w
klimmers keerden in het bivak terug
EVfET OVERSTE V
NAAR NIEUW-GUI
STERRENGEBERGTE
TAPIJTKEVER
LUST NIET ALLES!
ethergolverT
Uw Kunstgebit
Pullovers
Peek&Cloppenburg
Prins Bertil opende
Zweedse vormgeving
£eithen
De tapijtkever is geen nieuweling voor
ons land. Hij is in verschillende delen
van Nederland al eens eerder gesigna
leerd (en braaf vervelend geweest)! Ook
is het niet waar, dat hij ,maar beslist
alles lust en aanvreet. Zo is bijvoorbeeld
TRETFORD tapijt absoluut niet in trek
bij hem. Tretford bevat namelijk een
chemisch preparaat (van de wereldver
maarde Geigi fabrieken te Bazel) dat
wondermooie en duurzame vloer
bedekking gegarandeerd keverbestendig
maakt. Niet voor 1 jaar en niet voor 2
jaar. maar voor de gehele lange levens
duur van Tretford! Een heel verantwoor
de koop dus, voor nu en voor altijd, want
weet hoe vaak we nog eens voor
e lange zomers zullen moeten boe
ten met een tegenbezoek van die beslist
niet welkome tapijtkever. Alle inlichtin-
jver Tretford tapijt bij Uw zaak voor
woninginrichting.
HET was maandagmiddag, toen het bericht uit het Juliana-
bivak doorkwam dat de vijf klimmers Escher, Verstappen,
Tissing, De Wijn en Terlaag terug waren in het bivak na een
geslaagde tocht naar de top van de Juliana. Brongersma en ik
stonden juist in het magazijn, waar we ons onledig hielden met
het aansmeren van overtollige voorraden aan een tweetal plaatse
lijke liefhebbers, de zendelingen Greenfield en Heiblom en ik was
met overtuiging de kwaliteit van boerekool met worst aan het
aanprijzen, toen de kleine Warman zijn hoofd tussen de gammele
deur wrong en met een rood gezicht riep: „Ze zijn er!" De onwel
luidende klanken die uit het mariniersbivak, honderd meter ver
der, opstegen, waren veelzeggend genoeg om de vraag wie daar
zouden zijn overbodig te maken.
ste hijgend de heuvel op,
dlostation in het mariniersbivak, zodat
ik me genoodzaakt zag hem halverwe
ge wat af te remmen. Overigens een
dagelijks weerkerende taak, want hij
tracht altijd een snelle pas erin te
zetten, wat hem nooit goed bekomt,
maar hij kan het niet laten!
Koster was nog steeds aan het
seinen en liet zich door onze vragen
niet storen. Tenslotte kon ik het
papier onder zijn hand vandaan
grissen en lezen, dat op 9 september,
's morgens om kwart voor twaalf, de
hele groep van vijf man op de
besneeuwde top had gestaan, in
sneeuwbuien en mist,
hoogte 4650 meter was.
Zowel de klimmers als de drager
verkeerden in goede welstand
sterk gezwollen zijri-
Omlaag getuimeld
En drie dagen voor de eigenlijke be
klimming moest plaatsvinden was De
Wijn op een verkenning naar 4200 me
ter voor het vinden van een goede bi
vakplaats, éen stuk naar beneden ge--
tvimntd, toen hii in wat natte- sneeuw
uitgleed, tot grote ontzetting van Tis-
Wereldkundig
,,Sein maar dat we morgenvroeg be
ginnen met het helikoptertransport en
dat we hopen alles in één of twee da
gen naar Sibil te kunnen afvoeren",
zei ik tegen Koster: ,.Heb je verder
nog verbinding met Marine Holland)
nog wordt bekend gemaakt".
„Gelukkig konden we twee dagen
niet verder vanwege zware regen, zo
dat mijn kapotte en gezwollen knie
tot rust kon komen. Maar verdere
dat de moeilijkheden waren er eigenlijk niet",
grijnsde De Wijn, die overigens nog
steeds een zwachtel, om zijn knie had.
