Jlicumc £ciJtsrt)c (iTourant
VS: geen
totale
bezwaar tegen
ontwapening
Inheemse
brengen
geestenaanroepers
onrust in Kongo
Droogte
Brief aan cle
afgetreden
Edward VIII
Plan van Chroesjtsjej in VN
Maar controle moet
dan ook totaal zijn
Debré werd belaagd met
zijn eigen verklaringen
Macmillans nieuwe ploeg
Butlers invloed in het
kabinet stijgt
BONTMANTEL j
Op naar de
vijf miljoen
TOüf
schilderzelfmet
In museumkelder vond men een
2300jaar oude mummie.
DONDERDAG 15 OKTOBER 1959
r~~
BUREAUS: Steenstraat 31
Directie. Redactie, Abonnementen
Advertentie-afdeling TeL 31441.
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936.
Veertigste jaargang no. 11693
Directie: F. D1EMEB
Hoofdredacteur: Dr. E. DIE MER
CHRISTELIJK-N ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stuntoastfcfj is ahebleuen
myn fort ia tegljenspoet"
OUD-INDIËSTRIJDERS
Koningin Mary was
diep teleurgesteld
Koningin Mary van Engeland heeft
aar zoon, koning Edward VIII, indertijd
[esmeekt, de Britse troon niet op te
(even terwille van de gescheiden Ameri
kaanse Wallis Warfield Simpson, zo blijkt
brief die 21 jaar geheim is ge-
ionden, maar nu met toestemming van
koningin Elizabeth wordt aangehaald in
gisteren verschenen levensbeschrijving
n koningin Mary. Het boek is geschre-
q voor James Pope-Hennessey.
'n de brief aan haar zoon schreef de
rorstin, voor wie er geen sprake van
zijn dat een twee keer gescheiden
w met haar zoon kon trouwen en
oningin-gemalin kon worden, onder
odere: „Je zult je herinneren hoe onge-
okkig ik was toen je me in kennis stelde
ran je voorgenomen huwelijk en afstand
de troon en hoe ik je smeekte om
ozentwille en terwille van het land
af te zien. Je scheen echter niet
it een ander gezichtspunt te
aarden dan dat van jezelf. Ik geloof niet
jezelf ooit de schok hebt gereali-
eerd die de houding welke je hebt aan
lomen, heeft gegeven aan je familie
het gehele land. Het kwam degenen
gedurende de oorlog zulke grote of-
hebben gebracht, onbegrijpelijk
hij als hun koning een geringer offer
leigerde. Mijn moederlijke gevoelens
jou blijven dezelfde en dat er een
trwijdering tussen ons is gekomen,
nart mij meer dan ik je zeggen kan.
heb ten slotte mijn gehele leven het
nd boven al het andere gezet en ik kan
eenvoudig niet anders doen".
Aldus koningin Mary aan haar
hertog van Windsor 18 maanden
adat hij in december 1936 afstand had
van de Britse troon.
Post op tweede
Kerstdag
Eerste en Tweede Kerstdag vallen dit
ir op vrijdag en zaterdag. Omdat hier-
een zondag als derde vrije dag volgt,
op de Tweede Kerstdag post worden
norgd. De P.T.T. hoopt door deze maat-
jel de overstelpende drukte aan het
van het jaar het hoofd te kunnen
vervoer van poststukken zal niet
hebben per nachtposttreinen. Er
illen extra autodiensten worden in-
DE VERENIGDE STATEN hebben geen principiële bezwaren tegen een
totale ontwapening, zoals door Rusland is voorgesteld. Voorwaarde is
echter, dat een totale ontwapening gepaard gaat met een totale controle.
In de politieke commissie van de Algemene Vergadering der V.N. heeft de
Amerikaanse afgevaardigde, Cabot Lodge, dit standpunt uiteengezet. Wij
zijn bereid om grote of kleine stappen in de richting van de ontwapening
te doen, zei hij, mits alle betrokken partijen dezelfde stappen gezamenlijk
doen. Als alle volken de wapens neerleggen, dan moeten er instellingen
zijn voor het behoud van de internationale vrede en veiligheid en het
handhaven van de rechtsregels.
