KONING-
RICHARD
Medische zending op
Java bestaat nog
Mr. Biesheuvel spreekt
in V.S. over E.E.G.
ia
„Synodalen en vrijgemaakten
samen in Zwolle bijeen
Een woord voor vandaag
Kwatta Reep
Kanttekening jji
Aniliem werd gepasseerd j
in spreidingsrapport
s
2
Wc hebben wel eens het idee
dat de zending hoe langer hoe
meer wordt terug gedrongen en
dat hulpdiensten nauwelijks nog
mogelijk zijn. Alleen nog maar
een paar knappe koppen mogen
als professoren de jonge kérken
helpen. Vooral de medische zen
ding zou afgelopen zijn. Dat dit
niet helemaal juist is blijkt wel
uit een artikel van de zendings
arts F. C. van der Horst in
hervormd Nederland". Na er
de nadruk op gelegd te hebben
dat er een grotere eenheid tus
sen christenen van verschillende
landen is gekomen, waardoor we
niet langer denken in termen van
„hoger" en „Idger", schrijft hij:
DE Javaanse Kerk wil zelf ook
over de Here Jezus vertellen
aan haar eigen volk. Maar ze
wil niet alleen vertellen, ze wil
ook laten zien, wat dit Evange
lie betekent vnnr de mensen in
het dagelijks leven. Ze wü la
ten zien hoe het gewone leven
heel anders wordt voor wie gelo
ven in Jezus, de Heer. Hoe dan
onder de mensen de liefde gaat
heersen en niet de eigen baat.
Ze wil prediken en tonen.
Ze wil ook helpen de armen,
de zieken, de maatschappelijk
veriatenen. Zo ziet de Javaanse
Kerk de medische zending. De
daad der naastenliefde moet te
vens een getuigenis zijn van Je
zus. Want het Evangelie te ver
tellen aan mensen aie er niets
van weten is dikwijls moeilijk,
het is dikwijls een onverstaanba
re taal voor hen, het blijven dik
wijls woorden, waarvan de in
houd niet tot ze doordringen kan.
Laten we het goed begrijpen, het
moet de Heilige Geest, God zelf
zijn, die deze woorden voor hen
levend maakt Maar de christe
lijke houding van het helpen in
ziekte en nood kan een weg zijn,
die deze woorden verstaanbaar
maakt Zo gaat het hand in hand.
Zo krijgt de hulp aan de naaste
zijn diepste inhoud.
DAAROM heeft het werk van de
medische zending ook zo'n
grote bekoring. Met al zijn ener
gie en met zijn beste kunnen gaat
de dokter helpen en houdt
steeds voor ogen dat dit werk is
om Jezus' wiL Maar hij weet ook,
dat hij daardoor tevens mag mee
werken in het grote werk van het
brengen van het Evangelie.
Een wonderlijke kracht gaat
ervan uit hierbij samen te wer
ken met de mensen van de Kerk
in het land, waar men werkt.
Juist door deze n
king wordt men
vriend en krijgt
heid in het hart i
te zien. In de kliniek, waar ik
de laatste jaren "werkzaam was,
zei een der oudere stafleden eens
tegen mij: ..Weet u wel dat de
portier en de zuster aan het loket
van bijzonder belang zijn in ons
werk, want voor vele mensen zijn
zij de eerste aanraking met het
Evangelie". In een druk en hard
werkend ziekenhuis had men zo
veel aandacht voor de geestelijke
betekenis ervan, dat men in ieder
lid van het personeel een bren
gt - van het Evangelie zag. Van
ieder werd verwacht dat men
werkte om Christus" wil. Dat het
helpen van zieken betekende Je
zus dienen en tegelijkertijd iets
laten zien van Zijn liefde. En dan
was het onbelangrijk of men dok
ter of portier, directrice of ver
pleeghulp was.
TN EEN LAND als Nederland
A is men al zo vertrouwd met
de gelijkenis van de barmhartige
Samaritaan, dat men zich nauwe
lijks kan indenken, hoe wonder
baarlijk deze gelijkenis van de
onbaatzuchtige liefde voor een
vreemde klinkt in de oren van
vele niet-christenen.
Het werkelijk meeleven met de
moeders als ze hun zieke en on
dervoede kinderen kwamen bren
gen, dat de zusters werkelijk hart
hadden voor die kinderen, waar
ze toch eigenlijk niets mee te
maken hadden, het leek een won
derlijke taal voor hen. Maar óf
ze het begrepen. Ze kwamen te
rug en steeds meer terug. Wat
het bijzondere was zouden ze la
ter misschien wel eens ontdekken,
maar bij deze zusters moesten ze
wezen, hier werd HULP gegeven.
De ene dag gaat het beter dan
de andere en nooit wordt het je
meer duidelijk dat de mens een
zondaar is. dan wanneer je in je
werk Christus wil dienen. De ene
duivel, die uitgeworpen is, schijnt
er zeven nieuwe in te brengen.
