Ijzerwerk er te Veen wil
proces tegen gemeente
Maandag begint
gedetailleerde
pas het
werk
tfvlmh fagblaö
Levende hengel bij vissen
Portugezen gaan zes
„Friendships" kopen
DE -eCJue PIJNSTILLER
Hebt u griep die zo echt in
uw botten is gaan zitten. Jaagt
hem eruit met
WITTE KRUIS.
Tabletten, poeders, cachets!
Slag met Spaans rietje in geding
T7 7 7 7 teren en hij stelde, dat hij daar
r.PlI linnnm lil t min ion an niorn nog de naweeën van ondervindt.
CHRISTELIIK NATIONAAL DAGBLAD
'al, aldu<
mcieel opzicht bevot
We kunnen dan ook gerust zeggen,
een student op liet moment, dat hij
doctoraal examen doet, afgezien van beur
zen of studievoorscliotlCn, aan liet Ryk
stal 20.000 gulden heeft gek.
Nu
eüfer
fclilha
welen wij. Aan den enen kant hebben
fle investeringen buiten beschouwing /gela
ten, en aan den anderen kant verwaarloosd
de betekenis van de universiteit voor d
wetenschap, onafhankelijk van de vraaj
hoeveel studenten er worden opgeleid.
Maar een feit is, dat er aan dc Rijk.
instellingen in 1950 17.200 waren en n
22.000. Dat is een toeneming, die in gee
verhouding staat met de toeneming van d
exploitatiekosten. Het Hoger Onderwij
wordt in een verbijsterend snel tempo duui
der dan we ons voor enkele jaren hadden
kunnen voorstellen.
En in eerste instantie en in den meest
directen zin komt zulks ten goede aan een
betrekkelijk kleine groep Nederlanders,
voor bet overgrote deel uit de hogere en
de middenklassen gerecruteerd.
Deze bevoorrecht^ positie legt bepaalde
morele verplichtingen op, om zo nodig spe
ciale diensten te vragen van hen, die op
deze wyze zijn bcvoorrec"
NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT
merkt over de ontwapening
Wanneer men zich exclusief met
zaken bezighoudt, dreigt het gevaai
men, overstelpt door de gevaren vo
piensheid, die dn de huidige bewaj
schuilen, het bestaan van de bewapen
uitsluitend gaat schuiven op een i
Men kan daai
srklare
zich e
'eel i
oor 1
belichaamd
voorval uit zijn jeugd werd
hem later noodlottig
(Van een onzer verslaggevers)
TTET gebeurde in 1938 op de openbare school te Veen, het Brabant-
se dorpje bij Heusden. De onderwijzer gaf zangles en in een bank
zat een jongen met zijn handen te trommelen. Dat, irriteerde de
meester. Met zijn Spaans rietje stevende hij naar de bewuste leer
ling en wilde hem een fikse tik op zijn hand geven. Het rietje raakte
echter niet de „zondaar", maar het oog van Gerard van den Boogaard
en het gevolg was, dat déze toen 12-jarige knaap zich in het Oog-
lijdersgasthuis te Utrecht moest laten behandelen. Hij verbleef ge
ruime tijd in dit ziekenhuis, doch toen hij weer huiswaarts mocht
keren waren de .wonden wel genezen, maar' het licht was uit zijn
linkeroog verdwenen. Nu, 22 jaar later, komt deze kwestie weer ter
sprake,
Destijds hadden zijn ouders, hard
werkende mensen, de moed niet kun
nen opbrengen een eis tot schadever
goeding in te stellen. Zij hadden daar
geen verstand van en ook ontbraken
daarvoor de middelen. Gerard onder
vond in zijn latere leven de handicap.
