brfnta
=tar?e
S.E.R. wil loongrens koppelen
aan loon- en prijsontwikkeling
S.E.R. adviseert premie
ziekenfonds op 4,9 pet.
jams, zó
voordelig!
Detective-romans
Lagere premie
Niemand de deur uit
zondereen
Brinta-ontbijt!
Hongaarse kwestie weer
in de Ver. Naties?
Ook bij loondifferentiatie
onderlinge aanpassing
Geen ontwapening zonder vrede
geen vrede zonder vrijheid
WERELD
BEELD
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1959
Onder iv ijs
Het Al Dagblad geeft,
■prekend over het onderwijs, het
Alom zijn de klassen overvol, hetgeen
met name werkt ten nadele van de leer
lingen en van het peil van het gegeven
onderwijs. In vele gezinnen nemen daar
door de ouders een deel van de taak
van het ond&rwijzend personeel over.
Dat is natuurlijk niet juist. Het kan niet
anders of de twee verschillende onder
wijssystemen, het ene op de school door
de overbelaste leerkrachten, het andere
thuis moeten verwarrend werken. En
dit dualisme op zijn beurt kan niet an
ders dan een nadelige invloed hebben
op de jonge mensen, die de scholen aan
de maatschappij afleveren. Daarom delen
wij de angst van minister Cals. dat op
een gegeven ogenblik het aantal leer
krachten te overvloedig zal zijn. aller
minst. Wil het onderwijs aankomen op
een peil, dat in verband met de toe
komstige constellatie van onze maat
schappij verantwoord is, dan zullen toch
allereerst de grote klassen moeten ver
dwijnen. Wat nu uit noodzaak gebeurt
mag straks geen gewoonte worden. Het
mag onder geen voorwaarde zo zijn,
dat wij het huidige niveau van het on
derwijs aanvaarden als voldoende voor
een steeds meer eisend bedrijfsleven,
hetzij op werkplaats of kantoor. Dit
niveau is noodgedwongen en ondanks
alle moeite, die leerkrachten (en ouders)
zich getroosten, te laag. Daar komt ver
andering in. Ongetwijfeld. Maar dan
zullen toch in elk geval te zijner tijd de
klassen kleiner moeten worden.
Nieuw advies aan de regering:
Verhoging tot
f7450 per
1 januari
sociaal-econ. redactie)
TAe Sociaal-economische raad acht
het aan te bevelen de hoogte van
de loongrens der verplichte verzeke
ringen, geregeld in de Ziektewet, het
Ziekenfondsbesluit, de Werkloosheids
wet en de Invaliditeitswet afhankelijk
te stellen van de loon- en prijsontwik
keling. De raad heeft de staatssecre
taris van sociale zaken geadviseerd
de loongrens telkens te wijzigen, wan
neer een der betreffende indexcijfers
minstens drie procent is gestegen of
gedaald. Voor 1960 meent de S.E.R
een grens van 7.450 (thans 6.900)
te moeten adviseren, ingaande 1 ja
nuari aanstaande.
De S.E.R. wil speciaal voor de bereke
ning van de hoogte der loongrens een in
dexcijfer aanhouden, dat gevonden moet
worden als het ongewogen rekenkundig
gemiddelde van een prijsindexcijfer van
het gezinsverbruik en een indexcijfer van
de regelingslonen. Geadviseerd wordt uit
te gaan van het indexcijfer van de reges
lingslonen op 31 juli en van het gemid
delde prijsindexcijfer van het gezinsver
bruik over een periode van twaalf maan
den, eindigende met het cijfer van medio
augustus, zodat omstreeks 15 oktober
eventueel een nieuwe loongrens, die per
1 januari van kracht dient te worden,
bekend kan zijn.
De raad meent dat het aanbeveling ver-
dient te onderzoeken of verschillende
loongrenzen in de sociale verzekerings-
Nadere studie
over omvang
reservefonds
Van onze sociaal-economische
redactie)
lAe S.E.R. heeft de minister van so-
ciale zaken en volksgezondheid
geadviseerd de premie van de verT
plichte ziekenfondsverzekering voor
1960 in afwijking van het advies
van de Ziekenfondsraad vast te
stellen op 4,9 procent (thans 4,5 pro
cent).
