ALINA SZAPOCZNIKOW
verhuurt schilderijen van kunstenaars
DE
DE PAASKERK TE ZAANDAM
HANDEL'S ORGELCONCERTEN
OP ZIJN EIGEN ORGEL
ZATERDAG 17 OKTOBER 1959
zijn weer orij in Hooien
beeldhouwster uit Warschau
/~iP het oude klassieke markt-
plein in Warschau, de Rynek
Starego Miasta, woont in een
der im, oude stijl gerestaureerde
huizen een jong, kunstzinnig
echtpaar. In dit oude stadsge
deelte van Warschau vemvacht
men eigenlijk geen jonge mo
derne mensen, maar grijze Polen
met baard en breedgerande
hoed. Men verwacht er nationale
kleding en andere folklore. Men
verwacht er een oberek of een
mazurka te zien dansen. Men
verwacht er niet een jonge
vrouw met spijkerbroek en wol
len trui. Men verimcht er niet
modern geabstraheerd beeld
houwwerk. Het is alles zo an
ders dan de sfeer ixin het plein,
waar bij het einde van de twee
de wereldoorlog nog maar één
huis enigszins overeind stond. In
oorspronkelijke staat zijn de
huizen weer gerestaureerd en
opnieuw opgetrokken en het
beeldhouwwerk in de moderne
kamers van het jonge echtpaar
is als het ware een directe reac
tie op al die ouderwets opge
sierde huizen, ivaar slechte re-
liëfjes en muurbeschilderingen
een voorbije tijd moeten sug
gereren.
Die jonge vrouw in spijker
broek en met kort geknipte zwar
te haren is de beeldhouwster Ali-
na Szapocznikow, klein en leven
dig zoals de meeste Polen zijn.
Niet druk. niet uitgelaten, niet
zenuwachtig, maar 'bezitster van
een sprankelende geest, zelfbe
wust en toch niet zelfverzekerd.
Alina Szapocznikow is een wils
krachtig type, iemand die weet
wat ze wil en die helemaal niet
bang is iets te zeggen. Ze is niet
zoals de meeste Polen van
haar leeftijd opgesloten geble
ven binnen de grenzen van haar
vaderland, doch haar paspoort
heeft al heel wat douanestem
pels. Op veel douanestempels zijn
de meeste Polen erg jaloers, net
zoals de Oostduitsers en net zoals
alle Oosteuropese volken. Hoe
graag ze misschien ook in hun
eigen land zitten, het gevoel er
niet uit te kunnen werkt verstik-
treft jong en mo
dern is. Alina Sza
pocznikow verstaat
haar vak en ze
heeft bovendien
het artistieke ver
mogen tot een
eigen schepping te
komen. Van het na
turalistische beeld
over. Dat heeft ze
geabstraheerd, dat
heeft ze -terug
gebracht tot de ge
dachte. Waarom
zou een beeld natuurgetrouw zijn?
Het gaat Alina Szapocznikow om
de gedachten achter het werk en
daarbij wil ze zoveel mogelijk de
Verkleining iussen
afstand met publiek
Söofc
26-jarige Amsterdammer Rob Rooze-
mond golvende haardos, uilebril, snor
retje en zijn knappe vrouw Joke (24) ont
plooien sinds ongeveer eert jaar een gezond
initiatief om de afstand tussen de beeldende
Steen""ook"werkelijk* s't'e"en laten" kunstenaars en het publiek wat te verkleinen.
De gedachte moet dus uit de Met medewerking van een aantal prominente
wt™biTïrnata'Sit van^erTplas- personen uit het hoofdstedelijke leven hebben
tische werking sprake moet zijn. ze de „Stichting Kunstkontakt Nederland" op
gericht met als voornaamste doelstelling
kunstwerken te verhuren op dezelfde wijze
als men boeken uit een bibliotheek „huurt".
