Grote achterstand in sociale
positie van winkelpersoneel
kdpen U eraf
1
ÊVfcl>A
Reünie van de
NCR (eis) V
Wonderlijk geneesmiddel
Militairen speuren naar
het ding in het gat
Christelijke taak in
wereld van gebrek
Achtervolging
door nachtelijk
Amsterdam
Verhaalkunst tussen angst en tucht
Expeditie naar
N.-Guinea I
/aak köo{(lj7(/jt?J
ZWITSALETTEN
MAANDAG 12 OKTOBER 1959
Prins Hamlet
i Het is ons ronduit gezegd onaangenaam
het kabinet-De Quay aan te vallen. Het
is de eerste na-oorlogse regering zonder
socialisten. Wie de rede van de heer De
Quay, eens een der bekwaamste commis-
sarissen der Koningin, leest (over de kri-
1 tiek op da benoeming van ir. Visser tof
j minister van defensie), kijgt de indruk
I van politieke onrijphed. De minister-presi-
j dent moet begrijpen dat wij aan defensie-
een hoge chef moeten bezitten die, gelijk
de heer Van den Bergh, gewend is met
grote budgetten om te gaan. Wij hebben
een minister van defensie nodig die koning
I ran Denemarken kan zijn en niet
aarzelende, licht te beïnvloeden j
Hamiet, heen en weer geslingerd ti
Chr. beambtenbond trekt aan de bel
de e
durend in tegenspraak met zijn eigen or.
geying^ De heer De Quay heeft ons ni
vermogen aan te tonen dat de heer Vissi
de aangewezen man op de aangewezt
post is wij vrezen dat andermaal de
minister-president niet die informath
heeft ingewonnen welke het landsbelang
vereist. (Els. Weekblad).
Diensttijd
De commissie-Van Voorst tot Voorst i:
dan gereedgekomen met haar rapport ova
de mogelijkheid van een verkorting van dt
duur der eerste oefening. Dat althans is
het onderdeel, waarnaar door velen met di
meeste belangstelling wed uitgezien. He.
resultaat moet voor bijkans al die veler,
een bittere teleurstelling zijn geworden
Aan de deskundigheid der commissie be-
hoeft geen twijfel te bestaan, maar mis
I seinen heeft de meerderheid van haar le-
j den toch een te zwaarwichtige mening
- over de tijdsduur nodig om een jongmens
j van negentien j.aar tjot een goed soldi
a'i te maken. Over twee jaar twee maanden
J aftrek is wel een heel magere aftrek
n (De Groene).
k
Hetze
De uitspraak van de medische ereraad
in de „affaire-Meulenbelt" is vernietigend
voor mr. Kokosky en De Telegraaf. Toch
drukte dit dagblad nog een onderhoud af
met mr. Kokosky, de raad:
echtpaar Meulenbelt, waarin deze rustig
doorgaat met insinuaties en onjuistheden
te spuien tegen de leden va
en dr. Van Erp Taalman Kip. de arts die
het echtpaar indertijd deed opnemen in
een psychiatrische inrichting. Wij we
niet of de heer Van Erp aalman Kip
aanklacht wegens laster kan indienen: hij
Is gebonden aan het medisch geheii
j kan dus geen verklaringen afleggen
J zijn patiënten. Bovendien heeft de hetze
I van de elegraafmeute zijn gezondheid der-
e mate aangetast, dat hij de opwinding var
een proces waarschijnlijk niet meer zoi
kunnen verdragen. Is er nu niets te doer,
ejtegen degelijke lastercampagnes? hebben
el sommige lezers ons gevraagd.