De Ziekenfondsraad raadde onlangs
j^Zwaardemaker's
Neemt vaker
Zwaardemaker...
zuiver zon en vruchten
ials bekend i
meerderheid de mi-
ïie te verhogen tot
vijf procent. Ails motief daarvoor gold
dat niet alleen een (bij handhaving van
de huidige premie) te verwachten tekort
moeten worden voorkomen, maar
ook dat de reserve in hef Verevendng6-
fonds broodnodig zou moeten worden
larugevuld tot een hoogte van ongeveer
55 miljoen gulden, welk bedrag door de
Ziekenfondsraad als minimum-niveau
oor de reserve wordt geacht.
De Ziekenfondsraad becijferde daarbij
dat bij een premieverhoging
cent de exploitatierekening
weliswaar naar verwachting sluitend zou
dat daarmede de reserve op
het huidige lage peil (een 31,9 miljoen)
5U blijven, hetgeen hem niet verant-
•oond voorkwam.
wetten niet tot complicaties leiden, mede
gelet op het feit, dat deze grenzen vaak
ook van betekenis zijn op terreinen, lig
gende buiten de sociale verzekering, zo
als belastingen, subsidies woningbouw en
dergelijke. Hij is van oordeel, dat zo min
mogelijk verschillende loongrenzen ge
hanteerd moeten worden. Vandaar ook,
dat de raad adviseeft de loongrens in de
Werkloosheidswet gelijk te maken aan;
die der Ziektewet en Invaliditeitswet,
hoewel hij in februari nog de aanbeveling
deed om de loongrens in deze wet af te
schaffen. Doch nu de raad uit mededelin
gen. die de staatssecretaris onlangs aan
de Sociale Verzekeringsraad heeft gedaan
begrepen heeft, dat zijn eerste advies niet
zal worden opgevolgd, meent hij dat de
thans voorgestelde regeling dan ook voor
de loongrens in de Werkloosheidswet van
toepassing moet zijn. De S.E.R. heeft ook
de vraag onder ogen gezien of het aanbe
veling zou verdienen de door hem voor
gestane regeling over te nemen ten aan
zien van de premie-inkomensgrens in de
Algemene Ouderdomswet en de Wedu
wen- en Wezenwet. Maar hij acht het
evenwel niet zijn taak op dit moment
hierover een uitspraak te doen.
Geen onderbrekingen
Teneinde in het algemeeen korte onder
brekingen in de verplichte verzekering
voor die groep werknemers, wier loon
zich om en nabij de loongrens bevindt,
te voorkomen, wil de S.E.R. de werk
nemer, die op een gegeven ogenblik bo
ven de loongrens komt, het gehele jaar,
waarin de loonsverhoging plaats vindt,
verzekeringsplichtig laten blijven.
Daarmee kan voorkomen worden, dat
vooral wat betreft de verplichte zie
kenfondsverzekering die groep werk
nemers afwisselend verzekerd en niet
verzekerd zal zijn. Met betrekking tot de
Invaliditeitswet voorkomt men het ge-
dat daarbij hiaten in de premiebeta-
S.E.R. koos echter nog 4,8 noch
5 pet, maar adviseerde een percentage
daartussen: 4,9 pot. Dat deed hij omdat
naar zijn mening beter voorlopig nog
enige terughoudendheid betracht kan
worden bij het aanvullen van de reserve.
Die terughoudendheid vindt zijn oorzaak
in de onbevredigende gang van zaken,
die de S.E.R. (of beter zijn speciale com
missie) telken j are ondervindt bij het
voorbereiden van een advies over de pre.
mdehoogte, omdat men moet afgaan op
cijfere, die worden vermeld in het ad
vies van de Ziekenfondsraad aan de mi
nister. Met name over de uitgavenposten
bestaat in de kring van de S.E.R. on
voldoende inzicht. Unaniem is de S.E.R.
van oordeel, dat, wil het adviseren over
de premiehoogte zin hebben, de raad tot
een meer omvattende principiële studie
van het verplichte ziekeafondsverzeke-
nngswezen dient te komen, met r|
wat de economische implicaties betreft.
De SJ3.R. heeft dan ook besloten een
commissie in te stellen, die deze studie
ter hand zal nemen en daarbij ook de
optimale omvang van de reserve nader
zal bekijken.
De S.E.R. is van mening dat bij een
premie van 4.9 procent op grond van de
geraamde cijfers voor 1960 een exploita
tie-overschot van ongeveer 7,5 miljoen
gulden kan worden verwacht, v
mede een eerste, zij het bescheiden
valling van het reservefonds wordt be
reikt.
