Jlicumc frihsrlje (faurcutl
Ontslag voorgesteld voor de
advocaat-generaal
RAPPORT OVER CENSUUR IN NIEUW-GUINEA
Gouverneur Van Baal
wist van censuur
Telefoonboek
over censuur
T*j
oe wenst ontmoeting
met premier Neliroe
Westelijk overleg in
Parijs begonnen
Kasavoeboe erkent gezag
van Belgen nog maar
een paar weken
Regen in het
weekeinde
Reusachtige golf trof Oranje:
veertig gewonden
ZATERDAG 19 DECEMBER 1959
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ABONNEMENTEN: f 7.5o per kwartaal;
f 2.55 per maand; f 0.59 per week
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936.
Dtrecfle: F. DIEMES
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leidon en Omstreken
„Stuatoastfcfi is gftebleoea
oign berl iotcgljenspocf
Veertigste jaargang no. 11749
TWINTIG MILJOEN tekort
Zie pagina 5
Te grole NIEUW SGIERIGHEÏD
Zie pagtna 5
FENNY HEEMSKERK
Zie Zondagsblad
(Van onze parlementsredactie.)
TVE COMMISSIE, die een onderzoek heeft ingesteld naar onwettige cen-
suur in Nederlands Nieuw-Guinea, is onder meer tot de volgende
conclusies en aanbevelingen gekomen:
A. De centrale figuur in deze zaak, de advocaat-generaal mr. W. C. van
Beek, die reeds met ongevraagd verlof is gezonden, moet uit 's lands dienst
worden ontslagen.
B. De vroegere gouverneur, dr. J. van Baal, heeft kennis gedragen van de
onrechtmatige censuur. Voor een toelaten van deze onjuiste toepassing
door iemand die een open oog voor de veiligheid van het land behoort te
hebben, kan de commissie enig begrip opbrengen, zonder er evenwel haar
goedkeuring aan te kunnen hechten. Dit te minder, omdat dr. Van Baal
door zijn positie geroepen was handhaving van de wetten te verzekeren.
De commissie verklaart voorts weinig waardering te kunnen vinden voor
de op zijn minst onvolledige voorlichting die dr. Van Baal aan de toen
malige minister Helders en secretaris-generaal Krijger heeft gegeven. Het
is volgens de commissie echter niet meer opportuun enige suggesties
(voor maatregelen ten opzichte van dr. Van Baal) te doen.
]VA ERNSTIG beraad heeft de com
missie besloten geen aanbeveling
te doen om één of meer personen te
doen vervolgen op grond van het arti
kel in het wetboek van strafrecht over
schending van het briefgeheim. (De
maximumstraf is in Nederland een
jaar gevangenisstraf
1 De oud-procureur-generaal mr. YV.
Beun erkent volmondig dat gedu
rende zijn ambtsperiode onrechtmatige
censuur is uitgeoefend en dat hij daar
voor de verantwoording draagt. Indien
over het al dan niet handhaven van mr.
Beun als procureur-generaal zou moeten
worden geadviseerd, zou de commissie
de onregelmatigheden ernstig doen mee
tellen. Daar mr. Beun inmiddels is af
getreden, achtte de commissie zich ech
ter ontslagen van de taak hierover een
uiteindelijk oordeel te geven.
m brieven
of vrijwel i
worden
levin g van zijn verbod
rechtmatig te openen ni«
heeft gecontroleerd. De commissie acht
echter niet bewezen dat (zoals mr. Van
Beek heeft beweerd) de heer Okma na
januari 1957 onrechtmatige censuur uit
drukkelijk heeft toegestaan of gestimu
leerd. Evenmin als ten aanzien van mr.
Beun doet de commissie ten aanzien van
cie inmiddels afgetreden mr. Okma sug-
o De commissie heeft geen enkele aan-
wijzing gevonden dat de huidige gou
verneur, dr. P. J. Platteel, op de hoogte
was of redelijkerwijze kon zijn van enige
(Van onze parlementsredactie)
Het rapport dat de commissie-
YVitsen Elias over de censuur op
Nieuw-Guinea heeft uitgebracht,
is zo dik als een telefoonboek: het
telt met inbegrip van de bijlagen
achthonderd pagina's.
