«In 0D00RN speelt het
donkere spel van de rancune»
y
LONDENS HERKEN HERREZEN
ZONDAGS
BLAD
de
verstandigste
dieren
ter wereld
imim:
wB'E"™ Er"
~«h^« Si
ZATERDAG 19 MAART I960
emeeuócUap contra beleid burgemeester^
NADAT het bestuur van
de Vereniging voor
Plaatselijke Belangen ge
naamd ,,Dorpsnut" te
Odoorn (Dr.) verder te
noemen „Dorpsnut" alles,
maar tevergeefs, had gepro
beerd om te komen tot een
betere verstandhouding tus
sen burgemeester en dorpe
lingen, riep het ten einde
raad de hulp in van de Ne
derlandse pers. ,,Wees er
van overtuigd, dat deze
maatregel ons zeer bitter
stemt", zei bewogen voor
zitter ds. Harm van Lunzen,
„want zjj laat de armoede
van de democratie zien.
Maar we kunnen niet anders.
Het Nederlandse volk moet
ingelicht worden. Door open
baarmaking van de feiten
dienen we een belang van
zeer hoge orde. En zijn we
misschien een waarschu
wing voor andere gemeen
ten. Aan wat in Odoorn ge
beurt moet een einde komen,
anders zijn de honderden
uren van strijd uit de voor
bije jaren tevergeefs ge
weest."
Dat het niet boterde in het dorp
Odoorn was ons al gebleken uit
de brief van ..Dorpsnut''. Hier ^ern js spreekwoord: Met kwam uit de kraan toen burge-
heersen, zo ongeveer schreef het grote heren is het slecht kersen meester Van Roijen begin oktober
bestuur, sedert jaren toestanden eten, ten volle van toepassing. Hij '59 de bejaarde weduwe T.
van autocratische willekeur, waar- regeert meer dan dat hij bestuurt. Schaange-Ensing er toe wist te
tegen onzerzijds verzet is ge°°* De raad is een werktuig in zijn bewegen haar huis te verhuren
den. In december 58 me tegoed ge- handen. In de raadszaal knikken aan een Amsterdamse textielfabri-
de leden op alles: „ja" „uit kant. Voor deze fabrikant het
angst voor de wraak van de bur- echter kon betrekken, moest de
om hij was uitgesloten van de functie ontheven dient te worden,
klandizie tegen de wil van de Het provinciaal bestuur van Dren-
eigenares van het huis. Daar heb the is al maandenlang op de hoog-
je niets mee te maken, antwoord- te van ons standpunt ten aanzien
de de burgemeester. Zo werd door van het passeren van Eerenstein.
deze kleine heerser een afspraak Het wist ook, dat als de burge-
te niet gedaan. Is het een won- meester niet zijn verontschuldi-
der, dat men hier en daar wel ging zou aanbieden, wij het pu-
eens hoort spreken over het: re- bliek zouden gaan inlichten,
giem Van Roijen? Voor mij is de „Dorpsnut" komt voor de belan-
zaak duidelijk. De burgemeester gen en het recht van de weduwe
wilde Eerenstein treffen omdat hij Schaange op. Zij is te oud
zelf actief tegen het besluit
de burgemeester in te gaan".
Maar hoe komt het nu, dat als
de burgemeester het recht met
voeten treedt, als hij geen notitie
neemt van de wil van de raad,
als hij alleen doet waar hij zelf
heeft, Assen niet steviger
volg door het ingrijpen
hand. Maar daarna begon de ty-
rannje opnieuw. Omdat wij voor gemeester", zegt ds. Van Lunzen woning worden opgeknapt. Een
een tweede maal tevergeefs de maar buiten de raadszaal be- verfje hier en een verfje daar, me.
hulp var^_hog®rhand neTOen^inge- gjnt het gemopper. Die raad een plankje links en een plankje ter
vereniging",
Rel
De zaak groeide uit tot een rel.
