IHtttwe gtibsctfe(ütucranl
VERWOERD GAAT VOORUIT
mm,w 1
manke boer schiet premier ,f
tweemaal in het hoofd
Moeder Aarde gekiekt
Opluchting na aanslag in Zuid-Afrika
i een blanke
r
DADER VANDAAG VOORGELEID
Proces tegen Oberlander
begint volgende week
Frankrijk doet gooi
naar „atoomclub
Atoomvrije zone in
geheel Azië
MAANDAG 11 APRIL 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel. 31441
ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0.59 per week
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
Eenenveertigste jaargang
CHRISTELIJKE AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantttaslicf] Is gbebleuen
mgn hert ia tegfjcnspacf
HAKAHAMA
Zie pagina 2
DRIE ZEELUI vertelden
Zte pagina 5
SPORT en wedstrijden
Zie pagina's 6, 7 en 9
t>1 1 1 l Aanslag door
DE TOESTAND van de Zuidafrikaanse premier Ver
woerd is bevredigend. Men vindt het niet nood
zakelijk hem direct te opereren om de twee kogels die
een blanke boer hem zaterdagmiddag in het hoofd
schoot te verwijderen. Een kogel drong door het oor
zijn hoofd binnen, de andere kwam in zijn gehemelte
terecht. Na de aanslag hebben alle Zuidafrikaanse
ministers een zware bewaking gekregen. Zij komen
vanavond in Kaapstad bijeen om een tijdelijke op
volger voor de minister-president aan te wijzen. Ver
woerd zal vermoedelijk een week of zes moeten wor
den verpleegd. De dader van de aanslag is de blanke
boer David Pratt. Hij zou vandaag worden voorge
leid wegens poging tot moord.
DE 58-JARIGE premier Verwoerd opende zaterdag in Johannesburg een
landbouwtentoonstelling. Op een podium had hij de expositie voor
geopend verklaard. Hi] verliet het spreekgestoelte en nam plaats tussen
de autoriteiten, om naar het vee te kijken dat langs het podium werd ge
leid. Er kwam een man naar voren. Hij kwam het podium op, de hand
in zijn rechter broekzak. Hij riep „Verwoerd" en toen de premier in zijn
richting keek, vielen er kort achter elkaar drie schoten. Twee ervan trof
fen doel. Dertigduizend mensen zagen hun premier achter zijn tafel
ineenzakken.
De dader was onmiddellijk over
meesterd. Hij werd weggevoerd, ter
wijl de aanwezigen zich angstig af
vroegen hoe de toestand van de mi
nister-president zou zijn. Verwoerd
bloedde hevig. Voorzichtig bracht
men hem naar een ziekenhuis in de
buurt. Hoewel hij in het hoofd ge
troffen was, bleek de toestand later
echter niet zo ernstig en men kon
hem voor een betere verzorging
naar Pretoria overbrengen.
De dader is David Pratt, een 52-jarige
eigenaar van een forellenkwekerij, een
candy-fabriek en een boerderij. Vrienden
van hem hebben verteld dat hij in psy
chische moeilijkheden heeft verkeerd en
heeft geleden aan epileptische aanvallen
Hij was een enthousiast verzamelaar van
pistolen. Het was bekend dat Pratt de
nationalisten in Zuid-Afrika (die aan de
regering zijn) haat.
Overigens beschreven Nederlandse
vrienden van Pratt deze man als aardig
en hoffelijk. Zijn echtgenote, van wie hi]
is vervreemd, woont in Den Haag met
hun twee kinderen. Ongeveer drie jaar
geleden kwam het gezin naar Nederland
Een half jaar later gnig Pratt alleen
naar Zuid-Afrika terug.
Ook premier Verwoerd heeft banden
met Nederland. Hij werd in 1901 in Am
sterdam geboren als zoon van Neder
landse ouders, die toen hun zoon twee
jaar was naar Zuid-Afrika verhuisden.
Kleur'ngend' "hters
onderscheiden
Het Zuidafrikaanse ministerie van on
derwijs. kunsten en wetenschappen heeft
een prijs ten bedrage van ongeveer 2.000
gulden toegekend aan de dichter P. J.