Cabot Lodge merkte verder op,
dat de landen het ook over de drie
volgende vragen eens moeten
1. Welk type Internationale politiemacht
moet worden opgericht om de inter
nationale vrede en veiligheid te hand-
2. Aan welke principes van het interna
tionale recht moet een dergelijke
politiemacht -worden onderworpen'
3. Welke strijdkrachten zullen de volken
nodig hebben voor de handhaving
de binnenlandse veiligheid als de be
staande bewapening is afgeschaft?
De Amerikaanse afgevaardigde vond
het belangrijk, dat vooral deze laatste
vraag nauwkeurig zou worden beant
woord.
De weg naar een volledige ontwape
ning is lang, zei CabotLodge, ma
Verenigde Staten zullen deze weg gaarne
tot het einde toe bewandelen. Wij zullen
ons verheugen over de gelden, die door
de ontwapening vrijkomen.
Boeken voor ouders
Jeugdmisdadigheid
in New York
De gemeenteraad van New York heeft
gisteren zijn goedkeuring gehecht
een voorstel om de ouders voortaan
teljjk verantwoordelijk te stellen
het vandalisme en de misdrijven van
kinderen. De ouders zullen hoeten kun
nen krijgen tot een maximum van 2!
Het voorstel moet echter nog dooi
leer instanties worden goedgekeurd al-
oren,5 het van kracht kan worden. In
1952 heeft de gemeenteraad hetzelfde
voorstel verworpen.
Ook heeft de raad gisteren
stel aangenomen, op grond v»
politie voortaan de ouders zal moeten
inlichten indien geconstateerd wordt dat
hun kinderen lid zijn van een jeugd
bende. De ouders zullen daarna wörder
bezocht door een ambtenaar van het bu-
voor hulp aan de jeugd.
FELLE TAAL IN ASSEMBLEE
'jE FRANSE REGERING is gisteravond in de Nationale Vergadering
fel onder vuur genomen toen woedende afgevaardigden eindelijk
f kans kregen om te zeggen hoe zij denken over De Gaulles plan voor het
Eindigen van de oorlog in Algerije. Premier Debré, met een rood hoofd
'aar uiterlijk kalm, kreeg woorden naar het hoofd geslingerd, die hij
orig jaar zelf als senator Debré had gebruikt moedige woorden over
plicht van het land om Algerije Frans te houden
Want, betoogde hij, deze gelden zullen
vrijkomen voor het genezen van zieken,1
het verstrekken van voedsel aan honge-
rigen en het uitroeien van de armoede
in de wereld.
Zoals men zich zal herinneren heeft
premier Chroesjtsjef, toen hij zijn ont
wapeningsplan bij de Verenigde Naties
indiende, ongeveer dezelfde woorden ge-
Veel nadruk legde de Amerikaanse af
gevaardigde op het vraagstuk van dc
controle. De Verenigde Staten willen
precies weten welk inspectiesysteem Rus
land wenst te aanvaarden. Er kan gee:
ontwapening voor honderd procent zijn
om een controle van tien procent, stelde
Cabot Lodge met nadruk.
Salarissen Europ.
ambtenaren
6 pet. lager
De salarissen van de ambtenaren bij de
Europese Economische Gemeenschap
bij Euratom zullen worden verlaagd.
Daarover zijn de ministerraden van
E.E.G. en Euratom, die gisteren
tweedaagse vergadering te Brussel be
ëindigden, het eens geworden. Hun netto
salarissen zullen gemiddeld ongeveer zes
procent lager komen te liggen dan de
huidige, maar er zullen overgangsrege
lingen worden getroffen om de schok ge
leidelijk op te vangen.
De ministerraden spraken voorts uit
voerig 'over de belasting welke de Euro
pese ambtenaren zal worden opgelegd.
