PSALTEK-IIÏS
Sybe «Jan
GEESTELIJK
LEVEN
beter, maar niet c/oecl c/eneeg 1
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 30 JANUARI 1960
iEen preek met drie punten
!.|A1c we afgaan op de volksmond is „geloof" geen sterke
t; basis om op te bouwen. In de praktijk vertalen wij
J tenminste: „Ik geloof" met „Ik weet het niet zeker".
J Als u ergens onderweg een jongen de weg vraagt en
hij zegt: „Ik geloof dat het die kant uit is", dan zoekt
J u onmiddellijk een betere gids. Als de mensen gaan
zeggen „ik geloof" dan is er een behoorlijke marge
van onzekerheid.
als wij in ons spreken die uitdrukking wat
meer kracht bij gaan zetten door het woordje „wel",
wordt hij nog negatiever. Als de leraar tegen zijn
n leerling zegt: „Jij gelooft het wel", dan is zijn werk
n ver van voldoende, dan heeft hij beslist niet gewerkt.
Ie In dit verband
Vergeten, eer het
bekend is?
de psalmberijmingen. Naast het Psalter-Hasper en het Dichters-
psalter krijgt de kerk nu het psalter-Muns aangeboden. Achttien jaar
geloven dus identiek met luilakken, lang heeft de Utrechtse gereformeerde predikant ds. L. W. Muns aan'
J"fceloven wordt in nog een ander verband gebezigd en deze psalmberijming gewerkt. Hij heeft zich niet laten ontmoedigen
SïVmakïn, vS?'bishopmbSKTdi?dfze'wS door het.feit dat ds. Hasper reeds in 1936 een psalmberijming publi-
heeft medegedeeld dat hij op zijn tachtigste verjaar- ceerde. Hij heeft zich zelfs niet laten ontmoedigen toen de Gerefor-
J~~ 1 1""" meerde Kerken op 13 april 1950 een dankstond hielden in de gere
formeerde Oosterkerk te 's-Gravenhage, omdat de synode onder
meer het Psalter Hasper geschikt verklaard had voor de eredienst.
En toen de proeve van een nieuwe psalmberijming, die reeds de
naam het Dichterspsalter werd gegeven, Hasper verdrong, is hij
onvermoeid verder gegaan.
dag met emeritaat wil gaan, zou gezegd kunnen
den: „Hij moet er aan geloven". Wekenlang is men
a. in de Oostduitse pers al bezig om hem te wippen,
j.l Iemand die „er aan geloven moet", wil men kwijt
of men wil hem er van langs geven. Geloven in dit
verband is dus zelfs een straf.
ïen nieuw geloof
Dezt
ge- heid over de inhoud van
19 looft niet verlost, zoals de bijbel zegt,
straft. Geen wonder dat velen niet rrteer willen luis- rj-crio
teren als de kerk hen oproept tot geloof. Wat posi- raspers wi
tief had moeten zijn is in de volksmond negatief ge- ook een kritiek op het
worden. Wat mensen had moeten winnen stoot juist Dichterspsalter. De kerk
Misschien trof het ons daarom dat in een communis- beeft tot nu toe niet
tisch partij-orgaan dat in Praag verschijnt,
gepleitHf fjf T
kunnen kiezen uit deze
twee. Ds. Muns heeft nu
zijn psalter geleverd als
Hjeen nieuwe bijdrage om
de teleurstellingen, veroorzaakt de kerk te helpen tot
„wetenschappelijk geloof". De om-
i standigheden van dit pleidooi zijn wel heel opmerke-
lijk. Het blad constateert dat bij vele partij-leden een
groeiende vermoeidheid te bespeuren is. Zij komen
I onder invloed J
door het falen van de nieuwe maatschappij die
opgebouwd.
