C+4KISTFUJK
Strijdende kerk is nog
geen kerkelijke strijd
Verhouding tot Herv. Kerk Ds.c.v.d. Wonde
opnieuw ter sprake
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Chr. aannemers niet
uit BSB-stichting
Alkmaar wenst
ook derde T.H.
Kerkbouwactie
Paus zal Cliroesjtsjef
niet begroeten
ÏÏOMINE-
pCBBRD
meester
Ds. L. Kievit sprak tot
predikanten Ger. Bond
Op de vergadering van de
predikanten van de Gerefor
meerde Bond in de Ned. Herv.
Kerk heeft ds. L. Kieviet van
Puften gesproken over wat wij
van Calvijn kunnen leren voor de
kerkelijke strijd van nu. Onze
medewerker die de vergadering
bijwoonde schrijft:
UIER moeten wij iets mee doen
dit dient ons werkprogram
ma te worden! Aldus prof. dr. J.
Severijn, nadat de tc Woudschoten
vergaderde predikant-leden van
de Gerer. Bond met grote aan
dacht geluisterd hadden naar het
antwoord, dat ds. L. Kievit te
Putten gaf op de vraag: ..Wat
kunnen wij in onze kerkelijke
strijd van nu van Calvijn leren?''
Hij zei o.m.: Wij voeren vaak
meer kerkelijke strijd dan dat wij
ons als lidmaten van de strijden
de kerk gedragen.
Kerkelijke strijd heeft Calvijn
ook zorgen gebaard: vooral na
Luthers dood hadden de geref.
vluchtelingengemeenten in Luther
se landen het moeilijk, terwijl men
ook onderling soms verre van
eensgezind was. Kerkelijke strijd
kan een wereldse aangelegenheid
zijn ten dan zijn we een eind
van Calvijn af), terwijl we als
strijdende kerk hem zéér nabij
zijn. Deze strijd, als hoedanig heel
het hervormingswerk kan gety
peerd worden, is de wettige op
dracht van God en Calvijn wist
zich tc Genève geroepen op deie
strategische post: een bijzonder
vooraanstaande plaats.
Calvijn spreekt daar vrijmoe
dig over (quasi-ootmoed was hem
vreemd i vanuit zijn gezond-chris-
telijk gevoel van eigenwaarde:
Hij weet zich geroepen om het
licht van het Woord in het duister
tc ontsteken en schrijft vrijmoe
dig daarover aan vorsten en over-
Als dienaren des Woords zijn
ook wij tot deze strijd geroepen
in het geloof en het gebed. Zo ein
digt de beroemde brief aan kar
dinaal Sadoletus in een gebed tot
de Almachtige.
Calvijn had maar één interesse:
zijn roeping; geld noch eer telde
hij. Zijn geloof dient nagevolgd te
worden. Omdat hij zichzelf met
héél zijn verstand (en dat was
groot), met al de warmte van
zijn hart en met al zijn krachten
inzette, kon hij anderen vrijmoe
dig oproepen om alles te verzaken
en Christus te volgen. De strijden
de kerk was een lijdende. Het lij
den elders, de nood van velen en
het martelaarschap van sommi
gen ging hem door de ziel; hij
heeft daarin meegeleden.
/OUDEN wij aan de dingen, waar
mee wij strijden niet te
weinig lijden? Wij zijn als geref.
predikanten in de Ned. Herv.
Kerk een minderheid, doch heb
ben het materieel zeker niet het
slechtst. Dit maakt ons geestelijk
kwetsbaar. Calvijn waarschuwt te
gen hebzucht van de herders,
waardoor zij vervreemden van de
gemeente. Lijden wij verdrukkin
gen voor het Evangelie óf komen
wij pas in het geweer, wanneer
onze eigen zaak in hqt geding
Calvijn is een bijzonder kerke
lijk denkend man. Zonder beiden
ooit te scheiden maakt hij scherp
onderscheid tussen de zichtbare
kerk, zoals deze zich schaart
rondom Woord en sacrament en
bestaat krachtens het genadever-
bond «zulks tegen de verachting
van de geestdrijvers), en de on-
zichbare kerk. die staat voor Gods
aangezicht en vrucht is der ver
kiezing «tegen Rome. dat aan de
verkiezing te kort doet door de
kerk te doen opgaan in het sa
cramentele instituut).