Iedere Amsterdammer, die a raison van 3.
per maand, en iedere niet-Amsterdammer,
die a raison van 4,per maand abonnee
wordt, krijgt iedere maand één of meer be
hoorlijk ingelijste schilderijen of grafieken
van erkende kunstenaars thuis bezorgd, die
hij of zij een maand lang aan de wand mag
hangen. Wie er in die maand bijzonder aan
gehecht raakt, kan het kopen tegen een gereduceerde
prijs, die vaak verwonderlijk laag is. Maar verplicht is
men zeker niet tot deze aankoop. Niet zelden gebeurt
het, dat Rob Roozemond kopers-in-spé aanraadt een be-
vroea -x x. x. n x. x.j t_ kel doorbroken zijn, waarin
y slissing nog even uit te stellen totdat men er voor zichzelf kunstenaars zich nu bevinden'
opgebouwd. Ik^geloof dat we het voikomen zeker van is de juiste keuze te hebben gedaan.
All een oprechte waardering van het werk leidt ertoe, dat
men tevreden ermee blijft", is zijn stelling.
Js het nu mogelijk thans in
Polen dergelijke beeldlhouw-
kunst in het openbaar te tonen''
is mijn vraag. En dan komt een
hartgrondig bevestigend ant
woord. „In dit opzicht zijn we
absoluut vrij. Er is hier geen
dictatoriale dwang meer, geen
door een ideologie geleide kunst.
Daarom vinden we het zo jam
mer dat er bij de opbouw van
Warschau nog zoveel conventie
is gebleven. Uit artistiek oog
punt gezien zou men kunnen
zeggen: Warschau
Rob Roozemond, de enthousiaste 26-jarige Am
fris initiatief in de „Stichting Kunsthandel Nederland", de afstar
tussen kunstenaars en publiek probeert te verkleinen.
vandaag de dag anders doen.
Maar ondanks dit, Polen heeft
veel voor 'zijn kunstenaars over.
Nederland ook?"
De meningen over het initiatief Nederlandse kunstleven zo ziek
van het echtpaar Roozemond lopen als een hond. „De kunstenaars
Dat aijn dan van die vragen uiteen. De één zegt dat er een en Nederland heeft heel wat
waarop je als Nederlander een overdreven idealisme achter knappe kunstenaars zijn alle;
beetje verlegen zit te kijken. Je steekt, de ander dat het een ver- maal afhankelijk
draait wat met je vingers 1 u-!-
de roulatie is opgenomen.
De organisatie van dit soort ten-
toonstellingen beschouwt Rob als
dende kunstenaars werken met ppn onde*deel van zijn missie
publiek en kunstenaars.
Veertig kunstenaars
DEEDS meer dan veertig beel-
Rob Roozemond
Tot hen
zegt: ach ja. Maar er rondweg
voor uitkomen durf je niet.
Alina merkt het. vraagt niet
verder, leidt de aandacht af en
merkt op: „Je kent toch het werk k„nsJ7rVj„7uigm!
het rijk of
kapte zakelijkheid is. de gemeenten. ïk ken er, die met
Rob zelf zegt ervan: „Beiden bepaald soort werk *-
hebben gelijk en ongelijk. Idealis- king komen
dat steekt er achter. Over tatieregellng,
dreven is dat idealisme ech- doorga:
ter niet. We zijn geen unie van wijl ze
de contra-pres-
daa:
veel meer kunnen preste
len andere richting. Mijn
Zakelijk? Nou en of. Anders had- idee is. dat de kunst pas kan le
an hem. Polen den we jn zo korte tijd niet be- ven, a"
1 de verzorging rejkt waar we nu op kunnen bo- Daaroi
gen: medewerking van 42 kunste-
De man van Alina, Roman naars; r
Cieslewicz, is affichist, leeft dus expositie:
van het maken van affiches. En met een goede
zijn werk is het werk van een
Wie de Poolse affi-
X.l voor publiek en kunstenaars,
behoren Jeanne Eieruma posting, Daarom wil hij aanston(is met de
Rudi Bierman. H. V.^Kruuiingen, kanstwerken ook naar andere
land gaan. Hij
en-vijftig adres
sen, verspreid over het hele land
kunstnijverheidszaken en meu
belzaken waar hij een perma-
-permanente tentoon-,
stelling denkt te gaan houden.
ke Braat, Metten Koornstr;
Langeweg, Ro Mogendorff.