Raadsverkiezingen
in Veenendaal en
Scherpenzeel
Gisteren had een stemming plaats voo:
de gemeenteraden van Veenendaal ei
Scherpenzeel. De stemming was nodii
door grenswijzigingen, doorgevoerd ii
;n groot aantal omliggende gemeenten
in beide provincies.
De oude gemeenteraad van Veenendaal
;stond uit 17 leden, die van Scherpen-
:el uit 7 leden. Gisteren kreeg Veenen
daal een gemeenteraad van 19 leden en
Scherpenzeel zag zijn raadsvertegenwoor-
diging groeien tot 11 leden.
De uitslag luidde
Gemeente Veenendaal:
ian-Marie le Pen, een jonge conserva
i die tevergeefs probeerde een motii
afkeuring in te dienen, verklaardi
het aanbod van De Gaulle aan Alge
integratie, vereniging of afscheiding,
gen de grondwet indruist. Hij citeerde
eigen woorden: „Als de regering
it van het land schendt, is op-
n recht en een plicht."
voormalige premier Bidault sprak
een bittere rede de beschuldiging uit,
minder dan een jaar geleden 80 pro-
i van de Fransen stemden voor een
-Jidwet die de premier verantwoorde-
maakte Nu heeft de staatschef (De
!u'le) alleen de verantwoording voor
Algerijnse politiek op zich genomen
is de regering niet meer dan een or-
om te worden geraadpleegd.
,r worden onderhandelingen onder
'n gezien, maar de enige autentieke af
vaardigden van het Algerijnse volk zijn
'"gakozen afgevaardigden in de Natio-
Vergadering, aldus Bidault.
meeste Algerijnse afgevaardigden
m niet aanwezig om deze woorden
'ren. Zij houden een soort parlemen-
staking uit protest tegen 't aanbod
De Gaulle voor onafhankelijkheid,
'door zij hun toekomst zo niet hun
>s bedreigd voelen.
Waardering
premier uit de oorlogstijd, Paul
'fnaiid, was een van de weinigen van
1 '0 ingeschreven sprekers die Debré te
"P kwamen. Het aanbod van De Gaulle
10 Algerije voor zelfbeschikking, aldus
Vnaud, heeft Frankrijk gered van een
I°ed als zekere nederlaag in de Ver.
"es en het heeft hiermee de achting
rijn vrienden herwonnen. „Het enige
Jsstuk is nu te zorgen dat Frankrijk
jjbemind maakt bij de Algerijnen".
alles verhindert echter niet dat de
s®ming van vanavond de regering zo
"P als zeker de overwinning zal bren-
hoewel dit slechts een gedeeltelijke
weerspiegeling zal zijn van de werkelijke
gevoelens der afgevaardigden.
Negen leden van de Unie voor de nieu
we reDubliek, de meerderheidsgroep die
De Gaulle steunt in de Nationale -Verga
dering, hebben gisteravond boos de partij
verlaten uit protest tegen de Algerijnse
politiek van de President.
Zij namen dit besluit na een partijver
gadering van de unie waarop alle 206
leden werd gevraagd het regeringsbeleid
inzake Algerije te steunen bij het vertrou-
Partij
S.G.P.
V.V.D.
K.V.P.
Gemeente Scherpenzeel:
j stemmen zetels
1958—1959 1958—195
Totaal
1958 kwa:
igen lijst uit.
de V.V.D. niet met een
3e A.R., S.G.P. en C.H.U.
met een gecombineerde
'A DRIE DAGEN van druk komen
en gaan van leidende conser
vatieven op Downingstreet 10, heeft
Harold Macmillan, eerste minister
van Engeland, zijn nieuwe kabinet
het Engelse volk gepresenteerd.
Meer dan de helft van het uit 19 per
sonen bestaande oude kabinet heeft
een andere functie gekregen. Enkele
jonge leden zijn op belangrijker pos
ten geplaatst; er zijn enkele nieuwe
ministeries bijgekomen.
