Jlicumc r()c (iToiuant
PLESMAN-BEELD
ONTHULD
Eisenhower breekt
staking in de
de
havens
Loenik fotografeert
achterzijde niet
Vlak bij
hoofdkantoor van K.L.M.
Alles sprak bij
NATIONALE VEILIGHEID BEDREIGD
Afkoelingsperiode vrii
tachtig dagen
van
durf
en
hem
kracht55
MOSKOU EN PEKING ZIJN
HET NIET EENS
dreigende taal van
jremier Grotewohl
Baby-tij drace
in Amerika
Twee jongens omzeilen douane
op tocht naar Londen
WOENSDAG 7 OKTOBER 1959
BUREAUS Sleenslraai 37
Directie Redactie, Abonnementen- eD
Advertentie-afdeling Tel 31441
ABONNEMENTEN' f 7.50 per kwartaal;
f 2.55 per maand; f 0.59 per week
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f 0.1 H per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936
Veertigste jaargang no. 11686
Or. E. DIEM ER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantuastfcfi Is gfoebleuen
mgn ficrt In tcgfyenspoet"
BIECHT nodig
Zie pagina 2
PROCES van Neurenberg
Zie pagina 6
Over de WADDEN
Prins Bertïl van Zweden heeft
teren de D.A.F. in Eindho-
i bezocht; directeur Huub
i Doorne toonde hem het ïn-
I terieur van de D.A.F.-'perso
nenauto. De Prins hield gister-
li avond ook een rede aan een
j diner t g-v. de opening van de
Zweedse tentoonstelling Idee
n Resultaat in Rotterdam.
^RESIDENT EISENHOWER heeft ingegrepen in de havenstaking die
1 het werk in de oostelijke en zuidoostelijke havens der Verenigde
jtaten heeft lamgelegd. Hij heeft gebruik gemaakt van zijn bevoegdheid
lm een beroep te doen op de Taft-Hartley wet. De President heeft deze
lergaande stap gemotiveerd door te verklaren dat de staking de natio-
jale economie en veiligheid in gevaar brengt. Met de wet in de hand kan
Eisenhower gelasten, dat de arbeiders voor tenminste 80 dagen weer aan
let werk moeten gaan. Het ziet er naar uit, dat de havenarbeiders aan
St bevel van de regering gehoor zullen geven.
,Vanuit zijn vakantieverblijf heeft
Resident Eisenhower zich op de
laft-Hartley wet beroepen. De sta
ing is sinds enkele dagen volledig,
jet aantal vrachtschepen dat in de
van de Atlantische Oceaan
de Golf van Mexico ligt, is giste-
l gestegen tot 200. Passagiers en
jantoorbeambten lossen de passa-
iersschepen.
havenstaking heeft volgens presi-
Eisenhower ook invloed op de
)m voedsel en andere aan bederf
lerhevige produkten voor de dichtbe-
jlkte Amerikaanse kustgebieden,
oor Eisenhower ingestelde, drie
j Na Britse verkiezingen
Westelijk overleg
in
Washing!
on
De Britse premier en de Franse presi-
zullen na de verkiezingen in Enge-
waarschynlijk worden uitgenodigd,
gemeenschappelijk overleg over de
tie-Berljjn en over het ontwape-
ngsvraagstuk naar Washington te ko-
schrijft de New York Times van-
ag.
Vlen kan wel aannemen dat de Ver-
ligde Staten na de besprekingen tus-
Eisenhower en Chroesjtsjef hun bui-
nlandse politiek onder de loep zijn
n nemen, aldus het blad, maar het
nog lang duren voordat deze studie
iltooid is, de resultaten ervan met de
mdgenoten zijn besproken en de uit
gedachtenwisseling voortvloeiende
lors.tellen aan de Sowjetunie zijn voor
als basis voor onderhandelingen.
leden tellende, commissie van onderzoek
zal hem tegen zaterdag rapporteren over
hun bevindingen. Na ontvangst van dii
rapport kan Eisenhower het ministerie
van justitie verzoeken, de arbeiders door
een gerechtelijk bevel voorlopig weer
naar het werk te sturen. De periode van
80 dagen verplichte arbeid wordt als een
„afkoelingstermijn" beschouwd.