"It J. J; Voskuil en Piet
Wijngaerdt, stuk voor stuk dus nente 0f
tal filmaffiches
doet erg veel a
van de affiches"
zie ik mezelf zo onge-
een cultuur-opticien; zij.
abonnees reeds; die om welke reden clan ook in
kunstenaars de kunst ver- of bijziende, of
graag me- misschien zelfs blind zijn, willen
dewerking"verlenen. Verkapt zake- we de ogen openen voor het waar
lijk? Welnee, ik geef eerlijk toe, deerbare in de hedendaagse beel-
kunstenaars, die een zeker
garanderen. 470 werken olie
verfschilderijen en grafieken
zijn thans al in de roulatie opge
nomen, en ruim 150 abonnees
profiteren van deze „tentoonstel-
lingen-in-eigen huis
Wanneer er driel
nees zullen zijn waarschijnlijk
Een andere uiting van zijn za
kelijke instelling is, dat hij de
beëindiging van een
abonnementsjaar een blijvend
driehonderd abon- aandenken bezorgt in de vorm
door de kunstenaar ge-
over twee jaar zal de stich- signeerde grafiek, die
ting financieel rond kunnen ko-
Uit
lijstei
ches kent zal weten dat dit land dat er zakelijke oogmerken zijn, dende kunst
seum Parijs, 1958 Sonsbeek te
Arnhem. Reeds in 1946 kreeg ze
de 3e prijs voor een monument te
Lidice. In 1954 won ze de le
prijs voor een monument voor de
jdina Szapocznikow heeft dat verdedigers van de kust te Gdansk
gevoel niet, ze is een der bevoor- PnJs de grote plastische werking,
heel wat schone producten heeft aan,?^]
voortgebracht. Affiches voor ten
toonstellingen, voor toneel, voor
de opera, voor de film. ze zijn
alle even kunstzinnig en kleurrijk.
Bovendien steeds zeer vooruit
strevend.
St™f w In het uitleensysteem brengen den
beeldende kunstenaars aan km w(j de ,„skaart thuis en ,ve leve- vool
pers van hunwerk te helpen, en ren er de bnllen der explicatie
met bij- Zien moet
publiek het publiek
dat totnogtoe tevreden was met - oefenine
kitsch of edelkitsch te vangen 1S~mel veel oeiening
voor echte kunst.
perkte oplaag gedrukt werd.
inkomsFen Haast vanzelfsprekend is het,
jcei.1 en de gel- dat de abonnees niet alleen
zijn zakelijke initiatieven particulieren, maar ook bedrij-
de stichting bot te vieren. ven of instellingen kunnen
Tot die initiatieven behoort niet -abonnee worden reductie
zelf doen. Er alleen de inrichting van een per- krijgen bij aankoop van werken
nodig, manente toonzaal in^zijn beschei- uit zijn „kunstruif". Ja, ja. Rob
ArR M R00zemond zit boordevol fanta-
de weinigen. Op
rechten.
16 mei 1926 werd
taan de Prosna) geboren
deerde van 1945 tot 1946 bij prof.
Wagner aan de Hogeschool voor
Beeldende Kunst te Praag. Daar-
na_ ging ze naar Parijs om er tot
1950 te werken bij prof. Niclau-
se aan de Ecole Supérieure des
Beaux Arts. Van het laatste jaar
af nam ze deel aan tal van in
ternationale tentoonstellingen:
1955 India, 1955 West-Duitsland,
1957 Joegoslavië, 1957 Rodin Mu-
v gedenkmonument
KalUz Auschwitz. Tevens is ze draag-
,n -x... ster van de „Prix Artistique de
l'Etat" vaji Polen.
vooral ook door de grote
lijkheid, waarmee deze ontmense
lijkte figuur werd verbeeld.
A LINA Szapocznikow is een van
de vele grote talenten onder
de jongere Poolse kunstenaars.
