Ek. OLIFANT
Financiering van vliegtuigen
„gigantische taak
Defensiebegroting in Kamer aanvaard
Eigen industrie
inschakelen
HOEST UW KIND...?
ZWITSAL
Voorkeur aan het midden-
en kleinbedrijf boven
het grootbedrijf
Fconomie en Financiën
Zuid-Hollaiid
geeft zes ton
voor boeren
Pijprokers
favoriet
In Marokko: verrassende
hulp èn... wantrouwen
De pijnbank
ss
Voetbaltoto ter sprake
in ledenvergadering
9
VRIJDAG 11 DECEMBER 195
(Vervolg van pagina 1)
Hoewel de minister van defensie
zijn rede van gistermiddag een zekere
verbetering in de verhouding tussen
Oost en West constateerde, meend<
toch dat van een wezenlijke ontspanning
nog geen sprake is. Voor geen v:
brandende internationale kwesties i
een oplossing in zicht gekomen. Het gè^
vaar van agressie is nog steeds aanwezig
en daarom moet Nederland in zijn eigen
belang zijn internationale defensiever
plichtingen nakomen. De minister ver-
geleek het nationale defensiebeleid met
een fabriek, die door minister Staf is
gebouwd en die in bedrijf gehouden en
aangepast moet worden aan de veran
derde omstandigheden, waarbij dan reke
ning dient te worden gehouden met een
geleidelijk terugtrekken van de grote
geldschieter, Amerika. Spreker betreurde
het, dat de NAVO in meer dan een op
zicht nog niet voldoende is geïntegreerd
Wel zijn er gemeenschappelijke comman
do's, maar verder kan van een grote een
heid nog niet worden gesproken. De mi
nister beloofde in samenwerking met zijn
collega's van de buurlanden te zullen
streven naar een verdergaande militaire
integratie van de NAVO, niet alleen om
dat deze noodzakelijk is uit een oogpunt
van doelmatigheid, maar ook omdat het
financieel voordelen oplevert.
De bewindsman meende, dat genoegen
moet worden genomen met het dementi,
dat generaal Valluy persoonlijk in Den
Haag van zijn geruchtmakende uitlating
heeft gegeven. Bij zijn bezoek aan de
residentie heeft de generaal in het bij
zijn van minister Visser en vertegen
woordigers van de persagentschappen
die het bericht hadden verspreid, na
drukkelijk gezegd dat de uitlating ten
onrechte aan hem is toegeschreve
dat ze bovendien in strijd is met
eigen overtuiging.
meende, dat alle voorwaarden aanwezig
zijn voor een goede samenwerking tussen
hem en de beide onderministers. Als
van de voornaamste doelstellingen
zijn beleid zag hij: het wegnemen
iedere krampachtigheid in de verhouding
tussen volk en krijgsmacht. Tegenover
de pers beloofde hij zo openhartig moge
lijk te zijn.
Verticaal
Gen b.d. Calmeyer, die een vlotte
vaak geestige rede hield, had geen be
hoefte om uitvoerig in te gaan op de
vraag van de K.VP.-er Fens, waarom hij
als fervente voorstander van een hori
zontale organisatie van het departement,
staatssecretaris is geworden in een ver
ticale organisatie. „Ik ben wel verant
woording schuldig over mijn beleid,,
maar niet over het feit, dat ik deze
functie heb aanvaard," zo zei hij. In de
keuze van oud-minister Van den Bergh,
Vliegtuigen
De minister hoopt binnenkort in staat
te zijn een keuze te doen met betrekking
tot-het nieuwe vliegtuigtype
luchtmacht. Mededelingen over deze
kwestie zullen echter eerst na diepgaan
de studie en afweging van velerlei be
langen en inzichten kunnen worden ge
daan- De grote publiciteit over het vlieg
tuig-vraagstuk liad de bewindsman
eniger mate bevreemd. Hij wees op de
vele problemen, die aan de keuze vast
zitten.
Het nieuwe vliegtuig zal aan vele eisen
moeten voldoen. Het moet geschikt zijn
voor verkenning én voor aanvallen op
gronddoelen. Het moet voorts operatio
neel bruikbaar zijn in de samen
werking, die er met de luchtmach
ten van de andere NAVO-landen bestaat
Vooral de samenwerking met Duitsland
en België is in dit verband van belang
Verder moeten er waarborgen aanwezig
zijn voor de financiering (die hopelijk
met Amerikaanse steun kan worden ge
realiseerd). De minister noemde de;
financiering een „gigantische taak". Hij
zei, dat de voor de produktie uit te trek
ken gelden in ieder geval onder het vast
te stellen defensieplafond moeten blij
ven. Onder het huidige plafond kan het
benodigde aantal vliegtuigen niet wor
den gehaald. Dit is een van de redenen
die nopen tot plafondverhoging. Bij de
produktie dient voorts de nationale
industrie zoveel mogelijk te worden in
geschakeld. Het nieuwe supersonischi
vliegtuig achtte de minister absoluut
noodzakelijk om de overgangsfase naar
de ingebruikneming van geleide projec
tielen en raketten te overbruggen.
