jaar „Ziekentroost"
voor chronische zieken
Lijden is volstrekt
niet zinloos
Jim I
Een woord voor vandaag
A.N.A.B. komt toezegging
in loonoverleg niet na
SANA-
TOGEN
Eén conferentie genoeg
voor vorming ouderling?
Kanttekening
Opgaande in verjagen
verleerd te dragen
Het blad voor chronische zie
ken Ziekentroostis zijn 25ste
jaargang ingegaan. In het jubi
leumnummer dat enige dagen
geleden is verschenen schrijft
dr. F. A. Nolle van Oegstgeest
over het probleem „lijden". Hij
schrijft onder meer:
nood. zoals die zich manifesteert
in armoede, ziekte en lijden.
Doch het grote succes, waarvoor
wij dankbaar mogen zijn, dreigt
ons te verleiden tot de gedachte,
dat elk lijden nu ook zinloos is.
Volledig opgaande in het verja
gen hebben wij verleerd te dra
gen. Als mensen terecht strijdend
tegen het lijden, hebben wij de
kunst vergeten en de genade ver
loren om het lijden in eigen le
ven te aanvaarden, en ons er door
te laten opvoeden en zegenen.
Deze verschuiving van het ac
cent naar het eerste, met bijna
volkomen verwaarlozing van het
tweede, kan men allerwege waar
nemen, zowel buiten als binnen
de kerk. Enkele voorbeelden mo
gen dit illustreren:
Er is een tijd geweest, dat de
positie van de goede arts gelijk
was aan die van een vriend en
wijze broeder, die dón ook draagt
en steunt, wanneer middelen niet
meer baten.
maar al
zegel- of sigarettenautomaat.
Wanneer het geldstuk erin ver
dwenen is en de verlangde zegel
of het begeerde doosje verschijnt
niet, dan maakt de verongelijkt
voelende klant zich op om met de
op het apparaat bonkende vuist
dit tot teruggave van het geldstuk
of leverantie van het verlangde
te dwingen. Zo staat tegenwoordig
menigeen, wiens klachten helaas
nog niet voor de geneeskunst toe
gankelijk zijn, als het ware voor
de arts als gezondheidsautomaat.
Ik heb toch mijn premie betaald!
Waar blijft nu de leverantie?
Waar blijft het doosje met ge
zondheid en altijddurende jeugd?
De prijzenswaardige strijd voor
een goede gezondheiszorg, waar
van de heilzame vruchten door
duizenden worden geplukt, heeft
geleid tot de gedachte, dat voor
taan in het menselijke organisme
tegen betaling ook elk onderdeel
als bij een auto is te vervangen
en te vernieuwen. En men is ver
baasd en verontwaardigd, dat ook
nu de ouderdom nog met gebre
ken durft te komen.
goede medische verzorging doet
ons langzamerhand weigeren ook
nog maar iets te aanvaarden of
te' dragen!
Trouwens over de onzekerheid
van onze massale sociale zeker
heid zou ook nog wel iets te zeg
gen zijn. Want, zolang als enkelen
zich verzekeren, is de verzekering
als een kleine reddingsboot waar
in enkelen zich redden, als de oce
aanreus dreigt te zinken. Wanneer
allen verzekerd zijn, is daarmee
de reddingsboot zelf tot een zee
kasteel uitgegroeid, bij welks on
dergang aÜen mee worden gezo
gen.
Zo hangt, dank zij onze mas
sale verzekering, tegen alles wat
ons bedreigen kan, ons aller lot
aan één zijden draad, die bij om
slag van de conjuctuur kan bre
in de Bijbel staat het woord:
„Wanneer men zal zeggen: Vrede,
vrede en geen gevaar, zal een
haastig verderf u overkomen".
Met een variant daarop zou men
kunnen roepen: „Wanneer ieder
zal zeggen: „Veilig, veilig en geen
enkel risico, staat bij gebrek
aan persoonlijke verantwoordelijk
heid en persoonlijke offerbéreid-
heid de catastrofe voor de deur".
DEZE moderne gedachte van de
onaanvaardbaarheid en de zin
loosheid van het lijden en van de
overbodigheid van het offer, brak
zich ook baan in de kerk, die im
mers steeds mee beroerd wordt
door wat er in de wereld, waar zij
is geplant, omgaat.
Ik denk aan de kritiek op ons
oude huwelijksformulier, dat zo
als u wellicht van uw eigen trouw
dag bekend is, aldus aanvangt:
„Overmits aan de gehuwden ve
lerhande tegenspoed en kruis van
wege de zonde toekomt, opdat gij
bruid en bruidegom ook in uw
harten verzekerd moogt zijn van
de gewisse hulp Gods in uw kruis,
zo hoort uit het Woord Gods, dat
Hij de getrouwden wil zegenen en
hen bijstaan".
over tegenspoed en kruis,
twee mensen met Gods hulp
men te dragen, dat vonden velen
toch wel wat erg uit de tijd.
