Jlieuiuc fciiistfje GTourant AGADIR BESTAAT NIET MEER Als Sodom en Gomorra is de stad weggevaagd Aannemers niet akkoord met regeringsvoorstel Ike twee uur in Suriname Kabinet wilcle doorberekening na 1 september overwegen Waarschuwing tegen meer discriminaties Huisvrouwen van Nederland! Vrouw gewurgd Gaat Roolvink bemiddelen? VRIJDAG 4 MAART 1960 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling Tel 31441 ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal; 2,55 per maand; ƒ0,59 per week Veertigste jaargang no. 11811 Directie: f. DIEMEB CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantvastlcfi is ghtbltoeo mgn bert ia tegenspeel" Mr. Cals over CEFA SPORT en icedstrijden Onze verslaggever telefoneert.... "PVE RAMP die de kustplaats Agadir heeft getroffen en Marokko in diepe rouw dompelde, roept herinneringen op aan de stormramp die weinige jaren ge leden Nederland teisterde: een natuur ramp die onverwacht en in korte tijd aan vele honderden het leven nam en vele dui zenden dakloos maakte. En zoals toen is het ook nu: de wereld snelt toe en helpt. Wat scheidt is even vergeten er moet eerst geholpen worden. Hoe verloopt dit alles? Het is de krant die u daarvan op de hoogte houdt. Onmid dellijk na de ramp is dan ook een speciale verslaggever van ons blad, Link van Bruggen, naar Marokko gevlogen om heel het gebeuren op de voet te kunnen volgen. Link van Bruggen zal voor niet velen uwer een onbekende zyn hij bracht im mers voor ons verslag uit van de kroning van koningin Elizabeth II in Londen, van de oorlog in Algiers, van de Brits- Franse veldtocht tegen Egypte en van het weer vrij maken van het Suez-kanaal. Hij was in Polen en in Rusland en in de Ver enigde Staten, op Cyprus en in Israël Door dit alles heeft hy entree als, zoals in dit geval, de wereld samenwerkt om nood te lenigen. Zijn eerste verslag, telefonisch doorgegeven uit Agadir, vindt men hier onder. AGADIR, vrijdagmorgen. TN de grote B 54 die mij van het rampgebied Agadir A naar Casablanca vloog om dit verhaal door te bel len, klonk geschrei. Het was een baby, een lieve, schreiende Marokkaanse baby van ongeveer 24 uur oud. Toch was het jongetje al wees, het werd vlot vol zorg en liefde in de armen van een verpleegster ge koesterd. De vader was omgekomen in zijn eigen huis, Verschrikkelijk is deze ramp geweest, verschrikkelijk op zichzelf en in al zijn consequenties. Als Sodom en Gomorrha is de eens zo liefelijke havenstad Agadir van de aardbodem weggevaagd, nog slechts wat trieste puinhopen als een trieste herinnering achterlatend. Eèn ding kan men in ieder geval wel zeggen: Agadir bestaat niet meerHet eens voorjaars groene berglandschap van Marokko ontsluit aan de Atlantische kust een stad van grillig gevormde ruïnes, die aan het eind van een beschaving herinneren. toen de aarde zich in de nacht van maandag op dins dag even leek te openen. De moeder, zwaar gewond, was in het kraambed gestorven, nadat ze de wonder lijke kracht ontvangen had een volmaakt kind ter we reld te brengen en aldus het leven in haar dood te ver nieuwen. Een Amerikaanse luchtmachtmajoor had zich nu over het verweesde borelinkske ontfermd, dat de gruwel van een van de hevigste aardbevingen sinds mensenheugenis al zo getroffen heeft. Meer dan 38 uur zat de 23-Jarlge Amerikaanse mevrouw Margaret Sue Martin beklemd tussen het puin van het Saadahotel in Agadir. Al die tüd vochten soldaten om haar leven en met succes. Vrijwel ongedeerd en opgewekt kwam zij te