Nieuw-Guinea
De minister bestreed de opvatting van
de heer De Kadt (soc.), dat onze natio
nale verplichtingen afbreuk zouden doen
aan onze NAVO-taak. Het verwijt, dat de
behartiging van deze verplichtingen zou
getuigen van gebrek aan werkelijkheids
zin, wees hij dan ook van de hand. De
beveiliging van Nieuw-Guinea dient naar
de mening van de regering zo goed moge
lijk te zijn Mocht de politieke ontwikke
ling ten opzichte van dit gebiedsdeel zich
in ongunstige zin veranderen, dan zal niet
geaarzeld worden de nodige maatregelen
te nemen. Persoonlijk is de minister een
voorstander van een inschakeling der
Papoea's in de verdediging van Nieuw-
Guinea. Door deze mensen een militaire
opleiding te geven, maakt men ze ook
beter geschikt voor diensten in de
burgermaatschappij. Overigens moet ook
deze zaak nog in het kabinet worden be
sproken.
Ir. Visser had de grootst mogelijke
waardering voor het vele en indrukwek
kende werk, dat minister Staf en staats
secretaris Moorman in de afgelopen jaren
ten behoeve van onze defensie hebben
verzet. Hijzelf beschouwde het als een
voorrecht de zware maar toch fascine
rende taak van minister van defensie te
mogen overnemen. De Kamer dient er
echter rekening mee te houden, dat er
geen militaire deskundige aan het hoofd
van het departement van defensie staat
Met kwesties van militair-technische aard
zulien de staatssecretarissen Calmeyer
en De Jong zich voornamelijk bezighou
den. Zij dragen een eigen
lijkheid
intwoorde-
r hun beleid is de minis-
-antwoordelijk. Als het er op
aankomt, beslist hij. De bewindsman
hori
zontale voet, was hij destijds niet,ge
mengd. Toen aandrang op hem werd" uit
geoefend staatssecretaris te worden,
achtte hij het, nadat voldoende overeen
stemming over de samenwerking wa
reikt, een plicht zich er niet aan te
trekken. Tevoren had minister Visser
reeds verklaard, dat alleen de top van
het departement verticaal is en dat ver
der geïntegreerd wordt waar dit moge-
Staatssecretaris Calmeyer zal, naar
hij meedeelde, veel aandacht gaan be
steden aan de reorganisatie van de logi
stieke diensten. Behalve aan reorganisa-
het D.M.L. denkt hij vooral aan
tie van de militaire technici,
vermindering van schijven en
verbindingslijnen en aan het bundelen
rantwoordelijkheden. In het eer
ste kwartaal van 1960 zal over een en
ander een beslissing worden genomen.
Het aankoopbedrijf als geheel werkt,
volgens de staatssecretaris thans rede
lijk. Het komt nu echter aan op een ge
leidelijke ombuiging van de lijn, zodat
aeer doelmatigheid wordt verkregen.
De legering van een Nederlandse ge
vechtsgroep in Duitsland kost, naar de
staatssecretaris meedeelde, 14% mil-
Toch zal alles moeten worden ge
daan om een dergelijke legering door
doen vinden, gezien het strate
gische belang ervan.
De staatssecretaris achtte de suggestie
in de heer Roosjen (a.r.) met betrek
king tot de Nationale Reserve niet voor
verwezenlijking vatbaar. Ze zouden een
algemene volksbewapening ten gevolge
hebben en de Koninklijke Landmacht
kan dan wel opdoeken, o.m. omdat dan
vrijwel alle beroepskader In de volks
weerbaarheid zou moeten worden inge
schakeld. Het is thans in de eerste
plaats zaak, onze defensie-inspanning te
versterking van
NAVO-schild. Als dit in elkaar stort,
verliest ook de Nationale Reserve zijn
waarde. Overigens wilde de staatssecre
taris de N.R. bepaald niet dooddrukken.
Waar ze blijkt te leven, zal ze een roya
le kans krijgen. Spreker achtte het wen
selijk, dat dienstplichtigen zonder tnobiii-
saticbcstcmming, zo zij dit willen, bij de
Nationale Reserve worden ingeschakeld
in plaats van bij de B.B. Hij beloofde
hierover contact te zullen opnemen met
de minister van binnenlandse zaken.
beroepspersoneel niet zodanig is, dat het
een positie in het leger aantrekkelijk
maakt. Daarom wordt het vraagstuk vi
de extra-beloning (die zal moeten dienen
om opgelopen achterstand weg te
ken) onder ogen gezien. Pas in de defen
sienota kunnen daarover nadere mede
delingen worden gedaan.
Staatssecretaris Calmeyer meende, dat
naast materiële correcties vooral ook een
verbetering van het ideële klimaat no
dig is om heft militaire beroep weer in
aanzien te doen stijgen. De bewindsman
zei verder, dat in beginsel elke „soldaat"
in het leger in beginsel de „maarschalk-
staf" zal moeten kunnen bemachtigen.
Hij deelde mee, dat er naar gestreefd
wordt een nieuwe hoofdcursus in het
leven te roepen voor de opleiding van
onderofficieren tot officier. Deze en an
dere maatregelen (waaronder de reor
ganisatie van de K.M.A.) kunnen er toe
bijdragen, dat het beroep van militair
aantrekkelijker wordt.