De drie voornaamste medewerkers
Macmillan, de 55-jarige minister van bui
tenlandse zaken Selwyn Lloyd, de
jarige minister van financiën Derick
Heathcoat Amory en de 56-jarige n
i binnenlandse zaken R. A. Butler
zijn op hun post gebleven.
Butler is bovendien voorzitter v£
.'atieve partij geworden. In poli
tieke kringen te Londen acht men dit
duidelijke aanwijzing dat de liberale
vleugel van de conservatieve partij,
n Butler de voornaamste verte
genwoordiger is, in het toekomstige rege
ringsbeleid een grote rol zal spelen. Als
partijvoorzitter en minister van binnen
landse zaken zal Butler grote invloed
hebben.
Lennox-Boyd, op wie de laatste maan-
het Lagerhuis scherpe kritiek ij
uitgeoefend wegens zijn Afrikaanse poli
tiek, keert niet in de regering terug. Hij
persoonlijke redenen zijn afge-
Kc
ONGOLESE „sidderaars", zoals
de bevolking van Kongo hen
noemt, hebben gisteren ernstige on
lusten in verschillende plaatsen van
dit Belgische gebiedsdeel veroor
zaakt. Het zijn aanhangers van een
godsdienstige sekte, de Ngoenzisten
of geestenaanroepers. Zij danken
hun bijnaam van „sidderaars" aan
het feit, dat de Kongolezen ervan
overtuigd zijn, dat de leden van deze
stam door geesten bezeten zijn.
Gisteren hielden zij een bijeenkomst in
Matadi in de provincie Leopoldstad. Zii
weerwil van een vergaderver
bod toch bijeengekomen. Kongelese gen-
Talrijke doden
door relletjes
darmes, die de tweeduizend inheemsen
sommeerden zich te verspreiden, moesten
toen ongeregeldheden uitbraken, het
vuur op de Ngoenzisten openen. Zes Kon
golezen werden daarbij, volgens niet of
ficieel bevestigde berichten, gedood.
Twintig werden gewond.
In verschillende plaatsen braken gis
teren onlusten uit. Ook in de omgeving
van Loeloeaburg, de hoofdstad van de
provincie Kasai, was de toestand zeer
gespannen. De Europese bevolking van de
stad volgt met spanning hef verloop der
gebeurtenissen. Er wordt in de
fel geschoten. Op verschillende plaatsen
zijn huitten in brand gestoken. De oor
zaak van deze incidenten moet worden
gezocht in een vete tussen de Loeloeas
en de Baloebas, de twee voornaamste
stammen in het gebied.
Militairen moesten tussenbeide komen
toen Loeloeas' het dorp Tsjikandji aan
vielen. Loeloeaburg is thans omringd
door haarden van onrust. Volgens Euro
peanen, die uit de buitenwijken van de
stad naar het centrum zijn gekomen, lig
gen op de wegen talrijke doden. Brussel
heeft deze berichten echter niet beves
tigd.
Van officiële zijde werd gezegd dat men
aanneemt, dat de conflicten van plaatse
lijke aard zijn en dat geen verdere ge
welddaden zullen volgen.
treden, hoewel Macmillan hem heeft
zocht te blijven. Lennox-Boyd blijft lid
van het Lagerhuis.
Het kabinet ziet er nu als volgt uit:
Eerste minister: Harold Macmillan;
min. v. binnenl. zaken: Richard A. Butler;
Lord kanselier: viscount Kilmuir; min. v.
buitenl. zaken: Selwyn Lloyd; min. v.
financiën: Derick Heathcoat Amory; min.
voor gemenebestbetrekkingen: the Earl
of home; staatssecretaris voor Schotland:
John Maclay; groot zegelbewaarder: vis
count Hailsham; min. v. luchtvaart: Dun
can Sandys (vroeger minister van defen
sie); min. v. koloniën: Iain Macleod (vroe
ger minister van arbeid); min. v. defensie:
Harold Watkinson; min. v. huisvesting:
Henry Brooke; min v, onderwijs: sir
David Eccles; thesaurier-generaal: Lord
Mills; min. v. handel: Reginald Maudling;
min. v. landbouw, visserij en voedsel
voorziening: John Hare; min. v. arbeid:
Edward Heath; kanselier voor Lancaster:
dr. Charles Hill; min. v. vervoerszaken:
Ernest Marples.
