m
ORGANISATIE... onmisbaar
wapen bij Defensie
VAN HOUTEN
DE BESTE
REEP
DIE U VOOR
20 CENT
KRIJGEN
KUNT
W erkgelegenheidssituatie
nauwelijks verbeterd
Bijna duizend j
opgelegde
schepen
CHRYSLER VALIANT: EEN
AANTREKKELIJKE
WAGEN
TIP van BOOTZ
9
WOENSDAG 16 DECEMBER 1959
Strijd over horizontaal en verticaal
Touwtrekken
(Van onze parlementsredactie.)
21 december 1906 de „nacht
van Staal" werd in de Tweede
Kamer hevig gedebatteerd over een
van de felst omstreden begrotingen
uit onze parlementaire geschiedenis
de Oorlogsbegroting voor 1907. Daar
mee vergeleken, was het defensie-
debat van de afgelopen week een
rustig voortkabbelend beekje. Dit
verschil tussen de twee debatten is
des te merkwaardiger als men de
begrotingen van toen en nu verge
lijkt.
TOEN was de begroting afgerond op
een halve cent. NU op honderd galden.
TOEN was voor defensie In totaal nog
geen 44 miljoen uitgetrokken, NU meer
dan 1650 miljoen. Maar:
TOEN was bijna 24 procent van de
staatsuitgaven voor defensie bestemd, nu
„slechts" 19 procent.
TOEN was de (rechtse) oppositie be
vreesd dat op defensie teveel bezuinigd
was, NU was niet alleen de (linkse)
oppositie, maar nagenoeg heel de Kamer
bezorgd over een te verwachten reus
achtige stijging sommigen zeiden: tot
ƒ2 miljard van het defensieplafond.
Spanning
T"\E eeuwen door moet men bij de-
-L' fensiedebatten de spanning hebben
gevoeld tussen veiligheid en zuinigheid
De oplossing heeft men reeds sinds
de Tachtigjarige Oorlog gezocht in de
richting van een straffe organisatie.
Prins Maurits was een van de eerste
veldheren uit de nieuwste geschiedenis
die begreep dat organisatie aan de vei
ligheid pi aan de zuinigheid ten goedi
komt. Zijn leger is er beroemd door ge
worden.
In onze dagen is doeltreffende orga
nisatie niet alleen een klemmend pro
bleem voor de strijdkrachten, maar ook
voor de departementen.
Sinds de bevrjjdlng heeft ons land af
zonderlijke departementen voor oorlog
en marine gekend. Aanvankelijk hadden
zü elk een eigen minister, maar vanaf
juli 1946 trad de minister van oorlog te
vens als minister van marine op. Wel
was er voor de marine sinds 1949 e
aparte staatssecretaris (onderminister).
In de afgelopen zomer heeft het
Kabinet-De Quay de ministeries
Oorlog en Marine opgeheven en
ministerie van Defensie ingesteld. Het
was naar verluidt een van de beslui
ten die minister-president' De Quay
zonder overleg met de voorzitter van
de Tweede-Kamerfractie der K.V.P.,
prof. mr. C. P. M. Romme, heeft ge-
Langdurig is gestreden over de vraag
hoe de top van liet nieuwe departement
georganiseerd moest worden: horizon
taal of verticaal.
Met een verticale organisatie bedoelt
men dat er afzonderlijke staatssecreta
rissen zijn voor de verschillende onder
delen van de krijgsmacht, dus vooi
landmacht, luchtmacht en marine Ondei
een horizontale organisatie daarentegen
verstaat men dat er aparte staatssecre
tarissen zijn voor materiële, personele
en ^eventueel ook financiële aangelegen-
marine en
leger ongewenst
delijk voorstander was kapitein ter
De Jong (kath. v.). Min of meer
tolkten zij het standpunt van respectie
velijk het leger en de marine. De
rine, die vreest dat zij gemakkelijk
de verdrukking komt, meent het meest
gebaat te zijn met een „eigen" staats-
En wat zien we nu in het Kabinet-De
Quay? De onderlinge „tegenstanders"
Calmeyer en De Jong zijn beiden staats
secretaris van defensie: respectievelijk
voor land- en luchtmacht en
Is de heer Calmeyer dus voor de heer
De Jong door de knieën gegaan? Heeft
de landmacht gecapituleerd voor
marine? Men heeft het wel beweerd
staatssecretaris Calmeyer is er tijdens
Voordelen
tpEN belangrijk voordeel van een verti-
J-J cale indeling ls dat zy aansluit bij
het eigen karakter van de drie onder
delen der strijdkrachten. Op een oorlogs
bodem zijn de gezagsverhoudingen e
samenstelling van het personeel
rang en vakbekwaamheid nu eenmaal
anders dan op een luchtbasis of in eer
legerdivisie. Er is dus veel voor te zeg
gen voor elk van deze drie onderdelen
een apart personeelsbeleid to voeren
dat is bij een verticale Indeling mogelijk.
