TWEESTROMENLAND
3'J
,n\
JM
CAVA
SEUL
een
moeilijk zendingsterrein,WeekMad TV ko)1(]i,tde
IN HET ONRUSTIGE IRAK GAAT,
DOOR STRIJD EN TEGENSLAG, DE
CHRISTELIJKE KERK HAAR WEG
radioprogramma's aan
""I
M U 1
li LIJ
De Hancl
Zuiver als
goud!
Altijd vers
in deze
shagbeurs
Landbouwschap betwist
spiraal in melkprijs
9
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1959
VIA een keirweg, heiaden met historische herinneringen, bereikt
men, van Jeruzalem naar het oosten reizend via de Jordaanse
hoofdstad Amman, de Syrische jvoestijn. Het is een gebied vrijwel
zonder bewoners; de asfaltweg voert door onafzienbare zwarte steen-
velden, die, nadat men de grens hij Rutba is gepasseerd, overgaan in
een woestijn, die meer lijkt op wat volgens Nederlandse voorstellingen
een woestijn eigenlijk behoort te zijn de basaltstenen worden kleiner
en een rulle vlakke zandzee omgeeft de reiziger. Dan, als men de
Euphraat nadert, de eerste palmbossen. De eerste dorpen met stenen
huizen, en dan is ook Bagdad niet ver meer, stad van de sprookjes,
hoofdstad van een gebied waar de oudste rijken gevestigd waren,
waar de wieg van de beschaving stond, maar ook hoofdstad van een
zich snel ontwikkelende jonge natie.
Een bezoek aan het Iraaks
oudheden in Bagdad neemt/ons mee naar
de tijd duizenden jaren vóór Christus.
Zeldzame en zeer artistieke gouden voor
werpen uit het Ur der Chaldeeën herin
neren ons er aan, dat eens Abraham van
hier trok naar het beloofde land. Naar
Babylon ten Zuiden van de hoofdstad,
werden honderden jaren later zijn nako
melingen weggevoerd.
Weinige jaren geleden emigreerden
meer dan 100.000 Joden, merendeels recht
streekse afstammelingen van die ballin
gen, naar de nieuwe staat Israël. De ge
schiedenis van Irak lang Mesopotamië
genoemd lezen, betekent gehele boeken
van het Oude Testament in zijn herinne
ring oproepen. Nebukadnezar en Beltsha-
zar, Babyloniërs, Assyriërs en Chaldeeën;
zij allen speelden hier hun rol, maakten
hier de wereldgeschiedenis van hun da
gen. Andere beelden doemen op: die van
Ezra en Nehemia, Daniël en zijn drie
vrienden en Jona, die gezonden werd
naar Ninive in het Noorden van het
land aan de Tigris.
Historisch dorado
In de zevende eeuw na CRristus trok
ken zegevierende Arabische legers het
Iraakse gebied binnen, en er herhaalde
zich wat wj al in andere Arabische lan
den zagen gebeuren: de meerderheid van
de bevolking werd min of meer onder
druk mohammedaan, een minderheid
bleef het christelijk geloof trouw, een an
dere kleine minderheid handhaafde, door
de ecuwen heen tot nu toe, haar heidense
riten. Voor godsdiensthistorici is dit land
werkelijk een dorado. Allerlei oud-chris
telijke kerken zijn hier gevestigd: we
treffen Jacobieten aan en Nestorianen.
Chaldeeërs en Orthodoxen van allerlei
slag.
Cijfers kloppen niet
Het talrijkst zijn de orthodoxe Arme
niërs, die met ongeveer 100.000 zielen zijn
vertegenwoordigd. De gehele christenbe
volking bestaat volgens een regeringspu-
blikatie uit 150.000 zielen; volgens een op
gave uit zendingskringen 184.700. Men ver-
wondere zich niet over dit grote verschil
in de opgegeven cijfers. We -zijn. hier in
een land, dat, zoals alle andere löhden in
dit deel van de wereld, nog pas leert wer
ken met statistieken eii dat nog niet de
bevolkingstellingen kent zoals wij die
hebben. Ik verwonderde mij dus niet meer
Een Amerikaan, Wesley R. Nelson, heeft
een sleutelfunctie in de Iraakse raad voor
de economische ontwikkeling bekleed.