De S.E.R. is niet eenstemmig in zijn
advies. Een klein deel van de raad is
van mening dat raemt een verhoging van
de premie tot 4.8 pet kan worden vol
staan, waardoor de reserve nagenoeg op
het bestaande peil kan worden gehand
haafd.
ÏS ontstaan (althans als de werknemer
de premiebetaling niet vrijwillig voort
zet), die later tot schade van de betrok
ken persoon in de uitkering tot uitdruk
king komt. Blijft de werknemer dus het
gehele jaar, -waarin hij boven de loon
grens komt, verzekeringsplichtig, per i
januari van het volgend jaar dient dan
aan de hand van de geldende loongrens
bepaald te worden of de betrokken werk
nemer onder de betreffende verzeke
ringswetten blijft vallen of niet. Deze
maatregel moet alle engelden, zo meent
de S.E.R., voorzover de loonsverhoging
een gevolg is van een c.a.o.-wijziging, eei
publiekrechtelijk besluit of een collectie
ve loonmaatregel. Wordt het loon van d«
werknemer individueel verhoogd tol
boven de grens, dan moet hij dus onmid
dellijk buiten de verplichte verzekering
vallen.
Overgangsmaatregelen
Wordt de loongrens per i Januari aan
staande verhoogd, dan bepleit de S.E.R.
een overgangsregeling voor de laatste
maanden van 1959. De moeilijkheid is na
melijk, dat als gevolg van enkele loons
verhogingen sinds juli van dit jaar (me
taalindustrie, grafisch bedrijf ,enz.) som
mige werknemers de loongrens al hebben
overschreden of nog zullen over schrij
den, om in januari weer verzekerings
plichtig te worden.
147) De detective-r
loor velen ingedeeld b(J het sprookje.
Het moderne sprookje, wel te ver
staan, van de alwetende en uiteinde-
wordt bekend is. dat si) zich met bijzonder
veel genoegen ta detective-i
tjes verdiepten!)
Maar goed, dat onde boe-
lijk altijd slagende detective. Daarom haal moest door de zich wijzigende
het detective-verhaal op
roede gronden het heldendicht van
Ie detective genoemd kunnen wor-
ien. Welke aanduidingen we
-chter ook gebruiken, de term
.sprookje", noch het edele woord
heldendicht" kunnen het feit ver-
loezelen, dat het detective-verhaal
■ntstaan is op de basis van de oude
Joeven-vertellingen, waarvan de oor
sprong zich In het grUze verleden
erliest.
Het oude boeven-
erhaal, dat in we
ten gebaseerd was
■>p het vertrouwen
in de kracht van de
straffende overheid,
en In de overwin
ning van het recht
»ver het onrecht
(welke twee bouw-
*wen vaLlT parallel! liepen) heeft bij volgens
het doorbreken van andere inzichten misdrijf.
na de Franse revolutie een totaal kan een werkelijk detective-verhaal
ander fundament gekregen. Het niet worden gebrt
TOCH IS
HET ZO!
smaak van het publiek worden
vangen door andere mlsdadlgers-
lectuur, waarin de ontluisterde over
heid, die tot nu toe de rol van
wrekende gerechtigheid had gespeeld,
van geen enkele betekenis meer waa.
Voor baar kwam een andere figuur
in de plaats, op wie het geloof In
alwetendheid en almacht (in de
menselijke betekenis van het woord)
kon worden overgedragen en die het
kon opnemen tegen de meest geslepen
misdadiger. Want,
willen we een ka
rakteristiek van het
detective-verhaal
geven, dan behoren
twee belangrijke
kenmerken niet te
ontbreken. Ten eer
ste Is de speurder ln
heerlijk. en ver-
sprake zijn van een
Ingrediënten
meer Intellectuele deel van het lezers
publiek kon In de primitieve boeven-
literatuur geen genoegen
den. De behoefte
Daarom kan
vertelling van Wilhelm Hauff
„Abner. der Jude, der nicht* geseben
hat" uit 1827 onmogelijk als het
zich met mis- eerste detectiveverhaal worden aan-
hler niet breedvoerig uitweiden c
door het scherpzinnig leien van
I beklemmende feit, dat psychole- sporen op de rrond e
gen deze behoefte zien als een pty-
weggelopen paard
chologlsche noodzaak, stoelend op de teef weliswaar nauwkeurig
angstgevoelens van de lezer ten aan-
zien van zijn eigen criminele moge
lijkheid- Een dergelijke breedvoerig
heid sou hoogst onwellevend lijn ten
opzichte van eminente mannen, zoals
Lincoln, Briand, Roosevelt, Baldwin.
