Ook Leiden rekende af met
oude sociale structuur
Sombere, stoffige boel in
Leidse school
NIEUWE LE1DSCHE COURANT
3
VRIJDAG 4 MAART 1960
Agenda voor Leiden
Vrijdag
Geref. jeugdhuis, 8 uur: Chr. Emigratie
Centrale, D. F. de Jonge over Australië en
de emigratie, met film.
Salonboot Ursula, Galgewater. 79.30
uur Tï-iri.bevolkingsonderzoek t.b.c.
Het gulden Vlies, 7.45 uur: Voorwed
strijden snelschaakkampioenschap Lei
den.
Pieterskerk, 7.157.50 uur: Avondge
bed.
Stadsgehoorzaal. 3 uur: Rotterdams
Philiharmondsch Orkest voor K. en O.,
solist: Hans Henkemans, piano
Marekerk, 8 uur: Wereldgebedsdag.
Oud-Katholieke kerk, Zoeterwoudesin-
gel, van 9 uur v.m. geopend voor stil
gebed.
In den Burcht, 7.30 uur: Feestavond
j Speeltuinenvereniging Ons Eiland.
Oegstgeest: Zenddngshogesahool, 8
uur: Wereldgebedsdag.
Zaterdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Uitvoering
Leidse gymnastiek- en scherm vereniging
Excelsior.
Kantine Clos en Leembruggen, Korte
Mare 28a, 3 uur: Snelschaakkampioec-
schap Leiden.
Titus Brandsmalaan, 3 uur: Opening
jeugdhonk Herv. wijkgemeente Boshui-
Lutherse kerk, 7.15 uur; Avondgebed.
Schouwburg, 8 uur; Leidse Gymna-
siastenbond met Mercadet, van Honoré
de Balzac.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Jubileumuit
voering Huiswou wenkoor.
Leiderdorp: Irene, 8 uur: Viering
veertigjarig bestaansfeest Geref. meisjes-
vereniging en jaarfeest J.V. en M.V.
Oegstgeest, Oud-Poelgeest, Her-
vormd kerkbouwactieweekend.
Apotheken
Geopend apfotheek Tot hulp der Mensch-
hcid, Hooigracht 48, tel. 21060.
Films
Casino (2.30, 7 en 9.15 uur): De ver-
strooide professor (14 jaar).
Lido (2 30, 7 en 9.15 uur): Du Rififi bij
de vrouwen (18 jaar).
Luxor (2.30, 7 en 9.15 uur): De valstrik
(18 jaar).
Rex (2-30, 7.15 en 9.15 uur): Tarzam, de
aapmens (14 jaar).
Studio (2-30, 7 en 915 uur): Whisky als
water (14 jaar).
Trianon (2.30, 7 en 9.15 uur): En eeuwig
zingen de bossen (14 jaar).
Tentoonstellingen
Academiegebouw, Rapenburg, Kunste
naarsgroep Atol (tot 22 maart).
Musea, instituten, leeszalen c.d.
Jeugdbiblotheek, leeszalen en biblio
theek Reuvens, Plantage 6: maandag
dinsdag en donderdag van 4 tot 5.30 u
woensdag en zaterdag van 12 tot 4.30 u.
en vrijdag (speciaal voor de grotere
jeugd) v^n 6.30 tot 8.30 uur 's avonds.
Pilgrimfathers-huisje, Boisotkade 2, el
ke dag geopend van half 10 tot 12 en
van 2 tot 4 uur.
Legermuseum Generaal Hoefer", Pest
huislaan 7: elke dag geopend van 105 u
Rijksherbarium, Nonnensteeg 1: elke
dag geopend van 8.30 tot 12.30 en van
2 tot 4 uur (behalve zaterdagmiddag).
Rijksmuseum voor Oudheden, Rapen
burg 28: elke dag geopend van 10 tot 4 u
Archeologisch instituut, Rapenburg 26
elke dag algemene studiezaal en uitleen
bibliotheek tot 5 uur (behalve zaterdag
middag).
ton-sur-ton
Dit kwaliteit*-overhemd dat goed
blijft, ook na herhaald wassen,
heeft een normale waarde van
13.50.