- Van die jongeren is zij misschien
En m Warschau heb ik in haar
ateliers en op de foto's van haar wel het grootste talent, het meest
werken opnieuw zulke beelden ge- eigen talent, dat streeft
zien. De in nood grijpende hand
voor het Auschwitz-monument,
eenmaal altijd nodig de bewogen vrouwefiguur op de
bepalen noch Alina tentoonstelling
Overbruggen
i het verschil tussen kunst de tijdelijke huur
Aangrijpend
zijn. Maar
Szapocznikow zelf, noch haar kunst
kunst. Want Alina gaat er hele- acrobate (zie afbeelding), de ïail w
maal niet prat op reeds zoveel, lc gespannen rompfiguren op het j. K,„-
ftnrlor ci-hoifG n a an to liohKon cd- at.plipr: hpt i S allpü 7n ihppl an- 'Dnaer ae oasis
persoonlijk geluid, geïnspireerd
°°r gro^e voorgangers» maar niet korter of langer tijd op niets uit-
moderne volgend als een epigone. Alina gelopen. Ik ben er^in principe te-
Warschau, de schone Szapocznikow zet de ontwikkeling g,en'.daJ
kitsch duidelijk zal worden,
CINDS 1907 zijn er in Nederland tevens dat de facade van
al negentig pogingen gewaagd kunsthandels doorzichtig zal
om door het uitlenen van kunst- J"; Wanneer deNederiandse kun-
werken de kloof tussen kunstenaar >f ,pn
en publiek te overbruggen. Meest- nen naien
door zouden de
X. .xt xxxxxxx ..XX ..^v.» ,„.i het s'e en initiatief. Zijn streven
pand "mrechtsestraat'l28, vlakbij verdient alle aandacht en steun.
omzet zouden kun-
n de kitschhandel,
•kelijke kunstwerken Ribbeling, H. T. W. ^Krikhaar
aanzienlijk goedkoper kunnen 1
den. Dan zou ook de
exposities van werken sympathiek. Maar om dat goed
deelnemende kunstenaars Op te beseffenmoet hem hem zelf
ogenblik exposeren er tot 21 gesproken hebben. In het ten-
i.iuueling H T. ^ifekh^S npspebouu, Utrechtss.
Frits Gramberg op de bovenver- straat 128 is hij dagelijks te vin-
diepingen, terwijl de vele bezoe- den.
te verliezen.
En dan doet het wee
aan na zo'n bezoek aa
derne kunstenares ineen
het Warschause plein
de conventioneel
onderscheidingen te hebben ge- atelier: het is alles zo heel
had, ze laat zelfs ders dan haar vroeger werk.
niet eens de artike-
len en kritieken „Natuurlijk begin je naturalls-
zien die ze kreeg tisch, begin je met grondig het
bij haar one-man- vak te leren. Het is de fout van
show in Warschau de veje jonge experimentelen dat
Je" darf^ij "haar ze het vak niet 111 a,,e details be- huizen. Een
thuis aan tafel een heersen. Hoe kun je nu met vor-
fotoboek van- haar men en lijnen gaan spelen, als je
werken bekijk, niet precies weet wat een vorm
moet ik gewoon de cn waj een jjjn js pan werd je
S U1^ niet anders dan een epigoon en
daarvan zijn er al veel te veel
op kunstgebied tegenwoordig".
de Stichting, hetzij
au bestuurslid, hetzij als mede-
de beeldhouwkunst voort, werkers-propagandisten, kunste-
het verleden naars worden opgenomen. De kun
stenaars moeten uitsluitend schep
pend werken. Ik heb nog nooit TT, „„„„tui,
vreemd een kunstenaar meegemaakt, die worden op het ogenblik
die mo- volkomen objectief is. wanneer hij bepaald bij grote financiële ac-
weer op het werk van zichzelf of anderen ties ten behoeve van de kerk-
i de collectie, die rouleert,
we het wel door kunste-
op zijn kunstwaarde beoor-
bouw. Zowel in de Nederlandse
Hervormde kerk als in de Ge
reformeerde kerken wordt een
beroep op de leden gedaan om
het hunne bij te dragen voor
de verwezenlijking van een lan-
Gedachte
dat zegt. iemand die dus tot
de jongeren wordt gerekend en
die wat haar levensopvatting be-
Een der laatste
schone acrobate)
Szapocznikow ui
trekken.
