Jliouuio £dtisrt)e (fTotinuit
n
Vandaag nog geen beslissing
over de bouwvakstaking
Voor 16 mei volksstemming
in West-Berlijn
Ellendige gevolgen
ronselprakti j ken
Tom Dobson is „besmet
Aannemers vragen morele steun
Nog steeds geen bereidheid om
verklaring te ondertekenen
Uitvoer sterk
toegenomen
N»a
Minister Beerman
naar Bonaire
PLAN VAN KANSELIER ADENALER:
Kernproevenverbod
voor ontwapening
Nieuwe proef
in Amerika
DONDERDAG 17 MAART 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel. 31441
ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0,59 per week
Veertigste jaargang no. 11822
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„StttntBastich is gbfbleuen
tnyn hert in tegljenspoct"
NAASTENLIEFDE en zakelijkheid
Zie pagina 2
Om het ZEERECHT
Zie pagina 5.
„TEENAGER" CALS
Zie pagina 9.
RONSELPRAKTIJKEN
Zie pagina 9
(Van onze sociaal-economische redactie)
DE OPTIMISTISCHE BERICHTEN van vanmorgen
over een nu spoedig te verwachten einde van de
staking in het bouwbedrijf, zijn op z'n minst genomen
voorbarig. De reactie van aannemerszijde op de
uitspraak in kort geding was gisteren inderdaad dat
men nu zo snel mogelijk een einde moet maken aan
het conflict.
De manier waarop dit zal moeten gebeuren is later
een communiqué van de Raad van Bestuur uiteen
gezet. De werknemers kunnen krijgen
vragen, maar dan moeten ze de aannemers moreel
steunen. We hebben de heer J. Dura Dzn, voorzitter
van de Raad van Bestuur, de vraag voorgelegd of de
aannemers dan bereid zullen zijn de c.a.o. te tekenen,
indien de werknemers hiermee akkoord gaan? Uit het
onduidelijke en wat onwelwillende antwoord
heer Dura meenden wij te moeten begrijpen dat hij
er ook dan nog niet over peinsde de verklaring
het college van rijksbemiddelaars te tekenen,
toegezegd zal moeten worden dat de loonsverhoging
van 5 procent op de lopende werken niet zal worden
doorberekend.
In hoeverre de heerTDura hier een persoonlijk standpunt verdedigt,
kunnen wij niet beoordelen, maar dat het nog te vroeg is om te juichen
over een spoedige beëindiging van het conflict, is zonder meer duidelijk.
Terecht kan men zich afvragen hoe de aannemers de vijf procent kunnen
betalen, ook op de lopende werken, zonder de c.a.o. en.de bewuste ver
klaring te tekenen. Het lijkt vrijwel zeker dat men van werknemerszijde
op deze tekening zal staan. De aannemers zullen de- werknemers zwart
op wit moeten toezeggen dat zij de vijf procent ook op de lopende wer
ken zullen betalen. Deze garantie kan alleen bestaan indien de c.a.o. door
het college van kracht wordt verklaard en dus alle aannemers, ook de
ongeorganiseerde, tot het nakomen van de c.a.o.-bepalingen verplicht zijn.
iflict mogelijk. De werknemers zullen
inderdaad kunnen krijgen waar, ze
recht op hebben, zoals de Raad van' Be
stuur het heeft geformuleerd, en de aan
nemers kunnen langs juridische weg
trachten te bereiken waarop zij menen
recht te hebben.
De tekening van de c.a.o. en de ver
klaring zijn echter noodzakelijk wil men,
hoe dan ook, komen tot opheffing van
het conflict, een opheffing, die de Raad
van Bestuur en de heer Dura zeggen zeer
snel te willen realiseren.
Onder protest
Gistermiddag is er voorts contact ge-
eest met de minister van economische
aken ad interim, prof. Zijlstra, die een
zieke minister De Pous verving. Prof.