Wü beginnen te vrezen van
en mr. Kokosky gaan immers ge-
oJuioon door met hun praktijken? De
Tjwoordelijke figuren bij dit blad zijn geen
s lid van de Federatie van journalisten en
5 kunnen dus zelfs niet door de journalistie-
J, ke tuchtraad worden berispt. De heer Ko-
iïj kosky is al berispt door de orde van advo-
e< caten, hij dient thans zonder verwijl van
nj het register te worden geschrapt als hij
e' doorgaat met zijn op verzinsels
Wol
(Van onze sociaal-economische redactie)
Meer dan tot dusver het geval is ge
weest, dient bij de regeling van de sala-
liëring van vrouwelijk en mannelijk ver
kopend personeel er aandacht voor te be
staan, dat een gelijkwaardige betaling
de arbeid hier niet meer dan billijk
is. Tot deze uitspraak kwam de bedrijfs
groep detailhandel in de Nederlandse
Christelijke beambtenbond, welke
Utrecht in algemene vergadering bijeen
De voorzitter, de heer H, J. Vermeulen,
verklaarde in zijn openingsrede, dat ei
uiisiuitenü iet op ae'posiue van het win
kelpersoneel. In oe ontwikkeling hiervan
oreigc een zekere stilstand. Ais een licht
punt werd net gezien, nat juist in u«
ueiailhanael ue Dennjfsorganisatie tot;
ruime ontplooiing is gekomen en o;
oetekenis kan zijn. voorneen weroen be
langrijke zaken aangaande het personeel
oesproKen en beslist zonder oe werk
nemers, inans kunnen oe organisaties van
werknemers overal haar stem laten
noren. Anoere beorijlsgroepen kunnen
terecht tegen de detailhandel opzien, om
dat hier ue bedrijfsorganisatie het verst
is voortgeschreden.
Deze gunstige ontwikkeling van de be
drijfsorganisatie is echter een reden te
meër om, ernstige aanoapht te besteden
aan de sociaie achterstand, die er bij
oe detailhandel nog is.
Bij de discussies over het verslag van
de Dedryisgroep over de jaren 1957 en
1958 weru er op gewezen dat in tal van
detailhandelsbranches de collectieve ar
beidsovereenkomsten nog ontbreken.
Komt hierin niet spoedig verbetering dan
dreigt nog een verdere teruggang van de
sociale positie van het winkel personeel
vergeleken bij andere groepen.
De vergadering sprak behalve ovi
Gelijke beloning
voor mannen
en vrouwen
gelijke beloning van mannen
ook uit voor verkorting van de werktijd,
verbetering van de vakanties, vorming
van bedrijfspensioenfondsen en vakantie
toeslag.
Het winkelpersoneel zal tenminste 15
werkdagen vakantie per jaar moeten heb
ben, waarvan 12 dagen aaneengesloten
met een vakantietoeslag gelijk aan 4 pet
van het jaarinkomen. Ook eventueel
overwerk zal op billijke wijze en naar
redelijke maatstaven beloond moeten
worden. Voorts zullen op korte termijn
ter aanvulling van de A.O.W. en de
A.W.W. regelingen tot stand moeten
komen voor pensionering bij ouderdom
en van weduwen en wezen, bij voorkeur
door de vorming van bedrijfspensioen
fondsen.
In een verklaring werd 'n dringend be
roep gedaan op de werkgeversorgani
saties in de detailhandel zich bereid te
tonen tot reëel overleg over deze wensen
en medewerking aan het tot stand komen
van behoorlijke colleotieve regelingen,
welke de arbeidsvoorwaarden en de
rechtspositie regelen. Dit zal de goede
verhoudingen in en het belang van de
detailhandel ten goede komen. De Ne
derlandse Christelijke beambtenbond
roept daarbij alle geestverwante werk
nemers op zich aan te sluiten om zo de
verwerkelijking van genoemde belang
rijke zaken mogelijk te maken.
Het gebouw voor Kunsten en Weten
schappen in Utrecht ademde zaterdag
middag een sfeer van reizen. In alle zalen
stonden keurige en kleurige borden op
gesteld, waarop afbeeldingen van reis
doelen, die het afgelopen jaar door de
Ned. Chr. Reisvereniging waren bezocht
'n de hal stond een kabelbaantje,
in aardige in Tiroolse klederdracht
gestoken meisjes de honderden deelne
mers aan de Centrale reünie van deze
reisvereniging ontvingen.
Toen om drie uur de hoofdbestuursle
den, de heren C. H. Soneveld uit Pijn-
acker en A. J. M. van den Blink uit Breu-
kelen ieder in een zaal de reünie open
den, lagen reeds op vele tafels foto
albums.
Goed georganiseerd als deze reünie was
verliep zij in gezellige sfeer en niemand
zal dan ook onvoldaan huiswaarts zijn
getogen.