^ïet blad zegt dat de christenen als het moeilijk ging
I en er veel teleurstellingen waren altijd het geloof
hadden om de moeilijke tijd te overbruggen tot het
beloofde volmaakte zou komen. Dat nu, zegt hét
tij blad, hebben wij ook nodig. Niet een religieus ge-
\mi loof natuurlijk, maar een „wetenschappelijk geloof",
jwat dat dan ook moge. zijn.
y
zen van zijn berijming
vragen wij ons af of
deze nieuwe bundel wel
het antwoord is. Hij
vermijdt een aantal ge- -
breken van Hasper, ver
mijdt eveneens een aan
tal tekortkomingen van
het Dichterspsalter, maar
bezit zelf evenzovele ge
breken. Eerlijk gezegd
hebben toe bewondering
voor de uitgever J. Nie-
meijer in Groningen, die
het aangedurfd heeft
deze bundel op de markt
te brengen.
We hebben ons afge
vraagd of deze nieuwe
berijming wel op een op
portune tijd is gekomen.
De kerken zijn al te zeer
bezig met het Dichters
psalter om veel oog te
hebben voor een nieuwe
berijming. De Hervorm
de Kerk heeft Hasper
verworpen en zal om
precies dezelfde redenen
dit psalter wel verwer-
Lofzang van Simeon
Volgens de oude berijming:
Zo laat gij, Heer, uw knecht,
naar 't woord hemtoegezegd,
thans henengaan in vrede,
nu hij uw zaligheid,
zolang door hem verbeid,
gezien heeft op zijn bede.
Een licht, zo groot, zo schoon,
gedaald van 's hemels troon,
straalt volk bij volk in d'ogen,
terwijl 't het blind gezicht
van 't heidendom verlicht
en Israël zal verhogen.
Volgens de berijming-Mu
Zo laat gij. Heer, uw knecht
naar 't woord hem toegezegd
thans gaan in volle vrede
nu hij uw zaligheid,
voor ieder volk bereid,
gezien heeft op zijn bede.
Nu ziet het heidendom
uw heerlijkheid alom:
het licht schijnt allerwegen!
Nu wordt, naar uw bestel,
hei heil van Israël
door ieder volk verkregen.
het Muns ook „heel zijn rijksgebied
n is zinge Hem een lied", terwijl de
niet bijbel zegt: „God is de Korting der
betere berij- ganse aarde". De macht van God
strekt zich niet alleen uit over
Jo- het gebied dat Hem toebehoort,
over heel de aarde, dus ook
de volkeren die zich tegen
gebleven hoewel zij niet Hem hebben gekeerd. En in de
de eredienst, bijbel wordt helemaal niet gezegd
dienst, dan leven zij niet
hart van het kerkvolk en
het beter om helemaal
te proberen tot
ming te komen.
Dan zouden de liederen
hannes de Heer veel meer kerk
lied zijn. Want die liederen zijn
in leven gebleven jjgj gjf
gezongen werden
geloof is concreet
[aar al proberen deze communisten dan iets van de
kerk te leren. Toch hebben zij de wezenlijke inhoud
het bijbelse „geloven" niet begrepen. Zij hen-
ben slechts een vierde valse uitleg van het woord
Kil gegeven.
jeloof is meer dan een wissel op de eeuwigheid. Ge
loof is veel meer dan een alleen maar: „Jongens
^■Jde tanden op elkaar".
,p ^derdaad is geloof „de zekerheid der dingen die
flajhoopt" volgens Hebreeën 11:1. Maar dat wil niei
ei zeggen dat we ons dus in geloof vastklampen aar
wat misschien in een heel verre toekomst zal gebeu-
br|ren. Wij leven niet naar de verlossing toe," maar ui'
aisjde verlossing.
e vjeloof is daarom ook het bewijs der dingi
ziet. Onze kracht is niet dat het in de toekomst
apji anders zal worden, maar dat het nu reeds voor ons
's landers is. Geloof is geen cheque, die geen cent
rett waard is. zolang wij hem niet inwisselen bij de bank.
te! Hoe groter dé bank, hoe langer de mens moet wach-
ijf ten eer zijn cheque is verzilverd. In de hemelse Bank
ïmoeten we dan zelfs een mensenleven wachten.
