ÜSTJL Kapitein Gauslaa
vergeet zijn redders niet
Bonn vastbesloten
West-Berlijn
over
Littekens waren
de getuigen van
een rampdag
Ons land is bosarm
Britse minister verlaat
stijfkoppig Cyprus
Droogte 1959
kost overheid
27.5 miljoen
LJ
■n
NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT
onze bondgenootschappelijke plicht
moeten nakomen, maar schrijft
verder over het weigeren van de
landingsrechten:
Volgen» vele en vele vooraanstaande
Nederlanders is het verlies van Indonesië
te wijlen aan Amcrika's houding tegenover
Nederland. Volgens ons ten onrechte, maar
daar komt het niet op aan. Waar het op
aan komt, is de vraag: heeft deze opvatting
van deze Nederlanders (waartoe men minis
ter Luns zelf kan rekenen) hen ooit tot
tegenstanders van een hondgenootschap met
Amerika gemaakt of zelfs tnaar tot minder
loyale uitvoering van dat hondgenootschap
doen besluiten? Weineen immers. En dat
weet Washington ook heel goed. Daarom
meende het Nederland ook wel een loer te
kunnen draaien met de K.L.M. En zo is
de paradoxale situatie ontstaan, dat Neder
land gestraft wordt voor zyn loyaliteit en
fatsoen. Terwyl andere landen, die het
minder nauw nemen met de waarden, dik-
wyls door Washington op hun wenken
worden bediend.
Advertentie
NU HET GRIEP-WEER IS
ROTERSEPT!
Algemeen Dagblad
Een zeer verbloemde en in scherts opge
zette poging om het terrein van de Staal-
studiestichting op Rozenburg uit handen
van Rotterdam te krygen, om het dan
braak te laten liggeneen uitleg van
do rentabiliteit van het project, die er
stevig uitziet, maar het niet ishet zijn
in deze strijd achter de schermen argumen
teringen, die men niet van grote-mensen-
onder-elkaar had verwacht.
Men zal het dan ook in IJmuiden hebben
betreurd, dat de beurskoersen van Hoog
ovens enige punten terugliepen, terwyl de
Nederlandse Kabelfabrieken in Alblasser-
dam lichtelijk stegen. Men zal met enige
huiver hebben gezien, dat de honderd mil
joen uit Alblasserdani op tafel ligt en dal
da banken belangstelling tonen om een
evenredig deel in de financiering bij te
dragen. Er moet in IJmuiden vreugde zijn
geweest over het feit, dat Rijkswaterstaat
nog steeds onzeker is over de juiste vorm
van do monding van Europoort.
Vreugde en huiver tezamen geteld moeten
echter in IJmuiden wel een som hehben
opgeleverd: de overtuiging, dat Rotterdam
zich niet zo gauw van de kaart laat vegen
nis IJmuiden blijkbaar dacht. Er zijn meer
karavanen verder getrokken, ook als de
stilte der woestyn verscheurd werd door
Advertentie
ALS U KEELPIJN HEBT
ROTERSEPT!
De politie te Birmingham heeft
woensdagavond laat een 25-jarige Ierse
bouwvakarbeider uit Warrington in het
noordwesten van Engeland beschuldigd
van moord op de 29-jarige Stephanie
Baird wier verminkt lijk twee dagen
voor Kerstmis in haar kamer werd
gevonden. De man zou vandaag voor
de rechter worden geleid.
Zaterdag zeven juni dreef bij Hoek van Holland een
laaiende fakkel: de Noorse tanker Artemis. Gisteren
was hetzelfde schip, geheel vernieuwd, een gastvrij
oord voor brandweerlieden, verplegers, politiemannen,
militairen, ver-
(Van een onzer verslaggevers)
,,Het was een hel, inderdaad,
een laaiende hel, en we zouden
er nooit zo goed vanaf gekomen
zijn, als Nederlandse brandweer
lieden, EHBO-ers, politiemannen,
militairen, verpleegsters en de>
mannen van de reddingboot niet
zo moedig hadden geholpen".