In de (zichtbare) kerk zijn zo
wel de verkorenen als de hypo
crieten. maar de kerk bestaat
nooit bij dc gratie van de verko
renen: zij is er krachtens de be
lofte Gods. dat Christus' offer
nooit zonder vrucht blijft. Een
gronddwaling, waar ook wij tegen
te strijden hebben, is de scheiding
van Woord en Geest. Kenmerken
van de kerk zijn: de rechte predi
king, de bediening van de sacra
menten naar Christus' instelling
en de tucht: of zoals Calvijn
Klacht te zeggen: de doctrina (de
wende leer) en daarin vervat en
daaruit voortvloeiend de discipli
ne «orde, tucht). Zij verhouden
zich als ziel en zenuwen van het
lichaam der kerk.
lijk katholiek: daarin ligt de op
volging der apostelen. Vandaar dat
contact met Anglicanen en Luther-
sen voor Calvijn mogelijk was. De
strijd gold de tot gelding brengen
van de rechte leer.
In plaats van de gewaande ver
dieping bedreigt ons versmal
ling: het berijden van stokpaarden
langs platgetreden paden!
De strijdende kerk heeft tot
doel: de eer van God en de hemel
se leer.
Ook onder ons is er wel enige
verscheidenheid en zou gesproken
kunnen worden van modaliteiten
binnen eigen kring. Missen we ech
ter de rechte hartstocht voor de
ware leer en laten we ieder vo-
vogeltje zingen zoals het gebekt is
zonder elkaar te zoeken, dan zijn
wij achterop bij Calvijn.
Er kan een bedenkelijk objecti
visme zijn, dat altijd op Remon
strantisme uitloopt; doch ook een
even bedenkelijk subjectivisme,
dat met de rechte leer niet veel
meer te maken heeft.
pALVUN ALS waarlijk oecu-
menische figuur zweefde nooit.
Bescheiden als hij was (vanwe
ge ons gebrekkig kennen) en
breed, waarschuwt hij tegen het
op de spits drijven van tegenstel
lingen. De verscheurdheid der
kerk pijnigde hem. Verbreek de
eenheid niet. omdat er gebreken
zijn en bedenk dat niet ieder, die
het i
daa:
reeds een ketter is. Wat wij
kunnen verbeteren moeten wij
zuchtend verdragen en in zelfver
loochening ons voegen naar het
voorschrift van de Heilige Geest.
Hoe streng Calvijn ook voor de
eigen gemeente kon zijn, naar bui
ten was hij verdraagzaam: getui
ge zijn vriendschap met Melanch-
ton. ondanks diens humanistische
tendenzen „een voortreffelijk die
naar van Christus" genoemd. Me
de door zijn aristocratische geest
kon Calvijn kerkelijke gesprekken
voeren en door zijn vele brieven
tracht hij mensen erbij te halen
en te houden. Hij is ook wel in
mensen teleurgesteld, omdat hij
mensen vertrouwde. Vorsten (ook
Lutherse en geleerden wil hij be
trekken in de strijd der kerk....
Het leven van Calvijn in de
strijdende kerk staat ver af van
ons leven in de kerkelijke strijd
Onze kerkelijke wereld is wel wat
klein geworden. Vortsten en ge
leerden zitten allang niet meer in
onze kerkeraden; theologisch mar
kante figuren worden er zeldzaam.
Wij gaan zo gemakkelijk ieder
zijn eigen weg. Spreken wij nog
met elkaar? Tegenover onze bur
gerlijkheid en hollandse plompheid
steekt een figuur als Calvijn wel
scherp af: vanuit zijn sterk roe
pingsbesef had hij een merkwaar
dig élan en een zekere allure,
waardoor hij een der groten is in
de geschiedenis der kerk.
Het is een voorrecht leerling te
mogen zijn van deze leraar, die
dit kon zijn. omdat hij zelf leer
ling was van de Heilige Schrift
op de school van de Heilige Geest.
Generale synode Geref. kerken Gerefsynode benoemt
hoogleraar te
Kampen
ZONDER deze zaak tot een eind
te brengen, heeft de generale
synode van de Gereformeerde
Kerken in haar zitting van donder
dagavond de verhouding van deze
kerken tot de hervormde kerk we
derom besproken. Ds. A. S. Timmer
te Rotterdam' rapporteur van de
commissie, welke deze zaak behan
deld had, beantwoordde de spre
kers, wier opmerkingen wij giste
ren gepubliceerd hebben. Daarna
begon een tweede ronde.
Tegen degenen, die van een veran
dering bij de Hervormde Kerk niets be
speurden zei ds. Timmer, dat er toch
duidelijk aanwijsbare veranderingen
zijn. „De synode van de kerk. die ons
indertijd uitstootte, heeit zich weer tot
ons gewend; moet men daarvoor niet
dankbaar zijn?" Het contact is begon
nen op een belangrijk moment, en wel
in 1948 toen de nieuwe kerkorde od sta
pel stond en men er prijs op steli
de mening vi
ken te weten.