Er ging, van de weduwe Schaan
ge, een brief naar de commissa
ris van de Koningin, waarin zwart
op wit werd meegedeeld, dat de ingrijpt? Eenmaal heeft het pro-
burgemeester zich niet aan een vinciaal bestuur met de burge
afspraak had gehouden. „Dorps- meester gesproken en dat gesprek
nut" stuurde een telegram naar resulteerde in de belofte van de
Assen: „Als dadelijk wordt inge- heer Van Roijen, dat het voortaan
grepen, kan nog veel stof op- beter zou gaan. „Van die belofte",
waaien worden voorkomen". De zei ds. Van Lunzen, „is niets te-
commissaris stelde een onder- rechtgekomen. En het is moeilijk
zoek in en liet daarna „Dorps- positieve aantijgingen tegen het
nut" weten, dat de burgemeester beleid en het doen en laten van stemming kwam eerst toen de
de afspraak had ontkend. In het de burgemeester te pakken te krij- boer zijn land toch maar gratis
gesprek tussen de burgemeester gen. Het is bijna niet doenlijk ge- afstond. Hier ziet u nu de heers
en de weduwe Schaange was de gevens te verzamelen. De mensen zucht van de burgemeester in al
naam Eerenstein niet gevallen, zeggen: ik weet een heleboel, haar naaktheid". Andere grie-
„Maar", zo zei ds. Van Lunzen, maar ik zeg niets. De grote ven? „Tegenwerking bij woning-
„die ontkenning was in strijd met meerderheid van de bevolking is bouw, bij de aanleg van een
de waarheid, want de neef van de er van overtuigd, dat als de bur- sportveld, bij wegverbetering, bij
weduwe Schaange was bij het ge- gemeester iets vraagt en het ant- herstel van het kerkplein, dat on-
sprek aanwezig geweest. En la- woord is niet naar zijn zin. hij der water komt te staan bij he
ter kwam de gemeente-architect rancune-maatregelen neemt. Maar vige regenval, een houthandelaar
bij Eerenstein met de opmerking, een wiskundig zeker verband tus- dwars gezeten. De man had toe
gelopen dan sen een geweigerd verzoek en de stemming om hout te kappen,
de heer Van Roijen
roepen, rest ons als enige weg het komt. als ds. Van Lunzen hen. rechts. De weduwe Schaange had
publiceren van een aantal machts- beschrijft, niet anders uit de verf haar eigen vaste timmerman en
overschrijdingen, die met te rij- dan ajs een onvoldragen vrucht schilder. „Nadrukkelijk had zij
men zijn met de democratische van de- democratie. De leden ken- bepaald", aldus ds. Van Lunzen.
Ivh1 nen ongetwijfeld hun plichten, „dat die ook met de werkzaam
st SiïnJ HatH*maar maken van hun rechten heden zou worden belast". Tot
algemeen belang, dat de pu^ geen gebruik om de democratische grote verbazing van Odoorn en
1 Kagfj J!i— het minst van schilder U.
dat alles anders
gedacht. We hadden er genoegen maatregelen van de burgemeester
genojnen als de burgemees- is nooit aan te wijzen".
Eerenstein
aangeboden. Dan wa
kwestie afgedaan".
had
Grieven
Mensenrechten
j i „uj geen georuw om ae aemocrauscne
Ï2: 2ÏÏSS. ■S,.d!j£S«2*2i beschermen. Heeft dit
burgemeester Van Roijen
gebracht de touwtjes maar strak schakeld en de vaste
in eigen hand te houden? „Ach", den het nakijken. „Over deze
zei ds. Van Lunzen vergoelijkend, .'gang van zaken zeer onvoldaan",
we^ zijn maar eenvoudige men- vertelde ds. Van Lunzen, „belde
sen". schilder Eerenstein de burge-
,,De druppel, die de toch niet meester op om hem te vragen hoe
i-T—deed overlopen" dat nu feitelijk wel zat en waar-
kleine e
wordt gesteld die correcties
te brengen, die langs een andere
weg helaas niet aan te brengen
zijn. „De directe oorzaak van de
ze conferentie", verduidelijke ds.
Van Lunzen nog. „is de druppel,
die de toch niet eens zo kleine
emmer heeft doen overlopen. Wat
er nu weer is gebeurd, loopt dc
spuigaten uit".
