ïlieuuie gtitectfc GTouranl
Aannemers verliezen kort
geding in bouwcon fliet
Nog
een weg uit de
moeilijkheden
Westelijk plan door
Russen verworpen
Aannemers blijven
bij standpunt
Geen westelijk toegeven
de kwestie-Berlijn
in
Rechter onthoudt zich van ingrijpen
Ook de rechter
Taxichauffeur
mishandelde
passagiers
Stakersdemonstraties
in drie gemeenten
Gevecht voor cafetaria
kost Hongaar leven
WOENSDAG 16 MAART 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling TeL 31441
ABONNEMENTEN ƒ7,50 per kwartaal;
2,55 per maand; 0,59 per week
Veertigste jaargang no. 11821
Directie: F. DIE MER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stuatvastlcfr is abfbleoen
mgn bert ia tegfjenspaer
PASSIESPELEN en
ANTISEMITISME
Zie pagina 2
VROUWENHANDEL
Zie pagina 5.
Eerste KamerTweede Kamer
en MODE
Zie pagina 9
TAL—BOTWESNIK
Zte pagina 11
Een aantal bouwvakarbeiders
heeft vanmorgen gedemon
streerd o.m. op het Binnenhof
en voor het ministerie van
economische zaken in Den
Haag. Op economische zaken
stond de wnd. secretaris-gene
raal mr. dr. W. A. van de
Garde een deputatie te woord,
waarna men weer even orde
lijk vertrok als men gekomen
(Van onze sociaal-economische redactie.)
1 "\E president van de Haagse rechtbank, jhr. mr. G. Witsen Elias, heeft
vanmorgen, vonnis wijzend in kort geding tussen zes aannemers
organisaties alsmede de N.V. Dura tegen de Staat der Nederlanden en het
College van Rijksbemiddelaars, de door de aannemers gevraagde voor
zieningen geweigerd. Daarmede hebben de aannemers het geding verloren.
Zij werden veroordeeld de kosten van het geding 750) te betalen. Het is
niet te verwachten dat zij in hoger beroep zullen gaan.
De president bleek voorlopig van
oordeel dat het belang dat de staat
heeft bij onthouding van ingrijpen,
veel zwaarder weegt dan het belang
dat de aannemers beogen. Want in
dien de regering genoodzaakt zou
worden de eds van de aannemers
(doorberekening van de loonsverho
gingen in de prijzen van lopende
werken) in te willigen, zou zij ern
stig gefrusteerd worden in het na
komen van de op haar rustende ver-
1 plichting de spiraal loonsverhoging
prijsverhoging neer te drukken.
De president overwoog voorts dat
de prijzen van de lopende werken dan
niet alleen met een 5 miljoen gulden
zouden worden verhoogd, maar dat
ook het voorrecht van doorberekening
bezwaarlijk kan worden onthouden
aan de werkgevers van andere be
drijfstakken, die (zoals de Metaal -
bond en de grafische bedrijven)
evenzeer met lopende werken te ma
ken hebben. Hierdoor zou het gevaar,
dat een stabiel prijsniveau in de toe
komst niet kan worden gewaarborgd,
niet denkbeeldig zijn. Een gevolg van
inwilliging van de cis zou kunnen
betekenen dat de staat een schade
wordt toegebracht die bezwaarlijker
Ons commentaar
TN de uitspraak, welke de president
1 van de Haagse rechtbank van
morgen heeft gedaan, heeft ook de
rechter, wiens oordeel zij zelf hadden
ingeroepen, van het standpunt der
bouwers afstand genomen. Hiermede
is hun isolement wel nagenoeg vol
komen geworden.
De president van de Haagse recht
bank ,om zijn wijze en onbevangen
oordelen bekend, heeft ook in deze
zaak gedaan wat van de rechter mag
worden verwacht: de afweging van
de onderscheidene rechtsbelangen.
Daarbij achtte hij de weegschaal door
te slaan naar de kant der regering.
De rechter heeft zich gewonnen ge
geven voor de overweging dat. zo hier
I de deur naar de doorberekening werd
opengesteld ,de regering geen verder
gevolg zou kunnen geven aan wat zij
ziet als haar dure plicht: de handha
ving van een stabiel prijsniveau.
