Jlietnue geii&ctfe (üourant
ZWEEDSE KUSTVAARDER VOOR
HOEK VAN HOLLAND VERGAAN
Franse atoomproef
spoedig verwacht
Twee aannemers gooiden om
bouw van kleuterschool
Ike 10-19 juni
naar Moskou
Gehele bemanning
veilig aan wal
fl W
Uitzonderingstoestand in
Belgiseli Kongo
B
W.A.-verzekering ook voor
bromfietsers verplicht
Ondanks Haags bezwaar
gratificatievoorstel
MAANDAG 18 JANUARI 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie, Abonnementen- e
Advertentie-afdeling Tel 31441
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f0 18 per millimeter
korting)
Veertigste jaargang 110. 11771
Dr. E. DIEMER
CI1RISTEL1JK-ISATIOISAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stuntwasticfj is gbcbltuetr
trign hert In tcgbenspocU
Uitsla}
KERSTPUZZEL
Zie pagina 3
MR
H.K.H. prinses Margriet Francisca, het petekind van de Nederlandse
koopvaardij, hoopt morgen haar zeventiende verjaardag te vieren.
Foto Max Koot
erluchtvaart gewaarschuwd
Burg
TTET FRANSE ministerie van defensie heeft gisteren het burgerlucht-
verkeer gewaarschuwd dat de Franse eperimenten met een atoom
bom m het gebied van de Sahara thans op elk willekeurig ogenblik kun
nen worden verwacht. Het ministerie gaf een communiqué uit met in
structies voor het luchtverkeer boven- vrijwel de gehele Franse Sahara.
In de verklaring wordt voorts gezegd dat de nieuwe instructies „gedu
rende enige maanden" van kracht zullen zijn. Een nadere aanduiding van
de tijdsduur werd niet gegeven.
Een volledig verbod voor het overvlie
gen van toestellen geldt slechts voor een
betrekkelijk klein gebied rond Reggane
in het centrale deel van de Sahara. In
de rest van het gebied dienen vliegtui
gen tenminste op een hoogte van 3000 me
ter te vliegen, m-oeben ze bepaalde delen
vermijden en in radio-contact blijven
met de Franse autoriteiten.
Uit verschillende recente gebeurte
nissen valt af te lelden dat de eer
ste Franse atoomproef ophanden is.
Vorige week hqeft president De
Gaulle de nationale defensiecommis
sie in vergadering bijeengeroepen en
vorige week heeft Jacques Soustelle,
minister van de Sahara en belast met
het atoombeleid een bezoek aan Reg
gane gebracht. Vermoed wordt dat
thans het wachten alleen nog is op
gunstige weersomstandigheden.
De burgerluchtvaartmaatschappijen,
wier routes boven het betrokken gebied
lopen, zijn voornamelijk Britse en Fran
se. Vorige maand heeft het burgerlucht-
verkeer reeds gedetailleerde gegevens
ontvangen omtrent beperkingen van de
luohtvrijheden boven dit gebied. Hier
aan was de mededeling verbonden dat te
voren zou worden gewaarschuwd als de
nieuwe instructies van kracht zouden
worden. Het gisteren uitgegeven commu-
In Washington èn Moskou is gis
teren officieel bekendgemaakt dat
president Eisenhower van 10 tot en
met 19 juni zijn voorgenomen be
zoek aan de Sowjetunie zal brengen.
Het staat vast dat Eisenhower zijn tien
daags bezoek zal beginnen in Moskou.
Het overige programma is nog niet be
kend. Radio-Moskou deelde in een korte
uitzending voor de Russische luiste:
zondag mee dat de data van het bezoek
door Eisenhower en Chroesjtsjef in
briefwisseling waren vastgesteld.
Eisenhowers bezoek valt waarschijnlijk
circa drie weken na de topconferentie
tussen Oost en West die op 16 m<
Parijs zal beginnen en waaraan de
ringsleiders van Frankrijk, Rusland, En
geland en de V.". zullen deelnemen.