Hij wilde gaan emigreren, maar werd
om dat oog afgekeurd. Hij kon een
functie in overheidsdienst krijgen:
niet goedgekeurd. Zo zouden we kun-
ïn doorgaan
Eindelijk kreeg Van den Boogaard
werk op de scheepswerf De Haan
Oerlemans te Heusden, behorende tot het
Verólm'e-cóncern. Daar was destijds n
geen keuring voor nodig. Gerard van d
Boogaard werd daar ijzerwerker. Hoewel
hij het gemis van het licht uit zijn lin
keroog als een handicap aanvoelde, werk
te hij er toch met pleizier en hij dacht
ook niet zo .vaak meer aan het voorge
vallene uit zijn schooljaren. Tot dat
Vohkjé in oog
Op een goede dag kreeg hij een vonkje
in zijn rechter oog, dat daardoor tijde
lijk buiten werking werd gesteld. Toen
teren en hij stelde, dat hij daar thans
nog de naweeën van Ondervindt.
Verder meende hij, dat het geen ge
woonte is een beroep op verjaring te
doen als de zaak juist blijkt te zijn, te
meer omdat het niet fair zou zijn zich
daarachter te verschuilen.
Uit de jurisprudentie legde hij
schillende uitspraken over dergelijke
kwesties over. Ook waren bij dit schrijd
erklaringen gevoegd van de onder
wijzer, de behandelende medici, de jon
gen die naast Gerard in de klas had ge
zeten en van vele vroegere klasgenoot
jes. Op dit schrijven werd echter niet
gereageerd!
In een omstreeks oudejaarsdag ge
houden raadsvergadering zouden B. en
W. gezegd hebben, dat het gemeentebe
stuur de aansprakelijkheid niet moest
erkennen. Men wilde wel iets voo
getroffene doen, namelijk een baan
bieden, waardoor hij minder risico
lopen. Drie raadsleden waren het daar
niet mee eens. Zij waren van mening
dat de gemeente een plicht had als de
zaak bewezen was. Twee andere raads
leden stelden, dat zij wel inzagen dat
den het wederzij
in vreedzame coëxistentie, als
mogelijkheid te zien. Rusland (i
toe even te beperken) wil geen oorlog, het
woord vreedzair
smeed, maar het ziet-deze coëxistentie als
een middel om zijn systeem met economi
sche, ideologische en politieke middelen
1e verbreiden. Het vertrouwen van leven en
laten leven is niet gegeven en dit vertrou
wen is onafscheidelijk verbonden met het
vertrouwen, dat de ontwapening mogelijk
de
op
zij wilden graag weten hoe die bepalin
gen in 1938 luidden. Mr. Coumou heeft
toen zeer duidelijk aangetoond, dat de
ze bepalingen dezelfde waren gebleven.
Procedure
In de enkele dagen geleden gehouden
zitting van de gemeenteraad van Veen
heeft de burgemeester gezegd, dat de
Vereniging Nederlandse Gemeenten ge
adviseerd heeft, dat betrokkene maar
een procedure aanhangig moest maken
bij de rechter om deze een onpartijdig
oordeel te laten uitspreken Dit voorstel
werd aangenomen met drie onthoudin
gen.
De raad was in meerderheid namelijk
bevreesd, dat Ged. Staten het raadsbe
sluit zouden vernietigen als besloten
werd tot erkenning van de aansprake
lijkheid en het geven van een eventue-
ele schadevergoeding. Enige raadsleden
waren van oordeel, dat men daar niets
mee te maken had, omdat het gemeen
tebestuur een eigen verantwoordelijk
heid draagt.
Er zijn nu voor Gerard van den Boo
gaard twee mogelijkheden: nog een
het gemeentebestuur terugkomen op de
ze kwestie of het beginnen van
procedure bij de rechter. Wat ei
gebeuren is nog niet precies bekend,
mr. Coumou vertrouwde ons
dat het wel tot een procedure zou ko-
De beslissing ligt bij ijzerwerker
Van den Boogaard.
Daroel Islam
weer actief
Naar uit Djakarta werd gemeld,
hebben fanatieke opstandelingen, be
horende tot de Daroel Islam, bij
overvallen in het westen van Java
7~)IT is Gerard van den Boogaard
uit Veen, die het plan heeft te
procederen tegen de gemeéMe. Op
12-jarige leeftijd in 1938 trof
het Spaanse rietje van zijn onder
wijzer hem in het oog en daardoor
is hij nu invalide. Hij wil gaan
procederen tegen het gemeente
bestuur en een eis. tot schade
vergoeding instellen.