Waar dan bijkwam de uitdrukkelijke
bereidverklaring der regering tot te
gemoetkoming in die gevallen, waar
zulks geboden zou blijken.
Door deze rechterlijke uitspraak
kan de regering zich in haar beleid,
ook ten aanzien van de bouwers, te
meer geschraagd weten, zoals zij te
voren reeds de steun had ontvangen
van de gehele volksvertegénwoordi
ging.
Moge deze uitspraak de bouwers
nu dan brengen tot de inschikkelijk
heid, die door een ieder, en al drin
gerder, van hen wordt verwacht.
De politie van Zwijndrecht heeft,
samenwerking met de politie te Rotter-
I dam, de 26-jarige taxichauffeur J. van R
uit Rotterdam gearresteerd. Van R. heeft
ruim een week geleden in de nacht
van 5 op 6 maart twee klanten beroofd
De chauffeur bracht twee Zwijndrech-
tenaren van Rotterdam naar hun w
plaats en ook nog een Dordtenaar, die
van de Zwijndrechtenaren een lift had
gekregen. In het huis van één vai
Zwijndrechtnaren bleef men nog enige
tijd bijeen om iets te eten en te drinken
I Toen de gastheer onwel werd bracht
de chauffeur deze naar bed. Vervolgens
zou hij de Dordtenaar thuis gaan bren
gen. Onderweg eiste de chauffeur dat
ook de Dordtenaar nog eens de prijs
van de rit van Rotterdam naar Zwijn
drecht zou betalen. Toen de Dordtenaar
dit weigerde mishandelde de chauffeur
hem en werkte hij hem de taxi uit.
Tussen de bedrijven door haalde hij
een bankbiljet uit de zak van
slachtoffer. De volgende ochtend kwam
de door de taxichauffeur naar bed ge
brachte Zwijndrechtenaar tot de ontdek
king. dat zijn portemonnee met 125 gul
den verdwenen was. De chauffeur heeft
zijn wandaden toegegeven..
kan worden hersteld dan de eventuele
schade, die eisers zouden kunnen lij
den bij afwijzing van hun vordering.
De president gaf als zijn oordeel
dat de aannemers de schade, die zij
zeggen te ondervinden van de uit
gebroken stakingen,' hadden kunnen
beperken door de voorwaarden, die
het College van Rijksbemdddelaars
hadden gesteld aan de goedkeuring
van de c.a.o., te accepteren, even
tueel onder protest en onder voor
behoud van alle rechten. Daardoor-
een werkstaking zijn voorkomen
en het kwam de president voor dat
op deze wijze de staking ook thans
nog kan worden beëindigd.
Jhr. mr. Witsen Elias haalde het door
eisers aangevoerde bezwaar aan, volgens
welke het voor meerdere aannemers
niet mogelijk is om voorlopig af te zien
van het recht op doorberekening, daar
zij financieel niet voldoende draagkrach
tig zijn om het toekomstige tijdstip af
te wachten, waarop de rechter in hoog
ste instantie hun verhaal zou kunnen
geven. Doch de president weerlegde dit
bezwaar door tc wijzen op de concessies,
die minister De Pous de aannemers heeft
gedaan met betrekking tot gehele of ge
deeltelijke doorberekening voor die on-
drenemingen met lopende werken, die
na september 1960 in een verliesgevende
situatie zouden komen te geraken. De
president zag daarbij geen aanleiding te
veronderstellen dat de bereidheid van de
regering om deze concessies te doen na
afloop van het kort geding niet meer
zouden bestaan en hij meende dat door
deze concessies in belangrijke mate aan
de bezwaren van de aannemers wordt
tegemoet gekomen.
Sfeer „gunstiger dan ooit", maar
van de V.N., waar nu al zestien maanden gesproken wordt over het
stopzetten van de kernproeven, was gisteren dee erste dag van de ont
wapeningsconferentie tussen Oost en West al een dissonant te beluis
teren in een atmosfeer, die volgens de Brit Ormsby Gore „gunstiger is dan
ooit sedert het einde van de oorlog".
