CHRISTRUK
Waldenzen ploeteren hard
met geringe middelen
Een stap terug in het
belrden van de kerk
Jehova's Getuigen typische
kleine-middenstandssecte
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Noodmaatregelen-wet voor
ulo komt wel laat
CHEFAROX
slapen epeda
Kwestie-prof. Smits:
Reageren met, of
ondanks de kerkorde
We hebben reeds een groot
aantal artikelen uit de kerkelijke
pers geciteerd over de uitspraak
xn de tuchtzaak betreffende prof.
dr. P. Smits. Toch wagen we het
er op nog een artikel te citeren
en wel uit het Hervormd Week
blad, De Gereformeerde Kerk"
van de hand van de onlangs
benoemde hoogleraar prof. dr.
A. F. N. Lekkerkerker:
WIE de artikelen leest van prof.
Smits in ..Kerk en Wereld'*
van 27 maart en 24 april 19o9.
krijgt de indruk alsof al dit moei
zame werk zoals het gestalte
heeft aangenomen in „Fundamen
ten en Perspectieven" of de
„Handreiking voor het gesprek
der richtingen" tevergeefs is ge
schied. De extreme bewering in
het blad „Kerk en Wereld" van
24 april 1959. waarvoor nu ruimte
wordt gevraagd in de Hervormde
Kerk: „Ik geloof niet in het Lam
Gods dat de zonde der wereld
wegdraagt zoals ik al evenmin
geloven kan. dat Jezus voor ons
gestorven is" staat in flagrante
tegenstelling met de weg van het
belijden waarop de Hervormde
Kerk sinds 1940 zich bevond. Het
is duidelijk, dat indien er ruimte
moet komen voor de opvattingen
van prof. Smits zoals hij ze thans
weergeeft of nog beter uitge
drukt: waarop hij thans terugvalt.
de vernieuwing van de Her
vormde Kerk daarmee in het aan
gezicht wordt wederstaan.j
wille van haar vernieuwing
Hervormde Kerk moeten reageren
op de onverhoedse aanval, die
begon in het Goede Vrijdag-num
mer 1959 van „Kerk en Wereld".
Doet ze dit niet. dan logenstraft ze
de beweging van apostolaat en
belijden zoals deze gestalte heeft
aangenomen ook r-—Jjadjfi
i de kerkorde.
vormde Kerk vanwege haar
kerkorde niet reageren kan. Wan
neer de generale commissie voor
het opzicht de weg van hoofdstuk
IV uit ordinantie 11 wijst tten on
rechte m.i.) en deze weg onbe
gaanbaar blijkt, kan de Hervorm
de Kerk vanwege haar kerkorde
niet meer reageren. Zij wordt dan
gedoemd te zwijgen. Maar. wan
neer het mogelijk was dat in de
oorlogsjaren de Hervormde Kerk
ondanks haar oude reglementen-
bundel een sprekende kerk werd,
zie ik niet in waarom de Hervorm
de Kerk ook vandaag ondanks
haar kerkorde niet zou kunnen
getuigen. Dit zal dan een getui
genis moeten worden, waarin de
droefheid trilt en de verontwaar
diging over het feit dat dit ge
zegd kan worden: „de verzoe
ningsleer van Paulus een con
structie. een betoog waarom wij
slechts glimlachen kunnen.."; dat
het geloof in het Lam Gods dat
de zonde der wereld wegneemt
als zeer problematisch kan wor
den bestreden. Indien daar maar
een spoor is van een worsteling
om het belijden, indien daar een
mens .s die moeite heeft om de
hoge dingen der verzoening te
verstaan, zo heeft de kerk pasto
raal te dragen en te verdragen.
De kerk zal ook hebben te weten,
dat binnen de theologie (die een
vrije bezigheid behoort te zijn.
vrij van de inmenging der kerk)
het spreken van de Schrift over
de verzoening moet worden door
dacht; en de kerk moet dan niet
te gauw schrikken van radicale
probleemstellingen. Iets anders
wordt 't. wanneer het geloof van
de gemeente, het belijden van de
kerk zoals dit onder woorden is
gebracht in geschriften, formulie
ren en gebeden op agressieve wij
ze wordt bestreden: de kerk
móet zich dan verweren. Aan ket
terjacht heeft zij geen behoefte.
Zij gaat niet op onderzoek uit in
Drente of waar dan ook om te
speuren, of daar iemand is die
met de belijdenis niet geheel kan
instemmen of zelfs geheel n:e:.