Het congres van arbeiders in de Ame-
kaanse auto-industrie heeft gisteren te
tlantic City een voorstel van de min
derheid verworpen, om de vakbeweging
in derde partij naast de democraten
■publikelnen te laten vormen. Daare
tegen werd besloten te ijveren voor ei
hergroepering van de politieke krachti
binnen het stelsel van twee partijen.
Rechtszekerheid
in groothandel
nog onvoldoende
De bedrijfsgroep groothandel yan de
Nederlandse chr. beambtenbond heeft
zich zaterdag, evenals de bedrijfsgroep
detailhandel, uitgesproken over de ar
beidsvoorwaarden. De opvattingen der
organisatie werden neergelegd in een re
solutie, waarin met voldoening wordt
vastgesteld, dat de arbeidsvoorwaarden
voor het administratieve personeel, het
magazijnpersoneel en de handelsreizigers,
in een aantal belangrijke groothandels-
bedrijvstakken zijn geregeld. Men is
evenwel van oordeel, dat moet worden
gestreefd naar een verdere uitbouw en
rbetérihg van de rechtspositieregeling
i de-desbetreffened werknemers. Ook
constateert men; dat er groothandelsbe
drijfstakken zijn, waar nog geen sprake
is van een in goed overleg tot stand ge
komen collectieve regeling van de ar
beidsvoorwaarden, waardoor de rechtsze
kerheid in ernstige mate ontbreekt. De
bedrijfsgroep is dan ook van oordeel, dat
aan dez esituatie ten spoedigste een eind
dient te worden gemaakt en roept daarom
de ongeorganiseerde werknemers op zich
aan te sluiten bij de vakorganisaties. Het
bestuur wordt in de resolutie opgedragen
overleg met de werkgeversorganisaties
komen tot een bevredigende rechtspo
sitieregeling te komen.
Reclasseringsambtenaar
Knoop overleden
In Haarlem is op 84-jarigo leeftijd ove
leden de heer P. J. Knoop, die de eers
ambtenaar van de reclassering in oi
land is geweest (thans zijn er 275). De
heer Knoop werd in 1904 in deze functie
benoemd bij het Nederlandse genoot
schap tot reclassering. Van 1914 tot 1941
was hij adjunct-directeur van tiet Cen
traal bureau der vereniging van reclas-
seri ngsinstellingen.
114) Het spreekt vanzelf, dat men
steeds uiterst voorzichtig; moet zijn
met het uitspreken van een oordeel
over een nieuw geneesmiddel, ook al
is het preparaat na de eerste suc
cesvolle proefnemingen als een „won
dermiddel" bestempeld. Pas jaren
van systematische toepassing maakt
het de deskundigen mogelijk zich
aan een oordeel te wagen, waarna
het nog geenszins uitgesloten Is, dat
dit later zal moeten worden herroe
pen. Bij de talloos vele produkten
die van het (in het vorig artikel
besproken) raketaandrijvingsmiddel
hydrazine kunnen worden afgeleid,
bevinden zich verschillende produk
ten die met succes als geneesmid
del kunnen worden aangewend.
Maar een wonder
middel mag een
dergelijk genees
middel vlak na zijn
verschijning deson
danks niet worden
genoemd. Zo werd
met het hydrazine-
derivaat tibion kort
na de laatste we
reldoorlog gunstige
resultaten bij de bestrijding van
t.b.c. bereikt, zodat al spoedig de
loftuitingen over dit wondermiddel
door de vakpers schalden. Toch ble
ven teleurstellingen niet uit, zodat
men dit fraaie bijvoegsel moest laten
vervallen. Niet ontgoocheld, kwamen
toen de Amerikaanse onderzoekers
met een nieuw hydrazinederivaat te
gen t.b.c.. dat zij INH noemden en
tevens als wondermiddel tegen deze
ziekte kwalificeerden. Helaas, ook
aan INH bleken bezwaren te kleven,
waardoor niet die resultaten werden
bereikt, die er van verwacht werden.
De lijst met van hydrazine afge
leide geneesmiddelen is hiermee niet
uitgeput, maar toch stappen we over
op een ander werkterrein van dit
produkt. Hydrazine is nl. een sterk
reductiemiddel en daardoor in staat
vrije, en vaak ook gebonden zuurstof
tot zich te trekken. Derivaten van
hydrazine kunnen daardoor optreden
als roestwerende middelen, andere
dingsmiddelenin
aangewend als
verschil-
TOCH IS
HET ZO!