Een gewichtig nadeel van deze inde
ling is echter dat tussen de drie onder
delen van de strijdkrachten gemakke
lijk een ongezond „touwtrekken" kan
ontstaan. Toegegeven, een zekere riva
liteit tussen de drie onderdelen is on
vermijdelijk en misschien zelfs onmis
baar. Het is niet ongewoon als een jonge
recruut al in de eerste dagen te horen
krijgt dat zijn onderdeel ver boven de
andere uitsteekt. Zoiets bevordert de
groepssolidariteit en de prestaties.
Maar die rivaliteit kan ook te ver
gaan. De mogelijkheid dat men de be
langen van het eigen onderdeel zwaar
der laat wegen dan die van de hele
defensie is niet denkbeeldig, zoals voor
al in de Verenigde Staten is bewezen
Bovendien dreigt bij zo'n verticale in
deling het gevaar dat het militaire aan
koopbeleid als los zand aan elkaar hangt
en onvoldoende aandacht krijgt. Het
helmenschandaal heeft ons in dit op
zicht een harde les geleerd.
Vandaar dat ir. C. Staf, die als minis
ter acht jaar met een verticaal stelsel
heeft gewerkt, geleidelijk tot het inzicht
is gekomen dat een horizontale indeling
de voorkeur verdient. Zijn opvolger, de
heer S. J. van den Bergh heeft echter
weer voor een verticaal stelsel gekozen
en de huidige minister, ir. S. H. Visser,
heeft dit overgenomen.
"PEN uitgesproken tegenstander van
een verticaal stelsel was steeds de
christelijk-historische luitenant-generaal
b.d. M. R. H. Calmeyer. Een even dul-
het jongste Kamerdebat over
tand gevoeld.
De heer Calmeyer heeft zijn bezwaren
tegen een verticale indeling blijkbaar
minder zwaar laten wegen dan de moge
lijkheid als staatssecretaris het land te
dienen. Voor een lid van de C.H.U., de
partij die van onds als zeer „gouverne
menteel" bekend staat, is dit niet vreemd.
Er zyn echter nog meer kanten aan de
•^OWEL minister Visser als staats-
-1 secretaris Calmeyer hebben in het
defensiedebat onderstreept dat het de
partement weliswaar een verticale top,
r een horizontale voet heeft. Bene
de top worden de drie onderdelen
de krijgsmacht zoveel mogelijk sa
mengebundeld.
Bovendien wordt deze samenbunde
ling wellicht bevorderd doordat de
minister geen militair deskundige,
maar een zakenman is, die in het bij
zonder de financiële, administratieve
en materiële kanten van het beleid
behartigt.
Daar komt nog bij dat de vroegere
secretaris-generaal (de hoogste niet-poli-
tieke, dus ambtelijke figuur) van het
opgeheven departement van marine, de
heer J. J. van Houten, thans adviseur
ar integratiezaken, dus voor de een-
irding van de departementen van oor-
en marine is. Indien de huidige secre-
is-generaal van defensie (vroeger van
oorlog), de heer L. C. Rietveld, met
pensioen gaat, volgt de heer Van Houten
hem op.
Samenbundeling van de onderdelen
der strijdkrachten wordt voorts in de
hand gewerkt doordat de heer Calmeyer
staatssecretaris voor land- èn lucht
macht is. Van K.V.P.-zijde wenst men
afzonderlijke staatssecretaris voor
luchtmacht, maar volgens de heer
Calmeyer zou dit betekenen dat er twee
kippen op dezelfde eieren gaan broeden,
iets wat altijd moeilijkheden geeft. j
Aankoopbeleid
dat „anderen voor de efficiency zorgen".
Minister Visser Is bij de verdediging
van zijn begroting In de Tweede Kamer
uiterst bescheiden opgetreden. Voortdu
rend misschien wel Iets te vaak ver
klaarde hl) geen militair deskundige te
zijn en zich te verheugen over de hulp
van zjjn deskundige staatssecretarissen.
