Jlicume £riit$d)e (tfimranl BOUWSTAKING BEGINT ORDELIJK EN HECHT if Den Haag ontving met koel maar president Prado zonnig weer Vanmorgen nieuwe poging om te bemiddelen Ook werk in nieuwe woonwijken ligt stil (25 steden in Nederland) Sommige bouwbedrijven willen aparte contracten sluiten Geestdriftig begin van een driedaags staatsiebezoek Agadirvulkaan op zeebodem MAANDAG 7 MAART 1960 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling Tel. 31441 ABONNEMENTEN ƒ7,50 per kwartaal; 2,55 per nlaand; 0,59 per week ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter. Familieberichten 0,18 per millimeter Directie: F. D1EMEB Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER CH RIST ELI J K-N AT ION AAL DAGBLAD Voor Leiden en Omatreken „Stanloasllcfi is abcbltoen trign hert in tcgbcnspotf Veertigste jaargang no. 11813 ROMME P.v.d.A. maait met hakmes Zie pnpir Voordat het tot STAKEN ktcam.. Zie pagina SPORT ran saterdag Zie pagina's 6 en "17ELE DUIZENDEN BOUWVAKARBEIDERS hebben vanmorgen het werk neergelegd. *Op honderden grote bouwobjecten, aangewezen door de drie bona fide bouwvakarbeidersbonden, wordt gestaakt. Niet overal weigert men echter te werken. Onder meer is het plat teland (over het algemeen althans) van de staking uit gesloten. Ook is er een uitzondering gemaakt voor zie- kenhuisbouw, kleine objecten en onderhoudswerken. De acties concentreren zich voornamelijk in de grote steden, omdat men daarvan het grootste effecj ver wacht Hiermee hoopt men de aannemers te dwingen de overeengekomen c.a.o., waaryan de goedkeuring af hankelijk is van het laten vervallen van de zgn. door berekeningsclausule (waartoe de bouwvakpatroons niet bereid zijn), te ondertekenen. Stakingen zijn vanmor gen in ruim 25 plaatsen in het gebied van Rotterdam, met inbegrip van het Waterweggebied, Delft, Den Haag (inclusief Voorburg en Rijswijk), Amsterdam, de Zaan streek, het IJmondgebied, Eindhoven, stad Utrecht, Leeuwarden, Drachten, stad Groningen, Emmen, Twente (vooral Enschede en Hengelo), Arnhem, de mijnstreek (Heerlen), Nijmegen en enkele plaatsen in Zeeland uitgebroken. De landelijke stakingsleiding, die zich in Utrecht heeft gevestigd, is te vreden over de uitvoering van de instructies door de georganiseerde bouw vakarbeiders. Uit alle delen van het land wordt gerapporteerd, dat de staking op juiste en waardige wijze wordt uitgevoerd. Bij de plaatselijke stakingscomité's worden de stakende arbeiders geregistreerd. Men had nog geen juist beeld van het totale aantal stakende arbeiders. Tot nu toe hebben zich, volgens de landelijke stakingsleiding, geen incidenten voorgedaan. Men is tevreden over de discipline onder de stakers. directies de werken stil: het Dijkzigtziekenhuis Verschillende aannemers bouwbedrijven hebben zich zowel tot de plaatselijke stakingscomité's als tot de landelijke stakingsleiding gewend met het verzoek, of de mogelijkheid be staat, dat individuele arbeidscontracten worden afgesloten tussen het betrokken bedrijf en de vakbonden. Deze aanne mers en bouwbedrijven tonen zich be reid. afstand te doen van de doorbcre- keningsclausule en direct met de vakbon den een contract te tekenen. De mogelijkheid wordt onderzocht, of het afsluiten van dergelijke contracten realiseerbaar is. De vakbeweging staal er in principe miet afwijzend tegenover Wanneer het tot individuele afsluiting van contracten komt en het college van rijksbemiddelaars hieraan zijn goedkeu ring verleent, kunnen de werkzaamhe den op de betrokken bedrijven worden hervat Dit geldt ook voor aannemers en bouwbedrijven die niet georgani seerd zijn. Zo heeft .zioh. een groot bouwbedrijf dn Den