Ds. Timmer was verder van opvat
ting. dat men er dankbaar voor diende
te wezen, wanneer er in d. Gerefor
meerde Kerken een echt bijbels besef
van toenadering te bespeuren valt „tot
allen in de Hervormde Kerk. die mét
ons de Here Jezus liefhebben". Ds. Tim
mer rekende degenen, bij wie dit besef
leeft, niet tot de slechtste gerformeer-
den. Deze zelfde mensen verlangen op
recht naar eenheid met vrijgemaakten
en christelijke gereformeerden, al lig
gen de verhoudingen
commissie heeft echter, blijkens haar
voorstellen, niet eenzijdig contact met
de Hervormde Kerk willen leggen. Met
kerken met wie men veel minder ge
schilpunten heeft dan met de hervorm
de kerk moet gesproken worden. Maar
men moet terwille van het gesprek met
de Chr. Geref. Kerken de samenspre-
kingen met de Hervormde Kerk niet
nalaten. In dit opzicht heeft de plaat-
Vanmorgen heeft de generale synode
van de Gereformeerde Kerken in een|
besloten zitting haar praeses ds. C. v.
d. Woude benoemd tot hoogleraar tel
Kampen. De synode is hiermede van|
haar gewoonte afgeweken om iemand
te benoemen die in het bezit is van:
doctorstitel. Tegenkandidaat
Als Christus met zijn ouders gehoorzaam naar huis gaat,
verdwijnt Hij tevens weer in de geschiedenis. Over Zijn jeugd
is niets hekend. Ongetwijfeld heeft Hij gewerktmaar of Hij
Zijn vader hielp als timmerman weten wij niet. In deze jaren
is waarschijnlijk ook Zijn vader gestorven en Hem werd dus
ook het verlies van ouders niet bespaard.
Iedere biograaf zou in deze jeugdjaren willen zoeken naar
wortels, die de levenshouding van Christus later zullen bepa
len. De evangelisten laten eenvoudig een sluier liggen over
deze jaren, waarvan wij alleen kunnen zeggen: Christus was
zo volkomen mensdat niemand ter wereld verwachtte, dat-
Hij ooit buiten de getreden paden van het Israëlisch geloof
zou treden.
Daarom stonden de Joden zo verbaasd, toen Hij ging spreken
met gezagmensen genas en duivelen uitwierp. Maar daarom
ook kan Hij ons juist zo goed begrijpen. Hij doorleefde dezelfde
problemen die ook ivij moeten doormaken. Christus is geen
vreemdeling in het Jeruzalem van ons leven. Hij kent onze
strijd, maar weet ook de oplossing.
selijke ontwikkeling de synode der Ge-|dr- L. Praamsma, dc gereformeerde
ref. Kerken wel iets te zeggen. predikant die jarenlang Groningen ™T_,_T T
Dsnvand/rewiSHre"d'5naa,r£a,nai,:> TIEN JAAR ADVIESORGAAN
us. V an der Woude werd met 34 tegen
19 stemmen gekozen.
Verschillende leden der synode kon
den ds. Timmer niet voldoende volgen,
daar zij, dankbaar voor hetgeen bereikt
was. toch in de verste verte geen mo
gelijkheid tot hereniging zagen.
Ds. J. van Herksen te Ermelo b.v.
gaf een verblijdende getuigenis van de
eensgezindheid van de geref. predikan
ten met de drie gereformeerd georiën
teerde dominees in de Hervormde Kerk
ter plaatse. Maar hoe dicht men ook
elkaar nadert, als het belijden ter spra
ke komt, blijkt dat de hervormde ge
meenten zich beslist niet laten uitpei
len uit het geheel der kerk en dat men
dan liever met vrijzinnigen onder één
dak blijft wonen.
Daarom was ds. Van Herksen
discussie afgebroken."
Ds. D. C. Goedhart
overleden
De nieuwe hoogleraar zal de katheder
van de onlangs overleden hoogleraar
prof mr. G. M. den Hartog moeten be
zetten. Hij zal kerkrecht en kerkgeschie-
denis doceren Ds. Van der Woude werd
22 maart 1896 geboren. Hij werd op 10
juni 1923 te Gorredijk bevestigd in het
ambt. Voor zijn huidige gemeente,
Leeuwarden, die hij reeds bijna 30 jaar
dient, stond hij in Schiedam.