Belangrijke gedeelten van dit
rapport zijn thans voor publikatie
vrijgegeven in een brief van mi
nister Toxopeus en staatssecretaris
Bot aan de Tweede Kamer. Inclu
sief de bijlagen omvat de brief 37
pagina's folio.
Een korte, doch vrij felle brand heeft
gisteravond gewoed in een flatgebouw
aan de Goudscsingel te Rotterdam,
waarin een aantal winkels en een zes
tigtal woningen zijn ondergebracht.
De brand brak uit in de showroom
van Standaart's vloerenbedrijf, een
pand op de hoek van de Lombard
kade, waar de gehele winkclinventaris
een een voorraad linoleum en bussen
gevuld met was een prooi der vlam
men werden. Vier daarbovengelegen
woningen op de tweede en derde ver
dieping werden grotendeels verwoest.
Ook was er veel waterschade.
schend ir
i het brief f
sfgeheim geduren-
lijn bestuur. Met net feit dat mr.
Van Beek door de gouverneur met on
gevraagd verlof gestuurd is, kan de
commissie zich verenigen. Het zal vol
gens de commissie aanbeveling verdienen
indien het gouvernement in de toekomst
streeft naar verbetering van de verhou
ding met de pers, voornamelijk door de
pers een juister begrip van het bestuurs
beleid bij te brengen. De jongste ont
wikkelingen op strafrechtelijk gebied
met betrekking tot mr. J. O. de Rijke
doen overigens de vraag rijzen of de in
vloed van deze advocaat op de Nieuw-
Guinea-Koerier en daarbuiten in de tbe-
komst van dezelfde betekenis zal en kan
blijven, aldus de commissie.
A De heer J. C. Baarspul, directeur van
binnenlandse zaken sinds eind no
vember 1956, is volgens de commissie
van de onjuiste censuur op de hoogte
geweest. De commissie neigt tot het
standpunt dat de heer Baarspul, die in
november 1959 gepensioneerd is, te licht
heengestapt over wat hem ter kennis
gebracht. Hij zou beter hebben gedaan
de gouverneur van een en ander in ken-
te stellen. Y'oor enige suggestie acht
commissie echter onvoldoende grond
aanwezig.
Bodegom. mr.
n en mr. F. P.
Nouhuys (thans gepensioneerd)
hebben kennis gedragen van de onrecht-
atige opening van brieven en daartoe
)k in enige mate medewerking ver
leend. Tot het doen van bepaalde sug
gesties vindt de commissie echter geen
aanleiding.
A. G.
:rste
degenen van wie is komen vast te staan
dat zij, hoewel de onwettigheid daarvan
kennend, op zeer grote schaal brieven
hebben geopend (ook van kennelijk niet
subversieve personen), zonder daartoe
machtiging van de landrechter was ver
kregen. Indien deze twee ambtenaren lei
dende functies bezaten, zou de commis
sie zonder aarzeling hebben aanbevolen
hen uit de dienst te ontslaan. Zowel
Kahle als Winia zijn echter subalterne
politiefunctionarissen en zij zijn tot het
openen van brieven overgegaan op gezag
van hun superieuren, de procureur-gene
raal en de advocaat-generaal.
In dit licht bezien, zou ontslag nit
's lands dienst volgens de commissie een
element van onrechtvaardigheid in zich
sluiten. Anderzijds kan van handhaving
bij de inlichtingendienst en bij het par
ket, die ook zij door hun handelingen in
opspraak hebben gebracht, geen sprake
zijn. Overplaatsing naar een administra
tieve tak van dienst, al dan niet onder
toekenning van een gelijkwaardige rang,
acht de commissie de meest gewenste
oplossing.
fj Ook de politie-ambtenaren L. W.
Oostmeyer, J. W. Dabröek (thans
gepensioneerd), J. R. Ritter en A. H.
