Coaster kapseist in
zicht van De Hoek
Tiaxum-
Lange worsteling op ziedende zee
Voordeel voor verzekering
Bonn nu overtuigd van
commiinistisclie rol
UW
Frauduleuze boekhouder
ging met vakantie
Paardenexport
niet verboden
5
DONDERDAG 21 JANUARI 1960
plotselinge massale
24 uur ordelijk te c
jrganlsatles hier
Er rijzen nu de volgende vragen
1. Ligt het niet in de lijn van de BB
en -organisatie dat elke evacuatie ge
schiedt door de zorg van en onder v<
antwoordelijkheid, wat de technische
uitvoering en voorbereiding betreft,
het plaatselijk hoofd BB?
2. Bestond dit beginsel in Amsterdam
zo ja, waarom is het dan kennelijk niet
nageleefd, zo neen wordt het dan niet
hoog tijd dat dit probleem wordt
3. welke maatregelen zijn voorbereid
een massale evacuatie binnen 24 ut
verwezenlijken en welke middelen staan
daartoe ter beschikking?
4. weet elk lid van de bevolking wat hcfa
in geval van nood te doen 6taat ei
waarheen hy (plus gezin) zal wordei
geëvacueerd; weten zy, die evacué'
moeten opnemen daarvan reeds thans?
We vrezen dat het antwoord in veel op
zichten negatief zal moeten luiden. Het
lijkt dienstig dat ook de Amsterdamse ge
meenteraad bij gelegenheid eens bij het
College van B. en W. informeert hoe het
met deze dingen staat.
Kapitein, hij kapseist!
Deze onheilskreet klonk gister
middag tegen drie uur in de
stuurhut van de sleepboot ,,Gele
Zee", die in een gierende storm
aan de kleine, Delfzjjlse coaster
„Bermuda" was vastgemaakt
Kapitein Maarten van Rijswijk,
zich terstond bewust van het drei
gende gevaar, gaf onmiddellijk
bevel de remmen van de sleep-
draad los te gooien, gaf hard bak
boord roer en liet zo'n vijfhon
derd meter staaldraad in de ko
kende golven slippen.
Vijf minuten later voer hij op
nog geen tien meter afstand van
het gekantelde schip. Maar hoe
hij tussen de schuimende muren
van water ook speurde en zocht,
van overlevenden was geen spoor
te ontdekken. Toen het kolkende
zog zich na drie kwartier boven
de „Bermuda" sloot en dit nieu
we zeemansgraf voor goed ver
zegelde, was ér geen greintje
hoop meer, dat ook maar één
van de vijf opvarenden gered kon
worden.
Een fel gevecht met de zee vond
hiermee zijn rampzalig slot, een ge
vecht, dat zich vier mijl uit de kust
van Hoek van Holland had afge
speeld, dat in totaal meer dan tien
uur had geduurd en waarin niet al
leen de „Gele Zee" van Leen Smit
een voorname rol had gespeeld, maar
»en geen
enkele kans
Vzeelieden wi]ae... Hij „as Uer direkt voor te
porren, zei zoiets als „prachtig" of
1 „prettig" en vertelde, dat alle lui-
Ki effen seen ken n°edic>" m ae
weg", hoorde ik hem ook nog zeg
gen en zo liepen we weldra voor de
zee, koers Waterweg... Toen gebeur
de het!... Iemand schreeuwde in de
stuurhut: „Kapitein, kom 's kijken,
(Van onze speciale verslaggever) hij kapseist!!!...
De ervaren zeebonk was er nóg on
dersteboven van, dat hij niemand had
kunnen redden. Hij was er met zijn
schip onmiddellijk bij geweest; hij had
steeds maar weer om de gekantelde
„Bermuda" gevaren. Maar de enige
dingen, die hij tussen de huizenhoge
golven en de voorbij scherende flarden
schuim had gezien, waren wat oliekle
dingstukken, wat planken, de omgesla-
199) In de levensverzekeringswis-
kunde wordt bij de premieberekening
uitgegaan van het aequivalentiebegin-
sel. Hiermee wordt bedoeld dat, af
gezien van onkosten en winst, de
contante waarde van hetgeen de ver
zekeraar ontvangt, aequivalcnt dient
te zyn met wat hy uitkeert. Grof
gezegd, komt het er dus op neer, dat
een verzekeringsmaatschappy van
een aantal personen evenveel geld
aan premies moet ontvangen als zy
na aftrek van onkosten en winst
aan die personen uitkeert. Eigen-
lyk spreekt dit voor zichzelf, want
zou de maatschappy over een lange
termyn méér betalen, dan zou zy
failliet gaan, zou zy daarentegen
minde*- betalen, dan zyn haar pryzen
niet concurrerend.