Inderdaad, dit formulier werd
gemaakt in een andere tijd, waar
in het accent minder lag op de
bestrijding van het lijden, maar
zwaar viel op het samen dragen,
samen strijden, samen dulden.
Maar wanneer men toen in een
tijd met zoveel zorgen, zich bij
het huwelijk bereid verklaarde,
samen al dit leed te delen naast
zo weinig vreugden, hoeveel meer
mag dan van ons worden ver
wacht, dat wij in een tijd met
minder ziekte, minder kindersterf
te. betere levensvoorwaarden en
minder risico's, bereid bevonden
worden om ons zoveel lichtere
kruis te aanvaarden.
ER is natuurlijk geen enkel be
zwaar tegen, dat men het
ouderwetse „overmits" verandert
in „aangezien". En zo men per
sé wil, vervange men „vanwege
de zonde" door „vanwege onze ge
brokenheid". Maar ik zou die die
pe ouderwetse gedachte, dat twee
mensen de handen ineenleggen
om gezamenlijk juist ook het lij
den te dragen met en voor elkaar,
absoluut niet willen missen.
Van een waar huwelijk moet
gezegd kunnen worden, wat ge
schreven staat van Abraham en
Izak, toen zij de Moria beklom
men: „Zo gingen die beiden sa
men". Hoe? Beiden bereid tot het
offer!
Maandblad
schiep een
LUm en plak olies me
VELPO
van Ceta-Bever
lang bestaat er een band tus
sen de chronische zieken van ons
land in de vorm van een blad.
Iedere maand komt het trouw in
de huizen van mensen die al ja
renlang niet meer van him bed
zijn afgeweest. Reeds dagen van
te voren kijken zij er naar uit, en
als het komt wordt „Zieken
troost" van voren tot achteren
uitgelezen. „Ziekentroost" is een
blad voor zieken, maar een groot
aantal artikelen wordt geschre
ven door zieken, zodat het pre
cies de juiste toon weet te tref
fen.
Het oktobernummer is een jubileum
nummer geworden van 20 grote pagi
na's in tweekleuren druk. Verschillen
de zieken die het blad al jaren ontvan
gen, hebben een jubileumgroet gezonden.
En hun persoonlijke wensen spreken
steeds weer van de „familieband", die
door het blad is ontstaan.
Zo als zoveel activiteiten op het chris
telijk erf is ook „Ziekentroost" ontstaan
uit een persoonlijk initiatief. De Hage
naar J. J. Stoltenhof Jr., die zelf een
oog miste voelde een innerlijke drang
om iets te zijn voor de mensen
die nooit anders zagen dan de muren
van hun kamer. Hij begon chronische
zieken te bezoeken, stuurde pakjes
naar mensen die vergeten waren en
omdat hij niet iedereen kon bezoeken
familieband
wees op het blad „Ziekentroost", werd
hij al spoedig een van de verspreiders.
Nog nimmer had hij persoonlijk con
tact met de heer Stoltenhof gehad, al
had hij wel met hem gecorrespondeerd,
toen deze hem vroeg om het januari
nummer van 1950 klaar te maken, om
dat hij ziek was. Vanaf dat nummer
heeft hij steeds de redactie van het blad
in handen gehad, want na twee n
den droeg de heer Stoltenhof het
Er zijn veel mensen die leven in de veronderstelling dat
vjonderen van God de mensen tot bekering zouden brengen.
De bijbel laat echter zien dat wonderen eerder verbazing dan
verlossing bewerkstelligen.
Als Christus een boze geest in de synagoge heeft uitgeworpen,
lezen we in Lucas dat de mensen met elkaar spraken". God
heeft zijn macht geopenbaard en de mensen weten niet anders
te doen dan elkaar met vraagtekens lastig te vallen. Zij spre
ken met elkaar, maar spreken niet met God.
De twintig eeuwen die sedertdien verlopen zijn hebben wel
het gezicht van de aarde, maar niet het hart van de mensen
veranderd. Nog altijd is de mens geneigd om zich gemakke
lijker te verbazen over wat God doet, dant te buigen voor
Gods kracht.
In wezen houdt de mens geen rekening met God. In zijn ge
dachten heeft hij God een plaatsje in de hemel gegeven en
een plaats in de geschiedenis, de mens wil God zelfs nog wel
een functie in de toekomst voorschrijven, maar dat Hij ook
in het heden kan ingrijpen en Zijn macht openbaren, gelooft
hij niet.