De nieuw benoemde hoogleraar is wel
bezig geweest om zich op zijn promotie
voor te bereiden. Hij heeft een studie
de Gereformeerde Ker- deel, dat er bij de toenadering toch ookberius^diT m de zestiende1 ^euw hoog-
van distantie sprake moest blijven, al leraar te Franeker was Drukke am^|.
valt het tegenwoordig niet mee om de bezigheden hebben hem echter in de
l°"geMmr en kerkell,k belef blJ te bren" weg gestaan bij de voltooiing van zijn
gen. Nadat nog enige sprekers zich over studie
2?,".."?k_,b!i2de,n u.itgelaten' werd de Ds. Van der Woude is reeds voor de
derde maal praeses van een synode. Hij
leidde ook de besprekingen van Eind
hoven-I 943 en van Leeuwarden-1956.
Bovendien is hij reeds jarenlang eind- j
redacteur van de Friese 'Kerkbode en i
heeft hij zich ook buiten het kerkewerk j
bewogen. Hij is officier in de orde van
Oranje Nassau.
7IJN nieuwjaarsrede heeft de voor- gering enig beleid uit handen te ne-
zitter van de S.E.R. vandaag men. Het heeft er wel eens op ge-
In de ouderdom van 73 jaar is te Arn
hem overleden ds. D. C. Goedhart, eme-
Ds. Timmer was ervan overtuigd, dat ritus predikant der Nederlandse Her-
mensprekingen tussen dc mode-vormde Kerk.
ramina van beide kerken de eerste Ds. Goedhart werd op 9 februari 1886
stappen worden gezet op een weg van te Arnhem geboren. Hij studeerde aan
toenadering, die naar men hopen mag de Rijksuniversiteit te Utrecht en werd
eens zal leiden tot hereniging. Het woordop 7 augustus 1910 te Lellens (Gr.) in
hereniging is weliswaar alleen genoemd het ^predikambt bevestigd^Daarna dien-
In het schrijven van de hervormde sy-
ons sociale en economische leven
zo belangrijk lichaam nu kennen.
Tien jaar vormen ook in onze tijd,
waarin de gebeurtenissen elkaar zo
snel opvolgen, een korte periode.
re een verschuiving van verantwoor
delijkheid ook voor wat betreft be
slissingen in het politieke vlak. Dat
ging, en dat gaat, niet aan.
De S.E.R. adviseert, de regering
Kuyper heeft eens gezegd, dat men beslist. Vandaar dat de S.E.R. met
node. maar al heeft de gereformeerde
commissie het woord niet letterlijk ge
noemd. zij heeft daar zeker wel aan
De commissie heeft de samenspreking
tussen de moderamina niet afhanke
lijk willen stellen van de eventuele be
reidheid der chr. geref. synode tot
menspreken. Met de vrijgemaakte
Toch nog (noodgedwongen) akkoord
met wijziging van regeling
de hij de gemeente van Tubbergen. Op
1 augustus 1924 werd hem eervol ontslag
verleend met de bevoegdheid van emeri
tus. Hij werd toen benoemd tot gods
dienstleraar aan het rijksopvoedingsge
sticht voor jongens „Veldzicht" te
Avereest.
Op 28 maart 1926 werd hij echter weer
t. predikant te Halle bij Zutphen. In 1933
J deed hij intrede in zijn laatste gemeente,
dat helaas niet mogelijk. De I namelijk die van Hummelo. Daar ging
hij op 25 april 1951 met emeritaat. Ds.
i Goedhart was onder meer lid van het
hoofdbestuur van het Nederlands Zen-
J dingsgenootschap. Zijn stoffelijk over-
I schot zal op 9 januari te Hummelo ter
aarde worden besteld.
Volgend jaar hopen de Engelse geleer
den klaar te komen met een geheel
nieuwe vertaling van het Nieuwe Tes
tament. In Amerika kwam de nieuwe
vertaling door Amerikaanse geleerden
reeds in 1951 klaar. Dit is dc tweede
maal In een eeuw dat zowel in Ame
rika als in Engeland geprobeerd wordt
een nieuwe vertaling ingang te doen
vinden. De vertalingen van het begin
van deze eeuw hebben evenwel de ou
de King James Version niet kunnen
verdringen.
In zijn gisteren gehouden nieuwjaars
rede heeft de burgemeester van Alk
maar. mr. H. J. Wytema, de kandida
tuur van Alkmaar voor de vestiging van
de derde technische hogeschool bepleit.
Hij wilde geen concurrentiestrijd tussen
de gemeenten, die zich als gegadigden
willen opwerpen, noch wilde hij de kan
didatuur van Alkmaar propageren uit
louter locaal chauvinisme.
De keuze van de beste vestigings
plaats noemde mr. Wytema een lands
belang. desnoods een regionaal belang,
doch geen plaatselijk belang.