Bij een gouden jubileum
En Christelijke Besturenbond
had daarin groot aandeel
(Van een onzer redacteuren.)
HFT IS dc laatste tijd naar aanleiding van bepaalde excessen meermalen
opgemerkt, dat de bezetting en de strijd om de vrijheid in de tweede
wereldoorlog eigenlijk al zo ver in de geschiedenis liggen, dat ze nog nau
welijks vermogen, op de jonge mens van nu een positieve indruk te maken.
En daarom zeggen de ouderen: „Wij moeten het hun spoedig en onver
bloemd vertellen, voordat de daarvoor vereiste aandacht helemaal gaat
ontbreken" Het gaat daarbij niet zozeer om een uitstalling van allerhande
leuzen als wel om het weergeven in woord en beeld van de wjire werke
lijkheid waaronder wij jaren hebben geleden.
Een parallelle ontwikkeling doet zich in de sociale strijd voor. Een in
drukwekkende reeks van eisen en wensen is in een halve eeuw vervuld en
ieder profiteert er dagelijks van, de één meer, de ander minder. Die ver
heffing schijnt echter eerder als een vanzelfsprekendheid te worden ge
bruikt dan als een vrucht van vaak moeizame maar hardnekkige volhar
dende werkzaamheid te worden genoten.
Than* deze S U P E R K W A L IT EIT
N0-IR0N en SANF0R-
0VERHEMDEN met spreidboord
i ingenaaid boordbalein,
voor de verbijsterend'
lage prijs v
LEIDEN:
Haarlemmerstraat 25
fe V?wt-1
Kruiskade 35.
De verworven positie is uit nood en
strijd geëvolueerd, is gegroeid naar het
stadium waarin zij thans met spontane
.reugde en dankbaarheid mag worden
begroet. Zij is bepaald geen statische
grootheid geworden; niemand die in de
sociale actie bezig is zal stellen, dat het
eind, de volheid is bereikt.
Trouwens, de vraag komt onmiddellijk
op, of van zo'n ogenblik ooit sprake zal
kunnen zijn. Zolang de mens deel uit
maakt van een maatschappij met krach
ten en contrakrachten, zolang hij opge
nomen blijft in de spanning tussen het
streven naar menselijkheid en het be
jag op voordeel, zal er voor de sociale
beweging terrein zijn om zich nieuw
te laten gelden.
Stimulansen
TTet is dan ook niet verstandig, het
verleden van deze beweging-i
meer-menselijkheid in het spel der n
schappelijke krachten te veronachtza
men. Die achterliggende halve eeuw
vormt mede het reservoir van stimu
lansen, waaruit de sociale actie zal blij
ven putten. En wie slechts oog heeft
voor het nü, sluit een toevoer van
tekenis af.
Hot gedenkboek dat ter gelegenheid
van het 50-jarig bestaan van de Chris
telijke Besturenbond te Leiden (op 15
maart aanstaande) is uitgegeven, werd
geschreven om dat kanaal open te hou
den en de krachten, nodig voor de taak
vervulling in het heden, te laten door
stromen. Het is een kroniekachtige be
schrijving van het verleden der plaatse
lijke sociale beweging geworden; geen
uitweidingen en kreten, maar een sim
pele fcitennotering, waarbij de lezer
voldoende wordt ingelicht om te weten,
dat deze strijd onvermijdelijk was door
een duidelijk gedreven-zijn. En omdat
het hier de christclijk-sociale bewegf
betreft, moet gezegd worden: een gedre
ven-zijn van het Evangelie uit.
Zoals het moeilijk is, 5 mei le viere
zonder wetenschap van de hoogste bi
doeiingen van de strijd tegen de ove
heersing, zo heeft het geen zin. na vij
tig jaren christelijke-sociale beweging
feest te vieren zonder de confrontatie
met de werkelijkheid, waaronder
telbaren jaren hebben geleden.