Haag, dat niet is georganiseerd, inmiddels tot de vakbeweging gewend met het ver zoek, een dergelijk contract af te sLuiten. De landelijke stakingsleiding heeft zich verzet tegen pogingen van aanne mers en bouwbedrijven, hun arbeiders, woonachtig in plaatsen waar gestaakt wordt, naar werkobjecten buiten hun woonplaats, die niet besmet zijn, over te brengen. In Arnhem waar een bouw bedrijf zijn werknemers naar een andere plaats wtiilde vervoeren, hebben vak- boudsbestuurdeins dit voorkomen. Telegrammen bereiken de landelijk:- stakingsleiding van verschillende afde lingen in het land, waarin gepleit wordt voor een algemene staking. „Als ooit bewezen is, dat er geen kloof bestaat tussen de vakbondsbe- sturen en hun leden, heeft deze sta king dit wel bewezen", zo verklaar den vanmorgen enkele hoofdbestuur ders van de werknemersvakbonden. Staking Wat Den Haag betreft verliep alles zo te zien ging het overal zo ordelijk. De vakbondsbestuurders gingen de pro jecten af en spraken waar nodig de ar beiders toe. Hier en daar waren er leden van de O.V.B. (de uiterst linkse onaf hankelijke bond), die weigerden het werk neer te leggen daar zij de vijf pro cent van de nieuwe c.a.o. de moeite v; een staking niet waard vonden. T, stond namelijk ook in het pamflet dat hun bond had verspreid. Overigens ver hinderde dit de staking niet. Het werk aan de Scheveningse piei leverde enig misverstand op. Toen de vakbondsbestuurders echter hadden ge zegd, dat het stakingsparool voor De Haag ook voor Scheveningen gold, wer het werk neergelegd. Ook de wonin; bouw in Mariahoeve, Berenstein, Mo genstond, Duttendel en Vrederust kwaï Stil te liggen. Hetzelfde gold voor d bouw in Steenvoorde (Rijswijk) en i Voorburg-noord. Aan het in aanbou zijnde Rode Kruis-ziekenhuis in De Haag werd normaal gewerkt evenals aa het Neboziekenhuis, zulks dus overee: komstig de instructies van de vakbew ging. De grote Haagse projecten die door de staking worden getroffen zijn het hoofdkantoor van de A.N.W.B., dc nieuw bouw Van de verzekeringsmaatschappij De Zeven Provinciën, het Provinciehuis, de Nillmij, het hoofdpostkantoor aan de Prinsestraat, de nieuwe Staatsdrukkerij, Vroom en Dreesmann en het Europaho tel. In Delft werd de nieuwbouw van de technische hogeschool en T.N.O. in de Wippolder door de staking getrof fen, evenals de woningbouw in de Krakeelpolder. Op de andere projec ten werd wel gewerkt. Rotterdam In Rotterdam werd de bouwactiviteit praktisch geheel belemmerd. Tal van spectaculaire werken lagen stil. De sta kingsleiding bleek haar aandacht zeer ■terk op Rotterdam te hebben geconcen- reerd. Woningbouwcomplexen in Hoog vliet, Züidwijk, Pendrecht, Lombardije, Zomerland en Schiebroek werden door het werkverbod getroffen. In het cen trum van de stad lagen tal van opvallen- (wat niet de bedoeling was), kantoorp; den aan de Coolsingel en de Westblaak- het gebouw van Shell-tankers aan het Hofplein, het autobusstation aan het Weena en een aantal scholen. Vervolgens werden nog door de sta king getroffen de bouwfabriek van Dura-Coignet (de heer Dura is zoals men weet voorzitter van de Raad van bestuur bouwbedrijf) aan de Eemhaven, de'rub berfabriek van Shell in Pernis en de elek trische centrale aan de Eemhaven. Aan de Floriade werkt men goeddeels ook n Ook de Euromast stond op het pro gramma. Dit bouwwerk is echter vrij wel voltooid. Schilders en monteurs, die niet onder de bouwstaktng vallen, gin gen vanmorgen normaal aan het werk, In V-l aardingen is de stakingsactie nau welijks merkbaar. Slechts op enkele kleinere objecten (de Canoiminatiefabriek en de woningbouw! werden niet getrof fen. (Zie ■volg op