„Nou is het natuurlijk maar hoe je
het bekijkt", zei Verstappen, „want De
Wijn moest met Escher in één tentje
slapen en Escher snoept rauwe knof-
Ontzettend hinderlijk", zei De Wijn,
„ik probeerde met mijn kop buiten het
zeil te gaan slapen, wat óók al weer
Ze piepen de jongen
In het Voorjaar schreef de VPRO
;n prijsvraag uit voor jongeren voor
het maken van een klankbeeldje op
de band, iets geheel naar eigen keu
ze, onder het motto „Zo de ouden zon
gen,. piepen de jongen".
Er is fiks gepiept door de jongen,
want er kwamen 35 inzendingen bin
nen, en de beste komen uit de leef
tijdsgroep van 17-23 jaar. Opvallend
is. zo deelt de VPRO ons mee, dat
de inzendingen technisch heel goed
verzorgd zijn. Acht klankbeelden ko
men in aanmerkin; voor een onder
scheiding.
In het VPRO-programraa „Rijp en
groen" dat morgenavond om 7.30 uur
begint, wordt de beste produktie uit
gezonden De prijswinnaar krijgt dan
meteen de uitgeloofde bandrecorder,
die wordt aangeboden door dr. K. van
Dijk. voorzitter van de VPRO-jeugd-
commissie. Ook de auteurs van de in
zendingen, die „2 en 3" werden, zijn
hierbij aanwezig. Hun produkties wor
den resp. op de woensdagen 14 en
21 oktober uitgezonden.
Op 28 oktober volgt nog een beschou
wing over de overige inzendingen,
waaruit kleine stukjes ten gehore wor
den gebracht.
Rijk de Gooyer wil
filmacteur worden
Het is een publiek geheim, dat Rijk
de Gooyer zich bij de Nederlandse ra
dio en televisie niet zo happy voelt.
Doordat hij bij de radio is begonnen
met dwaze rollen in amusementspro
gramma's is hij eigenlijk nooit voor
serieus werk gevraagd, men achtte dat
nu eenmaal niet zijn genre,
Een paar maal optreden voor de ca
mera's heeft hem weinig succes ge
bracht. Ook hier was het het dolste
van het dwaze in niet zo best geslaag
de programma's.. kortom, Rijk de
Gooyer vond dat hij niet aan zijn trek
kwam en zijn talent niet kon ontplooi-
Nu gooit hij het over een andere
boeg. Hij wil filmacteur worden.
Daarvoor moet je bepaald niet in
Nederland zijn en dus gaat hij het
proberen in Berlijn bij de UFA.
Hij zal daar een degelijke opleiding
krijgen en die moeit worden betaald.
Het ministerie van onderwijs, kun
sten en wetenschappen heeft hem
daarvoor een beurs gegeven. Voor
lopig zal Rijk de Gooyer dus niet
meer voor de Nederlandse radio of
televisie optreden.
■Sliii
ËisssSOSS&SSSSk
Commentaar:
Ochtendblad
Luisterend Nederland heeft gister
ochtend voor het eerst zijn NCRV-
ochtendblad van de Radiokrant
„Vandaag" bij het ontbijt gehad.
Dank zij deze eerste ochtendeditie
konden we met zijn allen de jarige
heer Tilanus, die juist had gehoopt,
dat niemand hem op zijn feestdag
zou snappen, gaan gelukwensen
maar dit onzichtbare bezoek van
heel velen zal hem toch wel hebben
De ochtendkrant startte met ple
zierig nieuws: grote collectes voor
de protestantse kerkbouw en nieuws
over de Russische maanraket die
zondag werd gelanceerd.
Voor het eerst ging ook het Radio
baken voor weggebruikers de lucht
in en zo was het een gezellig begin
van de dag.
Voor de redactie van de ochtend
krant (en voor de technici!) is het
een heel stuk extra werk, want eer
het vlotte programma bij ons in de
huiskamer komt, is er achter de
schermen al een heel stuk arbeid
gedaan.
