Ruimtevaart niet meer
in militaire handen
Particuliere bouw
aantrekkelijker
sspsspi
Jlieutuc £eièsd)e GTuuranl
Von Braun dacht erover
ontslag te nemen
Bidault: niet betrokken
bij samenzwering
Gonfettiregen
voor Koningin
in Nijmegen
De Gaulle spreekt
met Chroesjtsjef
V.N. bezorgd
over Tibet
f
Chessmans executie
opnieuw uitgesteld
DONDERDAG 22 OKTOBER 1959
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel 31441.
ABONNEMENTEN: f 7.50 per kwartaal;
f 2.53 per maand: f 0.59 per week
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter
Familieberichten f 0.18 pet millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936
Veertigste jaargang no. 11699
E. D1EMER
CHRISTELIJK'NATIONAAL DAGBLAD
V oor Leiden en Omstreken
„Stanttiasticfi is gfjebltottt
thgn bert in tegijenspotf"
AUTO'S 1 op 10
Zie pagina S
Bakkers PROTESTEREN
Zie pagina S
DUITSLANDNederland
Zie pagina 9
SNURKERS gedaagd
Zie pagina 9
Reorganisatie in Verenigde Staten
HET AMERIKAANSE raket- en ruimtevaartonderzoek wordt ge
reorganiseerd. De ballistische dienst van het Amerikaanse leger zal
voortaan onder leiding staan van de Nationale dienst van ruimteonder
zoek (de N.A.S.A.), zo heeft het Amerikaanse ministerie van defensie
gisteren meegedeeld. President Eisenhower zal het reorganisatieplan in
januari aan het Congres voorleggen. Als het Congres het plan goedkeurt,
zal het twee maanden daarna worden uitgevoerd
Deze beslissing van de President
is, hoewel ze werd verwacht na de
Russische successen op het gebied
van de ruimtevaart, toch nog ais
een verrassing gekomen. Het plan
'van Eisenhower betekent, dat het
raketonderzoek van het leger wordt
overgenomen door een burgerlijke
instantie, de N.A.S.A.
Het leger kan zich alleen nog maar
toeleggen op de ontwikkeling van raket
ten voor militair gebruik. Alle onderzoe
kingen, die de ruimtevaart betreffen,
worden door de N.A.S.A. gedaan.
Een uitzondering wordt nog gemaakt
oor het „Saturnus"-project in het leger-
centrum HunStville. De groep, waartoe
ook Wernher von Braun behoort, kan
zelfstandig blijven werken. Wel komt ook
het Saturnus-project onder toezicht
de N.A.SA. te staan.
In verband met dit ingrüpendc be
sluit van het Witte Huis heeft de
directeur van het raketcentrum, gene
raal Medaris, Inmiddels besloten met
vervroegd pensioen te gaan.
Ook dr. von Braun heeft erover
dacht zijn ontslag te nemen. „Als het
Een der deelneemsters aan het
internationale Danlon-dames-
schaaktoernooi, dat gisteren in
Amsterdam is begonnen, neemt
ook de Deense mevrouw Ingrid
harsen deel. Zij -putte haar in
spiratie uit een Hollandse sigaar.
Priester in kerk
opgesloten
Omdat dorpelingen hem
niet wilden verliezen
De dorpelingen van Pizzola.no nabij
Salerno in Italië hebben gisteren hun
parochiegeestelijke, don S-werio Delia
Mura die naar een grotere parochie zou
vertrekken, in de kerk opgesloten en dp
toegangen gebarricadeerd. De populaire
Westelijke werd de oorzaak van een
'effen tussen politie en betogers, die
e wachtende auto van don Savro op
namen en in een schuur opsloten.
De politie sommeerde de denton stran-
m uiteen te gaan en gooide, toen dit
hevel geen succes had, traangasbommen
tassen de menigte, waarvan velen met
orken waren gewapend.
~-at don Saverio door de politie was
bevrijd, verklaarde hij dat de betoonde
aanhankelijkheid hem had doen beslui
ten in zijn parochie ie blijven en dat hij
de aartsbisschop van Salerno zou vra-
oen de nieuwe benoeming ongedaan te
maken.