En het is de levens-
verzekeringswiskun-
dige die, aan de
hand van allerlei
gegevens (waarvan
de cyfers over de
levensverwachtingen
der mbnsen wel de
belangrykste zyn)
kan uitrekenen, hoe
hoog de premies dienen te worden
berekend om iedere verzekerde ge
middeld evenveel uit te keren als hy
aan premies met renten heeft betaald.
Toch speelt in dit hele bedryf een
factor mee die in de verzekerings-
wiskunde niet kan worden gecalcu
leerd en die zich toch wel erg duide-
lyk aan de kant van de verzekerings-
maatschappyen heeft geschaard. Dat
is het onloochenbare feit van de
voortdurende waardedaling van de
munt. Zeker, niemand zal durven
en kunnen ontkennen, dat er ook
perioden zyn aan te wyzen, waarin
de waarde van het geld een styging
vertoonde, zoals in het begin van de
dertiger jaren viel waar te nemen,
maar in de eerste plaats voltrok dit
fenomeen zich slechts gedurende
TOCH IS
HET ZO!
korte tyd en voorts heeft een derge-
lyk verschynsel niets afgedaan aan
de algemeen dalende tendens die ge
durende ruim een halve eeuw in
versterkte mate is waar te nemen.
Het is werkelyk niet overdreven,
te beweren dat de koopkracht van
de gulden op dit moment nog slechts
een ruwe 20 is van de waarde die
de munt in het begin van deze eeuw
had. Zou iemand zich byv. in 1910
hebben verzekerd, dan diende hy te
betalen met guldens die een veelvul
dig hogere waarde hadden, dan de
guldens die hy in byv. 1950 van de
verzekeringsmaatschappy uitgekeerd
kreeg. Gerekend naar koopkracht
van de door hem betaalde guldens
zou hy in het midden van deze eeuw
niet bijv. 1000,
maar 5000 moe
teen ontvangen.
Volgens het aequi-
valcntiebeginscl
krijgt hij echter
zijn 1000. En de
rest is een extra
voordeeltje voor
de verzekerings
maatschappij die
nu eenmaal de conjunctuur mee
heeft.
Iemand kan hiertegen aanvoeren,
dat een gulden een gulden is en dat
de maatschappy, indien zy guldens
niet in stoffelyke waarden zou om
zetten, dit extra voordeeltje zou ont
gaan. Dat is volkomen juist, maar
ieder weet toch wel, dat een solide
maatschappy de ontvangen gelden
moet beleggen in obligaties, aande
len, hypotheken en onroerende
goederen. En juist deze laatsten heb
ben een halve eeuw lang zo'n plezie
rige waardevermeerdering ondergaan,
waardoor zulke profitabele winsten
konden worden gemaakt.
Over profitabele winsten gesproken,
een lezer zou graag weten hoe ryk
de befaamde Crassus destyds was.
ook de reddingboot „President Jan
Leis", Scheveningen Radio en de Se-
mafoor.
Op het strand, waar de wind met
meer zo angstaanjagend loeide, zocht
men gisteravond al naar de lichamen
van de vijf slachtoffers. Het zijn de
43-jarige kapitein A. Westers uit Suf
folk (Engeland), de 19-jarige „best
man" J. Schokkenbroek uit Stadska
naal, de 17-jarige matroos J. Sturm
uit Vlissingen, de 19-jarige matroos
onder de gage F. Kats uit Den Haag
de 16-jarige kok A. L. Hofstra uit
Leeuwarden.
Het kapseizen van de 198 ton meten
de coaster, die eigendom was van de
rederij Bermuda te Delfzijl, moet voor
oor hun schip vechtende mannen
en volslagen verrassing zijn geko-
Met z'n vijtven moeten ze in de
half dichtgespijkerde stuurnut hebben
gezeten, toen de „Bermuda" zich niet
meer kon oprichten. Met z'n vijven
moeten ze in die zelfde kleine ruimte
verdronken zijn, want niemand van hen
heeft de tijd gehad zich eruit te wrin-
:n en overboord te springen.