In New York heeft een zegsman van
de vakbond van havenarbeiders ver
klaard dat de bond de regering altijd ge
hoorzaamt.
Staalstak
cmg
President Eisenhower heeft geen maat
regelen getroffen voor de staking in de
Amerikaanse staalbedrijven, die thans 84
dagen oud is. Wel verklaarde de presi
dent dat, gezien de algemene omvang
van de staking, het geschil tussen werk
gever en werknemer meer en meer een
krachtmeting wordt met liet Amerikaan
se volk als grootste verliezer.
Nadat de besprekingen tussen staal-
magnaten en vakbondsleiders voor de zo
veelste maal zijn vastgelopen, hebben de
leiders van de arbeiders in de staalbe
drijven verklaard dat de aanbiedingen
van de werkgevers armzalig en misera
bel zijn.
Voor Chessman
geen uitstel
Aan Caryl Chessman, de misdadiger-
schrijver, die elf jaar geleden wegens
ontvoering en het toebrengen van licha
melijk letsel is veroordeeld tot de dood
in de gaskamer van de gevangenis te St,
Quentin, is door rechter Eijwin J. Owens
van het Opperste Gerechtshof te San
José een nieuw uitstel van executie ge
weigerd.
(Van een onzer verslaggevers)
ALBERT ROBERT PLESMAN, de oudste kleinzoon van de grondlegger
der K.L.M., heeft vanmorgen vlak bij het hoofdkantoor van Neder
lands nationale luchtvaartmaatschappij, het monument van Mari Andries-
sen onthuld, opgericht ter herinnering aan wijlen dr. Albert Plesman. Een
plechtigheid, die werd bijgewoond door vele autoriteiten o.a. uit de lucht
vaartwereld, die even na de onthulling twee vliegtuigen zagen overvliegen,
de K.L.M. in de afgelopen veertig
de juist uit Amerika aangekomen
symboliserend de enorme vlucht va
jaar: de oude Fokker F. Vila en
Lockheed Electra.
Bij de onthulling waren o.a. aan
wezig mevrouw S. Plesmanvan Eijk.
haar zoon Albert Plesman jr., haar
dochter mevrouw SmithuysenPles-
kleinkinderen, verschei
dene autoriteiten van rijk, provincie
gemeente, van burgerlijke en mi
litaire luchtvaartinstanties en oud-
El.L.M.-vliegers.
irt over elf stelden de
M. H. Dam-
ité Nationaa
BAAN NIET VOLGENS BEREKENING
D
E RUSSISCHE MAANRAKET Loenik-3 moet gistermiddag de achter
zijde van de maan zijn gepasseerd, doch vermoedelijk volgt zij niet
geheel de berekende baan. De grote radiotelescoop in de Engelse plaats
Jodrell Bank verloor gistermiddag namelijk maar vier minuten het con-
tact met de Loenik. Wanneer de raket werkelijk achter het „breedste"
deel van de maanw as gekomen, zouden de signalen minstens gedurende
een uur weggevallen moeten zijn.
dr. A. Pies
ud-dirt
eur-generaal va>n de P.T.T.
an de K.N.V.v. L. en de 16-jarige Albe:
üobert, zich bij het monument op. E
ïeer Damme schetste in een rede de to
;ta.ndkomi.ng van het comité, waartoe
>p 8 januari 1954, ruim een week na h<
iverlijden van dr. Plesman op oude-
aarsdag 1953, de eerste stappen werden
ondernomen door de toenmalige burg.'-
ter van Den Haag mr, F. M. A
Schokkimg. De heer Damme betuigde zijnj
dank aan de vele duizenden die finan-
:iële steun hebben verleend voor de op-
•ichting van het monument. Ook hiertpi.i
rad duidelijk aan de dag dat in
lagen van de bevolking de behoefte
:rd gevoeld om Plesman, die allen ken-
n als de bouwer van onze luchtvaart-
latschappij, de in ons land uitzonder
lijke hulde te "brengen die aan de op-
•ïchtin.g van een monument ten grond-
ila.g ligt.