Aardrijkskunde
Odoorn, zo loert ons do aard- ZAL
rijkskunde is een Drentse gemeen- RIJZEN. Het zijn deze
te, groot 14.637 ha, gelegen in het woorden, die men gebeiteld kan
Oosten tegen de grens van Gro- vinden in een gedenksteen in
ningen. Het ligt ten dele ten Oos- het zuidelijke portaal van de
ten van de Hondsrug. De bodem beroemde St. Paul's Kathedraal
bestaat uit diluviaal zand. hoog- j„ Londen. De ulo orden trorden
bestaaTz"n landbouw^voeted! d°°?
en veenderijen. Tot de gemeente de legendarische vogel, die
behoren de dorpen Odoorn, Ex-
loo, Valthe, Klijndijk, Odoorner-
veen, 2de Exloërmond, 1ste Ex-
loërmond, Exloërveen, Valther-
mond. 2de Valthermond. Kavelin-
„Door het
rechten
Lunzen vol
de r
vertreden
Anderhalf uur lang spuide ds.
Van Lunzen zijn grieven teacn
burgemeester Van Roijen.
de geval-weduwe Schaange deed
<jaarvoor
i ds. Van deur dicht,
de jong-
Vergunning of geen vergunning,
hier worden geen bomen gekapt.
Op een feestje trok hij een jon-
êen, die met anderen uit volle
orst een lied zong, zo hard aan
de haren, dat hij er 's nachts nog
et pijn aan had".
de Odoorn heeft veel natuurschoon.
Het dorp zou daardooi
-- -- ander gepasseerd, trek kunnen zijn. Misschien ko-
toe Eerenstein werden anderen mge- ste oorlog ontstaan, die miljoenen Toen de heer Van Roijen in 1937 men er 's zomers veel vacantie-
—v ..t-.i.-u u,. t-.j doden en gewonden heeft gekost, in Odoorn kwam, wilde hij wegen gangers. Voor de vacantie schijnt
Maar zo waar als wij hier voor gaan verbreden, maar de grond Odoorn een gezonde plaats. Maar
u zitten of staan de rechten gratis van de boeren krijgen. Eén om er voor altijd te wonen? Het
zullen wij verdedi- boer weigerde. Die wenste beta- schijnt niet aan te bevelen. „In
overtuigd^ ling. Later kreeg hij van de bur- deze gemeente", zei ds. Van Lun-
geen toestemming zen, „speelt het donkere spel van
Wij zijn
:en gezagsdrager,
zin wil doordrijvei
-H» -ö- -ö-
uit de vlammen oprijst
Natuurlijk was er aanleiding
om deze gedenksteen te plaat
sen. Het lijkt voor de hand lig-
--—j-—..-gend, dat dit was na de bom-
Sn ™.2 heu"„ebedden^veel log^HeTis" echte l"Tl
zwerfstenen, gletsjerkuil, 1600 ha „pipJlt. irrr f J langer
bos en veel natuurschoon. Al de J toen de grote
dorpen bij elkaar geven de ge- orana de stad Londen teisterde
meente Odoorn een inwonertal e,n citV en kathedraal een prooi
van 13.000 a 14.000 zielen. De raad der vlammen werd.
van de gemeente is als volgt sa- Het verhaal luidt, dat Sir
mengesteld: 6 socialisten. 2 libe- Christopher Wren, die de kerk
ralen, 2 chnstelijk-historischen. 2 znn herbmnnen nn, fli.i»
anti-revolutionairen. 1 rooms-ka- Herbouwen, om een flinke
tholiek. 1 communist en 1 ne
traal. Het raadhuis is gevestigd
steen vroeg om daarmee de u„
_M van de te herbouwen kerk te
Éxloo. kunnen markeren. Men bracht
hem een gebroken grafzerk en
de bouwmeester zag er op staan
j.het simpele woord: Resurgam
den betreffen vooral het dorpje waarmee de nabestaanden hun
.Dorpsnut"
de moeilijkhe-
Odoorn, dat op
tien kilometer van Emmen is go-
legen. Het telt tweehonderd gezin
nen en de hoofden van 150 gezin
nen zijn verenigd in „Dorpsnut".
geloof aan de herrijzenis had
den vast gelegd.