GOEDE ZEELIEDEN
Buitengewoon goede zeelieden moe
ten het zijn geweest, stuk voor stuk.
Dit althans was de inhoud van de lof,
die de 68-jarige sleepboot-kapitein
hen toezwaaide, toen hij met ogen, die
rood waren van het turen, zijn schip
de betonsteiger van Hoek van
Holland afmeerde. ,Jk heb zelden zo
iets gezien," zei Maarten van Rijswijk,
die vijfenvijftig jaar op de zeven zeeën
heeft gezwalkt en wie geen ervaring
is bespaard gebleven. „Ze stonden met
z'n drieën op de kop van het schip om
de staaldraad rond de bolder te
draaienHoe die kerels op de been
zijn gebleven, begrijp ik niet, maar
ze klaarden hetDe eerste keer
deden ze er nog geen vijf minuten over
en toen ze het voor de tweede keer
moesten doen door de kracht van
het water hadden we de voorbolder
eruit getrokken was het karwei
weer binner vijf minuten gedaan..."
e „Bermuda", met een lading
brouwgerst van Kingslynn (Engeland"»
naar Antwerpen onderweg, verkeerde al
sinds half vijf gistermorgen in moei
lijkheden. De kapitein, die waarschijn
lijk Hoek van Holland als vluchthaven
wilde gebruiken, zocht toen contact met
de loodsboot voor het verlenen van as
sistentie, doch deze kon hem niet wor
den verleend, omdat de storm tot wind
kracht twaalf was aangewakkerd. De
reddingboot „President Jan Leis" voer
daarop uit, maar geen van de beman
ningsleden wilde eraf, ofschoon hel
schip een slagzij van twintig graden
maakte en de kapitein seinde, dat er
een meter water in de machinekamer
Tot het middaguur bleef de redding
boot om het gehavende scheepje cirke
len. Schipper Willem van Seeters keer
de toen naar Hoek van Holland terug,
daar hij, in overleg met de agent van
de Reddingmaatschappij, zijn mannen
niet onnodig wilde afmatten, temeer cm-
dat de woeste zee een nieuw beroep op
hen kon doen.
Ook de hulp, die de om zeven
uitgevaren sleepboot „Gele Zee"
„Bermuda" deed, werd aanvankelijk af
geslagen.
VASTGEMAAKT
„Om twintig over een," verklaarde
kapitein Van Rijswijk, „maakten
voor 't eerst vast... De kapitein vai
„Bermpda" had toen zijn rederij opge
beld en gezegd, dat hij het zonder hulp
niet langer redden kon... Met de kop
op de zee zijn we hem toen gaan sle
pen bij windkracht negen tien... A'
les ging goed tot een uur of twee.
Vermoedelijk door een hoge zee trokken
we toen een voonbolder -uit het dek,
waardoor we weer los raakten
We hebben onmiddellijk de tros in
gehaald, zijn opnieuw naar hem toe-
gestoomd en om vijf minuten over
half drie zat hij weer vast... De ka
pitein van de „Bermuda" heb ik toen
gemeld, dat er wel een groot stuk
water voor de Waterweg stond,
dat hij naar binnen kon, als hij dat
„Als
i de geteerde kiel van
gewild hadden, hadden we
morgens af kunnen halen,"
vertelde de schipper van de „President
Jan Leis", Willem van Seeters. „Maar
het heeft niet zo mogen zijn... Jam
mer! Zonde!De mannen zagen
hun gevecht met de golven blijkbaar
optimistisch in en meenden er schip
en leven af te kunnen brengen
Toen ik voor de eerste keer langszij
kwam, hadden ze nog niet eens zwem
vesten aan
DRIE KEER
Drie keer waren Willem van Seeters
zijn mannen buitengaats geweest.
De eerste keer 's morgens vroeg, op
tornend tegen hoge en zware zeeën, die
met de kracht van geweldige moker
slagen op hun notedopje aanvielen. De
tweede keer 's middags, toen ze nog
naar een uur terug waren en door de
Gele Zee" als „stand by" wart
geroepen. De derde keer nog
middags, nadat ze wegens een lek
de schoorsteenpijp waren terugge-
erd, maar zich bij het bericht over
het plotselinge kapseizen van c
ter onmiddellijk naar de plaats
ramp hadden gespoed.