„Hier is mijn
werk. dat moet
voldoende zijn. De
rest is onbelangrijk.
Alleen mijn man is
belangrijk, want
die is hier affichist.
En m'n zoontje van
7 jaar natuurlijk,
want die moet ik
opvoeden."
Maar daarmee
ben ik toch net
niet tevreden. Ik
de Sonsbeek-ten-
toonstelling vorig
^"debeW^S: ALj"ft "Snde'
humé" (rehabilita- dan ook mm-
tie), een brons van mer de beschik-
slechts 66 cm. Dit king gehad over
zittend overblijfsel een g^oot orgel en
van een mens was schreef hij in verhouding be-
e mees trekkelijk weinig voor dit in-
bons- strument, toch kan men zich
staan te beoordelen krijgt,
versierde stichting wil objectief staan te-
plein, ontegen- genover elke stroming en rich-
zeggelijk, een intieme plaats in ting. Alvorens^werk wordt toege-
een grote stad. Maar een plein dat laten
weinig vernieuwingsdrang bij de laten
Polen laat zien. Gelukkig dat er naars
dan nog kunstenaars als Alina delen. Een bepaald systeem daar- delijk kerkbouwplan.
Szapocznikow worden gevonden, bij garandeert dat elke kunstrjeh-
die èn met haar spijkerbroek. '">8 Z1l" 'rek k°mt- We Wl1"
èn met haar rock 'n roll-kousen, ren Seen waardering voor nog on-
èn met haar kunst demonstreert begrepen vormgeving forceren,
hoe Polen in werkelijkheid spring- Sfk een mziSt
in de beeldende kunst en haar
stromingen, waardering voor alle
Kerkelijke
architectuur
behoeve
gen.
Wij hebben
de aanwezige i
levend is en zich hand
met het Westen verder ontwikkelt
op cultuurgebied.
CORN. BASOSKI.
In een aantal snel groeiende bied en Dronten in Oostelijk Fle-
gemeenten, zowel in het Westen voland reeds concrete vormen
als in andere delen van ons land, gaan aannemen, zullen kerken
in de nieuwe wijken van onze moeten worden gebouwd,
grote steden, die elk voor zich Naast de vele kerken, die na
de omvang van een provinciestad de bevrijding zijn gebouwd
het verleden wel
ernstiger voorbeelden van
kerkbouw op een te klein terrein
gezien. Wij noemen slechts de
R.K. Willebrorduskerk aan de Am-
steldijk te Amsterdam, die in de
bekende Neo-Gothiek is gebouwd,
waarvoor zware steunberen nodig
waren. Voor deze was echter op
het bouwterrein geen plaats, zo
dat zij in het trottoir van de
Ceintuurbaan zijn uitgebouwd.
In Zaandam is het gelukkig niet
zo erg geworden, maar is on
danks het te kleine terrein een
aantrekkelijk geheel ontstaan.
kunst te kweken.
Volgens Rob Roozemond Is het Spijkenisse in het Ëuropoortge-
Levendigheid
VIA NAALD
ÉN PLAAT
het rapport van de Commissie
Sassen noemt voor de jaren 1947
tot en met 1955 behalve herbouw
en herstel van oorlogsschade pre
cies 200 nieuwe Protestantse ker-
ken en 138 Rooms Katholieke - uc tucllcl, JU gcolo
staat thans opnieuw de bouw van door de gekozen verhouding
een groot aantal kerken op het sen hoog en laag een le
programma. - heid te scheppen, die bij e
Er zal dus m de komende tijd tere vrijheid wellicht niet z
wel aanleiding zijn
de aandacht te vestigen op de tot
standkoming van een nieuw kerk-
bereikt.