Ouwens waren respectievelijk schuldig
aan of bekend met het onrechtmatig ope
nen van brieven. Het gold hier echter
uitsluitend brieven van kennelijk sub
versieve personen. Bovendien zijn deze
onwettige handelingen reeds bijna drie
jaar geleden geëindigd. Daarom doet de
commissie ten opzichte van hen geen
suggesties.
g Een klein aantal lagere en enkele
hogere postambtenaren wisten of kon
den vermoeden dat brieven onrechtmatig
geopend werden. Zij hebben daaraan ech
ter slechts zeer indirect meegewerkt
door" brieven uit te leveren aan de amb
tenaren die met uitvoering van de Dien-
stentoezichf-ordonnantie waren belast. De
'commissie stelt dan ook geen maatrege
len tegen het personeel der posterijep
Over maatregelen
nog niet beslist
(Van onze parlementsredactie)
Over de aanbevelingen die de commis-
sie-YVItsen Elias na haar onderzoek naar
de censuur op Nleuw-Gulnea heeft ge
daan, heeft de regering nog geen beslis
sing genomen. Z(j wenst eerst nog over
leg te plegen met de gouverneur, dr. P.
J. Platteel en (dinsdag a.s.) met de Ka
mercommissie. Dit hebben minister Toxo
peus en staatssecretaris Bot vanmorgen
in Den Haag op een persconferentie mee-
De suggestie van de commissie om de
inlichtingendienst onder te brengen bij
een instantie die geheel onafhankelijk
van het parket arbeidt, noemde mr. Bot
„gelukkig".
Het rapport is nagenoeg in zijn geheel
aan de Kamer overgelegd, zei minister
Toxopeus. Een uitzondering is gemaakt
voor gegevens, die in verband met de
veiligheid van het land niet voor publi
katie vatbaar waren. Weliswaar had het
rapport in zijn oorspronkelijke vorm
de omvang van een telefoonboek, maar
dit kwam mede. doordat het gestencild
De bewindslieden onderstreepten, dat
bij de onwettige censuur slechts een
handjevol mensen betrokken waren en
dat zij reeds geruime tyd geleden beëin
digd is. De eerste fout was volgens mr.
Bot, dat de procureur-generaal de leiding
en controle geheel aan zijn assistent, de
advocaat-generaal, overliet. Daardoor
ontstond een ongezonde en voor de de
mocratie gevaarlijke vermenging van uit
voering en toezicht.
Maatregelen ter voorkoming van sub
versive activiteiten zijn in Nieuw-
Guinea onmisbaar. Hoe misbruik daarbij
kan worden voorkomen, zal de regering
nog bezien, aldus de staatssecretaris
Rusland bezorgd over Pekings houding
T^ERWIJL in Genève een Russisch diplomaat verklaarde, dat de Rus-
sische regering zich zorgen maakt over de houding van communistisch
China in het grensgeschil met India, deelde het officiële persbureau Nieuw-
China gisteren mee, dat communistisch China een beroep op India heeft
gedaan, zijn troepen terug te trekken uit tien sleutelposten aan de om
streden grens.
Volgens Nieuw-China heeft de pre
mier Tsjoe-en-Lai zijn collega Nehroe
van India in een lange nota (antwoord
op Nehroe's brief van 16 november) een
rechtstreekse ontmoeting voorgesteld op
26 december in „onverschillig welke
plaats in China of in India".
De Chinese regering, aldus Tsjoe, is
„volkomen bereid" de terugtrekking van
de troepen in overleg met India tot stand
te brengen. De patrouillering door Chi
nese grenswachten is reeds stopgezet, al
dus Tsjoe.
Volgens premier Nehroe, wordt 2300
vierkante kilometer Indiaas grond
gebied door China bezet. By grens-
overvallcn zouden tenminste twaalf
Indiërs het leven hebben verloren.
Tot dusverre heeft Nehroe niet vol
daan aan het voorstel van Tsjoe, de
strüdkrachten van belde landen 20
kilometer aan beide zyden van de
omstreden grens terug te trekken.
Politieke waarnemers menen dat de
nota van Tsjoe-en-Lai allerminst verzoe
nend van toon is. Het wordt zeer onwaar
schijnlijk geacht dat Nehroe het voorstel
besprekingen over de grenskwestie
zal aanvaarden.
Nehroe had eerder voorgesteld, dat de
Chinezen zich zouden terugtrekken ach
ter de grens zoals die naar Indiaas in
zicht is en dat de Indiërs achter de grens,
zoals China die ziet, zullen blijven. China
heeft dit voorstel afgewezen.