•veringsmiddel,
aters zijn zij
bruikbaar.
Een belangrijk cffec
lende derivaten is de remmende wer
king op de bacteriegroei, maar deze
groeiremmende uitwerking oefenen
sommige derivaten tevens op plan
ten uit, zodat in sommige streken
van de Verenigde Staten hydrazine-
derivaten (MH—40) over de planten
langs de wegbermen worden gespo
ten, waardoor het gras (en het on
kruid) langs de wegen minder welig
groeit en de plantsoendiensten aan
zienlijk minder vaak
dan normaal het
bermgras behoeven
weg te maaien. De
remmende werking
cfli de groei van
levende organismen
heeft de onderzoe
kers aan kankerin
stituten genoopt spe
ciale aandacht aan
hydrazineprodukten te schenken, zo
dat deze stof daar terdege in studie is
genoi
rlijk i
vergeten het nut dat een bespuiting
met hydrazine afwerpt in de aardap
pelkelder. waar de wintervoorraad
veel minder gaat uitlopen dank zij
de groeiremmende werking van het
produkt! Zo gezien, en we hebben
bij lange na niet alle thans bekende
mogelijkheden van de hydrazinederi-
vaten opgesomd, begint hydrazine
toch werkelijk op een wonderbaar
lijke stof te lijken met vele toepas
singsmogelijkheden. In ieder geval
zien de Amerikanen er wel „brood"
in, wat wel blijkt uit het feit, dat zij
enkele jaren geleden een kleine 12
miljard gulden 'hebben geïnvesteerd
in een chemische fabriek die zich toe
legt op vervaardiging van hydrazine
produkten.
O ja, wist u dat een bij een andere
opvatting over rood heeft dan wij?
Daarover een volgende keer.
mingsdienst van de landmacht, die
gevestigd is in het fort „Spoel'
Culemborg een begin gemaakt met
hun speurtocht naar het ding
gat bij Wormer.
De werkzaamheden worden geleid
door de commandant van deze dienst,
de kapitein J. Blommaert.
Er is -een speciaal voor dit doel-
coinstrueerde sonde bestemd om in 1
gat te laten zaken, teneinde een vc
lopiig onderzoek te kunnen doen ni
de samenstelling van het ding, dat
het gat moet zijn verdwenen.
De sonde weegt ongeveer 100 kilo,
van staal en heeft een tapse vorm. Deze
vorm is gekozen omdat hierdo
sonde automatisch zijn weg d(
Ziekenfondsen tegen
aparte regeling voor
ambtenaren
Het gemeenschappelijk overleg va
ziekenfondsorganisaties, G.O.Z., heeft i
een adres aan de ministerraad bezwaren
geuit tegen het voornemen om voor de
geneeskundige verzorging van de rijks
ambtenaren en hun gezinsleden een af
zonderlijke regeling te treffen als gevolg
waarvan deze verzorging niet meer via
de algemene ziekenfondsen 'zal geschie
den.
Het G.O.Z. vestigt er in zijn adres de
aandacht op dat zowel de omvang als de
kwaliteit van de medische hulp die door
bemiddeling van de algemene zieken
fondsen 'wordt verleend op hoog peil
staan en er derhalve naar zijn inzicht,
geen aanleiding is voor de ambtenaren
en afzonderlijke regeüng te treffen.
Voort merkt het G.O.Z. op dat eer
dergelijke afzonderlijke- ziekenkosten-
ken. zowel voor de overheid als voor df
lagere ambtenaren. Ook zou een derge
lijke maatregel, naar de mening van
G.O.Z., tot een verdere versplintering
het ziekenfondswezen kunnen leiden.
Ten slotte wordt er op gewezen, dat de
Sociaal-economische raad en ook de
Ziekenfondsraad zich reeds eerder tegen
ïn afzonderlijke ziektekostenregeling
Dor ambtenaren hebben uitgesproken.