Coolidge, Churchill en Colijn, van wie
beschrijven, maar aangezien geen
dezer dieren zich aan de arm der wei
heeft onttrokken, valt dit verhaaltje
buiten het besproken genre. De eerste
werkelijke detective kwam In 1841
van de hand van Edgar Allan Poe.
Daarover een volgende keer.
De Sociaal-economische raad heeft
het advies, dat hij met betrekking tot de
hoogte van de ziekenfondspremie voor
1960 aan de minister van sociale zaken
heeft uitgebracht, aangetekend dat hij
bij het bepalen van een premie van 4.9
procent van is uitgegaan, dat de verho
ging van de honoraria der medewerkers
voor 1960 door de minister zal worden
goedgekeurd. Zoals bekend bereikten de
medewerkersorganisaties onlangs over
een dergelijke verhoging overeenstem-
ning met de Ziekenfondsraad.
Mocht de 'minister 'zijn goedkeuring
«venwel niet aan die verhoging geven
;n mochten dientengevolge de uitgaven
van de ziekenfondsen op een lager peil
komen te liggen, dan moet het door de
S.E.R. vastgestelde premiepercentage
dienovereenkomstig worden verlaagd, al
dus de aantekening in het advies.
Nu minister Van Rooy (soc. zakenj in
derdaad niet voornemens blijkt de ver
hoging der honoraria als door partijen
overeengekomen, goed te keuren, doch
reeds een deel van de medewerkers tot
een akkoord over temporisering van d(
verhoging (per 1 januari de helft en pei
1 juli de rest) is gekomen, is het dus mo
gelijk dat de uitgaven van de zieken
fondsen geringer worden. Dat zou vol
gens de S.E.R. moeten betekenen dat de
premie overeenkomst lager dient te wor
den dan 4.9 procent. Het is evenwel in
laatste instantie de minister, die over d<
premiehoogte heeft te beslissen,
Oosterbeek krijgt
kalielzweefbaan
In zijn gisteravond gehouden vergade-
ng heeft deg eimeeniteraad van Renkutn
veeloten vengunning te verlenen vot
lanleg van een kabelzweofbaan op de
litspawndmg ,,De Westenbouwlng" te
)o®terbëek. De gemeente Rcnkum zal 13
irocent van de opbrengst ontvangen, ge
consolideerd voor de eerste vijf jaren.
De overeenkomst wordt aangegaan voor
.-ijftig Jaar. De kabelbaan zal volgend
jaar worden aangelegd.
(Advertentie.)
Nooit meer angst voor
brandend maagzuur
als U maar Rennies
bij de hand hebt.
'n Wonder, wat Rennies voor U doen
dadelijk! De snerpendste pijnen worden
onmiddellijk gedoofd, hoe hardnekkig Uw
kwaal ook is. Een zegen, dat er zo'n af
doend middel bestaat. Als beproefd erkend
«n geroemd door duizenden zuurbrand-
lijdere.
De raad staat op het standpunt dat,
oorzover deze werknemers voor 1 no
vember voorzieningen in de vrijwillige
sector hebben getroffen, deze situatie
moet worden aanvaard en dat geen maat
regelen moeten worden getroffen op
grond waarvan hun geëindigde verplich-
verzekering zou kunnen worden ge
continueerd. Hij adviseert verder te be
palen, dat de wijziging van de loongrens
lanzien van hen, die op 31 oktober
reeds verzekeringsplichtig waren, geacht
wordt met ingang van i november in
werking te zijn getreden. Indien het voor-
enmen tot deze wijziging met terugwer
kende kracht op korte termijn wordt be
kend gemaakt, mag worden aangenomen,
dat de bedrijfsverenigingen zullen hande-
len alsof deze wijziging reeds tot stand
gekomen, aldus de S.E.R., die ten
ien van de dagloongrens adviseert
deze voor de premiebetalingen en uit
keringen té stellen op twintig gulden (nu
negentien) met ingang van i januari i960-
Resoluties over
kernproeven
j~^E SPECIALE afgevaardigde van
de V.N. voor Hongarije, de
Nieuwzeelander sir Leslie Munro,
heeft om behandeling van de Hon
gaarse kwestie door de Algemene
Vergadering gevraagd. In de onder
drukking in Hongarije is geen wijzi
ging gekomen, zo gaf hij als reden
op.