Schaduwzijden van het huidige autoritaire
bewind 'zijn er meer dan voldoende, ook
voor de zending: geen enkele predikant
of zendeling kan bijv. al is het maar voor
een kort bezoek het land binnenkomen
zonder een speciale vergunning. Zonder
dictatuur, zonder beperkende bepalingen
voor niet-mohammedaanse stromingen
schijnt het in het gehele Midden-Oosten
niet te gaan. Alleen Israël
hierop althans tenminste wat de for-
nele democratie, niet wat de geestelijke
■rijheid betreft een uitzondering.
Veel gebeurd
Voorlopig zijn onze Amerikaanse vricn-
en al bly als de dictatuur die in deze
landen wel onvcrmjjdcljjk schijnt, maar
hun kant staat, en als de westerse
cultuur of in elk geval het technisch
»ect daarvan goede vorderingen
kakt.
5r zyn hier ook binnen enkele decen-
machtige dingen gebeurd. Het wil wat
rgen, dat in zo'n korte tyd de gezond-
dstocstand dermate vooruit is gegaan,
dat de gemiddelde leeftijd van twintig tot
laast veertig jaar is toegenomen: de be-
olking is in die tyd ook vrijwel verdub-
ield en telt nu ongeveer vijf miljoen zie
len. Ongeveer 80 pet. van de bevolking
bebouwt het land, veelal nog op dezelfde
die in Bijbelse tjjdcn gebruikelijk
De op zichzelf vruchtbare grond
schreeuwt om water, dat er maar al te'
niet is. Maar dat is nu aan het ver
anderen. De grote revenuen van de olie-
opbrengst en de hoge indirecte belastin-
:n douanerechten stellen de regering
in staat een groot ontwikkelingsplan ten
Scherp contrast
De ontevredenheid over de geringe ba
rn, die de armsten van de economische
vooxyitgang hebben, over het schrijnend
tekort aan eenvoudige woningen, dat in
enorm contrast staat tot de fraaie villa's,
die de rijken lieten bouwen, het. heeft ook
alles invloed op de mogelijkheden van de
zending, het is ten zeerste mede-bepalend
voor de geestelijke koers,
uwen duurde, naar de 20ste-
rhaving. Alleen al het feit, dat
tegenwoordig ook meisjes de school be
zoeken (pl.m. 7 pet. van de vrouwelijke
jeugd) en zelfs aan de universiteit stu
deren, betekent een sociale revolutie. Kan
de revolutie, die dit gehele land onder
gaat. en die wij ook elders, hoewel in een
verder stadium aan het werk zager
stellen zonder een dictator?
en een helper door Kurden doodgescho
ten. De steden Bagdad, Kirkuk en Mosul
vormen onze voornaamste steunpunten.
Dan zijn er op het platteland een aantal
zendingsposten, waarvan er een een land
bouwnederzetting vormt. Ons werk neemt
verder allerlei vormen aan: door Bijbel
klassen en zondagsscholen, lectuurver-
het protestantse Er zijn ook enkele Je- spreiding en vooral persoonlijke benade-
Een tafereeltje, dat men ook van
daag aan de dag, hoe gemotoriseerd
en gemechaniseerd de wereld ook
Is, nog dagelijks kan aantreffen in
de Syrische woestijn: een karavaan
op weg naar een verafgelegen doel.
Wat lezen zij
aT-Lk*.
toen ik ook hier van verschillende per
sonen aan wier eerlijkheid niet te twij
felen valt, geheel verschillende getallen
kreeg voor de protestantse groep: resp.
2.000 en 5.000!