etBkaar zo is het niet. Geloof is de verwezenlijking van
„iGods beloften. Geloof is als een papiertje van de Ne-
Bank. Er staat op tien of vijf en twintig
"^■[gulden. Dat wil zeggen dat de Bank beschikt over
mie waarde. En .overal waar wij komen kunnen wij
biljet gebruiken om iets te kopen, omdat de klui-
^v.zen van de Nederlandse Bank het geld bevat. Zolang
t4wij op aarde leven neemt het geloof de plaats
in de hemel voor ons klaar ligt. Geloof
icholabstract maar concreet.
Vele gelovigen hebben
Hasper gekozen en zijn lang keruM
Zij zijn verguisd door kerkmusici, dat iedereen God prijst. Neen,
vrijwel geen gelo- tegendeel de gelovigen prijzen
die bundel onbe- God. omdat zij weten dat Hij God
de ongelovigen.
niet voldaan over wat er
Gereformeerde Kerken met die
berijming is gebeurd. En wie
nog niet gekozen heeft, dunkt
ons, is het psalm-gekrakecl
•vi moe. De kritiek op de berijmin
gen is al te fel geweest om bij
het gewone kerkpubliek nog be-
Ondanks alle verzet ble-
de
die liederen zingen
ten van velen.
Wat wij nodig hebben
eredienst is niet slechts een mo
derne berijming, omdat de psal
men anders vergeten zouden wor
den, maar een berijming die een
snaar doet trillen in de harten var
de mensen.
Evenals velen gaat ook
Verkeerd
Iets soortgelijks zien we ook In
de boetepsalrn van David. De ou
de berijming legt sterk de nadruk
op liet feit dat de mens met zijn'
zonde tot God komt. Muns ech
ter zingt: „Schenk mij. o God,
Muns uit van de betwiste stelling ontferming in mijn
dat de psalmmelodieën een uniek spreekt ook wel over schuld,
de kerk, dat
Hij
langstelling te verwachten voor bezit
nog weer een berijming. Neen, mer prijsgegeven mag worden, dat het is alsof hier
Psalter-Muns ral niet met open ^„èrgrnofdïvraïll'estïld smeken1"
armen wonden ontvangen, eer- op deze pagina of niet juist die worden
der met een zucht van: „Al
weer
Handhaven
af staan van ons modern mu
zikaal gevoel, de psalmzang in de
weg staan, maar op die vraag
gaat ds. Muns niet
ie geloven dat we er zijn ais we
maar een goede berijming heb
ben. en daar heeft hij een groot
aantal jaren van zijn leven aan
gegeven,
Restauratie
vergeving over de zonde komt
ar om genezen te
het verdriet veroor
zaakt door de gevolgen van de
Titelblad ran oud liederenboek
Ds. Muns heeft een uitvoerige in
leiding geschreven, of als men
wil een 1 beknopte beschouwing,
,Het berijmen van de psal-
Reeds in een van zijn eer
ste alinea's schrijft hij: „Wan
de kerken de Psalmen voor
de eredienst zouden afschaffen,
zou het waarschijnlijk met heel harten
het psalmzingen, gauw gedaan ons eei
zijn". Deze zin werpt.een wel erg oude Staten-berijmfng kunnen
schril licht op de psalmzang in. he-l opreken .van een verbetering. Het
algemeen. Als "dit w.aar is, zullen }g aneen maar de vraag of de
wij dan nog koste wat het kost verbetering goed genoeg
de psalmen voor de eredienst betwijfelen we.
handhaven? Als zij spoedig ver- Volgens de titelpagina hebben
geten goed zouden zijn als ze niet we te maken met een berijming
de kerk gezongen worden, uit het Hebreeuws, maar dan
Er zijn ook ogenblikken dat ds.