De staatssecretaris was het niet eens
met de gangbare mening, dat in de mi
litaire gemeenschap meer wordt gevloekt
dan daarbuiten. Er worden in dienst wel
uitdrukkingen gebruikt, die niet in de
huiskamer thuishoren, maar men kan die
moeilijk tot de vloeken rekenen. Het
ijdel gebruiken van Gods naam is een
Nederlandse volkszonde, die ook in de
militaire maatschappij wordt ingedragen,
maar de verhalen over het veelvuldig
gevloek in het leger zijn meer van ho
renzeggen dan dat ze op feitelijke ge
gevens berusten.
Minister Visser liet de socialist Blom
weten, dat hij geen aanleiding ziet om
ten opzichte van de subsidiëring der hu
manistische geestelijke verzorging in het
leger een andere lijn te volgen dan mi
nister Staf. De reeds getroffen voorzie
ningen zullen dan ook niet worden uit
gebreid. Staatssecretaris Calmeyer kon
Talm niet langer, grijp dadelijk
in! Bestrijd kinderhoest met
niet voldoen aan het verzoek de subsidie
voor de militaire tehuizen te verhogen,
maar hij zegde toe deze zaak bij de vol
gende begroting welwillend te zullen be
kijken. De gedachte van een inkom:
vergoeding voor eerste oefening achtte
hij niet voor verwezenlijking vatbaar
wegens de daaraan verbonden financië
le consequenties.
Marine
nieuwe staatssecretaris voor m;
de heer P. de Jong, hoopte gedurende
ijn ambtperiode „in het kielzog"
ijn voorganger, vice-admiraal Mooi
s kunnen varen. Hij wees er om. op, dat
nze maritieme bijdrage aan de NAVO
iet helemaal overeenkomstig de eisen
5. Er wordt b.v. een tweede vliegkamp
schip van ons verlangd, maar de
ring heeft reeds laten weten, dat zi
niet mogelijk acht. De taak van
'ne bestaat hoofdzakelijk uit onder-
zeebootbestrijding en bescherming
de koopvaardij. Het vliegkampschip
Karei Doorman is in die onderzeeboot-
bestrijding een essentieel onderdeel.
„Men heeft nu eenmaal een platforn
sen ander drijvend voorwerp nodig
daarop de vliegtuigen, die de onderzee-
bestoken, te doen landen," zo merk
te de staatssecretaris laconiek op.
De replieken leverden nog een scher
mutseling op tussen staatssecretaris Cal
meyer en de heer Fens (kath. v.), welke
laatste zich er ernstig over beklaagde
geen volwaardig antwoord te hebben
gekregen op de door hem gestelde
Aan het slot van het debat deelde
de socialist Fedde Schurer mede, dat hij
de heren Vermooten, Koopman, Frans-
i en mevr. De Roos-Oudegeest (allen
van de P.v.r.A.-fractie) hun stem
wegens principiële bezwaren tegen
atoombewapening niet kunnen geven
het begrotingsartikel waarin gelden
worden aangevraagd voor het bijwonen
oefeningen met nuclaire wapens. De
defensiebegroting werd ten slotte z.h.s.
•nomen met aantekening, dat de
communisten en pac.-socialisten geacht
en te worden te hebben tegenge-
Rapport KVP en r.k. middenstand
Salariëring
de staatssecretaris
beiden vdn mening, dat het mili
tair beroepspersoneel zal moeten delen
ventuele algemene salarisherzie
ning voor het overheidspersoneel in het
kader van de vrijere loonvorming. In het
'organiseerd overleg wordt daar al over
gesproken. Minister Visser gaf toe. dat
het huidige salarispeil van het militaire
Vervroegde aflossing
Zwanenberg-Organon
De N.V. Koninklijke Zwanenberg-Or
ganon heeft besloten de oorspronkelijk
10 mmljoen grote converteerbare obli
gatielening, waarvan thans nog 7.288.000
uitstaat op 16 februari vervroegd af te
lossen tegen 101% pet. Houders hebben
tot en met 15 februari recht van verwis
seling tegen gewone aandelen. Twee
obligaties geven recht op 1 aandeel tegen
bijbetaling van 630. Bij conversie voor
1 januari geschiedt de verwisseling tegen
aandelen inclusief dividend-1959.
Wallstreet iets hoger
De New Yorkse eflfectenheure 9loot gis-
?nen dots hoger, maar het beeld was ver
deeld en de meeste fondsen sloten onder
het beste punit van de dag en sommige
n lager. De mankt begon hoger en
herstelde zach van de koersval van woens-
maer daallde overwegend tegen het
slot. Enikele fondwen maakten goede wln-
zoals Texas Instruments 2, Uni
versal Match 3, International Business
Machines 10 dollars. Auto's waren leven-
en verdeeld, staal, elektronische
waarden en luchtvaartmaatschappijen
sloegen een goed figuur, olie, rubber,
chemische fondsen en non ferro-metalcn
waren verdeeld, vliegtuigen lager. Het
gemiddelde van A.P., voor 50 aandelen
steeg 0,40 tot 238.20.