voorschijn. Haar man en hun eenjarig zoontje hadden acht unr onder het puin gelegen voor ze gered werden. Nu zijn zij per vliegtuig uit de rampstad vertrokken. De verwoestingen zijn erger dan die na liet zwaarste bombardement. In Agadir zijn niet incidenteel huizen en gebouwen geraakt, maar alle huizen en gebouwen. De geringste schade bestaat uit gescheur- 1e muren of ontzette gevels: de zwaarste uit een graf van puin en hout, dat op wrede wijze de huiselijkheid laat zien, die nog zondag en maandag beleefd werd. Hier is het een pop, die het beeld spelende kinderen oproept, daar een por tret van een oude vader of moeder, dat over aan brokken gescheurde stenen op straat is geslingerd en elders weer de complete was, die met drooglijn en al over een ingestort dak ligt uitgestrekt. In het algemeen zou men kunnen zeggen, dat alles wat slechts uit een benedenverdieping bestond, in 'stuk ken, die met de hand te omvatten zijn, kunnen worden opgeraapt. Ge- bouwen met een of meer verdiepin- Staking lijkt onontkoombaar (Van onze sociaal-economische redactie.) DE IMPASSE, waarin de situatie rond dc c.a.o. voor het bouwbedrijf is gekomen, is nog steeds niet doorbroken. De laatste hoop op een oplos sing van de moeilijkheden bleek gisteravond laat vervlogen, toen bekend werd dat de aannemers de door de regering uitgestoken hand niet wilden accepteren. Naar de toestand zich vandaag liet aanzien, lijkt de door de werknemersbonden tegen maandag aangekondigde werkstaking niet meer te voorkomen, tenzij van regeringszijde nog een bemiddelingspoging zal worden ondernomen. Van de bijeenkomst, die de arbitragecommissie in de bouwnijverheid voor vandaag op de agenda had staan, werd geen wezen lijk resultaat meer verwacht. Bij monde van minister de Pous (Econo mische zaken) heeft de regering na een 6peciade katoimetszaitting de aanmemere- orgamiisaities een voorstel gedaan, bedoeld om de werkgevers de helpende hand te bieden. De regering zegde toe na 1 sep tember aanstaande verzoeken om doorbe rekening in overweging te wiililen nemen voor die bedrijven met lopende werken diie onder overlegging van cijfers kunnen aantonen schade te hebben ondervonden van de Loonsverhoging. Een dergelijk voorstel heeft indertijd ook de oplossing gebracht van de moeilijkheden in de 6tneekvervoersbedirijven. De regering stelde zich voor een speciale commissie paautadr samengesteld, in het leven te roepen, dóe de aanvragen in behandeling zou kunnen nemen met de mogelijkheid om van de beslissingen in beroep te gaan bij de minister van Economische zaken Mimister De Pous heeft de aemnemersver- tegenwoordigers gistermiddag zelf ten de- partemenite ontvangen om hun een uit eenzetting van de loon- en prijspolitiek van de regering te geven en het voorstel toe te lichten Doch de aannemers ble ven bij hun eis: handhaving van de risico- regeling in de lopende contracten Koortsachtig overleg Er is gisteren op alle fronten intensie' en koortsachtig vergaderd. De bondsra den van de werknemersorganisaties droe gen 's morgens hun besturen op onvoor waardelijke ondertekening van de cao ti verlangen van de werkgevers onder gelijk tijdige mededeling dat anders maandag zal worden gestaakt. De besturen vai drie bonden kwamen daarna bijeen uitvoering te geven aan de resoluties van de bondsraden. Er werd een ultimatum de werkgevers opge steld en verzonden met behulp van een aamtal juristen. Dit Laatste met het oog od de kwestie van het stakingsrecht, die de laatste tijd in het