Mieuuie GTmmutl
HET WAS WEER BAR in DEN HAAG
Vele gewonden bij politie,
brandweer en publiek
Bloedige geveeliten in
onafhankelijk Kameroen
DE
Acteur Cees Laseur (60)
plotseling overleden
Leger aan de
macht in
Laos
Eisenhower in februari
naar Zuid-Amerika
Scheveningse trawler bij
Ierse kust aangehouden
Chroesjtsjef speelt met
grootse plannen
ZATERDAG 2 JANUARI 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- t
Advertentie-afdeling Tel 31441
Hoofdredactem
CHRISTELIJKE AT IOI\ AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„5tantuasUcfi is ahcblmn
myn fa«rl In tcgljenspoct"
Veertigste jaargang no. 11758
GEHEIME ZENDERS
135 JAAR N.Z.H.R.M.
PSALMMELODIEËN
BLAD ZIJ
CULTUREEL VENSTER
Zie Zondagsblad
Barricades - gesmijt uit dakgoten - charges met blanke sabel
(Van onze verslaggever,)
T 1960 heeft Den Haag nit
Voor het eerst sinds jaren braken op verschillende punten zeer ern
stige ongeregeldheden uit, die tussen één en twee uur hun hoogtepunt wel
bereikten op de Hoefkade en de schildersbuurt, de Van Ostadestraat, de
Jan Steenstraat, de Paulus Potterstraat, de Falckslraat en de Rembrandt-
straat. Gedreven door onverklaarbare instincten lieten sommige bewoners,
toen de politie, gealarmeerd door huizenhoge straatvuren arriveerde, een
regen van stenen en straatklinkers op de nauwe straten neerdalen, waar-
r de brigades slechts beschermd door hun helmen ijlings dekking
Daar waar de opgezweepte me
nigten niet meer in bedwang
konden worden gehouden,
werd de waterwerper, ook wel
waterkanon genoemd, met suc
ces gebezigd. Waar deze witte
wagen verscheen, was het met
de relletjes snel gedaan.
Schipbreukelingen
spoorloos bij
Singapore
Intensief wordt gezocht naar 22 opva
renden van een Amerikaanse vrachtschip,
die zich in een reddingboot bevinden er
gens in dc Indonesische wateren. Het
10.000 ton metende schip Valley Forge is
aan de grond gelopen voor een Indone
sisch eilandje, ongeveer 80 km ten zuiden
van Singapore. Het schip brak daarbij
doormidden.
Acht bemarantogisleden van de Valley
Fonge werden gered door een bergings-
vaartuiig, dat ondanks bet zwaire weer
snel ter plaatse wist te komen. Zeven an
deren, onder wie vermoedelijk de kapi
tein, zijn van morgen vroeg ontdekt door
«en klein verkenningsvliegtuig op een
eilandje op vijf km afstand van de ver
gane Valley Forger.
Maar over de 22 opvarenden van de
reddingboot is niets meer vernomen. Zij
waren het laatst gezien, toen hun red
dingboot in het stormachtige weer weg
dreef, nadat was gebracht contact te krij
gen met het bergingavaarbuig
FEESTELIJKHEDEN AFGELAST
staat Kameroen is gepaard ge
gaan met bloedige onlusten. Donder
dag vielen bij aanvallen van terro
risten in de havenstad Douala dèrtig
doden te betreuren. Gisteren braken
weer relletjes uit, die aan vijf perso
nen het leven kostten. Er was een
groot aantal gewonden. Ter gelegen
heid van de viering der onafhanke
lijkheid waren gisteren tal van bui
tenlandse gasten onder wie secre
taris-generaal Hammarskjöld van de
V.N. in Douala aanwezig.
De aanslagen zijn het werk van een
buiten de wet gestelde ultra-nationalis
tische politieke partij, die weigert de
uitslag van de onlangs gehouden ver
kiezingen te erkennen. Het program voor
de viering van de onafhankelijkheid
werd na het uitbreken van de eerste rel
letjes drastisch besnoeid. De enige
plechtigheid was gisteren het neerhalen
van de Franse vlag en het hijsen van
de nieuwe vlag van Kameroen
In het centrum van de hoofdstad
Yaounde was het betrekkelijk rustig,
doch in de buitenwijken waar geen po-
De velen, die gisteravond in de Ko
ninklijke Schouwburg in Den Haag de
Nieuwjaarsvoorstelling van de Haagsche
Comedie bijwoonden, zullen geenszins
het leven van Cees Laseur, door een
hartaanval zou zijn afgesneden. Wel wist
men, dat deze bekwame acteur en popu
laire directeur tan de Haagsche Comedie
sinds enige tijd hartpatiënt was waan
door hij o.a. de rol van Kapitein Co
medy in „De dag van Talavera" en die
van de pastoor in Anouilhs „1* Hurlu-
berlu" uit handen had moeten geven.