Arabisch
e cu
Itu
ur
Gaan we echter nog wat terug in de rijke
historie van dit land. De Mohammedanen
brachten hier een Arabische cultuur, die,
hoewel andere invloeden een rol bleven
spelen, de overheersende bleef tot op
deze dag. Gedurende de negende en dt
tiende eeuw bereikte deze cultuur hier
haar hoogtepunt. Grote zorg werd be
steed aan de irrigatie. Het land was be
dekt met een netwerk van kanalen en
vormde de graanschuur van het gehele
rijk. Kooplieden zeilden van hier uit
zelfs naar Spanje en China.
Lid van de V.N.
'Echter, met de Mongoolse invasie van
1258 kwam voor het tweestromenland een
van de donkerste perioden van zijn his
torie.-De beschaving kwijnde, de irriga
tiekanalen werden grotendeels vernield
de bevolking nam af, het nomadisme
toe. In de zeventiende eeuw werd hot
land door de Turken bezet, en het bleef
een provincie van het Ottomaanse
rijk tot het eind van de eerste wereld
oorlog.
van
rwys
Hoewel zij hun ogen niet sloten voor
de gevaren van de huidige ontwikkeling,
i zij op het centrale belang van de
f snelle groei van het onderwijs in Irak.
In 1921, toen het land onafhankelijk werd,
gingen er hier 8.000 naar de openbare
lagere school, nu rond 250.000: middel
bare scholieren waren er in 1921 slechts
i 25.000. Het aantal studenten steeg
5 tot 6500. De particuliere scholen
1 meestal rhristelijke hebben ongeveer
10.000 leerlingen. Duizenden Irakezen
studeren momenteel in de Verenigde Sla-
Europa. Dit betekent overigens,
- i aanmerking
reerd worden wil men de positie van het komen_ onderwijs krijgt.
christendom in dit land goed verstaan.l Toch is de vooruitgang enorm: het is
Zo ook de snelle economische en sociale I overgang van het feodale tijdperk,
Het jaar 1921 bracht de schepping
het huidige Irak, dat nog tot 1931 onder
Engels mandaat stond. Het i:
staat, die meespeelt op het wereldtoneel,
lid van de Ver. Naties is en tot de
wenteling van vorig jaar lid was van
Bagdadpact. Het is niet het onderwerp "daf nog maar ongeVeer e
i dit artikel, maar het moet gememo-ldg jongens, die daarvoor i
Hier, op deze plaats, waar Tigris
cn Euphraat samenvloeien, moet in
het begin der tjjden de Hof van
Eden hebben gelegen. En de boom
op deze foto wordt sinds mensen
heugenis „de boom des levens" ge-
noèmd.
itvvakende massa's zich oriënteren. Het
duidelijk dat radio Kairo lange tijd een
i ander dankbaar heeft aangegrepen en
dat Nassers demagogie de ontevredenheid
sterk heeft aangewakkerd. De laatste tijd
wel veranderd: er worden nu wat
subtieler methoden toegepast. Al met al:
de verhouding tussen Kassem en Nasser
laat nog zeer veel te wensen over.
De secretaris van het Verenigde Zen
dingsgenootschap, de heer Sundberg, en
de leider van het werk van het Bijbelge
nootschap, rev. Bernard Hakken, hebben
mij een uiteenzetting gegeven van de pro
blematiek, waarvoor het land staat.
Intussen klemt de centrale vraag: wal
zullen al die mensen lezen als ze daai
eenmaal toe in staat zijn? En nu is het zc
verblijdend, dat het aantal Bijbels en Bij
belboeken dat verkocht wordt, met spron
gen omhoog gaat. In 1956 verkocht het
Bijbelgenootschap b.v. rond 12.000
plaren, in 1957 waren het er al rond
18.000; de meeste exemplaren gingen naar
Moslims.
De zendelingen en Bijbelcolporteurs
rapporteerden de laatste jaren, dat het
fanatisme van de Moslims, dat hen
verleden vaak in lijfsgevaar bracht af
neemt, hoewel men zich dit werk nog al
tijd moeilijk zwaar genoeg kan voorstel-
Ondanks alle druk gingen in de afge
lopen vjjf jaar 25 moslims cn duivelbe-
ders tot het protestantisme over.