geding is Intussen had in Den Haag de voorzitter m dia Ned. Aannemers- en Patroons bond. de heer J. Dura Dzn. die tevens de Raad van Bestuur Bouwbedrijf is, zich ten departement® Economische zaken vervoegd voor onderhoud met minister De Pous Dat onderhoud had tot gevolg dat zowel het kabinet als de werkgeversleden van de Raad van Bestuur in spoedvergade ring bijeenkwamen. Nadat dc heer Dura ten tweeden male de minister had bezocht volgde het overleg tussen de minister en de werkgevers, waarbij de heer De Pous begitp vroeg voor het standeunt van de regering. Doch de aannemers ga ven te verstaan dat zij de mening toege daan blijven dat prijsvorming in hei bouwbedrijf ln een bijzondere positie dat het laten vallen den alle benodigde maatregelen getrof- »m ais het nodig blijkt te zijn maandag met een perfect georganiseer de werkstaking voor de dag te komen. Hoewel van weriknemerszijde geen enkele mededeling is gedaan over de omvang en de organisatie van de staking, kan ver acht worden dat in eerste instantie maandag het werk op de voornaamste utilliteitsobjeoten zal worden neergelegd. De bonden hebben de volledige medewer king van de drie vakcentrales (CNV. KAB, en NW). Gisteravond verklaarde de heer A. Borstlap, secretaris van het CNV, voor de NCR V-microfoon, dat deze centrale geheel achter de eisen van de Ned. Chr. Bond van werknemers in de hout- en bouwnijverheid staat. Sneeuwstorm teistert Verenigde Staten Het noordoostelijke deel van de Ver enigde Staten wordt sedert gistermiddag geteisterd door een zware sneeuwstorm, die reeds aan 31 mensen het leven heeft In New York viel 25 cm sneeuw, waar door het verkeer vastliep. De scholen zijn gesloten. Op de buitenwegen zijn hónderden auto's gestrand. staat e regeling in de lopende bouwovereenkom- sten als contractbreuk moet worden be schouwd Tot diit vasthouden aan het reeds Inge nomen standpunt van de werkgevers schijnt vooral de katholieke aannemers- bond te hebben bijgedragen Toen. lopen de de vergadering van deze bond in Arn hem. het regeringsvoorstel werd bekend gemaakt, verklaarden de afgevaardigden zich er al vierkant togen. Voorbereiding Op de bondsbureaus van de werkne- mensonganisaties in Utrecht heerste gis teravond koortsachtige activiteit. Er wor gen zijn in de letterlijke betekenis van het woord als kaartenhuizen in elkaar gestort, of door ontwrichtingen zo zwaar beschadigd, dat omtrekken de enige oplossing is. Op de bergingspioegen en de bewa kingstroepen tegen plunderaars na, is uit Agadir ook alle leven verdwenen. Dege nen, die niet dood zijn of gewond, hebben vrijwillig of verplicht het grote stadscen trum verlaten: de Europeanen naar Casa blanca, Marrakesj of Rabat, de inheemsen naar de velden of de Eucalyptusbossen buiten. De laatsten hebben daar rieten of lemen hutten gebouwd, of overnachten er onder, gerafelde tenten. Wat ze van hun tooh al zo schamele bezittingen heb ben kunnen redden, staat buiten uitge stald. Het is veelal niet meer dan paar dekens of wat pannen en misschien een fiets, een handkar of een ezel. Van vele dezer vluchtelingen heb ben we gisteren het bange verhaal var hun vlucht aangehoord en hun de stem in de keel horen stokken va: verdriet „Alles gebeurde in enkele seconden' zei een in een blauw gewaad gestoken Mohammedaan die zijn vrouw en drie van zijn nog jonge kinderen bij de ramp verloren had, „Zij zijn al begra ven" vervolgde hij, „maar een paar dagen geleden leefden ze nog. Allah heeft ons zwaar beproefd". „Ik werd