„Wij allen, die Plesman in dit uur in
mze herinnering zien herleven, wij den
ven aan zijn hele verschijning, die iii
houding, gebaar en in .v wat overi-
een mens typeert,zijn wezen tot
Verklaring minister Herter
TIJDENS het bezoek van Chroesjt
sjef aan Peking zijn bepaalde
belangwekkende geschillen tussen
J^R MOET een einde komen aan
de viermogendhedenstatus voor
erlijn. Oost-Duitsland zal er des-
)ods niet voor terugdeinzen mid-
;len te gebruiken om dit doel te
:reiken. De Oostduitse premier
rotewohi dreigde hier gisteravond
ee op een massabijeenkomst in
irlijn ter viering van de tiende
irj aardag der Duitse democra-
sche republiek.
Hij verzachtte echter zijn woorden
or erop te laten volgen dat het Oost-
itse bewind bereid is stappen te doen
)t meer internationaal begrip te ko-
De belangrijkste taak zou nu zijn
volg te geven aan de historische vre-
soproep van de Sowjetunie.
De geallieerde troepen moeten echter
West-Berlijn worden teruggetrokken,
erkte hij later in zijn toespraak weer
op. Grotewohl herinnerde eraan, dal
Eisenhower zelf heeft gezegd dat de toe
stand in Berlijn abnormaal is. Daaropi
zou volgens hem aanvaarding van hel
Sowjetvoorstel, van West-Berlijn een
vrije gedemihtairiseerde stad te maken,
nog steeds de beste oplossing zijn.
Chroesjtsjef en president Worosjiiof
hebben Oost-Duitsland geprezen als ee
onverwoestbaar bolwérk van de Duits
vooruitstrevende krachten tegen de wc
detopkomst van het Westduitse militai
Relletjes
0 Vijf Westberlijnse i
gisteren gewond geraakt bij ongeregeld
heden, toen Oostduitsers de nieuwe vlag
van de republiek op spoorwegstations
van West-Berlijn hadden geplant.
0 De Westduitse regering heeft giste
ren een speciale verklaring gepubliceerd,
waaruit blijkt dat in de afgelopen tien
jaar drie miljoen Oostduitsers naar hel
Westen zijn gevlucht.
Rusland en Rood-China naar voren
gekomen, heeft de Amerikaanse mi
nister var. buitenlandse zaken gis
teravond verklaard.
Het grootste verschilpunt is wel de
methode, waarop de internationale ge
schillen moeten worden geregeld. De
communistische regering voelt er niet
voor, zoals Chroesjtsjef heeft bepleit,
geen enkel geschil meer door middel
van geweld op te lossen.
Minister Herter wees er verder ove
rigens op dat Rusland, wanneer het de
leider van de communistische wereld
wenst te zijn, in. zekere mate verant
woordelijk kan worden gesteld voor de
acties van andere communistische lan
den, zoals van Rood-Cluna tegen Formo
sa, Korea en Laos. De Amerikaanse
minister verwachtte dan ook niet dat
de spanningen tussen de Verenigde Sta
ten en Rood-China zullen verminderen.
Wat de besprekingen tussen Eisenho
wer en Chroesjtsjef betreft wilde minis
ter Herter optimistisch blijven. Het ge
sprek heeft immers de spanning rond
om Berlijn verminderd en een einde
gemaakt aan de sfeer van bedreiging.
Hoewel de ontwapeningskwestie slechts
in zeer algemene termen ter sprake was
gekomen, zo deelde Herter mee, had
Chroesjtsjef blijk gegeven van een zeke
re werkelijke oprechtheid.
Ten slotte bevestigde Herter, dat
Amerika nog steeds op het standpunt
staat, dat de westelijke troepen tot de
hereniging van Duitsland in West-Ber-
lijn blijven. Hij ontkende, dai op Camp
David een plan voor de oplossing van
de Berlijnse kwestie was opgesteld.
In de gisteren gehouden voltal
lige vergadering van de Raad
van State in de Residentie zijn
de nieuwbenoemde leden mr.