Dit zijn de woorden van de 61-jarige
kapitein Gunna Gauslaa, die hij gis
teravond tot ons sprak toen wij hem
opzochten in de officiers-salon van de
Noorse tanker Artemis, het schip dat
zaterdag 7 juni 1958 brandend als een
fakkel en zwarte rookwolken uitbra
kend bij Hoek van Holland dreef.
Het was een scheepsramp, waarbij
vier mensenlevens te betreuren waren.
Het zouden er meer zijn geweestwan
neer het de redders aan moed had ont
broken. Daarvan is kapitein Gauslaa
overtuigd en gisteravond heeft hij dit
zonder omhaal een zeeman eigen
duidelijk gemaakt dan de 29 mannen
en vrouwen die hij op zijn totaal ver
nieuwde schip uitnodigde.
Omstreeks acht uur kwamen gister
avond de 29 mensen aan boord van de
Artemis, die in dok 3 van de Rotter
damse Droogdok Maatschappij ligt.
Staande bij de trap naar de officers-
rooms ontving kapitein Gauslaa zijn gas
ten. Weinig woorden werden nog ge
sproken. De kapitein, rijzige gestalte,
scherpe blik onder borstelige wenkbrau
wen en de tekenen van ernstige brand
wonden nog op beide handen, ging hen
voor naar de geheel met mahoniehout
beklede salons. Roze anjers gaven de
sfeervolle ruimte een feestelijk aanzien.
Een voor een drukte de kapitein de
hand. Daar was een symboliek in
handdruk, want de mensen die de des
tijds ernstig gekwetste hand van de
pitein drukten, waren, zij die met
vermoeide handen meehielpen aan
redding van de bemanning van het bran
dende schip, aan het blussen van de
vreselijke brand en aan het met liefde
verplegen van de gewonden.
Littekens
Het zijn niet alle mensen die gehol
pen hebben, die hier vanavond aan
wezig zijn, vertelde de kapitein. Maar
door deze groep uit te nodigen wil ik
allen eigenlijk bedanken. Dit zijn de
mensen die het handenwerk hebben
verricht (en weer gebaart hij met
zijn met littekens overdekte handen)
en juist hen ben ik zo dankbaar.
Het is voor het eerst sinds de ramp-
middag en de daarop volgende verple
ging van de kapitein en zijn tweede
stuurman in het gemeenteziekenhuis
Zuidwal in Den Haag, dat kapitein
Gauslaa met zijn Artemis een Neder-
Advertentle
Weg... keelpijn!
door Wybert hoest-
bonbons op kruidenbasis
Wybert uit haar Zwitsers
laboratoria! Met plas
tic binnenverpakkinj.
Vraag ze bij uw apotho
[s
Pflfri
218) Bossen hebben vaak een on
weerstaanbare en geheimzinnige be
koring. die zich niet gemakkelijk laat
analyseren. Trekt ons de sprookjes
achtige sfeer, waarin het bos sedert
onze kinderjaren werd betrokken? Is
het de overweldigende pracht van
kleurschakeringen en de majestueuze
kracht van bet opgaande hout dat ons
overweldigt en klein maakt? Of is
het de stilte die ons tot inkeer brengt
en ons doet beseffen te staan op oude
grond, die tientallen van eeuwen
ongerept bleef?
We weten het niet. maar dit laatste
is in ieder geval ijdele hoop. want
geen stukje bos In Nederland heeft
de eeuwen overleefd. De bosvernie-
ling in ons land
begon reeds in het
Steentijdperk. En in
de Bronstijd moesten
grote stukken bos
plaats maken voor
heidevelden. tfaar-
mate in die dagen
de bevolking toe
nam, werden op de
betere gronden vele
bossen omgezet in bouw- en grasland,
waardoor reeds in de middeleeuwen
een toestand ontstond, die door de
plantensocioloog als cultuursteppe
wordt aangeduid. Wilde Nederland
niet boomloos worden, dan diende
reeds in die tijd in ijltempo tot aan
planting van bossen te worden over-
Zo dateert het Haagse bos van 1493,
de Haarlemmerhout van 1585. De bos
sen rond Breda Mastbos bij Gin-
neken, Liesbos bij Princenhage
werden omstreeks 1505 aangelegd
TOCH IS
HET ZO!
door Graaf Hendrik UI van Nassau,
die het zaad daarvoor uit Duitsland
en Scandinavië liet komen. Ook Wil
lem van Oranje beeft veel voor de
uitbreiding van deze bossen gedaan,
maar tijdens de tachtigjarige oorlog
werden zij voor oorlogsdoeleinden
ontzettend geplunderd.
