J.
W. MENGELBERG
hoog/
Geen „klassen"
in ziekenhuis
Gr ooi musicus werd
eraar
als volgt;
„Wenn man das Individuum mit dem Staate vergleirht. dann ist Mengelbergs
innere Organisation eher die einer absoluten Monarchie als einer Repuhlik".
„Ik heb het gevoel, dat ik het nooit genoeg kan waarderen in denzelfden
tijd als hij te leven en zooveel met hem te mogen samenwerken
MEVROUW A. NOORDEWIER-REDDINGIUS
(december 1919)
OVER de nagedachtenis van Mengelberg hangt een schaduw..... den jongen kunstenaar Evert Cor-
Maar dat mag ons niet verhinderen hem te plaatsen iii de rij nelis^haar belichaming vond, een-
van hen die tot roem van Nederland hebben bijgedragen. Wat \e\omen\^ag.U33-^34). t0t Ultin°
ons bezwaartblijft bezwaren, is dat juist déze kunstenaar Nederland
ontrouw was in de zwaarste jaren die wij gekend hebben. Maar de bordeeldatC1eerst inadézee'«ren pu-
historicus mag, goed en kwaad onderscheidend, het goede niet ver- bliek plaats wordt gelaten,
zwijgen, wil men het tijdsbeeld dat men beschrijft geen onrecht aan
doen.
ISieu w-Guinea
MR. G. B J. HILTERMAN heeft gis
teravond voor de AVRO-televisie
een tweede door hem samengestelde
filmdocumentaire vertoond. Na China
was het nu Nieuw-Guinea, dat hij ons
voorstelde als een land van grote tegen
stellingen: uiterst primitieve samenle
vingen tegenover de modernste in
dustriële verrichtingen.
Een zeer knap stuk werk. dat onge
twijfeld bij vele kijkers gunstig is ont
vangen en met belangstelling gevolgd
Mr. Hilterman, die zoals hij zegt gaar
ne buiten de politiek blijft, veroorloof
de zich toch enkele suggesties betref
fende diepgaander bodemonderzoek,
kere mate van kolonisatie van het op
merkelijke. dun bevolkte land dat zo
veel mogelijkheden biedt.
Buitendien kregen we eei
kijkje op het leven
in de hoofdstad Hollandia: we hadden
daar best nog wat meer van willen
zien dan deze vluchtige beelden.
Geld tekort Dan maar 'n
radio-acti e a a 11 gevraagd
,,Als we Iedere Instelling die vraagt om een radio-actie voor het inza-
interessant melen van geld, gehoor zouden geven, zouden we over beide zenders dage-
Nederlanders |jjus zulke acties kunnen voeren", zeggen de besturen van de Hilversumse
roeporganisaties, want op dit punt zijn zij het volkomen eens.
Bijna wekelijks komen er verzoeken binnen, en dat is geen wonder;
elke organisatie die het van het particulier Initiatief moet hebben, pikt
TIPS UIT HET BUITENLAND graag een graantje mee uit de pot die vla de microfoon zo heerlijk wordt
gespekt.
Brussel Vlaams vult de avond met
allerlei ohtspanningsmuzlek. Op 324 Wij hebben waarlijk geen gebrek aan
m kunt u om R uur een programma radio-acties, maar. al zouden de om-
van het omroeporkest beluisteren, roeporganisaties er graag nog meer aan
om half negen zingen .Tan Kiepure doen. zij moeten heel scherp selecteren
en Martha Eggerth nog eens voor en waken tegen een teveel, omdat an-
u op oude platen en daarna komt het dors het effect verloren zou gaan.
amusementsorkest aan de beurt.
neming
De kans. dat het luisterend publiek
1 moeten blijken uit de deel-
in de wedstrijd. Er is voor
microfoon al het nodige ge
zegd over het feit, dat de overheid niet
bereid is, het tekort door subsidie aan
te zuiveren en het woord is dus verder
sportminnend Nederland, dat zijn
zijn roem, en met hem het Nederlands muziekleven. Eén der uitingen
daarvan vormde het aan Willem Mengelberg aangeboden hoogleraar
schap te Utrecht, waar hij op maandagmiddag 3 december 1934 zijn
inaugurele oratie uitsprak: „De taak en de studie der reproductieve
toonkunst".