Voor herstel had hij enige tijd in Ma
drid vertoefd, maar toen men hem ge
bruind en stralend op het toneel van de
Schouwburg aan het einde van de
Nieuwjaarswens het Wilhelmus mee zag
zingen, werd bij velen de indruk geves
tigd, dat zijn gezondheidstoestand aan
merkelijk was vooruitgegaan.
Na de voorstelling sprak hij op een
ontvangst van zijn gezlschap in hotel
Saur de Engelse regisseur van het opge
voerde stuk, Peter Wood-, nog hartelijk
toe, maar daarna voelde hij zich niet
goed en zonderde zich af. Een half uur
later waren zijn levensgeesten geweken
Cees Laseur was op 3 april 1899 in
Kotaradja geboren Hij voelde zich reeds
vroeg tot het toneel aangetrokken en
de toneelkunst heeft hij immer met een
volkomen overgave gediend. Hij is een
bij uitstek Haagse figuur geworden en
vooral na de oorlog, toen hij sinds 1947
de directie van de Haagsche Comedie
voerde, was het Haagse toneelleven zon
der Cees Laseur met denkbaar meer.
In 1917 trad hij toe tot het Hofstad
toneel; daarna speelde hij bij Heyermans
bij het Rott.-Hofstad-toneel, bij de Haghe
spelers, bij het Prinsesetoneel, Theate
Odéon, Het Verenigd Toneel van Ver
kade, het Ned. Toneel, het Centraal
Toneel en sedert 1947 bij de Haagsche
Comedie.
Cees Laseur was een bij uitstek komiek
talent en met name in dc regie van
gelse comedies, waarvan hij er vele
taalde, wat hij volkoipen In zijn eler
Maar ook op ander dramatisch gebied
heeft hij in zijn lange toneelloppbaan
(in 1955 vierde hij in „Luistert u r
d^mgs!) zijn 35-jarig toneeljubieum).
litiepatrouilles kwamen, hadden terro
risten vrij spel.
Kameroen, een land met 8 miljoen
inwoners en 81 politieke partijen, is
het eerste Afrikaanse gebied onder
beheerschap van de Verenigde Na-
tics, dat onafhankelijk is geworden
na de eerste wereldoorlog, toen Ka
meroen als Duitse kolonie door de
Engelsen cu Fransen werd gedeeld
werd het land onder beheer geplaatst
van de Volkenbond en daarna van de
Verenigde Naties.
Brits Kameroen heeft nog geen beslis
ing over zijn toekomst genomen.
President Worosjilof van Rusland heeft
n een telegram aan president Ahidjo
erkiaard dat de Sowjefcunie Kameroen
ls onafhankelijk land erkent en dat
Moskou gaarne diplomatieke betrekkin
gen zal aanknopen.
Het kabinet van Laos is donderdag
afgetreden als gevolg van menings
verschillen over een nieuwe kieswet.
De Koning die het ontslag aan
vankelijk weigerde heeft drie ge
neraals verzocht de orde en veilig
heid in de staat te willen handhaven.
Hij heeft de macht dus in handen
het leger gelegd.
I-n een communiqué dat gisteren door
de legerleiding werd uitgegeven, beves
tigden de drie generaals hum onwankel
bare trouw aa.n de Koning. De eersie
berichten uit Laos hadden melding ge
maakt van een staatsgreep, doch volgens
een woordvoerder van de Britse rege
ring, die een rappo-rt uit de Laotischr-
hoofdstad Vientiane had ontvangen, zijn
deze berichten niet juist. Het leger zoo
op verzoek de macht in handen hebben
genomen, omdat de regerin
was, haar taak te volbren;
Eind april zulilen in Laos verkiezin
gen worden gehouden. Vermoedelijk
de macht tot die tijd in handen var
strijdkrachten blijven. H
van de macht is gebeurd zonder dat
iemand in het land er iets van merkte
Een regeringsfunctionaris zei: „Vat u de
situatie vooral niet te dramatisch op.