Het moet zeker merkwaardig wor
den genoemd, dat men zich in de
17de, 18de en de eerste helft van de
19de eeuw minder aan de bossen ge
legen liet liggen dan enige eeuwen
tevoren. In 1833 kon hier te lande
nog slechts 169.000 ha bos worden
geteld, terwijl de oppervlakte aan
woeste grond niet minder dan 900.000
ha besloeg. Zelfs in de tegenwoordige
tijd, nu vrijwel
iedere vierkante
meter wordt be
bouwd, is bet bos-
oppervlak aanzien
lijk groter dan een
eeuw geleden, t.w.
ongeveer 250.000 ha.
Desondanks blijft
Nederland een van
de bosarmste lan
den ter wereld. Geen land van uit
gestrekte wouden en hoogvliegende
arenden, maar een plekje grond met
eenden en sloten, en dan wijzelf nog
met ons 11 miljoenen. Voltaire vatte
dit alles samen in de vilaine uit
spraak „canards, canaux, canailles,
wat in onze oren niet erg plezierig
klonk.
Maar weet u, dat diezelfde Voltaire,
die zich zo laatdunkend over ons land
uitliet, bjj voorkeur de Nederlandse
wetenschap raadpleegde
in zijn kraam te pas kwam?
landse haven aandoet. Het zwaar be
schadigde schip werd destijds naar het
moederland terug gesleept en weer op
geknapt. Ruim twee maanden na het
ernstige ongeluk voer een vernieuwde
Artemis weer uit. Vier bemanningsleden
konden deze reis echter niet meer mee
maken...
Hoe kon het anders, de rampdag van
anderhalf jaar geleden werd gisteravond
opgehaald.
Zo was het op die rampzalige ne
gende juni:
De 10.945 ton metende tanker
Artemis voer uit, van Pernis naar
Frankrijk vol met licht ontvlam
bare olie. Het Noorse vrachtschip
Luksefjell van de Oranje-Fjell-
lijn liep od het moment van pas
seren uit het roer en de landge
noot van de rederij Jörgen Bang
uit Kristiansant werd midscheeps
geramd. Een enorme steekvlam
spoot uit de Artemis en in een
oogwenk was er een laaiende
brand. Er ontstond paniek, ma
trozen sprongen overboord, ook
de officieren.
De kapitein bleef kalm, ondanks
de ernstige verwondingen die hij
had opgelopen. Hij liet het schip
draaien, zodat de wind geen kans
zou krijgen de vlammen naar het
achterschip te jagen. De Neder
landse kustvaarder Heiloo pikte
een groot deel van de bemanning
op. David Kodde en Henk de
Weers van de reddingboot Presi
dent Jan Leis, sleepten samen met
de Ierse korporaal Paddy Hender
son van het Britse kamp in de
Hoek, de kapitein, de chef-hof
meester en de tweede stuurman
van boord. Ondertussen was het
blussingswerk in volle gang en
met levensgevaar werkten Hoek
se en Rotterdamse brandwachts
op de gloeiende stalen kolos. De
brand werd geblust, de gewonden
werden naar het ziekenhuis over
gebracht, maar voor chef-hof
meester Arvid Johannsen kwam
redding te laat. Drie jonge matro
zen. 17, 18 en 20 jaar, werden
nooit teruggevonden.
Al die treurige feiten kwamen gister
avond weer naar voren en men werd
er stil onder. Maar het leven ging door
en de Artemis voer weer uit. De brand
wachten blusten nieuwe branden, de
reddingboot trotseerde barre zeeën en
in het ziekenhuisbed, waar kapitein
Gauslaa verpleegd werd, kwamen weer
vele andere patiënten.