het gaat om de intrinsieke beoordeling
het levenswerk van Mengelberg
het orkest dat voorna-
WENEN EN BOEDAPEST
LOOPBAAN
Geboren te Utrecht op
171, opgegroeid in een
zinnig gezin (zijn vader
houwer en schiep, de bronzen deuren
de noordzijde van de Keulse
Dom), ging de jonge Joseph Willem
Mengelberg al spoedig
Mengelbergs triomfen waren ook in
het jaar 1934 groot geweest. In de
herfst van dat jaar dirigeerde hij in
WGedurendeazestien jaal^had Mengel-
ïlt die lï™ Si» E «X berg in Wenen niet gedirigeerd, en het
Mevrouw A. Noordewier-Reddingim. f„a' "™|el'er«
maart waaraan ap oudere ceneratie met%n Toscanim in Wenen als gastdirigent
kunst- veel denk terugdenkl vanwege haar d',e, lnh °,"ienrl)k
beeld- Bachvertolking. typeerde Mengelberc eendsoort nationale heilige
Keulen
het Con
servatorium te studeren. Reeds jong
behaalde hij prijzen, en werd vooral
als pianist gewaardeerd, terwijl hij
ook componeerde: een symphonie, eens
door zijn' leermeester Wüllner te Keu
len uitgevoerd; een mis te Luzern ten
uitvoer gebracht; voorts een strijk
kwartet en een pianotrio.
Maar vooral het dirigeren zat hem
in het bloed: reeds als jongen leid
de hij een mannenkoor. Toen in
stad Luzern een concours
uitschreef, om uit de deelnemers
Stadtischer Musikdirektor te kie-
viel' uit de tachtig deelnemers
de keüze op de 'jonge Mengelberg,-
L-egens Zijn van talent getuigende
rije orgeUmprovisatie.
Vier jaar lang werkte de jonge
Mengelberg hard in de schitterende
zomerresidentie aan het Luzerner
Meer, leidde er diverse koren en or
kesten. Toen viel in 1895 het ont-
van Willem Kes als dirigent
het Amsterdams Concertgebouw
orkest, na zevenjarige arbeid. Jhr.
J. C. M. van Riemsdijk reisde
naar Luzern om Mengelberg te be
wegen ziin gaven als dirigent voort
aan te schenken aan het door Wil
lem Kes opgevoede orkest. Mede op
zijn vader accepteerde de
werd. Maar Mengelberg won ook in
Wenen de slag om aller enthousiasme.
Onbevredigbaar veelgischend voor Met concert, dat werd bijgewoond door
ken, van wie hv veel verwacht. On- toto °oiitOTlfti« Bonds-
uerbiddelyk streng voor wie mid- vi„de Alhier w!ri
delmatig i:
duldig waar talent aanwezig
men naar goeden raad wil luisteren.
Rusteloos werkend aan alleswaar-
vam. hij meent, dat-het nog'mooier
kan, zoodat men leert, soms van
eigen individualiteit te offeren,
soms het persoonlijke te versterken
maar altijd te dienen en harmo
nisch zich aan te passen ten be-
blijft. Verrassend ge- ten gehore gebracht, eindigde met
jg zeldzame ovatie.
Spontaner echter en nog imposanter
was de ontvangst te Budapest, Men
had Mengelberg daar afgeschilderd als
een uiterst lastig heerschap, een des
poot, een dictator, een orkesttyran, ont
zettend driftig, nog erger dan Toscani-
ni, die bij zijn laatste ontmoeting het
Budapester orkest had toegeroepen:
Het lijkt hter wel een zwijnezooi."
hoeve van het geheel. Verbluffend Men had de Budapester musici aange-
vindingrijk in de middelen, om uit- raden, geduld met de strenge Mengel-
voerenden te brengen tot volle be£g hebben.
'overgave, en -dus tët 'hef beste.- mpe0o®,,^n^„c
waartoe ieder in staat it. Het be- ™en!S JhSTmHSK
beste humeur te Budapest, was goed-
ontmoeting-piet- alleen
moedigend zachtgesproken' ,,bfavo'
vanaf den rooden dirigeerstoel gaf
menigeen het hem -ontbrekend zelf
vertrouwen."