Misdrijf of ongeluk
Stoffelijk overschot
van vrouw gevonden
In een sloot te Hattemerbroek (gemeen
te Oldebroek), vlak bij de nieuwe rijks
weg Zwolle-Wezep, is gisteren het lijk
en jonge vrouw gevonden,
bleek te zijn de 27-jarige mejuffrou-
A. Neevel, geboren in Dinxperlo en sinds
enige maanden als verpleeghulp werk-
in een hervormd rusthuis in Nij-
kerk. Op het stoffelijk overschot, dat
Voorover in het water lag, werden geen
sporen van geweldpleging aangetroffen.
?e politie te Wezep stelt een uitgebreid
onderzoek in,
inderdaad doelloos Is ons groepje bfj
elkaar te houden, zou ik ook kunnen
gaan", zei hij.
De minister van defensie McElroy
haastte zich echter hem te verzekeren,
dat het team van Huntsville niet uit
elkaar gehaald zal worden. Zoals bekend
werkt de groep in Huntsville aan een
enorme Saturnus-raket, die veel krach
tiger moet worden dan de Russische
raketten en waarmee, liefst voor 1962 een
mens in de ruimte kan worden gezonden.
Naar aanleiding van het ontslag van
generaal Medaris schreef het Hamburgse
blad Die Welt gisteren: „Mocht Medaris
werkelijk heengaan en zijn gropp des
kundigen uiteenvallen, waardoor stag
natie zal ontstaan in het Saturnus-project,
dan rest ons niets anders dan uit te roe
pen: „Wel te. rusten, Amerika 1"
Bevel opheffing
staalstaking
uitgesteld
De Amerikaanse staalstaking, die
door een gerechtelijk bevel van de
federale rechter Sorg aan de 500.000
stakende arbeiders althans voor korte
tijd van de baan scheen te zijn, zal
toch nog voortduren.
Een in Pittsburg vertoevende rechter
van het federale hof van beroe.p in Phi-
lndel'fia, .waar de vakbond van verenig
de arbeiders in de staalindustrie onmid
dellijk daarna beroep had aangetekend,
verleende uitstel op Songs bevel tot
werkhervatting, dat op de Taft-Hartley-
Sor.g had aanvankelijk geweigerd zijn
bevel enige uren op te schorten om de
vakbond gelegenheid te geven tot het aan
tekenen van beroep, maar kwam later
tcoh op zijn weigering terug.
Het uitstel geldt tot het hof van beroep
over het verzoek heeft kunnen oordelen.
Dit beroep moet binnen een dag zijn in
gediend. De rechter verklaarde voorts
dat na een uitspraak van het Philadei-
fiase hof geen verder uitstel op Sorgs
bevel tot werkhervatting mogelijk zal
zijn. Het hof zal zich vandaag nog over
deze zaak beraden.
Politie neemt
weekbladen
in beslag
DE vroegere premier
Bidault, over wie geruchten de
ronde deden dat hij de leider zou
zijn van de beweging die de Franse
regering omver wilde werpen, heeft
deze berichten gisteren tegengespro
ken.
De naam van Bidault werd openlijk in
de zaak betrokken door het Gaullistische
parlementslid Louis Terrenoire. Hij be
weerde dat de rechtsen van plan warer
Debré af te zetten en een nieuwe rege
ring te vormen, met Bidault aan hel
hoofd. Bidault is een van de grootste te
genstanders van de Algerije-politiek var
De Gaulle.
Bidault ontkende betrokken te zjjn ge
weest bij een ondermijnend plan tegen
de regering. Hij verklaarde in het
menzweren minder ervaring te hebben
dan premier Debré- Ook wees hij erop,
dat hij niet in staat was zoveel inlichtin
gen te verschaffen over moordkolonncs
als afgevaardigde Neuwirth kon doen.
Voorts merkte hij aan het adres van De
Gaulle op, dat het vergiftigen van de
openbare mening vroeger terecht de ver
ontwaardiging zou hebben opgewekt van
de man. die president is van de republiek.
De politie heeft gisteren de edities van
de weekbladen l'Expresse en France Ob-
servateur, die vandaag zouden verschij-
in beslag genomen. De reden voor
dit ingrepen werd niet bekendgemaakt.