Maar dan ontdek je ook Gods ge
nade.
DAAROM kan men doorgaan en
daarom gaat dit werk ook
door in vele ziekenhuizen en vele
poliklinieken en door vele vroed
vrouwen. En wordt het mogelijk
de grote zorgen te dragen, als
het geld bijna op is en de medi
cijnrekeningen niet betaald kun
nen worden. Als de prijzen stij
gen en de inkomsten niet. Dan
komt de moeilijke vraag: wat
moeten we doen? Zullen we tegen
de mensen zeggen, ga maar weg
want ik kan toch niet helpen,
mijn medicijnen zijn op? Zullen
we zeggen u moet maar meer be
talen en als u niet kan, hoeft u
niet meer terug te komen?
Toch willen de kerken him dia
conaal werk voortzetten, ze willen
helpen. Want wat is dat voor een
kerk die de mensen niet helpt,
als ze bij haar om hulp komen
vragen!
In deze ziekenhuizen heb ik ge
leerd, dat er geen wezenlijk ver
schil is tussen de kerken in Ne
derland en daar buiten. Dat het
alles één is.
Het is dan ook duidelijk dat
hier een werkterrein ligt voor
onze diaconieën. Als ieder
meedoet, kan er veel gedaan
worden.
Ook heb ik daar geleerd dat
Zending betekent dat het God zelf
is, die de ene kerk roept om sa
men met andere kerken het
Evangelie te brengen in de gehe
le wereld.
Zending een dienst van ons aan
God.
Opdat alle tong zal belijden:
Jezus Christus is Here, tot eer
van God, den Vader.
met hen be
nen de gelegen-
deze mensen
Europese conferentie
De Internationale Raad van Christe
lijke Kerken organiseert een Europese
Conferentie die van 16—23 augustus op
„Woudschoten" wordt gehouden.
Het algemeen thema „Het Koninkrijk
der Hemelen" wordt naar verschillende
zijden uitgewerkt. Zo wordt gehandeld
over het Koninkrijk der Hemelen In de
Heilige Schrift, maar ook over zijn ca-
rlcaturen; het Koninkrijk der Hemelen
en zijn Koning, maar ook over de ko
ningen der aarde. Dr. Saarnivaara uit
Finland 6telt de bijbelse conceptie van
het Koninkrijk Gods en de levensbe
schouwing van het Evolutlonisme tegen-
fi i de
Er zijn diverse sprekers uit binnen-
en buitenland, o.a. dr. Carl Mclntire,
voorzitter van de ICCC, prof. dr. S. U.
Zuidema, prof. dr. J. Severijn, dr. Da
vid Hedegard, ds. P. J. Mietes, prof.
dr. J. van Genderen.
Voor deze conferentie bestaat grote
belangstelling, mede omdat zij een ont
moetingspunt is voor afgevaardigden
van Schriftgelovige kerken in diverse
landen van Europa. Er worden boven
dien enkele speciale bijeenkomsten voor
de jeugd gehouden.
Om teleurstelling te voorkomen, her
innert het secretariaat van de ICCC er
aan dat aanmeldingen zoveel mogelijk
vóór 15 april binnen moeten zijn. Men
kan zich opgeven aan het Bureau van
de Internationale Raad van Christelijke
Kerken, Singel 386, Amsterdam.
Gedurende het weekeinde is mr.
B. W. Biesheuvel, lid van de Tweede
Kamer, voorzitter van de Christelij
ke Boeren en Tuinders Bond met de
Boeing van Pan American via Lon
den en New York naar Denver ge
vlogen, waar hij dinsdag op het
gres van de national farmers union
ccn inleiding zal houden over de
Europese samenwerking, met name
in de EEG.
In de Verenigde Staten bestaat grote
belangstelling voor de groei van de
E.E.G. Boeren en graanhandelaren van
de V.S. vragen zich af of zij in de toe
komst hun graanoverschot naar Euro
pa kunnen blijven zenden. Men be
grijpt wel dat de E.E.G.-landen er
naar streven, de behoeften uit eigen
produktie te dekken.
In 1959, aldus mr. Biesheuvel voor
zijn vertrek, zond Amerika zes miljoen
ton voedergraan naar de zes landen van
de EEG en daarnaast nog enkele mil
joenen tonnen consumontengrann. Neder
land neemt van die zes miljoen ton voe
dergraan een derde deel af en is dus-
relatief gezien een zeer belangrijke
cliënt van Amerika. Mr. Biesheuvel
spreekt in Denver voorts over de bete
kenis in politiek, economisch, sociaal en
militair opzicht van de EEG: hij wil be
grip wekken voor de bijzondere positie
van Nederland op economisch gebied in
Advertentie
mooier met
NEVEDA
WOL
spaar de wikkels voor
6 nieuwe serie
prookjes-
borduurkaartjes a
het EEG-verband en verder zal hij wij
zen op de positie van de EEG ten aa
zien van de onderontwikkelde landen.