De vermaarde violist Louis
Zimmermann schreef: als be
geleider van solisten is Mengelberg
onovertreffelijk."
De Franse componist C h a r l e s
Marie Widor schreef: „Nie- berg hoog, op zijn allerhoogst schatten.
mand te Parijs zal ooit de uitvoe- in de repetitiezaal leert men hem lief-
ring van de Matthdus Pasion verge- hebbenHij, die geest en hart
geduldig, gaf kwinkslagen
ten beste, en prees het orkest zelfs.
De pers die bij Mengelbergs komst de
dirigent vergeleken had met een Ierse
matroos, vergeleek hem een paar da
gen later met Goethe en Beethoven.
In de Pester Lloyd" schreef de
muziekcriticus op 13 november 1934:
In de concertzaal leert men Mengel-
VTengelberg het
- het bezoek van de Luzerner
burgemeester met enige raadsleden,
die hem verzochten toch vooral in
te blijven. De benoeming te
Amsterdam was geschied op advies
Mengelbergs Keulse leermeester,
professor Wüllner, die aan zijn ad-
'ies de woorden had toegevoegd:
„Zorgt echter dat Mengelberg zijn
solopartij in het c
Direct daarop nam Willem Mengel-
*rg de dirigeerstok van Willem Kes
ondanks financiële achteruitgang:
nieuw tijdperk was in het concert-
n van Nederland aangevangen.
ziel
scheiden
Welaan,
hier allen graag lijdi
tr.ok. Het
gelukkig
Men- da zaal,
gesloten
ten, door de koren van Amsterdam
onder de leiding van Mengelberg.'
Louis Couperus verzekerde:
„Mengelberg gaf mij, in Holland, nisch.
een grooten troost i>«
schoonheden, die ik hier
Vlaming Felix Tim?
merkte zelfs op: „Het
voor Beethoven dat er
gelberg is."
Dit zijn slechts enkele voorbeelden "wls^^c/jrie
reeds tot de allerbesten". Op het af- die aangeven wat de vorige generatie
Mengelberg bezeten heeft.
Slechts de componist (Alphons Die-
Franz penbroek) liep in het Mengelberg-Ge
denkboek van 1920 een voorzichtiger ge
luid horen, toen hij schreef: ,,In aan
merking moet hierbij genomen worden
dat er nog geen „Nederlandsche" mu
ziek bestaat, evenmin als een Neder
landsche" muziekbeoefening,
gehele muziek een uit Duitsland geïm
porteerde zaak is, zoals zij in de 18de
het orkest, noemt zich be-
noodzakelijk kwaad",
zulk een kwaal zouden wij S1®,, e,e"
l. maar dan rhrn- hebbe" (P8g'
andere Mén had hem gereserveerd ontvan-
En de gen, maar deed hem in triomf uitge
leide, toen Mengelberg naar Praag ver-
deze gevierde
andagmiddag 3 december
aar eens de Unie van Utrecht
professorale inaugu-
EEN APOLOGIE
De achtergrond van het hoogleraar
schap van Mengelberg is nog niet pu-
bliek, maar zoveel schijnt wel vast te werkmethode die Mengelberg op
dat de staan, dat het niet de bedoeling -- -
DE DIRIGENT
weest Mengelberg op bijzondere wijze toepaste bij de uitvoering
wij werkelijk een uitvoering van noch het feit dat hij zijn hoogleraar-
Bach's Matthaus-Passion zouden kun- schap in feite verwaarloosde, die de
nen reconstrueeren, precies overeen- grote schaduw vormt op zijn nagedach-
komstig een uitvoering ten tijde van tenis, maar dat hij, die in het kleine
Bach in de Thomaskirche te Leipzig, Nederland werkelijk èlles had ontvan-
zou deze uitvoering elke leven- gen wat een klein land aan een groot
de schoonheidsontroering missen en man kon schenken, aan het vaderland
slechts een geschiedkundige Waarde ontrouw werd toen het in hoge nood
I 13). verkeerde.