Volgens de rechtse afgevaardigde Le
en was de aanslag van vorige week op
senator Mitterand gefingeerd. Een vroe
gere poujadistische afgevaardigde had de
aanslag verzonnen. Tevoren zou hij in
aangetekende brieven aan een poste
restante adres, de operatie hebben be
schreven en uiteengezet dat het geen ech-
Processen tegen
honderden nazi's
verwacht
Het volgende jaar zullen 200 3 300
Duitsers zich .voor de rechter moeten
verantwoorden wegens misdaden in
Nazi-concentratiekampen en wegens hun
aandeel in de uitroeiing van joden.
Het ministerie van justitie van Ba-
den-Wiirttemberg heeft medegedeeld dat
ongeveer 20 processen verwacht kunnen
worden.
GRATIS VERKRIJGBAAR
bij uw winkelier
VERKEERSBORDEN
PLAKPLAATJES
bij aankoop van
Schoencrème - Metaseul
Wrijfwas (mat silicone)
HANDELSOND. GERARD ROOVERS BREDA
te moordaanslag betrof. Het Franse mini
sterie van binnenlandse zaken gaf als
commentaar op de uitlating van Le Pen,
dat het van diens verklaring op de hoog
te is.
Gisteren hebben ongeveer 30.000 ambte
naren in Parus gedemonstreerd voor ho
gere lonen. Het protest werd ingeluid
door eén staking vAh de vuilnisophalers.
Het Nederlands elftal heeft
gisteren in Keulen in de in
terland-voetbalwedstrijd tegen
Duitsland een duidelijk de
bacle geleden. Zeven maal
moest de Nederlandse doelman
vissen, terwijl de Nederlanders
daartegenover geen enkele
maal scoorden. Voor de zoveel
ste maal is hier op de foto de
Nederlandse doelman Pieters
Graafland geslagen. Terwijl hij
op de grond ligt, kopt Hans
Kraay (nr 2) op de doellijn
staande de bal weer het veld in.
Geen doelpunt ditmaal. Verder
op de foto Jan Notermans
(nr. 4), de Duitse midvoor Uwe
Seeler en rechts van de doel
paal Jan Klaassens. Voor het
verslag zie pagina 9.
Prins bij Nederlanders
Prins Bernhard heeft gistermorgen
verscheidene Nederlandse kolonies i
Braziliaanse staat Parana bezocht.
Hij was dinsdagavond in Curitiba, de
hoofdstad van - de staat aangekomen,
waar hij de nacht heeft doorgebracht als
gast van' de gouverneur van de staat,
Moyses Lupión.
Bij haar bezoek aan Njjmegen heeft
koningin Juliana gistermorgen onder
meer een bezoek gebracht aan W. Smits
en Co's transformatorenfabriek, waar vier
Hongaarse arbeiders haar rode en witte
anjers aanboden, als dank voor de Neder
landse gastvrijheid.
Na dit bezoek begaf het gezelschap zich
weer naar het stadhuis, waar in de
Trèveszaal met de plaatselijke overheid
de lunch werd gebruikt. Tijdens de lunch
kreeg de Koningin een fotoboek over Nij
megen aangeboden, 's Middags bezocht
koningin Juliana de bejaardentehuizen
Julianaoord en Levensavond en de un;
siteit. Op weg naar de gebouwen va
universiteit werd het gezelschap opge
houden door leerlingen van het meisjes-,
internaat Marienboom, die op de d'Alma-
ransweg enthousiast om de auto va
Vorstin groepten en een regen van
fetti lieten neerdalen, een huldeblijk,
waarvoor de Koningin glimlachend dank
te. Op Heijendaal, vaar de universiteit
gevestigd is, werd Koningin Juliana ont
vangen door mgr. dr. B. Alfrink, aartsbis
schop van Utrecht en de rector magni
ficus, prof. mr. L. C. A. Schlichting. De
Koningin en haar gevolg bezochten ver
volgens het preklinisch instituut. In de
hal van huize Heijendaal trad daarna de
studentendansgroep „Les precieuses ridi
cules" voor de Koningin op. Hierna ver
trok het gezelschap, ruim eert uur later
dan het schema aangaf, naar Soestdijk.