„Niet veel", zal men misschien zeggen,
toch reeds een verblijdend resul-
n een land, waar sinds honderden
de grenzen tussen de verschillende
godsdienstige gemeenschappen hermetisch
aren gesloten.
Minderheidsgroepen
Voor zover men niet al te openlijk
ooogt bekeerlingen te maken, 1
Irak betrekkelijk vrij een van het Moham-
de snelmedanisme afwijkende godsdienst
lijden. De „status quo" is ook hier het
sleutelwoord van de religie-politiek, hoe
wel deze ook wel aan de „grote" politiek
ondergeschikt wordt gemaakt. Grotere
minderheidsgroepen hebben speciale rech
ten. Zo b.v. de één miljoen Kurden, die
herhaalde malen een geduchte rol speel-
den in de politiek van dit deel van de
wereld. Voor hen zijn er speciale radio-
en zelfs televisieprogramma's. Dan zijn er
de Yezidin, duivelbezweerders, die prin
cipiële bezwaren tegen militaire diens)
hebben.
Het zendingswerk
Maar keren we nu terug tot het werk
van de zending. In het begin van deze
eeuw had de Church Missionary Society
(van de Engelse Anglicaanse 1
Bagdad en Mosul een gemeente,
ganisatie moest zich echter na i
wereldoorlog door geldgebrek gedwongen
van dit terrein terugtrekken, waardoor
het, afgezien van enkele roomsen, geheel
door de christelijke zending zou
laten, indien niet Amerikaanse k
ue ures zouden zijn gesprongen.
De gehele familie van Presbyteriaanse
en Hervormde kerken werd uitgenodigd
mee te helpen en een verenigde zendings
organisatie te vormen. Een drietal gaf
aan de oproep gehoor, en sinds 1924
men de „Presbyterian Church in
XJ.SA." de „Evangelical and Reformed
Church" en de „Reformed Church
America", de Verenigde Zending in i
sopothamië, kortelings omgedoopt
„de Verenigde Zending in Irak".
In 1956 besloot ook de Raad voor
Wereldzending van de Presbyterian
Church in the U.S. aan het werk te gaan
deelnemen. Het zijn juist deze kerken
onder hen vooral de Reformed Church
America, die vele leden van Nederlandse
afstamming hebben, en dus behoeft het
geen verwondering te wekken, als
onder de zendelingen er aantreffen
namen als Gos'selink. Luidens en Kapen-
ga-
De Verenigde Zending is verantwoorde
lijk voor het centrale noordelijke deel
van het land, de Arabische Zending
de Hervormde Kerk in Amerika voor
Zuiden (Bashra) en de vorstendommen
rond de Perzische Golf, die niet
territoir van Irak behoren. Verd<
nog enig Luthers werk onder de Kurden
in het uiterste Noorden langs de grenzen
met Turkije en Iran. Daarmee is al het
zendingswerk in Irak afgerond.
zuïeten, die zonder veel
oeiden en enkele jaren geleden hebben
Zevende Dag Adventisten en Jehova's Ge
tuigen hun eerste zendingsposten in Bag
dad gevestigd.
„Maar ofschoon we de grootste zen
dingsorganisatie in dit land zyn, vormen
we toch eigenlijk niet meer dan een sym
bolische macht", zegt rev. Sundberg. „Als
wc zien naar al de noden, zien hoe de
tyd rypt, hoe dit volk in beweging is,
weten wc nauwelijks wat we het eerst
moeten aanpakken met onze zo beschei
den krachten."
Enorme moeilijkheden
..De moeilijkheden zijn vaak overwel
digend", aldus rev. Sundberg, „de grote
Oud-Christelijke kerken verlenen vrijwel
geen medewerking. Vaak hebben onze
zendelingen onder woeste Kurden of fa
natieke Moslims in levensgevaar verkeerd.
In 1938 werden rev. Roger Cumberland
ring, proberen we oud en jong te berei
ken. In ieder centrum hebben we een
boekenwinkel."