Maar ènders wordt het. wanneer
iemand zich demonstratief op de
weg stelt van het belijden der
kerk om de voortgang van dit be
lijden te weerspreken. Aldus heeft
prof. Smits gedaan. Hij is een
obstakel op de weg. Aldus ge
draagt hij zich ook. Of dit buiten
onze verantwoordelijkheid omgaat,
is een vraag apart. Want heeft
het belijden der kerk zulk een
macht over ons gehad, dat an
deren daarin werden meegeno
men? Of hebben we dan toch za
weinig overtuigd en overtuigend
gesproken, dat anderen niet meer
werden meegenomen en gemakke
lijk uit de gemeenschappelijke
worsteling om het belijden terug
vielen in een redenering, waarvan
wij dachten dat ze onder ons niet
meer zou worden gehoord? De
Hervormde Kerk heeft te reage
ren. Met of ondanks de kerkorde.
Want het moet niet zo worden,
dat de kerkorde weer bovenop de
bijbel komt te liggen. Waar het
de laatste weken op begint te lij
ken.
Natuurlijk moet er intussen ook
iets over de kerkorde gezegd wor-
ken. Nu de uitspraak van de gene
rale commissie voor het opzicht
is gepubliceerd (n.b. in het blad
van de Vrijzinnig Hervormden en
niet door de Hervormde Kerk
zelf), kan dit ook betet dan tevo-
Na uitvoerig te zijn ingegaan
op de drie mogelijkheden die de
Kerkorde biedt, waarin ook deze
hoogleraar tot de conclusie komt
dat de weg die ds.'F. H. Lands
man heeft gewezen doodloopt
vervolgt prof. Lekkerkerker:
EEN zeer ernstig feit is, dat de
generale commissie geen ver
maning (met het karakter van
berisping) resp. ontzetting uit al
le bevoegdheden heeft toegepast
vanwege het afslaan der uitnodi
ging tot een gesprek door de pro
vinciale commissie voor het op
zicht. Het is onbegrijpelijk, hoe
dit „verkeersongeluk" dat reeds
in de aanvang de kerkelijke be
handeling onmogelijk heeft ge
maakt heeft kunnen plaats vin
den. Hadden de visitatoren prof.
Smits niet moeten ontbieden? Het
niet-toepassen van een tuchtmid
del op dit zich onttrekken aan het
gesprek schept een gevaarlijk
precedent. Straks weigeren leden
van de Raad voor de zaken van
Kerk en Theologie te komen voor
een samensprekmg over een zaak
van belijden. Het nietreageren
van de kerk op deze hooghartig
heid keurt in feite een chaotische
handelwijze goed. Straks gaan in
allerlei tuchfkwesties ook andere
mensen zich onttrekken aan de uit
nodiging tot een broederlijk ge-
Uit het bovenstaande is wel
duidelijk, dat ik de uitspraak van
de generale commissie voor het
opzicht beschouw als een stap te
rug in het hanteren van de kerk
orde. Het is mij ook niet hele
maal duidelijk, waarom niet een
breder beraad is voorafgegaan
aan deze einduitspraak. Nu zitten
we in een schrikkelijke impasse.
Alleen de synode kan ons hier
verder helpen.
■H - m
Kleine kerk met grote taak
Amper heeft de Spaanse predi- t)s. k. RoStOU Op
kant H. Capó zijn hielen gelicht na
een bezoekreis aan Nederland, of
een Italiaanse dominee arriveert
alhier en wel ds. E. Rostan uit
Rome, praeses van de synode der
waldenzenkerk. Een gelukkig sa
mentreffen, want nu is men in
Nederland binnen een paar weken
tijds goed ingelicht over de situatie
van het protestantisme in twee
overwegend rooms-katholieke lan
den in Zuid-Europa.
Terwijl de Nederlandse contacten met
de evangelische kerk in Spanje van re
cente datum zijn op zijn best een hal
ve eeuw bestaan er zeer oude banden
met de waldenzenkerk, die altijd de be
lichaming was van het protestantisme
het land van de Paus.
Terugbladerend in de historie der Her-
tournee door
Nederland
(Van een onzer verslaggevers)
terug tot de 12e eeuw zy ont
stond toen te Lyon onder leiding van
Petrus Waldus als een soort secte in de
•.k. kerk maar in 1532 hield men in
bijzijn van Farèl de eerste synode, waar
het besluit viel om zich te scharen ach
ter de reformatie van Genève. De arme
gemeenschap zamelde toen 500 dukaten
in voor het aanschaffen van de bijbel
vertaling van Olivetanus, neef van Cal-
Er volgden drie eeuwen van strijd en
verdrukking eer de grondwet van 1848
mogelijkheden voor de waldenzen open
de om zich ook elders in Italië te ves-
Zich als kerkgemeenschap te ont
plooien bleef echter heel moeilijk, want
Ras honderd jaar later waarborgde de
grondwet van 1948 volledige godsdienst
vrijheid.