Advertentie
Een nieuwe sportfiets voor
een ongelooflijk lage prijs.
ADEK arsenal
250) Verschillende vissoorten zo- missen en zich verder te laten sle-
als bijv. de schildvissen die niet in pen.
staat zijn lange tijd met grote snel- Deze merkwaardige gewoonte van
heid te zwemmen, of het vermogen de zuigvissen heeft de mens zich
missen lange afstanden af te leggen reeds lang te nutte gemaakt om zich-
(of daartoe te lui zijn) zuigen zich zelf van voedsel te voorzien. Aan de
aan grotere vissen vast en laten zich staartvinnen van deze vissen worden
gemakshalve door de zeeën en ocea- lange lijnen bevestigd, waarna het
nen slepen. Deze zuigvissen doen hun dier de vrijheid krijgt in het diepe
gastheer in geen enkel opzicht water van de zee omlaag te zwem-
kwaad; zy willen zich slechts vergas- men. Daar hecht hü zich al spoedig
ten aan de buit die hy op zijn roof- aan grotere vissen of aan schildpad-
tochten weet te bemachtigen, waar- den vast, zodat de prooi, waaraan de
van altyd wel wat grotere en kleinere levende hengel zich heeft vastgezo-
brokken overschieten, die voor het gen, door de menselijke visser slechts
onderhoud van de „lifter" kunnen behoeft te worden opgehaald. Dit le-
dicncn.
Deze leef wyze
heeft niet alleen het
voordeel dat de
zuigvissen weinig
kracht verspillen bij
de voortbeweging
daarom zouden
we hen al als per
manente lifters
kunnen aanduiden
TOCH as
HET ZO!
voor het bemachtigen van de buit
niet gevochten behoeft te worden,
want het gevecht om de prooi wordt komt deze werkwüze ook thans nog
■tal weinig bezwa
omdat de schildvis
zyn prooi niet ge-
makkeiyk meer los
laat, zodat zelfs
zware schildpadden
naar boven kunnen
worden gehaald.
Aan de kusten van
Amerika, Afrika en
China tverd deze
methode van vissen
verleden veelvuldig toege-
langs de kust van Venezuela
door de gastheer geleverd.
Soms hechten schildvissen ei:
dat Is werkeiyk heel verstandig be
keken zich ook vast aan de kiel keken
van zeeschepen en loeren op allerlei pen heeft
afval dat overboord wordt geworpen,
zy laten dan gedurende korte tyd de
kiel van het schip los om de brokken
voedsel naar binnen te slokken, maar
keren daarna weer ijlings naar de
boot terug om de aansluiting niet te
Of deze, zich in slaverny bevin
dende schildvis, wordt bestraft wan-
hy slecht uit zyn ogen heeft ge-
h aan nutteloze, voorwer-
astgezogen, is niet be-
Maar over slaverny sprekend, kun
nen v e wèl vertellen, dat slaven ge
noemd zyn naar de Slavische stam
men in Oost-Europa.
Daarover een volgende keer.
werd hij weer herinnerd aan wa
1938 gebeurde. Van den Bogaard ging
zitten piekeren en dacht by zichzelf,
wat er zou gebeuren als hy ook dit oog
eens zou moeten missen. Dan zou hij
zelf niet meer kunnen zorgen voor zijn
gezin en dan zou hij volkomen aange
wezen zijn op anderen..
Gerard van den Boogaard stelde zich in
verbinding met de juridische adviseur
van de Christelijke Metaalbewerkers
Bond te Utrecht, mr. P. Coumou. Hij
namelijk lid van deze bond en had
gelezen, dat aan leden rechtskundige ad
viezen worden gegeven. Mr. Coumou zag
wel iets in dit geval. Hij schreef een brief
aan het college van B. en W. van Veen
en stelde de gemeente aansprakelijk als
werkgeefster van de onderwijzer.