Zijlstra had een gesprek met de voor
zitter van de Ned. Ghr. bond van werk-
in de hout- en bouwnijverheid,
Vanavond zullen de drie werknemers-
nden in het bouwbedrijf hun standpunt
ifficieel bepalen.
indruk is dat men van werkne-
nerszijde nog de hoop koestert dat niet
ille aannemersgroeperingen in deze wei
gerachtigheid zullen volharden.
Vandaag is eveneens de ministerraad
buitengewone zitting bijeen gekomen
zich opnieuw te bezinnen op de si-
uatie. na de uitspraak in kort geding
gisteren. Het is in verband met het
alle kanten voortgezette beraad vrij-
■el zeker dat de interpellatie Burger in
Tweede Kamer ook vandaag niet zal
/orden gehouden en dat de regering van-
de Tweede Kamer nog niet met
erklaringen zal komen. Hoogstwaar-
chijnlijk zal daarom de staking ook nog
derde week ingaan.
In Haagse politieke kringen ziet men
p het ogenblik nog wel een weg om uit
let conflict te komen. Hier leeft namelijk
gedachte dat nu de president van de
laagse rechtbank een voor de regering
unstige uitspraak heeft gedaan, de re-
ering deze uitspraak ook geheel zal
oeten honoreren.
Zij zal bereid moeten zijn een tekening
an de c.a.o. onder voorbehoud of onder
rotest, zoals de president heeft gesugge-
eerd, te accepteren. De aannemers kun
de schade van de staking niet op de
taat verhalen, want volgens de uitspraak
deze schade hun eigen schuld. Maar
fel moet nu de regering aanvaarden dat
annemers onder protest tekenen
n daarna hun recht alsnog trachten te
In deze zin is er een oplossing van het
De Nederlandse uitvoer is in fe-
fuari tot 1256 miljoen gestegen,
inden it is 166 min. meer dan een maand
evoren en f 356 min. meer dan een
i wonaar geleden. De invoer bedroeg 1328
pUn iln„ dit is 12 min. minder dan in
^Januari 1960, doch 208 min. hoger
an een jaar tevoren.
Het dekkingspercentage was 95
igen vorige maand en vorig jaar 81.
Het invoeroverschot was 72 min.
&gen vorige maand 250 min. en
orig jaar 211 min.
•malig hoofd van de dienst sociale
in van de gemeente Leeuwardera-
ter zake van verduistering van
20.000, conform de eis veroordeeld tot
gevangenisstraf met aftrek
Ja? Prachtig! Dan kunt u deze week pre
fitcrcn van dc le speciale aanbieding vau
am: top-voordccl aanbiedingen die in
I Leiden en verte omstreken befaamd gaan
I worden!
TOP-VOORDEEL NR. 1
slechts deze week:
HERENCOSTUUM
125.-
de heer J. van Eibergen. en met de
directeur van de stichting Sociaal Fond'
Bouwnijverheid, de heer J. Noorduyn
Middenstand
De middenstand heeft gisteren
getracht een steentje bij te dragen tot
een spoedige beëindiging van de bouw-
staking. De voorzitter van de Kon. Ned
Middenstandsbond, de heer P. G.
der Weele uit Breda, is de gehele dag
in de weer geweest om te tracht»
tijen rond de conferentietafel te krijgen.
Gisteravond laat zei ons desgevraagd dat
hij zijn bemiddelingspoging somber inzag,
omdat niet alle partijen de bereidheid
bleken te bezitten opnieuw te overleggen
of tot gemeenschappelijk beraad te ko
men. .Tenzij er zich een plotselinge
ding zou voordoen, moet mijn bijdrage
wel als mislukt worden beschouwd", al
dus de KNMB-voorzitber, die hierove'
zeer teleurgesteld bleek.
Volledige c.a.o.