In het belang van de gezondheidsver
zorging van het gehele Nederlandse volk
doet het G.O.Z. een beroep op de minis
terraad geen bres te slaan in het systeem
dat in de loop der jaren is opgebouwd
"at voorzjêt in de behoefte van een
goede gezondheidszorg voor alle Neder
landers wier inkomen niet toestaat deze
belangrijke risico's zelf te dragen.
De Italiaanse mijnwerkers van alle
politieke richtingen zijn, "met ingang
vandaag, voor drie dagen in staking
Het besluit hiertoe werd genomen na
dat de regering vergeefs had gepoogd te
bemiddelen in het geschil tussen de mijn-
recties en de vakbonden over een
•rnieuwing van de gemeenschappelijke
■beidsovere en komst.
het gat zal zoe-
drie meter lange buizen
van metaal zoals bij een boortoren
wul men met deze sonde jhet nog niet
geïdentificeerde voorwerp.' in het gat
opsporen.
Is men er op gestuit; dan zullen waar
schijnlijk de buizen vervangen worden
door non-ferropijpen, waardoor het mo
gelijk zal worden ma" te gaan of het
ding metaal bevat, (De sonde kan een
diepte-van 24 meter bereiken).
Als men eenmaal iets gevonden heeft
zal er gegraven worden. Hiervoor zal
waarsohijulijk het zekerste en goedkoop
ste systeem gekozen worden. De dienst
beschikt namelijk voor het opruimen
van bommen, die somS zeer diep kun
nen liggen, over stalen ringen met een
doorsnee van 1,80 m. De ringen worden
op het gat geplaatst, waarna de grond
weggegraven wordt, zodat' de ring van
zelf zakt. De volgende ring wordt er
dan opgezet.
Bij de dienst te Culemborg overheerst
de opvatting dat het gat ontstaan moet
zijn, door een van buiten (boven) af ko
mend voorwerp.
Het werk zal gedaan worden door
kleine elkaar steeds aflossende groepen,
omdat het werk op de instructie te Cu
lemborg gewoon doorgaat.
Bij North Brunswick in de
Amerikaanse staat New Jersey
botste vrijdag op een gladde,
natte weg een bus met studen
ten op een grote tankauto, die
onmiddellijk in lichter laaie
stond. De bus vervoerde een
veertigtal vrouwelijke studen
ten, die naar een theater waren
geweest en terugkeerden naar
het Trenton state college. Ne
gen studenten en een professor
kwamen om het leven, een
groot aantal personen liep
verwondingen op.
Koning Olav heeft zaterdagin Hal
den nabij de Zweedse grens de eerste
kokend-zwaar-water-reactor ter wereld,
die door het Noors-Nederlands kerninsti
tuut te Kjeller is ontworpen, in gebruik
gesteld.
De 23genezende bestanddelen
in de vertrouwde fles Abdijsi
roop (Akker-siroop) jagen die
gevaarlijke griephoest weg uit
uw gezin.
ABDIJSIROOP
Dr. Van Baal en mr. Van der Burg
Studieconferentie
van Arjos
(Van
ïrslaggevers)
,De wereld en wij". Dit was het thema
ii de studieconferentie die de Nationa
le Organisatie van Antirevolutionaire
Jongerenstudieclubs (Arjos) dzer dagen
in „Ons Centrum" te Driebergen heeft
gehouden. De sprekers waren dr. J. van
Baai en mr. L. J. van der Burg. respec
tievelijk over „De taak en mogelijkheden
van de Europeaan ten opzichte van Azi"
en Afrika" en „Christelijke verantwooi
delijkheid in een wereld van honger e
De taak tegenover Azië en Afrika i
duidelijk, zei dr. J. van Baal, oud-gouve]
van Nieuw-Guinea. „Er heerst daa
armoede, er heerst gebrek, men is achte
len zal dat alles alleen kunnen ovei
len door werken, door meer onder
en door betere opvoeding. Daar
hulp voor nodig en die hulp kunnen v
zover dat binn enons vermogen li
geven. De moeilijkheid is echter dat t
hulp niet altijd welkom is en niet
zekerheid bestaat dat die hulp niet
grote schade uitloopt."