wakker", vertelde een ander, „omdat alle honden in koor be gonnen te huilen. Ik had zelfs geen tijd om er aan te denken wat dat wel kon zijn, toen mijn huis al in puin viel en een dof gerommel, ja bijna een kwaad aardig gegrom, door de stad leek heen te trekken. Mijn vrouw, hoewel gewond, heb ik kunnen redden, mijn twee jong ste kinderen ook, maar mijn twee oud sten, een meisje van twaalf en een jon gen van tien jaar, heb ik niet meer terug kunnen vinden. Het lijkt wel of de aarde hun lichamen heeft verzwol gen, want ik zoek ze nu al dagen, en ben nu nog niet eens op bedden ge stuit". Zo hebben alle vluchtelingen hun ver haal, de een nog triester en afgrijselijker dan de ander, de derde met een niet tc stuiten tranenloop. Hier is een ouderpaar dat een baby van acht maanden heeft ver loren. daar een vader, die eens zich in het bezit van een groot gezin kon verheugen, en thans alleen is achtergebleven. Dan is het een meisje dat om de dood van haar ouders schreit, elders weer een jongen, die van twijfel wordt verscheurd, omdat 'iemand hem hoop heeft gegeven dat zijn doodgewaande moeder nog in leven is. Men zoekt Men zoekt in Agadir en trouwens in heel Marokko, men zoekt naar vermisten, gewonden en stervenden. Geen mens kan ons zeggen hoeveel doden de aardbeving heeft opgeëist. Sommige schattingen gaan al tot 5.000. De grootste moeilijkheid is wel dat dc Marokkaanse autoriteiten niet precies weten hoeveel inwoners Agadir voor zijn vernieling telde, de een zegt 35.000, de ander 40.000 en een derde zelfs 50.000. Niemand weet het echter, daar de Franse gemeenschap sinds de machtsover name sterk is uitgedund, zonder dat hier van aantekening is gehouden. In de hospitalen van Casablanca, Rabat, Marrakesj en op verschillende andere plaatsen liggen enkele duizenden gewon den, wier identiteit via het Rode Kruis en de kranten men algemeen bekend tracht te maken. Uit alle delen van de wereld komen Marokkanen, die familie leden in Agadir hebben wonen, het 1: binnen om zich ter plaatse van het i zijn van hun familie te overtuigen. Zo ontmoette ik een vrouw uit Bagdad, die een groot deel van haar familie in heC verhaal van leed, ellende en In de stoffige, in e eneentonige rij van ruïnes veranderde stad, is het de doordringende geur van kalksteen die op de ogen hangt, maar het zal niet lang meer duren, of deze zal door een weemakende lijkenlucht verdron gen zijn. De lichamen van honderden mannen, vrouwen en kinderen die nog onder de huizen verborgen liggen gaan door de warmte al tot ontbinding over. Gevaren van epidemieën dreigen en alle leden van bergingstroepen zijn met mondmaskers uitgerust. Dnrl on Een eerste hygiënische maatregel heb ik donderdag in al zijn verschrikking kun- n aanschouwen. Alle honden die hon- ■rig rondzwierven, werden door Franse ■Marokkaanse militairen doodgeschoten met de katten gebeurde hetzelfde. Met n misselijk makend gevoel van afgrij- n zag ik langs de punihopen huis aan de waterkant ook een grote. rarte rat sluinen. Tyfus, hamerde het door mijn hoofd —niet voor niets was immunisatie reeds van hogerhand opge legd. In de Kasbah, de zwaarst getroffen In heemse wijk, had ik wel een zeer de ontmoeting, want 80 Nederland: inemannen van smaldeel I waren daar an het werk, terwijl hun schepen. -nder de kruiser De Ruyter, op de rede lagen. In hun werkplunje en met hun mondmaskers onder de bezwete voorhoofden zagen de Jantjes er gnm- Het karwei dat ze trachtte brengen, was al even grimmig, wa schoppen