Philander, een kleurling, voor zijn bun
del Vuurklip. De 38-jarige Philander pu
bliceerde zijn eerste bundel, Vuurglas in
1955 en plaatste zich daarmee dadelijk in
de eerste rij van Zuidafrikaanse dichters.
Poëzie van hem werd in 1957 in pro
gramma's van de N.C.R.V. voorgedragen.
De secretaris voor kleurlingenzaken,
dr. Du Plessis, heeft een studie- en reis
beurs ten bedrage van ongeveer 10.000
gulden overhandigd aan een andere
kleurling-dichter. S. V. Petersen. Zijn
eerste bundel. Die Enkeling, was de eer
ste van een kleurling in het Afrikaans.
Petersen zal in Duitsland zijn studie iu
de letteren en de filosofie voortzetten.
B INNEN VERINGBED
IfOOtlwill
SCHUIMRUBBERBED
Na studie in Zuid-Afrika en in Europa,
kwam hij in de politiek cn ontpopte zich
als een fel nationalist en verdediger van
de blanke suprematie. Hij verzette zich
bijvoorbeeld tegen het toelaten van
Joodse vluchtelingen uit Duitsland en
was hoofdredacteur van een blad (Die
Transvaler) dat in de oorlog een pro-
Duitse koers volgde.
Vanavond zal dus vermoedelijk bekend
worden wie de premier tijdelijk opvolgt.
Men zal volgens waarnemers een keuze
moeten doen uit Paul Oliver Sauer, de
minister van landerijen, Eric Louw, mi
nister van buitenlandse zaken en Theo-
philius Dongen, de minister van finan-
Drie schoten kon Pratt lossen
voordat hij door de politie
werd gegrepen en ontwapend.
Op de foto ziet men links de
dader, terwijl de politie hem
tussen de menigte doorloodst.
(Telefoto A.N.P.)
ciën. Verwoerd zal een benoeming moe
ten bekrachtigen.
Inmiddels is ook melding gemaakt van
verspreide incidenten tijdens het week
einde. In Veeplaats, een kleine nederzet
ting nabij Port Elizabeth, brandde een
houten kerk tot de grond toe af. Dit is
de derde kerk die in Port Elizabeth en
omgeving afbrandt, sinds de rassenonlus-
ten op 21 maart begonnen met de schiet
partij in Sharpeville.
Het Zuidafrikaanse blad Rand
Daily Mail schreef vandaag dat het
spraakvermogen van premier Ver
woerd mogelijk tijdelijk aangetast is.
evenals zijn evenwichtsgevoel en zijn
gehoor. Hij zal volgens het blad nooit
geheel herstellen.
BESCHULDIGD IN OOSTZONE
duits minister voor vluchtelin
genzaken, is door het Oostduitse
Hooggerechtshof formeel in staat
van beschuldiging gesteld wegens
moord.
De communistische akte van beschul
diging is 50 bladzijden groot. Oberlander
wordt daarin in de eerste plaats beschul
digd van verantwoordelijkheid voor het
neerschieten van zeven manschappen van
het Bergmannbataljon, een eenheid van
Verder wordt hij ervan beschuldigd
het „Nachtigall" bataljon aangevoerd te
hebben in programs tegen de Joodse be
volking en de leiders van de stad Lvov
systematisch uitgeroeid te hebben.
Oberlandei heeft verklaard als verbin
dingsofficier aan het bataljon toegevoegd
te zijn geweest, maar de mannen in Lvov
nimmer een schot te hebben horen lossen.
De communisten hebben bekendge
maakt. dat zij op 29 april te Oost-Berlijn
een begin zullen maken met een open
baar proces tegen Oberlander. die nog
voor Pasen met vakantie wil gaan, maar
hoogstwaarschijnlijk niet op zijn hoge
functie zal terugkeren.
Oberlander zal het proces in Oost-Ber-
lun
bijw
Radio-Moskou
Radio-Moskou heeft zaterdagavond
commentaar geleverd od het heengaan
van Theodor Oberlander. Verklaard werd
dat hij vermoedelijk voor onbeoaalde tijd
met vakantie ging in verband met de be
schuldigingen over het commanderen van
vernietigingsbataljons in 't Oosteuropese
bezette gebied gedurende de Tweede We
reldoorlog.
In eer. telegram uit Bonn van haar
eigen correspondent. Viktor Glazunov,
deelde de radio mede. dat de dinsdag in
Moskou gehouden demonstratie bevorder
lijk was geweest voor het wegzenden var
Oberlander.