Behalve in Denver spreekt mr. Bies
heuvel, die vice-president is van de in
ternational federation of agriculture pro
ducers in Parijs (bij de IFAP zijn alle
West-Europese en verscheidene andere
landbouworganisaties uit andere delen
van de wereld aangesloten), in enkele
typische graandistricten van de Vere
nigde Staten, zoals in het midden-westen
en in Californië.
Op 28 maart keert mr. Biesheuvel in
Nederland terug, want op 29 maart zal
hij aanwezig zijn in Brussel op de con
ferentie van het economisch en sociaal
comité van de EEG waar de voorstel
len van de heer Mansholt behandeld
worden.
Het leek een feestelijke toogdag
Overhaasting
is schadelijk
geduld nodig
(Van een onzer verslaggevers)
In groten getale waren zaterdag
gereformeerden en vrijgemaakt ge
reformeerden naar Zwolle geko
men, om daar te horen wat drie
predikanten te zeggen hadden over
de vraag: ,JKunnen wij hij elkaar
komen?" Omdat de Zuiderkerk
waar men vergaderen zou, al lang
voor het begin van de samenkomst
vol zat, werd ook de Oosterkerk in
geschakeld. Men begon met staan
de te zingen „Geloofd zij God met
diepst ontzag". Maar voor
dienstfhad men al gezongen
„Heer, erbarm U over ons".
Ds. R. H. Bremmer, vrijgemaakt
predikant te Enschede, leidde in de
Zuiderkerk het samenzijn. Hij las Jesa-
ja 40, het hoofdstuk waarin gesproken
wordt over alle dalen, die verhoogd en
alle heuvels die geslecht zullen worden.
Wij zijn hier samen als synodaal-ge-
reformeerden en vrijgemaakt-gerefor-
meerden, die elkaar serieus willen
men, zei ds. Bemmer.
De vergadering is niet uit de lucht
komen vallen. Nadat door de Utrechtse
synodebesluiten van 1959 plotseling be
weging was gekomen in de sinds 1946
verstarde posities tussen beide kerken,
is door vijf vrijgemaakte predikanten
in december de vergadering te Zwolle
belegd, waar vrijgemaakte dominees
zich door ds. Okke Jager over de syno
debesluiten lieten voorlichten. Dit had
tot gevolg, dat het bestuur van de pers-
vereniging Waarheid en Eenheid con
tact zocht met deze vijf predikanten.
Daaruit is het plan geboren om een
grote vergadering in Zwolle te houden.
„Zij ls bedoeld als ontmoetingssa
menkomst voor mensen, die jarenlang
op deze wijze elkaar niet konden bena
deren, aldus ds. Bremmer. Er worden
geen besluiten genomen of moties aan
vaard en geen acties ontketend. Hel
gaat alleen maar om een ontmoeting
met het voornemen elkaar te verstaan.
Bedoeld is niet: kerkleden van elkan
der te isoleren. De initiatiefnemers ver
werpen die gedachte. Als vrijgemaakten
houden we de band vast met hen, die
niet instemmen met wat wij doen. Wij
letten zowel op prof. Kamphuis als op
prof. Ridderbos en hopen dat deze man
nen elkaar eens kunnen ontmoeten.
Ds. Bremmer waarschuwde tegen
harddravers. Overhaasting is schade
lijk. Men zal geduld nodig hebben want
hier gaat het niet om een kwestie van
een paar maanden of een paar jaar.
In de vrijgemaakte kerkèn bestaat op
dit punt veel misverstand. De organisa
toren van deze vergadering bedoelen
niet het werk Gods in de vrijmaking te
loochenen. „Als dat zo was. zouden we
is hiervoor nooit geleend hebben".
De „synodaal"-gereformeerden zullen
de vrijgemaakten serieus moeten nemen
in hun daad van de vrijmaking. Indivi
duele beslissingen zijn alleen maar tot
schade van de kerk. Voor de vrijge
maakten geldt: samen uit, samen thuis.
Daarom wordt gehoopt op wijze en ver
antwoorde besluiten van de synode der
vrijgemaakte kerken te Assen. 1961.
Maar daar moet aan voorafgaan een
houding van bereidheid der mindere
vergaderingen.
Ds. Okke Jager, gereformeerd
predikant te Almelo, beantwoordde
de vraag „Moeten we herenigen?"
Hij meende dat dit vooraf diende te
gaan aan de vraag naar de moge
lijkheden. En zijn antwoord was
bevestigend.