Hij schijnt Muns beslist een verkeerd woord
gebruikt, b.v. in psalm 42, „Als
een hinde die na 't jagen naar
het koele water smacht". Indertijd
waren wij niet erg voldaan over
de vertaling van de dichters van
deze psalm, maar dit kan zeker
ofidoor zijn^Derjjming de njet Waarop heeft deze hinde ge
jaagd. op de Jager? In de bijbel
Vergeleken met de wordt helemaal niet over jagen
gesproken maar zelfs als
beeld willen gebruiken zullen we
dat Je hinde toch nog altijd als de
gejaagde en niet als de jagende
moeten afschilderen.
Bladspiegel uit
kiezen uit al de verschillende be
rijmingen die er zijn, in plaats
van een bepaalde berijming te
aanvaarden. Misschien dat dan de
naam van Muns toch nog door
zijn liederen zal voortleven.
Lofzangen
WIJ vermoeden echter dat als
zijn naam blijft voortleven door
zijn gedichten dit niet zal zijn
door deze berijmde psalmen,
maar door de drie lofzangen die
hij ook opnieuw heeft berijmd. Tot
nu toe is over die lofzangen nog
niet zoveel gesproken en ds. Muns
heeft daarmee een tamelijk
braak liggend terrein betreden. En
rijn berijmingen van de lofzan
gen troffen ons meer dan zijn
psalmberijmingen. Ook al kunnen
wij niet roemen over de eerste
regel van het derde couplet van
de lofzang van Ztcharias: ,,U,
kindje, wacht een heerlijk lot."
Het bijbelse. En gij, kind, zult
een profeet des Allerhoogsten he
ten", klinkt toch wel heel wat
minder zoetelijk. Toch verdienen
deze nieuwe gezangen zeker waar-
Het Psalter-Muns is wat het
pretendeert te zijn: duidelijk,
eenvoudig, zingbaar voor de ge
meente, en leerbaar voor kin
deren. Alleen vragen we ons af
of dit alles wel voldoende is
voor de kerk. We zijn bang dat
deze berijming al vergeten zal
zijn, eer zij nog bekend is ge
worden.
Preek voor dief
Uit een kerk te York in de
Amerikaanse staat Pennsylvania
is een bandrecorder gestolen.
Het toeval wil dat zich op een
band in het toestel een preek
bevond over het gebod Gij zult
niet stelen.
hebben zij geen plaats in de e
Wat zal
deze bundel C
TESTAMENT VAN EEN BISSCHOP
sprak uitvoerig over Romeinen 13
Bisschop Dibelius, die deze week heeft medegedeeld, dat steld is. en ik wil haar gehoor- om persoonlijke aanvallen te be-
j i i j zaam zijn, zolang mijn geweten ginnen.
zich volgend jaar uit het openbare leven hoopt terug te het toestaat Afscheid
fekken, heeft tevens van de gelegenheid gebruik gemaakt
i - uoen in 1945 het communisme jn h»t slot van ziin rede zei
in duidelijk uit te leggen hoe hij staat tegenover het gedeelte in Oost-Duitsiand mnot.t
kunnen maken 1
men, want de bundel geeft
der de indruk een uitvoerige i
tauratie te zijn dan een geheel kerken uiteindelijk toch straks te
niéuwe berijming.
Zo begint bijvoorbeeld psalm
129:3 met „Dan hieuw de Heer,
rechtvaardig als Hij is". Inder
daad gebruikt ook de Nieuwe Ver
taling nog het woord houwen,
maar deze verleden tijd is toch
eigenlijk rijkelijk verouderd. Bo
vendien spreekt ds. Muns in na
volging van de Oudé Vertaling en
de Oude Berijming over afhouwen
en niet over doorhouwen zoals de
Nieuwe Vertaling dit geeft.