Het is nog niet bekend of mevr. Eisen
hower de president zal vergezellen. Ook
len aanzien van Eisenhowers vier 1
kinderen, die door premier Chroesjtsjef
bij zijn bezoek aan de V.S. zijn uitgenr
digd, is niets bekend.
niqué kan als deze waarschuwing wor
den beschouwd.
Door de Afrikaanse landen is by
de Franse regering en in de Verenig
de Naties protest geuit tegen het
voornemen. De Fransen beweren
evenwel dat de vrees voor radioac
tieve afvalstoffen, die in de landen
rondom de Sahara heerst, bij kern
proeven ongegrond is.
(Van een onzer verslaggevers)
ACHT TOT OP DE BOTTEN verkleumde zeelieden, een triest hoopje
mensen, nog geheel in de war van doorgestane narigheid, angst en
schrik en nauwelijks in staat te vertellen, wat er nu feitelijk was gebeurd,
bracht de loodsboot Sirius zaterdag in de namiddag binnen de pieren te
Hoek van Holland. Een half uur tevoren was hun schip, de Tjellstö, een
Noors coastertje van 298 ton, 5 a 6 mijl ten noorden van het noorderhoofd
gezonken, kort nadat het buitengaats was, op weg van Rotterdam naar
Oslo.
f -
•IX
ff*
„Zonder dat we er ook maar enigs-
ns op werden voorbereid maakten
e ineens zware slagzij,' vertelde ka
pitein Olav Spjell later. „We hadden
geen keus. We moesten van boord, en
tijdig, wilden we niet door de zuiging
van ons zinkend schip worden mee
getrokken. Met ons zessen sprongen
we in zee. Twee man probeerden in
allerijl de reddingssloep te strijken
Gelukkig deden zich daarbij geen
moeilijkheden voor. Toen de sloep
half uur voordat we alle
maal in de boot zaten. Kort daarop
zagen wij de Tjellstö op de stuur
boordzijde ondergaan."
Zo snel had de ramp zich voltrokken
dat er geen tijd was geweest, de scheeps
papieren of particuliere bezittingen te
redden. Met hun hebben en houwen ver
dween de Tjellstö in de diepte.
De Tjellstö was een schip van de rede
rij Bals Eydem uit Bergen. Het schip
werd enkele jaren geleden gebouwd als
z^g Rijncoaster. Eenmaal in de veertien
dagen maakte het de reis van Duisburg
via de Rijn naar Rotterdam en dan ver
der over zee naar Oslo. In het begin van
deze week had het in Duisburg blik en
stukgoed geladen. Vrijdag kwam het in
Rotterdam aan. Naar de cargadoor ver
telde heeft de Tjellstö in Rotterdam
geen lading meer ingenomen. De lading
uit Duisburg was bestemd voor Oslo en
daarom waren in Lobith de luiken ver-
Zaterdag kort na het middaguur koos
de Tjellstö zee. De bemanning bestond
uit acht koppen, van wie er een met
griep te kooi lag. Tijdens de vaart op
de Nieuwe Waterweg deden zich neen
bijzonderheden voor.
Ook dc eerste mijlen buitengaats ge
beurde er niets wat op een naderende
ramp wees. Er stond een min of meer
stevige noordwester met een windkracht
van ongeveer 5 en er was een wat kop
pige zee vooral op lager wal. Maar is
die koppige zee oorzaak geworden van
het drama? Heeft zij dc lading doen ver
schuiven? De vraag zal wel altijd on
beantwoord blijven, want de Tjellstö ligt
diepte van 10 a 15 meter op de
bodem 1
i de
Ongeveer negen kilometer uit het
Noorderhoofd maakte het coastertje in
eens een zware slagzij, naar schatting
van 35 graden. Van stonde af aan on
derkenden de kapitein en de bemanning
het gevaar, waarin zij verkeerden en
daarom werd onverwijld besloten het
schip te verlaten.