Maatschappijnieuws
Ned. Particlpaticmi).: Dr. G. v. d. Wal
wordt voorgesteld als commissaris om
vervolgens te worden aangewezen als
voorzitter van de raad van commissa
rissen en van de commissie van advies
N.C.B. (Coöp. handelsvereniging van de
Noordbrabantse Christelijke Boerenbond):
Omzet in 1958/59 661.000 (v.j. 634 000) ton
of 161.1 (145,3) miljoen; bedrijfswinst
6,32 min-, waarvan 2,5 min. afge
schreven, 0,5 min. bijgeschreven op leden-
schuldrekening en 1,8 min. naar ge
wone reserve; omzet van mengvoeders
tot boven 250.000 ton gestegen, dit jaar
stijging tot 300.000 verwacht
(Van onze sociaal-economische redactie)
/'AVERAL waar het midden- en
V/ kleinbedrijf de productiviteit
van het grootbedrijf benadert, dient
het midden- en kleinbedrijf de
voorkeur te worden geschonken".
Deze
Commissie uit de Katholieke Volks
partij en de Nederlandse Katholieke
Middenstandsbond en staat te lezen
in een rapport dat deze commissie
onder de titel „Middenstand in be
weging" heeft uitgebracht.
Dat de commissie bij gelijke produktivi-
teit boven het grootbedrijf de voorkeur
tan het midden- en kleinbedrijf geeft,
spruit volgens het rapport voort uit de
christelijk-maatschappelijke zienswijze.
:en brede spreiding van het onder-
agseigendom en ondememingsver
antwoordelijkheid de zelfstandigheid, di
zelfverantwoordelijkheid en de vrijheid ii
het economische leven versterkt. Deze
spreiding schept de voorwaarde
gezonde mededinging tegenover
nemende drang naar economische machts
concentratie, waarvan men tengevolge
van een steeds voortschrijdende technise-
ring en automatisering van het bedrijfs
leven een verdere ontwikkeling
Bakkerij bedrijf
Haar stelling illustrerend, zegt de com
missie: „Economische samenwerkingsvor
men zoals de inkoopcombinatie en het
vrijwillig filiaalbedrijf, waarbij de per
soonlijke eigendom en het persoonlijk on
dernemen worden behouden, verdienen
de voorkeur boven concentratie in ht
grootbedrijf en boven concentratievormei
waarbij de verantwoordelijkheid van d
ondernemer tot die van filiaal-chef wordt
teruggebracht". Doelend op het bakkerij-
bedrijf zegt het rapport in dit verband
„Wanneer in een bepaalde bedrijfstak eer
structuurverandering plaats grijpt ten ge
volge van een voortschrijdende technische
ontwikkeling en de midden- en kleinbe
drijven kunnen bij een organisch verloop
van dit proces deze ontwikkeling volgen
zodat hun positie in de bedrijfstak kan
worden gehandhaafd en concentratie naar
het grootbedrijf kan worden voorkomen
dan zal ieder storend ingrijpen in dit
proces zoveel mogelijk moeten worden
tegengegaan."
Het zo breed mogelijk spreiden
midden- en kleinbedrijf betekent volgens
de commissie niet dat het grootbedrijf
met de daartoe behorende massaproduktie
opnieuw plaats zou dienen te maken
minder produktieve ondernemingsvor
men. Het betekent evenmin dat iedere
vorm van kleinbedrijf op de been zou
moeten worden gehouden, ook wanneer
mische structuur. „Door aangepaste scho-
van de ondernemers, door opvoering
de produktiviteit, door economische
•nwerking zal het midden- en klein
bedrijf zijn concurrentiepositie moeten
:rken tegenover het grootbedrijf",
aldus de
Suggesties
In het een goede, honderd bladzijden
tellende rapport worden verschillende
suggesties gedaan en maatregelen voorge
steld, die in de huidige situatie voor de
middenstand gewenst worden geacht,
onder andere de volgende:
1 Optrekking van de in Nederland voor
het middenstandsbedrijf gebruikelijke
grens van maximaal in de onderneming
werkzame personen tot 49 man
(thans 10).
2 Verdere uitbouw van de publiekrech
telijke organisatie in de sector van het
midden- en kleinbedrijf.
3 Meer aandacht voor het middenstands-
onderwijs en de voorlichting, onder
meer door erkenning van de opleiding
in schoolverband voor het midden
standsdiploma, door coördinatie van de
cursussen vakbekwaamheid detailhan
del en ambacht, door de erkenning van
meer detailhandelsvakscholen, door het
stichten van een leerstoel in Tilburg
voor de leidinggevende functies, door
de instelling van een raad voor het
mlddenstandsondcrwijs.
4 Overdracht van de bevoegdheid tot het
verlenen van ontheffingen van de ves
tigingseisen aan het publiekrechtelijk
georganiseerde bedrijfsleven. Overleg
met het bedrijfsleven over de voor de
ontheffingverlening vast te stellen
richtlijnen.