Leuke dominee
Alles kuit je aanleren, zelfs f
Dal
mcte overheden te gehoorzamen. In een geschrift i
KaiIje heeft hij verklaard, dat niet iedere -overheid Van Gód
en er omstandigheden kunnen zijn waarin ons geweten
ar'd r verbiedt de overheid te gehoorzamen. In de gespannen
3»teer tussen de kerk voor en achter het ijzeren gordijn en
•I de moeilijke omstandigheden waarin de Oostduitse k
tyrkeert, sloeg deze gedachte in als een bom. De commu-
de sten zagen haar zelfs als een persoonlijke aanval.
t. JuTijdens de synode heeft de bis-
nlhop verslag uitgebracht over
hdn werkzaamheden in het afge-
pen jaar. Omdat zijn geschrift
jet v zeer een twistappel is gewor- j
}n, ging hij uitvoerig in op zijn
leologische inzichten. Hij wi"
- ju geschrift voorzien van i
"^Tirsoonlijk „pro- en epiloog".
f pe bijna tachtigjarige bisschop
/^rtelde aan zijn ernstig luiste-
ind gehoor dat hij opgegroeid j
ag in de door de Lutherse ker- i
in algemeen aanvaarde gedachte j
ft iedere overheid door God is
ingewezen en dat het daarom de
'ncht van de christen is om die
ferheid in alles te gehoorzamen.
b 1918 is hij echter tot de over-
Bging gekomen dat bepaalde
forwaarden die Paulus als van-
ilfsprekend aannam niet meer
ilden voor staten met een demo-
jatischer grondwet. Hij vond het
S joeilijk om Romeinen 13 te plaal-
J in in de tijd waarin- de ene re-
j iring van de Weimar-republiek
niet moediger beleden, niet trou-
bisschón when erkennen. „Ik heb mijn best 4
uwiLHup gedaaili om Gods wil te verstaan wcr gebeden, niet blijder geloofd
niet dieper bemind heb. Maar
uit deze
niet geleerd hadden. Een hogere geloof in de barmhartigheid
waardering voor het persoonlijk van God.-'
bezit, grotere verantwoordelijkhe-
Hoewel Dibelius zijn laatste,
i oord nog niet gesproken heeft,
hoewel hij zijn afscheid nog moet
preken, nog een jaar lang het
roer in handen zal houden,
zeker nog menige beschuldiging
goede wille waren en
m voor ons volk iets
nieuwe regiem
kep. die v
nog zijn
groots te
Maar toen het regiem zelf ging
beslissen wat goed en slecht was.
ontdekte bisschop Dibelius dat hij
nog eens dezelfde problemen moest
doorworstelen van - j
de oorlog. „Als de men
gaan beslissen wat goed
keerd is dan is de regering geen
dienaresse Gods meer. En de ge
hoorzaamheid die de mens haar
moet schenken komt voort uit an
dere overwegingen dan dat de
overheid goddelijke rechten bezit."
Er zijn ook ogenblikken dat ds.
Muns de Nieuwe Vertaling wel
volgt maar dan in wel heel onge
lukkige uitdrukkingen. Hij schrijft
in psalm 123:1 „Een dienares
komt haar gebiedster smeken".
Zelfs de Oude Berijming is in de
ze zin vlotter en moderner.
Er zijn ogenblikken dat ook de
nhoud van de bijbeltekst zeer on
voldoende wordt weergegeven.
Psalm 47 is een lofpsalm. In zijn
slot laat de psalmist zien, waar
om de gelovige zijn Heer moet
Deze uitleg is volkomen
islr voorgehoude!