Tien getuigen gaven toen relazen var
massamoorden, die aan de minister vooi
vluchtelingenzaken toegeschreven wor
den.
Volgens de correspondent wijst het
feit. dat Oberlander met een goed
pensioen met vakantie gaat in plaats
van naar de gevangenis erop, dat er
nog nazistische overblijfselen in West-
Duitsland bestaan cn dat West-Duits-
land thans op een gevaarlijke weg
marcheert.
De laffe en dwaze aanslag op pre
mier Verwoerd heeft zowel bij voor
als bij tegenstanders van de Zuidafri
kaanse regering afschuw opgewekt.
Uit een groot aantal landen kwamen
onmiddellijk reacties binnen. Daaron
der was een telegram van koningin
Elizabeth van Engeland, die verklaar
de zeer getroffen te zijn. Zij wenste
Verwoerd een spoedig herstel.
In de Westeuropese pers word
uiting gegeven aan de vrees dat Zuid
Afrika voor een dreigende catastrofe
staat en wordt gepleit voor interna
tionale interventie. Van verschillen
de zijden dringt men erop aan da'
Hammarskjöld. de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, naar de
Unie gaat.
Overigens zijn de koppen in de pers
niet altijd even sympathiek voor Ver
woerd. die in enkele bladen wordt
aangeduid als de tiran' en ..de
Hitler van Zuid-Afrika". Overal
wijst men er nadrukkelijk op dat de
aanslag werd gepleegd door een blan
ke en niet door een kleurling. Dit zou
de spanning tussen de blanke groepen
ook nog kunnen vergroten.
De New York Times schreef van
morgen: „Zoals men medelijden moet
hebben met de gewonde man, moet
men medelijden hebben met het ge
wonde land. Het land is zo zwaar
gewonddat het drie kwart van zijn
eigen bevolking slechts kan beheersen
door het schenden van eeuwenoude
waarborgen."
he
de Nieuwe
was, kreeg het ter hoogte van' het Delta
hotel te Vlaardingen een defect aan de
stuurinrichting. Het botste tegen de stei
ger van een chemisch bedrijf aan de Von
delingenplaats. waardoor een elektrische
kraan viel en in het water terechtkwam.
Het schip moest naar Rotterdam terug
keren.
Verwoerd tijdens de openings
rede, staande op het spreekge
stoelte. Al opende hij een land
bouwtentoonstelling, zijn rede
was toch grotendeels gewijd aan
de apartheidspolitiek van zijn
regering.
(Telefoto Ass. Press
55
55'
T JIT AMERIKA wordt gemeld, dat
de Franse ambassadeur in de
V.S., Herve Alphand, opdracht zou
hebben, het Amerikaanse Congres in
formeel te polsen over de eventuele
toelating van Frankrijk als volwaar
dig lid van de „atoomclub".
Volgens de New York Times van he
den dient Alphand te informeren of het
Congres en in het bijzonder de congres
commissie voor kernenergie nu geneigd
is Amerikaanse kerngeheimen aan Frank
rijk te „verklappen".
Dit zou aldus het Amerikaanse blad
een aanwijzing zijn op verdere stap
pen van De Gaulle bij Eisenhower tijdens
het komende bezoek van de generaal aan
de V S. Verwacht wordt, dat De Gaulle
na twee kernproeven om eenzelfde
behandeling als Engeland nu reeds ge
niet, zal verzoeken.
Overigens was er geen bevestiging bij
de Franse ambassade in Washington te
krijgen. Wel wordt herinnerd aan een
uitlating van de Franse ambassadeur, die
had tegengesproken, druk op de congres
leden te hebben uitgeoefend.
De Amerikaanse wet op de atoom
energie eist d3t een land aanzienlijke
'orderingen in de ontwikkeling van kern
wapens moet hebben gemaakt, om Ame-
geheimen en materiaal te ont
vangen.
let twee kernontploffingen schijnt
nkrijk weinig kans te maken. De mi-
ire overeenkomsten tussen de V.S. en
Frankrijk voorzien slechts in de levering
kernmateriaal voor het prototype
:en door de Fransen ontworpen kern
reactor voor een onderzeeboot en het
•rschaffen van algemene inlichtingen
Verscheidene N.A.V.O.-landen, ook
Nederland, hebben meer inlichtingen
op kerngebied gekregen dan Frank
rijk. De Franse weigering om. de op
slag van Amerikaanse kernwapens in
Frankrijk toe te staan, schijnt wel de
voornaamste moeilijkheid, op de weg
naar een verdergaande regeling tus
sen Frankrijk en de V.S.