pag. 9) (Van een onzer verslaggevers.) DEN HAAG heeft vanmorgen de president van Peru, dr. Manuel Prado, die een driedaags staatsiebezoek aan ons land brengt, een geestdrif tige ontvangst bereid. Op het station Staatsspoor werd de president met zijn echtgenote en gevolg werd begroet door ons Koninklijk paar en prinses Beatrix. Warm scheen de zon uit een strak blauwe hemel, maar vinnig koud woei een schrale, harde oostenwind over het perron, langs de route waar duizenden de hoge bezoekers toejuichten, en over het plein voor het Huis ten Bosch. Vanmorgen vroeg in een bouw keet aan het eind van de Haag se Melis Stokelaan: een bonds- bestuurder van de christelijke bouwbedrijfsbond op de rug gefotografeerd wekt bouwvakarbeiders op, het werk te staken. En zo ging het op vele plaatsen in het land. Bijna een half uur voor de konink lijke trein arriveerde, stonden drie meiskes en een jongen op het hordes voor het Staatsspoor de af en aandij- dende auto's met regeringsfunctiona rissen, leden van het corps diploma tique, provincie- en gemeentebestuur ders alsmede militaire autoriteiten met kennelijk plezier te bekijken, waren drie kleindochters van presi dent Prado, Nora (14), Rosa (13) en Enriuette (12), samen met hun gou- vernante mej. Thevenot en een zoon van de ambassadeur van Peru iq ons land. De meisjes waren gekleed in het schooluniform (camel-kleurige man teltjes en groene hoedjes), de zoon van de ambassadeur had (gewoon) iin donkerblauwe iopper aan. Op het perron stond een erewacht, ge- ormd door 100 man van het Garderegi ment Jagers o.l.v. de kapitein J. M. Schel- tinga en de Koninklijke Militaire Kapel, l.v. de majoor R. van Yperen opgesteld. Enkele minuten voor de aankomst van e trein waren de Koningin, de Prins en Prinses Beatrix met de koninklijke Rolls Royce gearriveerd en kort voor half elf erschenen zij op het perron. De Konin- lin was gekleed in een 'urqodse robe en en korte bontjas, zij droeg een kleine hoed van turqoise. De prins was gekleed het ceremonieel tenue van generaal- vlieger der Koninklijke Luchtmacht, prin- Beatrix was gekleed in een okerkleu- rige robe en een donker bontjasje Reeds gisteren was het hoge gezelschap uit Peru in ons land aangekomen. t werd doorgebracht op De Hoge Veluwe. De koninklijke trein wa Wolfheze achtergebleven. Precies om één minuut over half .-If kwam de koninklijke trein langs iet eerste perron tot stilstand. In de rein waarmee de Peruviaanse president en zijn gevolg vanuit Wol- iheze waren gekomen hadden te- orcn plaatsgenomen: de ambassa- leur van Peru en mevrouw Seoane. •ep. vice-admiraal tit. N. A. Rost van i'onningen opperceremoniemeester an de Koningin), dr. F. A. de Graaff particulier secretaris van de Prins), mtenant-kolonel- jhr. mr. M. W. C Ie Jonge (adjudant van de Koningin) deze drie heren vormden de zgn. -■redienst voor de Peruviaanse presi- lent en E L. Baronesse Sweerts de Landas Wyborgh-de Meyier, die :an mevrouw Prado was toegevoegd 's eredienst. De trein, die bestemd uit een diesel- ocomotief, een le klas rijtuig van het legeleidend personeel van de Nederl Spoorwegen, drie rijtuigen van de ko- v.nklijke tredn (twee salonrijtuigen :en bagageruimte) en een bagagerijtuig van de N.S.. had als spoorwegpersoneel aan boord": hoofdconducteur G. M 'laas. machinist le klasse D. J. Lugten- •erg, technisch ambtenaar le klasse A "Vopendaal, technisch assistent C. Schöt- eldreier en tractie-op.zichter le klasse D. Dekker. Voorstellen DANKZIJ een initiatief van de voorzitter van het Verbond van Nederlandse werkgevers, dr. ir. F. Q. den Hollander, heeft vanmorgen de minister van economische zaken, J. W. de Pous, een