Maar al staat het in de wet, daarom
is het denkbeeld van de godsdienstvrij
heid nog lang geen gemeengoed In Italië.
vormde kerk, komt men al in de 17e-
eeuwse kasboeken der plaatselijke ge
meenten notities tegen over de opbrengst
van collecten ten behoeve van „walden
zen in de valleien van Piëmont".
Zeer lang kende men in Italië
derdaad alleen protestanten in
noorden, maar thans wonen de wal- j net clerlcalis'me heerst volop. Alles draagt
denzen door heel Italië heen, hetgeen I het stempel der r.k. kerk: de scholen, de
overigens wel bekend is bij talrijke sp0rt, de film e.d. Bu kerkbouw onder-
Nederlanders, die de laatste jaren in vindt men vaak moeilijkheden van de
Italië hebben gezworven en die 's zon- politie, welke zich beroept op oude
dags de eredienst in een doorgaans fascistische wetten. Meermalen moeten
zeer kleine waldenzenkerk bijwoon- j waldenzengemeenten een proces voeren
den. i om haar rechten te verkrijgen.
Ds. Rostan, op uitnodiging van de
Waals-Hervormde gemeenten naar ons
land gekomen, vertelde in een gesprek
dat zijn kerk tenvolle een reformatori
sche kerk is. Weliswaar gaat haar his-
Advertentie
vooral merkwaardig daar juist deze
tegoric aan het verenigingsleven weinig
deelneemt. Ten opzichte van de stad is
ook de groep van vrouwen flink overbe-
30-49-jarigen sterk vertegemvoordigd
DE Jehova's Getuigen hebben <N*d V mct de ?tad ,s
zich in Amsterdam ontwik
keld tot een typische kleine-mid
denstandssecte. Althans dit is de
conclusie waartoe de heer J. A.
G. Meyer, leraar in aardrijks
kunde aan de Gereformeerde
Kweekschool is gekomen. Hij
heeft namelijk een scriptie ge
schreven in het kader van zijn
studie sociale geografie aan de
Gemeente Universiteit te Amster
dam. Zijn studie werd zojuist ge
publiceerd in het blad GSI-
nieuws, van het Gereformeerd
Sociologisch Instituut.
Er wonen in Amsterdam 1.854 Jeho
va's Getuigen. In Nederland is de totale
aanhang 10.811. De groei is het sterk
ste geweest in de oorlogsjaren. De neer
Meyer stelde
beroepen van
onderzoek
95 mannelijke leden. Van
arbeiders, maar allen ge
schoold; 40 behoorden tol de groep var
de zogenaamde lagere employe's; 1
tot de groep van de hogere employé i
en 9 tot de kleine zelfstandigen.
In gesprekken kwam telkens naar
HEILBEGERIGHEID
Dit alles neemt niet weg, dat
de kerk zich tot een actieve ge
meenschap heeft kunnen ontwik
kelen. In het oude vestigingsge-
bied van Piëmont zijn achttien
gemeenten met 20.000 belijdende
leden.
Centrum is daar Torre Pellice, de be
langrijkste waldenzenstad. Hier is het
eigen gymnasium, waarvan het eind
diploma erkend wordt door alle Italiaan
se universiteiten. De school krijgt ech
ter geen overheidssubsidie, zodat zij ge
heel voor eigen rekening komt. Vandaar
dat er jaarlijks een flink tekort is (vorig
jjaar 9 miljoen lire, zijnde ƒ55.000), dat
alleen maar gedekt kan worden door
buitenlandse hulp, o.a. van de waalse ge
meenten in Nederland.
Op sociaal gebied hebben de walden
zen zich niet onbetuigd gelaten. Zij
onderhouden b.v. twee ziekenhuizen,
twee weeshuizen en'een bejaardencen
trum, dat in de „Villa Olanda" (Hol
land) te Torre Pellice is ondergebracht.
Van Turijn tot Palermo treft men
voorts nog 85 gemeenten aan met 45.000
lidmaten. Er zijn „grote" gemeenten bij
zoals Turijn met tweeduizend lidmaten
en vier predikanten, die het allemaal erg
druk hebben met catechiseren. Twee
honderd catechisanten is niets bijzon
ders; dat zijn niet alleen jonge walden
zen maar vaak ook oudere katholieken,
die toevallig eens een waldenzenkerk
binnenliepen en nu meer willen weten
in het Evangelie.