God is geen God van verleden of toekomst, maar van het
heden. Christus zegt: „Eer Abraham was, ben Ik." En daarom
is Hij de God die u vandaag kan helpen.
Chr. Landarbeidersbond laakt houding
Spreken met twee
monden
Van Nelle bestellen.
taris van de Algemene, Nederlandse,
Agrarische Bedrijfsbond, de heer S.
van der Ploeg, ernstig kwalijk, dat
deze op vergaderingen van zijn or
ganisatie mededelingen over de loon
onderhandelingen in de zuivelindus
trie heeft gedaan, die niet in over
eenstemming zijn met de werkelijk
heid en waarbij bovendien onware
voorlichting wordt gegeven over het
standpunt van de Ned. Chr. Landar
beidersbond.
De N.C.L.B. wordt in de schoenen
geschoven, dat deze bond bereid zou
zijn een c.a.o. te tekenen, ongeacht
en ongezien de inhoud van die c.a.o.
De werkelijkheid is, dat alle partijen,
dus ook de A.N.A.B., in het overleg
overeengekomen zijn een zodanige loons
verhoging in de zuivelindustrie te be
werkstelligen als op grond van de ont
wikkeling van de produktiviteit en in
verband met de door de regering gege-
van Algemene Aanwijzing aan het Col
lege van rijksbemiddelaars mogelijk zal
blijken te zijn. De omvang van een
loonsverhoging is dus pas te bepalen,
nadat de produktiviteitscijfers bekend
zijn. Hieraan wordt op het ogenblik nog
gewerkt.
Kort daarna heeft de heer Van der
Ploeg zich echter van zijn eigen stand
punt gedistancieerd, door mede te de
len, dat zijn organisatie geen partij bij
de c.a.o. zal zijn, indien, wat noch de
werkgevers- noch de arbeidersorganisa
ties hopen, de produktiviteitsontwikkeling
onverhoopt geen loonsverhoging v?"
pet. zou toelaten.
Het vasthouden door de N.C.L.B.
het overeengekomene, dus een loonsver
hoging in overeenstemming met de pro-
duktiviteitsstijging. wordt door de heer
Van der Ploeg uitgelegd als het teke
nen van een c.a.o. ongeacht en ongezien
de inhoud.
Ongeoorloofd
Naar wij van de zijde van de N.C.L.B.
vernemen acht deze bond het ongemoti
veerd, ongeoorloofd en in strijd met de
in principe bereikte overeenstemming,
om in dit stadium van het overleg met
een tussentijdse opzegging van de c
te dreigen, zoals de heer Van der Ploeg
gedaan heeft.
De heer Van der Ploeg wekt sterk de
Indruk, dat hij tegen beter weten in bij
de leden van zijn organisatie wil komen
met de mededeling, dat de A.N.A.B. met
minder dan 6 pet. geen genoegen zal ne-
n om dan later, wanneer de 6 pet.
eventueel niet in blijkt te zitten, de
verantwoordelijkheid voor een geringer
resultaat van zich af te kunnen schui-
cn op de schouders te leggen van
de werkgevers en de N.C.L.B.
Het hoofdbestuur van de N.C.L.B. ziet
in de praktijken van de heer Van der
Ploeg een inbreuk op de goede trouw
en een zich onttrekken aan verantwoor
delijkheid. Dergelijke praktijken verra-
een tekort aan werkelijkheidszin en
miskenning van de rechten van de
arbeiders, welke men in het overleg ver
tegenwoordigt. De heer Van der Ploeg
maakt op deze wijze elke samenwerking
met de werkgevers- en werknemersor
ganisaties en zeker met de N.C.L.B. on
mogelijk. Met deze praktijken is het be
lang van de arbeiders noch het alge
meen belang gediend, aldus het hoofd
bestuur van de N.C.L.B.
Van Nelle bestellen.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Amsterdam (Parkkerk-
gem., vac. M. Groenenberg)A. H. Wee-
nink, pred. voor buitengew. werkz. te
Groningen.
Aangenomen de benoeming tot pred.-
voorg. van de Ver. voor Vrijz. Herv. te
Vlissingen-Goes: J. van Beek te Uitgeest.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Nieuwer-Amstel-Noord
(vac. H. B. Weyland): A. Broek te Gro-
ningen-Noord.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Eemdijk: G. Blom te Meer
kerk en D. van Wilsum te Dedemsvaart.
Beroepen te Zaamslag: J. C. van Ra-
venswaaij te Scheveningen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Werkendam: W. C. La-
main te Grand Rapids, Mich. U.S.A.
(Van een onzer redacteuren) geheei aan hem
Omdat de heer Bakker dit werk
liever niet tot een een-manswerk wilde
maken werd er al spoedig een nieuwe
besloot hij om zijn bezoeken met de
pen voort te zetten.