De raad stelde zich echter op het
standpunt, dat er geen aansprakelijk
heid erkend moest worden en boven
dien, dat de zaak reeds verjaard was.
Over de omgang van de vergoeding had
mr. Coumou in zijn schrijven niet ge
rept; het voornaamste voor hem was
erkenning van de aansprakelijkheid.
Geen verjaring
In een tweede brief heeft de juridisch
adviseur van de C.M.B. uiteengezet, dat
niet van verjaring kan spreken,
omdat daarvoor een termijn 30 jaar
geldt. Het was hem wel bekend, dat
voor Rijk en gemeenten in speciale ge
vallen een periode van 5 jaar in acht
genomen kon worden, maar dat is geen
■erplichting.
Mr. Coumou toonde aan, dat de ge
volgen van de invaliditeit niet ontstaan
zijn op 12-jarige leeftijd, maar eerst veel
later, toen Van den Boogaard ging sollici-
Advertentie
FRANSE ANTI-COMMUNISTEN GENIETEN „VACANTIE" OP CORSICA
„Ze zullen ook over de vrijheidsrechten van de mens spreken
Openingsfase in Geneve is voorhij
t is een van de hoogste aantallen
slachtoffers van de rebellen, die ooit
een dag zijn opgegeven,
j een aanval op een bus in het
dorp Tanegan zijn tien passagiers
gedood. De chauffeur, de conducteur
negen passagiers, waaronder mi
litairen, werden gewond.
Een gewapende bende van 50 man
onderschepte in het dorp Lenrkong-
ang een vrachtauto en doodde
man. Bij een aanval, welke eer
der op dezelfde vrachtauto had plaats
gevonden, waren de chauffeur en drie
man gedood.
Gisteravond hebben 150 rebellen
een overval gedaan op het dorp Ma-
sawah en het dorpshoofd gedood.
Volgens een bericht uit dezelfde
streek hebben rebellen ook een aan
val gedaan op het dorp Soekapoera,
huizen met de grond gelijk gemaakt
en 20 mensen gedood.
Advertentie
U HEEFT HET ZO TE PAKKEN
Mijn in Coalbrook
werkt weer
Het werk in de Clydesdalemijn in
Coalbrook in Oranje Vrijstaat, waar
in januari 435 mijnwerkers de 'dood
vonden, is vrijdag hervat. Van het oor
spronkelijke aantal van 3.000 mijnwer
kers waren er slechts 200 aanwezig.
Velen dachten dat de mijn na de ramp
definitief gesloten zou worden, vooral
toen de regering opdracht gaf het werk
te staken na een onderzoek van ee
genieur van de veiligheidsdienst.
Maar 24 uur na deze opdracht werd
de leiding echter toestemming gegeven
het werk voort te zetten met inachtne
ming van een aantal nieuwe veiligheids
maatregelen.
De maatschappij tracht nu de ai
beidsmoeilijkheden te overwinnen doe
het gebruik van drie „robotmijnwei
kers" die tot een zeer behoorlijke pr<
duktie in staat zouden zijn.
Westelijke plan
verdient alle
ivaardering
JJE openingsfase van de ontwape
ningsconferentie, die onder aus
piciën van de Verenigde Naties in
het Palais des Nations te Genève
wordt gehouden, is thans voorhij.
Gisteren zijn de vertegenwoordi
gers van de tien deelnemende lan
den slechts een uur hij een geweest.
De bespreking werd tot maandag
geschorst. Dan zal met het gede
tailleerde werk worden begonnen.
Een werk, dat zeer veel tijd zal
vergen en nog meer hoofdbrekens
zal kosten, maar dat verzet moet
worden, wil er sprake kunnen zijn
van een (zij het maar beperkt) ont
wapeningsakkoord. Voorlopig zul
len zich slechts voorhoedegevech
ten afspelen, maar allengs zullen
de posities, welke beide partijen
innemen, zich scherper gaan afte
kenen. Dan pas zal blijken, of de
Sowjetunie inderdaad naar een
vermindering of zelfs vrijwel vol
ledige afschaffing van de bewape
ning streeft, of dat zij slechts uit
propagandistische overwegingen
voorgeeft, zulks te wensen.