Na deze opmerkingen, die regelrecht Toen de dood hem na het herstel van
gericht waren tot Anton van der Horst, het vaderland weg nam, terwijl hij
de leider der Naarder Matthaus-Pas- In Zwitserland feitelijk in balling-
sionuitvoeringen, ontwikkelde Mengel- schap vertoefde, wisten wij dat nim-
berg de vier regels volgens welke een mer de violen van het Concertgebouw
dirigent te werk diende te gaan: ,.De orkest weer zouden klinken, gelijk ze
vier geboden der vertolking zijn de vol- onder Mengelberg gedaan hadden, een
gende: klank die de oudere generatie onder
1. elke noot, elk teeken zoo nauw- ons zal blijven missen, ondanks al wat
keurig mogelijk spelen; 2. elke noot, anderen ons schenken,
elk teeken zoo mooi mogelijk spelen: Dat Mengelberg op 3 december 1934
3. opdiepen en bewust maken wat tus- in het Utrechtse Groot-Auditorium in-
schen de noten staat; 4. de vrijheid augureerde, heeft ten gevolge gehad,
van voordracht, het improvisando, hel dat wij nu een klein geschrift in han-
herschepppn uit de ingeving van het den hebben, waarin Mengelberg zijn
oogenblik" (pag. 16opvattingen als dirigent heeft neerge-
Het is duidelijk, dat deze vier regels legd. Om te weten wie hij is geweest,
alle plaats laten aan de subjectieve moet men hem gehoord, moet men
werkmethode die Mengelberg op weer- hem eigenlijk op de dirigeerstoel. ge-
galoos geniale wijze in de concertzaal zien hebben. Nu dat niet meer mogelijk
werke- is. blijft zijn Utrechtse inauguratie
Mengelbergs sterke persoonlijkheid de:
a ongelooflijk doorzettingsvermogen
Wong het orkest te spelen zoals de
irigent de composities vertolkt wens
te zien, uitgaande van de absolu-
toepassing van een gezegde van
is von Bülow: ,,Er zijn geen
lechte orkesten, alleen slechte diri-
enten".. Mengel-bergs lijfspreuk. die
v«i objectief klonk als subjectief
'trd toegepast, luidde: ..Speel heel
'reeies wat er staat, en dat zo goed
iegelijk".
D? repetities werden onder Mengel-
erg, gelijk men het noemde. ,,een ding
sich", de concerten weinig anders
een repetitie zonder afkloppen".
Had reeds Willem Kes door zijn
straffe leiding; het peil van het Am
sterdamse muziekleven verhoogd.
Mengelberg zou het tot ongekende
hoogten opvoeren: zijn dirigeerstok
bleek een toverstaf, die het Amster
dams Concertgebouw Internationale
roem zou sehenken. Reeds een jaar
na Mengelbergs komst in Amster
dam schreef Charles Boissevaln in
het Algemeen Handelsblad In 189G: schien zelfs
vinden dien 25-jarigen Mengel- ding -- *-
een muzikaal genlg." En dit H>'
oordeel zou geen herziening behoe-
BP mmiRg als hooglerai
riode der Duitsche muziek behoort, die de, geschied»
in de Heer R. Strauss haar laatsten U'tsprekem -
levenden vertegenwoordiger bezit, be
staat er reden om zoowel Mengelberg'j
verdienste op haar hooge. waarde
het hoger onderwijs te verbinden, lijk ieder muziekstuk dat hij ten geho- een historisch document, dat v
re brachi. de blijft zolang de naam v,
Toch is het niet deze wijze waarop berg genoemd zal worden,
op 13 oktober 1930 geïnaugureerd Mengelberg alle aandacht opeiste 1
de theorie
ziek, door hel
de inauguratie „Neder-
ïigen interpretatie en eigen instelling.
landsche Muziekgeschiedenis'
De bedoeling van de Nederlandse
„...ut onderwijl, knneten ,n wc-
schatten, alsook omtrent zijne verdere tenschappen, _mr. H. P. Marchant; die
ontwikkeling en wat wij nog van hem
mogen hopen een afwachtende, mis-
ligszins sceptische hou- .-r
nen" (pag. 79>. bewijs te schenken, dat ook zijn buiten-
ïerop voortbouwend zou Wouter s beza*en: hoogle-
Paap in februari 1951 in ,,Mens
enthousiast was voor Men
gelbergs hoogleraarschap, schijnt voor-
zijn, Mengelberg het
raarstitel.
tot een nog veel'critischer oor- ..Het ,Yal' d?arom te verstaan dat
Mengelbergs inauguratie, die later m
druk verscheen, niet zozeer een in-
trederede was (al hield hij ook tot de
den jongen Willem '.S'?" 1
,.De keuze
Mengelberg tot dirigent van
Ctmcertgebmworkcsl (1895) wordt Jpl'tfinVéii'Si'l'ïok
nog altijd
lukkige beschikkingen geprezen,
inderdaad, Mengelberg heeft
Concertgebouw groot gemaakt.