In het eerste nummer schreef de heer
Stoltenhof: „Het blad wil speciaal de
zieken vertellen van Zijn wonderen. Zijn
bemoeienis met hen. Het wil de kranken
doen zien, dat God immer met ontfer
ming bewogen is jegens zijn zieke kin
deren, het wil de zieken wijzen op Zijn
liefde jegens zondaren".
Als de huidige voorzitter van
stichtingsbestuur ds. F. E. Emous een
herdenkingsartikel schrijft, merkt hij op:
„Wij kennen ten dele, wij profeteren ten
deleOns werk is als de Unvollende-
tegeen machtig slotaccoord, maar
het is stil en bescheiden voorleggen aan
God".
Die laatste woorden hebben het
blad steeds gekenmerkt: stil en be
scheiden. Zo is het steeds geweest
en de heer Adr. Bakker, de huidige
redacteur, die stad en land afreist
om chronische zieken te bezoeken
hoopt dat het altijd zo zal blijven.
Jarenlang heeft de heer Stoltenhof het
werk alleen gedaan. Voor de oorlog be
stond er wel een stichtingsbestuur, maar
toen het blad na de oorlog opnieuw ging
verschijnen, bleef de oude redacteur
het werk alleen doen, tot hij niet meer
OPVOLGER
In 1950 verbood de dokter hem alle
werk. Stoltenhof had echter contact
gekregen met iemand in Rotterdam
die zich ongemerkt meer en meer was
gaan bekommeren om het lot van de
chronische zieken. De heer Bakker
had jarenlang meegewerkt in het
evangelisatiewerk van Jeruël te Rot
terdam. Met het zangkoor was hij eens
een inrichting aan de Heemraads
singel gaan zingen. De volgende dag
belde de verpleegster hem op of hij
niet eens langs wilde komen, want een
oudere zieke wilde zo graag met hem
spreken. Toen hij kwam was de dame
echter al overleden.
Maar toch kwam hij niet te laat. De-
vrouw legde het eerste contact, maar
al kon hij haar dan niet meer helpen,
er waren wel anderen die naar een gees
telijk gesprek verlangden. Zo begon
sten te houden in inrichtingen waar chro
nische zieken werden verpleegd.
Ook hem ontbrak echter de tijd
dereen steeds weer wekelijks een bezoek
te brengen en zo begon hij een gesten
cilde rondschrijfbrief te sturen aan al
zijn contacten. Toen echter iemand hem'
stichting opgericht waarin predikanten
uit verschillende kerken zitting heb
ben. Onder zijn leiding is het uitge
groeid zodat het nu een oplage heeft
van ongeveer 5500. Het kerstnummer
gaat naar bijna 9000 zieken.
De heer Bakker is zelf veel op reis.
Hij bezoekt per jaar ongeveer 400 zie
ken. Maar tegen ons getuigde hij dat
hij vaak zieken bezoekt om him troost
te brengen, maar door hun geloofs
overtuiging en de manier waarop zij
hun lijden dragen degene is die ge
sterkt naar huis gaat.
DRIE VOOR ÉÉN
Vele chronische zieken ontvangen
het blad gratis, omdat wie een abonne
ment voor 2,60 per half jaar neemt,
daarmede tevens twee chronische zieken
van een gratis abonnement voorziet. Er
zijn verschillende kerkeraden die zich
hebben geabonneerd voor zieken in hun
gemeenten.
Veel zieken zijn in het bezit
busje. Het is eigenlijk de bedoeling dat
zij door een dubbeltje per week in het
busje te doen, hun abonnementsgeld bij-
eensparen. Maar ook bezoekers dragen
vaak hun steentje bij, en als het busje
halfjaarlijks geleegd wordt bevat het
vaak het tienvoudige van de abonne
mentsprijs, zodat weer andere chroni
sche zieken het blad kunnen ontvangen.
Advertentie
Chr. Geref. ouderlingen bijeen in Amersfoort
(Van een onzer verslaggevers)
De meeste ouderlingen en diakenen
in de christelijke gereformeerde ker
ken kennen het gezellige kerkgebouw
van hun gemeente te Amersfoort wel.
Hier pleegt men jaarlijks de confe
renties voor deze ambtsdragers te
houden. Er heerst altijd een aparte
sfeer. Men krijgt de indruk, dat nie
mand alleen maar uit gewoonte de
conferenties bijwoont, doch dat alle
aanwezigen met grote belangstelling
naar Amersfoort zijn getogen. De con
ferenties zijn altijd zeer sterk op de
praktijk afgestemd.
Zo was het ook ditmaal met de ouder
lingenconferentie, als gewoonlijk geleid
door de heer K. Gelcynsc te Wildervank.