Het ls te hopen dat de bewindsman zon
der zjjn bescheidenheid te verliezen de
doortastendheid zal tonen die in een reus
achtig „bedrijf" als Defensie noodzake
lijk ls.
Misschien nog meer dan aan „horizon
taal" heeft defensie behoefte aan „man-
zorgt weer voor een
feestelijke verrassing
laf heden t/m 31 dec. a.s. ontvangt een iec
INDUS-horloge tegen inlevering van deze ac
naam en adres bij Uw Horloger Juwelier of
garantiebewijs aan N.V. v/h Ed. Goudsmit, Com
een fraaie INDUS" kalender met 12 schit
terende foto's van Zivitserse landschappen
uitgevoerd in natuurlijke kleuren cadeau.
Een geschenk, waarvan U het gehele jaar zult geni
Wanneer U dus van plan bent Uzelf of anderen
INDUS-horloge cadeau te doen, knip dan deze ac
Socialist Van Lier:
(Vervolg van pagina 5)
Nu heeft de minister echter in d<
morie van toelichting op zijn begroting
aangekondigd, dat de A.W. zullen
den gesloten voor die arbeiders,
wie kan worden aangenomen, da
voldoende werkgelegenheid in het
male bedrijfsleven voor hen is. Verder
wil de minister een regeling treffen,
waarbij arbeiders die werkloos worden
en een werkloosheidsuitkering genieten,
eerst een aantal weken in de gelegen
heid worden gesteld een plaats in het ge
wone bedrijfsleven te zoeken alvorens
zij tot de aanvullende werken kunnen
worden toegelaten (waarbij het aantal
wachtweken nog zou kunnen variëren
naar de tijd van het jaar).
Tegen deze laatste maatregel had de
heer Van Lier grote bezwaren en hij
stond daarin niet alleen. De heer Bie-
wenga (a.r.) meende, dat deze „wacht-
perlode" o.m. remmend zal werken op
de arbeidsvoorzie ng in de landbouw,
omdat de werknemers in het vooruitzicht
enkele weken werkloosheid minder
geneigd zijn vrij werk te aanvaarden.
wilde de heer Biewenga de regering
op dit punt het nodige vertrouwen
schenken, maar toch zal z.i. de Kamer
het regeringsbeleid terzake nauwlettend
moeten volgen. In het algemeen had de
spreker van de regering een forser
geluid willen horen over de mogelijk
heid om door aanvullende werken de
ontsluiting der probleemgebieden te be
vorderen. De heer Corver (lib.) zei, dat
wachtperiode als de minister zich
voorstelt, voor het Noorden weinig zin
zal hebben, omdat daar toch geen werk
gelegenheid in het normale bedrijf is.
Ook de K.V.P.-er De Kort en Mulders
voelden weinig voor de wachtperiode.
De eerste geloofde dat de werkloosheid
nodeloos door zal worden verlengd.
De laatste' geloofde niet dat de werk
loze landarbeiders er in die wachtweken
zullen slagen werk in het gewone be-
bedrijfsleven te vinden. Beiden verlang
en nadere uiteenzetting van de
nister. Ook C.N.V.-voorzitter Van Mas-
trigt (cJi.) wilde meer over de bedoe-
ïg van de minister vernemen, vooral
.b.t. de criteria die bij de vaststelling
n de wachtperiode zullen worden ge
hanteerd. Vooralsnog voelde de heer Van
Mastrigt meer voor uitbreiding dan voor
beperking van de aanvullende werkge
legenheid.
Emigratie
De emigratie werd in vele betogen
ter sprake gebracht. De heer Biewenga
(a.r.) betreurde de daling van het emi-
gratiecijfer en hij meende, dat een onder
zoek naar de oorzaken daarvan geen
overbodige luxe zou zijn. Een hernieuw
de toeneming van de emigratie zou z.i.
in het belang van Nederland zijn en
door de ontvangende landen op prijs
worden gesteld. Spreker was deze zomer
In Canada geweest en daar was hem ge
bleken, dat het aantal gevallen van mis
lukte emigratie zeer klein is en dat de
mislukking dan meestal kan worden
toegeschreven aan calamiteiten, die men
ook in Nederland kan overkomen.