De architect vond dit wel zó
symbolisch, dat hij het als een
belofte aanvaardde
In het conflict zijn twee grote
tegenspelers. In de eerste plaats Er gingen ongeveer drie eeuwen
is er ds. Harm van Lunzen, vrij- voorbij. Londen groeide uit tot
zinnig predikant, die al 25 jaar in een wereldstad van ongekende
Odoorn staat en van „Dorpsnut" afmetingen. Steeds verder greep
de motorische voorzitter is. Hij is. de huizenzee om zich heen. Steeds
een vitale figuur van. naar schat- verder kwam de City, het oude
ting, even in de zestig. Zijn ma- hart van Londen, van de buiten
nier van spreken duidt cr op. ddt wijken af te liggen. Totdat in 1940
hij de strijd niet schuwt. Hij is het vuur opnieuw over Londen
bereid ten koste van een rustig kwam en thans viel veel ouds
eigen leven het ongemak te zoe- veel schoons
ken als het gaat om wel en wee keer ten prooi aan de vlammen
rvwn 1™vonvfrs va" hel dorpje Oók kerken. Een oorlog ontziet
Odoorn Als hij met de overige weinig of niets. Een totale oor-
bestuursleden. zittend achter de log ontziet helemaal niets meer.
Zéker geen kerken. want zelfs
iiMiirf«n'V»« '"-°j ziekenhuizen werden meedogen
besloten aan de tyrannic een eind
te maken", bedoelt hij feitelijk:
^WU"SSri: SI
nieuws in 1936, toen hij behoorde de 17e eeuw ontsnapt
kruistocht. Dus een middeleeuwse
kerk van de 12e eeuw. Het cirkel-
de "taèed'e vormike schiP kenmerkend
voor tempels van deze orde is
het oudste gedeelte en was ernstig
beschadigd, doch is thans geheel
hersteld. Bijzonder interessant om
te zien is de oplossing der kunst
verlichting, dikwijls een moeilijk
groene tafel, zegt: „Deze
J:~ j| hier voor u ziet zijn vast-
eind loos verpulverd ofvèrbrand
"ïftSS °P ,e l-^yrob'^m in kerken
talrijke, welke in en andere oude gebouwen.
Vf ae 1,e eeuw ontsnapt waren aan
one demfrote brand, ditmaal verwoest. Minnelied
tot de 108 ondertekenaars
vinger
voor het plaatsen S
tekening moeten boeten met
SÜzekiarschap van een half jaar.
betoogt hij,
minst ook in Neder- En dan als het wai
land de kerken stuk voor stuk tussen de drukkerijen
Vw"'|H f deed men krantenwijk, die aan en bij Fleet
Duitsers ons land hadden bezet
SWtaÏSSa. Eén voor één S.re, o„k „oE
we"i de restauratic of vollcdiEc SI. Bride's. Ook al een produkt
herbouw aangepakt. Sommige van Wren met de hoogste spits
„In het verleden".
„was ik tegen het misbruiken va
macht, vandaag de dag ben ik e
nog tegen".
Tegenstander
Zijn tegenstander is de heer J.
van Roijen. burgemeester sinds
if-a „Ya? de gemeente Odoorn.
Hij is 61 jaar. geparenteerd aan
de oud-commissaris van dc Ko
ningin in de provincie Drenthe,
baron de Vos van Steenwijk. en
een broer van de burgemeester
van Sleen. die kortgeleden voor
een aantal maanden uit zijn ambt
werd geschorst als gevolg van een
zuiver bestuurlijk verschil van in
zicht tussen hem en het provin
ciaal bestuur. De heer J. van
Roijen kwam in het nieuws, toen
hij voor zijn gemeente een raad
huis liet bouwen, dat een ander
half miljoen ging kosten.
kerken zijn in hun oorspronkelij- van alle door hem gebouwde ker
ke (oude) luister hersteld, doch ken. Deze in vijf verdiepingen en
andere hebben bijv. een modern wel genoemd „a madrigal in sto-
ïnterieur gekregen of zelfs zijn ne" (een minnelied in steen). De
anders kerk is gewijs aan een volgelinge
van de patroon van Ierland St.
Patrick^ Ze stamt uit de.... 5e
bezoek is dit ge-
Een tamme dolfijn spri
graag lioog boven water
iets lekkers uit de hand
de oppasser te eten
Dr. John C. Lilly, i
Ingewikkeld
het apparaat dat hun een ple
zierig gevoel verschafte, moes
ten aanraken om het te doen
werken. Chimpansees, die waar
schijnlijk de verstandigste land
dieren zijn, moeten het een do
zijn keren herhalen voordat ze e-
achter zijn, en zelfs mensen
snappen het niet altijd direkt.