J. M. Kan (rechts) en de heer
MRupperi (links) geïnstalleerd.
OVERSTROMINGEN
IN NOORWEGEN
Twee vrouwen hebben in het district
Troms Noord-Noorwegen het lever
verloren, toen gistermiddag een aard
verschuiving de boerderij waarin zi
woonden vernielde. Dit is het ergste on
geluk dat gebeurde als gevolg van dc
enorme regenval in het noordelijk deel
van het land. Op verschillende plaatsen
hebben zich overstromingen en aardver
schuivingen voorgedaan. Vanmorgen re
gende het nog steeds.
uitdrukking bracht. Alles sprak hij hem
van durf en kracht. Alles sprak bij hei
vastberadenheid en doorzettingsvermi
gen, maar dat alles toch gepaard aa
een blik omhoog, zowel geestelijk als
daadwerkelijk."
Nadat een hoornblazer van de Ko
ninklijke marine het-signaal „geef acht"
had doen weerklinkenonthulde Alber:
Robert Plesman het standbeeld van zijn
grootvader en zong het K.L.M.-mannen-
koor gezang 300a (Wat de toekomst bren-
Daarna legden Robert Albert Plesman
en de heer Albert Plesman jr., hoofd
vertegenwoordiger van de K.L.M. in
Italië, een krans van de familie aan de
voet van het monument, de heer Damme
legde een krans namens het comité.
De
Man met visie
--president prof. dr.
dat de
ïaliteit i
Plesm
K.L.M. zich zo vroeg en met die ver
bazingwekkende vaart tot haar hoge
vlucht kon verheffen, dat zij zich ont
plooide van wat aanvankelijk misschien
niet meer dan een aantrekkelijk en wat
ment kon lijken tot
;e nationale economie
in de wereld, dót is
ruitziendheid en aan
zijn zeldzaam doorzettingsvermogen te
danken. Dat is ook wat de hulde recht
vaardigt, die wij op deze dag willen
brengen aan de nagedachtenis van zijn
persoon. Vooruitzien en doorzettingsver
mogen alleen zijn echter niet voldoende
om het resultaat van Plesmans werk 5te
verklaren, zo zei de minister-president
verder. Prof. De Quay zei te geloven dat
ir. de diepste grond in „visie" het wer
kelijke antwoord is gelegen. Want wat
i', een visie anders dan een geloof, een
geloof, dat de kracht geeft, tegen al te
grote nuchterheid en misschien zelfs
tegen al te consequent doorgevoerde re
delijkheid in, bergen te verzetten. Een
visie die, hoewel primair gericht op de
luchtvaart zelf, toch daarbo\ren uitging
en zich mede richtte op betere verhou
dingen in de menselijke samenleving m
deze wereld. In dit beeld past ook, al
dus prof. De Quay, de figuur van Ples
man als grote strijder voor de vrijheid
van de luchtvaart in het wereldverkeer
De minister-president legde vervol
gens namens de regering een krans aan
de voet van het
Hagenaar
De burgemeester van Den Haag, mr
H. A. M. T. Kolfschoten schonk in zijn
zijn, toespraak bij het aanvaarden namen=
emeente van het standbeeld, aandacht
Plesman als Hagenaar,
r is tijdens zijn leven al gezegd dat
en man was die graag in paradoxen
sprak en die paradoxeal handelde, aldus
de burgemeester. In feite was zijn leven
een paradox. Want terwijl Plesman
de wereld zijn werkterrein maakte,
heeft hij vrijwel zijn hele leven gewoond
;n geleefd op enkel virkante kilometers
grondgebied 'binnen de Haagse stads-
En toen deze. Hagenaar, die in een der
■aadsstukken betreffende dit monument
:en der meest vooraanstaande burgers
'an Den Haag genoemd wordt, op die
Iroeve oudjaardsdag van 1953 was gestor
ven, hebben wij hem naar zijn graf bege
leid op de algemene begraafplaats, op
steenworp afstands van de plaats
wij ons thans bevinden. .Thans met
het plaatsen van zijn standbeeld op deze
plek, in welke omgeving Plesman als
jongen heeft gespeeld en als man gewerkt,
n wij de paradox van zijn leven vol
tooid zien. Hier immers, over het land
schap van zijn herinnering omhoogziend
laar de vogels, die hij zag als kind en
lie het teken zou worden van zijn le
venswerk, houdt hij tevens vast aan de
grond, die hem zijn leven lang is lief
geweest
Burgemeester Kolfschoten legde ver-
lgens een krans namens het gemeente
bestuur. De president-commissaris van de
K.L.M., dr. ir. F. Q. den Hollander, hield
olgens een korte rede en legde daar-
Zie vervolg op pag. '7.