Man verdronken
Nog diep onder de indruk van het on
geval bjj de berging van de Heldersc
kotter Hd 79 De Drie Gebroeders
voor de kust van Texel, waren de opva
renden van de Stortemelk toen het schip
gisteren aan het eind van de middag de
haven van Terschelling binnenliep, even
als de bemanning van de Simson, die
vrgwel tegelijkertijd de haven van Den
Helder binnenvoer. De mannen hadden
een van hun collega's, de 62-jarlge op
varende Joep Starrenburg, van de sleep
boot Stortemelk vergeefs voor zyn lc-
StammenooiTog
duurt voort
Dr;
gouverneur-generaal van
Belgisch Kongo, Cornells, heeft
gisteren de uitzonderingstoestand
afgekondigd voor het gebied van
Kasai, waar de bloedige onlusten
tussen de Baloeba en Loeloea de
laatste maanden al vele tientallen
doden hebben geëist.
De vorige week hadden leiders van de
twee stammen, die elkaar de grond be
twisten waarop zij zich hebben gevestigd,
bemiddeling van een verzoeningscom-
;sie een overeenkomst bereikt, die er
op neerkwam dat de 100.000 Balceba zich
binnen twee maanden uit de Loeloea-ge-
bieden zouden terugtrekken.
Dit besluit had echter heftige reac
ties tot gevolg onder de Baloebastam
en leidde tot nieuwe botsingen tussen
de twee stammen, die de afgelopen
week elf doden tot gevolg hadden
By de overvallen op de wederzijdse
dorpen werden bovendien ruim 130
hutten in brand gestoken. Twee Ba-
loeba-leiders, die aanvankelijk hun
goedkeuring hadden gegeven aan de
overeenkomst trokken enkele dagen
daarna onder de druk van de gebeur
tenissen him handtekening in.
In een radiotoespraak, waarin de maat
regelen van het Belgische bestuur
den aangekondigd, deelde Cornelis
dat hij de overeenkomst niet kon be
krachtigen, „niet alleen uit overwegin
gen van menselijke, maar ook van prak
tische aard".
Hij wees er op, dat, om de besluiten
kunnen uitvoeren, elke dag tussen
1500 en 2000 Baloeba hun woonstede zc
den moeten verlaten, hetgeen tegen het
belang van de ontwikkeling van de Kon-
>u zijn en het economische leven in
het gebied van Kasai in gevaar zou bren-
)c waarnemende gouverneur-generaal
n Kongo, Lafontaine, heeft alle civiele
militaire bevoegdheden gekregen om
trachten dc rust in het gebied te her
stellen. In berichten uit Leopoldstad
wordt gemeld, dat er inmiddels nieuwe
botsingen tussen de twee stammen zijn
voorgekomen. Het is nog niet bekend of
hierby nieuwe slachtoffers zijn gevallen.
ven zien vechten, toen hy onder de in de
branding omgeslagen sloep terecht was
gekomen.
De reder van de Helder 79 De Drie
Gebroeders, de heer Slot uit Den Helder,
vertelde hoe zijn schip, waarop zijn broer
Jaap Slot het commando voert, zaterdag
morgen omstreeks elf uur uit IJmuiden
was vertrokken om weer ter visserij te
gaan in de noordelijke Noordzee. Men
was Texel al gepasseerd, toen zich een
refect aan de smeerolieiei.di.ng van de 500
pk sterke motor voordeed. Jaap Slot be
sloot de haven van Den Helder op te zoe
ken, maar kwam in zware sneeuwbuien
met hevige windstoten terecht. Plotseling
stootte het schip op het strand. Onmid
dellijk verzocht de schipper om sleep
boothulp. Omstreeks half elf poogde hij
nog op eigen kracht met het schip vlot
te komen, maar deze poging faalde. Daar
het weer beter werd, besloot hij met de
andere zeven man aan boord te blijven.
Het sohip was niet lek geslagen, maar
wel was het roer volledig ontzet. Po
gingen om een sleeplijn over te brengen,
mislukten gisteren.