Hulp wordt, zo zei dr. Van Baal, p
echt waardevol wanneer zij de voi
krijgt van contenue samenwerking, wa.
helper en geholpene als gelijken tegen-
er elkaar staan door een gemeenschap
pelijk belang verbonden. Op enigszins
reikende schaal kan deze hulp slechts
worden gegeven, wanneer het weste
oorlogsspanning terzijde zou schuiven,
Mede door de houding van Azië en
ka moet deze oorlogsinspanning echtei
opgevoerd dan verminderd wc
Daarmee staan wij midden in het dille-
i en zo lang dat niet is opgelost,
alleen maar lapmiddelen mogelijk. Zo'n
na een wilde achtervolging heeft
zich zondagmorgen vroeg de achttienja-
ige winkelbediende L. van A. uit Am
sterdam aan de hoofdstedlijke politii
overgegeven. De winkelbediende had za
terdag een auto gekocht en was daar
in de avond en nacht goede
gaan maken ofschoon hij geen rijbewijs
De jongeman had tijdens zijn tocht het
ïn en ander gedronken en was
ie er in staat zijn voertuig naar beho-
ïn te besturen. Zondagmorgen vroeg
reed hij slingerend over de Overtoom
gaf geen gehoor aan de stoptekens,
die hem door agenten van de radio-
autodienst werden gegeven. Hij gaf vol
in werd ogenblikkelijk achterna ge-
door de wagen van de R.A.D. De
bijzitter dn deze wagen loste tijdens de
achtervolging veertien schoten op d
oor hem uit razende vluchteling, d-i
ich pas gewonnen gaf, toen hij doe
drie andere wagens van de R.A.D. werd
lem gereden.
Tijdens de achtervolging had de
kelbediende negen langs de strater
parkeerd staande auto's geraakt er
schadigd. Na zijn aanhouding bdeek, dat
auto op zes plaatsen gaten in de
xsserie had, terwijl een van de ach
terbanden aan flarden was geschoten.
De jongeman is in verzekerde bewaring
gesteld.
Bordeivijk werd 75 jaar
catuur altijd zijn belangrijkste bezigheid
geweest. In 1946 schreef hij aan Victor
van Vriesland o.a.: „Ik geloof niet dat een
leven, aan de letterkunde gewijd, mij zou
kunn cnbevredigende rechtsprak-
tijk waarvan ik veel houd is voor mü
hoofdzaak". Deze opvatting viel om
streeks diezelfde tijd op tragi-komische
wijze samen met een afwijzende beschik
king van de betrokken officiële instan-
tot welke Bordewijk zich had ge-
d om schadevergoeding wegens het
verlies van o.a. zijn bibliotheek door het
bombordement van zUn huis in het Be-
zuidenhout-kwartier op 3 maart 1945. Men
oordeelde namelijk, dat Bordewijk advo
caat was en als auteur dilettant
Maar nu de rechtsgeleerde Bordewijk
jubileert is het toch de a u t e u r, van wie
de publiciteit gewaagt. De schrijver, die
nóch met zijn in 1916 onder pseudoniem
Ton Ven gepubliceerde bundel gedichten
"destoelen, nóoh ook mét zijn
drie bundels Fantastische Verte 1-
e n (1919/24) die men voor navol
ging van Ergar Allen Poé aanzdg de
aandacht trok, maar die eerst na 1930 met
Blokken, Knorrende B 6 e s-
en Bint door de literatuur werd
ontdekt. De richting van de zg. nieuwe
zakelijkheid, die toen in ons land in de
letterkunde opkwam, herkende bij Bor
dewijk een verwantschap, die overigens,
zoals Pierre H. Dubois enige jaren ge
leden in een deskundige opstel uiteen
zette (Over F. B o r d e w ij k, uitg.
Nijgh Van "Ditmar N.V., Rotterdam/
's-Gravenhage). Op de keper bezien maai
betrekkelijk is. De omstreeks vijftig
jarige auteur behoorde wat. zijn werk be
treft toen tot de jongeren en hij werd
beschouwd als een van de belangste
der de nieuw-zakelijken. Bordewijk had
zijn eigen vorm gevonden; hard, geser
reerd, van beton als het ware, met
werkelijkheid die naar het caricaturale
verwrongen leek, tot in de met zorg ge
kozen wonderlijke, maar echte persoons
namen toe: Bint, Ten Hompel, Heiligen
leven, Schattenkeinder enz.