Bei
roernnesiver
k
in Nederland zullen met hun neu- vormd uit vertegenwoordigers
trale en katholieke collega's en SKrtSSdSd' •SSSStaTdJSlJS
met de handel in bouwmaterialen cuum. besloot ondanks de bezwaren van
bleven samenwerken in de Stich-1 dc..NC AB- tot aanpassing van de re-
geling over te gaan. En omdat dit be
ting tot behartiging van (Ie sa- sluit nadere goedkeuring van de organi-
menwerking in het bouwbedrijf saties behoeft, kwam het gisteren in dc
,rrcn>T?-t - ua 1 'algemene vergadering van de N.C.A.B
(B.S.B.). Dit is het gevolg van aa„ de orde.
een besluit dat gisteren op de al-
j xt j Hoewel 27 algevaardigden zich te-
gemene vergadering van de Ned. ,en h„ besluit verklaarden (en daar-
Chr. Aannemers- en Bouwvak- mee dus voor uittreding uit de B.S.B.
patroons in Utrecht is genomen, waren) was de meerderheid wel met
het bestuur van mening dat de wijzi-
Het besluit had betrekking op een wij- van het betrokken artikel dan
ziging van de B.S.B.-regeling op het maar aanvaard moest worden om wil-
punt van het uitvoeren van werken in le van de samenwerking van de aan-
eigen beheer De N.C.A.B. voelde aan- nemers en de handel, die men liever
vankelijk weinig voor een dergelijke wij- niet opgaf temeer niet daar de B.S.B.
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar 's-Gravenhage (vac.
F. Broeijer)H. W. van den Brink te
Beroepbaarstelling: de heer F. .1. C.
Helder, vic. hervormde pastorie Dalem.
Geld. is beroepbaar.
Gisteren overschreed de herv. kerk
bouwactie de negen en een half mil
joen. Er werd tot nu toe 9.503.376
gestort. Dc laatste vier weken is ge-
i de Maar ook U kent nu haar keukenge- middeld nog een bedrag van bijna een
deze heim. 't Is de Maïzena Duryea die de kwart miljoen per week binnengeko-
groenten zo lekker maakt. Imen.
Advertentie
ziging. zoals de minister die verlangde.
Stelde het betrokken artikel dat de han
del geen bouwmaterialen mag leveren
wanneer niet een verklaring kan wor
den overgelegd waaruit blijkt dat de
materialen naar uitsluitend erkende
aannemers gaan. de minister wilde ie
der. die dat verlangde, vrij laten om
werkzaamheden in eigen beheer uit te
voeren, zodat om een voorbeeld te
noemen ook gemeenten materialen
zouden kunnen betrekken.
De minister zette zijn eis kracht bij
door met onverbindend verklaring van
de B.S.B.-regeling te dreigen, wanneer
deze en andere wijzigingen niet zouden
worden doorgevoerd. Waren reeds vo
rig jaar de meeste organisaties, die bij
dc B.S.B. betrokken zijn. niet tegen een
dergelijke wijziging, de N.C.A.B. voelde
er niet voor. zodat onverbindend ver
klaring inderdaad op komst leek. Want
voorziet in een erecode
gingsregeling, waarvan
Kardinaal Ottaviani:
Kardinaal Ottaviani heeft tij-1 buitenlandse tanks zonder dat iemand
dens een mis voor de .zwijgen-1"JT.Vv^dï"^z°la"2 ka"
de kerk" te verstaan gegeven dat| ..Hitier was een moorden;
hort. schijn te treden met een beslissing.
Wellicht mag dit als troost gelden die dus, in elk geval naar buiten,
voor wie reeds nu van dit lichaam de kenmerken draagt van de een-
méér hadden verwacht. Een gedach- stemmigheid. De regering beslist,
te moet groeien, ook een sociale. Dit Maar haar beslissing wint stellig aan
geldt voor haar rijpwording, het geldt waarde door het advies, dat er van-
al evenzeer voor haar vormgeving, wege de S.E.R. aan is voorafgegaan.