Nadat een wippertoestel bij de kot
ter was geplaatst, begaven zich vijf
van de acht opvarenden aan de wal
op Texel. Drie man, waarbij schipper
Jaap Slot, bleven aan boord.
Vandaag probeerde men opnieuw
een sleepverbinding tot stand te
brengen.
Verdronken runner
aangespoeld
Op de Engelse kust bij Skipsea onder
Hull is zaterdag het 'stoffelijk overschot
aangespoeld van een van de twee run
ners op de Engelse baggermolen Port
Sunlight, die verging tijdens de storm
op 7 december.
Het gevonden lichaam is dat van de
54-jarige C. de Back. Met nog drie an
dere runners had hij de baggermolen, die
werd gesleept door de Titan van bureau
Wijsmüller, verlaten in een rubber boot
Twee mannen hebben toen de kust kun
nen bereiken. Het stoffelijk overschot
van een van de twee vermisten
spoelde al vrij spoedig na het onge
luk aan, thans is dus het tweede slacht
offer aangespoeld.
Zaterdagmiddag is voor Hoek van Holland de N oorse kustvaarder Fjellstro vergaan. De 47-jarige
Sour Espeland, die met griep in bed lag, werd met een draagbaar aan land gebracht, nadat hij
met een reddingsgordel om over boord was gezet toen de toestand precair was.
Justitie werkt aan wetsontwerp
Fonds waarborgt
dekking schade
ze parlementsredactie)
ROMFIETSERS, automobilisten
en alle andere bezitters van
motorrijtuigen zullen verplicht wor-
den zich te verzekeren tegen wet
telijke aansprakelijkheid (W.A.), in
dien de plannen doorgaan waarover
het ministerie van justatie thans
overleg pleegt met de verkeersbon-
den, verzekeraars en andere belang
hebbenden.
In 1955 kwam een Beneluxverdrag tot
stand, waarbij de drie landen ovei
kwamen zo'n verplichte verzekering i
voeren. In België gebeurde dit bij
wet van 1 januari 1957. Te verwachten
is dat minister Beerman binnen afzien
bare tijd in een wetsontwerp aan de
Tweede Kamer zal voorstellen dit Bel
gische voorbeeld te volgen.
Ook thans reeds is iemand die met
motorrijtuig een ander schade berokkent
op grond van de wet verplicht deze
schade te vengoeden. De meeste automo
bilisten hebben dan ook al een vrijwillige
verzekering tegen deze wettelijke
sprakelijkheid gesloten. Naar men
neemt, zijn de nog niet verzekerden veel
al juist automobilisten die zich hun
ROTTERDAMS COLLEGE ZET DOOR
Kosten: anderhalf
miljoen gulden
Het Rotterdamse college van bur
gemeester en wethouders stelt de ge
meenteraad voor, aan het gemeente
lijke personeel een gratificatie te ver
lenen. Deze gratificatie (een week
loon) zal ten minste 60 gulden en ten
hoogste 100 gulden bedragen; zij zal
echter niet worden verleend aan amb
tenaren, die werkzaam zijn bij de po
litie of bij het onderwijs. Dit voorstel
zal donderdagavond door de gemeen
teraad in behandeling worden geno-
In een toelichting schrijven
ter en wethouders: De mogelijkheid
aan de ambtenaren in dienst van i
provincie en gemeente zo spoedig moge
lijk een voorlopig voorschot te verstrek
ken op een binnenkort, te verwachten
definitieve salarisverhoging, geeft we]
blijk van het feit, dat de regering een
verbetering van de financiële positie van
het overheidspersoneel noodzakelijk acht.
In onze gemeente, die zich in het Water
weggebied in de moeilijkste positie be
vindt, zullen de spanningen daardoor
evenwel weinig verminderen.