Intussen liggen de dingen niet een
voudig. Het gevaar bestaat, dat te ge
makkelijk ja gezegd wordt, of dat het
te aarzelend gebeurt. Er kunnen onzui-
motieven in het spel zijn. In de ark
lerenigingsgedachte vindt men rei-
i onreine dieren. Bij alle pogingen
tot opheffen van de kerkscheuring kan
men twee kantén uit: of naar een vaste
betrekking als wachter op Sions
óf r
de speeltuin van het „laat
Er moet samengesproken worden. Ge
reformeerden, die zeggen dat je geen
oude koelen nlt de sloot moet halen,
dienen te bedenken dat het misschien
waarheden als koelen zijn!
Talmen mag niet. De wereld wacht
onbewust op dc vernieuwing der kerk
en ons rest nog maar weinig tijd, de
krap toegemeten maranatha-tijd.
Ds. M. Vreugdenhil. gereformeerd-
predikant te Ruinerwold-Koekange en
één van de leidende figuren van Waar
heid en Eenheid, ging in op de vraag
of hereniging confessioneel mogelijk
Hij meende van wel.
Dat de vervangingsformule alleen
maar terzijde gesteld zou zijn om haar
straks weer voor de dag te halen,
streed hij. Wie dat zegt, heeft er geen
oog voor hoeveel er in de synode c
wonnen moest worden om zo'n ingrij
pend besluit te nemen. Werpt mer
gen, dat de terzijdestelling der ver
gingsformule op weinig elegante wijze
geschied is, dan moet men eens nagaan
welke onelegante dingen er gebeurd zijn
in het concilie van Nicea, dat toch die
prachtige belijdenis aangaande de god
heid van Christus formuleerde.
Ds. Vreugdenhil was van mening, dat
een synode grenzen mag stellen,
vónd hijzelf die grenzen nog wat te
nauw gemaakt Ook verheelde hij niet,
dat er bij hem bezwaren bestonden
gen de nieuwe kerkorde. Voorts zou
willen, dat de synode schuld beleed
over de schorsingen en afzettingen.
Maar dit alles achtte hij zaken vooreer
samenspreking. De mogelijkheid" daar
toe is er weer, omdat beide kerken
thans dezelfde belijdenis hebben, zonder
toevoegingen.
Het is trouwens niet nodig, dat
het in de kerk over alle dingen ééns
moet zijn. Derhalve is er temeer re
den om te zeggen: wij kunnen, wat de
confessionele kant van de zaak betreft,
bij elkaar komen.
De vrijgemaakte predikant van Alme
lo, ds. W. G. Raven, die over de kerk
rechtelijke zijde sprak, stelde vast dat
beide kerken, wat de stukken betreft,
die er vandaag zijn, niet bij elkaar kun
nen komen. Grote bezwaren leven ei
ten opzichte van de nieuwe kerkorde bij
de vrijgemaakten, hoewel er ook w
tot elkaar te
samenspreking
wilde ds. Raven beantwoorden met: ja,
van ganser harte!
Een weg tot toenadering is de bespre
king van het hele complex van schor
sing en afzetting door beide synodes.
Daarom zien de vrijgemaakten met
heimelijk verlangen uit naar hetgeen
de synode te Assen in 1961 gaat doen.
Ds. Raven geloofde niet, dat er op dit
punt politiek in het spel is. Hij gewaag-
devolle zaken in
wegen aan te geve
□aderen. De vraag i
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hèdél: J. C. Schuurman
te Bleskensgraaf.
Aangenomen naar Kampen (Ver. voor
Vrijz. Hervormden): J. W. Schaap te
Oldenhove.
Beroepen te Gouda: Joh. v. d. Velden
te Dordrecht
GEREFORMEERDE KERKEN
Bedankt voor 's-Gravenzande (vac. L.
J. Boeijinga): N. Korenhoff te Appinge-
dam; voor Zoetermeer: H. C. Appelo te
's-Gravenhage-Loosduinen.
Beroepbaarstelling: De classis Gronin
gen heeft na gehouden samenspreking ds.
F. A. den Boeft, laatstelijk predikant van
de Geref. Kerk (vrijgemaakt) te Help
man beroepbaar verklaard.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Rotterdam-Kralingen: H.
van Leeuwen te Arnhem en D. Slagboom
te 's-Gravenzande.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Bedankt voor Groningen-Zuid: Sj.
Zylstra te Eindhoven.
Beroepen te Passaic. V.S.: A. Vergunst
te Rotterdam.
Aangenomen naar Moerkapelle: C.
Molenaar te Leiden.
de meerdere
de van zijn vertrouwen
vergadering.
Aan de andere kant zei hij ook ver
trouwen te hebben in de artikelen over
de kerkrechtelijke vragen door prof. dr.
H. N. Ridderbos in het Gereformeerd
Weekblad gepubliceerd.
„Aan verenigen zijn we nog lang
niet toe, aan samenspreken wel dege
lijk. Ben ik nu bezig meerdere ver
gaderingen onder druk te zetten, als
ik dit verklaar?, vroeg ds. Raven.