Vermoeidheid en vooral teleurstelling
aren op hun gezicht te lezen. „We
troosten ons met de gedachte," zei
stuurman Piet Grootenboer, die nog
niet zo lang geleden Toon Troost
gevolgd, „dat, ook al waren we
dens het kapseizen geweest, we e
aan zouden hebben kunnen doen... iNie-
mand heeft gelegenheid gehad in het
water te spring in... Met man en muis
het schip de diepte in gegaan..."
'oor de duisternis gisteren inviel,
werden de naspeuringen op het water
opgegeven. De „Gele Zee" ging
de „President Jan Leis"
ook de helikopter, die door het
vliegveld Valkenburg was gestuurd, gaf
zijn speurtocht boven de woeste golven
op. Even leek heter nog op, dat de
reddingboot nog niet genoeg had gehad.
Hij werd, voordat hij kon afmeren,
de binnenkomende coaster „Mar-
gedirigeerd, die met lichte slagzij
langs de Noorderpier trok en waarvan
de gedragingen de wachtpost niet be
vielen. Het schip voer echter zonder
moeilijkheden verder en eindelijk kre-
de mannen in hun gele oliepakken
zwemvesten hun zozeer begeerde
50.000 voor
„eet meer spek'
Het produktschap voor vee en vlees
heeft gisteren besloten, een bedrag
van 50.000 beschikbaar te stellen
voor een propaganda actie, met het
doel het spekverbruik in Nederland
te bevorderen. Deze actie zal wor
den georganiseerd in samenwerking
met het bedrijfschap voor de slage
rij.
ALS U. KEELPIJN HEBT
ROTERSEPT!
De golven hebben zich wederom bo
ven enkele zeelieden gesloten: de
meesten jongemannen, bijna kinde-
nog. Hun schip is, vermoedelijk
door het doorschuiven van de lading,
die zelfde golven verdwenen,
maar op de lippen van de tientallen
mensen, die dit scheepsdrama van
nabij hebben gevolgd, is een bran
dende vraag gebleven. De beantwoor
ding hiervan houdt misschien wel een
aanklacht in. Waarom heeft de be
manning, of althans een deel ervan,
niet op tijd de coaster verlaten? Ge
legenheid is er te over geweest, ook
nadat de „Bermuda" door de „Gele
Zee" op sleeptouw was genomen.
Maak
snel
voordelige
kopieën
met de
secuur
Ben Goerion steunt Adenauer
op aanvraag wordt de folder
„Maak het u lichter*
Tover met licht"
u graag toegezonden door»
Ahrend N.V.
N.V. Blikman Sartorlu»
en door de fabrikant:
Chemische Fabriek
L. van der Grinten N.V*
te Venlo
©f haar servicekantoor
Statenlaan 126, Oen Haag
VANDERGRINTEN
VENLO DENHAAQ
BONN, woensdagavond
(Van onze correspondent in Bonn)
Terwijl in Israël premier David
Ben Goerion in de bres sprong
voor de Duitse Bondsrepubliek
met de verklaring, dat de rege
ring van Adenauer niet mag wor
den vergeleken met het bewind
van Hitier en dat de tegenwoor
dige Duitse jeugd niet als geheel
antisemitisch is, gaf Kurt-Georg
Kiezinger, minister-president
van de deelstaat Baden-Württem-
berg, in Duitsland een overzicht
het eerste van de omvang
van het antisemitisme.
Volgens Kiesinger werden, na uitlok
king van de hakenkruis-epidemie, 414
gebouwen beklad; 93 personen werden
gearresteerd, onder wie 32 volwassenen,
54 jongelui tot 23 jaar en 17 kinderen.
Blijkens mededelingen van ee
regeringswoordvoerder neemt het ka
binet van Adenauer nu het standpunt
ln, dat de communisten een grotere rol
hebben gespeeld ln de golf van anti
semitisme in West-Dultsland dan neo
nazi elementen.
Reeds eerder had de minister
defensie, dr. Franz Joseph Strauss,
de communistische agitatie enkele ge
gevens, verzameld door zh'n geheime
dienst, laten publiceren. Hiermee liet
Strauss het spook van de „geleide actie"
herleven.