President Nasser van de Verenigde Ara
bische republiek is gisteren met een
vliegtuig van de Indiase luchtmacht uit
Bombay naar Karatsji, de hoofdstad van
Pakistan, vertrokken waarmee een einde
is gekomen aan zijn bezoek van dertien
dagen aan India. Nasser zal zes dagen in
Pakistan blijven
Tsjoe En-Lai in Volkscongres:
IN het Chinese Nationale volkscongres, waar gisteren een economisch
plan voor 1960 werd goedgekeurd, heeft premier Tsjoe En-Lai gezegd
dat zijn regering volledig achter de Russische vredesvoorstellen staat.
Tsjoe beschuldigde de Verenigde Staten van tegenwerking bij de ontwa
peningsbesprekingen en het handhaven van de imperialistische politiek.
„Zij sporen krachtig aan tot herleving van het Japanse en Duitse milita-
zei Tsjoe.
branïd en waar het Amerikaanse imperia
lisme met alle midldelen op slinkse wijze
probeert binnen te dnimigen.
„Een goed begin" is gemaakt met de
Chinezen uit Indonesië,
risme
De Chinese regering zal blijven streven
naar uitvoering van haar voorstel om
heel Azië en het gebied van de Stille
Oceaan tot een atoomvrije zone te maken.
Ook het n iet-aaiwalsverdrag tussen de
landen in duit gebied is nog niet van de
baan, aldus die premier van Chinese
volksrepubliek.
Veel verwacht Tsjoe van zijn bezoek
aan India: „Wij hopen oprecht dat de
ontmoeting met premier Nehroe positieve
resultaten zal opleveren. Wij geloven diep
In de traditionele vriendschap tussen de
volken van China en India.
Verder deed Tsjoe En-Lai de sympathie
van de volksrepubliek uitgaan naar dc
negens In Zuid-Afrika,, die een „recht
vaardige strijd" voeren tegen het rassen-
onderscheid en naar geheel Afrika, waai
het vuur van 'het anti -kolonialisme is on/t-
Cuba is niet
te koop
Fidel Castro voelt er niets voor
om Cuba voor tien miljard dollar
te verkopen aan de Amerikaanse
makelaar Bill Barness. Deze had
voorgesteld het economisch snel
achteruitgaande eiland te kopen en
men, waarvan de directie Cuba zou
moeten regeren op een rentegeven-
de commerciële basis, Barness zou
akkoord gaan met een makelaars
loon van vijf procent der trans
acties of een bedrag van vijf mil
joen dollars ineens.
Castro is serieus op het voorstel
ingegaan en heeft Barness laten
weten dat zijn land voor geen goud
te koop is, „Uw voorstel zweemt
overigens naar dwaasheid, hetgeen
gezien uw nationaliteit niet zo ver
wonderlijk is liet de Cubaan
se premier schrijven.
Drie agenten gewond
bij vechtpartij
Drie politieagenten zijn zaterdagmid
dag in Amsterdam gewond geraakt bij
een vechtpartij op het Spui. Zij poogden
een demonstratie van jongeren tegen de
apartheidspolitiek in Zuid-Afrika te ont
binden.
Er ontstond een handgemeen tussen
een aantal agenten en de demonstreren
de jongeren. Een agent bezeerde zijn
knie, een andere liep verwondingen op
aan een wang, terwijl een derde agent
een blauw oog kreeg, terwijl er tevens
een tand uit zijn mond werd geslagen
en hij ook aan zijn neus werd gewond.
Drie demonstranten werden meegeno
men naar het bureau.
FOTO'S VAN RUSLAND, genomen vanaf
700 kilometer in de ruimte, zullen mis
schien door Eisenhower aan Chroesjtsjef wor
den overhandigd, als hij in juni naar Moskou
gaat. De toto's zijn gemaakt door de Ameri
kaanse weersatelliet Tiros I en dezer dagen
naar de aarde geseind. De directeur van het
Nationaal Luchtvaartbureau in de Ver. Staten,
T. Keith Gierman, zal in die richting een voor
stel aan de president doen.