Diensthuis
Van dat lijden geeft de schrijver
het gedenkboek, de heer W. Veer
man, secretaris van de jubdlerendi
Christelijke Besturenbond, enige treffen
de illustraties. Twee nemen wij er ove
„Een boerenknecht kwam 's mor
gens om 6 uur te werk. Om 7 uur
kreeg hij een dodelijke trap van het
paard van de boer. Toen de weduwe
met de hereboer kwam afrekenen,
zei deze: Vrouwtje, ik zal je het
loon van je man tot 8 uur uitbeta
len, hoewel hij dat uur niet heeft
gewerkt. De weduwe ontving dus
een uur extra. Daarmee kon zij ver
trekken. Voor de rest moest de dia
conie of het armbestuur maar zor
gen. Van een morele verplichting
had deze werkgever nog nooit ge-
En het tweede voorbeeld:
„Een arbeider had vele jaren ge
werkt bij een welgestelde werkge
ver en moest ten slotte wegens
ouderdom zijn werkzaamheden be
ëindigen. .Zijn verdiensten hielden
Van de week hebben wij het be
stuur van de Leidse Christelijke
Besturenbond in het gebouw
voor chr.-sociale belangen aan
de Oude Singel op deze wijze
laten fotograféren. Staande op
de grond ziet u hier van links
naar rechts: P. M. de Joode, be
stuurslid van 1947 af, A. J. Mar-
tijn (1953), tweede secretaris, H.
van Cittert (1927), tweede voor
zitter, W. Veerman (1924), eerste
secretaris, A. L. Verhoog (1955),
eerste voorzitter, en P. van der
Kwaak (1948), eerste penning
meester. Op de trap vooraan:
L. Verhoeks (1953) en W. A.
Stokhuijzen (1945); achter hen
en vervolgens omhoog: J. Pison
(1958), L. Noordervliet (1955), H.
Zuidema (1945), A. Barendse
(1939), tweede penningmeester,
en P. Galjaard (1947). Het be
stuurslid L. van Varick (1959)
ontbreekt op deze foto. De jaar
tallen duiden op de intrede in
het bestuur.
Fabo N. van der Htonst.
op. Hij kreeg toch zeker een pen-
saoentje? Gedurende enkele jaren
kwam zijn heer omstreeks Kerstmis
hem bezoeken. Hij gaf hem dan 1
met de beste wensen voor het nieu
we jaar. Toen de zaak verkocht
werd, ging de baas rentenieren en
hield de „uitkering" op. De oude
vrouw van de arbeider kon uit
werken gaan en de kinderen brach
ten vrijwillig van hun toch al scha
mele loon iedere week nog enkele
guldens op. Met een wekelijkse uit
kering van ongeveer 75 cent van de
diaconie konden zij „het eindje"
wel halen. Er is in het verleden
zeer veel onrecht begaan en gele
den".
Ligt het niet voor de hand, dat dc
kroniekschrijver het even verder in
boekje heeft over „verlossing uit het
diensthuis der slavernij"? Hij haalt dan
ook psalm 10.3 aan, waar staat dat de
Heer gerechtigheid doet aan allen die
onderdrukt worden. Neem aan, dat deze
tekst niet onmiddellijk op een derge
lijke situatie betrekking heeft, hij
klaart toch wel veel als het gaat
de verheffing van een zeer groot deel
van het volk uit rechteloosheid en on
derdrukking.
Een werkdag van 12 tot 16 uur was
regel in dc tijd dal het C.N.V. cn de
Leidse Chr. Besturenbond hun arbeid
begonnen (omstreeks 1910). Het loon
bedroeg voor een bekwame vakman ten
hoogste tien gulden per week. Vakantie
was er niet. Op dc erkende christelijke
feestdagen cn de Nieuwjaarsdag ver
diende men gewoon niets. Er was geen
invaliditeitswet, geen ziektewet cn ziek
tekostenregeling (al op de eerste dag
van het verzuim hield het loon op), geen
werkloosheidswet (werkloosheid bete
kende grauwe armoede cn bedelarij),
geen ouderdomswet, geen weduwen- cn
«wet.
Locale ingreep
TN HET hoog oprijzende complex
van verbeteringen heeft de grote
vakcentrale uiteraard het leeuwe-
deel gehad, maar dit doet niets af
aan de betekenis der plaatselijke or
ganen. Ook de Leidse Christelijke Be
sturenbond heeft er door de jaren
heen krachtig aan meegewerkt, dat
het sociale beeld van de locale sa
menleving ingrijpend is gewijzigd.