Voorts wordt in het schrijven gememo
reerd, dat tot dusverre ondanks het
nijpende personeelstekort de goede
voortgang van de openbare dienst ver
zekerd bleef. Dit was te danken aan de
arbeidsbereidheid en de onverflauwde
toewijding van het personeel. Met het
oog hierop gaven burgemeester en wet
houders de gemeenteraad op 7 januari in
overweging als blijk van waardering het
gemeentepersoneel een gratificatie te ver-
Het is ons intussen bekend, aldus B. en
W. van Rotterdam, dat een besluit" van
deze aard bij de minister van binnen
landse zaken ernstige bezwaren ontmoet.
Met erkenning van de aspecten vao
centraal geleide overheidsloonpolitiek
meent niettemin een meerderheid var
het college (zij het op verschillende gron
den), het toekennen van een gratificatie
te moeten voorstellen. Met deze gratifi
catie zal een uitgave van 1,5 miljoen gul
den gemoeid zijn.
Een minderheid van het college acht
het nemen van een gratificatiebesluit
doelloos aangezien dc minister zich reed;
by voorbaat hiertegen heeft verzet. De
minderheid neemt dan ook aan, dat uit
voering van het besluit zal worden belet.
Enkhuizen heelt be
sloten een kleuter
school tc bouwen. En dat
zo zeiden burgemeester
en wethouders in verga
dering bijeen dat kun
nen we niet zelf
Daar hebben we meer des.
kleuterscholen bouwen
een prettig werk.
Het zou allemaal vredig zijn
verlopen
dat moeten we hebben; trekken, vijf in totaal ieder,
onze kleuterschool mag niet Dat gebeurde, gedeeltelijk al
le duur worden. thans. Halverwege de trekke-
llct aanbestedingsreglement rij zei de heer Borst: Dit s
de kleuterschool schrijft^ dat bij twee of
teem is onaanvaardbaar, de
gerept was, als niet twee v
doen. de tweeëntwintig aanncmt
hetzelfde bedrag op hun
schrijvingsbiljetten
zonder dat gelijkluidende laagste inschrij- nieuwe briefjes zijn anders
vingen het lot moet beslissen, dan de twee oude. Kijk r
De heren Dekker en Borst Burgemeester en we
werden derhalve uitgenodigd ders keken. En inderdaad: dc
kundige lieden voor nodig, geschrev.
Do deskundige lieden Zowel dc heer Th. Dekker
Dat nooit, zei de beer Dek
ker, als dc eerste aannemer
het goede briefje trekt, zijn
kenners noemen ze
de kansen
heer Borst trok prompt het
goede briefje.
Met het beproefde „kruis-
ot-munt" systeem, waarbij
het goedkoop te houden
dc tweede tien losse centen werden ge-
kwamen maar dam was gekomen, noteerde:
al te graag naar het raad
huis van Enkhuizen om
aan te nemen. Twee-en-
erspeeld
ij aan de beurt is gekomen.
Daar zit lets in, overwogen wijze verloot. Verloot is iet-
pre- burgemeester en wethouders wat overdreven: de gunning
zij maakten er acht brief- werd aangehoiden. Zo noemt
bedrag. En dat zo zeiden jes bij. Om beurten zouden
twintig kwamen er, want burgemeester en wethouders de
briefjes mogen
antwoordelijkheid niet goed bewust zijn
en dus veel ongelukken veroorzaken.
Daarom verwacht men bij invoering van
een verplichte W.A.-verzekering welis
waar geen grote stijging van het aantal
verzekerde automobilisten, maar een aan.
zienlijke toeneming van het aantal scha-
deuitkeringen.
Bromfiets
De verplichte verzekering zal ook voor
bromfietsers gelden. Het is bekend dat
de verzekeraars daar niet erg geestdriftig
over zijn, omdat de vele kleine ongeluk
ken met bromfietsen hoge administratie
kosten meebrengen. Vandaar dat het
overleg tussen het departement en deze
belanghebbenden nog wel enige tijd kan
duren.
Voorlopig denkt men op het departe
ment aan de volgende minimale bedragen
voor de verplichte W.A.-verzekering:
Bromfietsenf 60.000 per benadeelde en
f 100.000 per gebeurtenis.