Naar aanleiding van het nieuwe
wapeningsplan van de westelijke
gendheden, dat door de Navoraad
werd goedgekeurd eh dezer dagen
reldkundig werd gemaakt, hoort
nogal eens de opmerking maken, dat
het Westen niets nieuws te bieden
heeft. Bij een grondige bestudering
van dit plan komt men evenwel tot
een andere conclusie. Het is inderdaad
samengesteld uit elementen, die reeds
eerder werden overwogen. Dit zyn: 1.
het Britse zgn. Lloydplan, dat in sep
tember jl. by de Verenigde Naties
werd ingediend, 2. het Franse stand
punt, dat op eenzelfde wijze kenbaar
werd gemaakt en 3. de ideeën, die de
Amerikaanse minister Herter i
maar enkele weken geleden aan
hand heeft gedaan. Het verschil
echter, dat het plan zoals het er
ligt, een andere betekenis heeft, c
dat het dient als werkplan voor
ontwapeningsconferentie.
Vergelyken we het met dat van 1957
(het laatste omvangryke geallieerde
plan), dan is het volkomen nieuw.
Door terug te gaan naar enkele ele
mentaire punten, die in het verleden
ontbraken, willen de samenstellers
voorkomen, zo vertelt me
Amerikaanse zyde, dat de besprekin
gen uitlopen op allerlei niet ter zake
doende politieke overwegingen,
van de Russen maar al te graag ge
bruik maken. Op die wyze hoopt men
verre te blyven van algemeenheden,
die het puntsgewyze bespreken van
het eigenlyke onderwerp in de weg
zouden staan.
Deze puntsgewyze behandeling maakt,
dat het plan niet meer als een on-
deelbaar geheel kan worden be
schouwd en als zodanig slechts aan
genomen of verworpen kan worden.
Ook verhindert zij, dat het plan
ondanks de enorme gecompliceerdheid
van het probleem als het ware ir
zijn geheel moet worden gewaardeerd,
aldus onze zegsman.
EERSTE FASE
lyk uitgevoerd kunnen worden, omvat
ten de eerste fase van het in drie
stappen verdeelde plan. De belang
rijkste elementen daarvan zijn:
I de instelling van een internationale
L ontwapeningsorganisatie (verder aan
geduid als IDO) na een volgens
deskundigen mogelijk kort voorlo
pig onderzoek;
J overeen te komen, de IDO vooraf in
- kennis te stellen van de lancering van
ruimtevaartuigen en raketten en de
IDO de gegevens te verschaffen over
de beschikbare radiotelescopen;
het treffen van maatregelen om tot
inventarisatie van de geregelde troe
pen en de bewapening te komen;
I beperking van de conventionele stryd-
krachten tot twee en een half miljoen
man voor de Sowjetunie en de Ver
enigde Staten en een evenredig pla
fond voor bepaalde andere landen;
de overtollige wapens onder toezicht
van de IDO opslaan.
TWEEDE FASE
1 andere maatregelen leidt tot de twee
de fase, waarin het internationale
toezicht aan de orde wordt gesteld.
Dan begint in feite de bewapenings-
vermindering niet zozeer de beper
king en het toezicht erop. In die
fase moeten de strijdkrachten van de
Sowjetunie en de Ver. Staten tot 2.1
miljoen man worden ingekrompen en
ook hier is inspectie en verificatie
noodzakelijk.
Ook de volgende onder afdoende In
ternationale controle staande maatre
gelen dienen in die tweede fase van
kracht te worden: stopzetting van de
produktie van splijtstoffen voor bewa
peningsdoeleinden overdracht van
opgeslagen splytbaar materiaal van
militair naar niet-militair gebruik,
verdere waarborgen tegen verrassen
de aanvallen.
Wat dit laatste betreft worden in het
njeuwe plan geen bepaalde zones ver
meld. hoewel de aanwijzing ervan niet
wordt uitgesloten. Maar dan moeten
het gebieden zyn, waar inspectie op
de grond of van de lucht uit met be
hulp van elkaar overlappende radar
posten mogelyk is.