Pleidooi
De Russische diplomaat, die gisteren
in Genève sprak over de bezorgdheid
van zijn regering over de Chinese hou
ding, hield ook een pleidooi voor com
munistisch China. De westelijke landen
moesten begrüpen, zo zei hij, dat con
nistisch China een zeer jong land is
het gevoel heeft, zich een plaats onder
de grote mogendheden te moeten verze
keren. Daarom, aldus de Rus, is de weste
lijke politiek van niet-erkenning een veel
grotere vernedering voor het Chinese
volk dan de meeste westerlingen wel be-
Communistlsch China tegenhouden
door het niet te erkennen, staat geiyk
met trachten een groot bergmeer
tegen te houden met behulp van een
zwakke dam. (De Rus doelde hier op
de ramp ln Frëjus). DergclUke pogin
gen. zo verklaarde h(j. dragen het
zaad van een katastrofe ln zich.
Frontaanzicht van het „gebouw"
te Hollandia op Nieuw-Guinea,
waar het Hof van Justitie
zetelt.
Al tien Mirages
in de lucht
Serge Dassault, een van de direoteu-
?n van de Franse vliegtuigfabriek, die
de Mirage III bouwt, heeft meegedeeld,
dat in Frankrijk al tien van deze straal
jagers vliegen (oer-produktiemodellen).
De Mirage, die 840.000 dollar gaat kos
ten (goedkoper dan Starfighter en Thun-
derchief), heeft echter al vele uren ge
vlogen en er is nog geen enkele fout aan
het licht gekomen, aldus de heer Das-
;ault.
PRESIDENT EISENHOWER is j saghebbende zijde in Parijs werd
vanmorgen in Parijs zijn be- vernomen, zou president Eisenhower
sprekingen met president De Gaulle zijn Franse ambtgenoot vanmorgen
begonnen. Later op de dag zouden
premier MacmiHan van Engeland en
de Westduitse bondskanselier Ade
nauer zich bij hen voegen voor het
westelijke topgesprek. Naar van ge-
Vliegverbod voor
Martin Mariners
De minister van defensie, ir. S. H
Visser, beeft Ln afwachting van de re
sultaten van het onderzoek naar he
vliegongeluk in Nieuw-Guinea, eei
vliegverbod uitgevaardigd voor de Mar
tin Mariners.
Gistermorgen is aan boord van Hr. Ms.
Amsterdam een plechtigheid gehouden in
verband met de ramp, die de Martin Ma-
miner P 302 van de Koninklijke marine
nabij Fak-Fak heeft getroffen. De Am
sterdam was ingeschakeld bij de opspo
ringswerkzaamheden naar overleven-
De commandant zeemacht ii> Neder
lands Nieuw-Guinea, die zich in gezel
schap van de waarnemend gouverneur-
generaal, per vliegtuig van Hollandia
haar de plaats des onheils had beg<
herdacht aan boord van de Amsterdam
de gevallenen. De herdenking werd be-
'.loten met het in zee werpen van een
crans, op de plaats waar de Martin
Mariner donderdagmorgen in 24 rr
diep water was neergestort. Dit ei
toon vond plaats namens de koninklijke
marine, het gouvernement en vliegtuig-
squadron 321, tot welk squadron het ver
ongelukte vliegtuig behoorde. De ge
wonde ltz. I Slikker wordt niet, zoals
aanvankelijk gemeld, overgebracht naai
Nederland, maar naar Hollandia.
Het Tweede Kamerlid G. Ritmeester
(lib.) heeft de minister van defensie
tweetal schriftelijke vragen gesteld i
het ongeluk met de Martin-Mariner. De
vragen luiden,-
1. Wil de minister meedelen welke de
oorzaken zijn, waaraan thans weer
verongelukken van een Martin Mariner
is te wijten?
2. Is de minister bereid deze vliegtuigen
thans geheel buiten gebruik te stellen, in
ieder geval het vliegen daarmee te ver
bieden. totdat de resultaten van het on
derzoek ook ten aanzien van dit ongeluk
bekend zijn.
O n
Kasavoeboe heeft gisteren ver
klaard, het Belgische gezag in Kongo
niet meer te erkennen na 31 decem-
berd, terwijl de aanhangers van de
partij met klem worden aangespoord
iedere nacht te bidden om te ontko
men aan het doodsgevaar.