De Russen reppen hierover echter met
geen woord. Vanmorgen meldde het pers
bureau Tass dat de Loenik vanmiddag
tussen 3 en 4 uur Nederlandse tijd ge
gevens naar de aarde zou zenden over
de achterkant van de maan. De bewering
van een Russische geleerde dat van de
aohterzijde van de planeet foto's zijn ge
maakt, sprak het persbureau echter tegen.
Volgens Tass zal de Loenik-3 na
om de maan te hebben beschreven in het_
gebied van de aarde terugkeren en wel
licht voor onbepaalde tijd om dit hemel
lichaam blijven draaien. Het zal een zeei
langgerekte baan worden, waarvan de
kortste afstand tot de aarde 2.000 km
de langste afstand 400.000 km zal be-
Intussen hebben de Russen bekend ge
maakt dat zij speciale methoden hebben
gevonden
tuigen te berekenen en te controleren In
de toekomst zouden zij wellicht derge
lijke ruimtestations om Mars en Venus
zenden. Met behulp van deze stations
zou men de ..kanalen" op Mars kunnen
onderzoeken en nagaan of er planti
leven op deze planeet voorkomt. Wat
Venus betreft 2
1 de wolkenbanken
De slobkous is teruggekeerd,
maar niet als het „kledingstuk"
voor heren uit de oude doos,
maar als kwiek gesneden onder-
deel van de damesgarderobe-
Deze oude bekende, vervaardigd
van echt luipaardvel en extra
gevoerd, is te zien op een mode
show in Londen.
In vierentwintig Amerikaanse
steden is vannacht een ongekende
race tegen het horloge gehouden.
Twee dozijn babies zullen de ge
lukkige winnaars kunnen zijn.
In deze vierentwintig steden zijn
namelijk KLM-kantoren gevestigd.
Voor het eerste kind, dat in ieder
der steden precies na de twaalfde
klokslag het eerst ter wereld komt,
ligt een KLM-aandeel van vijfen
twintig dollar klaar. Vele honder
den ouderparen zitten nu reeds in
spanning of hun toekomstige spruit
money-earning capacity" zal be
zitten en meteen bij het eerste
kreetje reeds de grondslag voor
een fortuin zal leggen.
De K.L.M. zal deze prijswinnaar-
tjes verheffen tot leden van de wel
zeer exclusieve „KLM-veertïgste-
verjaardags-ooievaarsclub". Deze
club heeft uiteraard nog beloften
voor de toekomst in petto.
Het middernachtelijk uur van 6
op 7 oktober is gekozen in verband
met de veertigste verjaardag van
onze nationale luchtvaartmaat
schappij.
'TWEE Duitse jongens zijn, zonder
•*- dat haven- oj douane-autori
teiten hen enig beletsel in de weg
hebben gelegd, van Duitsland naar
hartje Londen gevaren. In Düssel-
dorp, in de jachtclub, was het plan
geboren. Er werd direct een wed
denschap aan verbonden.1
De 21-jarige Franz Huntgebruth en de
24-jarige Erich Wildforster zouden met
een klein motorbootje de Rijn afzakken,
de oversteek wagen en zonder door
douane te worden opgemerkt, in Lon-
In motorbootje
Noordzee over
nopgi
:rkt
zij de Rijn af,
ten koers naar Ostende, staken
naar Dover om, na de kust van Kent
te hebben gerond, de Theems op te
varen. Dwars door het drukke scheep
vaartverkeer stuurden zij hun note-
dopje de Lugeise hooidstad Dinnen
Even na middernacht slopen zij aan wal
vlak naast het geb<
Scotland Yard.