„Vooral het werk onder de jeugd heeft
de laatste jaren veel vrucht gedragen. We
houden met de jeugd en met de studen
ten kampconferenties, wat voor de jonge
mensen hier een nieuwe belevenis is.
Binnenkort hopen we een speciale kracht
yoor het werk onder de studenten aan
te stellen. We hebben een protestantse
school voor meisjes, die een afdeling heeft
voor hoger- en middelbaar onderwijs".
„Het is een klein, inaar hoopvol begin.
In een samenleving, waarin de moham
medaanse. de christelijke cn wat er over
s van de joodse gemeenschap door hui
zenhoge sociale barrières en wantrouwen
zyn gescheiden, vormt deze school met
z(jn leerlingen uit allerlei geloofsgemeen
schappen een eiland, waarop onderling
begrip overheerst, waar het Evangelie
van de verzoening gebracht wordt," zo
besloot rev. Sundberg zijn uiteenzetting.
- —t
Het Weekblad TV dat sinds 14 maan
den televisieprogramma's aankondigt,
toelicht en bespreekt, had
lijk de opzet, zich van hi
gen van radioprogramma's te onthou
den en wees daarmee alle concurrentie
met beslaande programmabladen van
de omroepverenigingen van de hand.
Deze week echter is het blad voor
het eerst uitgekomen met 8 extra pagi
na's (op goedkoop papier), die geheel requet
aan de radioprogramma's zijn gewijd, band
niettegenstaande het auteursrecht, dat enigini
gevoerd. Op de programmaetof zou dan
wel auteunsreoht rusten, maar niet op
ipronkc- het doorgeven van de aankondigingen,
mkondi- aldus het blad TV.
Het blad betoogt voorts, dat kijkers
en luisteraars in vrijheid moeten be
slissen welk blad zij willen lezen en
dat het een korte reeks artikelen over
d'l't onderworp zal publiceren
Het Weekblad TV heeft zich meteen
tot de overheid gewend in ver-
et het feit, dat de „omrocpver-
De hoofidredaoterur
i het weekblad 1
deelt in een „verklaring" mee, dat in
heit vervolg op tenminste 8 pagina's
wekelijks „alle informaties over binnen-
en buitenlandse radao" zullen worden
gegeven.
In dit artikel wordt o.m. gezegd, dat
in Hilversum de programmastof door
de radiomedewerkere wordt opgebouwd
ten dienste van de luisteraars, op wier
kosten (uit de luistergelden) deze uit
zendingen worden voorbereid en uitge-
Commentaar*
■JpANNEER
bekrt
tl ng
emde.
de NCRV-jury het hoor-
i Rob Geraerds bij de
boven de middel-
Om 8 uur begint het NTS-journaa!
en om 8.20 het N CR V-programma
Eenst een klucht „De wonderbaar
lijke schoenlappersvrouw, door Fe
ci eri co Garcia Lorca, in vertaling van
David Koning en dan van 9.10 tot
10.10 uur een gedeelte van de jubi-
leum-ster-avond in de Haagse Dieren
tuin met o.m. de actie „Viermaal
ZN". Ds. A. C. D. van den Bosch
spreekt in de dagsluiting.
heel wat stukken beneden
die middelmaat de ether ingaan. Goed,
het is een praatstuk met veel betoog
en weinig actie, maar het heeft iets te
zeggen op toch wel aandringende wijze q Weet dai{ ^e NCRV vanavond
Groei
onderi
WRIJFWAS met siliconen
schitterend* glans - heerlijke geur
HANDELSOND. GERARD HOOVERS, BREDA
Spaar de voetbalclub-emblemen!
NIEMEIJER GARANDEERT DE KWALITEIT!
dan menig ander hoor
spel doet.