Leiden stond misschien wel vooraan
in de rij van plaatsen waar het lot
van de arbeiders om spoedige verbe
tering schreeuwde.
Wie de geschiedenis van de textlelin
dustrie kent, weet, dat de lonen en an-
deze arbeidsvoorwaarden voor deze ca
tegorie fabrieksarbeiders hemeltergend
m. Een van de beruchtste fabrieken
wel de Leidse Katoenmaatschappij
de Herengracht (bestaat niet meer)
Lonen van 3 tot 5 per week waren
daar geen zeLdzaamheid. Het gevolg was,
dat arbeiders vrij regelmatig diefstallen
pleegden en dat de daders voor de
echtbank moesten verschijnen- Bij zo'n
gebeurtenis kwam de rechter tot de uit
spraak, dat naar zijn oordeel eigenliik
niet de arbeider maar de fabrikant de
schuldige was en voor de diefstal moest
terechtstaan. Hij was ervan overtuigd,
dat de arbeiders genoodzaakt waren om
stelen teneinde nog enigermate in
hun onderhoud te kunnen voorzien.
Als plaatselijke activiteiten vermelden
wij slechts de sociale cursusvergaderin
gen. gericht op de voorlichting en ont-
ikkeling der arbeiders, de oprichting
an de woningbouwvereniging. Eensge
zindheid, die zich wierp op de huisves
ting der arbeiders, en van de plaatselijke
commissie van het tuberculose-bestrij-
dingsfonds „Draagt Elkanders Lasten",
het rechtskundig bureau, de uitkeringen
aan werklozen en de vertegenwoordiging
in verschillende sociale organen, de
steunactie ten bate van de Twentse tex
tielarbeiders die door een machtsuiting
van „textielbaronnen" ernstig waren
dupeerd, het brandstoffen-spaarfonds
de maatregelen om de positie van
arbeiders in de crisistijd (dertiger jaren)
te verlichten. Kortomde kroniek
de secretaris geeft er vrijwel op elke
bladzijde blijk van, dat de plaatselijke
centrale zich terstond betrokken Wist bij
conflict- en noodsituaties in onze stad.
Ook aan het werk van dc Leidse
Besturenbond kwam in 1941 een
(voorlopig) einde. De confessionele
vakbeweging weigerde langer op de
eisen van de bezetter in te gaan.
Deze „ondergang" betekende niet.
dat het onderlinge contact spoorloos
verloren was gegaan. Er werden ge
noeg plaatsen gevonden om elkaar
op de hoogte te houden.
Na dc bevrijding trad het oude
bestuur dan ook onmiddellijk weer
in functie. Alle afdelingsbestuurders
waren op 24 mei 1945 voor een be
spreking bijeen in het gebouw aan de
Oude Singel. Ruim 8000 circulaires
waarmee de christelijke vakbewe
ging zich opnieuw presenteerde,
werden in de stad verspreid.
Reeds op 14 mei was het bestuur
van de vereniging tot exploitatie
van het gebouw bijeen geweest om
weer in het rechtmatige bezit van
dit centrum te komen.
Het zou nog vier jaar duren voordat dit
rechtsherstel een feit werd. Later is de
vereniging omgezet in een stichting; be
gin 1951 werd het gebouw aan de Stich
ting tot exploitatie van een gebouw voor
christelijk-sociale Belangen overgedra-
Gemeenschappelijke taak
T^en Tuwe schets van de ontwikkeling
van de plaatselijke centrale van het
C.N.V. mag hier niet ontbreken. Eerst
de vraag wat een besturenbond feitelijk
Welnu, volgens de nu geldende regels
wordt zo'n bond gevormd door de ter
plaatse gevestigde afdelingen van de bij
het C.N.V. aangesloten organisaties. Alle
plaatselijke afdelingsbesturen hebben de
gelegenheid uit hun midden een v
genwoordiger aan te wijzen; deze
Het feest van de Leidse
Christelijke Besturenbond zal
zich volgende week op twee
avonden concentreren. Dinsdag
wordt van 8 uur tot half 10 de
receptie gehouden in Het gul
den Vlies, woensdag is de feest
avond in de Stadsgehoorzaal,
waarop de toneelgroep Podium
een ontspanningsprogramma
onder de titel „Tussen licht en
donker" zal opvoeren en
woensdagmiddag om half 3
wordt in de Gehoorzaal een
kindervoorstelling gegeven met
de opvoering van het grappige
en spannende stuk „Het tover-
doosje" door dezelfde toneel
groep.
tegenwoordigers vormen dan het be
stuur van de besturenbond.