De heer Corver was ten opzichte van
de emigratie een volkomen tegengestel
de opvatting toegedaan. Hij meende, dat
gezien de huidige spanningen op de
arbeidsmarkt geen enkele aanleiding be
staat om thans de emigratie te bevorde
ren. Het geven van financiële steun zou
z.i. bepaald geen gelukkige maatregel
zijn. Het tekort aan arbeidskrachten is
veel groter dan uit de cijfers blijkt. De
heer Van Mastrigt vroeg zich af, of het
emigratieapparaat hier te lande niet te
groot moet worden geacht nu het aantal
emigratieaanvragen aanzienlijk is ge
daald. Hij en de heer De Kort (kath. v.)
vonden de emigranten-nazorg van groot
belang. Met nadruk verlangde de heer
De Kort van de minister de toezegging,
dat de Katholieke Emigratie Stichting
een subsidie voor de nazorg krijgt.
De heer De Kort vroeg in zijn betoog
nog of de regering de allerhoogste prio
riteit wil geven aan de Algemene Kin
derbijslagverzekering. De memorie van
antwoord op het reeds vele maanden
geleden verschenen voorlopig verslag
van de Kamer over dit wetsontwerp
dient nu eindelijk eens te verschijnen.
Van alle kanten werd ook aangedron
gen op spoedige indiening van een ont
werp voor een Invaliditeitswet. De heer
Van Mastrigt vroeg voorts o.m. of de
regering bij de revisie van de A.W.W.-
de mogelijkheid onder ogen kan
dat aan ongehuwde vrouwen reeds
vóór het bereiken van de leeftijdsgrens
an 65 jaar A.OAV.-pensioen kan worden
itgekeerd.
Bij de behandeling van de afdeling
volksgezondheid werd aan de minister
gevraagd spoed te betrachten met de
indiening van de ziekenfondswet. Van
protestants-christelijke zijde bleek men
geporteerd te zijn voor een ad-
anvrage aan de S.E.R. over de al
gemene ziektekostenverzekering.
Ondanks daling
Aan het begin van december waren
laar Lloyds bekendmaakt 341 tank- j
schepen (van tezamen 3.489.966 bruto J
ton) en 59 schepen voor droge lading
(van tezamen 3.418.0 bruto ton) in j
de wereld opgelegd wegens gebrek
aan werk.
Naar Lloyds mededeelt, geven de cij
fers een algemene daling te zien
opzichte van die van de vorige ma;
toen er in de gehele wereld 400 tank-
schepen (4.149.383 bruto ton) en 721 sche- J
pen voor droge lading (4.147.174 bruto
ton) opgelegd waren.
Hart van Brabant
ff 66.000 tekort
Het uiteindelijk tekort van de exposi- j
tie „Hart van Brabant" te Tilburg blijkt J
f 60.000 te bedragen. Dit is een gevolg
van een minnelijke schikking met de
voornaamste crediteuren, die daarbij
kele procenten hebben moeten laten
len.
De kamer van koophandel te Tilburg
heeft zich bereid verklaard hiervan
f 5000 voor haar rekening te nemen, ter-
wijl de raad der gemeente dezer dagen
zal beslissen over het fourneren van de
resterende f 55.000.
Standpunt van weekblad TV
in kwestie met de omroep
De heer P. dc Ruwe, hoofdredacteur van het Weekblad T.V., heeft gisteren In
aanwezigheid van zijn raadsman mr. J. W. F. Donath uit Arnhem tijdens een in
Amsterdam gehouden persconferentie zijn standpunt aangaande de kwestie met
de gezamenlijke omroeporganisaties toegelicht. „Wij .willen niets anders dan een
gezellig radio -en televisieblad maken, een familieblad voor lezers van alle ge
zindten". was zijn commentaar.
Hij achtte het nuttig, om in het zicht
van het kort geding waarin de omroep
organisaties een eis tegen hem instellen,
zijn visie op de zaak kenbaar te maken.
Het kort geding dient zaterdagochtend
a.s. voor de president van de Arnhemse
rechtbank, mr. J. H. Smits.
De heer De Ruwe wilde uiteraard
niet voorbarig zijn op de juridische
kant van de zaak. Wel belichtte hij de
principiële
„De eis luidt: het nalaten van afdruk
ken van radio- en televisieprogramma's,
verkort of onverkort of in welke vorm
ook. Maar indien het Weekblad TV
hiertoe, op grond van schending van
auteursrechten, wordt veroordeeld, zou
dit juridisch meteen kunnen gelden
voor alle bladen en andere persorga-
Hierovcr heeft de heer De Ruwe
zich schriftelijk verstaan met dc Ned.
Federatie van Journalisten. Deze
heeft hem meegedeeld, de kwestie in
het bestuur besproken en daarna over
gedragen te hebben aan dc commissie
„Recht op Informatie".