Het gegeven, dat de luisteraar naar
Hongkong voert handelt over de moge
lijkheid tot beter begrip tussen de wes
terse volkeren cn het communisme
Zonder te weten, dat hij met een com
munistische spion te doen heeft,
schenkt een rijke Amerikaan zijn Chi
nese bediende, die een ongeluk krijgt,
een prachtig functionerende kunst
hand cn dit feit wordt voor beiden
aanleiding elkaar als mensen en niet
meer als politieke tegenstanders te
zien. De Amerikaan zowel als de Chi
nees vinden daardoor het grote ideaal,
begrip en vertrouwen tussen de vol
keren van Oost en West te prediken,
„opdat niet de haat zo groot zal wor
den, dat de atoombom zijn kans krijgt".
Het mag dan geen literair kunstwerk
zijn, dit hoorspel, niet puntig van dia
loog en wat lang uitgesponnen bij wei.
nig handeling, het stemt tot nadenken
en dat is belangrijker.
In de hoofdrollen van meester en
bediende stonden Jan van Ees en Paul
Deeb tegenover elkaar. Jan Borkus
was de journalist, die zich ten slotte
mede liet overtuigen door hét idéaal
en de auteur zelf had een kleine bij
rol. Spel en regie hadden wel iets
meer vaart mogen hebben.
Openbaar Kunstbezit
vindt navolging
Het buitenland begint meer cn meer
belangstelling te tonen voor het stre
ven en de activiteiten van de Neder
landse Stichting Openbaar Kunstbezit.
In Zuid-Afrlka verschijnt op het
ogenblik. In navolging van Nederland,
een uitgave over het werk van Zuid-
afrikaanse kunstenaars van de 19e cn
20ste eeuw. Ook hier: toelichting bR
het amusements-jubileumprogramma
„Vlag in top" over radio en talevisie
uitzendt?
Dan kan ik dus kiezen tussen kij
ken of luisteren?
Ten dele. Tussen 8.15 en 9.10 uur
wordt het feest in de Haagse Dieren
tuin alleen over de radio uitgezonden.
De spraakwaterval en de uitzending
„Viermaal ZN" vormen hot laat
ste deel van hel programma. En om
11 uur bespeelt Piet van de Kerkhof f
het nieuwe orgel in de Rotterdamse
St. Laurenskerk. Hoor je liever een
senieus concert, dan moet je bij de
AVRO zijn.
Welk orkest speelt daa>r?
Het Residentie-Orkest onder lei
ding van Willem van Odterloo. Uitge
voerd worden Serenade van Van Ot-
tenloo, het derde pianoconcert van
ProkofrieCf (solist is NLkata Magaloff)
cn.de 4e symfonie van Tsjaikowski.
In de pauze draagt Ellen Vogel voor.
Je kumit allies horen tussen 8.05 en
10.15 uur.
Programma voor morgen
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1959
Hilversum I, 402 m. 746 kc/s. NORV:
7.00 Nws cn SOS-ber 7 10 Gram 7 30
Een woord voor de dag 7 40 Gewijde
mus 8.00 Nws 8 15 Radiokrant 8 36 Gram
9 00 V d zieken 9 30 Gram 9 35 Watcrst
9 40 V d vrouw 10.15 Gram 10 30 Mor
gendienst 1100 Gtjam 1115 In
l Zang en piano 12.30 Land-
bouwmeded 12 33 Lichte muz 12
of act 13 00 Niws 13 15 Gevar r
Gram 14 05 Schoolradio 14.25
Philharm ork cn soliste 15 05 Gi
Boekbcspr 16 35 Lichte muz 16 00 Wen
ken v d tuin 16 15 Kamcrmuz 16 45 Gra
00 Voordracht L7 20 Planorecital 17
z °1 JHO
Radlo-
15
17 45 Jaza
ld 1
Na
praatje 19.15 Hulsmuz 19 30
Radiokrant 19.50 Avondrust, hoorspel 20 20
illeumconc tgv 35-Jarige bestaan van
NCRV (In de pauze: 21 15 Kunstrubr
30 Nws 22.40 Gram 22 45 Avondover-
iking 23 00 Muz lezing 23 20 Gram 23.55
cproducties vla «Je radio.