In kringen van de V.N. werd ver
klaard, dat sdr Leslie een rapport over
deze kwestie had voorbereid. Verwacht
werd dat zijn verzoek mogelijk vandaag
reeds door de agendacommissie zou wor
den behandeld en dat de Algemene Ven
gade-ring de volgende week zijn verslag
zal aanhoren,
Sir Leslie, die vorozitter van de Al
gemene Vergadering is geweest, heeft
geen toestemming kunnen krijgen om
naar Boedapest te reizen maar hij heeft
in het afgelopen jaar gegevens verza
meld over de toestand in Hongarije.
De Amerikaanse afgevaardigde bij de
VJ4, Henry Cabot Lodge, gaf later een
verklaring uit, waarin gezegd werd dat
de Ver. Staten het verzoek van Munro
zouden steunen.
„De Assemblee moet zichkrachtig uit
spreken tegen het onmenselijk optreden
jegens de Hongaarse bevolking", aldus
Cabot Lodge.
commissie der Verenigde Naties een
beroep gedaan op alle landen om geen
proeven met kernwapens te nemen.
In de ontwerpresolutie wordt ook ge
pleit voor het op korte termijn tot stand
komen van een internationale overeen
komst betreffende een algehele staking
van de proeven met kernwapens.
De Indiase ontwerpresolutie werd kort
na de indiening door twee andere lan
den gesteund.
Japan, Zweden en Oostenrijk hebben
een ontwerpresolutie ingediend, waarin
de Algemene Vergadering haar hoop
uitspreekt dat de V.S., Engeland en de
Sowjetunie hun overleg over een even-
tueele staking der kernwapenproven
„intensiever zullen voeren, opdat op
korte termijn overeenstemming kan
den bereikt".
Voorzitter van liet C.S.V ,V.:
Prijspolitieke consequenties zijn
eveneens niet uitgesloten
IN HOEVERRE dient het element van coördinatie, dat wil zeggen een
onderlinge aanpassing van de loonregelingen naast de differentiatie
een rol te spelen bij het gewijzigde loonbeleid? Tot dusverre is ten on
rechte het accent tamelijk sterk komen te vallen op de wenselijkheid van
alleen maar differentiatie. Het komt mij voor dat een zekere onderlinge
aanpassing van loonregelingen in beginsel onvermijdelijk is en ook bij
een beleid gericht op meer differentiatie niet uit het oog mag worden
verloren. Dit zeide vandaag mr. F. H. A. de Graaff, voorzitter van het
Centraal sociaal werkgeversverbond, in de rede die hij in Schcveningen
hield op de algemene vergadering van zijn organisatie.
Mr. de Graaff wees er op, dat op de
arbeidsmarkt van oudsher een onder
linge beïnvloeding van de loonhoog-
te in de verschillende bedrijfstakken
plaats heeft. Het lijkt mij dan ook
nodig dat in de komende maanden
dit aspect nader de aandacht krijgt,
aldus de C.S.W.V.-voorzitter, die in
dit verband zeide er begrip voor te
hebben, dat het meer tot gelding
brengen van coördinattie bepaalde
prijspolitieke consequenties kan mee
brengen.
Tevens uitte hij zijn bezorgheid over
de ontwikkeling in 1960, die zijn inziens
zal kunnen leiden tot een ovenbesteding
in de consumptieve sfeer. Bovendien
zou, aldius mr. De Graaff, door een te
sterke stijging van onze arbeidskosten
onze exportpositie en daarmee de werk
gelegenheid gevaar lopen.
Medezeggenschap
De voorzitter van het CB.W.V. ver
klaarde zich verder een tegenstander
van de voorgestelde gepremieerde spaar
regeling. Mijns inziens behoort de voor
naamste bron van eigendomsvorming de
eigen besparing uit het gewone inkomen
te zijn, zo zei hij. De taak van de over
heid behoort daarbij beperkt te blijven
tot het scheppen van een voor de be
sparingen gunstig klimaat. Eveneens
verzette mr. De Graaff zich tegen de
medezeggenschap in de onderneming
zoals die in Protestants-christelijke en
socialistische kring wordt gepropageerd,
al verklaarde hij tevens, dat het C.S.W.V.
medezeg-genschap in de zin van mede
weten en mede-spreken een eis van de
hedendaagse tijd acht. Waarin ligt echter
de fundering van een verlangen naar
medezeggenschap in de zin van mede
beslissingsrecht?, aldus vroeg hij zich af.