De dissonant werd tijdens de verder
hoopvol gestemde openingstoespraken
gelanceerd door de Russische afgevaar
digde Valerian Zorin, die de westelijke
gedelegeerden ronduit zei, dat htm nieuw*
plan „onpraktisch" is. Vertegenwoor
digers van de vijf westelijke landen spra
ken gisteravond him teleurstelling uit
over de „overhaaste communistische
kritiek".
Die kritiek kwam na boodschappen
van Chroesjtsjef en Eisenhower, die
geheel pasten in de hoopvolle sfeer
van de nieuwe ontwapeningsconfe
rentie.
Chroesjtsjef liet zijn afgevaardigde
Zorin meedelen, dat ,.de dag niet
meer is dat een eeuwenoude droom i
het mensdom in vervulling zal gaan
de wereld zal leven zonder wapens of
oorlog. De Russen zullen streven naar
spoedige oplossing en zij hopen dat de
andere deelnemers eveneens hun bijdrage
zullen leveren".
De Amerikaanse gedelegeerde Frede
rick Eaton las een brief voor van presi
dent Eisenhower, waarin wordt verteld
dot de Amerikanen bereid zijn naai
algemene ontwapening te streven: „We
moeten niet noodzakelijk rekenen op
dramatische en vérstrekkende etappen,
hoewel we die stellig zouden verwel
komen".
De leiders van de vijf oostelijke er
westelijke landen waren op dat moment
reeds in het bezit van brieven va'
gemeenschappelijke commissies vooo
ternationale zaken van de Wereldraad
van kerken. In deze brieven wordt
Politie arresteert
400 negers
De politie van Orangeburg in Zuid-
Carolina heeft gisteren de brandspuit ge
zet op grote groepen negers en negerinnen
die een protestmars hielden tegen het
„gescheiden eten".
In groepen van circa 100 personen trok
ken de Negers en Negerinnen naar het
centrum van de stad om daar te demon
streren. De politie vroeg de leiders naar
voren te komen en de rest zich te ver
spreiden. De betogers weigerden echter
aan dit verzoek gevolg te geven
Hieri
400-
In Columbia en Atlanta (Georgia) wer
den soortgelijke betogingen gehouden.
Vele negerstudenten werden aangehou-
De Raad van Bestuur Bouwbedrijf
deelt naar aanleiding van de uitspraak
van de president van de rechtbank in
Den Haag het volgende mede:
De Raad van Bestuur Bouwbedrijf
leest de uitspraak aldus, dat dc presi
dent aan een beoordeling van de door
de aannemers gestelde onrechtmatige
overheidsdaad niet is toegekomen, op
grond van het feit, dat een veroorde
ling van de Staat cn van het College
van Rijksbemiddelaars in verhouding
tot de belangen van de aannemers een
tc vergaande ingreep zou zijn in het
overheidsbeleid.
De Raad van Bestuur Bouwbedrijf
deelt mede, zijn standpunt omtrent
Stevenson houdt vol
geen kandidaat
Adlai Stevenson heeft gisteren ver
klaard dat hij nog steeds niet van plan
is zich kandidaat te laten stellen voor
het presidentschap van de Ver. Staten
ijb de verkiezingen die dit najaar zullen
worden gehouden.
H ij sloot echter de mogelijkheid niet
uit dat hij ingeval er een democratisch
president wordt gekozen het ambt
van minister van buitenlandse zaken zou
aanvaarden.
het onrechtmatig handelen van de
overheid volledig te handhaven, met
name. dat er geen wettelijke basis is
om in te grijpen in de bestaande con
tracten, zoals deze tot op de huidige
dag, en dan nog wel overwegend met
met overheidsopdrachtgevers, worden
afgesloten.
Kanselier Adenauer gerustgesteld:
ton heeft president Eisenhower
gisteren de Westduitse bondskanse
lier Adenauer ontvangen. Na een
gesprek van bijna twee uur verliet
de 84-jarige Duitse leider Eisen
howers ambtswoning glimlachend.
De Amerikaanse president schijnt
erin geslaagd te zijn de Bondskan
selier te verzekeren dat hij geen
overeenkomst met Chroesjtsjef zal
aangaan, die een gevaar zou inhou
den voor de vrijheid van West-Ber-
lijn of het einddoel van de Duitse
hereniging. Adenauer zei voldaan te
zijn na de ontmoeting. „Ik ben ervan
overtuigd dat de Westelijke geal
lieerden op de topconferentie een
krachtig standpunt zullen innemen
inzake Berlijn, niettegenstaande de
druk van Russische zijde."