„Dat wil ik beslist niet. Wat ik doe
alleen maar een beetje voorsorteren
in het kerkelijk verkeer. Niemand
wordt onder druk gezet; wij willen
stijl vertonen in ons afwachten. Het
is zaak dat beide synodes kerkrech
telijk alles gaan reconstrueren, om te
ontdekken waar de fout zat."
„Met alle gekheden en gebreken heb
ben wij in de vrijmaking iets moois be
leefd". ging ds. Raven voort. „En wan
neer dit woord u irriteert, zal ik hel
niet meer gébruiken, want de vrijma
king is geen god in het diepst van mijn
gedachten".
De intocht in Jeruzalem, triomfdag van Jezus* volgelingen,
heeft bij Lucas een heel ander accent dan bij de andere evan
gelisten. Ook hij beschrijft het enthousiasme, het uitbundige
„Gezegend Hij die komt in de naam des Heren" laat hij even
min onvermeld maar zijn beschrijving komt pas tot een
climax als hij Jezus* reactie weergeeft. Niets blijft er zo over
van die menselijke triomf: En toen Hij nog dichterbij
gekomen was en de stad (Jeruzalem) zag, weende Hij over
haar en zeide: Och of gij ook op deze dag verstond wat tot
uw vrede dient; maar thans is het verborgen voor uw ogen."
Juichende discipelen maar Jezus weent. Misschien is dit
de oplossing van deze tegenstelling: dat die blijde, ijverige
discipelen steeds maar voor Jezus uitlopen. Ze rukken palm
takken van de bomen, leggen hun klederen op de weg, ze
juichen en ze roepen steeds zijn ze Jezus meters ver voor.
Letterlijk zijn ze dat en figuurlijk zijn ze dat ook. Zij zijn al
bezig Jezus* Koninkrijk te proclameren zonder zelfs maaritt
iets van dat Koninkrijk te begrijpen. Ze dóen iets maar het\
luisteren dat er aan vooraf had moeten gaan, hebben ze ver
zuimd. z
Hoe vaak bedroeven wij de Heiland omdat wij ver vooruit U
rennen in plaats van achter Hem aan te gaan!
Discussie
Omdat velen uit beide kerken niet
langer konden blijven, kwam men
de discussie gemeenschappelijk in
Zuiderkerk die toen afgeladen vol werd.
Het leek veel op een feestelijke toog-
dag. Had men tijdens de samenkomst
psalmen als 130 en 51 gezongen, in de
panze schalde het ene jubellied na het
andere er uit. Met blijde gezichten zat
men elkaar aan te kijken. Het leek of
velen een jarenlange druk voelden
lichten.
Toch werden er in de discussie nog
enige harde noten gekraakt. Dr. J.
Schelhaas, gereformeerd predikant tc
Nieuwendam en voorzitter van de pers-
vereniging Waarheid en Eenheid, kor
aan een tiental vragenstellers vooi
het merendeel vrijgemaakt het woord
geven.
Iemand uit Blokzijl vond het gespro
kene van die middag „allemaal ge
draai" en een broeder uit Heerenveen
zei, dat het woord „samenspreking'
voor hem slechts betekende: oproep tot
bekering en vrijmaking.
Maar er kwamen ook prachtige
tuigenissen. Een vrijgemaakte uit Gro
ningen meende dat de ritseling van be
kering in de gereformeerde kerken dui
delijk aanwezig was, en nu vroeg hij
zich af, of men niet aanstonds zou moe
ten verenigen op grond van 1 Cor.
13 om daarna de dingen uit te pra
ten. Éérst elkaar in liefde hervinden,
dan spreken.
Hierop kwam een daverend applaus.
Ds. Raven antwoordde echter, dat de
liefde Zo sterk moet zijn, dat de kerken
elkaar kunnen spreken vóór de her-
èniging- als er maar werkelijk liefde is
n elkaar vast te houden.
Tot allen, die in de vrijmaking
groot geschenk menen te hebben ontvan
gen. zei hij: „Wij moeten de heerlijk
heid van de vrijmaking terugstoten
de plaats waar wij als broeders
hetzelfde huis uit elkaar zijn ge
gaan".
Een lid der vrijgemaakte kerk te
Laag-Zuthem meende, dat er in het le
ger der vrijgemaakten ook een ban
Zowel bij de afzetting van ds. S. J.
Goossens als van ds. C. Eenhoorn heeft
het befaamde artikel 31 vai
kerkenordening onjuist toegepast. Ten
zeerste drong hij aan op eerdere sa
menspreking dan in 1961. „Wie garan
deert ons, dat Christus niet vóór die tijd
wedergekomen", riep hij uit.
Op vragen betreffende verschil
Inzicht in een mogelijk herenigde kerk,
antwoordde ds. Jager, dat de synode
der gereformeerde kerken de mogelijk
heid zeker opengesteld heeft voor ver
schillende opvattingen naast elkaar. Hij
verklaarde zich geen voorstander
kanselruil.
voor 10 Kwatta-
soldaatjes krijgt U
van Uw winke
lier een 20 cents
Manoeuvre reep
gratis (geldig tot
31 december '60).