5. Bestudering van het voorstel tot op
richting van een permanent beleidsor
gaan, zoals dat door de Chr. Midden
standsbond in haar rapport over d
dedinging wordt voorgestaan.
6 Verruiming van de kredietverlening,
tegemoetkomingen op fiscaal gebied,
aandacht voor de arbeidsvoorwaarden
voor de werknemers, opname van
vertegenwoordiging van midden
kleinbedrijven in de Nederlandse dele
gatie van het Sociaal en economisch
comité der E.E.G. en vestiging van e<
eigen secretariaat te Brussel.
Dc provincie Zuid-Holland heeft in to
taal aan geld cn giften f 575.000,- bijeen
gebracht voor dc boeren die deze
mCr ernstig hebben geleden onder de
langdurige droogte. Het initiatief hier-
vocr is genomen door de drie geweste
lijke landbouworganisaties. Gebleken is
dat de oppervlakte van het totale ramp
gebied naar schatting 400.000 ha bedraagt
dat de gemiddelde schade per hectare
ïgeveer t 400,- is.
Althans de directe schade, wanit rekent
en ook het meerdere kradhibvoer. dat
boeren van augustus af hun vee heb-
sn moeten geven en de oosstderving
ee, dan komt men op een totaalbedrag
in enikele honderden miljoenen guldens
schade.
De Zuid-Hollandse boeren hebben de
helpende hand gereikt door ruim
koeien uit de getroffen gebieden
inter logies te bieden. De kosten hier
in verbonden worden geraamd
f 235.000,-.
Voorts is rwwoer ter waarde
f 200.000 beschikbaar gesteld en is door
middel van verschillende acties f 140.000
bijeen gebracht. Deze izamelingsaotle gaat
nog steeds door.
Tot nu toe hebben van de 8000 boeren
et. een bedrijf groter dan vijf ha onge
ler de helft een bijdrage gegeven.
Deze hulp komt neer op een bedrag
in f 140,- per boer. De bedoeling is nu
op de andere boeren, die nog geen bij
drage hebben geleverd, een beroep te
doen bij de uitkering van de hectare
toeslag. die f 60 per ha en voor de toe-
si aBgebieden f 210,- per ha bedraagt, zal
dezer dagen' worden uitgekeerd De
Stichting Hulpfonds Droogtesehade Land
bouw 1959 zal dit voorlopig betalen. Ver
wacht wordt dat ook de overfoeid bin
nenkort een bedrag beschikbaar zal stel
len
Hoewel reeds vee] hulp is verleend
mag echter volgens de landibouworgand-
niet worden geconcludeerd dat het
probleem nu is opgelost.
een onderzoek is gebleken dat er
voornamelijk in hot oosten en zuiden
>ns land 4 k 500.000 koeden zijn, waar
onvoldoende ruw voer is voor de
komende winter. De verwachting ls dat
enige honderdduizenden tonnen ruw
voor deze winter moeten worden
bij eengebracht.
Eén op de tien Amerikanen is
een pijproker. B(j een onlangs ge
houden opinie-onderzoek gaf 64
pet. der geënquêteerde vrouwen
de voorkeur aan een pUp-rokende
Hoe bet staat met de liefde der
Hollandse dames voor püp-roken-
de mannen cn hoevéél pijprokers
er in ons land zijn, is niet bekend.
Wel weten wc, dat er in ons land
een duidelijke toeneming van de
omzet in pijpen valt te constate
ren. Alleen reeds de produktle-
cijfers voor de binnenlandse markt
van de Nederlandse houten-pij-
pen-fabrikanten geven in de jaren
1956, 1957 en 1958 een stijging te
zien van 4% pet. tot 18 pet., ter
wijl de Import in dezelfde jaren
ondanks de prijsstijgingen van
10 pet. tot 15 pet. in waarde toe
nam van f289.000 tot f464.000 en
f 570.000.
C.a.o. timmerfabrieken
opnieuw afgewezen
- een misverstand
(Van
redactie)
t College van R ijksb emid d cl a a ra
heeft voor de tweede maal een door par
tijen overeengekomen collectieve ar
beidsovereenkomst voor de timmerfa
brieken afgewezen.
Naar het oordeel van de vakbeweging
l de hout- en bouwnijverheid berust
deze afwijzing niet alleen op ondeugde
lijke gronden, maar tevens op een mis
verstand.
Nadat in eerste instantie met het Col
lege van Rijksbemiddelaars van gedach-
as gewisseld over de gronden, waar
op de afwijzing was gebaseerd en een
die gronden door het College inder
daad als nd<et juist werd erkend, maakte
tweede instantie de looncommissie
de Stichting van de Arbeid, die het
College adviseert, bezwaren.
De looncommissie baseerde haar be
varen op een oude afspraak die de drie
voorzitters der vakcentrales bij het af
sluiten van de bouw-cao indertijd met
toenmalige minister van sociale za
ken, de heer Suurhoff, maakten met be
trekking tot de werkclassificatie. Doch
ver diezelfde afspraak hadden de vak-
irganisaties reeds met het College van
gedachten gewisseld én er een nadere
uitleg aan gegeven in een memorandum,
dat op verzoek van het College werd
opgesteld.