In zijn openingswoord maakte de heer
Geleynse gewag van enkele belangrijke
feiten in het leven der chr. geref. kerken.
Allereerst de toelating van zes kan
didaten tot het predikambt, een zeer bij
zondere gebeurtenis in de chr. geref. ker
ken met haar vele vakante gemeenten.
Ten tweede de herdenking van de af
scheiding van 1834. „Tot vandaag toe
Van Nelle bestellen.
30
de hoek,
Elin was haar gevolgd
mantels hingen, achter een gordijn.
Mag ik mee, moeder? fluisterde zij.
De moeder knikte haar toe. In haar ogen lag
verlangen, dat zij niet in staat
gCDe jongens haalden een paar erg vette papieren
zakken te voorschijn, dit zij in de keuken neerzetten.
We hebben gebakken, verklaarde Krister. Het
is heus lekker. Geef mij de koekjesschaal maar eens
aan, Ragnhild, dan zullen jullie eens wat zien.
Ragnhild vloog naar de kast. Marit stond bij de
koffiemolen, en de jongens haalden voorzichtig hun
meesterwerk te voorschijn, toen moeder en Elin
door de keukendeur verdwenen waren.
Het was begin maart en guur. akelig weer. Het
begon al te schemeren. Ze haastten zich door de
straten, Elin gaf haar moeder een arm. Lüsanet
dacht aan die dag, toen zij als jonge vrouw voor
de eerste maal op Charlottendaal kwam, om haar
huwelijksleven te beginnen in het.gele huis bij het
hek. Dat was bijna vijftien jaar geleden. De oude
Antonsson, die er toen al haast zo oud uitzag als
nu had een krans boven de deur gebonden, bij wij
ze van erepoort. Hij wist immers wel hoe het in
goede huizen bij plechtige gelegenheden toeging.
Wij gaan het vóórhek in, zei Elisabet. Dat is
dichter bij. Elin begreep, dat zij dat niet deed om
dat het dichter bij was: moeder was er nooit op
uit een paar passen te besparen. Maar
door het voorhek kwam, kon men de
ning niet zien.
Er brandde licht in het grote huis. Vlak naast de
ingang op de gelijkvloerse verdieping woonde de
oude mevrouw Mannerberg en naast haar juffrouw
Kempendaal. In de hoekkamer op de eerste verdie-
Ding kon men juffrouw Gabnëls' jongenshoofd zien,
gebogen over een boek. Op de bovenste verdieping
brandde licht in juffrouw Kaja'a kamer en in die
van de oude juffrouw Dubois.
Zou jij juffrouw Kempendaal niet even goeden-
JEANNA OTERDAHL
Buiten waait
de zomerwind
i de tuinmanswo
dag gaan zeggen? vroeg moeder. Dan kom ik je
Sl"kOhniT^oeder. vroee Elin. Ik wil veel liever
zien hoe het met Antonsson is.
Met Antonsson was het treurig gesteld. Als zij
zich niet vergiste, dacht Elisabet. had hij al
lichte beroerte gehad. Hij had zijn kamer altijd
netjes gehouden. Nu was het er slordig. Zyn bezit
tingen lagen overal verspreid, het was duidelijK, aat
hij niet meer in staat was zichzelf te verzorgen. Het
was hoog tijd dat hij geholpen werd.
Elisabet stak de kleine petroleumlamp aan, ruim
de wat op en zorgde voor wat warm eten. Elin
hielp haar zo goed als zij kon.
Ik moet hier wel weg, zei de oude man, dat
is zo. Maar dat is hard hoor, hard.
Ik heb ook moeten verhuizen, Antonsson. Ik
weet hoe het is.
Antonsson knikte.
Ik weet het, frun, en ik moest ook niet kla
gen. „De baron en de barones" moesten ook hier
vandaan, zo gaat het - 4
graag, je houdt r
de vele oudjes uit het
aren om hier tot hun
zij herinnerde hem hier niet
„o„. Voor Antonsson bestonden zij eigenlijk niet.
„De baron en de barones" en zij, die met de tuin
te maken hadden, waren de enigen met wie hij re
kening hield.
Antonsson, je zult ginds niet eenzaam zijn. De
kinderen en ik zullen je komen bezoeken. De jon
gens zullen ook komen, zoveel als zij kunnen.
De jongens, ja. Denkt u, en hij zocht Elisa-
bets hand, denkt u, dat de jongens in staat zou
den zijn om voor het graf te zorgen? Kijk Krister
is altijd een vrolijke vogel geweest, al steekt er
geen kwaad in hem, maar Karl kan men meer van
op aan. Denkt u, dat zij voor het graf willen zor
gen. zoals de baas mij beloofd had te zullen doen,
al kon hij het niet ten uitvoer brengen?