Want al staat Italië stampvol met kerk-
Ik preekte onlangs in een dorp ten zui
den van Rome, zei ds. Rostan,
sinds kort een huisgemeente bestaat. Het
was in een kamer op de eerste verdii
ping van een huis. Er zaten 105 mense
opeengepakt. Van tevoren waren palen
In de benedenvertrekken neergezet
de vloer van de bovenverdieping te
steunenIk stond tegen de
aangedrongen en had dus een benauwde
positie. Maar in weerwil van deze onge
makken waren de mensen zeer enthou
siast. Velen van hen hoorden x
eerst van hun leven het Evangelie. Zij
trokken van heilbegerigheid zowat
woorden uit myn mond.
MIDDELEEUWS
De waldenzen hebben begrepen, dat
zij alleen maar kunnen voortbestaan als
zij missionair werkzaam zijn. Welnu,
is een uitgebreid arbeidsterrein, speciaal
in Zuid-Italië.
Hier heersen toestanden, die men
Europa onmogelijk zou achten. Volgens
ds. Rostan is meer dan vijf miljoen Ita
lianen analfabeet; zeven miljoen kinde
ren hebben niet meer dan drie jaar la
ger oncerwijs genoten. Er zouden 130.000
schoollokalen meer nodig zijn om het
onderwijs aan heel de bevolking tot zijn
recht te laten komen.
Sociaal gezien lijkt het of m
middeleeuwen leeft. Eenkamerwoningen
zijn in het zuiden normaal. Landarbei
ders werken tien uur op de boerderij e
gaan dan met drie gulden naar huis..
Vooral hier men-en de waldenzen e<
taak te hebben. En zii niet alleen. Bap
tisten, methodisten en pinkstergroepen
spannen zich ook in. Maar wat kan men
met in totaal honderdduizend (belijden
de) protestanten in het grote Italië uit
richten? Hulp var. zusterkerken elders
is dringend nodig. Mede om die te
krijgen maakt ds. Rostan zijn rondreis
door ons land.
Orthodox
De studie wijst uit dat de Jehova's
Getuigen voor 40 procent uit de onkerke-
lijken worden gerecruteerd. dat 14 pro
cent uit de Rooms-Katholieke Kerk
komt en 30.6 procent uit de Hervormde
Kerk. Gebleken is dat de ex-kerkelijken
hoofdzakelijk gerecruteerd worden uit
de orthodox-protestantse kring. Kenne
lijk zijn zij 'gemakkelijker te beïnvloe
den door het tekst- en bijbelgebruik van
de Jehova's Getuigen dan de anderen.
Onder de 28 ambtsdragers waarvar
het geloof kon worden nagegaan bevond
zich merkwaardig genoeg geen enkele
ex-rooms-katholiek. Wel waren er 15 ex
protestanten onder hen. De heer Meyei
is van mening dat de protestant vaal
van jongsaf aan meer vertrouwd is me
het gebruik van de bijbel en het is niet
onaannemelijk dat dit hem een
sprong geeft op zijn rooms-katholieke
broeder.
bij het „verkondi
gen" (het verkopen van lectuur) een
voorkeur had voor buurten met
„meer de gewone mensen", „een
voudige mensen". De bewoners van
de Apollo- en Scheldebuurt vond
Opmerkelijk°is^dat de leeftijdsgroep ||f° *een d'eI
m 3049 jaar het meest vertegen-van h„.
Onder de Jehova's Getuigen die
ondervraagd werden over hun gods
dienstige achtergrond bevond zich
geen enkele ex-protestant die een
kerkelijk ambt had bekleed. Zij maak-
de „kern
ei lidmaten" van hun kerk.
Arm en rijk het blijft bij Lucas door elkaar heen spelen.
Onmiddellijk na de geschiedenis van Bar-Timeüs, „een blinde
die aan de weg zat te bedelen", volgt het verhaal'i van Zacheüs,
een man „die oppertollenaar was en hij was rijk". Het moet
deze evangelist wel diep geraakt hebben dat Gods Koninkrijk
dwars door alle sociale tegenstellingen heen loopt. Het is
alsof hij telkens weer zijn lezers op het hart wil binden dat
het niet gaat om wie men is of wat men is, maar dat bepalend
is hoe men is.
Het hoe, de gezindheid van het hart, is' bij Bar-Timeüs en bij
Zacheüs gelijk. Beiden verwachten iets van Jezus. Voor die
blinde is dat vanzelfsprekend: als Jezus hem vraagt wat hij
wil is zijn antwoord: „Here, dat ik ziende worde!" Zacheüs
daarentegen weet niet zo heel precies wat hem naar Jezus
drijft. Hij moet door Jezus over een drempel worden heenge
trokken. „Kom vlug naar beneden", zegt Jezus, „want heden
moet Ik in uw huis vertoeven." Dat is dan ook voldoende.