Heeft hij 'echter voor het Concert-
het
soort verdediging en uiteen
opvattingen als dirigent,
ook in die jaren reeds
bij velen in geding waren, vooral in
orthodox-protestantse kring.
Daarom valt te verstaan dat Mengel
berg vooral de aandacht vroeg voor
taak van de reproducerende (uit-
fengelbergs arbeid
aar het volmaakte: volmaakt moest
e prestatie zijn van ieder orkestlid af-
'nrlerlijk, volmaakt ook het samenspel
'tsen de orkestleden onderling, en bo-
'nal moest de uitvoering als geheel
'Imaakt. beantwoorden aan de wensen
in de dirigent, die alles hoorde, alles
Griegconcert dirigeerde, waarbij
Noorse componist in de zaal aan
lig was, klom aan het einde van de
doering de grijze componist op zijn
1 en sprak de onvergetelijke woor-
„Amsterdam moet trots wezen op
bezit van zulk een orkest en moet
altijd in ere houden"
Mengelberg had de strijd aangebon-
tegen alle middelmatigheid en
een ieder af die de volmaaktheid
wist te benaderen, zoals Mengel-
deze aanvoelde, wel eens verge-
M dal ook het middelmatige een
»at$ dient te ontvangen in een ge-
,„1° cultuur.
wiji die een hal^e eeuw later leven,
gebouw, dat in artistieke opricht. S"v5ih5d°,^Si"er;
wel te verstaan, en nogmaals: voor gemsenschip, w.trvoor
die tijd zeer begrijpelijk van de componist schrijft. Maar deze ge-
Duitsche oorsprong was, de weg ge- meenschap wordt in de concertzaal rea-
opend naar andere vrijere en rui- liteit. En hier nu vindt de uitvoerende
mere gebiedenNeen. Al zal men kunstenaar een nieuw en geweldig ter-
hem op grond der statistieken mis- rein: wordt in wezen re-productief'
schien geen aperte eenzijdigheid tpag 0l-
van répertoire kunnen verwijlen. Mengelberg liet niet na met r
toch bleef zijn hart aan de Duitse te spreken over de betekenis va
muziekgeest verpand. Mengelberg uitvoering- der Matthaus Passion
was geen politieke figuur, doch hij Johann Sebastian Bach,
gevoelde zich als Nederlander nu
eenmaal Groot-Duitser, en toen zijn
Nederlanderschap op de pro./ ge- K.EnteT'll.S'p"';..'" b"!riid!ng
steld werd. bleek hp het onderschei- dprvnnH: „Men moge over vele details
dmgsvermogen kwijt te zijn. Als di- der romantische Bach-vertolking van
rigent behoorde hij met zijn ego- meening kunnen verschillen; het be-
centrische, autocratische allure vol- langrijkste blijft de daad: het doen
ledig tot het Duitse type. Het zou weerkiinken en doen leven
natuurlijk dwaasheid zijn, te bewe
Het begint in Göttingen
ke motieven hem bewogen tot de su
blieme uitvoering die hij jaarlijks gaf,
doch die met name in het orthodox-
(Van onze correspondent in Bonn)
EEN voor het eigenlijk nog^seer
klassen-bewuste (West)
Duitsland revolutionair besluit
heeft de direktie van het Lands-
ziekenhuis in de universiteitstad
Göttingen genomen. Alle ,,klas-
waarin de patiënten van dit
ziekenhuis dat zich in zijn
meer dan 100-jarige bestaan
vooral heeft gespecialiseerd op
de behandeling van zenuwziekten
^|j— plachten te worden onderge-
>an[bracht en behandeld, zijn afge
schaft.