De droogte in beeld: een
unieke luchtfoto van KLM-
Aeracarto laat zien, hoe laag
de waterstand in de Maas ge
worden Ls. Op de grevs van
België en Nederland stroomt
nu een beekje dat men op vele
plaatsen gemakkelijk kan
doorwaden. Een groot deel van
de bedding' is drooggevallen.
Als het nog even zo doorgaat,
blijft er wellicht geen water
meer over. Voor de scheep
vaart is dit gedeelte van de ri
vier niet zo belangrijk. De
schepen gaan immers door het
Julianakanaal, dat in de lin
kerbovenhoek van de foto nog
te zien is.
NIEUWE RIJN 54
Kerkbouwactie
Opnieuw is er vanmorgen ruim vier
honderdduizend gulden binnengekomen
op het gironummer van de Hervormde
kerkbouwactie. Het bedrag is nu dan
ook reeds gestegen tot ƒ4.788.717. Giste-
kwam er bijna een half miljoen bin-
en eergisteren bijna 400-000 gulden.
Het ziet er dus naar uit dat morgen het
bedrag van vijf miljoen zal worden over
schreden.
Weer broodoorlog
in Haarlem
Na een soort wapenstilstand In het coi
flict over de broodprijs te Haarlem, heeft
bakker in de Marsstraat aangekon
digd, dat hij met ingang van morgen op
nieuw de broodprijs voor ongesneden
witbrood van 41 tot 36 cent zal verlagen.
Deze maatregel had hij vier weken ge
leden ook getroffen, omdat hij zich niet
kon verenigen met een zegeltjesactie en
het uitkeeren van dividend door twee
broodfabrikanten in Haarlem.
Besloten werd toen de oude prijs ge-
rurende vier weken te handhaven en tc
trachten een oplossing te vinden in hei
conflict. Na onderhandelingen hebben de
broodfabrikanten gisteravond in een ver
gadering van de rayonale bakkerijcom-
missie meegedeeld, dat zij hun standpunt
niet wijzigen.
In de vergadering werd ook medege
deeld, dat vermoedelijk de andere Haar
lemse bakkers met ingang van maandag
zullen overgaan tot prijsverlaging. In
bakkerijkringen verwacht men, dat het
niet uitgesloten is, dat de minister van
economische zaken voor Haarlem een
lagere prijs zal vaststellen dan de hui
dige. Voorts verwacht men dat bakkers
in de omgeving van Haarlem, onder meer
in de bollenstreek en Kennemerland,
eveneens tot prijsverlaging zullen over
gaan.
Als het nu spoedig gaat regenen, (maar
nietst wjjst daarop) is de boer dan gered?
Neen, antwoorden vele boeren. Het vee
kan nu nog buiten staan en dat is altjjd
beter dan in de stal maar met een
halflege maag in de regen is wel bijzon
der ongezond. En het gras ls nu toch niet
meer te redden. Laat het nu maar even
droog blijven!
Dat zeggen de veeboeren, die zio zwaar
door de droogte getroffen zijn zwaar
der dan anderen, zegt de voorzitter van
het Landbouwschap, H. D. Lou-wes. (Hoe-
wed de voorzitter van het produkitschap
vee en vlees, Joh. de Veer, gisteren mee
deelde dat de rundveestapel een merk
waardig goed beeld vertoont
Het ds zeer verbluffendhier een re-
cordopbrengst van de akkers, daar een
misoogst; hier nog tamelijk groene wei
den, daar bruingebrande vlakten. Zo erg,
daf men op de hoge zandgronden ten
noorden van Stieenwijik koeien heeft moe
ten afmaken omdat de dieren bij het
grazen te veel zand naar binnen hebben
gekregen, Eén koe had 25 kilo zand in de
naag. (Over de landbouw zie ook pagina
9).