Als ze dat beloofd hebben, dan kun je ervan
op aan Antonsson. En als zij de stad moeten ver
laten, dan zullen zij er wel voor zorgen dat het
graf toch in orde Wordt gehouden. Wees niet onge
rust, Antonsson. De kinderen en ik zullen het ook
niet vergeten.
me heb gemaakt over dat graf! Vijfduizend heeft
het gekost, dat is heel wat geld
Moeder en Elin glimlachten even. Het graf werd
elk jaar duurder en duurder. Als Antonsson nog
een paar jaar zou leven, dan was het niet te zeg
gen met welke som het zou eindigen.
Maar hij had niet lang meer te leven. Nauwe
lijks i
i het „Tehuis voor ouden
met deze plaats, je bent
maar hier blijven en ster-
"dat mag niet.
Elisabet dacht ei
grote huis, die gekomen
dood te blijven,
den overgebracht. Daar had hij het goed. Het was
volstrekt niet zo erg als hij had gedacht, en nu,
dat hij te bed moest liggen, was het prettig te wor
den verzorgd. Weliswaar kibbelden een paar van de
andere ouae mannen soms. maar hij hoorde er niet
veel van. Hij was de laatste tijd erg doof gewor
den en hij bekommerde zich weinig om de we
reld rond hem heen.
Hij leefde in zijn herinneringen. Als niemand an-
de barones" in hun glans
te feesten aanlegden
en zijn heren
klaarde hij op.
glorie leefden en gro-
_e oude koning Oscar
cavaliers. Kreeg hij bezoek, dan
stemmen wij in met hetgeen toen te Ui-
rum is geschied", zei de heer Geleynse.
Toch was hij er niet erg gerust op of
de beginselen der afscheiding wel zuiver
worden beleefd in de chr. geref. kerken.
Soms lijkt het er veel op of men onder
afgescheiden kerk verstaat: een kerk die
zich overal afzijdig van houdt.
Als derde feit van betekenis noemde
de heer Geleynse de generale synode te
Rotterdam. „Het was geen synode
grote zaken, al zijn er wel eens grote
woorden gebruikt". Met het laatste be
doelde de heer Geleynse kennelijk de
discussie c31 -*-1
lijk v
s dit e
langstelling
wel leek of het leven der kerk
afhing.
De heer Geleynse wekte de ouderlin
gen op om kennis te nemen van de rap
porten, die over deze zaak zijn versche
nen, speciaal van wat de hoogleraren Van
der Meiden en Oosterhoff dienaangaan
de hebben gezegd. Als er niet op deze
dingen gestudeerd wordt, aldus de heer
Geleynse, dan zullen op een volgende sy
node wederom onverkwikkelijke debat
ten plaats hebben en compromisbesluiten
worden genomen.
De ouderling, zo zeide ds. T. Brienen
te Mussel in zijn referaat over „predi
king en ouderling", is verplicht de pre
diking te ondersteunen, op de prediking
toe te zien en de prediking te vormen,
zoals deze door de dienaar des Woords
geschiedt.
Hiervoor is nodig, dat de ouderling
kennis en inzicht bezit van de heilsopen
baring der Schrift, van de belijdenis, var.
de kerkorde en van de synodale bepalin
gen omtrent de prediking. Ook zal hij
gemeente moeten kennen, geestelijk c..
derscheidingsvermogen moeten bezitten,
naar de prediking goed kunnen luisteren
en iets dienen af te weten van wat pre-
ken-maken is.
Ds. Brienen vroeg zich af, of er daar
om niet méér voor de vorming der ouder
lingen gedaan moet worden dan de jaar
lijkse ouderlingenconferentie. Onontbeer
lijk is ook een goede samenwerking tus
sen ouderling en predikant, juist met het
oog op de prediking. De ouderling moet
de studiezin van de dominee stimuleren,
maar bovenal moet hy de arbeid
predikanten biddend begeleiden.
Van Nelle bestellen.
Ontvangen
boeken
Secretaresse gevraagd. Uit de prak-
ijk voor en van een secretaresse, door
Addie Vroegop. Met voorwoord van S.
W. Numann, general advertising direc
tor N.V. Riilips. Uitgave Het Wereld
venster. Baarn.
3iggles' geheime opdracht, door W. E.
Johns. Vertaling C. Verlinden-Bakx. Uit-
(Wordt vervolgd) I 8ave Prisma, Utrecht.
VRIJWILLIGE HULP
TVE zomer 1959 zal de vacantie-
ganger, die dit jaar in Nederland
zijn ontspanning zocht, als een bij
zonder prettige herinnering in het
geheugen blijven. Een periode van
bijna maandenlange, dagelijkse zon
neschijn, welke niet werd onderbro
ken door koude of langdurige regen
val, is voor velen een welkome uit
zondering geweest op de meestal meer
wisselvallige zomers, die ons land
kent.