Vergeten werd het drama niet,
maar men kon ook over andere din
gen praten en dat deed men gister
avond, in alle gemoedelijkheid die
men zich aan boord van een schip
kan voorstellen. Voor de gasten van
kapitein Gauslaa was de uitnodiging
een verrassing geweest. Redden,
blussen en verplegen, kortom de hel
pende hand bieden, mensen helpen
waar het kan, het is hun dagelijks
werk. Het is hun beroep, dat zij zelf
kozen. Een uitnodiging voor een be
dankje verwacht je dan ook niet.
Diep onder de grond op de Ame
rikaanse luchtmachtbasis Van-
denberg bevinden zich de lan-
ceerinrichtingen van de Atlas
raketten, de geleide projectielen,
die een steeds belangrijker
onderdeel gaan uitmaken van
Amerika's defensieve kracht. De
apparatuur voor het lanceren
van deze raketten is in een spe
ciaal vertrek geplaatst, vlak bij
de eigenlijke lanceerplaats. Op
de rechtse foto ziet men een
Atlas-raket vlak voor de
lancering.
R.P.S. doet mee
Ten behoeve van het onlangs in het
leven geroepen spaar- en reisfonds
Wij komen heeft de Rijkspostspa:
bank een regeling getroffen waar
door het mogelijk is dat ouders
emigranten en hun kinderen in
vreemde op één spaarbankboekje
kunnen sparen voor een reis naar de
kinderen of voor een reis van de kin
deren naar hun ouders.
Door massavervoer zullen de prijzen
zeer waarschijnlijk belangrijk kunnen
worden verlaagd. Op het noodfonds, dat
bedoeld is om naast het eigenlijke
spaar- en reisfonds in dringende geval
len te kunnen helpen, is inmiddels een
aanzienlijk bedrag gestort waardoor het
mogelijk is geworden reeds terstond de
eerste gevallen te kunnen behandelen.
Bijv. van ouders die nog niet voldoen
de hebben gespaard doch wier kind in
den vreemde ernstig ziek is of een on-
1 geval is overkomen.
Protest bij V.N.
tegen Franse
martelpraktij ken
De Afrikaans-Aziatische groep
in de Verenigde Naties heeft se
cretaris-generaal Hammarskjoeld
een brief gezonden, waarin wordt
geprotesteerd tegen de folterin
gen en andere vormen van on
menselijke behandeling, die op
grote schaal door de Franse au
toriteiten in Algerije zijn bedre
ven. Dit blijkt, aldus de brief,
uit het Rode Kruis-rapport dat
op 15 december j.l. aan de Franse
regering is aangeboden.
Een samenvatting van het rapport,
door het Franse blad Le Monde gepu
bliceerd, is in de brief bijgevoegd. Zo
als bekend heeft een delegatie van het
internationale Rode Kruis, met toe
stemming van de Franse regering, een
onderzoek ingesteld in gevangenissen en
interneringskampen, waar Algerijnse
opstandelingen gevangen worden gehou-
De Afro-Aziatische groep verklaart dat
de in het rapport vermelde omstandig
heden een flagrante schending van dc
meest elementaire beginselen van men
selijkheid vormen. De V.N. hebben de
plicht, aldus de brief. Frankrijk ertoe
te brengen een eind te maken aan deze
praktijken.
Makarios geeft de
moed nog niet op
De Britse onderminister van
koloniën Julian Amery heeft gis
teravond zijn besprekingen met
Cypriotische leiders beëindigd en
is naar Londen teruggekeerd. De
besprekingen over de omvang
van de Engelse basis op Cyprus,
nadat dit onafhankelijk zal zijn
geworden hadden geen enkel
resultaat.
De Cypriotische leiders hebben ver
klaard. dat ook deze besprekingen tot
nfets hebben geleid.
Uit Nicosia wordt gemeld, dat a,
bisschop Makarios en dr. Kutchuk
plan hebben opgesteld, dat zal worden
uitgevoerd als het Britse standpunt (ba
ses van 300 vierkante kilometer opper
vlakte totaal) niet dichter bij het Cy
priotische standpunt (90 vierkante kilo
meter) komt en het risico blijft be
staan dat de onafhankelijkheid van
Cyprus wordt uitgesteld.
