg4t 33. Khl Df3t 34. Kgl
gxh4 35. Tfdl Tg6t 36. Kfl Te6 37. Kgl h3
en. wit loopt mat-
Dat Tal zich later in de partij rehabili
teerde door een lastig dame-eindspel met
een pion minder remise te houden, is een
ander verhaal.
Trouwens, in de 10e partij misschien
wel de meest „normale" partij tot dus
verre in deze match gespeeld had ook
Botwinnik een indrukwekkende defensieve
prestatie geleverd. Na de 41e zet van Tal
(zwart) was de volgende stelling ontstaan,
waarin men voor Botwinnik's kansen geen
duit meer gaf.
Oplossingen en correspondentie aan de
heer H. J- J. Slavekoorde, Goudreinet-
■traat 125, Den Haag.
t A
A
W 9
m B 3
m
Er volgde: 42. Pf5 Tc4+ 43- Kd3 Txa4
44- Pxd6 Td4f 45 Ke2 Txd5 46. Pe4!
Deze matdreiging is een uitkomst
Botwinnik. Na 46 Pxb7 Tb5 zou hij snel
en kansloos verloren hebben.
46Kh8 47. Pf6 Td2t 48. Kf3 Td8
49. Tg6 a4.
Hier verzuimt Tal zijn beste kans, be
staande in 49 Lg7 50- Pxh5 Lf8,
waarna Botwinnik het beslist moeilijker
gehad zou hebben-
Er volgde: 50. Txh6t Kg7 51. Th7t Kxf6
Oppervlakkig gezien zou men zeggen dat.
zwart nu achter elkaar wint. Het blijkt1
echter op een theoretische remisestelling I
uit te lopen, waarvan Dr. Euwe heel nuoh-1
ter zegt: „De theorie heeft er eigenlijk
nooit bij stilgestaan, dat men in het toren
eindspel doorgaans met e- en h-pion even- I
min kan winnen als met f- en h-pion". Na
52. Txb7 Td3t 53- Kg2 Tb3 54. Ta7 a3 55.
b7 Kf5 56. Txa3 Txb7 57. Ta4 was re-1
mise een onontkoombaar feit, al volgde er I
nog: 57. Tb2? 58. Kf3 Tb3* 59 Kg21
Te3 60. Th4, waarna de strijd werdj
gestaakt-