In de vergadering voerden verder het
woord de heer Roger de Staercke, af
gevaardigde beheerder van het Verbond
der Belgische nijverheid over de ontwik
keling van de Europese eeonomische ge
meenschap en prof. dr. J. Tinbergen uit
Rotterdam over het vraagstuk der min
der ontwikkelde gebieden.
De eerste pleitte voor een doeltref
fende Europese integratie, de tweede
verdedigde het verlenen van krachtige
en efficiënte steun aan de economisch en
sociaal zwakke landen.
Cln/if/ti/i/wie
7/Ucfy
VERSLAAT
VERKOUDHEID
EN GRIEP
India heeft gistei
de politieke
Ardjoeno, een tijger van een
half jaar in Artis, bezorgde een
wandelaar in deze Amsterdamse
dierentuin de schrik van zijn
leven. Hij zag het dier in een
boom klauteren de ketting en
de oppasser zag hij niet. En dus
dacht hij met een loslopend
wild dier te doen te hebben.
Terwijl Ardjoeno toch niet an
ders deed dan een speels jong
tijgertje nu eenmaal graag
doet
Chroesjtsjef ziet echter
grote voordelen
Van een onzer redacteuren.)
'oor de bewapeningswedloop bestaan
m niet het zich verliezen in pogingen
im een beperkte ontwapening tot
tand te brengen.
VOORMET NA
ning", meent hij waarschijnlijk wat hij zegt, omdat elke stap in
die richting alleen de Sowjetunie voordeel kan brengen. Ontwapening
is het toverwoord van de toekomst, dat voor Chroesjtsjef een machtig
wapen kan worden in de door hem gewenste economische wedijver,
die de bewapeningswedloop moet vervangen. Harry Schwartz heeft in
de New York Times op drie grote voordelen voor de Sowjetunie ge
wezen: 1. zij zou kunnen omschakelen op de produktie van consumptie
goederen om aan het verlangen naar een hogere levensstandaard te
voldoen; 2. een verbetering in de internationale situatie zou een ket
tingreactie tot gevolg hebben, leidend tot massale werkloosheid en
neergaande conjunctuur in de „kapitalistische" landen; en 3. deze lan
den zouden nieuwe afzetgebieden in het communistische blok moeten
zoeken, zelfs al zou dat met het verstrekken van grote kredieten ge
paard moeten gaan.
Nu wordt de soep nooit zo heet
gegeten als zij wordt opgediend. De
communisten verwachten al meer
dan veertig jaar, dat de kapitalisti
sche wereld als een kaartenhuis zal
instorten en de voorspellingen, die
Chroesjtsjef van tijd tot tijd laat
horen zijn dus bepaald niet nieuw.
Hetzelfde geldt voor het totale ont
wapeningsplan, dat hij aan de Alge
mene vergadering van de Verenigde
Naties heeft voorgelegd. Litwinof
heeft in de dertiger jaren reeds een
plan gelanceerd, waarmee dat van
Chroesjtsjef verdacht veel overeen
komst vertoont. Dit neemt echter
niet weg, dat de omstandigheden in
de wereld zodanig zijn veranderd, dat
de papieren van Chroesjtsjef er veel
beter voorstaan dan die van Litwinof.
„EVENWICHT"
wapens groeien nog steeds in kracht
en worden al maar duurder, bijna on
betaalbaar. Er zijn twee wereldmach
ten. die aan elkaar gewaagd zijn en
de balans in evenwicht houden. Beide
mogendheden hebben er belang bij te
verhinderen, dat een derde wereld
macht (communistisch China) dit
evenwicht komt verstoren. Niettemin
blijft de wereld voorlopig verdeeld in
twee kampen, geïnspireerd door twee
tegenstrijdige systemen. Een oorlog
zou „totaal" zijn en geen overwinnaar
en overwonnene kennen. Slechts de
miljardenbevolking van Azië zou wel
licht voor een deel de slachting over-
Auto tegen trein
Omstreeks kwart over zes gisteravond
is op een onbewaakte overweg tussen
Boxtel en Veghd nabij Liempde een
personenauto tegen een goederentrein ge
reden. De auto word ongeveer 25 meter
meegesleurd en werd zwaar beschadigd.