Het is een overneming van de macht
Laotische stijl en niet in Zuidamerikaar-
se. Het gaat allemaal en familh
bloedvergieten."
Bij vele radioluisteraars is hij bekend
geworden als „Vader Doorsnee"
Zijn verscheiden heeft in kringen
het toneel grote ontroering gewekt. Voor
velen is op het ogenblik een Haagscht
Comedie zonder Cees Laseur nog nie
wel denkbaar. In hem is een groot acteui
en een goed directeur heengegaan.
OUD-PRESIDENT VAN
INT. HOF OVERLEDEN
Professor Max Huber-Escher, voormalig
president van het Internationale hof in
Den Haag en een van de meest briljante
juristen van Europa, is gistermorgen na
een lange ziekte in een Zürichs zieken
huis gestorven. Hij was 85 jaar.
Textielmuseum. De directeur van hel
textielmuseum Tilburg, de heer J. A. 1
M. Brandenburg, heeft wegens een diep
gaand meningsverschil met het dagelijks
bestuur over beleidskwesties zijn functie
neergelegd.
moesten zoeken tegen de i
Op de mededeling „we kunnen het
niet houden" arriveerde voor de eer
ste maal sedert zijn aankomst in fe
bruari 1959 de waterwerper (water
kanon), die met zijn geweldige wa
terstralen de belagers uit de dakgo
ten en van de daken joeg.
De verlichting in deze straten had
men door het vernielen van straat
lantaarns volkomen uitgeschakeld.
Bovendien had men op vele plaat
sen verkeersborden dwars over de
rijbaan gebogen, welke, met inder
haast opgeworpen barricades van
oude matrassen en meubilair ver
keersobstakels vormden.
Inderdaad, het heeft gespookt de
eerste nacht van het nieuwe jaar in
de hofstad.
Dat heeft met hoofdcommissaris J. H.
A. K. Gualthérie van Weczel, die in
van dc strijd een uit de straat
gelichte klinker tegen zijn scheenbeen
kreeg en verwond werd, tic mistroostig
gestemde commandant van de brand
weer H. A. van Oostveen kunnen erva-
en. „Ik begrijp niet. dpi de Haagse be-
olking, of althans eed deel ervan, ertoe
an overgaan mijn brandweerwagens te
molesteren en te vernielen" verklaarde
bij. „Altijd staan we klaar om te helpen.
We halen katten van het dak en pom
pen kelders leeg. wat eigenlijk helemaal
onze taak behoort, en het enige
terugkrijgt zijn straatstenen, die
je wagens vernielen."
Tot vijf uur in de morgen is de pol-itie
500 man sterk in touw geweest en
kon ook men de treurige balans
opmaken. Gewonden bij de politie, ge-
onden onder de bevolking, arrestaties
i een nog niet te schatten schadepost
door vernieling en brand.
En het zag er aanvankelijk zo rustig
it. Tot één uur bleef de situatie be
trekkelijk normaal. Het wés waar, waar
kwam, laaiden de kersbboombranden
hoog op, overal waren de straten, van
wege uitspattend vuurwerk hel ver
licht en knalden rotjes en „gillende keu
kenmeiden". Maar nog niets wees erop.
dat deze nacht een zo dramatisch ver
loop zou gaan krijgen.
Of het nu kwam doordat de televisie
op zijn eind liep of doordat er binnen
niets meer te halen viel, het werd om
streeks één uur in ieder geval zeer
rumoerig op de Hoefkade en in de Van
Ostadestraat, waar huizenhoge branden
oplaaiden.
De menigte was niet uit elkaar te krij
gen, ondanks uitvallen met de blanke
sabel. „We kunnen het niet houden"
alarmeerden de assstentiebrlgades de
hoofdpost en toen besloot men het water
kanon van zijn strategische plaats op
een binnenplaatsje in de stad te halen
en tegen de oproermakers te gebruiken
Inmiddels zochten de belagers hun toe
vlucht op daken, in zolderkamers en
dakgoten, waar vandaan men de politie
en brandweer met inderhaast
nen gesleepte straatstenen ei
klinkers bekogelde. De slechts door hun
helm beschermde agenten moesten dek
king zoeken tegen de huizen en in de
donkere straten waar men de verlich
ting had vermeld had meïi ook niet
in de gaten, waar het gevaar vandaan
kwam.