Jezus sluit deze gebeurtenissen af met de woorden: „Want de
Zoon des mensen is gekomen om het verlorene te zoeken en te
redden." En die verlorenen vindt men onder armen en rijken.
PRIJZENSWAARDIG
AANNEMERSBESLUIT
D"
Beroe pingswerk
Reijendam te Den Burg op Texel.
Aaangenomen naar Kampen (Vereni
ging voor Vrijz. Hervormden) J. W.
Schaap te Oldenhove; naar Wapserveen:
J. Ponne, kand. te Bussum; naar Vijf
huizen: C. W. Oppelaar, kand. te Rotter-
dam-Charlois: naar Molenaarsgraaf
(toez.) G. J. Rebel, kand. te Huizen N.H.;
naar Ommen: L. J. Bloemsma te Huizen
N.H.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Bolsward: A. Corporaal te
Aangenomen naar Blokzijl: W. Bakker,
kand. te Amsterdam; naar Hoornster-
zwaag: J. Jeuring, kand. te Emmen,
Bedankt voor Dirkshorn en voor Wes-
teremden: W. Bakker, kand. te Amster
dam: voor Den Bommel: J. Jeuring, kand.
te Emmen.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Rotterdam-Charlois: T. Brie-
nen te Mussel en S. van Zwoll te Kampen.
Bedankt voor Schiedam: R. Slofstra te
Harderwijk.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Meliskerke: K. de Gier te
's-Gravenhage.
christelijke aannemersbond den gevolgd. Tot zelfs in de liberale
heeft een verstandig besluit ge- pers ontvangen de al te zeer voet
nomen. Hij heeft getoond te besef- bij stuk houdende bouwersorganisa-
fen, dat het in het bouwconflict nu ties nauwelijks steun,
ver genoeg gekomen is. Na de laat- Zo schrijft het „Algemeen Handels-
ste concessie door de regering heeft blad" zonder meer, dat men van de
hij zich tot ondertekening van de bouwers anders had mogen verwach-
collectieve arbeidsovereenkomst be- ten. „En nog", aldus dit liberale
reid verklaard. blad, „geven wij de hoop niet op.
Helaas hebben de andere werkge- dat bij hen beter inzicht zal groeien,
versorganisaties binnen het bouw- voordat onherstelbaar onheil zal zijn
bedrijf nog niet van hetzelfde in- aangericht".
zicht blijk gegeven. Daar zal men de Welnu, het is de christelijke bond
christelijke bouwers nu wel verwij- geweest, die het eerst aan deze hoop,
ten, de solidariteit te hebben doorbro- die dus ook in liberale kring sterk
ken. Voor de christelijke bouwers leeft, is tegemoetgekomen,
was een andere solidariteit belang. Voor het overige zijn thans reeds uit
rijker: die binnen het christelijk-so- dit conflict enkele duidelijke lessen
ciaal convent, dat in christelijke te trekken. Zo is daar de les, dat
geest werkgevers^ werknemers, land- de werknemersbonden, uitgesproken
bouwers en middenstanders wil ver- verwachtingen van het tegendeel ten
enigen en van waaruit op de christe- spijt, hun leden nog zeer wel „in
lijke aannemers een krachtig beroep de hand" blijken te hebben. Aan de
is gedaan. aanwijzingen van deze bonden is ge-
Gisteren reeds schreven we, dat de volg gegeven, ook voor zover het
christelijke bouwers het met de si- gold de staking, overeenkomstig de
tuatie, waarin ook zij terecht geko- bedoeling, een beperkt karakter te
men waren, dubbel moeilijk moesten geven. Door dit beperkte karakter
hebben. Niet zonder reden hadden kon ook de schade beperkt worden
zij zich nog meer dan hun collega's gehouden.
beijverd om alsnog een conflict te Een andere les is, dat het dus nog al-
vermijden. Een wat schamper schou- tijd aan een betrekkelijk kleine groep
derophalen was de beloning geweest, mogelijk is, op de sociale en econo-
Het conflict met de regering want mische situatie in ons land zulk een
dat was het toch bleef de christe- invloed uit te oefenen als nu met de
lijke aannemers hoog zitten, en hun bouwers het geval is gebleken. Nim-
thans genomen besluit is voor ons mer aflatende overredingspogingen
geen bewijs van zwakheid doch veel- van de zijde der regering en van de
eer van moed.. Het is voor ons een grote landelijke werkgeversorgani-
besluit, dat opnieuw de waarde en saties hebben aan dit volharden niet
het nut van organisaties, die zich kunnen afdoen. Wij voor ons achten
als zodanig door een christelijke dit een onbehaaglijke ervaring,
geest willen laten dragen, bewijst. Inmiddels echter is daar de beslis-
De christelijke aannemersbond ver- sing van de christelijke aannemers-
dient om dit besluit ons aller sym- bond als om te bewijzen, dat men
pathie. En wanneer zijn leden het alsnog op zijn schreden kan terug-
straks moeilijk mogen krijgen in hun keren en het besluit kan nemen dat,
contact met anders gezinde colle- alle omstandigheden mede in aan-
ga's, dan mogen zij zich van die sym- merking genomen, het juiste is.