Het was voor het eerst tijdens zijn ver
blijf in Amerika, dat de Bondskanselier
Adenauer kennelijk vrolijk gestemd was.
"E'en groep van naar schatting 150
tot 200 bouwvakarbeiders, voor
zien van een klein spandoek, mar
cheerde vanmorgen omstreeks half
elf het Haagse Binnenhof op onder
het ritmisch geroep: c.a.o.-c.a.o.-
c.a.o." De politie liet de demonstran
ten rustig hun gang gaan. Later be
gaven zij zich ook nog naar het mi
nisterie van economische zaken.
Stakende bouwvakarbeiders in
Drachten hebben gisteren een werk
willige collega in het schaftuur in
optocht naar zijn woning gevolgd
en hebben hem eveneens ..geleide"
Anthony stamt af van koning
Edward de Eerste..
ANTHONY ARMSTRONG-JONES, de verloofde van prinses Margaret,
is een directe afstammeling van koning Edward de Eerste van Enge
land, die als lid van het huis Plantagenet van 1272 tot 1307 regeerde. Aldus
Patrick Montague-Smith, een genaeloog, die plaatsvervangend hoofdredac
teur is van Debrett's Peerage. De stamboom die hij heeft uitgezocht, zal
binnen enkele dagen aan prinses Margaret worden toegezonden. Dit laatste
meldt de Daily Mail, waarin een verslag van Montague-Smith's werk is
opgenomen.
Drie voorouders van Armstrong-Jones behoorden tot de Orde van de Kouseband,
hetgeen het meer waarschijnlijk zou maken dat Margarets verloofde in de adelstand
wordt verheven. Er was reeds sprake van dat dit zou gebeuren, als huwelijksge
schenk van koningin Elizabeth aan haar toekomstige zwager.
Montague-Smith heeft zich sedert de verloving van prinses Margaret met de stam
boom van Anthony bezig gehouden. Gisteravond vond hij in het British museum de
laatste en belangrijkste schakel. Debrett's Peerage is een gezaghebbend blad op het
gebied van de geschiedenis van de Engelse adel.
verschaft, toen hij zich later weer
naar het werk begaf.
De stakers hielden bovendien een
demonstratieve optocht, waarin spandoe
ken werden meegevoerd met leuzen
„Wij dulden geen onderkruipers", „Hoog
de solidariteit" en „Tot aan
ning". Zij trokken in mass*
aanbouw zijnde zwembad,
nemers in bespreking waren met hun
werknemers. De politie verwijderde de
stakers van het terrein. De plaatselijke
stakingsleiding mocht echter blij'
ging met de aan het zwembad werkzame
arbeiders onderhandelen.
Het aantal werkwilligen is overigens in
Drachten gering. Om te voorkomen, dat
de verbouw van winkelpanden wordt
voortgezet, heeft de stakinigsleidiing dc
desbetreffende zakenlieden met boycot
bedreigd, wanneer zij het stilleggen
deze objecten zouden tegengaan.
Nadat maandagmorgen vr(j algemeen
het stakingsparool voor alle nieuwbouw
in Bergen op Zoom was opgevolgd, bleek
dat aan het nieuwe veilinggebouw aan de
Moerstraatsebaan. dat reeds bijna Is vol
tooid. behalve door stucadoors. schilders
en elektriciens, ook werd gewerkt door
een tiental bouwvakkers en enige straten
makers.
Pogingen van de stakingsleidaog om her
over te halen zich met de stakers solidair
te verklaren, bleven vruchteloos,
gistermiddog rond vijf uur aan het eind
van de werkdag, door een honderdtal
stakers bij drit wenk werd betoogd
hiermee de betrokkenen alsnog tot ander
inzicht te brengen. Op aansporingen
het werk neer te leggen, werd echter met
een weigering gereageerd, terwijl het
onderhoud van de stakingsleiding met dc
stratenmakers ook geen resultaat oplever
de. De betoging droeg een rustig karak
ter en de politie, die extra maatregelen
had genomen, behoefde niet in te grijpen.