Ten einde thans een einde te maken
an de langdurige geschiedenis, die al
an deze ontwerp-cao is verbonden, (hall
juni werd zij reeds ingediend, nadat
voordien al geruime tijd tussen partijen
onderhandeld) zijn de werknemers
organisaties doende een gesprek te be
leggen tussen partijen, de Stichting en
het College. De vakbonden hopen dat
tijdens dat gesprek de misverstanden, die
huns inziens zijn ontstaan, uit de weg
geruimd kunnen worden.
Verongelukt. De 47-jarige havenarbei
der J. Pruijssen is gisteren aan boord van
het Liberiaanse stoomschip African Lord
in de Waalhaven (Rotterdam) veronge
lukt. Hij kreeg een pak geperst blik, dat
van het tussendek in het ooderruim viel,
op zijn hoofd. Hij was op slag dood.
RADIOACTIE „REDT EEN KIND"
DE RADIO-ACTIE „Redt een kind" ten bate van kinderen van Alge
rijnse vluchtelingen in Oost-Marokko heeft, naar de VPRO mee
deelt, allerlei totaal onverwachte aspecten. Ten eerste is de opbrengst
boven alle verwachting, ten tweede blijkt deze VPRO-actie weerklank
te hebben gevonden bij Nederlanders van alle gezindten en uit alle
lagen der bevolking en ten derde' is de reactie in Marokko opzienbarend.
De Marokkanen tonen duidelijk wan- De VPRO toont zich zeer verheugd
trouwen jegens zoveel spontane hulp, ove>r de enorme afmeting, welke de
zij vermoeden dat er ergens een adder- actie heeft gekregen: er is al veel meer
tje onder het gras zit. Maar de Ma- dan IV* miljoen gulden bijeen en nog
rokkaanse zakenlieden bij wie kleding steeds komen de giften binnen,
voor de kinderen wordt gekocht ver- „In hokjes-Nederland", zo lezen wij
lagen hun prijzen enorm cn van Ame- in hot programmablad, „is dit een
rikaanse zijde worden prachtige dekens heerlijke belevenis, omdat je ervaart
voor spotprijzen verkocht aan het Rode dat in wezen de hokjes niet absoluut
Kruis.
Commentaar
55
zodra hart
wordt aangesproken."
Het wantrouwen iai Marokko bij zo
veel goedgeefsheid uit ons land begint
nu wel te tanen, maar schijnt nog niet
ech,t verdwenen te zijn. Men moet dit
niet verkeerd verstaan. Marokko ligt
ver weg en behoort tot de oosterse
landen, waarin men het „westen" nog
altijd ziet als voorstanders van het
„kolonialisme" en vervuld van een
•aardigheidsbesef, dat de nict-
Een ongekend probleem deed zich
Koreaanse oorlog vele teruggekeerde
krijgsgevangenen in de kampen onder
de uitputtende Chinese druk bleken te
zijn bezweken en door het onderteke
nen van pamfletten en het houden van
toespraken tot hun medegevangenen het
vaderland hadden verloochend. Moest
de Krijgsraad deze mensen, die ge
broken door angst en ellende door de
knieën waren gegaan, als schuldig ver
oordelen of moest hij, zoals de open
vooral toen de eerste grote i
gelds aankwamen, niet wel mogelijk
te geloven dat Nederland helpen wil
de zonder een tegenprestatie te ver
langen, zonder voorwaarden t« stellen.
Pos toen bleek dat er ook mot de
Marokkanen werd samengewerkt om
de vreselijke nood van de vluchtelin-
bar, maai», ETCBÜW
omstandigheden laten gelden?
ding minder gespannen. De zakenlieden,
bij wie het Rode Kruis geweldige aan-
„Mijn hersens lagen vier jaren op de kopen ging doen, zagen de eerlijke be-
pijnbank en nu wordt ik opnieuw ge- doeningen.
marteld," is de klacht van de overigens
voor moed in de strijd tweemaal onder
scheiden jonge kapitein, die in het
televisiespel ,J3e pijnbank" waarin een
conflict als dit wordt gedramatiseerd,
inderdaad schuldig wordt bevonden.
De AVRO zond dit spel van de be-
Zij begonnen hun prijzen zo sterk te
verlagen, dat het er naar uitziet dat
100 niet één, maar misschien wel
kinderen van kleding en dekking
kunnen worden voorzien. Het Ameri
kaanse aanbod van dekens tegen spot-
m a»«ü rona an spei »<m ae oe- hel hi„ nlM wetnl8
faamde Amerikaanse schrijver Rod
misplaatst sentiment behandeld,
de rake dialogen die nergens in lange
vertogen ontaarden, dwongen mede
grote bewondering af.
Onder regie van Theun Lammertse
was de rol van de schuldige die voor
de Krijgsraad stond, bij Ton Lensink in
bekwame handen. In feite dreef het
gehele spel op zijn uitstekende creatie
tegenover dia van Guus Oster als de
aanklager en Johan Kaart als de dode
lijk gegriefde vader, zelf oud-militair.