pathie van heel veel anderen over- Het is een besluit, waarover wij ons
tuigd weten. verheugen en waarvan wij mogen
Intussen hopen wij, dat hun besluit vertrouwen, dat het aan de door-
ook door de andere organisaties van werking van de christelijk-sociale
bouwers zal worden uitgelegd als gedachte in ons land dienstbaar mag
een voorbeeld, dat verdient te wor- zijn.
TEGEN ONAFHANKELIJKHEID
Kamercommissie bracht verslag uit
TN het thans verschenen voorlo-|
pig verslag over het wetsont
werp tot voorziening in de behoef
te aan onderwijzers en vakonder
wijzers bij het uitgebreid lager
onderwijs (ulo) vroeg men zich
in de vaste commissie voor on
derwijs uit de Tweede Kamer van
verschillende zijden af, waarom
dit wetsontwerp, waarvan d©
spoedige indiening reeds op 24
april 1959 in de Eerste Kamer
werd aangekondigd, zo lange tijd
op zich heeft laten wachten. Dit
lange uitblijven had te meer ver
bazing gewekt, nu het tekort aan
onderwijzers bij het ulo zo angst
wekkend groot is, dat het nemen
69
Zwijg, Richard, beval de heremiet zwijg uit
schaamte en christelijke naastenliefde.Roe kan in
H| IpmR..' u schijnt ook
-J 'hebben. Éven zweeg hij om dan
ie vervolgen: Maar de hemel, die onze onvolmaakt
heden kent, wil het bloedige einde van uw leven
verzachten. De engel des doods heeft stilgestaan en
het zwaard rust in zijn hand. Weldra echter zal Ri
chard Leeuwenhart met de geringste boer worden
gelijk gemaakt.
Moet het zo spoedig zijn? vroeg de koning.
Goed. ik vrees niet. Mijn loopbaan kan kort zijn als
ze maar schitterend is.
Helaas, hernam de heremiet, kort en droevig,
getekend door tegenspoed en gevangenschap, u
zult in het graf worden gelegd zonder opvolger na
te laten en uw volk zal zo uitgeput zijn door onaf
gebroken oorlogen dat het niet meer de kracht zal
hebben u te bewenen. U zult heengaan zonder iets
gedaan te hebben om het geluk van uw onderdanen
te verzekeren.
Maar ik zal niet vertrekken zonder roem te
hebben verworven en mijn echtgenote zal mij be
treuren. nep Richard. Maar goed, wat wc*—
dc liefde van een vrouw? Het heeft geen
met u over te spreken.
U vergist zich. antwoordde de
het blauwe bloed dat in
edeler dan dat
koninklijk hart zulke duisternis heersen?
hebt de moed van de Leeuw', a c
zijn bloeddorst
aderen stroomt is niet
na» "i mijn verstijfde armen. Want hoe
muil =.i gering ik thans ook ben. mijn bloed blijft
dat van de koninklijke Lusignan. de helfhaftige God
fried. Want weet, toen ik nog in de wereld leefde
heette ik Alberik van Mortemar
De man. onderbrak hem de koning, wiens da
den zo dikwijls met lof werden bezongen? Kan dit
waarheid zijn? Kon een ster als de uwe ondergaan
zonder dat iemand wist waar ze bleef?
Een ster aan de hemel schittert, zei de klui
zenaar. doch een gevallen ster is niets dan as en
stof. Luister, Richard, en laat mij hopen dat de
smart en de wanhoop die in mij leven u eens tot
voorbeeld mogen strekken. In de hoop u tot bete
re gevoelens te overtuigen ben ik bereid de oude
wonden weer open te rijten.
Enige tijd heerste stilte en dan begon de here
miet te vertellen. Richard, die vroeger meer dan
eens met aandacht had geluisterd naar de verhalen
van minnezangers die in het paleis van zijn vader
over de daden van Alberic zongen, boog het hoofd
en hoorde het hele verhaal met duidelijk merkbare
ontroering aan.