„Hieruit tnaak ik op. dat de zaak
toch een algemener karakter blijkt te
hebben dan alleen een verbod voor
Commemaar
Middelmatig
Het behoort niet tot de bon ton, ei
gegeven paard in de me
daarom zullen we mai
zeggen over de recons\
Brusselse bal aan de
de slag bij Waterloo,
de Vlaamse teler
een klein weekblad", aldus de hoofd
redacteur.
Hij herinnerde er voorts nog aan, hoe
direct na dc oprichting van het Week
blad TV, in oktober 1958, de omroepver
enigingen hem alle medewerking in de
nieuwsvoorziening op televisiegebied
ontzegden (het ging toen nog alleen om
televisieprogramma's) en zelfs alle ka
nalen voor nieuwstoevoer stopten, tot
in het buitenland toe. De hierover in
binnen- en buitenland door de redactie
van het blad gevoerde correspondentie
kregen wij ter inzage.
Sinds het conflict inzake het foto-
verbod in september j.l. is de afwij
zende houding van de omroeporgani
saties echter gewijzigd en juist gister
middag, vlak voor de persconferentie
ontving tie heer De Ruwe een schrij
ven van de NTS, waarin hem dezelfde
medewerking welke alle bladen ont
vangen, werd toegezegd.
Onverminderd blijft echter de afwij
zing inzake het publiceren van radio
programma's, waarmede het blad enkele
weken geleden is begonnen. Opnieuw is
aan alle medewerkers van de omroep
verboden, inlichtingen te verstrekken
aan het Weekblad, dat zich nu „onaf
hankelijk weekblad voor radio en tele-
De heer De Ruwe ziet hierin een
vorm van schending van de persvrij
heid en verzekerde ons dat, indien een
veroordeling volgt, „de zaak tot in de
hoogste regionen zal worden uitge-
T&jU&cT
diensten wordt nog gewerkt. Een effi-
ciencybureau en andere deskundigen
hebben er adviézen over uitgebracht
Bij de uitvoering zal een belangrijke
oevallen aan de heer J. Ph. van de
Water, die vroeger aan de Borneo-
Sumatra Handel Maatschappij N.V. ver
bonden was en in de afgelopen zomer
tot algemeen commercieel adviseur van
het departement is benoemd.
Er zyn dus voor het smeden van een
eenheid tussen landmacht, luchtmacht en
marine op het departement meer kansen
men by oppervlakkige waarneming
denken. Niet voor niets spreekt men
in defensiekringen reeds van een krui
sing tussen de horizontale en de verticale
indeling.
pjIT neemt niet weg dat minister Vis-
■*-' ser ook ten aanzien van de organi-
ïtie van zijn departement nog voor een
vare taak staat.
„In ons land worden ministers niet
gekozen om hun organisatorische,
maar om hun politieke kwaliteiten
Zolang dit zo blijft, is althans hier de
maatschappij der „managers" nog on
mogelijk", zegt mr. G. H. Slotemaker
de Bruine in zijn boekje „Het appa
raat der rijksoverheid".
Zijn deze opmerkingen die van 1952 j
dateren niet wat te eenzijdig en enigs-
s verouderd? Het komt ons voor dat
de laatste jaren in ons land althans
bij de keus van ministers van defensie
de landbouworganisator ir. C Staf,
de ondernemer S. J. van den Bergh en
•erkgeverssecretaris ir. S. H. Visser
linstens even sterk op organisato
rische als op politieke kwaliteiten is
gelet. En terecht. Een minister moet niet
alleen een beleid kunnen uitstippelen
met de Kamers kunnen omspringen,
moet ook zijn ambtelijk apparaat
doorzien en er voor zorgen, zoals mr.
Slotemaker trouwens zelf ook opmerkt,
Zes jaar geëist
wegens overval
Zes jaar gevangenisstraf met aftrek
heeft de procureur-generaal bij het ge
rechtshof te Amsterdam, mr. A. S. de
Muinck Keizer, gisteren geëist tegen
de 40-jarige keukenknecht G. van der H.
uit Amsterdam, die er van beschuldigd
wordt op 2 december van het vorig jaar
aan de Wilgenweg in Amsterdam-Noord
een 75-jarige beheerder van een brand-
stoffenmagazijn te hebben neergeslagen
in een poging deze van zijn geld te be-
Sabena heeft bij de Franse vliegtuigfa
briek Sud Aviation vier straalvliegtuigen
besteld van het type Caravelle VI, die
begin 1961 moeten worden geleverd.