Rondom het Woord
De theologische Aetherleergang, wel
ke de NCRV op maandagochtend uit
zendt. geniet stijgende belangstelling
onder de theologen. Er zijn al meer
dan 1000 predikanten geabonneerd op
het résumé dat ter beschikking wordt
gesteld en dat nu van 8 op 12 pagina's
wordt gebracht.
In overleg met het curatorium en
de adviesraad zijn voor dit wintersei
zoen enkele buitenlandse hoogleraren
aangezocht om colleges te geven. On
der hen zijn prof. Niebuhr uil de Ver.
Staten, prof. Engelbrecht uit Zuid-
Afrika en prof. Barth uit Zwitserland.
Het thema zal zijn: de cathegese.
Minister Korthals
over „Benelux nu"
avond a.s. (9 oktober)
spreken in het VPRO-radioprogramma.
Het onderwerp is „Benelux nu".
„Nog ruim drie weken lopen
Hollandia".
„Hebben ze nog contact met hem de vlucht
gehad?" namelijk
moeilijk ging omdat ik dan last kreeg afgezakt. Inplaats i
lotzeep nodig hebben begrijpen we ook
goed", zei Brongersma, die met
b geweest was. Hij had
bezoek van twee dagen
aan Hollandia gebracht en was natuur
lijk daar een dag of tien blijven ste
ken vanwege slecht weer en kapotte
lachte Escher, „knof-
ook geen last
de hij zonder het te beseffi
onbekende A-rivier. Op het
dat hij bevoorraad moest worden kon
den de vliegtuigen hem e
de Sobger volg- vliegtuigen. Hij had toen
legenheid aangegrepen or
te maken.
,En wat gaan we nu verder doen?
ge-
i deze vlucht
3iak",
be
roemde basistele
grafist. Althans hij
is beroemd bij de
expeditie wegens
zijn grote hard
nekkigheid om te
trachten berichten
over te krijgen,
wanneer het eigen
lijk niet mogelijk
NOG NOOIT EERDER WERD
IN NIEUW-GEINEA DE
POST ZO HOOG BEZORGD
Zo ook in dit ge
val, nu de burger
verbindingen, door het sluiten van de
P.T.T.-stations na bepaalde tijden, niet
meer te gebruiken waren en we. dus
via militaire kanalen moesten werken.
Het lukte allemaal prachtig en enke
le uren later hoorden we het nieuws
over de radio, altijd een bewijs, dat
het werkte.
Tussen de buien
Het afvoeren van de deelnemers viel
niet mee. Het regende tot een uur of
tien pijpestelen én daarna bleef het weer
nog steeds vrij slecht. We zagen even
wel kans om drie man van de klim-
ploeg op te halen en de volgende dag
de overige twee. Want ook de volgen
de dag regende het stevig door en
moesten de helikoptervliegers met
moed, beleid en trouw hun weg zoe
ken tussen de buien door. Ze deden
evenwel hun langzamerhand tot onge
kende hoogte opgebouwde reputatie
eerst een driedui
zend meter hoge
rug is overgesto
ken. Twee dagen
geleden hebben ze
weer voedsel voor
hem afgeworpen,
op de plaats
rfifw vroe6 Escher belangstellend.
Naar huls!
„Deze week hopen we het hele
dag of zaakje hier weg te hebben. Jullie
kunnen vrijdag of zaterdag naar
ik ver-
vlieger
hem. Hij was daar-
zestien
schema achter. HU
de Sobger Hollandia, Brongersma
Zonder overdrijving een his
torisch moment in de historie
van Nederlands Nieuw-Guinea
en in die van de Nieuw-Guine?-
expeditie: het planten van de
Nederlandse driekleur op het
hoogste punt van de Juliana-
top. Dat geschiedde op 9 sep
tember 1959, des morgens om
kwart voor twaalf. De bergbe
klimmers, van links naar rechts:
Terlaag, Escher, Verstappen, Tis
sing en De Wijn.
„Och, het was even zoeken naar de
gemakkelijkste weg, maar toen we
de graad venden die. in westelijke
richting naar het hoogste punt liep
waren we er binnen een paar uur.