langdurig onderhoud gehad met de voorzitter van de Raad van bestuur bouwbe drijf,, de heer J. Dura D.zn. Bij het gesprek naar aanleiding van deze bemiddelingspoging om tot oplossing van het bouwconfliet te komen, wa ren ook aanwezig de minister van volkshuisvesting en bouwnijverheid, mr. J. van Aartsen en ir. Den Hollander. De heer A. Borst Pzn, voorzitter van het Verbond van prot. chr. werkgevers, erklaardc geheel afwijzend te staan tegenover de houding van de aannei Hjj ls het eens met de houding van rege ring en arbeiders en arbeiders en acht het onverantwoordelijk het op grond materiële eisen tot een conflict te laten komen. Dit strijdt met m(Jn christelijke beginselen, aldus de heer Borst, die te kennen gaf hiermede tevens de mening van z(jn medebestuurders te hebben x gegeven. De heer Borst zei bereid te blijven tot het aanwenden van alle moge lijke pogingen om alsnog tot een oplossing te komen. Mening C.N.V. lie advertentie op pagi Ir. Den Hollander bemiddelt voert bij stuk houden, de gedachte over wogen zou kunnen worden de c.a.o. per bedrijf te doen invoeren. De medewer king van het College v. rijksbemiddelaars zal hiertoe echter nodig zijn. De arbei- diensonganisatries zijn bereid zonodig het conflict te breken door over te stappen collectieve arbeidsovereenkomsten de cmdememingsoveneenkomst, aldus de opvatting van het C.N.V.-bestuur. Het C.N.V. staat evenals de twee dene werknemers vakcentrales achter de staking. Het C.N.V. veroordeelt het ten scherpste, dat de aannemersorganisatiee hun macht gebruiken om de rege ring op het punt van de doorberekening van de loonsverhoging door de knieën te krijgen. Bovendien ma-ken de aanne mers zo ook nog gebruik van het spook beeld van de woningnood op de achter grond. Indirect wordt hier geweld ge pleegd op het standpunt van de regering, waarbij men de werknemers het slacht offer laat worden, zo concludeert het C.N.V.-bestuur. De voorzitter van het C.N.V., de heer C. J. van Mastrigt, roerde zaterdag In vergadering van de statenkring Goes de CHU ook het conflict in het bouwbe drijf aan. H(j noemde de inzet van deze zaak een verbreking van de sociale orde zoals die tussen werkgevers en werk nemers na de oorlog ls opgebouwd. De heer Van Mastrigt hoopte dat de regering ln deze zaak, die de kern van de vr(]e De voorzitter van de Raad van bestuur bouwbedrijf, die heer J. Dura Dzn. heeft zaterdagmiddag nog eens uit de doeken gedaan waarom de aannemers onder geen voorwaarde de naicoregeling in de lopen de contracten willen laten vervallen. De regering wil de clausule van doorbereke ning van wijzigingen in de lonen, sociale n en materiaalprijzen, die zioh tijdens het werk kunnen voordoen, laten verval len. In plaats van die gestegen loonkosten bij de opdrachtgever in rekening te bren gen, moeten zij worden gevonden uit een opvoering van de produktiviteit. Deze be langrijke bedragen zijn volgens de heer Dura bepaald niet te halen uit de op voering van de produktiviteit. Volgens de heer Dura worden de baten van pro- duktivitedtsverhoging reeds onmiddellijk i de aan-bieddngsprij zen verdisconteerd. Het hoofdbestuur van de Ned. Chr. Aannemcrsbond Is vanmiddag In buiten- me vergadering bijeengekomen om zich opnieuw op de situatie te beraden. Nu alle middelen z|jn uitgeput om tot een Inwilliging van de verlangens der aan nemers te komen, vraagt men zich hier af, of het wel verantwoord is dat christelijke organisatie een staking riskeert op grond van een meningsver schil met de regering. Kan een christe lijke organisatie deze verantwoordelijk heid dragen? Van werknemerszijde ls hierbU reeds aangetekend, dat wanneer een van de