Het geroep drong door tot buiten de tent en be
reikte de onverschillig geworden soldaten die hier
cn daar moedeloos neerlagen, vermoeid door het
niets doen en lui door alle gebrek aan actie. En
ook daar scheen opeens een onzichtbare wind nieuw
leven te blazen. Manschappen sprongen op en
schreeuwden een roep, die van mond tot mond werd
doorgegeven, zodat het weldra galmde door de hele
legerplaats: Sion! Sion! Oorlog Oorlog! Op tegen
de ongelovigen! Op naar Jeruzalem! Ten strijde!
Sion! Sion! God wil het!
Niet allen echter in de vergadering deelden het
enthousiasme en onder hen vooral niet Markies
Koenraad van Montserrat en de Grootmeester der
Tempeliers. De plotselinge ommekeer kwam hen erg
ongelegen en toen ze even later gezamenlijk naar
hun tenten terugliepen, toonden beiden zich onte
vreden
Ik heb het wel altijd gezegd, begon de Groot
meester op zijn snijdende, sarcastische toon. dat
Richard zich in geen spinneweb zou laten vangen.
U ziet nu dat hij slechts de mond moet openen
de gekken opnieuw in beweging te krijgen. Zijn
adem is als het vuur dat het dorre stro dadelijk
doet oplaaien.
Zodra de wind gaat liggen gaat ook het stro
eer smeulen, antwoordde Montserrat troostend.
Dat doet er niet toe, vervolgde de Grootmees
ter somber, want zelfs als het maar strovuur is
en zelfs als wij de vrede verkrijgen, dan nog zal
Richard er In slagen de leiding voor zich te winnen
en hem en niemand anders zal men door
een verdrag koning van Jeruzalem maken. Als het
er op aan komt zal hij het verdrag met de Sultan
niet van de hand wijzen, doch zich haasten het zelf
te sluiten.
Hoezo? riep Koenraad verbaasd, denkt u dan
werkelijk dat die trotse koning van Engeland zijn
SIR WALTER SCOTT -
bloed met dat van een heidense sultan wil mengen?
Maar dat was niet mijn plan. Ik stelde het slechts
voor om zijn afkeer op te wekken en met de zeker
heid dat hij brutaal zou weigeren. Als hij het voor
stel aanvaardt wordt hij inderdaad onze meester cn
dat is nog erger dan wanneer hij dat wordt door
een overwinning.
U denkt slim te zijn, grinnikte de Grootmees
ter. maar u hebt Richard wel heel slecht doorzien.
Neen, ik ken hem beter. En wat uw zogenaamde
meesterzet met de banier betreft, die heeft al even
weinig opgebracht als had gij twee meter goedkope
zijde gestolen. Neem mij niet kwalijk, Markies Koen
raad, maar uw scherp verstand begint te verslap
pen. In ieder geval kan ik niet langer op uw ver
nuftige voorstellen afgaan en dus is het tijd mijn
eigen plannen ten uitvoer te brengen. Hebt u ooit
gehoord van de mannen die door de Saracenen Cha-
regieten worden genoemd?
Natuurlijk heb ik daar al van gehoord, ant
woordde Koenraad, het zijn dweepzieke gekken die
hun leven wijden aan de bevordering van de gods
dienst. ongeveer als de Tempeliers. Het enige ver
schil tussen hen en uw volgelingen is. dat zij altijd
tot het uiterste gaan.
U hoeft niet te spotten, onderbrak de geeste
lijke nors. Ik kan u vertellen dat een hunner een
heilige eed heeft gezworen. Hij wil Richard, die hij
als de voornaamste vijand van de Mohammedanen
beschouwt, met eigen hand neerhouwen.
Een heiden naar mijn hart, riep Koenraad
luchtig.
Een van mijn mannen slaagde er in hem in
het kamp aan te houden en wij kregen hem zo
ver dat hij bekentenissen aflegde, vervolgde de
Grootmeester waardig. Hij is thans mijn gevangene
cn natuurlijk wordt hij duchtig bewaakt. Maar
het zou niet de eerste keer zijn dat iemand er in
slaagt uit een gevangenis uit te breken.
Zo is het, knikte de Markies, dat is inderdaad
vaker gebeurd. De veiligste gevangenis is het graf.
Als hij er ooit in slaagt te ontsnappen zal hij
opnieuw met de uitwerking van zijn plan beginnen,
ging dc Grootmeester voort, net als een hond die
bloed heeft geroken.
Zwijg, fluisterde de Markies huiverend, ik be
grijp wat u bedoelt. Ik wil er niets meer van ho
ren. want uw plan is verschrikkelijk. Al geef ik
toe dat de nood ons dwingt We mogen geen tijd
meer verliezen.