Deze verklaring is gepubliceerd in het
officiële orgaan van Abako, Notre Congo,
terwijl koning Boudcwijn een begin
maakte met zijn reis van twee weken
door de Belgische kolonie.
Het blad is door de politie in beslag
genomen, maar tevoren waren reeds vele
exemplaren verspreid in de provincie
Leopoldstad waar de Abako het sterkst
is. Het hoofdartikel was kennelijk ge
schreven, voordat bekend was geworden
dat koning Boudewijn Kongo zou bezoe
ken in de gespannen verkiezingsperiode.
De Kongolezen in alle grote steden van
het land zullen morgen hun stem uitbren
gen voor de gemeenteraden, hetgeen
wordt beschouwd als de eerste stap op de
weg naar onafhankelijkheid, zoals die
beloofd door de Belgische regering. Deze
verkiezing wordt door de Abako geboy-
Ander geluid
Paul Boyla, de leider van de gematigde
Kongolese „nationale vooruitgangspartij",
heeft gisteren de inhoud bekendgemaakt
van een telegram, waarin hij koning
Boudewijn heeft bedankt voor zijn „edel
moedigheid" om zich bereid te verklaren,
contact op te nemen met de politieke
leiders van Kongo.
Boyla zegt in zijn telegram, dat dc
overgrote meerderheid van de Kongolese
bevolking onafhankelijkheid wenst, zoals
deze is toegezegd. De toekomstige be
trekkingen tussen België en Kongo zul
ten uiteindelijk door de Kongolese
gering worden bepaald, waarbij een „be
langen en gevoelsgemeenschap" zal
staan als de rechten van Kongo zullen
worden erkend en indien zekere politieke
en filosofische invloeden niet de basis
van deze gemeenschap zullen aantasten"
De Kongolese leider verzoekt tenslotte,
onmiddellijk na de in januari te Brussel
te houden ronde-tafelconferentie verkie
zingen voor provinciale en wetgevende
raden te houden op basis van algemeen
rechtstreeks kiesrecht
uitdrukkelijk willen voorhouden dat
de Verenigde Stateneen geïnte
greerd opperbevel van de NAVO-
strijdkrachten
Eisenhower heeft gisteren in Toulon
voet op Franse bodem gezet en is in een
speciale trein naar Parijs gereisd. Onder
weg heeft hij geconfereerd met zijn mi
nister van buitenlandse zaken Christian
Herter.
Bij zijn aankomst in de Franse hoofd-
telijk begroet door De Gaulle. Op het
stad werd de Amerikaanse president har-
perron stond een }n ceremonieel tenue
gestoken erewacht. De president zag er
goed uit. Hy maakte een uitgeruste in
druk. Eisenhower sprak niet op het sta
tion, doch vertrok onmiddellijk naar de
Amerikaanse ambassade ,waar hij zou
logeren. Het gepjuich dat de president
overal op zijn reis heeft gehoord, ont
brak, omdat de omgeving om veilig
heidsredenen was afgezet.
VORST JAAGT DE
RENDIEREN IN
GROENLAND OP
Duizenden rendieren en muskusosscn
zijn door tot nog toe voor hen onbekende
gebieden van Groenland gaan dwalen
doordat een plotseling opgekomen i
het gewoonlijk door hen als voedsel ge
bruikte gewas met ijs had bedekt. Som
mige uitgehongerde dieren violen zelfs
waakhonden aan en haalden een kerkhof
ondersteboven.
De in Groenland gelegerde Amerikanen
hebben aangeboden voedsel voor d
nood verkerende dieren uit te werpen
maar de Deense veeteelt-autoriteiten heb
ben dit van de hand gewezen omdat het
huns inziens juist goed is dat de beesten
zich nu over het land verspreiden v
door zij in de toekomst minder kans zul
len lopen van honger om te komen.
n de zijde der jagers wordt de hui
dige toestand aangegrepen om de beper
kingen op het jagen op muskusossen op
geheven te krijgen. Door teveel bescher
ming neemt het aantal dieren in de goede
:e sterk toe en er komen er dan veel
honger om wanneer het voedsel
schaars wordt, dat betekent verspilling
vlees en huiden, aldus de jagers.
Flonkerende Kerstetalages. Kin
deren die zich spiegelen in een
broze bel.