Het doel van de bond is het werk
van de aangesloten afdelingen, voorzo
ver dit op het terrein van de bond ligt,
tot ontwikkeling te brengen en de uit
voering van de gemeenschappelijke taak
van de afdelingen zo krachtig mogelijk
te bevorderen.
Aan de oprichting van deze Leidse
bond nu zijn, naar de heer Veerman in
het gedenkboek meedeelt, twee verga
deringen voorafgegaan: 22 december
1909 en 6 januari 1910. In een vergadering
op 16 maart 1910 werd tot oprichting
besloten. Er waren toen vertegenwoor
digers van Patrimonium, de Chr.-natio-
nale Werkmansbond, de Chr. Grafische
Bond, de Chr. Metaalbewerkersbond
de Chr. Baïckersbond.
Op 10 mei kreeg de bond een bestuu:
F. Eikerbout voorzitter, J. Snel tweede
voorzitter, J. van der Zeeuw secretaris,
Chr. van Ve'netiën tweede secretaris en
A. van Rosmalen penningmeester. Allen
zijn overleden.
Toen het eerste jaarverslag werd opge
maakt, waren er 6 afdelingen aangeslo
ten met een gezamenlijk ledental van
600. In het eerste tiental jaren steeg het
aantal afdelingen tot 19 met een totaal
van 1643. Op 1 januari 1921 kan een
fer van 2205 leden worden genoemd.
Een „hoogconjunctuur"-periodc bracht
inzinking met zich; het getij keerde
enigszins ten gunste en zowaar kon men
arbeiders ontmoeten die meenden, dat er
nu toch niets meer te bereiken viel. Op
1 januari 1925 was het ledental tot 1607
gedaald! In de crisistijd keerden velen
tot dc vakorganisaties terug. Op 1 ja
nuari 1932 was het aantal leden dc 2000
gepasseerd en bij het 25-jarig bestaan op
15 maart 1935 konden 2348 leden worden
gelukgewenst met de resultaten van de
ze kwarteeuw sociale actie.
Het hoogtepunt v«n het ledental werd
bereikt op 1 januari 1940 met het cijfer
2741. Na de bevrijding herrees de bond
uit een gedesorganiseerde samenleving
met 1640 leden. Bij het 40-jarig bestaan
in 1950: 19 afdelingen met 2200 leden.
En volgesis de laatste gegevens telt de
bond nu 2780 leden.
De voorzitters waren achtereenvol
gens: F. Eikerbout, H. Wetsclaar, A. J.
Schoneveld. M. van den Berg. J. de
Lange, A. J. Schoneveld, J. B. H. Gro-
Verbond^voorzitter wenst
Leidse vrienden geluk
„Het C.N.V. mocht in 1959 zijn vijftigjarig bestaan herdenken. Dit
is niet alleen op feestelijke wijze in Utrecht gebeurd, in het hele land
zijn in deze winterperiode herdenkingsbijeenkomsten gehouden, dank
zij de activiteit van de christelijke besturenbonden ter plaatse.
Een christelijke besturenbond is zoiets als een plaatselijk C.N.V.,
een samenbundeling dus van de besturen van de afdelingen der
onderscheidene vakorganisaties.
Er zijn zelfs christelijke besturenbonden, die nog ouder zijn dan
het C.N.V. zelf. Men heeft dus ter plaatse al vroeg de noodzaak ver
staan van samenwerking als christelijke vakorganisaties.
In veel plaatsen vierden deze besturenbonden ook een jubileum.
Dat is dezer dagen het geval met Leiden, waar de bond zijn vijftig
jarig bestaan gaat herdenken.
Het mag gezegd worden, dat de Leidse bond een van de best func
tionerende plaatselijke centrales van het C.N.V. is. Steeds heeft deze
bond een actief bestuur gehad. In het bijzonder mag van het huidige
bestuur de heer W. Veerman worden genoemd, die reeds van 1931 af
de functie van secretaris vervult.