en houwelen waren ze puinhopen bezig om slachtoffers gen. Het ene lichaam na het andere werd uit de brokken steen en hout bevrijd, waarna marineartsen het verdere voer regelden. Zie vervolg op pag. 7. Uitbundige ontvangst op Zanderij Politie en militairen hadden ken, toen Eisenhower op weg aangeboden, werd Eisenhower handen vol werk om de Suri- naar het stationsgebouw een opgewacht door een groep ver- lamers, die niet gewend zijn kleine omweg maakte en vlak tegenwoordigers van alle Suri- aan de strenge instructies langs de juichende menigte naamse bevolkingsgroepen, al- van de Amerikaanse veilig- wandelde. De FJB.I.-mannen 'en gekleed in nationale kledij uit hcidsdienst, buiten het afge keken ontsteld toe, maar voor en zwaaiend met Surinaamse, aai «ette gedeelte te houden. Iet- een groot deel van het publiek Amerikaanse en Nederlandse en- wat teleurgesteld keek men werd het een der meest in vlaggen, landing op „Zanderij", de toe. hoe de President veilig drukwekkende ogenblikken T_„ ^nilrH» he» voor luchthaven van Paramaribo b.jraen het kri'lsetje van hnn leven. Snriname historische beroek. hippf pn nipi B'i officiële ontvangst Een portret van Eisenhower, slevige afstand bleef en niet aanwerig de consul van vervaardigd door de Suri- plan bleek .edereen har v s EOO*erne„r v.„ „a.m.e schilder C. Nieleveld, Tilburg, minister-president mr zal er in het stationsgebouw S. S. Emanuels, voorzitter der „Zanderij" aan blijven herin- Suriname niet zeker van de komst van president Eisen hower, die na een triomfale tocht door vier Zuidameri kaanse staten, gistere Buenos Aires vertrok Puerto Rico. Tot de werd pas na dc start ontvangst van gunstige weer berichten, besloten. Maar toen de onzekerheid in Suriname eenmaal was weg- door een Eisen- telijk de hand te drukken. Maar dc Amerikaanse pre- s;_t" p s' Kr___ lirtpn» weet mensenharten »«ten J. r. S. Kraag n. Zijn brede lach de hower, die breed lachte onder sident weet men,enhorten te eommaod'.nt'de'r troepinmoebt zijn strohoed toen luj het veroveren. Zijn brede lach en -p Uects Eisenhower vertrok met een ander vliegtuig naar Puerto Bij het stationsgebouw, waar Rico, waar hij drie dagen zal siasme weerkeren en later een later een indrukwekkende uitrusten van zijn Zuidameri- ongekend hoogtepunt berei- hoeveelheid geschenken werd kaanse reis. Los Angeles het startsein INDIEN dc Verenigde Staten van Amerika thans welbewust een protec tionistische luchtvaartpolitiek zouden gaan volgen en het afwijzen van het Nederlandse' verzoek voor landingsrechten in Los Angeles wijst in die richting dan is het welhaast onvermijdelijk dat andere landen hun toevlucht nemen tot een soortgelijke politiek. Deze waarschuwing is van mr. D. 'A. Delprat, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fa brieken voor Amsterdam. Mr. Delprat sprak gistermiddag tijdens de zit ting van de Kamer. „Reeds nu moeten wij vaststellen, dat de Duitse overheid overweegt over te gaan tot beperking van de lan dingsrechten van niet tot de Airunion behorende maatschappijen. Een on overzienbare reeks van discriminaties ligt in het verschiet, indien de Ame rikaanse regering niet te rechter tijd van haar ongelukkige houding zou •erugkomen." aldus mr. Delprat. Ter Inleiding had de heer Delprat ge zegd, dat Nederland met de oudsti luchtvaartmaatschappij ter wereld in de commerciële luchtvaart een belang rijke rol speelt. Het kan echter zoal: elk dienstverlenend land zijn vervoers diensten slechts goed verrichten bij