Guus Oster haalde alles uit zijn rol, wat
er in zat en overtuigde ten volle. Hulde
ook aan Johan Kaart, die bl(jk gaf ook
een serieuze figuur uitnemend ten to
nele te kunnen voeren. Henk Rigters
had als verdediger, vooral in het laat
ste gedeelte, wat sterker kunnen zijn.
Men kan bezwaren aanvoeren tegen
het feit. dat tijdens de rechtszitting en
kele malen de eed werd afgelegd in
het spel, maar aangezien het stuk zeer
ernstig van opzet was, en juist de eeds
aflegging van grote importantie, menen
hierop geen kritiek te moeten gevt
ORANJE GROENE KRUIS
vanavond
Om half negen zendt de KRO weer
een reportage van Leo Pagano over
Amerika uit. Ditmaal: ervaringen
van Nederlanders uit Indonesië in
het nieuwe vaderland. Theater An
dersom presenteert om 9.20 uur „Het
paard van Alexander" door Rolf Po
tersen, om 9.50 is er een voordracht
over de viool in de volksmuziek en
om 10.50 uur begint het muzikale Dro-
gramma „Kaleidoscoop".
In de serie „De Bijbel in handen"
spreekt dr. J. L. Klink om 8.05 uur
in het VPRO-programma over „De
zin van ons leven"; daarna bespreekt
dr. H. Faber boeken over zielszorg.
Om 8.40 uur: „La Pastora", met tekst
en zang van Coralie.
9 De VARA komt om 9 uur in de ether
>ortzetting van de „bekercom-
•oetbalquiz
vanavond
DE
veelbesproken voetbaltoto kwam
gisteravond op de algemene leden
vergadering van het Zuidhollandsc Oran
je Groene kruis, die in de kelder van de
grafelijke zalen aan het Binnenhof te Den
Haag werd gehouden, ook nog ter tafel.
Bij de rondvraag stelde de heer J. Roor-
da, die de Leidse afdeling vertegenwoor
digde de principiële vraag „Waarom
neemt het Oranje Groene Kruis deel aan
verleg over de besteding van de op-
brengst van de gelden van de voetbaltoto
"j een eventuele wettelijke regeling?"
„Het Oranje Groene Kruis maakt deel
_Jt van de totale sector van volksgezond
heidsorganisaties", antwoordde de heer R.
Smit jr, secretaris-generaal van deze
Kruis-organisatie. „En wij oordelen het
vanzelfsprekend, dat wanneer deze sector
besprekingen opent over zaken, die onz
belangen raken, wij deelnemen aan dez<
besprekingen Bovendien: niet het Oranj*
Groene Kruis beslist over het al of niet
tot stand komen van een wettelijke rege
ling, maar de volksvertegenwoordiging"
De heer Roorda stelde deze vraag naar
anleiding van een artikel in de brochure
,Om het spel en om de knikkers". De
heer Smit besloot zijn samenvatting met:
„Deelname aan het overleg houdt geen
n hoewel het artikel mis
schien de indruk zou kunnen wekken, dat
wij achter de voetbaltoto staan is drt ten
lenmale onjuist geconcludeerd.
De heer Smit sprak vervolgens over
„De plaats van het Oranje Groene Kruis
geestelijke volksgezondheid". Hij
verving met deze lezing de aangekondig
de spreker, de bekende psychotherapeut,
dr. Joh. van der Spek, die wegens ern
stige familie-omstandigheden was verhin
derd.
„Over het begrip geestelijke volksge-
ondheid bestaat veel misverstand. Men
denkt dan onmiddellijk aan pastorale zorg
of iets van dien aard, maar hoewel men
deze zorg uiteraard niet missen kan. ko
men er nog andere factoren bij. Het gaat
om de psyche van de mens in al zijn
verhoudingen en wel van een lichte ge
deprimeerdheid tot het alleruiterste, de
krankzinnigheid. De voorzorg vangt
le mensen op en de nazorg behoedt hen
jenever
oucle en jonge
voor terugvallen en blijft hen gadeslaan. 5
Op dit terrein ligt een grote taak voor j
een wijkverpleegster. Zij kan de geeste- j
lijk zieke de weg wijzen en hem doeltref
fende hulp bieden".
Contact
Ds. H. J. Teutscher, directeur van de
Stichting Kerkelijke Sociale arheid der
Ned. Hervormde kerk te Rotterdam sprak
hierna over „Contact met hen, die geen
uitweg meer zien". Hij belichtte speciaal
de telefoonhulp, die een jaar geleden in
Rotterdam, naar Berlijns voorbeeld, haar
•erkzaamheden begon. Zoals men weet
beschikt ook Den Haag sedert enige tijd
/er zo'n S.O.S.-dienst.
In Rotterdam behandelde men tot dus-
:r een 1600 gevallen. Het eerste geval,
it misbruik van deze dienst maakt
oet nog binnenkomen. Wat de probic-
en betreft, men heeft deze in eindeloze
schakeringen. De anonimiteit wordt door
's mensen zélf na enige tijd, altijd geheel
rijwillig, meestal opgeheven.
De goedbezochte vergadering werd ge
presideerd door dr. P. Lopes Cardozo.