Ik waarschuw u slechts, besloot de Grootmees
ter, opdat u zou weten dat u op uw hoede moet
zijn. Het oproer zal ontzettend zijn en we kunnen
moeilijk voorzien op wie de Engelsen hun woede
zullen koelen. Bovendien is er één groot gevaar.
Mijn schildknaap weet van het bestaan van de Cha-
rcgiet af en hij is een eigenzinnig man, die ik lie
ver niet meer om mij heen heb. Hij weigert mijn
plannen te djenen cn ik zou het niet eens vreemd
vinden als hij moedwillig zijn mond zou voorbijpra
ten. Maar kom, ook daar kan wat aan gedaan wor
den. Misschien kan de Charegiet in zijn cel een dolk
vinden en die gebruiken om te ontsnappen. Laten
wij zeggen op het ogenblik dat mijn schildknaap
hem voedsel komt brengen. Wordt vervolgd
BESCHAMEND EN VERDRIETIG
JJET kan ook onder christenen won- ook niet van de liberale, enige steun
derlijk toegaan. Zaterdagmiddag hebben ondervonden. En wij moeten
zijn er in twee steden van ons goede in de dagbladpers nog het eerste
land twee verschillende vergaderin- woord lezen, dat ter verdediging van |i
gen gehouden. In de ene kwamen de halsstarrigheid onder de bouwers 6
de scheiding tenslotte iets bleek wat lijke organisatie mag zich hiervan |e
zij niet konden verwerken. In de an
dere, die van een christelijke orga
nisatie op maatschappelijk gebied,
liepen tegelijk de gemoederen zo
hoog op, dat een uiteengaan onver
mijdelijk leek.
Een verheugende ervaring èn een
verdrietige. Want is het niet verheu
gend,
overtuigd weten, dat het met onge- R
rept blazoen zich uit de strijd heeft p-
moeten terugtrekken. p
Een beschamend verloop, en een dat
aan de gedachte van het christelijke bd
organisatiewezen geen goed heeft ge
daan. Dubbel verdrietig, omdat het s
viel in een tijd als de onze, waarin w
christenen blijk ge- van onderscheidene zijden de moge- ju
ven, dat zij elkaar, ook en zelfs bij üjkheid en de wenselijkheid van fr
kerkelijke verscheidenheid en ge- christelijke organisatie, ook op het
scheidenheid, niet kunnen en willen terrein van het maatschappelijk le- ij
loslaten? En is het tegelijkertijd niet ven> toch reeds zozeer worden aan- k
verdrietig, wanneer zich binnen een gevochten. Had men dit daar op die ur
j j.* vergadering niet kunnen overwegen? R
christelijke organisatie, dus op dit ge
meenschappelijk fundament van een Had men als christenen geen inschik- Iof
kelijkheid jegens elkander kunnen G.
betrachten? Had men geen begrip
Immers, ook wanneer men er in sla- kunnen opbrengen voor de houding L
gen mocht, deze organisatie alsnog Van een bestuur, dat oprecht stelde
als een eenheid te bewaren, dan is geheel naar de stem van zijn gewe- P0
er zaterdagmiddag iets kapot gegaan, ten te hebben gehandeld?
In deze organisatie van bouwers is verdrietig en beschamend, dit ver-
niet gebouwd, maar gebroken, en het loop Dat er een mensenleven
is een reden tot verootmoediging van conflicten rijzen, lijkt onvermijde- tv
ieder christen, dat ook het gemeen- lijk Maar zijn We ons altijd de hoge L
schappelijke fundament, dat ook deze verplichtingen bewust, die de chris- F,
gemeenschappelijke christelijke le- tennaam ons oplegt? Ook onze orga- *i:
vensovertuiging dit niet heeft kun- nisaties christelijk te noemen, bete-
oen verhinderen. Of heeft die chris
telijke levensovertuiging hier mis
schien het veld moeten ruimen voor
kent een dure verplichting, een dure C;
zaak. Waartegenover wel mag staan L
nimmer aflatende „prodnetivi-
ganisatie, dan moet toch wel worden
vastgesteld, dat zij een alleszins be
schamend verloop heeft gehad. Van-
maar al te menselijke overwegte- teitsstüginr" aan christelijke offer-
gen- vaardigheid, onbaatzuchtigheid en
Beperken wij ons nn verder tot deze raastenliefdo. a
vergadering van deze christelijke or- r, i„;
;_4;_ jDan zullen we mogen ontdekken,
dat de christennaam, behalve dat hij Sf
verplichtingen oplegt, óók wijst naar
ongedachte, bovenmenselijke moge-
"n,2'= „va" onafhankelijk lijkhe(]cn jj^jijkheden L„ het over- |s,
christelijk dagblad, dat generic re- van kl die voor „et F
■»«-*«». hese,
ken, mogelijkheden ook in het door-
breken van isolementen waarin wij j0"
ons als mensen hebben gewerkt, mo- ^ei
gelijkheden ook in het geraken uit pj
impasses en dus uit naar menselijk Di
punt in te nemen, willen wij wel ver
zekeren, dat onze sympathie is aan de
zijde van het bestuur van deze chris
telijke bouwersorganisatie. Het is een
bestuur, dat, ook nu het heeft moeten
wijken, aanspraak behouden blijft op inzfcht d<^dio^nd"e"wegen."'
ons respect. Het is een bestuur, dat,
luisterende naar de stem van zijn ge
weten, gehandeld heeft, zoals het in
de uiterst moeilijke omstandigheden naar huis is gegaan met ook maar
waarin het was geplaatst betaamde.