Laag water
Over de waterstand op de grote rivie
ren zegt de foto hiernaast meer dan vele
woorden kunnen. Van een stilstand van
de Rijnvaart is voorlopig echter nog geen
sprake. Het laagterecord bij Kaub (1947)
is nog lang niet bereikt. Toch moeten de
kapiteins de uiterste voorzichtigheid bij
het varen betrachten. Dat doen ze dan
ook. De meeste rijnaken kunnen nog niet
voor de helft worden beladen.
Plaatselijk onstaan wel moeilijkheden.
Een klein voorbeeld: het transport van
de suikerbieten in de Biesbosoh gaat zeer
moeilijk. Bij eb vloeien de watergangen
droog. Men heeft nu de beddingen zo
danig verhard dat in deze periode tran
sport per auto kan geschieden. Wordt het
weer vloed, dan gaan de bieten per schip.
Trekvogels
Ook de vogels worden door de droogte
getroffen. De Nederlandse vice-presddenit
van de Internationale jachtraad, mr. dr.
I. G. van Maasdijk, heeft de secretaris
generaal verizooht alle Europese en
Noordafrikaanse jachtdepartementen te
wijzen op de nood waarin trekvogels en
weide- of waadvogels (zoals kieviten,
snappen, grutto's, tureluurs en wulpen)
verkeren. De vogels kunnen geen voed
sel meer vinden en worden bij honderden
langs de wegbermen uitgeput aangetrof
fen. Jacht op zuillke diieren, geconcenteerd
op sommige voedingsrijke plaatsen, zou
catastrofaal zijn.
Ziekenfondsraad
dient klacht in
tegen tandarts
De voorzitter van de Ziekenfondsraad
te Amsterdam heeft bij de officier van
justitie te Middelburg een klacht inge
diend tegen de tandarts K. van de V. uit
Middelburg.
Er is verzocht na te willen gaan of
de tandarts een strafbaar feit heeft ge
pleegd. De tandarts zou bij een drietal
ziekenfondsen in Vlissingen, Middelburg
en Goes bedragen hebben gedeclareerd
voor tandheelkundige verrichtingen, die
in werkelijkheid niet zijn verricht. Bo
vendien moet worden nagegaan of hij
van een aantal verplicht verzekerden
te hoge bijbetalingen zou hebben ge
vraagd en ontvangen.
Bij de ziekenfondsen die hiermede zijn
gemoeid is onder andere het algemeen
ziekenfonds Walcheren.
Aanhoudend droog
De Bilt verwacht tot vrijdag
avond:
Droog en overwegend zonnig
weer. In de nacht en ochtend
plaatselijk mist. Zwakke tot
matige zuidoostelijke wind.
Weinig verandering in tem
peratuur.
ZON EN MAAN
Vrijdag 16 oktober: zon op 6-14, onder
18-55; maan op 17.53, onder 6.39. Volle
de verf voor het schilder feest
SIKKENS-TJALLEMA PRODUKT
FLEXA verkrijgbaar bij
museum van Kairo heeft er een zeldzame, vergulde mummie by, zeker 2300
jaar oud, compleet met een prachtige kist die de vorm van een mens heeft. De
mie kwam niet uit „het dal der koningen" of uit een der oude hoofdsteden van
de Egyptische farao's, maaruit een stoffige gang in de kelder van het museum
i een treffend voorbeeld van de chaos die in het museum heerst. Het gaat om
hetzelfde gebouw waaruit in augustus de 3000 jaar oude, met goudblad bedekte
scepter van Toet Ankh Amon verdween. De autoriteiten gaven na die diefstal on
middellijk opdracht een inventaris van het museum te maken. Dat onderzoek heeft
'en nieuwe mummie opgeleverd, maar daar staat tegenover dat sinds de vorige
inventaris werd opgemaakt 30 jaar geleden, de Rist werd toevallig orgens onder
het stof gevonden 26.000 voorwerpen uit de oudheid zjjn verdwenen.