Van werknemerszijde ls inmiddels ge
steld, dat men met een spoedige onder
tekening van de cao door de
uiteraard zeer in zijn schik zal zijn,
dat er nog wel enig overleg zal moeten
worden gevoerd om de zaak rond te krij
gen. met name met het College van Rijks-
bemiddelaars. De werknemers verlangen
namelijk dat het College ook de drie pun
ten waarover de Stichting van de Arbeid
nog geen advies heeft uitgebracht,
de werktijdverkorting, de overwerkrege-
l en de loopduur van de cao inhouden,
de goed te keuren cao zal opnemen.
Dit min of meer ter compensatie van het
geld dat de werknemersorganisaties nu
n het conflict zijn kwijtgeraakt door
de staking.
N.C.A.B.-bestuur
Een moeilijkheid bij een eventuele be
reidheid tot tekening van de cao, zal de
positie van het demissionaire bestuur van
de Ned. Chr. Aannemers en bouwvak
patroonsbond (NCAB) blijken te zijn. Dit
bestuur heeft immers niet meer het man
daat van de ledenvergadering en kan
dus geen cao onder-tekenen. Het bijeen
roepen van de ledenvergadering zal al-
een paar dagen vergen, zodat de
handtekening van de NCAB voorlopig
eens niet gezet zou kunnen worden,
tenzij een op zeer korte termijn bijeen
geroepen ledenvergadering opnieuw zijn
vertrouwen aan het demissionaire hoofd
bestuur geeft.
Minister Beerman heeft op Aruba ge
pleit voor een nauwere band tussen de
rechterlijke macht van de rijksdelen door
uibwisseliing van rechterlijke ambtenaren,
en tevens voot rechtspraak in cassatie.
Diezelfde diag is hij naar Bonaire ver
trokken en maandag reist hij naar Suni-
me cm daar over doreLfide onderwerpen
spreken.
Na vijf weken verpleegd te zijn geweest in de Lutherse Diaconessen-
inrichting te Amsterdam, heeft de bekende actrice Sophie Stein (o.a.
vroeger moeder Doorsnee) gisteren het ziekenhuis kunnen verlaten.
Het was Wim lbo (op de achtergrond) die mevrouw Stein kwam halen.
"DONDSKANSELIER ADENAUER
TT heeft gisteren, in een rede voor
de Amerikaanse persvereniging te
Washington de westelijke mogend
heden voorgesteld dat vóór de top
conferentie op 16 mei in West-Berlijn
HOOGSTRAAT - LEIDt
DE ELLENDE, die de bouwvakar
beiders zich vaak op de hals ha
len indien ze op belofte van een hoog
„schoon loon" in Duitsland gaan
werken in niet geregelde loondienst,
is gisteren ter sprake gekomen voor
de rechtbank in Amsterdam tijdens
de strafzaak tegen een tot „voorman"
gepromoveerde betonvlechter T. J.
W. B. uit Amsterdam.
Deze was, evenals een aantal andere
arbeiders, op voorspiegeling van een
hoog brutoloon, „geronseld" door een
zicht (volgens de officier) noemende
„aannemer" A J. Broekman uit Amster
dam voor werk in Duitsland, waar de
sociale voorzieningen door hun onregel
matige werkkring niet op hen van toe
passing waren
De officier van. justitie, mr. W. K. ba
ron van Dedem, noemde deze wijze van
de snelle wederopbouw in Duitsland
„onmaatschappelijk en onbehoorlijk". Hij
sprak over de heer Broekman als een
„slavendrijver". De arbeiders daaren
tegen dienen volgens hem goed te be
grijpen, dat ook de sociale voorzieningen
verdiend worden en dat deze noodzake
lijk en nuttig zijn, met name ook voor
de verzorging van gezinnen.