U weet, begon de heremiet, dat ik edel ben
door geboorte en dat ik dapper was in de strijd en
wijs in de raad. Ook weet u dat de edelste vrou
wen van Palestina om mij streden, doch ik mag u
onthullen dat mijn liefde gericht was op een
meisje van mindere rang. Haar vader was een
oud soldaat van het kruis en toen deze onze harts
tocht ontdekte dwong hij zijn dochter, wanhopig om
het al te grote verschil in stand, zich in een kloos
ter terug te trekken. Dit vernam ik toen ik van
krijgstocht terug kwam. overladen met
/raad besloot ik mij eveneens in een klooster op te
sluiten, doch- Satan die mij achtervolgde, vervulde
mij met hoogmoed en ik luisterde naar zijn stem.
In de rangorde der kerk steeg ik zodoende even
hoog als tevoren in die van de staat. Overal noem
de men mij de wijze, de betrouwbare. Ik werd
raadsman van prelaten en werd toegelaten overal
waar belangrijke zaken werden besproken. Helaas,
het lot zorgde er voor dat ik op een ongelukkige
dag werd aangesteld tot biechtvader van een zus-
tergemeenschap en het toeval wilde dat zich daar
mijn vroegere beminde bevond. Zo vond ik haar
terug, die ik noodgedwongen uit mijn hart had moe
ten verbannen. Bespaar mij een lange beschrijving
en laat mij alleen zeggen dat wij vielen. De gevol
gen hiervan zijn afschuwelijk. Na onze misdaad
pleegde mijn geliefde zelfmoord. Het lijk van dc
gevallen non rust thans in de gewelven van Engad-
di en in de spelonk daarboven kermt en zucht haar
medeplichtige, door wanhoop krankzinnig geworden,
doch nog altijd begiftigd met voldoende verstand er
gevoel om de pijn der wroeging in alle scherpte te
voelen.
Ongelukkige! riep Richard, thans begrijp ik
uw ellende. Hoe kon u echter ontsnappen
veroordeling die op uw daad moest volgen?
Misschien, antwoordde de kluizenaar, kan ik
zeggen dat men mij spaarde met het oog op mijn
hoge geboorte en mijn vele machtige vrienden.
Maar misschien spaarde mij de Voorzienigheid om
mij te gebruiken als lamp om anderen de weg te
wijzen. Slechts twee dingen kan en moet ik doen.
Enerzijds medewerken uit alle kracht die mij over
blijft in dienst van de kerk in Jeruzalem, ander
zijds boeten en wenen om de zonde die op mij rust.
Heb dus geen medelijden met mij, beklaag mij
niet, maar trek voordeel uit mijn les. U staat op
de hoogste top die een Christenvorst kan bereiken,
maar ook op de gevaarlijkste. Verban uit uw hart
alle sporen van hoogmoed, verlangen naar rijk
dom en bloeddorstl
Wordt vervolgd
van maatregelen op de kortst mo
gelijke termijn was geboden.
De gehele commissie achtte het wen
selijk dat aan de noodmaatregelen uit
drukkelijk een tijdelijk karakter wordt
gegeven. In het wetsontwerp wordt dit
ook gedaan door de maatregelen te be
perken tot „bijzondere gevallen" en
door hen telkens voor niet langer dan
een schooljaar te doen gelden, maar h
kwam de commissie wenselijk voor. d
in de wet zelf een bepaalde tijdsd'Ui
il worden toegekend en data deze ook
de wet zal worden vastgelegd.
In plaats van „tot een door ons te
palen tijdstip" zou de commissie dan
ook b.v. gelezen willen zien: tot 1
januari 1964. Mocht te zijner tUd on
verhoopt blijken, dat de toestand by
het ulo een verlenging van de wet
wenselijk maakt, dan kan daartoe
een voorstel by de Stateen-Ger-eraal
worden igediend.
Om de voorgestelde maatregelen beter
op hun merites te kunnen beoordelen,
zouden verschillende leden het op prijs
stellen een volledig overzicht van de
huidige toestand bij het ulo te mogen
ontvangen, waarin met name is vermeld,
hoeveel lesuren er niet worden gegeven
hoeveel door onbevoegden.
Van verschillende zijden achtte
het bijzonder bezwaarlijk, dat aan per
sonen. die geen enkele onderwijsbevoegd
heid bezitten, de gelegenheid geboden
zal kunnen worden om als vakonderwij
zer bij het ulo op te treden. Mocht de
minister erin slagen aan te tonen, dat
zelfs deze vergaande maatregel nood
zakelijk is, dan zouden in de wet toch
duidelijk beperkende maatregelen moe
ten worden opgenomen.