In België stelt het Antwerps Museum
voor Schone Kunsten gekleurde prent
briefkaarten van zijn collectie op aan- —24,00 Nws.
vraag beschikbaar als illustratie bij een
radiiooursus en de Fondation Europécn- 8-la
ne de la Culture zal bij haar binnen- Gram 9 40 Schoolradio VPRO; 10 00 Ne
kont versohijnériid orgaan een keuze van dorlandse vrouwen In het buitenland
40 reproducties naar Ntidenlandse kunst- praatje 10 05 Morgenwijding VARA: 10.2
werken uit de afgelopen jaargangen Y d yr°uw AVRO: li oo Gram 11 -t
Openbaar Kunstbezit versprei -
1007 kc/s. VARA:
10 Gym 7 20 Grant 8 00 Nws
9 00 Gym
Landbouw
verkopen? 12 30 Land
15 Meded of gran
De Nederlandse Stichting Openbaar
Kunstbezit volgt deze ontwikkelingen meded
natuurlijk met aandacht en hoopt met
tertijd te komen tot uitwisseling van
programma's met het buitenland.
Tips uit het buitenland
Tussen 9 en 11.20 uur kunt u in hot
BBCiprognamma op 464 m beluisteren
do opera ..Moses und Aron" van
Schönberg. in Duitsse uitvoering. Het
is een programma van de NDR
eigen omroepmedewerkers. Dirigent n,/iY-nV
is Hans Rosbaud. Zorgo
Hebt u meer zin in ontspanningsmu- Soc nws in Espe
ziek: zowel Brussel Vlaams op 324 m
als de Duitse zender op 309 m of 971
kHz zorgen daarvoor met de nodige
13 55 Bei
es 14 20 Voordracht ]4 45 Saxofoonkwartet
5 05 Cabaret 15 35 Gram VARA: 16 00 Muz
ezlng 16.30 V d zieken 17 00 V d Jeugd
7 55 Act
18 00 Nws 18.15 Pol lezing 18 25 Lichte
nuz 18 50 De puntjes op de I. lezing 19 00
d kind 19 10 Jazzmuz VPRO: 19 30 Ge-
tljd, lezing 19 45 De ploeg.
Dichtere
vergader
21 50 De naa
i de i
larde, klankbeeld 2215
32 30 Nws VPRO: 22 40
gesprek VARA: 2300
anio 23.10 Muz lezing
nische redactie)
p acht de con
clusie van de minister van land
bouw, dat er een zekere spiraalwer
king bestaat tussen garantieprijs en
kostprijs van de melk, op zijn minst
gesproken zeer voorbarig.
n een gisteren in openbare bcstuurs-
'g.idcring van het schap aan de orde
gekomen adres, dat aan de leden van de
beide Kamers zal worden gezonden, uit
het Landbouwschap zijn bezwaren tegen
ndpunt van de minister, zoals hij
dat nader motiveerde in de memorie
antwoord op de landbouwbegroting
de bedoeling aan te tonen dat de
gemiddelde kostprijs van de melk geen
goede basis vormt voor de nieuwe ga-
De bezwaren van het Landbouwschap
hebben enerzijds betrekking op de 'me
thodiek, die bij de produktiviteitsbere-
kening is toegepast en anderzijds tegen
de conclusie, die uit het resultaat van
deze berekening wordt getrokken.