i dat onder een dirigènt
gepronoceerde Germaanse geestes
gesteldheid niet met een brandende
fascinerende schoonheid muziek ge
maakt kan worden. Doch nief alle
muziek is van deze imponerende
aanpak gediend. Mengelberg druktt
dusdanig zijn stempel op het Con
certgebouw, dat het de Latpns-Gal-
lische geestesgesteldheid, welke in
-,„r- werk. Dit kan alleen geschieden uit
j den geest en de techniek van den tijd,
waarin de uitvoering plaats heeft. Want
de instrumenten zijn slechts de orga
nen, die ons den geest en de schoonheid
ipenbaren, en deze organen zijn even-
■ils onze oogen en onze ooren produc-
'en eener ontwikkeling. Evenmin als
wij de muziek der 18de eeuw met het
"or van dien tijd in ons opnemen, even
min beantwoordt de uitvoeringspractijk
vroegere tijden aan de levens-
eischen
In de ziekenhuis-nieuwbouw zijn geen
kamers meer ingericht voor particu
liere patiënten, die van nu af aan nok
niet meer als zodanig worden opge
nomen. „Zij waren een sociale erger
nis", zo verklaarde de directeur-genees
heer, prof. dr. dr. Klooa.
Juist in deze particuliere kamers
Slachten de patiënten „die het konden
etalen" en enige tijd „in retraite"
wensten te gaan om hun geschokte ze
nuwen te herstellen, een al te grote
luxe aan te treffen. Blijkbaar was dit
het geval in de meeste Westduitse ze
nuwinrichtingen en dit schiep ook de
zonderlingste verhoudingen tussen de
behandelende artsen en de patiënten,
aangezien de „Herr Geheimrat a D."
zich allerlei privileges opeiste, die
zijn rang en stand niet te mogen en
te kunnen weigeren. In vele gevallen
kregen de artsen zo het gevoel, dat zij
tiet als een eer hadden te beschouwen
de „Herr Industrledirektor" van zijn ze
nuwinzinking en overwerktheid te mo
gen genezen.
Het „Landeskrankenhaus" in Göttin
gen heeft aan deze klassen-verschillen
als eerste en tot dusverre enige „An-
stalt" in Westduitsland een einde ge
maakt Van nu af aan zal de fondspa
tiënt, die 3e klas „ligt" aanspraak kun
nen maken op dezelfde behandeling als
de 2e klassers (uit de particuliere zie
kenfondsen) en de le klassers, die hun
opont- en onderhoud in de zenuwinrich
ting helemaal zelf (moeten) betalen.
Het spreekt wel vanzelf, dat met de af
schaffing van de ,.lig"-klassen ook de
„tarief-klassen zijn verdwenen. „Wij
hebben van de meer-betalende particu
liere patiënten feitelijk altijd meer last
gehad", aldus próf. Kloos (die 30 jaren
als zenuwarts heeft gewerkt». „Zij be
handelden de artsen vaak als hun la
keien." Het verlies aan inkomsten meent
prof. Kloos wel te kunnen verantwoor
den en nivelleren.
De ziekenhuis-revolutie in de Götting-
sc nieuwbouw is nog verder gegaan: ook
alle kamers met 4- en zelfs 8 bedden
zijn afgeschaft. De nieuwbouw heeft al
leen 2-persoons kamers. „Dan kunnen
wij meer aandacht aan de patiënten be
steden", aldus prof. Kloos.
de oude kunst. Wanneer de artsen meenden hem op grond
door dikke prijzen 1
lokken tot meedoen, wordt door een
teveel in de hand gewerkt
Toch op het ogenblik hebben
we twee sprekende voorbeelden die
bewijzen dat het niet in de eerste
plaats om die prijzen is te doen. Zo
wel voor „Viermaal Z N." van
de NCRV als voor „Redt een kind"
van de VPRO stroomt het geld binnen
en geen der gevers wordt er rijker Werken a
door. Dat wil zeggen, materieel. In
nerlijk maakt het geven zonder winst
bejag juist wél rijker.
Dat er wel echt uil het hart wordt
gegeven bewijst ook het welslagen van
de andere radio-acties van maar liefst
vier omroepverenigingen tegelijk: de
St. Nicolaasacties resp. voor zieken en
voor kinderen in tehuizen van NCRV,
KRO en VARA en de kerst-actie van
de VPRO-Vreugde-centrale.
Er wordt, in deze laatste maanden
van het jaar. veel en gul gegeven.