aannemersbonden alsnog tot tekening van de c.a.o. zou overgaan bU de leden aannemers van deze bond niet gestaakt zal worden. Na de begroeting op het perro-n 'e inspectie van de erewacht, begaf het ■oge gezelschap zioh naar de geheel •iouwde koninklijke wachtkamer. Voor -ie in.gaing werden door voorgesteld De 1ste secretaris van de ambassade van Peru in Den Haag. d-r. Eduardo Val- i-ez en mevrouw Valdez; de corasul-genè- raal van Peru in Amsterdam, Gustav A. Revilla, mevrouw Revilla en de con suis; alsmede: mev-rouw W. A. Repelaer vam Driel geb. van der Willigen (dame du palais van de Koningin)luitenant- generaal tit. C. F. Pahud de Mortanges (chef va-n het militaire huis van de Ko- igan); majoor W. F. K. Bisohoff van Heemskerck (eerste stalmeester van de Koningin), en de officieren, die de ko- ■klijke calèches escorteren t.w.: lui- ant-kolonel J. J. L. Baron van Lyn- den (adjudant van de Koningin); majoor •T. le Heux (adjudant van de Koningin), en res. luitenant-kolonel O. C. Geert- sema (adjudant van de Prins). Een groter gezelschap werd in de wachtkamer aan president en mevrouw Prado voongesteld. Deze -groep bestond uit de voorzitter van dc Eerste Kamer en die van de Tweede Kamer, de minis ters, de staatssecretarissen, de ministers van staat Van Schaik, Gerbrandy, Tjar- da van Starkenborgh Stachouwer en Drees, de vice-presidept van de Raad van State, de buitengewoon en gevol machtigd ambassadeur in Peru. de voor zitter van de verenigde chefs van staven en de chefs van de luchtmachtstaf, de generale staf en de marinestaf, de com missaris der Koningin in Zuid-Holland, de directeur van het kabinet van de Koningin, de chef directie kabinet en protocol van het min. van buitenlandse 7,aken, de procureur-generaal bij het Haags gerechtshof, de garnizoenscom mandant, de wethouders en de gemeente secretaris van Den Haag, alsmede de president van de Ned. Spoorwegen en Door een erehaag, gevormd door de Koninklijke Marechaussee in cere monieel tenue schreden de hoge gas ten uit Peru, de Koningin, de Prins en prinses Beatrix over de fraaie Loper naar de gereedstaande calèches. Nauwelijks had de eerste stalmeester van de Koningin, majoor Bischoff van Heemskerk, het teken van vertrek ge geven, nauwelijks had de eerste konink lijke ca-lèche, bespannen met zes van de zadel bereden paarden, zich in beweging gezet, of een salvo uit zes vuurmonden weerklonk. Het eerste saluutschot, af gevuurd door een saluutba-tterij van het Depot Artillerie te Breda, onder com mando van de kapitein J. W. Boer, van een serie van 21 was gevallen. Het laat ste klonk in het verschiet toen de stoet tien minuten later voor het Huis ten Bosoh arriveerde. politie in ceremonieel tenue, de hoofd commissaris en zijn adjudant, beiden te paard, en een escadron bereden rijks politie, onder commando van dc diri gerend officier der rijkspolitie 3e klas jhr. B. W. F. de Beaufort. Dan volgde de eerste koninklijke calèche, waarin de Peruviaanse president, de Koningin en prinses Beatrix waren gezeten, ver volgens de eveneens met zes paarden be spannen calèche waarin mevrouw Prado en prins Bernhard zich bevonden, waar na twee volgrijtuigcn met het gevolg van de buitenlandse hoge gast en ons koninklijk gezin. Een escadron bereden rijkspolitie en acht ruiters van de Haag se politie sloten de stoet, die in draf over de Rijnstraat, Bezuidcnhoutseweg. Laan van N. O. Indlë en Leidse Straat weg naar het paleis in het Haagse Bos reed. Langs de route verzorgden 200 main vain de Kon. Marine, 280 man van de Kon Luchtmacht, 50 man van de Nart. Reserve, 75 man van de 423 camp. Van Heutsz 1025 vam hert Eerstee Legerkorps geheel