Meermalen heb ik het genoegen gehad een vergadering van de
Leidse Besturenbond bij te wonen. Uiteraard heb ik daar ook een en
ander mogen zeggen, maar ik heb er ook steeds iets geleerd uit de
gevoerde besprekingen.
Het is dan ook van harte, dat ik de Leidse Besturenbond gelukwens
met dit jubileum. Ik twijfel er niet aan, of onze Leidse vrienden
zullen na dit feest hun activiteit onverminderd voortzetten. Zij weten
zelf heel goed, dat er nog veel werk te doen is.
Mijn beste wensen voor uw arbeid, vrienden van het C.N.V. in
Leiden! Vergeet vooral niet hun die nog afzijdig staan, het parool
„Doe ook mee in het C.N.V." voor te houden."
C. J. VAN MASTJIIGT,
voorzitter van het Christelijk-Nationaal
Vakverbond in Nederland.
In de voorzvtferslijst die secre
taris Veerman in het gedenk
boekje over de Chr. Besturen
bond heeft opgenomen, komt
driemaal de naam van de heer
A. J. Schoneveld voor, een voor
al in de plaatselijke wereld
van de woningwetbouw beken
de figuur. Hij heeft de Bestu
renbond in drie periodes geleid:
in 1918 en 1919, van 1921—1925
en van 1928—1937.
Foto N. van der Horst
tenhuis, A. J. Schoneveld, G. Hordijk en
D. van 't Zelfde; nu is de lieer A. L.
Verhoog het eerste bestuurslid.
Als secretaris dienden: J. van der
Zeeuw. J. van der Woude, J. de Rijk,
H. Cats, J. Slegtenhorst, H. M. Pont en
J. Slegtenhorst. Een merkwaardige lijst
als men weet, dat deze secretaressen
zijn opgetreden in het tijdvak van 1910
tot 1931 en dat er van 1931 af slechts
één secretaris is te noemen, namelijk de
schrijver van het gedenkboekje. Waar
mee deze wel een opvallend record heeft
geboekt.
Penningmeester waren: A. van Ros
malen, N. de Graaf. Ph. de Leeuw, P. J.
Wetselaar en L. Robbers. Sinds 1948
P. van der Kwaak.
Vijf Leidenaars meer dan vijftig jaar
lid van ch'vakbeweging
ER zijn, zo vernemen wij, vijf leden van
de christelijke vakbeweging in Lei
den die al lid waren toen vijftig jaar ge
leden de plaatselijke Christelijke Bestu
renbond werd opgericht. Bij het komende
feest mag dit zeker als een hoge bijzon
derheid worden vermeld.
Daar is als eerste de heer H. G. Wessel,
wonende in het rusthuis „Groenhoven"
aan de Witte Rozenstraat. Hij is 33 jaar
secretaris geweest van de afdeling Hout
en Bouw en was 13 jaar bestuurslid van
de besturenbond.
De heer W. Alphenaar, Ververstraat 55,
was een meelevend lid van de afdeling
Hout en Bouw. Vooral als ziekenbezoeker
heeft hij zijn sporen verdiend.
De afdeling van de Grafische Bond kan
Het tegenwoordige bestuur: A. L.
Verhoog vooratter. H. van Cittert twee
de voorzitter, W. Veerman eerste secre
taris, A. J. Martijn tweede secretaris,
P. van der Kwaak eerste penningmees
ter, A. Barendse tweede penningmees
ter, W. A. Stokhuijzen, H. Zuidema. P
J. Galjaard, P. M. de Joode, L. Ver-
hoeks, L. Noordervliet, J. Pison en L.
van Varick.
De Leidse Christelijke Besturen
bond wil de viering van zijn gouden
jubileum een teken doen zijn van zijn
bereidheid het sociale werk onver
minderd voort te zetten. De resulta
ten van deze halve eeuw zijn een ge
lukwens alleszins waard. En de vele
wensen die de bond straks zullen be
reiken zetten zich na de viering om
in stimulansen voor een doelbewust
en krachtig verdergaan!
drie mensen aanwijzen, die een halve
eeuw geleden al lid waren.