Daarna verliet het geluk hen. Op de
Theems werd hun bootje aangehouden
door de Britse rivierpolitie. De jongens,
die geen woord Engels spreken, vverde
naar een politiebureau opgebracht. He
duurde enige uren voordat de Britte'
geloofden, dat het alleen maar een -
geslaagde weddenschap was.
Uiteindelijk werd alles vergeven en vei
geten. Na een uitgebreide, lunch op ha
politiebureau mochten de ondernemer
de Duitsers hun boot voor de terugrei
weer opzoeken, onder de belofte, der-1 ïviaaó'rca
gelijke grappen niet meer uit te halen. I Lissabon
kunnen onderzoeken, die het oppervlak
van dit hemellichaam aan het gezicht
onttrekken.
In een rede voor de Algemene Verga
dering van de V.N heeft de Russische
onderminister Koeznetsof gisteren gezegd
dat Rusland voorstander is van het beleg
gen van een internationale wetenschap
pelijke conferentie over de ruimtevaart
onder auspiciën van de V.N
MOTIE TEGEN DE
GAULLE GEEN
SCHIJN VAN KANS
Op de openingsdag van de herfstzit-
ting der Franse Nationale Vergadering,
heeft gisteren een aantal afgevaardig
den, onder leiding van Le Pen (conser
vatief) en Lagaillarde (onafhankelijk),
pogingen gedaan om een motie van af
keuring jegens De Gauilles politiek van
zelfbeschikking voor de Algerijnen in te
dienen. Dit mislukte echter doordat de
indieners zelfs niet in staat waren de
helft van het benodigde aantal (een
tiende gedeelte) der parlementsleden ach
ter zich te krijgen.
Geen der leden van de minderheid in
de conservatieve partij, die meent dat
De Gaulle met zijn aanbod tot het ver
lenen van zelfbeschikking aan de Alge
rijnen te ver is gegaan of zelfs in strijd
met de grondwet heeft gehandeld, was
bereid om officieel als tegenstander van
de President te worden geboekstaafd.
Mr. Luns belooft een
ernstig onderzoek naar
ramp Frans-Elza
De minister van buitenlandse zaken,
mr. J. M. A- H. Luns, heeft zijn medewer
king toegezegd aan het instellen van een
zorgvuldig onderzoek naar de oorzaak
van de ramp met het Belgische vissers
vaartuig O. 246 Frans-Elza, dat op de
Noordzee in aanvaring is gekomen mét
de Karei Doorman. Bij dit ongeluk ver
loren vijf Belgische vissers het leven. Een
woordvoerder van het Belgische ministe
rie van buitenlandse zaken heeft mede
gedeeld, dat deze aanvaring is besproken
tussen minister Wigny en mr. Luns tijdens
hun verblijf in New York.
Dr. Banki terug
in Roermond
Dr. O. Banki, zenuwarts te Roermond,
en zijn secretaresse mejuffrouw M. Hel-
nen, zijn gisteravond in Roermond terug
gekeerd. Zij zijn teruggekomen op hun
mkciyke besluit om in de oostzone
Berlijn te blijven.
een bezoek, dat mevrouw Bónki in
gezelschap van de Maastrichtse zenuw
arts dr. P. Mesker in Fürstenwalde heb
ben afgelegd, is dr. Bónki gistermiddag
teruggegaan naar West-Berlijn, van-
het gezelschap is doorgereisd per
vliegituig naar Düsseldorf en later naar
Roermond. Mej. Heinen vertrok enige tijd
later ook naar Nederland.
Dr. Bónki heeft besloten zijn praktijk
Rustig
weer
oosten van het land plaatselijk
nachtvorst. Droog weer met in
het zuidwesten tijdelijk bewol
king. Dezelfde of iets lagere
temperaturen. Zwakke wind.
(Opgemaakt om 11.15 uur.)
ZON EN MAAN
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Lupcemb
Grenuble
Ajaccio