TN 1936 verscheen Rood Paleis
waarin op de typisch Bordewijkse
manier een Amsterdams bordeel werd
beschreven, meer nachtmerrie dan prik
kellectuur, zoals Dubois het uitdrukt. De
veelgelezen roman Karakter, die op
bijna geen examen-Literatuurlijstje ont
breekt, is van 1938. Mevrouw Bordewijk
vertelt, dat de plaats van handeling van
deze roman was het advocatenkantoor
Boompjes no. ll te Rotterdam, terwijl de
Handelsschool aan het Alkemadeplein het
toneel verbeeldde van de schoolroman
B i n t. Na Karakter volgden nog Apol-
1 y o n (1940), Eiken van Dodo na
(1946), Noorderlicht (1948), H e t
Eiberschild (1949), De Doopvont
(1952)- Daar tussendoor schreef Bordewijk
korte verhalen, die tot zijn beste werk
behoren en een experimentele inslag ver
tonen zowel wat de taal zelf betreft als
vanwege de uitdrukking van het fantas
tische en bovennatuurlijke. In 1954 vc
wierf Bordewijk de P.C. Hooftprij3.
TJE REALITEIT IN Bordewijks werk
overbelicht en geeft een speling te
zien tussen het zakelijk-correcte en het
absurde. Men heeft zijn werk vergeleken
met dat van Poe, Hoffmann en misschien
meer terecht, met de schilderijen
Jeroen Bosch. Dubois spreekt van angst
en tucht als de twee sleutelbegrippen
in het werk van Bordewijk. Achter de
mannelijke structuur van Bordewijks
proza trilt een spanning, die nooit ge
héél bedwongen is en die juist de artis
tieke betekenisvan dit werk uitmaakt
Zijn proza is een strijd, een „coming to
grips" en geldt dat niet van het gehele
leven? „De mens is paar", staat in
de roman D e D o o p v o n t. En mevrouw
Bordewijk, componiste van erkende be
gaafdheid, gewaagde in haar levensschets
van een harmonisch huwelijksleven, dat
de basis heeft gevormd voor het kunnen-
sohrijven van dit aan bedwongen span
ningen zo rijke levensoeuvre van de nu
75-jarige, naar wie dezer dagen de ge
dachten van velen met respect en ge
negenheid uitgaan.
C. Rijnsdorp
lapmiddel zou kunnen zijn deze techni
sche hulpverlening te binden aan de af
sluiting van bepaalde handelsverdragen,
aldus dr. Van Baal.
Gebrek aan geloof
Mr. Van den Burg merkte op dat er in
grote delen van de door honger en ge
brek geteisterde wereld niet alleen een
gebrek aan materiële hulpmiddelen en
kennis bestaat, maar ook een gebrek aan
positieve, op de ontplooiing van het in-
dividuële leven en van het gemeenschaps
leven gerichte ethiek. Veelal hangt dit
samen met een gebrek aan mens- en we-
reldverlossend geloof.
Wegens waarlangs de christenheid kan
en moet komen tot vervulling van haar
opdracht tegenover de wereld van hon
ger en gebrek zijn de kerkelijke weg, de
sociaal-economische weg, andere parti
culiere wegen en de politieke weg.
Maatstaf voor het aanvatten van een
bepaalde activiteit (bijv. bestrijding van
het analfabetisme) door zending of mis
sie, is dat deze activiteit als eigen werk
van zending niet of nauwelijks kan wor
den gemist voor het verstaanbaar maken
van het Evangelie in het betrokken ge-
De ondernemers van de vrije wereld
zullen tot nauwe samenwerking met el
kaar en met hun regeringen moeten ko
men. Dit is nodig om de risico's voor de
ondernemers, die in minder ontwikkelde
gebieden aan de slag zouden willen gaan,
binnen redelijke grenzen te houden. Een
„code van internationale investeringen"
is aan te bevelen. Voorts is een streven
naar samenwerking in christelijke geest
van de zijde der werkgevers noodzake
lijk, mede omdat anders de reeds be
staande samenwerking van de werkne
mers (I.C.V.) moeilijk tot enig positief
resultaat kan voeren.