Er ontstonden toen meningsverschillen
met de Duitse minister van binnenlandse
zaken, dr. Cchröder, omdat officiële
woordvoerders net en niet zonder
moeite de „geleide actie" hadden weg-
gepraat
Men herinnert zich, dat daags
Kerstmis vorig jaar de Bondsregering
zelf de „geleide actie" in de wereld zet
te, daarby vooral denkend aan neo-n;
tische activiteiten.
Toen deze behalve in het geval
de beide Keulenaars Strunk en Schoenen
niet kon worden bewezen, moest de
regering (zelfs Adenauer deed er aan
mee met zyn reeds befaamd geworden
„pak slaag"-rede) haar verklaringen
inslikken.
Prompt daarop ontdekte de gehei
me dienst van dr. Strauss, dat de ac
ties door communisten geleid wer
den; een ontdekking die dus Ietwat
ongelegen kwam.
Binnenkort zal de regering een wit
boek nitgeven met alle gegevens om
trent de antisemitische voorvallen in
West-Duitsland.
In een interview met A.P. verklaar
de burgemeester Brandt van West-Ber-
liin (socialist en actief strijder in de
verzetsbeweging), het te betreuren,
dat de anti-joodse incidenten van vroe
ger in betrekkelijke stilte zijn voor
bijgegaan. Sommige mensen hebben
gedacht, dat de incidenten bedekt
zouden blijven als er maar niet over
gesproken werd. De huidige uitbars
ting biedt een goede gelegenheid om
terug te blikken en de betekenis te
doorgronden van een bepaalde perio
de in de Duitse geschiedenis.
Over de suggestie van Adenauer,
swastika-kladders een afranseling te
geven, zei Brandt: „Verklaring van
een patriarch. Ouderwets en niet pas
send in een staat die op wetten is ge
grondvest."
In Israël werd gisteren, na de redo
van Ben Goerion, een motie van twee
oppositiepartijen, de bestaande con
tracten voor wapenleveranties aan
West-Duitsland te annuleren, ver
worpen.
A dvprtentie
Van f 26.000 nog 5,70 over
Na zwerftocht
Links centrum in
P.v.d.A. opgeheven
Het Sociaal-democratisch centrum
van leden van de Partij van de Ar
beid zal worden ontbonden. Op de za
terdag jl. gehouden algemene leden
vergadering van het S.D.C. werd een
motie aangenomen waarin tot de
„noodgedwongen" ontbinding werd
besloten, zo is van de zijde van het
S.D.C. medegedeeld.
De ontbinding van het centrum is een
gevolg van een op het partijcongres van
de PvdA aangenomen resolutie en een
nadien gevoerd gesprek van het par
tijbestuur der PvdA met het bestuur
van het centrum.
Het voormalige hoofdbestuur van het
S.D.C. heeft besloten om als commissie
een onderzoek in te stellen naar wen
selijkheid om te komen tot een links-
socialistische studievereniging waarvan
de principiële basis gelijk zal zijn aan
die van het S.D.C.
Het orgaan van de S.D.C., „Socialis
tisch perspectief", dat twee keer per
maand uitkomt, zal als onafhankelijk
Levenslang voor
nazi-beul
Een rechtbank te München heeft gis
teren de 52-jarige oud-SS-sergeant Ri
chard Bugdalle tot levenslange gevan
genisstraf veroordeeld. Hem was ten
laste gelegd dat hij als bewaker in het
concentratiekamp Sachsenhausen de
dood van 28 gevangenen op zijn gewe
ten had. De openbare aanklager had
ook levenslang geëist.
in Dordrecht
gearresteerd
De Dordtse politie heeft gister
avond in zijn woning te Dor
drecht gearresteerd de 36-jarige
boekhouder D. J. v. d. B., die er
van verdacht wordt ten nadele
van het bedrijf waarbij hij werk
zaam was in de loop van enkele
jaren een bedrag van circa
26.000 te hebben verduisterd,
Van den B. was sinds 7 november
in het vorig jaar spoorloos. Onmiddel
lijk, namelijk nadat aan het licht was
gekomen dat hij zich aan fraude had
schuldig gemaakt, was hij met zijn auto
verdwenen en van 10 november af, de
dag waarop hij in Asperen zijn wagen
had verkocht, was hij voor de politie
in het niet verdwenen. Ondanks het
feit, dat er ijverig naar hem gezocht
werd, had de man zo bleek nu
kans gezien van Eindhoven naar Parijs
te reizen en vandaar naar Barcelona,
Daar nam hij zijn intrek in een hotel.