Hiernaast publiceren we twee andere foto's, door
dc groothoekcamera in de Amerikaanse satelliet ge
nomen. Op de bovenste plaat ziet men de Rode Zee
(1) op 4 april om 12 uur 's middags Ned. tjjd, van
een hoogte van ongeveer 450 myl of 700 kilometer.
Verder zjjn zichtbaar de Golf van Aqaba (2), de Nyl
in Egypte (3) en de Middellandse Zee (4). Wolken
bedekken Saoedi-Arabic (5).
De onderste foto toont het Middellandse Zeegebied
om 12.10 uur 's middags 2 april, eveneens van 700
km hoogte. U ziet dc Alpen (1), bedekt door een
zwaar wolkendek, Italië (2), Corsica (3) en Sardini>
(4) en u kunt zich verbeelden dat ergens aan d<
rand Nederland moet liggen
Meer en meer blijkt, dat de Tiros de wetenscha
enorme diensten zal bewijzen. Gdisteren heeft de se
telbiet met haar TV-camera's een orkaan opgenc
men voor cbe kust van Australië. Het Amerikaans
weerbureau vertelaarde daarop, dait rou wellicht ee
oplossing gevonden kan worden van het tornad'
probleem.
Geleerden op het ontvangststation in New Jerse.
ontdekten de orkaan 1300 km van Brisbane gister
morgen vroeg, toen zij de foto's analyseerden dde
door de Ti-ros genomen werden bij zijn 125ste om
wenteling. Dit zou betekenen dat orkanen dde woe
den boven de uitgestrekte oceaangebiteden, veel eeT-
der dan voordien ontdekt kunnen worden. Dat gin?
in dit speciale geval echter ndiet op, want de Austra
lische weerkundigen wisten al aim's een week dart
er een orkaan op komst was. Niette/nin belooft hei'
veel voor de weerkunde.
adidu-s Tsjoe. „Wij hopen dat bei-die par
tijen hun pogingen zullen voortzetten en
op vriendschappelijke wijze zullen samen
werken, opdat een redelijke algehele op
lossing in de kwestie van de Chinezen
in Indonesië kan worden bereikt".
Communes
Het Volkscongres nam een resolut-ie
aan, waarin er bij hot volk op wordt
aangedrongen het -huidige twaalf jairen-plan
voor de landbouw d-a-t in 1967 afloopt,
twee of drie jaar sneller ui-t te voeren.
Uitvoering van -het economische plan i960
zal de mogelijkheid sc-heppen, in man-dier
d-an tien jaar Groot - Rri-tan -rui voorbij te
streven op het gebied va-n de grote in-
dustrieproidiukten, aldus de resolutie.
In dc grote steden zullen communes
worden ingevoerd, met fabrieken, mijnen,
regeringsbureaus en scholen als kernen.
Het gezinsleven komt er niet best af:
vrouwen wordt verzocht te gaan wer
ken. De kinderen kunnen naar dc be
waarplaatsen en de gezinnen kunnen
eten In gemeenschappelijke zalen. Huis
houdelijke werkzaamheden worden dan
In ploegen uitgevoerd.
hamol creme is
zoals een creme moet zijn!
België wacht op
koninklijke baby
Belgische artilleristen hebb enh teafge-
lopen weekeinde de wacht betrokken bij
de kanonnen, waa-ruit 101 saluutschoten
zullen klinken indien prinses Paola het
leven zal schenken aan een zoon. Een
prinsesje zal deze eer niet te beurt vallen,
omdat 51 schoten zijn voorbehouden aan
een dochter van de Koning en omdat al
leen een zoon van prins Albert en prin
ses Paola een mogelijke troonopvolger
Opklt
De Bilt verwacht tot dins
dagavond
Opklaringen, maar ook nog
hier cn daar een bui. Over
wegend matige wind uit wes
telijke richtingen. Koudere
nacht, overdag iets hogere
Mk temperaturen dan vandaag.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Dinsdag 12 april: zon op 5.51, onder
9.32; maan op 20.29, onder 6.22; 18 april
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
'indstil
'irxlstil
hndstil