Kort bezoek aan
Dulles' graf
Maandagavond arriveerde hij in Wash
ington, na op de universiteit, van Prin
ceton' een eredoctoraat in ontvangst te
hebben genomen. Na de aanvaarding van
het doctoraat zei hij in een toespraak, dat
Rusland de Duitsers het recht op zelf
beschikking onthoudt, terwijl het zich als
voorvechter van zelfbeschikking voor
doet, waar het Afrikaanse en Aziatische
landen betreft. Zolang de Sowjetunie
weigert de internationale spanning te
verminderen door Oost-Duitsland en Oost-
Europa zelfbeschikkingsrecht te geven,
aldus kanselier Adenauer, moet men
Ruslands beweringen en goede bedoelin
gen in twijfel trekken.
Voordat hij gistermiddag in een
grote zwarte limousine, die dc
Duitse en Amerikaanse vlag voerde
naar het Witte Huis reed, legde Ade
nauer een krans op het graf van de
onlangs overleden minister van bui
tenlandse zaken John Foster Dulles.
Het was een krans van rode anjelie
ren en gele chrysanten, met een zwart
Persmensen in nood
in Indonesië
Vijfenzestig werknemers van het pers
bureau Indonesian National Press Ser
vice hebben volgens Antara de Indone
sische regering verzocht om intrekking
van het 2 februari uitgevaardigde publi
catieverbod. Zij vrezen geen vol tracte-
ment meer te zullen ontvangen en dat
zij niet in staat zullen zijn het einde
van de Islamitische vastentijd behoorlijk
te vieren. Redeq tot het verbod was een
bericht als zou de Amerikaanse ambas
sade in Indonesië zich bemoeien met
binnenlandse aangelegenheden.
Zeerovers bij Celebes
Volgens het Indonesische persbureau
Antara hebben zeerovers twee met co
pra geladen kustvaarders in de wateren
-nabij Zuid-Celebes overmeesterd en ge
plunderd. Zij maakten bijna grote hoe
veelheden copra buit.
Lonen en prijzen
in wegvervoer
De minister van verkeer en waterstaat
en de staatssecretaris van sociale zaken
en volksgezondheid hebben gisteren een
gesprek gevoerd met de vertegenwoor
digers van de betrokken organisaties van
werkgevers en werknemers over de lonen
en prijzen in deze sector van het vervoer
over de weg, met uitzondering van de
autobusdiensten.
Tijdens dit overleg heeft de regering
zich op heit standpunt gesteld, dat er ten
aanzien van de bovengenoemde sector
geen aanleiding bestaat af te wijken van
het algemeen door de regering gevoerde
loon- en prijsbeleid.
Bundes
lint, waarop stond
Kanzier.
Het gesprek met president Eisenhower
droeg 'n onofficieel karakter. Behalve de
Duitse vraagstukken zijn onder andere
die van de Europese economische samen
werking en van de NA.V.O. besproken
DR. KONRAD ADENAUER
overtuigd van krachtige
westelijke houding
de
Deze kwesties kwamen opnieuw
orde tijdens een onderhoud met minister
van buitenlandse zaken Herte
Adenauer ontmoette minister Herter
na een lunch die hem door president
Eisenhower werd aangeboden. Er waren
74 genodigden, onder wie vice-president
Nixon en minister Herter.
beroep gedaan op de afgevaardigden „om
redelijke risico's te nemen" ten einde de
impasse te doorbreken.
Over het westelijke ontwapeningsplan
zei Zorin: „Onze eerste indruk is dat de
voorstellen die het Westen naar voren
wi brengen, niet de noodzakelijke reële
maatregelen omvatten voor uitvoering
van een algehele ontwapening". Vervol
gens maakte Zorin duidelijk, dat hij het
Sowjet-plan als uitgangspunt voor de
onderhandelingen wil gebruiken.
Door de rede van Zorin kwam de
fundamentele tegenstelling tussen
Oost en West reeds direct weer aan
de orde: de scherpe controle op de
ontwapening, een punt waar het Oos
ten nog steeds tegen gekant schUnt.