„Praten"
Eens zo vertelt „Time" -
toen dr. Lilly een dolfijn zulk
een stimulans gaf, stopte het ap
paraat, maar de taperecorder
bleef doorgaan. Toen hij deze
laatste terugdraaide, hoorde hij
zijn eigen stem zeggen: driehon
derd drie en twintig (wat be
trekking had op het bandje),
waarna van de kant van de dol
fijn dezelfde woorden kwamen,
weliswaar in kwaak-achtige
klanken, in een soort van D1
nald Duck-geluid, maar niette
min onmiskenbaar. Dan volgden
een aannemelijke nabootsing
het gegons van een transforma-
het geratel van een film-
«.amcid. De dolfijn had deze ge-
de zou gebruinde Amerikaanse luldcn kcppd.jk geassocieerd
neurofisioloog, heeft een groot met de stimulans, die hem zulk
deel van de laatste vier jaar een aangename sensatie gaf,
besteed aan pogingen om te probeerde die op deze manier
praten met de soort dolfijnen, te roepen.
die met de wetenschappelijke
naam van tursiops truncatus
worden aangeduid en die wij Dollijnen hebben volgens dr.
hier tuimelaars noemen. Tot Lilly een buitengewoon ingewik-
dusverre is hij er nog niet in kelde taal. Zij onderhouden zich
geslaagd met hen een dialoog met elkaar door een grote
in een gemeenschappelijke taal scheidenheid van geluiden: ge-
te voeren, maar wel is hij er op Sons, gegrom, geratel, af gewis-
grond van zijn proefnemingen seld ,door fluittonen. Daar dc
van overtuigd geraakt dat dol- ™«sree "Se™ d™
fijnen (die tot de walvisachtige he? menselyke duidelijk kan
zoogdieren behoren) verreweg waarnemen, draait dr. Lilly zijn
de intelligentste dieren op deze opnamen op een kwart van de
aarde zijn. Dr. Lilly is nu druk snelheid. Tot dusverre heeft hij
doende met de konstruktie één zin uit de dolfijnentaai dui-
van een ingewikkeld nieuw delijk kunnen onderscheiden: de
systeem van pieren en bassins, een scherp op en neer
dat voor een deel met aeld gaande fluittoon. Op een keer
tl h,rzï%a-s:
ment van marine ten be- Toen ta, dior hulpeiooS naar de
hoeve van zijn verdere onder- diepte zonk gaf het dit noodsig-
zoek onder zijn toezicht wordt naai af en de andere dolfijnen
aangelegd in een baai op negen schoten toe om hem te helpen.
kilometer afstand van Char- Zij duwden hem naar de opper-
lotte Amelie, de hoofdstad van vlakte zodat hij kon ademhalen.
St. Thomas (Maagdeneilan- Toen hij weer begon te zinken
dan behorende tot de Antil- ^""nde" hem schïurdc laïgs"
a-u I l i bet gevoelige onderlichaam,
Under bekoring waardoor een reflexbeweging
van de staart werd veroorzaakt,
Dr. Lilly kwam voor het eerst die het dier weer naar boven
onder de bekoring van de dolfij- deed schieten. Het hele geval
nen. toen hij in Florida zag hoe werd begeleid door een kakofo-
ze daar de vakantiegangers ver- nie van geluiden uit de dolfijnen-
maakten. De dieren leken zo taal.
scheen het hem toe met men- klipf 70 npk
selijke stem gesproken bevelen IN,cl yc,v
te begrijpen en vlug de regels
i de speltaktiek van waterpolo
Wanneer de installatie op de
Maagdeneilanden gereed
te kunnen leren. Sektie wijs: uit 1o„ t j,,„
dU"mclïncngStt"dciidor1.« le ure" dE vricndclSL d"''
dc schors aan.de buitenoppe™ "jj™. spc'=" 1'".f"'™
V*k" ïi.ri.1 geld ïn het pröjektbeett
senen. aar■zenuwcellen in gro gest0ken is niet zo gek als het
vaanrH»ggh«;^ bjkt. Ze doen daar tegenwoordig
die de zetel is van de hogere vcel aan research en af_
les weten wat zich in de zee af
speelt. vooal ook de wijze van
j - j s t. waarneming en kommunikatie
daar b-n«l.n. Tenslotte rijn on-
kikvorsmannen.
verstandsfunkties) niet minder
ingewikkeld is dan bij ons. Hier-
door in hose mate geinteres- ^^'eiAing'
itte dr. Lilly de bui en- daar bencd»
kant van de hersenen met elek- derzeebote„
troden af en ontdekte dat wan
neer hij op een bepaald plekji
een zwakke elektrische trilling a,aj
afgaf, dit de dolfijnen kennelijk J.
een buitengewoon aangename
sensatie gaf.