De bestuurder, A. P. M. M. uit Boxtel,
kwam met de schrik vrij.
Ook de groeiende invloed van de
wereldopinie is van groot belang. En
die voelt wel wat voor ontwapening.
Men beschouwt wapens als een last,
als een noodzakelijk kwaad, dat zo
gauw mogelijk uit de wereld moet
worden geholpen. Maar men realiseert
zich niet, dat ontwapenen op zichzelf
geen zin heeft, zolang de oorzaken
van de bewapeningswedloop niet wor
den weggenomen.
WANTROUWEN
"C"VENEENS IN de New York Times vooral eenheid,
heeft Salvador de Maderiaga, ïr»»»»
die in 1932 Spanje vertegenwoordigde
op de ontwape
ningsconferentie
van de Volken
bond, het probleem
van een doeltref
fende controle op
ontwapening aan
gesneden. Zonder
controle zou een
akkoord het papier
niet waard zijn,
waarop het ge
schreven staat, zegt
hij, maar anderzijds
vergroot elke con
trole de oorzaak
van alle bewape
ning. En die oor
zaak is: wantrou
wen in de bedoe
lingen van de ander. Controle berust
dus op wantrouwen. En als men be
denkt, wat er nodig is voor een doel
treffende controle, zelfs maar van een
beperkte ontwapening, dan is het dui
delijk, dat de communistische landen
haar nooit zullen accepteren.
De Maderiaga vraagt zich af, hoe
men een akkoord kan verwachten
over betrekkelijk kleine zaken betref
fende ontwapening, als men geen
overeenstemming kan bereiken over
de grote en wezenlijke kwestie (de
strijd om de macht), die de werke
lijke reden tot bewapening is. Als
enige weg ziet hij dan ook het rich
concentreren op de redenen, die
systeem te vernietigen. Van zijn kant
kan het Westen de leiders van deze
communistische mogendheden dus
nooit vertrouwen, tenzij het commu
nisme zich tot iets anders ontwikkelt.
Vrede, gebaseerd op wederzijds ver
trouwen, moet voorafgaan en niet het
resultaat zijn van ontwapening. En
vrijheid dient weer aan de vrede voor
af te gaan. Hoe kan er dus van vrede
sprake zijn, zo lang de onderdrukte
volken niet bevrijd zijn? Zo lang zij
niet vrij zijn, zullen zij naar vrijheid
streven en zullen hun onderdrukkers
wapens nodig hebben om ben in be
dwang te kunnen houden.
Dit alles betekent vanzelfsprekend
niet, dat niet over een beperking van
de bewapening moet worden onder
handeld. Maar daarmede moet men
niet volstaan. Het komt er op aan,
dat men in de vrije wereld gebruik
maakt van het algemene verlangen
naar ontspanning, naar vrede en naar
vrijheid om de Sowjetunie te dwingen,
de oorzaken van de spanning en de
dreiging in de wereld weg te nemen.
Want zo lang er geen vrijheid heerst,
kan er geen vrede zijn en zonder
vrede 'kan er geen sprake van ont
wapening zijn.
ZELFGENOEGZAAMHEID
kent, de vrije wereld wel de vrij
heid, maar niet de noodzaak van
eenheid begrijpt.
In het Westen ge-
Het
gewijzigde
niet
in
toestand van zelf
genoegzaamheid
van de vrijheid,
die als zo'n kost
baar bezit wordt
beschouwd. Men
betreurt, dat er
andere volken zijn,
die niet in vrijheid
leven, maar reali
seert zich tege
lijkertijd niet, dat
het gebrek aan
eenheid uit de ja-
wereldoorlog er
de
rzaak i
De overwinning, als die er is, zegt
De Maderiaga, zal behaald worden
door die zijde, welke er in slaagt,
de synthese tussen vrijheid en een
heid te bereiken. Helaas schijnt men
dit in de vrije wereld nog niet hele
maal te begrijpen. Zelfs in Enropa
niet, dat toch zo'n harde les heeft
gehad. Eendracht maakt macht.
Maar nog nooit heeft dit gezegde
een diepere betekenis gehad, dan in
deze bewogen tijd.