dr. Schindler i
t methode voor
en. Ilü vertelt o-
die alle gevoel i
I Het kind en zijn ouders
Dompke en Tjitske hadden teveel werk en te weinig geld
om hun Kinderen te verwennen, maar lief hadden zij hun
kroost wel. Ze hadden verder tijd noch lust om zich in zware
paedagogische boeken te verdiepen en daaruit te leren dat
alles wat ouders doen bij nader inzien volkomen verkeerd
is. zodat de ouders op de duur vrezen wat dan ook te doen, g
al weten ze dat niets doen ook al verkeerd werkt. Ach, de
vaders en moeders van 1960 hebben het in dat opzicht heel g
wat lastiger dan hun vaders en moeders in 1930: de wereld
gaat er wel op vooruit! Toen was het voldoende om van je rt1
kinderen te houden: kom daar nu eens om! S
•ef ill' de
hij be
zijn hoofd geslingerd zal wegvertaald. Ds. Muns blijft
krijgen, heeft deze stoere gelo- uitroepen: „prijst den Heer. Alles
c gebreken als volgt: hy
lns iedere dag eeii goede mop en
onthield hem. De volgende dag
vertelde hy hem aan ieder die hy
tegenkwam. Dit deed hij iedere
dag. Meestal had degeen die hy
zyn mop vertelde, er ook wel een
voor hem. Langzamerhand leerde
hy een goede mop te, onderscheiden
en na een tydje had hy voor byna
iedere gelegenheid een passende
grap. Hy stond weldra in de omge-
ving bekend als de geestelijke met
de goede grappen. De mensen za
gen Item graag kom
De kleine Sybe Jan en zijn
broertjes en zusjes werden dus
nog al eens aan hun lot over
gelaten. Er waren geen kinder
juffrouwen of huishoudsters in
de buurt om hen te kastijden
Uit de praktijk van een
MAATSCHAPPELIJK
WERKSTER
of te bederven. Er
geen kleuterschool o
te bevorderen. Maar
de avontuurlijkheid
Jan en zijn broertjes
Nou ja. veel
m de aanpassing aan het lager onderwijs
er was wel de wijdheid van de akkers, en
van het ouderlijk erf en de schuren. Sybe
en zusjes zijn dus toch niets te kort gekomen,
de zegeningen van de toenmalige
de twee
elf voor het recht afscheid genomen.
„Want Godes zijn de schilden der
aarde. Hij is hoog verheven".
In diezelfde psalm zegt ds.
dom
dus:
mocht u ent
- hebben, help
Grondslag
andere opvolgde.
Ommekeer
BISSCHOP DIBELIUS
[Toen brak de periode
1 nationaal-socialistische
jersing. In de theologische
a als een menselijke instelling van-
•- uit een menselijk gezichtspunt
bekeken kan worden.
„.odchop Dibelius Toen in de dagen van het nati-
definitieve ommekeer onaal-socialisme van de rechters
(en bekend werd dat de staat al- werd geëist dat zij niet^
zogenaamde waardeloze levens eeuwige geboden
ilde vernietigen (Euthanasie) en zouden spreken,
»t de Joden naar de gaskamers zichten van de
brden gedreven. Na er lang over tot de overtuigin„
gedacht te hebben kwam hij 13 nog wel van kracht
it de overtuiging dat de macht, dat
i, Romeinen 13
Vrijheid
Op welke gronden de mens dan
de overheid moet gehoorzamen
maakte bisschop Dibelius duidelijk
met een citaat van dr. Martin
Niemöllcr. Een christen is ecu
vrij heer over alle dingen en
de onderdaan van niemand. Een
christen is tegelijkertijd de dienst
knecht van alle dingen en de on
derdaan van een ieder.
Volgens Luther is er voor de
christen geen wet meer. Omdat hij
uit vrije gehoorzaamheid aan God
doet wat hij moet doen. Hij leeft
onder het evangelie. Maar Luther
heeft ook gezegd dat de gelovige
zich uit liefde laat opnemen in de
aar ae in- genieenschap van alle mensen en
Romeinen' lênf^uffuefdehwil hij ''zelfs zijn
leven geven als offer voor zijn va
derland en de gemeenschap.
Na. deze uiteenzetting deelde de
bejaarde bisschop mee dat de tijd
van het scheiden naderbij kwam.
Omdat hij niet wist of hij nog een
synode zou beleven verzocht hij
de vertegenwoordigers of hij nu
ST. NICOLA AS-GELOOF
Ds. Okke Jager in J. en
telukkig gevoel? Blyv.