Wij hebben hier te doen met
verdiepingkerk, ook al
gebouw. Deze keer is het dan de door het ruimtegebrek. De iets
Paaskerk te Zaandam.
verdiepte beganegrond bevat een
grote zaal, consistorie en de be
nodigde ruimten voor het kerke
lijke werk. De verdieping bevat
mij toen een v
fascinerende beelden
beek. fascinerend niet alleen door indenken
der orgel. Zelfs in zijn op Ita
Hugo de Groot's «Christus Patiens»
In facsimilé en nieuwe vertaling
liaanse leest geschoeide vele
opera's ontdekt men toch telkens
de man aan het orgelklavier.
Heel anders overigens dan Bach,
die een veel meer verinnerlijkte
nutuur was. Handel wilde schit
teren, èn in de opera, èn in het
oratorium, èn op het orgel.
„Sofompaneas" fde vergrieksing Als volop theaterman bekom-
van de Egyptische naam voor Jo merde Handel zich dan ook heie
de 25-jarige Hugo de Groot een zef: Zafnath Paaneach) en werd maal niet om de orgelmuziek in
hem zeer dierbaar huwelijksge- immer door De Groots Bijbelse de kerk. In schouwburgzalen speel-
schenk: het zojuist door hem vol- drama's geïnspireerd. de hij orgel en voor dergelijke za-
toolde treurspel „Christus Pa- Van de Münchener uitgave van len schreef hij ook zijn Orgelcon-
tiens", een spel, dat het lijden ..Christus Patiens" is waarschijn- certen. Bach heeft niet één zo'n
des Heren bezong in prachtige lijk nog maar écn exemplaar concert geschreven, dat had voor
Latijnse verzen. In hetzelfde jaar over, dat zich in de Beierse hem als kerkmusicus geen zin.
verscheen deze tragocdla in druk Staatsbibliotheek bevindt. Deze Men zou de Orgelconcerten van
bij Thomas Basson te Lelden, uitgave is i'ians door de Grotius Handel dan ook veel weelderiger
Sindsdien werd zij in de 17de Stiftung opnieuw in fascimilé ge- kunnen noemen, daarbij echter
eeuw vele malen herdrukt en ver- drukt en voorzien van een uitvoe- met vergetend dat ook Bach van
taald. En zo'n uitgave kwam in rige inleiding, alsmede een Duitse barokke weelde tintelende orgel-
1626 in het zeer roomse München metrische vertaling van de Mün werken schreef. Maar bij Handel
uit. De Jezuïetenpater Jacob Kei- chener volkenrechtsgeleerde Hans
Ier gaf zijn toestemming voor de K E. L. Keiler
druk. Deze vertaling zou men een in
terpreterende mogen noemen
In feite is dit een bewijs van de want in het Duits staat niet altijd,
voortreffelijke naam, die de be- wat er in het Latijn staat. Dii
gaafde Nederlandse rechtsgeleerde komt wel het sterkste uit in de trokken, speelse, soms grillige lij-
Grotius ook in roomse kringen laatste regel, waar het woord "en; soms ook verstild als een
had. Het is bekend, dat De Groot „purgatos" (die gereinigd zijn) *95.® gevoelvolle meditatie. Het is
zeer ijverde voor de eenheid van vertaald wordt met die „die guten a"ijd een heerlijk, haast onbe-
Gods kerk en als een der oecu- Willens sindhetgeen nog al
menische figuren uit onze 17e een verschil is.