Radio-Moskou heeft bekendgemaakt,
dat een delegatie vooraanstaande Russi
sche componisten vandaag per vliegtuig
uit Moskou is vertrokken voor een be
zoek aan de Verenigde Statpn.
De delegatie staat onder leiding van de
bekende componist Dmitry Shostakovich.
In het preklinisch instituut van
de Nijmeegse r.k. universiteit,
dat de Koningin gisteren heeft
bezichtigd, ging de Vorstin tus
sen de studenten op de college
banken zitten. Rechts naast haar
mr. H. W. Bloemers, commis
saris der Koningin in Gelder
land.
Subsidieregeling ontworpen
(Van onze parlementsredactie)
TAE SUBSIDIEREGELING voor de particuliere bouw van eigen woningen
en huurwoningen voor arbeiders en kleine middenstanders is nu bij
het ministerie van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid in grote lijnen
gereedgekomen. Enkele beginselen van het ontwerp, dat nog niet in
definitieve vorm is vastgesteld zijn:
1 Er komt een tussenvorm tussen de subsidieregeling voor de premiebouw
(door particulieren) en de woning we tbouw (door bouwverenigingen en
gemeenten). Tot nu toe was, zoals men weet, de overheidssubsidie bij
de premiebouw Aanzienlijk lager dan bij de woningwetbouw.
2 Voor de bouwers van particuliere woningen zal de bouw van goedkope
woningen aantrekkelijker worden gemaakt.
3 Het kopen van een eigen huis wordt meer dan tot nu toe mogelijk voor
personen met lage inkomens.
4 Hoe duurder er gebouwd wordt eii hoe hoger dus de huur zal zijn, des
te minder subsidie zal de overheid verlenen.
EIGEN WONING
BEVORDERD
Voor eigen woningen (in tegen
stelling tot huurwoningen) zal volgens
het ontwerp de premie gemiddeld 3000
bedragen, mits de stichtingskosten niet
hoger liggen dan ƒ26.000 in grote ge
meenten, 24.000 in middelgrote gemeen
ten en ƒ22.000 in kleine gemeenten.
Als de stichtingskosten in deze drie
groepen van gemeenten respectievelijk
30.000, 27-500 en 25-000 bedragen, dan
zal de premie gemiddeld niet hoger dan
2000 zijn. Verder zal de hoogte va
premie afhankelijk' zijn van de huisves
tingscapaciteit. de funderingskostcn c
geografische spreiding. De premie wordt
toegekend aan de eerste eigenaar die
tevens bewoner is.
De toeslag op grond van het besluit
bevordering eigen woningbezit zal ge
handhaafd blijven, maar losgemaakt
den van de premiehoogte. Zij zal voort
aan afhankelijk zijn van de grootte der
woning en van de gezinsgrootte. De toe
slag blijft, evenals thans, gemiddeld
1100 per woning.
Voor huurwoningen zal geduren-
Ic 9 jaar een jaarlijkse bijdrage worden
■erleend die het verschil moet opvangen
dat bestaat tussen de huur zoals die op
grond van de kostprijs zou moeten zijn
i de huur zoals die normaal gevraagd
ordt. Naast deze bijdrage wordt een
premie verstrekt, waarmee de bouwon
dernemers eventuele risico's kunnen op-
angen. Zowel de jaarlijkse bijdrage als
de premie wordt uitgekeerd aan de eige-
die tevens de woning exploiteert,
naar gelang van de gemiddelde
Uitstel van topconferentie
ENGELAND, West-Duitsland en de Verenigde Staten zijn niet enthou
siast over de verklaring van de Franse regering, dat ze er de voorkeur
aan geeft, de topconferentie met Rusland pas in het voorjaar te houden.
Vooral in Londen is men van mening, dat de sfeer voor het topgesprek op
het ogenblik het gunstigst is. De Fransen zullen echter toch hun zin
krijgen, daar er eerst nog een ontmoeting zal zijn van De Gaulle met
Chroesjtsjef. Dit werd eerst vanmorgen bekend gemaakt.