Het plan zou voorzien in de organi
satie van parlements- en gemeente
raadsverkiezingen op het eiland en de
uitroeping van de onafhankelijkheid
eventueel zonder Engelse goedkeuring.
Aartsbisschop Makarios verklaarde,
dat nog niet alle hoop op een vergelijk
verdwenen was. Op de vraag of een
hervatting van de onderhandelingen tot
gevolg zou hebben dat de onafhankelijk
heid op 19 maart tot stand komt, ant
woordde hij: „Misschien".
Advertentie
Scandinavië wil
Eisenhower zien
Zweden heeft president Eisenhower
uitgenodigd op zijn reis naar Moskou de
Zweedse hoofdstad aan te doen. Vorige
week ontving de Amerikaanse premier
al een uitnodiging van Finland. De Deen
se regering zal een soortgelijke invitatie
nog versturen.
Ook in Noorwegen zal Eisenhower wel
kom zijn. Het Noorse ministerie van bui
tenlandse zaken zal hem echter niet of
ficieel uitnodigen. De Noorse hoofdstad.
Oslo, bereidt zich intussen voor op het
bezoek van Mikoyan, de eerste vice-
premier van de Sowjetunie, die op weg
van Cuba naar Moskou Oslo zal bezoe
ken en waarschijnlijk premier Gerhard-
sen en de minister van buitenlandse za
ken, Halvard Lange, zal ontmoeten.
OP EN TOP DROPl
Viermogendhedenstatus aanhouden
Oppositie vóór
eensgezinde
politiek
(Van onze correspondent in Bonn)
Rustig en zakelijk heeft de West-
duitse bondsdag gisteren gedebat
teerd over de buitenlandse politiek
der bondsregering. Het debat was
uitgelokt door een interpellatie van
de liberale „Vrije demokratische
partij". Verrassend was de een
stemmigheid, waarmede regering
(bij monde van bondskanselier dr.
Adenauer en minister van buiten
landse zaken dr. von Brentano),
coalitiepartijen en oppositie uit
drukking gaven aan hun vastbeslo
tenheid om aan de huidige viermo-
gendhedenstatus van Berlijn vast te
houden.
De woordvoerder van de oppositione
le sociaaldemokratische partij, Erler,
erklaarde zich namens zijn fraktie be-
eid om met de coalitiepartijen tot een
gemeenschappelijke buitenlandse poli
tiek te komen, stelde die echter afhan
kelijk van betere informatie van en
vooroverleg met de oppositie alvorens
de regering beslissingen neemt.
In het middelpunt van het debat stond
:n verklaring van bondskanselier dr.
Adenauer, dat in de belangrijkste pro
blemen der Westduitse buitenlandse po
litiek de partijen ©en lijn dienen te trek
ken. Hij wees er op. dat in West-Ber
lijn deze eenstemmigheid tussen (so
ciaaldemokratische) regering en (chris-
telijkdemokratischc) oppositie ten aan
zien van de onveranderlijkheid van de
status van Berlijn en zijn verbonden
heid met de bondsrepubliek al lang be
staat. Op de bank der deelstaatverte
genwoordigers knikte Westberlijns bur
gemeester, de socialist Willy Brandt, in
stemmend.
De komende topconferentie noemde
bondskanselier Adenauer de test der
ernst van de Sowjetunie om tot een wer-
De regering zal de landbouw
bedrijven, die door de droogte in
1959 zwaar werden getroffen,
steunen met een bedrag van
maximaal 27.5 miljoen gulden.
Deze beslissing werd genomen
in verband met het uitzonderlijk
karakter van de droogteschadc.
De geldelijke tegemoetkoming zal
alleen en met inachtneming van een
weistandsgrens worden toegekend aan
zwaarst getroffen bedrijven.