De heer P. van Kooperen, Tomaten-
straat 14, sloot zich op 1 december 1908
aan. Hij werd gepensioneerd op 28 augus
tus 1953. Vóór 1940 was hij jarenlang be
stuurslid.
De heer H. Labordus, Leliestraat 29,
sohaarde zich op 3 oktober 1908 in de rijen
van de chr.-sociale actie. Op 2 maart 1957
werd hij van zijn werkkring gepen
sioneerd. Vele jaren was hij werkplaats
agent voor de bond bij een dagblad in
onze stad waar hij de dertig jaren vol
maakte.
De heer K. van Steenwijk is de laatste
van de vijf. Hij woont Montgomery-
straat 28.
Hervormd jeugdhonk
ook in de Kooi
Naar wij vernemen, heeft de kerke»
raad van de Hervormde wijkgemeente
Kooiwijk besloten, gebruik te maken
van de mogelijkheid een aanvraag bij de
gemeente Leiden in te dienen voor een
jeugdhonk in de omgeving van de Su-
matrastraat. Bedoeld wordt een ruimte
in een flatgebouw in het nieuwe ge
deelte van de Kooiwijk. De centrale
commissie voor het jeugdwerk van de
Herv. Gemeente heeft de aanvrage in
middels ingediend.
Leids aandeel in Hervormde
kerkbouwactie
De Leidse Hervormde Gemeente heeft
f 67,000 bijeengebracht im het raam der
Landelijke karkbouwactie. Er wordt naar
gestreefd, alsnog de f 70.000 te hallen.
TTET IS NIET moeilijk, dc scholen-
nood in Leiden sprekend te il
lustreren. Een schrille illustratie is
wat moeilijker te geven, maar wie de
gemeentelijke u.l.o.-school aan dc
Pieterskerkstraat bezoekt springen de
beelden onmiddellijk in het gezicht.
Daar wordt tekenles gegeven met
zes leerlingen in een bank; daar zijn
de lokalen schemerig doordat de
school gebouwd is in een tijd, dat
licht, ruimte cn een zekere mate van
speelsheid onbekende factoren waren;
daar zijn de vloeren óf kapot óf splin-
terig en vraagt men zich in alle ernst
af, hoeveel decennia het geleden zal
zijn dat een schilder hier wat mocht
verdienen; daar heeft dc vochtigheid
een graad bereikt, die men moeilijk
in enig ander gebouw zal aantreffen:
daar klapperen bij een stevige wind
de ramen zó, dat een leraar zijn woor
den wel eens moet herhalen: daar
hebben de plafonds al verscheidene
malen stukken losgelaten en doen de
sanitaire voorzieningen denken aan
een noodbarak-op-z'n-elnd; daar
De indruk van een vluchtig bezoek
is met deze opsomming geenszins ge
completeerd. En er is maar één con
clusie, die overigens al bij zeer velen
leeft, namelijk dat deze school Leiden
en het onderwijs in elk opzicht on
waardig is. Het is zeer tc hopen, dat
Den Haag voor dit probleem spoedig
een oplossing zal vinden en dat de
gemeente gereed staat deze toestem
ming onmiddellijk te effectueren.
Het onderwijs en de 420 leerlingen cn
19 leerkrachten zelf zullen er zeer
mee gediend zijn.
liet gebouw werd in 1861 geopend.
Over een jaar zou dus het eeuwfeest
moeten worden gevierd. Als onze in
druk juist is, zal de schoolgemeen
schap er geen behoefte aan hebben,
dit op traditionele wijze te doen, al
laat zij haar wezenlijke sfeer door de
uiterlijke omstandigheden niet beder
ven. Als er volgend Jaar zou worden
gefeest, was het slechts om het ver
laten van het gebouw. En is dat ge
beurd, dan moet het liefst nog dezelf
de maand maar tegen dc grond.
Misschien om plaats te maken voor
het culturele centrum, waarover de
wethouder van onderwijs in de maan
dag gehouden raadsvergadering heeft
meegedeeld, dat het wel eens in de
omgeving van de Pieterskerk zou
kunnen komen. Hij noemde toen déze
school cn het gebouw van Mathesis
aan de Pieterskerkgracht.