De verdachte betonvlechter bad als
aangesteld voorman een bedrag van
4800 cn enkele paspoorten verduisterd
in Duitsland. Hy had dit geld van de
heer Broekman ontvangen, om liet uit
te betalen aan in diens dienst zijnde ar
beiders. De betonvlechter verdween met
de doos met loonzakjes en maakte van
het geld goede sier. By zyn terugkeer
naar Nederland werd hij aan de grens
aangehouden.
„Op de meest walgelijke wijze heeft
de verdachte het geld opgemaakt met
drank en vrouwen en zijn gezin daardoor
in de steek gelaten" ,zo zei de officier.
Hy eiste .rekening houdend met de ver
minderd toerekeningsvatbaarheid van
verdachte en diens psychosomatisch
ziektebeeld, twaaalf maanden gevange
nisstraf, met aftrek van vier maanden
preventieve hechtenis en van het geheel
drie maanden voorwaardelijk, met een
proeftijd van drie jaar en ondertoezicht-
Tot verbazing van 85.000
Schotse toeschouwers heeft het
Rotterdamse Sparta gister
avond de tweede wedstrijd
voor de kwartfinales van de
Europese voetbalbeker met
10 gewonnen van de Glasgow
Rangers, die vorige week in het
Feijenoord stadion met 32
hadden gezegevierd. Het doel
punt van Van Ede (links).
Rechts keeper Ritchie.
(Verslag zie pag. 11)
stelling van de Dr. F. S. Meyersver-
eniging.
De raadsman, mr N. P. C. Moens, vroeg
uiterste clementie voor zijn cliënt ,op
grond van persoonlijke omstandigheden,
Volgens de rapporten zou een lange de
tentie schadelijk zijn voor de man.
„Bevolking wil
geen wijziging
van status"
een volkstemming zal worden ge
houden over de vraag, - of de West-
berlijners een wijziging in hun status
wensen. Adenauer zei te verwachten
dat een overweldigende meerderheid
zich voor handhaving van de huidige
status zou uitspreken.
Het resultaat van deze volksstemming
die dus op handhaving van de status quo
zou neerkomen, maakt de positie
het Westen tegenover Chroesjtsjef ster
ker, aldus de bejaarde Westduitse leider.
Het Westen kan er dan op wijzen, dat
de mensen, die direct betrokken zijn bij
de toekomst van West-Berlyn, Chroesjts-
jefs eis tot wijziging van hun status vol
ledig verwerpen
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft de suggestie
Adenauer zeer belangwekkend genoemd.
Sommige diplomatieke w
hebben er echter hun twijfel
gesproken of het voorstel van Adenauer
wel in goede aarde zal vallen bij de
westelijke mogendheden. Men acht
dergelijke volksstemming nu niet be
paald 'n gunstige inleiding voor de top
conferentie. In diplomatieke kringen
meent men voorts dat er een soort
stilzwijgende overeenkomst tussen Oost
en West bestaat om niets te doen wat di
kansen op succesvol overleg kan ver
kleinen.
Geen wijziging
President Eisenhower, die gisteren
zyn wckeiykse persconferentie
hield, heeft de punten genoemd, die
hy Chroesjtsjef in Camp David heeft
voorgehouden inzake Berlyn. Binnen
bepaalde grenzen had hij zich tegen
over de Russische premier bereid
verklaard, over Beriyn te spreken.
Voorop zou dan moeten staan, dat de
geallieerden hun bestaande rechten
in West-Berlyn niet zullen opgeven.
Ongeorganiseerd naar Coventry
99
UIT NAAM van de solida
riteit handelen 150 gewo
ne nette huisvaders met eei
schandalige, berekenende in
wreedheidschreef giste
ren de Daily Express. Dc oor
zaak van die wreedheid is
Tom Dobson, 37 jaar oud
middellijk „besmet", de colle- tclmakersbond, ma
ga's lopen hem voorbij zonder voelde hij niet veel
een woord of een glimlach, was er al eens lid
Aldrigde worden zijn
vrouw cn vijf kinderen ge
negeerd, ook zij zijn „be
let".