o.l.v. die garnizoenscommandant van Den Haag, de kolonel J. Postrna voor de ere-efzetting, waarachter duizen den Hagenaars (waaronder veel school kinderen met nood-wirt-nood vlaggetjes) de kleurige stoet toejuichten. Huis ten Bosch Voor hert Huis ten Bosch komst sprookjesachtig. In draf kwam de stoot aan. De erewacht, bestaande uit 100 man van het Gardenegimenrt Fuseliers „Prinses Irene" met vaandel cn vaandel- wacht o.Lv. de kapitein J. A. C. Rozen- daal, allen gekleed in het ceremonieel terwue (node tuniek en zwarte broek) cn hot trompetterkorps der Cavallenie o.l.v. Onze speciale verslaggever LinJc van Bruggen is uit Agadir in Casa blanca aangekomen. Op pagina negen vertelt hij u zijn laatste bevindingen in het rampgebied en aan boord van de kruiser De Ruyter. Het laatste nieuws uit Agadir ls een bericht dat twee mijl alt de kast wolken stoom opstijgen nit de ziedende zee. Men hoadt rekening met de mogelijkheid dat zich onder de zeespiegel een vulkaan vormt. Kroonprins Moulal Hassan heeft dit bericht bevestigd nadat hU per helikopter een vlaoht over de plaats had gemar.k:. Koningin Juliana en prins Bernhard begroeten op het Haagse station Staatsspoor de president van Peru en mevrouw Prado. adjudant A. Reymhoudt, stonden kaars recht in de vlijmscherpe wind. De ruitere vam de Haaa-gse politie stel den zich onmtiddeLiijik in Linie op tegen over het bordes voor die erehaag, die ge vormd werd door de weerbaarheids ver - „jigen vam de Leidse en Delftse stu denten, o.Lv. die le luitenant P. K. M. Cremers. De ruiters vam het escadron Rijkspolitie stond bunnen enkele seconden op linie, de vossen dampten in -die kou. Dam reden de open calèches voor. Met moeite ston den dc vurige zwarte paarden stil. Hert gezelschap steeg uit en weer klonk het volkslied van Peru. De president en de Kandmigiin inspec teerden de erewacht, waarna men de trappen vam het bospaleis besteeg. Boven op het bord-es bleef president Prado staan. Hij beduidde zijn echtgenote erg gevolg te kijken en zo genoten zij even vam het kleurrijke schouwspel, van in gala- uniiformen gestoken infanteristen, cavale risten en bereden politie. Nauwelijks was men het Huls ten Bosch binnengegaan of de eerste glanzend zwarte auto met CD op de nummerplaat reed voor. De aankomst van ons Konink lijk paar met de Peruaanse gasten was enigszins later dan het programma aan gaf en het ceremonieel op het plein had iets meer t|jd genomen, dan men zich had voorgesteld. Zo kwam het dat de ont vangst van de hoofden der diplomatieke missies direct op de aankomst van dc koninklijke stoet aansloot. Slechts twintig minuten bleef het ge zelschap op het Huls ten Bosch. Om twaalf uur reden de auto's voor en onder marechaussee-escorte reed men ln snelle vaart naar Amsterdam. Murgarets verloofde vandaag 30 jaar Anthony Armstrong-Jones, de aan staande echtgenoot van prinses Marga ret, viert vandaag zijn dertigste verjaar dag. Het cadeau is nog geheim gehouden, maar desondanks weet een dagblad te melden dat Margaret haar verloofde een sportwagen heeft gegeven van ruim 20.000 gulden, die een snelheid van 225 kilometer per uur kan halen. De Sunday Express schreef gisteren dat de verloofde van prinses Margaret de titel van Marquis zal krijgen. Oostelijke wincl De Bilt verwacht tot dlns- dagavond: Droog, koud en schraal weer met een matige tot krachtige oostelijke wind. Enkele over- drijvende wolkenvelden. In de nacht en ochtend over- wegend lichte vorst. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Dinsdag 8 maart: zon op 7.11, onder 8.32; maan op 13.34, onder 4.22. 13 maart Volle Maan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 1