eei zo groot mogelijke verkeersvrijheid. Zoal: bij het internationaal vervoer ter zee, z< dient ook het luchtverkeer naar Neder landse opvattingen vrij te zijn van discriminerende beperking. Van zulk vrijheid in de lucht is echter in vele lan den in feite geen sprake, aldus Delprat. Van gelijke kansen is ln dc verhouding Amerika-Nedcrland geen sprake. Amerika beperkt Nederland tot New York ei Houston, geeft andere niet-Amerikaans' landen wel landingsrechten op de west kust en legt de wens van westelijke Ame rikaanse staten een K.LJtI.-lijn op Am sterdam naast zich neer. Mr. Delprat staafde zijn bewering met de verklaring van de voorzitter van de Kamer van Koophandel in Los Angeles, waarin wordt gezegd dat een directe ver- binding Los Angeles-Amsterdam een be langrijke uitbreiding zou betekenen van Homburg maakt de koopkracht van Uw inkomen gróter! De prijzen van alle Homburg's vleeswaren en con serven hebben wij vanaf heden drastisch verlaagd! Vraagt Uw winkelier nadere gegevens. (Vergeet vooral niet naar Homburg's "Rookvers" te vra gen, de vacuum ver pakte rookworst, die kersvers blijft!) de glorie van Cuyk In een vlaag van verstandsverbijstering neeft de 43-jarige koperslager J. L. uit de Beverstraat in Rotterdam-zuid van nacht zijn 42-jarige vrouw J, A. L.-V van het leven beroofd. Eerst heeft hij haar met een aardappelmesje gestoken en toen gewurgd. Het twaalfjarig zoontje, dat wakker as geworden, rende om hulp de straat op. De koperslager is overgebracht naar net Delta-ziekenhuis (psychiatrische in richting) te Poortugaai. Hij is daar eer der verpleegd geweest, een paar weken geleden was hij uit deze inrichting ont- de handelsmogelijkheden van Zuid-Call- fornië, Mr. Delpiat zei: „Het Nederlandse be drijfsleven acht de uitslag der jongste luchtvaartonderhandelingen met de Ame rikaanse autoriteiten zeer teleurstellend en bovendien niet in overeenstemming met de geest van de Atlantische samen werking". En verder: „Wij hebben het ver trouwen, dat de Nederlandse lucht vaart eerlang toch in de gelegenheid gesteld zal worden, haar ervaring en service in dienst te stellen van het Amerikaanse publiek in de westelijke staten, omdat wij er van overtuigd zijn dat in ons Atlantisch bondsge- nootschap geen plaats is voor discri minaties ten ongunste van een klein land. dat zich met zijn gespecialiseer de dienstverlenende bedrijven een plaats op deze wereld heeft verzekerd en deze ook tracht te handhaven." (Advertentie.) GRUNDIG T.V. 1960 EDLY - Radio Service Morsstraat 20. Tel. 33975 - Leiden sen werkgevers en werknemers in het de bouw-cJa.o0%Li Don°Haa« verluidt dat ©gering eveneens de staatssecretaris heeft opgedragen te proberen de partijen nader tot elkaar te bren* in het bouwbedrijf te zal spreken, was vanmiddag nog niet be kend. Zowel het kabinet als de raad van bestuur bouwbedrijf, hebben zich vandaag wederom over de situatie be raden. Het kabinet vergaderde de gehele dag. Rustig weer De Bilt verwacht tot zater dagavond: Droog weer met opklaringen. Vannacht kans op nachtvorst. Morgen over dag iets zachtei dan vandaag. Zwakke wind. (Opgemaakt om 11.15 uur). Zon en maan Zaterdag 5 maart: zon op 7.18, onder B-26, maan op 11.09, onder 1.56; 5 maart HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur -c Temper. Slation c| ës ït E u\U Spir it Rome Macclo 1 bew rc-gen **1 bew I bew DESSOLON zeer sterk WOL-FRISÉ TAPIJT n breed 25.80 BULTHUIS BOTERMARKT 23

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 1