Suggesties
Van alle zijden werd in de commissie
de aandacht gevestigd op een drietal
suggesties, welke de ANOF in een adres
aan de Kamer met betrekking tot de le
niging van de noodsituatie bij het ulo
heeft gedaan. Deze suggesties behelzen
het volgende:
De mogelijkheid tot het aanstellen
van een vakonderwijzer voor een be
paald aantal door het rijk vergoede
jyE Algerijnse reis van president zich van Frankrijk zou afscheiden.
Dc Gaulle heeft heel wat stof De omstandigheden, waaronder het
doen opwaaien. Toen de generaal za- onafhankelijkheid zou verkrijgen
terdagavond in Frankrijk terugkeer- heeft hij zo onaantrekkelijk gemaakt,
de, werd dan ook verwacht, dat hij dat niemand er naar zou behoeven
te verlangen. Van het begin af heeft
De Gaulle geen twijfel laten be
ken aan de onzekerheid, waartoe zijn staan over zijn opvattingen,
gesprekken met officieren in Alge- Totdat de opstand in Algiers uitbrak
rije aanleiding hadden gegeven. lag de nadruk van de politieke strijd
Dit is gisteravond gebeurd door de in Frankrijk en Algerije op het eer-
minister van voorlichting, Terrenoi- ste punt van het zelfbeschikkings-
re. De verklaring heeft de ongerust- recht: integratie in Frankrijk,
heid in de Franse kringen, .die De Van de door de Algerijnse nationa-
Gaulle's Algerijnse politiek totdusver listen verlangde mogelijkheid van
hebben gesteund, echter niet weg- afscheiding wilde men niet horen,
genomen, maar eerder doen toene- Ook voelde niemand iets voor de
tussen-oplossing, de federatie met
Frankrijk, die De Gaulle steeds als
blik, of generaal De Gaylle niet lan- de meest aanvaardbare voor ogen
ger bereid is, de mohammedaanse heeft gestaan.
bevolking van Algerije het zelfbe- Het is waarschijnlijk dat De Gaulle
Kchikkingsrecht toe te kennen. na de mislukte opstand in de stad
Vooral de socialisten maar zeker niet Algiers en de gematigde verklarin-
alleen zij, vrezen, dat de generaal gen van de nationalistenleider in bal
voor het eerst heeft laten blijken, lingschap, Ferhat Abbas de tijd
terug te zijn gekomen op zijn be- gekomen acht, alles op alles te zet-
sluit van de 16de september van het ten
te bereiken, dat de grote
vorig jaar, de Algerijnen zelf over meerderheid van de bevolking van
hun toekomst te laten beslissen
de keus te lateh uit drie mogelijk.
Algerije zich te zijner tijd uitspreekt
voor deze tussen-oplossing.
heden: integratie in, federatie met of Dit behoeft niet te betekenen, dat
onafhankelijkheid van Frankrijk.
Hierbij moet men zich in Frank
rijk wel realiseren, dat De Gaulle
het zelfbeschikkingsrecht in twijfel
wordt getrokken. AJs de politiek van
pe Gaulle in strijd lijkt met hetgeen
nooit in volledige onafhankelijkheid hy vorig jaar heeft verklaard, dan
voor Algerije heeft geloofd. Op het- is dat niet, omdat zijn opvattingen
zelfde ogenblik, dat hij de moge- zijn veranderd, maar wel omdat ve-
lijkheid daartoe opende, besloot hij len meer in bedoelde verklaring heb-
alles te doen wat in zijn vermogen ben gezien, dan er in werkelijkheid
lag om te voorkomen, dat Algerije in te vinden was.
uren, ook indien er geen vacature is
van een gewoon onderwijzer, maar
wei een gebrek aan bevoegdbeden.
2. Het optimaal gebruiken van de in
een bepaald rayon aanwezige ulo
bevoegdheden door de mogelijkheid te
scheppen van uitwisseling van leer
krachten voor één o meer schooltijden.
3. Inkorting van de lessen voor de leer
lingen met vijf of tien minuten, waar
door het aantal uren voor de leerkrach
ten vrijkomt, die dan besteed kunnen
worden aan lessen, die anders niet kun
nen worden gegeven.
Naar aanleiding van dit laatste vroe-
Maagklachten?
Vorn
i genezende laag op da maagw;
gen sommige leden zich af, of ook niet
een vermindering van het aantal ver
plichte lesuren in bepaalde vakken over
wogen kan worden. In elk geval zou de
commissie gaarne het oordeel van de
minister over deze gedachte willen ver-
Advertentie
Wagemans Van Tuinen NV Fabrikante van Artifort meubelen en Epeda