Zoals echter elke zonkant een scha
duwkant heeft, zo waren er ook hier,
bij alle opgewektheid en dankbaar
heid, tegenslagen en moeilijkheden.
Voor vele landbouwbedrijven is na
melijk de droogte, waarmee de zon
nige zomer gepaard ging, een reden
tot grote zorg1. Het gras is onvoldoen
de gegroeid, de hooioogst is in om-
vaüg aanzienlijk achter gebleven bij
andere jaren, in bepaalde knelge-
bieden is het voer voor de koeien al
een probleem geworden, er is vrees
voor een instorten van de veeprijzen,
en ook verschillende akkerbouwge
wassen hebben een teleurstellende
oogst opgeleverd. Dat daarentegen
voor de tuinbouw de zaken er juist
gunstig voorstaan, neemt niet weg,
dat vele veehouderijbedrijven voor-
grote moeilijkheden staan en een
zorgelijk winterseizoen tegemoet gaan.
Hier moet geholpen worden en het
stemt tot blijdschap, dat de Neder
landse boeren in streken, die niet zo
zwaar door de droogte getroffen zijn,
dit ook begrepen hebben. Dagelijks
trekken op het ogenblik een hon
derdtal militaire wagens volgeladen
met veevoer van de minder zwaar
getroffen gebieden naar de noodge-
bieden. De vrachten veevoer zijn
vrijwillig en belangeloos door de
boeren, die solidair willen zijn met
hun getroffen collega's, ter beschik
king gesteld.
Maar zo goed men waardering kan
hebben voor deze spontane hulp, zo
duidelijk is het ook, dat hieraan een
einde zal komen en zelfs op niet te
lange termijn.
Wanneer omstreeks half november
alle oogstwerkzaamheden achter de
rug zijn en de landerijen ook niet
makkelijk meer te bereiken zijn, zul-
WACHTEN OP PARIJS
len andere wegen tot hulpverlening
gezocht moeten worden. Veevoeder-
voorraden in eigen land zullen geïn
ventariseerd moeten worden en even
tueel zal er geld moeten komen voor
import van veevoer. Bovendien zal
er geld moeten komen
rechtstreekse financiële steun
de landbouwers in nood, steun in de |,d£
vorm van renteloze leningen, mi
ook in de vorm van schenkingen.
Het bedrijfsleven heeft reeds getoond
zijn taak in deze te verstaan, en het
zal ongetwijfeld bereid zijn ook ver
der te gaan. Want inderdaad heeft
de overheid hier ook haar verant
woordelijkheid, maar aan het
drijfsleven zelf zal stellig niet voor
bijgegaan mogen worden. Beide heb
ben hier een eigen taak.
Ook het particuliere bedrijfsleven
zal er voor moeten zorgen, dat
een flink bedrag op tafel komt voor
de getroffen boeren. Volgens voor
zichtige ramingen zal de droogte-
schade wel enkele miljoenen bedra
gen. Voor het landbouw-bedrijfsleven
staan nu twee wegen open. Men
min of meer dwingend om bijdragen
aan de landbouwers kannen vragen,
eventueel via een publiekrechtelijk
lichaam als het landbouwschap,
men zou geheel vrijwillig een beroep
kunnen doen op de landbouw, een
beroep, dat dan wellicht het best ge
daan zou kunnen worden door de drie
centrale landbouworganisaties.
Wij geven verreweg de voorkeur aan
laatstgenoemde mogelijkheid. Een
min of meer gedwongen hulpverle
ning achten wij onjuist, omdat dan
van hulpverlening eigenlijk al geen
sprake meer is, en bovendien de ge-,
ver niet in de gelegenheid wordt ge
steld zelf het bedrag te bepalen, dal
hij wil afstaan.
De vrije organisaties in de landbouw
zullen op al hun individuele leden
een beroep moeten doen, in alle vrij
willigheid hun getroffen collega's ook
financieel te helpen. De ervaringen
welke tot nog toe werden opgedaan
zijn er borg voor, dat het resultaat
van een dergelijke vrijwillige actie
de opbrengst van een eventuele ver
plichte actie nog zal overtreffen.
aud
"ENKELE dagen voordat in Enge-
land algemene verkiezingen zou
den worden gehouden lieten de Ver
enigde Staten en Frankrijk weten,
dat met het vaststellen van een da
tum voor een topconferentie met de
Sowjetunie zou worden gewacht, tot
dat de uitslag van de stembusstrijd
bekend zou zijn.