eeuw beschouwd moet .worden. Toch moet men voor deze uitga
Hugo de Groot is in de vader- ve van de Münchener Grotius-Stil
landse geschiedenis bekend als de tung grote waardering hebben
man van de boekenkist; in de ju- want zij herinnert er ons aan. da'
ridische wereld beroemd als de va- Hugo de Groot naast rechtsgeleer
der van het volkenrecht. maar, de en diplomaat ook theoloog en
dat hij ook een ijverig theoloog is dichter is geweest en deze onbe-
geweest en een bekwaam dichter kende De Groot heeft er recht or Bes-dur Op. 4 no. 2 is
van Latijnse verzen, is zo goed niet vergeten te worden. daalorgel gedacht. Vele Orgelcon-
als vergeten. Toch zou een Von- Bovendien is deze uitgave voor certen van Handel waren oor-
del er iets voor gegeven hebben, bibliofielen van grote waarde, ter- spronkelijk anders geïnstrumen-
als hij zo in het Latijn had kun- wijl de vertaling al moge zij niet teerd. zonder orgel. Er zijn Con-
n«n dichten. Vondel heeft De altijd de grondtekst dekken grote certi Grossi van Handel die hij la-
Groot dikwijls als zijn grote voor- dichterlijke kwaliteiten bezit. ter zelf omwerkte tot Orgelcon-
beeld gesteld. Hij vertaalde diens
werk: Open Diapason 8', Stopped TNDIEN wij mogen beginnen met de rechthoekige kerkruimte, die
8en- Niet alle opnamen houden Diapason 8', Principal 4'. Flute een ernstig bezwaar tegen dit de kansel en het doopvont aan
bouwwerk, dan is het wel dit, dat
de lange wanden heeft.
i- het op een veel te klein terrein Daarachter staat de
heden, die Handel had. Handel nuaal: Stopped Diapason 8', Flute is geplaatst. Een terrein, dat bin- tafel, die w
wordt nogal eens harmonisch
overladen en dan vergeet men.
dat hij toch werkelijk in de perio
de van de barok leefde. Men
geet ook wel
uit Handel's
i Fifteenth 2'. Zonder pedaal.
zij
pHILIPS heeft in dit Handel-
1~\E moeilijkheid was,
de klankidealen electrische stroom
kerk en het orgel met handbal
gen moest worden aangeblazen, stuur
in dit Handel- Dat maakt*? te veel lawaai voor aan de zuidlijde" de röoüijn
f jaar (hij overleed 200 jaar fen opname en met een mijlen zevental meters te verleggen,
geleden) een nrachtiee biidraee }anSe kabel heeft men dwars door waardoor de bouw op dit enige
tot een stijlvolle Handel-herden- en» weiland heen de elektri- beschikbare terrein mogelijk
king gegeven een biidraee die s stroom moeten laten toevoe- werd. Het kon deze welwillend- zijn
niet zonder molite is tot stand ren De a*°estiek van de St. Ja- heid betrachten, omdat aan aam
niet zonder moeite ,s tostand mes Church is uits(ekend. zodat zuidzijde van het kerkgebouw e
indel doen de opnamen zonder verdere be- vrij ruim plantsoen aanwezig
de rooilijnen ongeveer 700 is. over de gehele lengte van de
m2 meet. is te klein om er een kerkruimte wordt verlengd,
kerk met bijgebouwen met een to- Het uitwendige van deze kerk
r geen taal bebouwd oppervlak van 500 is, zoals wij dat van Symons ver-
in de m2 0p te plaatsen. wachten, eenvoudig en van een
""""i Gelukkig is. het gemeentebe- grote strakheid. Maar de voorbij-
'elwillend geweest om ganger ziet het juist daaraan:
hier staat een kerk. waaraan de
„.^.v, ,v„v66v,„ ontwerper grote zorg heeft be-
dwars door waardoor de bouw op dit enige steed.
j_ _i_i.x_: beschikbare terrein mogelijk
In de wand achter de kansel
gebrandschilderde ramen
ontworpen door Karei
ij stellen de zes werkda-
de schepping
uitvoeren od~ een orgel waaröö "Yaren konden worden gemaakt, zodat het gebouw naar die zijde zevende scheppingVdag wordt uit-
Handel zelf gespeeld had Dat was werden alle Orgelconcerten geheel vrij is komen te staan. geheeld door de kerk z
nanaei zen gespeeia naa. uat was van Handel nmrenomev, en dan Intussen bleef het bezwaar
het alles meer naar buiten
gericht, meer op het klinkend ef
fect gebaseerd. Zijn Orgelconcer
ten zijn soms zelfs vrolijk. De
meest verrukkelijke arabesken
heeft Handel in deze werken ge-
Het orgel in de St. James Church
in Great Packington (Warwick
shire) tutor voor de dispositie in
1749 door Handel zelf werd aan
gegeven en waarop thans de Or
gelconcerten van Handel zijn
eenvoudig, daar vrijwel alle
orgels verdwenen waren of zoda
nig gerestaureerd, dat er moei
lijk sprake was van een Handel-
orgel. Dat was ook het geval met
het orgel in de Liebfrauenkirche
in Handel's geboortestad Halle,
voor welke Oostduitse stad Phi
lips overigens niet de nodige visa
kreeg.