E.-blad:
s kon zoveel ople\
hebben om onszell
18 versland het zv
-nde twyfel onmic
met de christen?
z.y tegen
;e!oof in God is toch
isthoudei
God recht
M - - .«Bctjtm» z°a's 1« 1
barvan Paulus zegt dat hij bo- naal-socialistische niet
[n ons is geplaatst met het der de r-" "fla jjBÉjfiij
Iristelijk geweten het eens is als
!t gaat om goed en slecht.
'Als deze overheid echter gaat
iggen dat zij wel zelf zal beslis- Bisschop Dibelius
m wat goed en slecht is. dan is „Dit inzicht heeft rr
ït fundament waarop Romeinen vrijheid teruggegeven. Zij schonk
i i 4. ^dienares mV 9oe^e Q^taeten om veel kerk weer zal verlossen van de
meriseliike te doen wat lijnrecht tegen het verzoeking om de geest van agi-
ftie "die natuurlijk kan nationaal-socialisme inging." tatie en propaganda die voor haar
b^uan „„der de toelatine Ook deze staat heelthii niet deur, £an
iedere vorm van gehoor, aam neut kracht. iiefde en orde gegeven,
ontzegd: ..De „entmythologisier- en njcj de geest dje jn artikelen
te" overheid is voor mij nog al- in de (kerkelijke en neutrale)
slechts tijd de staat die boven mij ge= pers meningsverschillen aangrijpt
ANTI-SKMITISME
Ds. Chr. W. G. Teeuwen in
Kerk"
Juist die hakpukruiskloddery
„De Strijdende
den. Hel
t lli!
i Joden. En daaroi
de ha
I berust weggenomei
ferheid niet meer e
t dan11 gpede.
bds, zoals alles wat zich ti
eipd verzet, maar die ..entmytho-
en oolEisiert" is (Bisschon Dibelius ho
pt. Nlbelt met dit woord die goddejij-
Dplos* achtergrond mist)
en in-
zo fataal
geldt. Of om'het kori te zeggen:
maar dan ook letterlyk niets voor I
beroerde tyden, als de kerken In:
steriliseerde baat, hun onderlinge t
latente meewarigheid jegens elkanc
dn voet wegdoen. De hakenkruisen
en op laffe postbestellingen klagen
Christus. Morgen zal bet bakenkrui
ren geklodderd worden, of ge er
De God des Verl.onds beeft een V
midden. En wee ons blinden, als w
DE .MODERNE MENS
In een artikel over het verkeersvraagstuk in
het blad „Reveille":
De chirurg, die ik \rocg zyn visie op liet verkeers-
wielen."
BESPAAR ONS
In hetzelfde blad schrijft ds. J. J. Poort over
het „Avondgebed voor elke automobilist" dat in
een aantal bladen is gepubliceerd:
Als ii zo onzeker bent aelitcr bet stuur, dan tieeint
u maar eens behoorlijk ryles. Zo is dat En als u
moordenaars naast u en in tt en achter de kilometer
teller ziet, dan vliegt u er maar eens uit met een boek
gaat
mobilis
tebede,
zo. Maat
t „lieve He.
van .christelijke, kitsch.
KLEINE DRIE
Ds. G. Fafié in het „Evangelisch-Luthers
Weekblad"
Concreet komt hel er, dunkt me, op neer, dal wc
ons afvragen of in de nabye toekomst in bepaalde
streken of wijken niet moet worden gezocht naar een
samenwerking van deze Kleine Drie idc Evangelisch.