Maar nauwelijks zal december voor
bijzijn, of een nieuwe radioactie kondigt
zich aan. ditmaal via de AVRO-micro-
foon. Op 5 januari a.s. start de inzame
ling van gelden voor het uitzenden van
sportlieden naar de Olympische Win
terspelen in Amerika en de vierjaar
lijkse Olympische Spelen in Rome.
Er is een tekort van 355.000 gulden en
dat hoopt het Olympisch Comité via de
vanavond
i Haydn, Giltay en Reger
het programma de 80P'
nlnat frnrhtpn ®n g
microfoon te kunnen aanvulli
wordt weer een gewone wedstrijd,
waaraan het publiek kan meedoen door
het inzenden van briefkaarten met op
lossingen en. natuurlijk een aantal
extra-postzegels.
De wedstrijd gaat heten „Tussen
Keulen en Parijs" (ligt de weg naar
Rome) en wordt 13 weken lang dins
dagsavonds tussen 7.10 en 7.50 uur ge
houden. Het is min of meer een gok-
kerijtje: men moet telkens uit acht
gedraaide grammofoonplaten de door
de medewerkers aan het programma
hoogst-gekwalificeerde plaat trachten
te raden.
Er zijn dan ook weer dikke prijzen:
per week 5 televisietoestellen en 150
kleinere prijzen en in totaal nog een 5
De uitzendingen worden gezellig ge
maakt door vraaggesprekjes met sport-
prom inenten.
Het Olympisch Comité zag geen kans
op andere wijze aan het benodigde geld
te komen en hier was het dus werke
lijk: „geld tekortdan maar weer
een radio-actie".
Of het Nederlandse volk het daarmee
Echtpaar Denis
weet wel van
„Tierelantijnen".
De VARA zendt van 8.05 tot 8.50 uur
gezellige grammofoonmuziek uit en
daarna het amusementsprogramma
„Week uit week in". Om 10 uur
het spel „Wie is het?" en na het
nieuws weer vrolijke muziek.
Programma voor morgen
HUversum I. 402 m. NCRV: 8.00 Nws.
en weeroverz; 8 15 Gram: 8 30 MorgemvU-
ding; 9.15 Orgelspel: KRO: 9 30 Nws; 9 45
Gram; 9 55 Hoogmis; 11.30 Hedendaagse
muz; 12.15 Actuele geloofsprobtemen; 12.30
Lichte muz; 12.55 De Kerk zijt Gij.
13.00 Nws: 13.05 De hand aan de
praatje; 13.10 De Wadders. hoor»
Harp en trompet; 13 50 Gram; 1'
kind: 14.30 Piano recital; 15 10 Gram; 15.25
Tussen Andes en Stille Oceaan, lezing;
15.35 Muzlk lezing: 16.00 Sport; 16.30 Ves
pers. IKOR17.00 Oecumenische kerkdienst;
1800 Na de kerkdienst, gesprek; 18.20 Het
geladen schip, lezing; 18 40 Wie oren heeft.
IC NCRV: 19 0(1 Nws ml de kcr-
P,13.30
9.05 i
goede, lezing; KRO:
tholiek en gemeenscha»
.•ar progr; 20.45 U bent
irtlj? lezing; 20.55 Pror
en bariton: 2130 De
".05 Lotcnlprnrr.
tllversum II. 298 m. VARA" 8 00 N
Gevar progr; 8.45 Geestelijk ]e\
ing; VPRO: 10.00 Geef het door, pr:
1 Jeugd: IKOR: 10 30 Re.
20 Kar
:reld, lezing: 13 1'
nuz: 14.00 Bo
15.10 rtlmpra
io.u0 Lichte
VPRO: 17 00 Redt
Klanb; 17.15 Nederland sinds 194:
VARA: 17.30 Het
Trtjourr
rap; 17.50 Nws
18.30 7,lgeur
wanten...
In het AVRO-televisleprogranuna van
donderdag J0 december a.s. kunt U
weer een aflevering zien van de popu
laire filmserie „Luipaard op schoot",
een reportage uit Afrika van het ver
maarde echtpaar Armand en Michele
Denis.