Door een brief van Handel ont
dekte men echter toch
waarvoor Handel zelf
Handel opgenomen
nog wel met een orgel, dat Han- te weinig ruimte
del niet alleen zelf vaak bespeeld den bestaan, hetgeen niet alleen
had, maar dat hij ook had gead- ten gevolge had. dat het gebouw architect
viseerd Dit was dus het klank- vrij dicht bij de omringende woon-
ideaal van Handel voor zijn Or- huizen is komen te staan, maar
gelconcerten. Een betere opname dat de architect ook in zijn hoog-
m| --< =>- x te-ontwikkeling beperkt was, om-
dat hij rekening moest houden besteed.
lichtinval ten Prof. Dr. Ir. H. G. v. BEUSEKOM
t mogelijk geweest.
geheeld door de kerk zelf. waarin
God tot zijn gemeente komt in
zij- woord en sacrament.
Hier is door samenwerking van
"•hitect en beeldend kunstenaar
kerk verrezen, die toont, hoe
het geld, dat wij straks voor de
kerkbouwplannen van onze kerk
zullen offeren, goed kan worden
Het London Philharmonic Or- met de
chestra o.l.v. Sir Adrian Boult en
de bekende Amerikaans-Engelse
gel. organist Edward Power Biggs
geb. 1906i zijn de uitvoerenden.
- tekstschrijver Charles die thans al te beluisteren zijn op
Jennens in 1749 de dispositie had twee langspeelplaten met de
Orgelconcerten voerde Han-
manuaal en werd
opgenomen. plaatst in de muzieksalon van
Jennens op zijn landgoed te Lei
cestershire. Na Jennens' dood ging
- tot Orgelconcert. Het het instrument naar het landgoed
zijn neef. de Graaf v
ford. Great Packington
Handel
Concert in Bes-dur Op. 4
was aanvankelijk geschreven o
lel meestal uit als onderbreking harp en orkest en bedoeld als wickshire. Ook daar kreeg het
oratorium-uitvoeringen. Het tussenspel in zijn koorwerk „Alex- plaats in de muziekkamer. Hon- opna:
later, op het einde
War-
strument,
schreef,
pedaal. Slechts het Concerto
derd ja;
iparte attracties. Het in- ander's Feast", een werk dat
voor Handel het eerst werd uitgevoerd in het de vorige
positief zonder Covent-Garden-theater te Londen dat inmiddels
moll, 5 in F-dur en
op de 2e plaat de
Bes-dur. 3 in g-moll en 4 in F-dur
(twee 30 cm platen A 01397-8 Li
Ayles- De platen zijn voorzien van rijk
geïllustreerd materiaal over d«
werken, over het orgel en over d-
opnamen. Hiermee is een prach
tig klinkend monument voor Han
werd het orgel, del opgericht, prachtig juist daar
tweede
de harpist Powell,
grammofoonplaten-industrie
t de Orgelconcerten van Han-
dat bij de uitvoering de
te Handel-stijl is gehandhaafd ei
men terecht van model-uitvoerin
van de Graaf, thans de parochia- gen kan spreken. Alle:
de loop der jaren beslist bosrijke streek tussen Birmingham hoogste orde. Met belangstelling
i Coventry. Daar heeft i
eert. Ook een Triosonate werkte Concerten,
vergeten. Er zijn tal
de meest populaire orgel gevonden,
n tal van bewerkin- de staat
ik de resterende Orgelconcer
CORN. BASOSKI