DERDE FASE
DE DERDE en laatste fase Is die der
vrywel algehele ontwapening. Deze
zal worden bereikt door afschaffing
van alle wapens, voor massale ver
nietiging en de oprichting van een
internationaal lichaam voor het op
lossen van geschillen en het hand
haven van de rechtsorde. Ook hier
legt het nieuwe plan nadruk op de
elementen, die in de oude voorstellen
ontbraken, maar die noodzakeiyk zyn
om een werkelyke en verantwoorde
ontwapening mogeiyk te maken.
Daarom is het opgebouwd in een drie
tal fasen, die steeds vergezeld gaan
van internationale controle-maatrege
len, ook al weet men, dat de Sowjets
daar afkerig van zyn.
B1
(Van onze speciale verslaggever
Link van Bruggen)
Leopoldville, maart
INNENKORT kan Fokker een
order verwachten van de
Portugese luchtvaartmaatschap
pijen DTA en DETA, welke resp.
in het Westafrikaanse Angola en
het Oostafrikaanse Mozambique
opereren. De onderhandelingen,
welke al in eén ver gevorderd
stadium zijn, betreffen de aan
koop van zes „Friendships", die
het volgend jaar geleverd zullen
moeten worden. Er zijn op 't
ogenblik reeds meer dan honderd
van deze in Nederland ontwikkel
de vliegtuigen in de lucht. Het
totaal aantal bestelde toestellen
bedraagt ruim tw;eehonderdder-
tig stuks, waarvan er ongeveer
honderd vijf tig bij Fairchild
(Amerika) in licentie zijn of wor
den vervaardigd.
Een en ander vernamen wij in
Leopoldville, waar het demonstratie
team van Fokker dezer dagen arri
veerde om de „Friendship" voor te
vliegen. De driekoppige bemanning
de twee technici, zomede enkele
heren van de verkoopafdeling, ma
ken momenteel een tournee door
Afrika, die op 29 februari j.l. is
begonnen en ongeveer half april zal
eindigen. Op het programma staan
o.m. Marokko, Monrovia, Ghana, Ni
geria, Belgisch Kongo, Angola lan
den, die, terwijl we dit schrijven,
reeds zijn afgewerkt en Zuid-Afri-
ka, Mozambique, Rhodesia, Kenya,
Soedan, Libië en Tunis.
In Monrovia behoorde president
Tubman tot de genodigden, die een
proefvlucht met de „Friendship"
maakten. Het staatshoofd toonde zich
uitermate enthousiast over het Neder
landse produkt en was met vele an
deren vooral door het feit geïmpo
neerd, dat het toestel net zo gemak
kelijk op één als op twee motoren kan
vliegen. De mogelijkheid bestaat, dat
Fokker ook daar eerstdaags mag le
veren. President Tubman heeft een
speciaal regeringsvliegtuig nodig en de
eerste onderhandelingen hierover zijn
reeds begonnen.
Voor Belgisch Kongo maakt de
„Friendship" weinig kans. De Sabe
na, die daar de voornaamste lucht-
verbindingen onderhoudt, vliegt er
met DC 3's en DC 4's verouderde
typen, die door Brussel zijn afge
dankt en zal binnenkort een aan-
tal C°nYair.s krijgen. Een kleine mo
gelijkheid is evenwel nog aanwezig,
dat de Belgische luchtmacht Fokker
„Friendship"-transporttoêstellen be
stelt, evenals de Nederlandse lucht
macht al heeft gedaan. Het Belgisch
luchtcommando hier heeft zich zeer
lovend over de kwaliteiten van de
machine uitgelaten, doch de uiteinde
lijke beslissing ligt in Brussel.
Een van de heren van het demon
stratie-team vertelde nog, dat de
„Friendship" over Agadir was gevlo
gen en wel enkele uren na de ver
schrikkelijke aardbeving van de eer
ste maart. Men was echter volkomen
onwetend van de ramp geweest, daar
de hoogte te groot was om er iets
van te zien.