In Washington en Bonn is men bereid
met elke datum in te stemmen, die wordt
voorgesteld. De perschef van het Witte
Huis, Hagerty, die aankondigde dat
Eisenhower vanmiddag een persconfe
rentie zou houden, verklaarde dat de
President een topgesprek zeer nuttig
vindt, maar er niet op staat dat de con
ferentie zo spoedig mogelijk wordt ge
houden.
Ook de woordvoerder van de West-
duitse regering, Felix von Eckhardt liet
zich in deze geest uit. Alleen legde hij
een ander accent: „Bondskanselier
Adenauer is van mening, dat het niet be
slist noodzakelijk is tot het voorjaar te
wachten".
rentie voor het Kerstfeest wordt gehou-
President De Gaulle wil om verschil
lende redenen de topconferentie uitstel
len. Als officieel standpunt beeft de
Franse regering kenbaar gemaakt, dat
een topgesprek grondig moet worden
voorbereid cn daarom niet op korte ter
mijn kan worden gehouden.
Een tweede reden is echter, dat De
Gaulle eerst zijn atoombom wil hebben.
Dit wordt natuurlijk in Parijs met klem
tegengesproken. Ten slotte wil De Gaulle,
evenals Macmillan en Eisenhower, een
persoonlijk onderhoud wensen met de
Russische premier Chroesjtsjef.
Men verwacht het onderhoud binnen
enkele weken. Chroesjtsjef heeft de uit
nodiging reeds aanvaard, maar een da
tum moet nog worden vastgesteld.
huur zullen de huurwoningen worden in
gedeeld in drie subsidiegroepen:
1. Huurwoningen waarvoor de premie
gemiddeld ƒ2000 is en de jaarlijkse bij
drage 440.
2. Huurwoningen met 1600 premie er
340 bijdrage.
3. Huurwoningen met 1200 premie er
240 bijdrage.
Tot deze drie groepen worden gerekend
huurwoningen met een maximumhuur
van respectievelijk 83, 105 en 125
per maand. Dit geldt althans voor Am
sterdam. Rotterdam en Den Haag. Buiten
deze drie steden zijn er nog vijf huur-
klassen .waarvoor als maximumhuren
gelden
A) Respectievelijk 80, 100 en 120.
B) Resp. 75, ƒ95 en ƒ115.
C) Resp. 70. ƒ90 en ƒ110.
D) Resp. 65, ƒ85 en 105.
E) Resp. 60, 80 en ƒ100.
Bij een algemene huurverhoging zal de
bijdrage steeds dalen. Voorts zal de bij
drage voor elk jaar na het gereedkomen
van de woning omlaag gaan met resp.
3. 5 of 7 procent, al naar gelang de
woning gebouwd is in de eerste, tweede
of derde subsidiegroep.
Indonesië naast
acht bedrijven
Geen geld meer voor
schepen
De Indonesische regering heeft de
nationalisatie aangekondigd van acht
„overgenomen" Nederlandse bedrijven,
deze zijn volgens opgave van A.P. Neder
lands Indische Steenkool-Handelmü; de
C.P.C.-scheepsbouwonderneming; de Ned.
Indische Scheepvaartonderneming, de
DroogdokmU Tandjong Priok; de Indus
triële Mjj Palembang; dc dokwerken van
Semarang cn de DroogdokmU Socrabaja.
een krasse poging deviezen te be
sparen heeft de Indonesische regering be
sloten geen schepen meer in het buiten
land te kopen. Reeds ingediende aan
vragen worden pas volgend jaar over
wogen. Ter vervanging van de K.P.M.-
vloot, die midden 1957 nog 97 schepen met
200.000 dwt. sterk was, zijn er totaal 62
vrachtschepen van totaal 129.476 dwt. ge
kocht, 12 in Sowjetunie, voor 12 miljoen
dollar, 40 in Polen. Italië en Nederland en
10 in Japan voor totaal 54 miljoen dollar.
Resolutie aangenomen
DE ALGEMENE VERGADERING
van de Verenigde Naties heeft
gisteren de resolutie-Tibet aange
nomen met 45 tegen 9 stemmen en
26 onthoudingen. Daarmee heeft de
meerderheid van de volksorgani
satie zijn bezorgdheid over de ge
beurtenissen in Tibet uitgesproken.