Er zijn ook andere particuliere wegen,
zoals wetenschappelijke contacten en
hulpacties als die van de Nederlandse
Organisatie voor Internationale Bijstand
(NOVIB). Wij mogen ons niet uitsluitend
richten op steun aan het zendingswerk.
Onze steun aan de Novib is onontbeerlijk,
aldus mr. Van der Burg.
Hulpverlening aan achtergeblueven ge
bieden langs politieke weg moet zoveel
mogelijk plaats hebben in het kader van
~Ter. Naties, omdat zij moert worden
uitgeheven boven de politieke machts
strijd die de wereld verdeeld houdt. Aan
te bevelen ds, ook de bilaterale hulp geza
menlijk >te verlenen, zoals ook in het raam
Euromarkt gebeurt. De regeringen
zullen voots ruim baan moeten maken
oor allerlei particuliere steunverlening,
sd mr. Van der Bug.
Zowel dr. Van Baal als mr. Van der
Burg lichtten tijdens de studieconferentie
in druk verschenen referaat toe. De
■ssie nam vele uren in beslag.
Vervolg van pagina 1
Of het gebied, dat onderzocht werd, van
economisch exploitabele waarde is, moet
betwijfeld worden. Er was, op grond van
speurwerk van twintig jaar geleden, naar
goud gezocht, doch al het minitieuze werk
en spijt was er niets gevonden. Uranium
- een andere hoop, welke men koesterde
- was evenmin ontdekt.
Over de kosten van de expeditie kon
dr. Brongersma niets meedelen, terwijl de
voorzitter van de Stichting, pof. Lam, op
dit punt eveneens volledig faalde. De aan
vankelijke begroting had een eindbedrag
van 1,1 miljoen gulden, met inbegrip van
de verleende steun in natura (voorname
lijk dienstverlening) Hiervan had de re
gering een fonds perdu 330.000 gulden
beschikbaar gesteld en nog eens honderd
duizend gulden, die voor het eind van hert
jaar door het Koninklijk Nederlands Aard
rijkskundig Genootschap en de reub-Mij
moeten worden teruggestort. Van de zijde
van het bedrijfsleven en van particulieren
werd een kleine 400.000 gulden bijeenge
bracht, terwijl de heer Verolime zich voor
tweehonderdduizend gulden garant heeft
gesteld.
Pof. Lam merkte in dit verband op. dat
het theoretisch misschien aanvechtbaar is,
dat de expeditie, ondanks het bestaande
tekort, och werd opgezet, doch overwegin-
praktische aad waren doorslag
gevend geweest. „We konden niet meer te
rug", aldus de voorzitter van de Stichting.
„Onze voorbereidingen waren zo ver ge-
voderd en verschillende afspaken zo defi
nitief gemaakt, dat we wel verplicht wa-
en weg te gaan
Het contact met de inheemse bevol
king, aldus nog steeds de heer Brongers
ma, die noch overste Venema, noch dr.
Bax aan het woord liet, was van zeer aan
gename aard. Het door mannen uit de
Sibielvallei uitgevoerde werk werd per
dag met twee doosjes lucifers beloond. Een
ononderbroken arbeidsperiode van zeven
entwintig dagen leverde bovendien een
kleine bijl op en één van vijfendertig da
rn een grote bijl.
Met de bijl kwamen we ook meteen bij
vrouw, die met dit voorwerp gekocht
wordt, doch de algemeen leider der expe
ditie ontkende, dat het ter beschikking
stellen van een groot aantal bijlen een in
flatie in de huwelijkskoopsom bewerkstel
ligd had. Wel beweerde hij, dat de stam
men was wijs gemaakt, dat gouverneur
dr. p. j. Platteel vier vrouwen had, daar
het prestige van de hoogste bestuurder in
Nieuw-Guinea andes te zeer gedaald zou
Extra-dividend
American Enka
American Enka heeft behalve het re
gelmatig kwartaaldividend van $0.35 een
extra-dividend van $0.75 per aandeel
gedeclareerd, beide betaalbaar 18 de
cember aan op 4 december ingeschreven
aandeelhouders. Het totale dividend
komt hierdoor op $1.80 tegen $0.25 over
""3. Het netto-inkomen over de eerste
- weken van 1959 is 3,99 per aandeel
tegen 0,11 een jaar tevoren.