METHODIEK
Ten aanzien van de toegepaste metho
diek acht het Landbouwschap het on-
juist om de kostprijzen van 1952-1953 zon
der meer te herleiden tot het prijspeil
van 1959—1960, zoals is gebeurd. In deze
periode hebben zich namelijk belangrijke
wijzigingen in de onderlinge prijsverhou
dingen der produktiefactoren voorgi
daan. Zo zijn de krachlvoerprijzen be
langrijk gedaald, terwijl de arbeidslonen
en de prij7.en van rundvlees aanzienlijk
zijn gestegen. Deze wijzigingen in d<
prijsverhoudingen der produktiefactorer
hebben uiteraard verantïeringen in de or
ganisatie van de produktie tengevolg»
gehad. Men verwaarloost deze verande
ringen door de kostprijs van 19521953
slechts te corrigeren voor wat betreft de
prijswijzigingen. De aldus gecorrigeerde
kostprijs is dientengevolge een zeer on
werkelijke grootheid, die men niet als
norm voor een produktiviteitsmeting mag
Het Landbouwschap heeft voorts be
zwaren tegen dc keuze van het basisjaar
(19521953) dat van doorslaggevende In
vloed is op de vergelijking. Want dc
toevalligheidsfactor van de keuze van dit
basisjaar speelt wel een bijzonder grote
rol in dit geval. Voor de voorcalculatie
het melkprijsjaar 1952—1953 stond
het Landbouw-cconomisch instituut im-
slechts nog een beperkt aantal ge
ns ter beschikking, waardoor de toe
vallige factoren zwaar wogen.
k meent het Landbouwschap dat bij
de door de minister toegepaste bereke
ning geen rekening is gehouden met de
stijging van het vetgehalte sedert 1952
1953. Indien wel rekening met genoemde
stijging wordt gehouden, dan is er in elk
geval gemiddeld geen sprake van een
produktivitcitsdaling.
CONCLUSIE
Hel Landbouwschap heeft voorts be
zwaar tegen de conclusie van dc minis-
ter, dat de uitkomst der berekening dui
delijk wijst op een zekere spiraalwer
king tussen garantieprijs en kostprijs.
Er is namelijk geen enkele aanwijzing
dat de geconstateerde kostprijsstijging te
wijten is aan het gevoerde landbouwbe
leid, aldus het schap. De minister neemt
dat zo maar aan. Het Landbouwschap
wijst er op. dat er zeer wel andere oor
zaken, gelegen buiten het garantiebclefd,
zouden kunnen zijn.
Ook doet zich naar het oordeel van
het schap de vraag voor, in hoeverre in
de methode van normalisatie van het
Landbouw-cconomisch instituut de pro-
duktiviteitsstijgingen tot uitdrukking zijn
gekomen in de kostprijsberekeningen.
Ook op dit punt zal een nader onder-
:oek plaats moeten vinden, vooraleer een
conclusie, zoals de minister trekt, gewet
tigd is. Het Landbouwschap heeft zich
reeds bereid verklaard dit onderzoek met
De bezwaren van het Landbouwschap
tegen dc wijze, waarop de door de mi-
iter geconstateerde spiraalwerking
irdt gemotiveerd, zijn toegevoegd als
hijlage aan een adres aan de leden der
beide Kamers, waarin het schap zijn
standpunt kenbaar maakt omtrent het
gehele aangekondigde garantlebeleid.
3 56—24 00
Isleprogr! NTS: 20 00 Weekjour
20 30 Kunstrubriek. NTS: 21i
kampioenschappen
AMMOFOONPLATENPROGRAMMA
VARA:
DRAADOMROEP
lijn
LUfte Ruh, Frai
t. Berlijn
iert Lortzing 1
bedrijf), ko
1 Zlmmtrmann"
ics; Een raadsdienaar, Siegfried Fl-
-Sandt Timmerlieden, burgers, bur
geressen Dlaloog-regic: Kart Ruppcl,
:rg olv Wolfgang SawalMadh
dooh hören (Duet Gretchen Bacu-
s), Ellinor Junkcr-Glwen. sopraan:
i-org Hann. bas; WUrttembcrgs SUats-
•kcsL Sluttgnrt olv Wolfgang Sawal-
ich c Ich habc Numero Eins (Blllard
Unlet). Lore Wissmann. sopraan; Re»
Fischer, alt; Wolfgang Wtndgassen, tenor;
Engel bert Czubok. bariton; Georg Hann!
Symphonie Orkest van Bamberg olv
Inand Leltner d FUnftausend Ta-lor
Itcrkelt und FröhJIchkelt
[Aria van de Graaf), Horst Günther bn-
[rtum; Symphonie Orkest van Bamberg
o-lv Ferdinand Leltner.