Tom Dobson
Co
lasser in een Britse fabriek ventry gezonden". Een uit-
weest en had zich niet thuis
gevoeld in de nogal roerige
gelederen. Meer voelde hij
voor de bond
in machinefabrieken.
daar steld ontslag te nemen, maar
Hij dat wil hij niet, tenzij hij
wordt ontslagen, natuurlijk."
Tom Dobson zegt zelf: „Ik
krabbel niet terug. Ik ben
'arbeiders ,h®* *cweest
r bij
elektrische
Tom Dobson zit alleen in
de kantine van de fabriek in
Aldridge. Zijn 150 mede
arbeiders mijden hem als had
hij een besmettelijke ziekte,
niemand wil met hem
drukking, zo oud als de Brit
se vakbeweging, van twijfel
achtige oorsprong, maar al
leszins duidelijk: Tom Dob
son is „dood verklaard".
Enkele maanden geleden
kwam Dobson in de fabriek.
Daarmee begon liet. Dob-
collega's kregen verschil e, gaa cr1. "u..maar1 um
m.ninr Itah.nn. h°C Dotoon
mening over Dobsons
keuze en zij besloten hem
„naar Coventry te zenden".
kan handhaven. Er werd al
ens gestaakt, er werden al
wee arbeiders ontslagen, er
vordt met een nieuwe sta
king gedreigd en daarom is
draaibank staan, alles wat hij Zijn collega's adviseerden pig zijn als het op principes Dobsons positie „uiterst de
in zijn handen neemt is on- hem lid te worden van de kc- aankomt. Ik heb hem voorge- licaat".
dat de Berlynse kwestie niet defini
tief opgelost kan worden, zolang
Duitsland verdeeld blyft en dat aan
de juridische positie van het Westen
niet getornd kan worden.
In antwoord op een vraag zei Eisen
hower, dat 't niet waar is, dat Chroesjts
jef hem vorige week in een boodschap
had beloofd, voor de Amerikaanse pre
sidentsverkiezingen in november geen
moeilijkheden over Berlijn te veroor
zaken. Eisenhower weigerde op de in
houd van Chroesjtsjefs boodschap in te
V.N.-commissie
Bestraf daden van
rassenvooroordeel
De achttien leden van de commissie
der V.N. voor de rechten van de mens
hebben er gisteren met algemene stemmen
bij de leden van de Volkenorganisatie
op aangedrongen, daden van rassenvoor
oordeel en onverdraagzaamheid op gods
dienstig gebied te straffen. De commis
sie aanvaardde een resolutie, waarin de
recente anti-semitische incidenten ver
oordeeld worden als schendingen van
het Handvest der V.N. en de verklaring
van de rechten van de mens. Aangedron
gen wordt op het treffen van maatrege
len om dergelijke gevallen te voorkomen.
Geen zweepslagen
in Ghana
Het hooggerechtshof te Ghana heeft
het vonnis van de magistraten in Ke-
masi tot het toedienen van twaalf zweep
slagen aan sommige leden van de Ver
enigde (oppositie) partij vernietigd. Wel
blijven de veroordelinaen tot boetes en
gevangenisstraffen gehandhaafd.
Weinig verandering
De Bilt verwacht tot vrij
dagavond
Bewolkt maar geen neer
slag van betekenis. Zwakko
tot matige wind tussen
noord en noordoost. Weinig
verandering in temperatuur.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Vrydag 18 maart
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Eelde
De Bilt
Twente
Kopen h
Aberdeen
Londen
Luxemb
Parde
Bordeaux
Grenobl©
12 3 1
Russisch plan ondeelbaar
T/~ ORT NADAT de Russen duidelijk hadden gemaakt, dat het westelijke
TV ontwapeningsplan „geen toezicht op ontwapening" maar „toezicht
zonder ontwapening" inhoudt, hebben zij gisteren zelf hun plan, geba
seerd op de ontwapeningsvoorstellen van Chroesjtsjef in september 1959,
ingediend.