In de resolutie, waarin dit Staat op
genomen, wordt gevraagd de funda
mentele ménselijke rechten van de
Tibetanen en hun culturele en
godsdienstige leven te eerbiedigen.
Ierland en Malakka hadden de reso
lutie ingediend.
Drie landen waren niet bij de stemming
vertegenwoordigd De tegenstemmers
waren de Sowjetunie en de andere lan
den van het communistische blok.
De Engelse afgevaardigde verklaarde
sympathie voor de resolutie te hebben,
doch zijn land kon niet voorstemmen we
gens juridische twijfel over de doelmatig-
Ook de Indiër Menon zei zich te zul
len onthouden, omdat India dit een
binnenlandse aangelegenheid van
China acht. Typerend is daarbU de
uitlating van president Nehroe van
India, die gisteren op een perconfe
rentie verklaarde, dat dc Chinees-
Indiase grensincidenten een gevolg
waren van de gebeurtenissen in Tibet.
China zou het binnenkomen van Ti
betaanse vluchtelingen in India heb-
hen willen veradelen, aldus Nehroe.
Voor de stemming had de Nederlandse
afgevaardigde, mr. C. W. A. Schürmann.
zich onomwonden over de kwestie Tibet
uitgelaten. De Verenigde Naties moeten
in de bres springen, wanneer hulpeloze
volken door grote staten met ondergang
worden bedreigd, verklaarde hij.
Hij richtte zich tegen het betoog van
enkele afgevaardigden, dat het begin van
een ontspanning turken de grote mogend
heden niet mocht worden verstoord door
bespreking van kwesties, die voor een
an de leden pijnlijk zijn.
Hoezeer wij een vreedzame atmosfeer
ook op prijs stellen, wij kunnen niet toe
staan, dat deze wordt gekocht tegen de
prijs van een weigering van de V.N. haar
beginselen na te komen, aldus mr. Schür-
VIER ALGERIJNEN TER
DOOD VEROORDEELD
Een krijgsraad m Lyon heeft gisteren
vier Algerijnen ter dood veroordeeld.
Zij waren met twaalf anderen beschu:-
digd ;van gewapende aanvallen op poli
tiemannen in jiet gebied van Lyon. De
andere beklaagden, van wie er twee bij
erstek terecht st-onden. kregen straffen
'ariërend van levenslange dwangarbeid
at twee jaar gevangenisstraf.
Toenemende bewolking
De Bilt verwacht tot vrijdagavond:
Aanvankelijk opklaringen,
later toenemende bewolking
maar op de meeste plaatsen
droog weer. Matige tot
krachtige, later aan dc kust
mogelijk harde wind tussen
noordwest cn zuidwest. De
zelfde temperaturen als van
daag of iets lagere.
(Opgemaakt om 11.15 uur.)
ZON EN MAAN
Zon op 7.17, onder 17.31maan op 22.22,
onder 13.11. 24 okt. laatste kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
&-c £i
hof heeft gisteren Caryl Chess
man uitstel van executie verleend.
De terechtstelling (in de gaskamer)
was vastgesteld voor morgen.
Het uitstel, verleend om Chessman in
de gelegenheid te stellen voor 3 novem
ber opnieuw beroep aan te tekenen, be
tekent, dat de terechtstelling voor de ze
vende maal niet doorgaat. Chessman zelf
verklaarde, nadat het nieuws hem door
de cipier was medegedeeld: „De eerste
paar minuten voelde ik niets, daarna pas
realiseerde ik mij, dat vrijdag een druk
ke dag voor me zal worden in plaats van
mijn laatste".
Zodra namens Chessman opnieuw be
roep aangetekend zal zijn, kan de staat
Californië bezwaren bij het hof indienen.
De acht rechtersc zullen dan in besloten
vergadering beslissen of zij het nieuwe
beroep in openbare behandeling zullen
nemen. Weigeren zij dit, dan blijft de
doodstraf voor Chessman van kracht.
Een nieuwe zitting zou de beslissing
over het lot van Chessman, die reeds
maatregelen heeft getroffen voor zijn
crematie na de executie van vrijdag,
mogelijk maanden kunnen vertragen.