„Glimlachen"
Hun ogen lichtten op en de
omtrek van hun spuitgaten
scheen te „glimlachen". Ze
raakten min of meer verslaafd iets
elektrische genieting
hydrodynamisch gesproken
povere imitatie van
nature hebben,
dr. Sid Galler van het Ame
rikaanse bureau van zee-onder
zoek. En om nog maar iets an
ders te noemen: door hun kop
heen en weer te zwaaien onder
het uitstoten van ultrasonische
„stootjes" kunnen dolfijnen door
zeven tot tien meter modderig
ter „kijken" en bepalen of er-
hun gading zwemt. De
ultra-moderne in
deden al hun best om er steeds strumenten lang niet
r van te krijgen. De dolfij- werken, zou erg graag weten
leerden in één keer hoe ze hoe ze dat doen.
'n gruwelijk boek
Vijf minuten verder oostelijk is
de kerk van de Austin Friars.
Zij is niet gemakkelijk te vinden
omdat zij midden in een web van
nauwe straatjes ligt rondom
Throgmorton Street. Maar een
speurtocht zal u niet teleurstel
len, want de kerk is een prachtig
staaltje van kerkbouw. In 1550
schonk Koning Eduard VI de kerk 1 nn nnnnui nmn miumn
van het voormalige kloostc-r van
de Augustijners aan de Neder-
Sp^cProvcerhlc;ir„gtaaVr°|rugï ""—"haal van het Dani.Ua Prclcsj„ik Komt ..rat
land waren gevlucht. Met uitzon- Pools-Joodse meisje Daniella terecht in een getto, daarna in
dering van slechts een korte pc- preiesjnik gaat thans de wereld ecn Frauenarbeitslager en onder-
Bijzondere kerk
het Strand (tussen [Janw «°k alwee.r alleszins waard,
riode. bleef de kerk het eigendom
van de Nederlandse gemeente in
Londen en staat onder supervisie
van de Nederlands Hervormde
Kerk als moederkerk van alle Ne
derlandse protestantse gezindten.
De kerk was van binnen volko
men verwoest en in 1950 legde on
ze prinses Irene de eerste steen
voor de herbouw. Het
bereikt bij die rond
gaat daar de meest lugubere,
misdadige experimenten van de
gang miljoen.noplagcn. Hel is sadis,ischc kampicidh,g m van
een gruwelijk, een afgrijselijk, de Duitse medische staf. Ten slot-
een afschrikwekkend boek, dat *e wordt het meisje getranspor-
oorspronkelijk in het Hebreeuws teerd »aar bet „Fuppenhaus",
verscheen en thans ook
i No-
het 4e eeuwfeest derlandse vertaling heeft be
de Royal
Australia House
Courts of Justice) de kerk
Clemens Dames. Deze is zo goed
mogelijk hersteld, zoals Wren
haar indertijd had opgebouwd.
Het is een zeer bijzondere kerk
geworden nl. een kerk van de
Royal Air Force (R.A.F. i ter her
innering aan de gevallenen
de oorlog.
roemde
Schemering
Als ds. Van Lunzen zijn burge-
WM direkte omgeving
geloze bezoeker heeft'bëre'ikt*door
het aanbrengen van een geschil
derde achterwand achter het al
taar, die een half-ronde apsis (nis)
moet suggereren, terwijl de wand
in werkelijkheid plat is! Men
tc.Buci.ci. vmdt hier herinneringen
Het interieur doet Pilgrim Fathers en ook e<
dan ook op allerlei wij- terra-cotta beeldje van ee
zen denken. In de vloer zijn bijv. als aandenken aan het eerste
aangebracht de 735 insignes van kind, dat uit Britse ouders in
de Gemenebest-eskaders uit '39 Noord-Amerika werd geboren. Zij
—'45. en het prachtige orgel, in heette Virginia Dare en ha
gelijst in zwart cn goud. werd ouders hadden tot dc parochie v
geschonken door de 3. Lucht"]»0' d.M kerk tehosrd. j-"aihKmSrt"Viï"hrt~>UaH St. Lawrence JguT,.