Door de stichting hulpfonds droog-
teschade landbouw 1959, waarin de
drie centrale landbouworganisaties, de
drie landarbeidersbonden en het land
bouwschap samenwerken, wordt een
verdeelschema opgesteld voor de hulp
die het landbouwbedrijfsleven zelf zal
Binnenkort hoopt men op beschei
den schaal een begin te maken met
de eerste uitkeringen.
met regeringschef Chroesjtsjef
te onderhandelen dat hij desondanks be
reid is om zijn correspondentie met hem
voort te zetten. „Men moet nooit de
moed opgeven", aldus de bondskanse
lier, die zei, dat Berlijn niet tot de Sow
jetunie maar tot Duitsland behoort en
voor de Berlijnse bevolking het recht
opeiste om zelf over zijn lot te beslis-
Adcnaucr onthulde dat president Gron-
chi van Italië tijdens diens recente be
zoek aan Chroesjtsjef gevraagd bad hoe
dc Russische leider tegenover een volks,
stemming In West-Berlijn stond.
Chroesjtsjef bad geantwoord dat hij
slechts het zelfbeschikkingsrecht van
dc Westberlijners op handels- en sociaal
gebied kon erkennen en beslist niet
meer. Adenauer noemde dit een zeer
ernstige verklaring.
Gisteren hield de Oostduitse eerste-mi-
nister, Grotewohl, in het parlement een
rede, waarin hij zei, dat Oost-Duitsland
bereid is een vredesverdrag te sluiten
met alle landen die dit willen, als West-
Duitsland geen bereidheid zou tonen bin
nen redelijke tijd een vredesverdrag
voor geheel Duitsland te tekenen. Hij
kondigde voorts de vorming van een
Oostduitse verdedigingsraad aan, die
de nodige maatregelen moet nemen voor
de veiligheid van Oost-Duitsland.
Advertentie
PAS OP KEELGEVAAR
NEEM ROTERSEPT!
Kruiswoord puzzel
Horizontaal: 1. onderling verband; 8.
familielid: 9. gelijk; 10. boom; 12. wa
ter in Z.H.; 13. Europeaan; 15. ontken
ning (spreektaal); 17. duikereend; 19.
water in Utrecht; 21. zoon van Seth;
23. meisjesnaam; 24. geheel de uwe
afk., (Lat.); 25. schande; 26. voegw.;
27. zuiver; 29. koemestvocht; 31. vlak
temaat; 32. term bij het schaakspel:
34. koor van zangers; 35. stok; 37.
eikenschors; 39. meisjesnaam; 41. hoek-
balkon; 43. paardekracht (afk.); 44. al
de personen die men in dienst heeft.
Verticaal: 1. welaan; 2. bijwoord; 3.
insekten etend zoogdier; 4. voorzetsel:
5 stengel, inz. van grassen en granen; 6
biersoort; 7. voorna am w.8. doordrin-
14. achting; 16. eenjarig kalf;
18. muzikaal toneelspel: 20. nobele: 22.
gem. in N. Brab.; 23. vogel; 28. Euro
peaan; 30. vaartuig; 32. soort kleed; 33.
twijg; 36. aardsoort; 38. eer; 40. voor
zetsel: 42. term bij het boksen (afk.);
43. meervoud (afk.. Lat.)
f 9. Bot 6 Cftg—Voq,
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. piste; 5. staal; 10.
Eder; 12. olie; 13. ge; 14. Andel; 17.
de; 18. eek; 20. eer; 21. pas; 22. ra;
24. Ne; 25. aalt; 26. rups; 28. as; 30.
te; 32. aan; 34. sap; 36. roe; 38. ar;
39. Sinon; 41. R.D.; 42. riet; 44. Anai;
46. takel; 47. trans.
Verticaal: 1. pegel; 2. Idee; 3. Se; 4
tra; 6. tol: 7. al; 8. Aïda; 9. leest; 11.
edel; 15. Ne; 16. er; 19. kraan; 21. pe
per: 23. als; 24. nut; 27. vaart; 29.
kant; 31. pedis: 33. aria; 34. si; 35.
Po; 37. Oran; 39. sté; 40. nar; 43. e.k.;
45. na.
Advertentie
BH
met Akkertjes
r
zijn
„nare dagen"
L J
geen
nare dagen)
I 1
meer
AKKERTJES
flitsen uw klachten weg