En met beide heeft de S.E.R. het Is er aan de ene kant bij de rege-
nodige te maken. Het schijnt wel ring wel eens een neiging geweest
de vormgeving wel slagen zal, mits kant wordt dit lichaam nog niet
de rijpwording zich voortzet. door de regering geraadpleegd in
Zeker is, dat de regering ook nog alle gevallen die daarvoor niettemin
wel aan het bestaan van de S.E.R. in aanmerking komen. En de voor
wennen moet, en dat zjj een heldere zifter van de S.E.R. heeft zijn nieuw-
voorstelling dient te hebben van jaarsrede benut om zij het in vrien-
hetgeen met dit lichaam wordt be-
Zo dient de S.E.R. niet om de re-
EEN HERNIEUWDE BESLISSING
£JE zware oorlogsdelinquent, aan
wie onlangs gratie werd ver
leend. zit weer achter slot en gren-
De voorwaarde om zich niet meer
in die streken te tonen leek vinding
rijk. Maar in de vorm waarin ze
had zich, ondanks het uitdrukkelijk gaan met een reële mogelijkheid
verbod, begeven naar streken
hét gezin van de i
het land,, die hem. als zijn „werk- te. volgen naar elders. En zoiets
terrein" van delinquent waren ont
haald, moet worden aangemerkt als Wij zijn niet voor een overmatig ge-
een staaltje van ergerlijke brutali- bruik van het gratierecht. Het be-
teit. hoort met wijsheid en omzichtigheid
zijn, zoals wij dezer dagen te worden uitgeoefend, wil het wer-
vreemde dingen gedaan, die nu wel
licht moeten beschouwd als voor dc
man zelf verzachtende omstandig-
Daar is immers liet feit. dat de man
zich niet in bepaalde gebieden
gen van deze weken, die een her
nieuwde frequentie te zien geven
van euvelen, die zo rechtstreeks ver
band houden met de ervaringen uit
de jongste oorlog we denken aan
de uitingen van een verfoeilijk an-
het land mocht ophouden, maar dat lisemitisme zouden op het punt
Zó hebben wij het gesteld: dat dc moeten maken,
man in die streken niet meer ko- In het geval van deze hernieuwde 3
men mag, is mogelijk in staat om restatie staat de minister van ji
ook moreel te aanvaarden?
het gezin, dachtzaamheid dient te worden ge
nen" Hcver Paus premier Chroesjtsjef niet: z^nKan°eenr
liever llJCl Ran eeR chrjsten onbewogen blijven
zal begroeten wanneer hij een voor een moordenaar van christenen?
staatsbezoek aan Italië brengt. ^.a.n.„„een christe»1 minzaam giimia
Zuiver Uw bloed
met Kruschen.
Om Uw rheumatiek
te verdrijven.
Want naarmate Kruschen's aansporende
werking onzuiverheden uit Uw bloed ver
drijft. verdwijnen Uw pijnen vanzelf.
Kruschens vijf mineralen zouten brengen
Uw bloedzuiverende organen weer op
gang. Uw bloed gaat sneller stromen en
de pijnverwekkende onzuiverheden ver
dwijnen langs natuurlijke weg.
..Het gelaat van Christus wordt op
nieuw met doornen gekroond en hij
wordt opnieuw in het gelaat geslagen.
Hoe kan de hand gereikt worden aan
hen die dit doen"?
De kardinaal herinnerde er in zijn
preek in de basiliek van Maria Magiore
aan, dat paus Pius in 1937 het Vati-
caan verlaten had en naar zijn zomer
residentie in Castel Gandolfo gegaan
was om Hitier niet te ontmoeten.
„Zolang we zien dat Hongaarse stu
denten en arbeiders ter dood veroor
deeld worden, alleen omdat zij de vrij
heid liefhebben welke gesmoord is door
18
De kluizenaar trad inderdaad binnen, sloeg dc ar
men voor de borst kruiselings over elkaar en zei
plechtig:
Gezegend zij de naam van Hem. die op de
zware dag een rustige nacht laat volgen cn ons
dc slaap schenkt om onze vermoeide leden te ver
kwikken en onze geest tot vrede te brengen
Beide krijgslieden antwoordden: Amen' stonden
van tafel op en liepen naar de bedden die de gast
heer hun mei dc hand aanwees. Na een aparte
buiging voor ieder van hen keerde hij zich om
en liep geluidloos terug naar de kapel.
Dc ridder van de Luipaard legde zijn zware wa
penrusting af. waarbij de Saraeeen hem bereidwil
lig kwam helpen cn bood dan op zijn beurt een
helpende hand bij het uittrekken van diens boven-
kleren, waarna ze elkaar enkele ogenblikken ver
wonderd bleven aankijken. De een kwam tot de
ontdekking dst zijn voormalige vijand niet alleen
sterk er lenig, doch bovendien kloek gebouwd en
regelmatig gespierd bleek te zijn. terwijl de ander
zich verbaasd afvroeg waar zoveel behendigheid
en macht kon schuilen in een zo tenger lichaam
dar nan- i ilcs Trotcr en breder was dan dat van
Vooraleer z'ch op het bed uit te strekken deed
leder van hen een gebed. De Oosterling richtte
zich naar ziin Ka aba en prevelde snel en met rad
de lippen, terwijl de ander naar het kruis van
zijn zwaard keek.