De Russen verwijten het Westen daar
entegen, dat een praktische oplossing van
het ontwapeningsprobleem tracht te ver
mijden door langdurige studies van tech
nische problemen en het vormen van
toezicht voor te stellen. Het ontbreken
van een tijdslimiet (in het westelijke plan.
de Russen stellen vier jaar voor) zou een
onderdeel zijn van dde ontwijkende hou
ding van het Westen.
Prins naar Utrecht
Prins Bemlhard zal 25 maart deelne
men aan de diesviering van de rijks
universiteit te Utrecht.
De Prins zal met de hoogleraren en
leden van het college van curatoren
meelopen in de traditionele stoet over
het Domplein. In de Domkerk zal hij na
mens de Senatus Veteranorum en de
ere-doctores. de rector magnificus van
de universiteit een nieuwe ambtsketen
aanbieden. Ook later zal de Prins in de
stoet meelopen die door de Kloostergang
naar het Universiteitsgebouw trekt.
Vrij koud
De Bilt verwacht tot donder
dagavond
Bewolkt, maar op de meeste
plaatsen droog. Krachtige tot
matige noordoostelijke wind.
Dezelfde temperaturen als van
daag of iets lagere.
(Opgemaakt om 14.15 uur).
Donderdag 17 maart
Zon op 6.51, onder 18.47; maan op
onder 8.57.. 20 maart laatste kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Frankfurt
Mtlnohcn
ZUrich
gh bew
gh bew
gh bew
ni regen
winde ti?
Drie jaar geëist voor messteek
De Officier van justitie bij de recht
bank te Arnhem, heeft drie jaar
ieugdgevangenisstraf geëist tegen de
18-jarige Evert B. te Waardenburg
Hij wordt er van verdacht in de avond
van de 22ste november jl te Zaltbom-
mel voor een cafetaria de 20-jarige
Hongaar Mihany Biro met een mes
een dodelijke steek in de borst te
hebben toegebracht.
In de cafetaria in Zaltbommel was ruzie
ontstaan tussen een zekere Tonny van H.,
een broer van verdachte Jacques en en
kele Hongaren. Van H. zou later terecht
staan wegens zware mishandeling
een andere Hongaar. De eigenaar va
cafetaria ontruimde zijn bedrijf, i
buiten ontwikkelde zich een algemene
vechtpartij.
Verdachte zei, dat hij zijn broer Jacques
in gevaar zag en dat hij hem wilde ont
zetten. Toen Miro naar hem trapte had
hij een mes getrokken en toegestoken,
met dodelijke afloop. Hij zei. geen hekel
aan Hongaren te hebben. De verstand
houding was steeds goed geweest.
Mr. Pferl achtte doodslag bewezen.
Verdachte heeft zijn overjas uitgetrok
ken om zich in het strijdgewoel te stor
ten en hij moet hebben uitgeroepen: „Wie
aan Tonny komt, komt aan mij",
hij dan Van H. en niet zijn broer moet
hebben bedoeld. De officier zeide. dat
hem was gebleken hoe diep de jeugdige
verdachte onder zijn daad gebukt gaat
en gezien zijn gunstige reputatie wilde
hij zich beperken tot de eis van jeugd-
gevangenisstraf.
Mr. A. H. Trijbits meende dat hier
sprake is van noodweerexces, aangezien
verdachte een in gevaar verkerende broer
te hulp schoot en vroeg ontslag van
rechtsvervolging.
Boksbeugel
De rechtbank te Arnhem behandelde
afzonderlijk de zaak tegen de 24-jarige
losarbeider Tonny van H., die ook was
betrokken bij de vechtpartij. Hij zou met
een boksbeugel de 23-jarige Hongaar J.
Kovacs een zware hersenschudding heb
ben geslagen.
De officier van justitie, eiste twaalf
maanden gevangenisstraf, waarvan vier
maanden voorwaardelijk met een proef
tijd van drie jaar.
Mr. H. G. Brinkert, de raadsman, achtte
het niet bewezen dat Van H. het oog
merk heeft gehad zwaar lichamelijk let
sel toe te brengen. Hij voelde zich door
een overmacht bedreigd en verdedigde
zich toen met de boksbeugel.