We hebben toen verondersteld, dat
de verkiezingen niet de werkelijke
oorzaak waren van het uitblijven
van een datum voor de topconfe
rentie, doch slechts een welkome
aanleiding vormden om het uitstel
aannemelijk te maken. Als de uit
slag eenmaal bekend is, zo schreven
we, moet worden afgewacht, of dan
spoedig een datum zal worden be
paald.
Het resultaat van de Britse ver
kiezingen is nu al enkele weken be
kend, en nog steeds weet niemand,
waar en wanneer de topconferentie
zal worden gehouden. Wel is in die
tijd duidelijk geworden, waar de
schoen werkelijk wringt: in Parijs.
De Gaulle, die totdusver weinig
enthousiasme voor het houden van
topconferenties aan de dag heeft
gelegd, is blijkbaar nog niet gereed.
De generaal maakt van het feit,
dat een topconferentie onvermijde
lijk is geworden, gretig gebruik om
zijn prestige in eigen land en dat
van Frankrijk in de wereldpolitiek
te vergroten. Het bezoek, dat
Chroesjtsjef hem naar alle waar
schijnlijkheid zal brengen, biedt hem
een zeer geschikte gelegenheid.
Het is niet alleen de hachelijke si
tuatie in Algerije en de gespannen
sfeer in Frankrijk zelf, die De Gaulle
heeft doen besluiten, niet eerder dan
in het voorjaar naar een topconfe
rentie te gaan. Zijn voornemen, de
eerste Franse kernwapens in de Sa
hara te doen beproeven, speelt een
niet minder belangrijke rol.
Als Chroesjtsjef inderdaad naar Pa
rijs komt, zal dit laatste probleem
een van de voornaamste punten van
bespreking uitmaken. Zowel de Sow
jetunie als de Ver. Staten en En
geland hebben reeds lange tijd hun
proeven met kernwapens gestaakt.
De Russen hebben echter de waar
schuwing laten horen, dat zij de
proeven zullen hervatten, als een an
der land zich niet aan de afspraak
zou houden. Dit zou het geval kun
nen zijn, als de Franse plannen door
gaan.
Wellicht zal De Gaulle er bij
Chroesjtsjef op aandringen, zich niet
tegen het Franse voornemen te ver
zetten. Mogelijk zal de Rus met een
tegenvoorstel voor de dag komen.
Men neemt nl. aan, dat hij er geen
bezwaar tegen heeft, dat Frankrijk
wordt opgenomen in de „atoomclub"(
waarvan op het ogenblik alleen de
Sowjetunie, de Ver. Staten en En
geland deel uitmaken.
Overigens is het waarschijnlijk, dat
ook Chroesjtsjef weinig bezwaar
heeft tegen uitstel van de topconfe
rentie. Er schijnt in Moskou nogal
wat deining te zijn veroorzaakt door
de toegeeflijke houding, die de pre
mier in de Ver. Staten heeft aan
genomen.
Met name zouden militaire kringen
bezwaren hebben tegen een regeling
van de Berlijnse kwestie, die in
sterke mate aan de verlangens van
het Westen tegemoet komt.
Onderwijsbenoemingen
Benoemd bij het mulo: aan de Chr.
Ulo te Harlingen: W. Haanstra te Sur-
huizen en J. Nauta te Almelo, (tijd.):
K. Kuperus te Franeker; aan de Chr.
Ulo te Zuidhorn: L. Koning te B-idum.
Benoemd bij Chr. Landb. huish. ond.:
jn de Chr. Landb. Huish. school te
Ede: J. de Fockert te Barneveld.
Benoemd tot hoofd van de Herv.
school te Nieuw-Weerdinge: H. Bleijen-
berg te Nieuw-Weerdinge; van de Chr.
Nat. B.O.-school te Eindhoven: H. G.
Wijmans te Amstelveen; van de Chr.
Nat. Ulo: H. Hoogers to Groningen;
van de School met de Bijbel te Nituw-
Balinge: S. Dijkstra te Hollum; van de
Van Nelle bestellen.
Van Nelle bestellen.
Chr. Nat. school te Schermerhorn: A.
W. Rietdijk te Scheveningen.
Benoemd tot onderwijzer aan de Herv.
school te Genemuiden: J. Visscher te
Zwolle; aan de Herv. Diaconie-school
te Wijngaarden: P. W. Maris te Fijn-
aard: aan de Tweede Christ, school te
Amstelveen: H. S. Loran te Beilen; aan
de Christ, school te Lemclc: H. J. van
Vulpen te Driebergen; aan de Chr. Nat.
school te Hoek Zld.: A. Verkaik te
Broek op Langendijk; aan de School
met de Bijbel te St. Pancras: F. Brou
wer te Purmerend; aan de Chr. Nat.
school te Klundert: R. P. K. van Hoog
dalen te Dedemsvaart; aan de Chr.