i1' *iLt zvv i gra" Ook journalisten vinden hier iets vervangen door een baldacchino Wrens mooiste werken viaiv
was een geschenkman0de^oorse van hun a.iel terug: banken wer- .marmeren baMakijm re wel Jielijk door ^d^enorme^ rijkdom stf pam.hie.k'erk
bordeel, zoals de Duitse Na
zi's in sommige van hun kampen
hadden ingericht voor de kamp-
de S.S. x
Indringend heeft de auteur de
liederlijke misdaden van de ene
tegenover de andere be-
L%rmd.CV'aechd.^!!ga'!H.<lTertuew lte,d b« de Ui'""ri' Schelt«' Wderi'
„cartoonist" Strube. Ook vindt het altaar en direkte omgeving is een historie-stuk, waarin de ge- ma en Holkema N.V. te Am-
men er banken, geschonken door geschiedde volgens een niet schiedenis van twee volken met sterdam
de regeringen van de landen uit uitgevoerd plan vanWren! elkaar verweven zijn: in de glas-
bet Gemeenebest. Achter het altaar, onder het ge- in-lood ramen ziet men Edward n. chrH,™.,- t„i A„i„
denkraam dus, bevindt zich de VI en Prinses Irene, Willem III senrijver, die in Tel Aviv
Gedaanteverwisseling American Memorial Chapel, een en Mary zijn vrouw. Elders dc woont. heeft als pseudoniem ge- schreven en hij heeft, juist r
gift van het Engelse volk aan schitterend gebeeldhouwde naam- kozen Ka Tsetnik 135633 en met anti-semitism^ nnniM.d, i,™
Maar vermoedelijk heeft de be- dat van de Ver. Staten. Hier be- cijfers van Koningin Wilhelmi- deze schuilnaam heeft hii (zii') p de kop
- Paul's Cathedral, vindt zich ook een album met 28 na. Koning George VI en Konin- V schuilnaam heeft hij (zij.) opsteekt, met deze roman ecn
?ve bouw de horizon duizend namen van Amerikaanse gin Juliana. c aanduiding gegeven van de af- waarschuwing aan de wereld wil-
Fleet Street afsluit, wel de burgers, die gedurende de twee- Ten slotte oostwaarts wande- korfmg. die in de oorlogsjaren iCn geven
ingrijpendste gedaanteverwisse- de wereldoorlog in Engeland die- lende de kerk van St. Olave, Hart aan de gevangenen var de in Po-
ting ondergaan In mei '41 werden nende, aldaar de dort vonden. Street bij de Tower Hill, ecn ,cn gelegen Duitse eoncentratie- Het is wel een gruwelijke en
hoog-altaar en ae Kleine kerk met nauwe verbindingen met
kapel in de apsis volkomen ver- En dan staat even verder Noorwegen, waar in 1951 Koning kamPea werd gegeven. Zelf ,s de tot 'n alle kleinigheden afdalende
woest. Bij de herbouw heeft men naast de Guildhall de kerk van Haakon de eerste steen voor de auteur ternauwernood ontsnapt waarschuwing geworden, maar of-
herbouw legde. aan de gaskamers van Ausch- schoon geen weldenkend mens aan
it^1pa^la^i^e^ndtv^en;^^^,"d.,■ witz en thans, vijftien jaar later, de waarheid zal twijfelen, van
zódanig, dat nu het licht door aan houtsnijwerk en beeldhou- \jj Hallows, in 1666 aan de gro- heeft hij de wereld een roman hetgeen in de roman Daniella
reorëaiertVacSttrrehïï'em'PyS mVchrsurtuiTtaTVltkYrZ' V^ëü'ën aSaar^n reuSm SÏKÏcrirtiÏÏ'dis kruwebjk e» wordt beschreven, twijtelen wij
trokklnmbininidschcm.rf?rS h°t Oostwaarts van deze kerk. ecn rekt of indirekt iets met de kran- In de achterwand van de apsis is [er-beeldhouwer van de baroktjjd. een reemans-kapel met'allerlei lcl»ldte»I n, dst mes skk. och aan de noodzaak van al dc-