Voorts is optie verkregen op nog vier
toestellen.
(Van
verslaggevers)
TTET paradepaardje van de modellen
voor 1960, die Chrysler Interna
tional S.A. gisteren in het Groothan
delsgebouw te Rotterdam vol gerecht
vaardigde trots aan de Nederlandse
automobielwereld voorstelde, is be
grijpelijkerwijze de Valiant, een voor
Amerikaanse begrippen kleine wagen,
waarmede Chrysler in het eigen land
het wil opnemen tegen de vele Euro
pese wagens waarvoor ginds zoveel
belangstelling bestaat en waarmede
dit concern nu ook op de Europese
markt wil verschijnen.
Overigens is dit Amerikaantje nog al
tijd van de grootte van een ferme Euro
peaan me z'n zes cilinder kopklepper van
2,8 1. die 101 pk. levert.
Het benzineverbruik is omstreeks 1
liter op 10 kilometer bij 80 490 km per
uur constante snelheid.
De machinerie is zo eenvoudig moge
lijk gehouden. Er is een klassieke syn-
chro-mesh versnellingsbak met een
„pock". De motor is hellend opgehangen
onder een hoek van 30 graden, hetgeen
nodig is in verband met een speciaal
tnlaatspruitstuk.
De carrosserie is zelfdragend en toont
per Wc fles f 6.15
De Chrysler Valiant is een vrij
ruime vier-deurs wagen, met
plaats voor vijf tot zes personen,
en een krachtige kopklepmotor.
een duidelijke Italiaanse invloed. Er
zijn vier koplichten.
De wagen biedt plaats aan zes perso-
Chrysler hoopt de Valiant na januari
te kunnen leveren en men verwacht dat
de eerste exemplaren in he midden van
april van de Rotterdamse assembly-line
zullen komen.
Nu zes jaar geëist
voor overval aan
Wilgenweg
Zes Jaar gevangenisstraf met aftrek
heellt de procureur-generaal bij het ge
rechtshof 1e Amsterdam, mr. A. S. de
Muinck Keizer, gistermiddag geëist te
gen de 40-jarige keukenknecht G. van
der H. uit Amsterdam, die er van be
schuldigd wordt op 2 december van het
vorig jaar aan de Wilgenweg tn Am-
sterdam-noord een 75-jarige beheerder
van een brandstoffenmagazijn te heb
ben neergeslagen in een pogiAg deze
van zijn geld te beroven.
In eerste aanleg had de rechtbank de
verdachte, die iedere schuld aan dit
misdrijf ontkent, hem wegens een po
ging tot diefstal, voorafgegaan door ge
weld, vier jaar met aftrek opgelegd,
waarna verdachte in hoger beroep ging.
De officier van Justitie had acht jaar ge
elst.
Ook gisteren ontkende de verdachte
de schuldige te zijn.
De raadsman, mr. P. J. M. Mettrop
wees op zijn inziens twijfelachtige pun
ten in het bewijs. De uitspraak volgit op
29 december.
De commissie voor zeevervoer der Or
ganisatie voor de Europese Economische
Samenwerking heeft haar afkeuring uit
gesproken over de Braziliaanse bepaling,
dat 70 pet van de Braziliaanse invoer door
Braziliaanse schepen moet worden ver-
)ujt t „De sterke tegenwerking van de om-
'tTleiïbBn'Vn rocpverenigingen heeft bij ons de over-
t f tuiging versterkt, dat er een Nederlands
tie van het ad nodig is dat onafhankelijk van de
ravond van omroePorSanisaties alles over radio en
Gisteravond telev>sie schrijft. Wij zijn van mening,
voorae-et lu'steraars en kijkers die de omroep
Maar wat jammer van zoveel kostbare financieren recht hebben op informatie
aankleding in een zo fraaie omgeving on,trent de programma's zoals zij dat
als de salons van het Concert Noble. zelf wensen." was zijn conclusie.
dat er ~o bijzonder weinig was gedaan Desgevraagd deelde hij nog mede, dal
aan dialoog en achtergrondgeluidenEn het weekblad rond 50.000 abonnees heeft
had er in het geheel, dat nog met en met het oog op dc losse verkoop een
suggestieve filmfragmenten werd op- oplaag van 60.000 draait. Er is al zeer
geluisterd, maar wat meer vaart en veel geld in het blad geïnvesteerd. Bij
actie gezeten! Wellicht was het dan een aantal van 90.000 abonnees komen
een echt boeiend schouwspel geworden, pas de kosten eruit.