Het is niet maar toevallig, dat deze
dierenfilms zo ver uitsteken boven
vrijwel alle andere, die de beeldbuis in
de huiskamers brengt, want het echt
paar Denis weet van wanten en be
zorgt de kijkers heel wat meer, maar
ook minder, dan zij zich realiseren.
Om te beginnen houdt de allergezel
ligste en «-
mét het c
de leuke babbeltjes heeft i
erg in. als filmbeelden wel eens wat.
erg lang gerekt worden
Leuk is daarbij ook het luisteren naar
de wat hese stem van Michele. uitste
kend nagedaan (in Nederlandse versie)
door de actrice Mariëtte Flink. Zij
heeft hetzelfde timbre in haar stem en
ook dat is een deel van de charme van
de voorstelling
Door de tekst heeft men voorts het
idee. dat Armand voortdurend zelf aan
het filmen is, maar wie goed toekijkt,
ziet dat hij, met camera en al, een
5root deel van de filmduur in het beeld
i: opnamen dus. die hij zelf onmogelijk
kan maken, maar die door een tweede
cameraman worden geschoten.
Heel knappe moniage zorgt ervoor,
dat de suggesties als kijkt men door de
ogen van het echtpaar dat op trek is,
.volmaakt is.
Maar bij dat al zorgt Armand er
wel degelijk voor, dat elke film iets
bijzonders, iets nieuws biedt op het
terrein van de gedragingen van die
ren. Dit is juist zijn kracht; hij heeft
oog voor dat bijzondere in het dier
Een gelukkige omstandigheid 'die
goed wordt uitgebuit) is voorts, dat
Michele zo fotogeniek is en zo aller
liefst en onbeschroomd met dieren
kan spelen
Geen wonder dus. dat deze filmserie
niet alleen in ons land, maar ook in
Engeland, België, Duitsland en ver
scheidene andere landen zo geliefd en
zo trouw bekeken ist
KERKEN: 17.00 Gereformeerde kerkd-
VARA: 20.00 Intervieuws; 20.10 Fllmkron;
20.40 Toeristische documentaire; 2100 Ca
baret. NTS: 21.45-22.00 Gesprek AVRO:
KRO. VARA en VPRO: 22 00 Sportact.
Programma voor maandag
M5 V. d. Jeugd. 17.30 Gram. 17 40
17.45 RegeringsuitzRijksdelen
Monumenten van Curacao |n
M.D.Thijs. 18.00 Or-
telspel. 18.30 Gi
k. 20.20
2110
1.30 Vo-
•n. 22.15
eland 'praaUe^^ Zan* en^plano" 13 00
18 15 P.S.P.: Alger
President Worosjilof van de Sowjet-
unie, vice-premier Koslof en het vrou
welijke partlj-presldiumlid Fnertsewa
zullen Ln januari te Nieuw Delhi de fees-
telljkhf den voor Tndls
dag ais republiek bij
Prof. Jan Wiegers
begraven
Gistermiddag is op de begraafplaats
te Driehuis Westerveld onder zeer grote
belangstelling het stoffelijk overschot
van de kunstschilder prof. Jan Wiegers
ter aarde besteld.
Prof Wiegers, die 68 jaar is gewor
den. was lid van de Raad voor de kunst
en hoogleraar bij de rijks academie van
beeldende kunsten te Amslerdam
Rand de groeve stonden o.a. dr. J.
Hulsker vertegenwoordiger van het mi
nisterie van O. K. en W.. mi D. Giltay
raadsheer vsn liet Amsterdamse hof en
mevr. Krop.
De stad Amsterdam werd vertegen
woordigd door de heer D. A. M. Bin
nendijk van de afdeling kunstzaken.
Voorts was een groot aantal collega's
naar Westerveld gekomen.
Organist Egbert Vos speelde in de
aula de prelude in c. van Chopin en
„A.ses Tod" uit de Peer Gynt suite van
De heer Frans Wiegers, zoon van de
tiende verjaar- overledene, dankte voor de getoonde
belangstelling.
,.„sr
Na het NTS-journaal komt de VPRO
met een afwisselend programma. Si
mon van Collem biedt om 8.20 u. een
dikke „oude draaidoos", om 8.55 is
er een St. Nicolaasprogramma voor
kinderen, om 9.05 uur begint een
half uur cabaret en daarna wordt
de film „Redt een kind" herhaald.