Het was de Russische onderminister
Valerian Zorin, die duidelijk maakte dat
de Russen hun eigen plan als enige ont
wapeningsmogelijkheid beschouwen. Het
moet als geheel worden uitgevoerd en
kan niet in andere plannen worden in
gepast.
Oppervlakkig gezien toont het Russi
sche plan veel overeenkomst met dat van
de vijf westelijke landen, die deelnemen
aan de besprekingen in Genève. Ook het
Russische plan telt 3 fasen: een periode
van één tot anderhalf jaar waarin de
V.S., de Sowjetunie en China hun strijd
krachten beperken tot 1.700.000 man en
Engeland en Frankrijk tot 650.000 man
en waarin tevens een organisatie voor
inspectie wordt gevormdeen tweede
periode van anderhalf tot twee jaar
waarin de overblijvende strijdkrachten
worden ontbonden en de steunpunten
in het buitenland worden ontmanteld cn
ten slotte een periode van één jaar waar
in 'alle kernwapens en alle militaire in
richtingen worden vernietigd
Zorin deelde gisteren ook mee, dat
de Sowjetunie ervan uitgaat dat er
overeenstemming over een verbod
van proeven met kernwapens zal wor
den bereikt, voordat dc uitvoering
van het program van een algehele
ontwapening zal zijn begonnen. Dit
betekent niet, zo zei Zorin later,
dat de Sowjetunie een dergelijk ver
bod als voorwaarde stelt voor ont
wapening, wel als een zeer belang
rijke factor.
Het toezicht, het punt waar het weste
lijke plan volgens de Russen teveel
nadruk oplegt, komt ook in het Rus
sische plan (waar ook China geheel ach
ter zou staan) voor, maar eerst als met
inkrimping van de troepensterkte en de
bewapening een begin is gemaakt.
het Russische
zijn:
1. Het westen
ontwapeningsorgaan, dat overtredin
gen beoordeelt en sancties treft. De
Russen wensen overtredingen in laat
ste instanties voor te leggen aan de
i het westelijke plai
Veiligheidsraad, waarin de Sowjet
unie het recht van veto bezit.
2. De belangrijkste wapens kernwa
pens verdwijnen volgens het Sow-
jet-plan eerst in de laatste fase. Op
aandringen van Frankrijk verleende
het Westen aan deze kwestie priori-
3. De buitenlandse bases moeten in de
twef ïe Russische fase verdwijnen. De
wef ilijke landen spreken niet over
deze bases, die zij enige tijd willen
handhaven.
Terwijl de Amerikaanse commissie
voor kernenergie in Washington be
kendmaakte, dat zij plannen heeft om
volgend jaar in Nieuw Mexico een
ondergrondse kernontploffing voor
vreedzame doeleinden tot stand te la
ten brengen, verklaarde de Russische
ontwapenings-afgevaardigde Zorin in
Genève, dat Amerika een kernproe
ven-verbod belemmert.
„Er bestaat geen overeenstemming*', al
dus Zorin, „omdat Amerika geen eind»
wil maken aian zekere soorten proeven
in het bijzonder de ondergrondse". Zorin
had eerder gezegd, dat een dergelijk ver
bod aan de uitvoering van een ontwape-
rungsovereerakomst vooraf zou moeten
gaan.
Volgens de Amerikaanse senator Clin
ton Anderson, zat de nieuwe kernexplosie
(die de code-naam „Kabouter" kreeg en
nog moet worden goedgekeurd) oen on
derdeel zijn van het project van kern-
ontplof fingen voor vreedzame doeleinden
zoals de aanleg van nieuwe havens.
Russische waarnemers zuilen welkom
zijn bij de ontploffing, die waarschijn! ijk
in 1961 zat wondien uitgevoerd.