Spijtig ook dat Anthony van Kampen
niet zo gelukkig was met zijn film
verslag van een reis door Suriname en.
de Nederlandse Antillen. Er is in de
laatste tijd zo enorm veel over de West
gepubliceerd, ook op de beeldbuis, dat
het langzamerhand moeilijk wordt-, nog
nieuwe aspecten te laten zien Nu was
het moei lijk, er de aandacht werkelijk m„
bij te houden.
Zo was het maar een heel middel
matig televisie-avondje, ook al sprak
minister Korthals nog een goed woord
over Koninkrijksdag.
Interessant was het gesprek over de
betekenis van het Statuut, dat laat in
dc avond voor de AVRO-microfoon
werd gehouden en waaraan ook onze
hoofdredacteur dr. E. Diemer deelnam.
Jhr. mr. C. J. A. de Ranitz, burgemees
ter van Utrecht, meende bij een recent
bezoek aan de West opgemerkt te heb
ben, dat het moderne zelfbestuur in de
landen na de kolonisatie nog wat moet
wennen en gedijen. De heer W. Bruyn-
zecl, industrieel, gelooft in de moge
lijkheden van Nederlandse industrie
vestiging vooral in Suriname, dat zich
krachtig ontplooit en op grond van de
belofte tot wederzijdse bijstand „toch
wel iets van ons verwacht" „Maar", zo
zeide dr. Diemer, „de West komt zelf
ook deze belofte na: laten wc daarbij
denken aan wat Suriname en de Antil
len in nnieke verhouding tot het oude
moederland voor ons deden bij de
watersnoodramp in 1953"
Men kwam ten slotte tot de door de
gespreksleider de heer A. van Leeuwen
uitgesproken conclusie, dat in dc eerste
vijf jaar van het Statuut is gebleken,
dat dit een wezenlijke band heeft ge
schapen, een band die nergens knelt
maar echt samen bindt in economisch,
sociaal en cultureel opzicht.
anavond
begint in het NCRV-
ptrograanrna een concent, te geven
door het Radio Fdlhairnanisdh orkest
oi.v. Tiber Paul. U hoont do rhapso-
<Lie Wilhelmus" van Andreessen, de
Praagse symfonie van Mozart en het
pianoconcert no. 23 in A. van Mozart
(solist Hans Henkemiams". Om 9.30
uur de rubriek geestelijke liederen
onder leiding van Kees Deenik en om
10 uur ccn recital met weriken van
Saint-Saëns en Britten, door de ho
boïst Lot.har Faber en die pianist
Joh an Otten.
Over Hi'lvemim II zendit de VARA
om 8.05 de vrij onbekende opera „Le
Villi i" van Puccini uil, U kunt dan
luisteren naar het omroeporkest, het
omroepkoor en solisten, geleid door
Fulvio Verniizzd. Om 9.10 u-ur begint
het hoorspel „Dq organisator" van
Cynlel de Corel. Daarna (9.50 uur)
zlmgit Elton Hayes met eigen gitaar
begeleiding liederen.
vanavond
Bespreking over
commerciële t.v.
De staatssecretarissen Scholten en
Veldkamp hebben gisteren een eerste
bespreking gevoerd met de NTS, een
comité uit de dagbladen, die een con
cessie voor reclametelevisie hebben ge
vraagd, cn met dc OTEM.
In een communiqué van het ministerie
van ondierwijs, wordt meegedeeld, dat
gelijk bij de mondelinge behandeling
van de begroting van onderwijs,
de regering nog geen definitieve be
slissing genomen heeft omtrent het ver
lenen van een concessie voor het uit
zenden van reclame-televisie.
Wel heeft de regering zich beraden
over een aantal prealabele punten en
daarbij mot name de mogelijkheid be
zien tot het verlenen van een consessie
aan een onafhankelijke programma-
maatschappij. De staatssecretarissen
Scholten en Veldkamp zullen thans be
sprekingen voeren over de bij een derge
lijke concessie te stellen voorwaarden.