Het Oranje Groene Kruis bestaat 31
aart 1960 10 jaar. In verband hiermede
zullen jubileumbijeenkomsten belegd
worden.
LOOS GERUCHT OVER
FRANSE EXPEDITIE
De rijksvoorlichtingsdienst heeft een
telegram uit Ilollandia ontvangen, waar
in de te Sentani gestationeerde cineast
Jean de Pages mededeelt, dat cr sedert
ivember twee maal met succes voor
raden zijn uitgeworpen voor de Franse
filmexpeditie. Dc laatste maal op g de
cember. Dagelijks bestaat er radiocon
tact met de leider der expeditie, de heer
Gaisseau. Het gezelschap bevindt zich
tussen de Goliathberg en de Sobrl-
rivler. Er zijn geen bijzondere voorvallen
melden.
Raad van diensthoofden
Nieuw-Guinea
heer A. Boendermakcr, die onlangs
•emd werd tot directeur van bin
nenlandse zaken in Nederlands Nieuw-
Guinea is bij koninklijk besluit van 5
dezer tegen 8 december benoemd tot
ondervoorzitter van de raad van dienst
hoofden Dit betekent tevens dat hij bij
afwezigheid de gouverneur vervangt.
9 Voor een gevarieerd televisiepro
gramma zorgt de NCRV, als tussen 8
en 8.30 uur het NTS-weekjournaal is
uitgezonden. Eerst de film „De wilde
jacht", een verslag van de gebeurte
nissen in het Afrikaanse Zambesi-
gebied, om 8.55 uur optreden van de
zanger Freddy Albeck, om 9.15 uur
actualiteiten en om 10 voor 10 dag
sluiting door ds. O. Jager.
Tips uit het buitenland
Tussen 8 en 10 uur voert Brussel
Vlaams op 324 m een Tsjechisch
sprookje van Jaroslav Kvapil op mu
ziek van Dvorak ten tonele. Het is
een studio-uitvoering met eigen om-
roepkrachten oJ.v. Hendrik Diels.
Het orkest van de Noordduitse om
roep concerteert vanavond tussen 9
en 10 uur voor de BBC-zender op
434 m. Het programma bevat werken
van Hindemit-h, Henze en Mozart (Ju
piter Symfonie). Dirigent is Hans
Schm ld t-Isse rs t e d t
Programma voor morgen
ZATERDAG 12 DECEMBER 1958
mi v.
wijde
7 40 Gram 7 45 Morgengebed cn overwe
ging 8.00 Nws 8 18 Gram 8 50 V d huis
vrouw (om 9.35—0 40 Waterst) 10 00 V d
kleuters 10.19 Gram 10 30 Ben Je zestig?
45 Orgelconcert 12 00
"ram J2.33
Zonnewijzer 13 20 Lichte muz 13 50
Jeugd 14 00 Amateuraprogr 14 20 Kui
14 50 Metropolo i
Franse les 15 30 V d Jeugd 16 00 Grego
riaanse zang 16 30 Instr octet 16 50 Motor-
praatje 17 00 V d Jeugd
18 00 Lichte muz 18.15 Journ wcek-
overz 16 25 Amateuraprogr 18+3 En nu
mUn geval vragenbeantw 19 00 Nws 19 10
Act 19 25 Mcmojandum 19 30 Brabant#
ork en solist 20 20 Lichtbaken, lezing
20.30 Een haft zoekt het geluk, musical
21 10 Polit praatje 21.20 Gevar progr 22.25
Boekbcupr 22 30 Nws 22 40 Jong oud -
eeuwig 23 55-^24 00 Nws
Hilversum II. 298 m. I0O7 kc/s. VARA
7.00 Nws 7 10 Gym 7 23 Lichte muz cn
rep 8 00 Nws 8 18 Gram en act 8 50 V d
vrouw 9 00 Gym v d vrouw 9 10 Gram
VPRO: 10 00 Thula, lezing 10 05 Morgen
wijding VARA. 10 20 Met Kerstmis naar
toespraak 10 30 Gevar progr
tulnbouwmodod 12
Nwb 13 15 Lichte m
d Jeugd 14 tó Orgelspel 1500 Streek.
12.00 Gram 12 30 Land- cn
||f~ Lichte muz 13 00
Sportnwi
15 25 Veertig Jai
toespraak 15 40 Utrechts Stedelijk Órit on
solist 16 40 Boekbespr 17 00 Jazzmuz 17.30
18 00 Nw
comrn 18 20 I due Toecarl,
lstleke staalkaart VPRO
Lezing r
19.30 Passepartout, lezing 19 35 Redt
kind. klankbeeld 19 55 Deze week. lezing
VARA: 20 00 Nws 20 05 Gevar progr 21 15
Wie ls het?, quiz 21 40 De Z 60. hoorspe:
22 10 Oude grom 22.30 Nwb 22 40 Soc con»
25 53 Lichte muz 23 30 Dansmuz 23 33-
31 00 Nws
Televlsleprogr. VARA: 17 00 V d kind
NTS: 20 00 Journ en weeroverz VARA:
20 30 Quiz 2115 Gevar progr.