Een dof gerommel, angstaanjagend ge
luid in de duistere nacht, kondigde de
komst van het waterkanon aan. Want
waar dc wagen langs kwam, bonkten
stenen op zijn karkas. Onvcrstoorbaai
vervolgde het voertuig echter zijn weg
golven water spuitend tot in de zol
derkamers toe
de woningen.
„Als wc de waterwerper niet hadden
gehad, hadden we tot schietsalvo's moe-
overgaan mét de daarmee ongetwij
feld gepaard gaande bloedige gevolgen"
-erklaarde de politie achteraf.
(Zie vervolg op pagina 5)
In juni naar de
Sowjetunie
februari
Brazilië, zo heeft de Braziliaanse mi
nister van justitie donderdagavond
namens president Kuhitsjek in een
radiotoespraak bekendgemaakt. In
Washington verwacht men dat presi
dent Eisenhower dan ook Argentinië
Uruguay en Chili zal aandoen.
Het dagblad Jornal do Brasil schreef
dat Ike rechtstreeks naar d
hoofdstad van Brazilië, die ii
aanbouw is, zal vliegen, daarna naa
Rio de Janeiro en vandaar met ee
Amerikaanse kruiser naar Montevideo
en Santiago de Chili.
De Amerikaanse minister van
tenlandse zaken, Christian Herter
heeft Donderdagavond in Washington
meegedeeld, dat president Eisenhower
van plan is in juni naar de Sowjet
unie te gaan. Hij overweegt ook
icre landen te bezoeken.
Volgens Herter zal Eisenhowei
uitnodiging van premier Chroesjtsjef
zijn vier kleinkinderen meenemen op
zijn reis naar Moskou.
Politiemannen van een der assis
tentenbrigades in actie bij het
verwijderen van obstakels.
Omdat het waterkanon een gro
ter gebied kan bestrijken dan
een politiemacht met gummi
knuppels of blanke sabel, bleek
dit humanewapen zo effectief.
De reactie was altijd, dat ieder
een een veilig heenkomen zocht.
ENKELE UREN NA NIEUWE REGELING
Schipper: „ik sta
in mijn recht
TAE SCHEVENINGSE traWler Soh.
64 Frans Vrolijk is in die nacht
van donderdag op vrijdag voor de
Ierse kust, waar het schip viste,
door een Iers korvet aangehouden
en naar de haven van Waterford ge
bracht.
Op het ogenblik van de aanhouding be
vond de Frank Vrolijk zich buiten de
drie mijlszone, die vroeger door Ierland
werd erkend, maar binnen de toen nog
maar enkele uren geldende negen mijls-
Schipper S. Harteveld verklaarde
dagavond in een telefoongesprek mei
reder, dat hij buiten de nieuwe zone
toen hij werd aangehouden.
„Ik sta in mijn recht en ga liever zitten
dan betalen", zei hij verontwaardigd.
Schipper Harteveld beschikte over
moderne middelen voor positiebepaling
en hij zegt absoluut zeker van zijn zaak
te zijn. Hij had tijd genoeg gehad om
te varen toen de Ierse korvet uit
doch hij had dit niet gedaan omdat hij
zich van geen kwaad bewust was.
Hij 2
r de Ierse
rschijnen. Volgens Ierse
mededelingen bevond het schip zich wèl
binnen dc op 1 januari van kracht ge-
Tot op heden werd de breedte dei
ritoriale wateren (drie mijl) gerekend
vanaf de kustlijn, doch volgens de nii
Tweede moord in
Birmingham
Dc Britse stad Birmingham Is opge
schrikt door een tweede moord. Gister
avond werd in een flat het lijk gevonden
van een achttienjarig fabrieksmeisje. Zo
als bekend, werd kort geleden eveneem
een vrouw vermoord. De politic begot
een grootscheepse actie om de moorde
naar, die werd beschreven als een uiterst
gevaarlijk sadist, te arresteren.
reder, de heer S. P. Vrolijk,
■de dat hij er voor honderd procent
zeker van is, dat het schip bui
erboden zone viste. Schipper Harteveld
vertelde, dat hij een kwart mijl buiti
grens lag te vissen, en aangezien hij
prima instrumenten beschikte de Sch
64 is de modernste trawler op d:
bied neem ik direct aan dat het
is, aldus de heer Vrolijk.