Kerstboom in mast
van Groningen
Tijdens een „alle hens aan dek" aan
boord van Hr. Ms. onderzeebootjager
Groningen in de haven van Den Helder,
heeft de heer H. Braber, stedelijk en pro
vinciaal diirecteur van de V.V.V. Gronin
gen, namens de burgemeester van die
stad een kerstboom aangeboden aan de
commandant van de oorlogsbodem, kap.
luit-ter-zee S. H. de Boer.
De heer Braber vertelde van de Gro
ninger traditie: Als teken van Kerst
vreugde thuis te varen met sparregroen
in de mast en in vreemde havens een
kerstboom in de mast hijsen als teken
van binding met thuis. De boom blijft
hangen tot en mei, de avond van Nieuw
jaarsdag.
De commandant aanvaardde dc boom
in dank en gaf bevel deze omhoog te
hijsan. Hij hoopte deze traditie te kun
nen voortzetten en ook deband met
stad en land Groningen te kunnen ver
sterken door een bezoek aan deze pro
vincie. Dat de manschappen werden
getracteerd op Groninger koek spreekt
wel vanzelf.
58936
is het nummer van onze postreke
ning. Als u daarop vóór 1 jan. het
abonnementsgeld voor het le kwar
taal i960 7.50 overschrijft, dan
voorkomt u dat er bij u een kwi
tantie wordt aangeboden en het is
gemakkelijk voor onze admini
stratie.
De abonnees, die gewend zijn het
abonnement per jaar te betalen,
gelieven 30.— te gireren.
Wilt u er vooral op letten dat het
juiste adres, waar de krant be
zorgd wordt op het strookje wordt
vermeld?
De betaling kan ook geschieden
aan ons loket: Steenstraat 37.
Bij voorbaat vriendelijk dank voor
uw medewerking.
DE ADMINISTRATIE
L)e eerste decemberhelft kenmerkte
zich door vrij rustig en iets te koud weer
en in onze omgeving 15 tot 20 mm regen.
Donderdag kwamen de depressies opzet
ten en nam de wind lot stormachtig toe.
Doordat het hogedrukgebied zich naar
Noord-Rusland heeft teruggetrokken,
kunnen de depressies verder boven Euro
pa doordringen. Een rug van hoge lucht
druk bracht vandaag opklaringen, maar
een nieuwe depressie bereikte vanmorgen
Ierland en trekt snel naar het noordoos
ten. Tegen de avond zal er bij ons weer
regen kunnen vallen en de wind neemt
uit het zuidwesten in kracht toe. Achter
dit regenfront komen morgen enkele
buien voor, afgewisseld door opklaringen,
zodat het algemene weerbeeld zeer on
bestendig blijft met temperaturen, die
iets boven normaal liggen.
De Bilt verwacht tot zon
dagavond:
Overwegend zwaar bewolkt
met tijdelijk enige regen. Ma
tige tot krachtige zuidweste
lijke wind. In het het alge
meen iets hogere tempe-
Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Zondag 20 december: zon op 8.45, onder
16.30; maan op 22.12, onder 11.29.
Maandag 21 december: zon op 8.46,
onder 16.30; maan op 23.19, onder 11.55.
IIOOGYVATER SCHEVENINGEN
19 december: 5.38 v.m.; 5.41 n.m.
20 december: 6-01 v.m.; 6.15 n.m.
21 december: 637 Vim.; 6 53 rum.
HET 20.551 Ion melende m.s. Oranje van de S.M.N., ia donderdag
avond Ier hoogte van de Zuidaustralische kust door een reus
achtige golf getroffen, die maakte dat het schip tot drie maal toe tot
44 graden overhelde.
Veertig passagiers liepen hierdoor lichte verwondingen, zoals schaaf-,
neus- en snijwonden op, terwijl er ook gevallen van „shock" voor
kwamen.
Twee hutkooicn werden van de wand gerukt, de stoel van de kapper
erd losgescheurd van de vloer en 21 tafels en 140 stoelen overleefden
e wilde capriolen van dc Oranje, na .de ontmoeting met de reuzen
golf, niet.
De. Oranje werd plotseling door de golf getroffen. Het schip zou
andaag de haven van Melbourne binnenlopen.