Direct daarna lieten ze zich op de matrassen neer
en lang duurde het niet of beiden zonken weg in
een diépe verkwikkende slaap.
HOOFDSTUK IV
Kenneth de Schot werd uit zijn slaap gewekt door
een dwingende hand die hem op de borst drukte ep
Is automatisch «tak hii de hand uit
SIR WALTER SCOTT
OTT I
verho<
steeds voor een on-
aanval op de hoede te zijn. Toen hij da
ogen opentrok herkende hij de kluizenaar die naast
zijn bed stond, hem met de rechter hand porrend,
terwijl hij in dc andere een kleine, zilveren lamp
hield
Blijf stil. fluisterde de .heremiet, ik kom u
iets vertellen wat uw ongelovige gezel niet mag
Deze woorden sprak hij in het Frans en niet in
het Frankische dialect waar hij zich daarstraks had
van bediend.
Sta op. ging hij voort, trek uw mantel aan en
volg mij zwijgend en zonder gerucht te maken.
Sir Kenneth kwam overeind en stak de hand uit
om zijn zwaard op te nemen.
Laat liggen, beval de kluizenaar stil, want wij
gaan naar een plaats waar geestelijke wapens
meer vermogen dan wereldse.
De ridder gehoorzaamde en maakte zich klaar zijn
geheimzinnige gastheer te volgen, slechts gewapend
met de korte dolk waar hij in dit gevaarlijke land
nooit van scheidde.
Achter elkaar slopen ze langzaam naar het woon
vertrek. zonder de Saraeeen te wekken die nog al
(ijd in een vaste slaap lag. Voor het altaar en het
kr in de kamer brandde een lamp. Naast elkaar
kn.elden ze op de harde stenen cn samen lazen ze
enkele gebeden, waarna de gastheer met zachte doch
ernstige stem een drietal boetepsalmen zong. Ter
wijl hij daarmee bezig was liepen tranen hem over
de wangen tot in de verwilderde baard en snikken
deden zijn schouders schokken, zo diep ontroerden
hem de heilige liederen, waar hij de nodige kracht
scheen uit te putten om het harde leven in de
woestijn vol te houden. De ridder luisterde aandach
tig en roerloos, eensklaps getroffen door de vurige
vroomheid van zijn geleider en zich plotseling scha
mend om de gevoelens van argwaan die hij nau- .-
welijks enkele ogenblikken geleden ten overstaan uezoeK
van dc kluizenaar had gekoesterd. Toen ze eindelijk C
opstonden keek hij de heremiet met onverholen eer-
bied aan en wachtte tot die het woord nam. cycliek
Ga naar die hoek. beval Theodorik, en breng vaardigd
lij de sluier die gij daar zult vinden. |d0
.Kan een christen kiezen voor eer.
bondgenootschap met hen die de komst
de antichristelijke terreur voorbe-
Kardinaal Ottaviani veroordeelde wat
hij noemde de bereidheid „om de hand
te geven aan de nieuwe anti-christ".
Van Vaticaanse zijde werd verklaard
dat deze zinsnede uitgelegd kon wor
den als kritiek op het voorgestelde,
maar uitgestelde staatsiebezoek van
president Gronchi aan Moskou.
„Jezus is in doodsangst en u houdt
zich in feite op met hen die Hem krui
sigen. Er is een wedloop gaande om te
zien wie hen het eerst de hand kan
drukken en een glimlach met hen uit
kan wisselen."
L'Osservatore Romano herinnerde de
rooms-katholieken er aan dat zij geen
„goede katholieken en ware socialisten"
kunnen zijn.
De waarschuwing van het Vaticaanse
orgaan scheen een onderdeel te zijn van
de hunding van hel Vaticaan tegenover
de communistische en socialistische aan
plakbiljetten welke het nu uitgestelde
Gronchi aan Moskou toejui-
KRITIEK ZIJ POSITIEF GERICHT
£)E S-E.R. is adviesorgaan voor de over statelijke neigingen
di-
mers óok top- rigisme; het wenst zichzelf te zijn,
sociaal-economisch luisterend naar eigen normen en wet-
het toporgaan ten, zich ontwikkelend naar eigen
Om het te zeggen in de bewoordin
gen van de voorzitter in zijn rede
van vandaag: de p.b.o. mag geen
regering, hij
orgaan voor
bedrijfsleven
van de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie, zoals deze, zij het aarze
lend, in ons land op gang komt.
Het geschiedt aarzelend, inderdaad
ganisatie is toch nog altijd een
Nu is het onmiskenbaar, dat de ac-
gewezen middel tegen overschatting liviteiten van de S.E.R., voor wat
het individu aan de ene kant,
niet minder tegen overschatting van
de staat aan de andere.