Voordelige winter
(Van ome weerkundige medewerker)
ipVENALS het slot van 1959 zullen ook
de eerste dagen van het nieuwe jaar,
wat de brandstof betreft, voordelig win-
tcrweer brengen. Geheel West-Europa
blijft in een voor de tijd van het jaar
zachte luchtstroom liggen, waarin tem
peraturen van 8 tot 10 graden Celsius
voorkomen. Echter ook veel bewolking,
zodat de eerste dagen van 1960 somhtr
zijn, ook valt er nu en dan wat lichte
regen. Tijdens het weekeinde zal hierin
nog geen verandering komen. Kou is
er nog niet aan de. lucht, want om vorst
van enige betekenis tc vimlen, moeten
wij in noord-Europa zijn. Zelfs in het
Alpen-gebied is de temperatuur vrij
hoog en in de meeste wintersport-centra
is gebrek aan sneeuw.
Hier en daar mist
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Plaatselijk enige regen, hier
en daar mist. maar ook en
kele verspreide opklaringen.
Zwakke tot matige verander,
lijke wind. Aanhoudend
zacht.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Zondag 3 januari: zon op 8.48 en onder
16.40maan op 11.19 en onder 22.58.
Maandag 4 januari: zon op 8.48 en onder
16.41maan op 11.45 en onder
Eerste Kwartier 5 januari.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
m regei
gh bèw
I bew
In jaren niet zoveel vrolijkheid
T~\E NIEUWJAARSVIERING is in de meeste landen een van de vrolijkste
sedert jaren geweest en uit de toesprak en blijkt, dat de meeste natio
nale leiders vooruitzichten zien voor toenemende welvaart en een meer
stabiele vrede. Het nachtelijke feest was zelfs in landen achter het IJzeren
Gordijn zeer uitbundig. In Moskou waren de straten versierd, maar de
jaarwisseling vierde men daar echter voornamelijk thuis.
Premier Chroesjtsjef gaf in het Krem
lin zijn gebruikelijke receptie. Hij zond
Nieuwjaarsgroeten naar alle delen van
de wereld en verklaarde, „te spelen met
de gedachte, Rusland zijn staand leger te
laten inkrimpen, zonder een ontwape
ningsovereenkomst met het Westen af
te wachten".
Macmillan, dc Engelse premier, zei in
een speciale boodschap dat hij het jaar
1960 tegemoet ziet in de hoop dat „de
zware last van de bewapening zal wor
den verlicht".
Herter, Amerika's minister van buiten
landse zaken, wees, niettegenstaande con
flicten waarin geen verandering is geko
men, op een nieuwe atmosfeer van hoop
op een oplossing der wereldvraagstukken.
De Gaulle sprak zijn vertrouwen uit
in de toekomst van de Franse republiek.
„In Algerije is de weg van de vrede uit
gestippeld en in de Franse gemeenschap
evolueren de volken in overeenstemming
met Frankrijk".
Verwoerd, de premier van Zuid-Afrika,
deed een beroep op alle Zuidafrikanen
dankbaar te zijn voor hetgeen is bereikt
in de vijfbig jaar dat de Unie van Zuid-
Afrika bestaat.
Lübkc, de nieuwe Westduitse president
drong er bij de Westduitsers op aan,
meer waakzaamheid te betrachten, ter
voorkoming van gebeurtenissen als de
bekladding van de synagoge in Keulen.
Tito wees in een toespraak tot het
Zuidslavische volk op de economische
successen van het afgelopen jaar, die het
land een snellere stijging van de levens
standaard hebben gebracht.
Tsjang Kal-Tsjek van Nationalistisch
China verklaarde dat de strijd tussen
Chroesjtsjef en Mao Tse-Toeng een ket
tingreactie heeft gehad en dat de com
munistische partij in communistisch Chi
na thans in tweeën scheurt. Volgens
Tsjang tracht Chroesjtsjef Mao te Liqui
deren. om dan zelf de macht in handen
te nemen.
Eisenhower, kort geleden teruggekeerd
van zijn wereldreis, bracht de jaarwiss<
ling met vrienden en familie door
hun geschillen opzij te zetten en zijn landihuis te Augusta, Georgia.