Het heeft gestreden tegen een over
macht, eerst buiten de eigen organi
satie, naar later bleek helaas ook
binnen de eigen organisatie,
heeft onvermoeid gezocht naa
wegen uit de impasse waarin de
iets van voldoening in het hart. Van '0l
een oplossing in de problemen was
men verder afgeraakt dan ooit. En
in plaats daarvan was nu ook ge-
Het treden een gescheidenheid tussen de j,r'
uit. broeders. Kortom, een hoogst ern- jer
stige zaak en een waarvan wij moe-
bouwerswereld zich had gewerkt, met *en vrezen, dat velen buiten
als enige beloning een laatdunkend christelijke organisaties daarvan hot
schouderophalen van de andere or- hunne zullen denken. Li
ganisaties. Het heeft gepoogd om het Tenzij alsnog het bewijs geleverd
isolement te doorbreken, en hoezeer mag worden, dat de christelijke le- l_
hier van een isolement moet worden vensovertuiging, verre van met ge-
gesproken, is ten overvloede geble- schcidcnheid genoegen te nemen, ie
ken tijdens de vergadering vorige saambindend werken kan, desnoods
ook ten overstaan van een grote Pjj
meerderheid buiten.
Gemeenteraad over universiteit:
De raad der gemeente Arnhen»
heeft besloten een adres te richten
tot de minister van onderwijs, kun
sten en wetenschappen over de be
oogde vestiging van een universit"it
het oosten van het land. In dit
schrijven wordt bevreemding uitge
sproken over het feit, dat Arnhem
in het rapport van de door de minis
ter ingestelde commissies, ,,zo vroeg
tijdig en op losse gronden werd uit
geschift en dus ten aanzien van de
•- en nadelen niet met de in
aanmerking komende Overijsselse
vestigingsplaatsen is vergeleken."
Na lezing en bestudering van het
rappoH blijven wij er, aldus de raad,
als tevoren van overtuigd, dat indien
de regering overeenkomstig het advies
de beide commissies overweegt de
stichting van een nieuwe universiteit
buiten het westen des lands aan de
Staten-Generaal voor te stellen, de
keuze van Arnhem als vestigingsplaats
alsnog ernstig dient te worden over
wogen.
In het adres tracht men de bezwa-
:n van Arnhem, genoemd in het sprei
dingsrapport te weerleggen. Gezegd
wordt, dat, wanneer Arnhem tot het
einde toe in de beschouwingen van de
beide spreidingscommissies betrokken
zou zijn geweest, de conclusie waar
schijnlijk anders had geluid, omdat de-
stad
mening van de raad standpunt.
bij geen der onderzochte plaatsen ten
achter staat en in sommige opzichten
duidelijke voordelen heeft.
GED. STATEN
Over de spreiding van het hoger on
derwijs is ook een mededeling versche
nen van de zijde van Gedeputeerde -
Staten van Gelderland. In een schrifte- f*
lijke mededeling hierover aan Provinci
ale Staten zeggen zij onder meer, dat
Arnhem als vestigingsplaats wel duide- iel
lijk in het rapport ..Piekaar-Neher" ter
zijde is geschoven, doch dat daarbij de
argumenten ten gunste van Arnhem c
voldoende bespreking en weerlegging
hebben gevonden.
De erkenning overigens dat, aldus
G. S., Deventer de meest gelukkige
plaats voor het oosten als geheel zou
zijn, wint in Gelderland veld. Een en
kel Gelders gemeentebestuur sprak
zich reeds openlijk in deze zin uit. De
Overijsselse visie blijft echter onder
ling verdeeld en ook in Gelderland is
het oordeel niet unaniem, zodat een
gemeenschappelijk standpunt niet te ver
wezenlijken lijkt.
Bij een eventuele bepaling van de
Overijsselse keuze op Twenthc of Zwol
le boven Deventer, zal in Gelderland
Arnhem weer een meer algemene pre
ventie vinden, aldus G. S. A een al
gemeen aangevoeld bez«-ar no—-en zij
verder nog, dat over de mensen in de
zen van de regering Di«t» bvb end is en
dat het verschenen rapport «leehts een
commissierapport is, met boendien nog
meerderheids- en een minderheids-