Wim Ibo's baard
waarde f 15.000
Na hert NTS-journaal is het AVRO-
programma. Dit begint om 8.20 uur
met de sponbrubriek. Om 8.50 uur is
Cob a Kellnng gastvrouw in „Scala
Bodega" en om 9.10 uur is er een
programma „Alles gaat naar wens",
waarbij het gaat over gezonde kinde
ren. Dr. Ph. H. Fiodeldij Dop ls mid
delpunt
Tips uit liet buitenland
Tussen 8 15 en 11.15 uur kunt u via
dc BBC-zcnder op 434 m. luisteren
naar een uitvoering van Httodels
oratorium „De Miessdas", te geven
door het Olrty of Birmingham Choir
en Symphony Orchestra, gelold door
Meredith Davies. Er wenken tal van
Programma voor morgen
DONDERDAG 17 DECEMBER 1959
Hilversum 402 m. 710 kc/s. KRO:
7 00 Nws 7.15 Hoogmis 8 00 Nwe 8 18 Gram
8 50 V cl vrouw 9.35 Wdtcret 9 40 School
radio NCRV. 10 00 Cram 10 30 Morgen-
gendienat. KRO: 1100 V d zieken 1145
Gewijde muz '.2 00 Middagklok-noodklok
12.03 Gram 12 25 V d boeren 12 35 Land
en tulnbouwmeded 1238 Orgelspel 12 50
Act 13 00 Nws 13 15 Zonnewijzer 13 20
Lichte muz 13 55 Amuï muz NCRV: 14 00
Promenade-ork 14.45 Gram 15 Oo Vocaal
i-.. fig -- •- oo Verkenningen
Ork
17 00 V
5 Sportrubriek 18 3o
50 Sociaal perspec-
ïertocr 1910 Op de
17 40 Bcureber 17 43
Voordracht
10.00 Lichte mi
Hef 19 00 NwjJ'
man af. praatje 19 13 Vocaal
'J 30 Radiokrant 19.50 Polit praatje 20 00
Een mehkwaardiige verwikkeling heeft Gcvar progr 22 O0 Periodieken-parade
de actie „Redt ,n
TU<ten« J
Hilversum II, 298 m. 1007 kc/s. AVRO:
3 55—24 00 NW
zich voorgedaan
kind", wolke de VPRO
dc televisie-uitzending van zondagavond
jJ. begon iemand telefonisch f 100 te
bieden, wanneer Wim lbo zijn pas-ver- Dagopening AVRO:
worven ringbaardje zou laten affiche-
ren. Dart b<xl rolde voort ails een sneeuw
bal en er word stoeds meer geboden.
Ten 6lotte „bracht de baard f 15.000 "2 00 Tiet*
op"aan bonafide toezeggingen, tuinbouwmed.'
Minder geslaagd waren dc grapjes van Mcded of gram 13 20 Lichte
een heer uit Amsterdam en een dame Benrsber 14 00 Pianorecital
uit Rotterdam, die valse toezeggingen ouütHtLi1,4 uLJiSaüïsIj181 30 7-T" -
nr-r telefoon deden Blokfluit, klavecimbel en plano 16 13 Voor.
per telefoon deden. dracht I0 30 Gram 17.00 V d Jeugd 17.30
VPRO: 7 5i
8 13 Gram
groenteman
0 15 Gram 9 40 Morgenwijding 10 00 Gram
10 50 V d kleuters 11.00 V d vrouw 11 15
Gram 11 45 Van alle breedtegraden, praat
je 12 00 Metropol e ork 12 30 Land- en
gg 13 00 Nwi 13.15
13 55
Iram 15 45
Enfin, Wim lbo heeft dan gistermdd- Jaxzmuz
dag onder ogen van enkele collega's, '3 00 Nws 18 15 Lichte mux 18 30 V d
een heleboel fotogirafen en jounnaksien Jmigd 13 15 Sportprantje 13 55 Gesproken
cn zelfs de tv-came»ra, zijn baard laten -T'il* -1.3 00 X -- *ln5! "L93. Gevar progr
afscheren door een Amsterdamse kap
per die op dit historisch karwei f lOO
toebetaailde. En nu worden dc plukjes
haar nog bij opbod verbocht
Als de kinderen in Marokkomaar
kleertjes en dekens krijgen, hoe dan
ook. denken do organisatoren van de
00 Nws 20 06 Radio Filharm ork^fn
pauze- 20 5O—2110 Voordracht ±22 15
20 30 Nw» cn bcureber
York 2 40 Journ 22.55 Sportact 23 05 Uit
de wereld van het amusement, praatje
23 5024 00 Nws
TelevUirprocr, NTS 20 00 Journaal en
wecroverz NCRV; 20 20 Filmbespreking
20.40 De erfgename, TV-«pel 22.10 Medi-