Wie de betrekkelijkheid onderken
de enkele mens, wie ander-
betreft althans de uitbreiding
de bedrijfsorganisatie in den brede,
sinds enige tijd als het ware weinig
voortgang vertonen. Er zijn alleszins
erontschuldigende redenen
zijds met reden beducht ^ijn voor de aan voeren. De voorzitter heeft
zich zo gemakkelijk uitbreidende
macht van het staatsapparaat, zij die
nen in de bedrijfsorganisatie als ge
dachte een belangrijk goed te
Waarmede bepaaldelijk niet gezegd jubileu
zijn rede enkele van opgesomd.
De mogelijkheid van uitbreiding
blijft er niettemin. Ook in dit op-
icht draagt dit eerste bescheiden
de S.E.R. zeker niet
rvatore herinnerde aan de en-'
welke door Paus Pius uitge- I
is legen het socialisme. Dit
document, aldus het Vaticaanse orgaan.
Zwijgend liep de" fidder naar de hoek die de an-|is no* sleeds wp) degelijk van krachtJ
der hem aanwees en in een kleine nis. afgesloten
door hot deksel van een tenen mand. vond hij in
derdaad wat hij zocht Het was een oude. gescheur
de doek. op vele plaatsen besmeurd met een donke
re substantie waar hij met kon van uitmaken wat
het was. De kluizenaar liet nogmaals een pijnlijke
zucht horen en vervolgde met trillende stem:
Thans staat gij op het punt de rijkste schat te
aanschouwen die de aarde bezit. Helaas, mijn ogen
zijn niet waardig er zich op te richten. Ik ben
slechts een uithangbord dat de vermoeide reiziger
een herberg voor de rust aanwijst, doch zelf ben
ik veroordeeld buiten te blijven. Tevergeefs ben ik
gevlucht naar onheilspellende rotsen en donkere klo
ven. mijn vijand heeft mij gevonden en blijft mij
achtervolgen
Een ogenblik zweeg hij. keek de ridder diep in de
ogen en vroeg dan. op een veel vastere toon: Brengt
u mij de groeten van Richard van Engeland"
Ik kom uit de Raad der Christenvorsten, ant
woordde Sir Kenneth, doch de koning van Engeland
is ziek cn dus kon hij mij zijn bevelen niet geven.
Geef mij het wachtwoord, vervolgde de here-,
mi«L (Wordt vervolgd) èok giUitnt mhwarst
bedrijfsorganisatie valt op Moet dan de gedachte dwingend v
„Zelfs indien het socialisme Marx.
de socialisatie en de klasseoorlog
zou verwerpen, dan kan het niet met
het katholicisme verzoend worden'
Ook is het misleidend te denken dat
de socialistische partij (in Italië)
haar solidariteit met het communis
me kan verbreken.
Advertentie
meer.,
meest..
bale ztldenc rookworst
te merken. Echter, de kritiek zij
steeds positief gericht.
Bedrijfsorganisatie wil dan zeggen
het bedrijfsleven wenst zich te ont
trekken aan de willekeurigheden van
het individualisme, wenst zich
den opgelegd? Wij blijven het be
zwaarlijk oordelen. Liever oefenen
wij geduld. Tien jaren zijn nog
slechts tien jaren. En ook een sociale
gedachte de geschiedenis leert
het heeft tijd nodig: om te rij-
zeer zelfstandig te houden tegen- pen en om vormgeving te bereiken.
Jeugdconferentie
Wereldraad over
Sprekers zijn onder meer: Dr. Keith
Bridston, secretaris van de Wereld-
raads-Commissie voor Geloof en Kerk
orde. Max Thurian, van de Protestantse
Mannen-Orde in Taizé, Timiadis, de
(fplnnf P*lï L-prlt-nrrlp vertegenwoordiger van de patriarch van
gUlUUl t*Il ivtrivurut* Constan-.inopel bij de Wereldraad van
I Kerken en prof. dr. H. Berkhof, lid van
De tweede jongeren-conferentie voor *1^ Centraal Comité van de Wereldraad,
geloof en kerkorde in Europa wordt van1
11—16 januari aanstaande gehouden in Het voorzitterschap van deze vijf-
het Eykmanhuis te Driebergen. Onder-daagse conferentie, waaraan zeven Ne-
werp: jongeren en het Heilig Avond-1 derlanders deelnemen, berust bij de
maal. Een dertigtal deelnemers uit tien
Europese lapden heed r.ch hiervoor "sf"' van het Jeugddeparlemenl van
langempld, meest jongere predikanten de Oecumenische Raad in Nederland,
n jeugdleiders. ids. A. H. van den Heuvel.