Auto's op vier wielen: resp. f 100.000 en
f 200.000.
Auto's op meer dan vier wielen: resp.
f 100.000 en f 400.000.
Autobussen: minimaal f 50.000 per zit
plaats, maximaal f 500.000 per gebeurtenis.
De verplichte verzekering zal ook gel
den voor gemotoriseerde landbouwwerk
tuigen zoals trekkers, maar niet voo
handwagens met hulpmotor.
De premies zullen voor bromfietsei
Prinses Beatrix heeft zaterdag
in het Koninklijk instituut voor
de tropen in Amsterdam een
galaconcert bijgewoond, waar
van de opbrengst is bestemd
voor het comité Vluchtelingen-
jaar 1959/1960. Het Nationale
jeugdconcert gaf de uitvoering
onder auspiciën van de Lions-
club Amsterdam. De Prinses
was vergezeld van haar secre
taresse, mejuffrouw M. C. C.
Wijnen. Na afloop van het con
cert kreeg zij een grammofoon
plaat met twee door het concert
uitgevoerde werken.
uiteraard veel lager zijn dan voor auto's.
De verzekeraars zullen een bepaald per
centage van alle ontvangen premies moe
ten storten in een waarborgfonds. Tot dit
fonds zal een benadeelde zich kunnen
wenden indien hij geen verhaal kan vin
den. Dit is van belang indien de schade
is veroorzaakt door een motorrijtuig dat
gestolen is of niet meer kan worden op
gespoord.
Bij een materiële schade van niet
meer dan f 50 zal de verzekeraar niet
aansprakelijk zijn. De benadeelde moet
zich dan wenden tot de veroorzaker van
het ongeluk. Voor de verzekeraars be
tekent deze gang van zaken een grote
besparing van administratiekosten.
Personen met gemoedsbezwaren tegen
de verplichte verzekering zullen in plaats
van de premie een of andere belasting
SCHILDER ZELF MET
OE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST
S1KKENS-TJALLEMA PRODUKT
FLEXA verkrijgbaar bij
Ondanks dooi
guur weer
(Van onze weerkundige medewerker)
JJOVEN de zuidoostelijke helft van ons
land wist de vorst zich zaterdag
staande le houden en nam van daar uit
zondagnacht nog met succes een tegen
offensief. In het gehele land vroor het
zondagmorgen bij helder weer en op cle
Veluwe, waar nog 10 centimeter sneeuw
ligt, daalde het kwik op het vliegveld
Deelen nog tot min is graden. Een de
pressie die gisteravond Denemarken be
reikte, verdrong de vorstlucht opnieuw
en dit keer met meer succes.
Overal in ons land lag het kwik van
morgen even boven het vriespunt. Een
nieuwe, actieve depressie bereikte van
daag Schotland en trekt in de richting
van de Duitse bocht. Hierdoor gaat de
wind uit westelijke richting tot hard of
stormachtig toenemen, waardoor voor
lopig lucht van zee met dooitveer wordt
aangevoerd. Achter de depressie worden
morgen uit het noordwesten gure buien
aangevoerd, waarvan sommigen met
hagel en natte sneeuw gepaard kunnen
gaan. Het blijft voorlopig guur, maar
vorst van betekenis zal de eerste nachten
niet voorkomen.
Veel wind
De Bilt verwacht tot dinsdagavond:
Veranderlijke bewolking
met nu en dan regen of
sneeuwbuien. Matige tot
-(ifcr-jk krachtige, langs dc kust tjj-
delyk stormachtige wind,
aanvankelyk tussen zuid-
west en west, later tussen
west en noordwest,
west cn noordwest. Over
wegend lichte dool.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Zon op 8-39. onder 17.03; maand op
23.30. onder 10.52.
Chinese inval. Volgens Bharat Sjamser,
de leider van de grootste Nepalese oppo
sitiepartij, hebben Chinese communisten
inval gedaan in Nepal.