Lutherse Kerk en de Remonstrantse en Doopsgezinde
irby eigen zelfstandigheid wordt
maast in ieder geval gebruik gc-
ict gemeenschappelijk gebouw en
Natuurlijk zal dan niet door
ieder elke zondag dienst kunnen worden gcljouden
op de beste tyd ntaar hoeveel leden van deze ker
ken komen werkelijk iedere zondag in de dienst
en natuurlijk zal men dan niet alle dagen over de
lokalen kunnen beschikken, maar is dat werkelijk
oederschap),
waard, maat
schappij kenden zij niet. Sybe Jan heeft z'p eerste sinaasappel ïj
aanschouwd op het kerstfeest in de kleine dorpskerk, waar
de dorpsharmonie luidruchtig „Stille nacht, heilige nacht"
speelde met telkens de boem van de grote trom. die de na- «-
druk op „nacht" legde. Sybe Jan zag die sinaasappel bij die
gelegenheid voor een siepel oftewel ui aan, en de andere JL
kinderen, ouder dan hij. moesten 'm vertellen hoe je die jj.
vrucht moest ontleden. Maar moeten we een kind beklagen
als het geen sinaasappels kent? Appels en peren, pruimen en
bessen kende het wel: eerst die van eigen hof en toen hij
wat ouder werd ook die van buurmans gaarde, inclusief het
pak slaag, dat hem werd toegediend voor zijn stroperij op i.:-
andermans grond. tl-
ipR valt eigenlijk niet zo bar veel over Sybe Jan's jeugd
-Lj te verhalen. De dagen zijn allemaal gelijk. Van 'n klein i>
peutertje met 'n natte neus en 'n dito broekje, word je een rt-
kleuter met nog een natte neus en met 'n broek, die uit an-
deren hoofde zoals bij slootje springen en het zoeken van ,L
kievitseieren opnieuw niet droog is. En dan merk je dat
er één dag in de week is dat je niet aan je eigen lusten t>
bent overgelaten: dat is de zondag. Op zondag ga je met je
ouders naar de kerk. Je loopt op klompen de hele lange weg -f
door de drassige weilanden, en je hebt je schoenen in de hand.
Die doe je aan als je in het eigenlijke dorp bent gekomen, »V
en dan laat je je klompen zolang bij Pake en Beppe staan,
die je grootouders zijn. En in de kerk 3
'e draaien cn stil Ie zitten! jjf
T T merkt hier weer een groot verschil met de stad. Hoeveel J?
LJ volwassenen kun je niet tegenkomen, die je bij hoog en
laag bezweren dat ze in hun jeugd tegen heug en meug wer- ij-
den meegesleept naar de kerk en dat ze er daarom nu nooit
meer komen. In het dorp hebben ze daarvan dus blijkbaar
minder last, en houden ze er in elk geval minder ressenlimen- u
ten uit over. Ik begrijp dat ook wel: voor de kleine Sybe
Jan was de kerk dé belevenis van de week. Dat orgel en dat
zingen bijvoorbeeld. De hele ring van oudere meisies, die de
kleine kleuters wat vertroetelden en stil hielden. Die meneer J
in zijn zwarte toga, die zo plechtig stond te spreken. En dan p.
Pake en Beppe, waar je door de week nooit heenging, want n-
dan was daarvoor geen tijd. Allemaal verrukkelijke dingen
voor een ventje, dat geen andere evenementen kent. Maar in
de stad legt de leerrede het hopeloos af tegen alle andere
heviger geneugten: een draaiorgel is joliger dan een kerkorgel,
een marktkoopman begrijpelijker dan eên predikant, en een
bioscoop meeslepender dan een preek.
tr
DOMPKE en Tjitske hoefden hun kinderen dus niet naar do
kerk te schoppen: die waren eigener beweging graag tot
leze pelgrimage bereid. Zondagsscholen kende men niet op dat u
dorp: kinderoppas tijdens de diensten was helemaal ondenk-
baar. En wat ze er van snapten of niet ervan snapten. er -u
bleef toch wel iets hangen: een lied, een steevast terugkerende j
uitdrukking, een sinaasappel of een doopDlechtigheid.
O normaal leven van het dorp in de dertiger jaren, waar 4»
alles zich langs de vaste, bekende paden beweegt. Hoe onein-
dig verschillend met ons bestaan, waar niets vast is en niets jj
zeker. Vodrgl niet in de volkswijken, zelfs als de kerk daar
niet heel ver vandaan staat. Want die kerk kent men niet!
WIJKPREDIKANT.