De man nam het er in Spanje goed
van. Zo verbleef hij enkele dagen op
Mallorca. Op 13 januari vloog Van den
B. naar Parijs terug. Na een oponthoud
van enkele dagen daar, vloog hij ver
volgens naar Brussel. Daar nam hij de
trein naar Nederland. Hij verbleef hier
nog enkele dagen in een Haags hotel,
waar hij ook op tamelijk grote voet
De Dordtse politie kwam er zater
dag achter, dat Van den B. zich ln
Gorinchem moest bevinden. Een on
derzoek daar leverde echter niets op.
Omdat men vermoedde, dat de man,
eenmaal weer zo dicht in de buurt
van Dordrecht, zich wel naar huis
zou hegeven, deed de politie gister
avond een inval in zijn woning. Van
den B. bleek inderdaad thuis te- zijn
kon worden ingerekend. Van het
bedrag van 26.000 had hij nog
5,70 over.
Advertentie
PAS OP KEELGEVAAR!
NEEM ROTERSEPT!
Advertentie
De Ierse premier Sean Lemass
heeft geweigerd de uitvoer van
paarden naar abattoirs op het con
tinent te verbieden, omdat hierbij
geen sprake is van „grove wreed
heid" zoals wordt beweerd.
De perscampagne tegen de uitvoer
beschreef Lemass als een stunt van
Britse kranten. Hij gaf toe dat zijn
gering er evenwel de voorkeur aan
geven indien de paarden geslacht uit
gevoerd zouden worden.
„Dit is de soort campagne
de meer sensationele Britse kranten
zich zo graag bezighouden."
De premier zei dat voor elk dier dat
uitgevoerd wordt een verklaring vereist
wordt dat het bestand is tegen de z
reis. De uitvoer van oude paarden
verboden.
Lemass zei dat de Ierse bepalingen op
de verscheping van paarden op zijn
minst even streng, zo niet strenger, dan
die in de andere landen zijn.
De Nederlandse ambassade in Londen
verklaarde, dat Nederland niet betrok
ken is bij de handel in paarden. Van
alle Ierse paarden die voor slacht uit
gevoerd werden tijdens de laatste zes
maanden van 1959, ls geen enkel paard
naar Nederland gegaan, aldus de am
bassade. De enkele Ierse paarden die
voor slacht verleden jaar januari,
maart en april naar Nederland uitge
voerd werden, kwamen alle in goede
conditie aan en werden op humane wij
ze geslacht op moderne abattoirs.
K ruisuoordpnzzol
Horizontaal: 1. troep ongeordende
krijgers, 5. eer, 8. voorzetsel, 9. eelt
(Z. Nederl.), 10. bijwoord, 11. land in
Europa, 12. plant, 13. naschrift (afk.
Lat.), 16. telwoord, 18. verhindering,
20. scheepstros, 22. rivier in Engeland,
24. lusthof, 25. verdriet, 26. onderricht,
27. gem. in Limburg.
Verticaal: 1. Inwendig deel van een
vis, 2. deel van een fornuis, 3. wezen
lijk, 4. academische titel afk.), 5. bier
soort, 6. hoepel, 7. tegenstelling van
scherts, 9. komt van de schapen, 11.
zilt vocht: 14. pookijzer, 15. oorzaak,
17. bergplaats, 18. mandje, 19. twijg,
21. vruchtje, 23. gem. in GelderL, 25.
munt in China.
NU'HET KEEL-WEER IS;.
ROTERSEPT!
2 3 4
5 6|7
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
1. deurknop, 2. einddoel, 1 nnStduif.
4. loopbaan, 5. automaat, 6. aaronmV,
7. tandarts, 8. polsslag, 9. overwerk,
10. edelhert, 11. toonbank. 12. stam
boom, 13. evenveel, 14. noodzaak.
De zegswijze luidt: „De plaat poet
met vitamine C
de hoest van
Uw kleine
onmiddellijk
kan verlichter».