Er lag vreselijk veel losse sneeuw,
en soms zakten we daar tot aan ons
middel in, We zaten wel aan elkaar
gebonden, maar het is toch ver
velend wanneer er één gaat glijden
of in een onzichtbaar gat schiet.
Terlaag had het helemaal moeilijk,
want die sjouwde zijn filmapparaat
mee. De zaak zat bovendien in de
mist. We konden bijna niet verder
dan een meter of dertig, voor ons uit
kijken. Maar toen we eenmaal
helemaal bovenop stonden waren al
nadelen gauw vergeten." Ver
zijn"
hy oorspronkelijk had moeten
„Maar verder hebben ze dus geen
moeilijkheden." „Nee, ze gaven goede
berichten en vroegen met grondseinen
om schoenen, maat veertig of zesen
veertig, dat konden we niet goi
cijferen. Verder wilden ze vishaakjes
en toiletzeep hebben. Waarvoor ze tol-
trekken naar Tanah Merah en van
daar via Merauke naar Hollandia om
Bar en Dasselaar op te wachten. En
dan gaan we naar huis. De mariniers
gaan ook naar het Zuiden. Een paar
man moeten de dragers terug bren
gen naar de Moejoe. Dat is tien
dagen lopen van hier. In Mondiptana
zal ik ze dan met een Mappiboot
laten afhalen. Ze verzamelen allemaal
in Merauke. En dan is de expeditie
goed ont- -afgelopen", zei ik.
Inderdaad, dan behoorde deze expe-
Scheepsschroeven
van nyl
on:
De ontwikkelingsgroep en research
afdeling van Lips N.V. te Drunen be
studeert momenteel in coördinatie
met een ontwikkelingsgroep van Ba
yer A. G. (Duitsland) de mogelijk
heid tot het gebruik van nylon voor
scheepsschroeven-constructies.
Hoe houdt U de gehele dag
stevig op zijn plaats?
?et U niet nodig, dat U angst heeft, dat Uw
[ebit losschiet bij het eten, lachen of niezenI
!en weinig DENTOF1X 's morgens op de
lebitsplaat gestrooid houdt Uw gebit on
wrikbaar op zijn plaats en doet U alle rroe-
ere ongemakken vergeten. Verkrijgbaar fa
tscrete, neutrale plastic flacons, prijs f. 2,35,
De studie van dit object is nog niet
geheel beëindigd. Toch zijn de resulta
ten al van dien aard, dat het mogelijk
is gebruik makend van de speciale ei
genschappen van nylon, ook aan de in
dividuele eisen van de klant voor nylon
schroeven tegemoet te komen.
De toepassing van nylon behoeft niet
te worden beperkt tot produktie van
scheepsschroeven, doch kan worden uit
gebreid tot de fabricage van schroef-
mutsen, vleugels voor mengapparaten
eventuele andere produkten. Tesa-
1 met Bayer A. G. zullen gedurende
de kunststoffenvakbeurs te Dusseldorp
ditie ook weer tot het verleden.
het basiskamp, gelukkig dat
weer in de „beschaving" waren en
brood inplaats van kaken konden eten.
Vooral Escher had een zonderling rood
geval om de kin en riep gedachten op Je hebt de film
de oude keizer Nero.
Eerst een bad
.Ik ga van mijn leven niet meer
n berg op", zei Terlaag.
t Lijkt me ook niet meer nodig,
hebt de film van je leven kunnen
maken. Als hij gelukt is, dan mag je
ruimschoots tevreden zijn", vond ik.
Het eerste wat ze allen deden
direct na aankomst, was een bad
nemen, want in de zesenveertig dagen toen
dat ze onderweg waren, was de kans zaten,
om te baden gering geweest en wan-
neer de kans er was, dan was het
weinig aanlokkelijk om in het steen
koude water van de Tsjo'o-bronnen
te duiken.
Postbestelling
„Het grappigste maakten we mee
al ruim' op vierduizend meter
het hoogste bivak. Toen za-
ineens vrij ver bij ons van
daan een klein figuurtje naar ons zwaai
en. Het bleek een drager van beneden
te zijn, die met zijn blote voeten niet
verder over de kalkpunten durfde te
lopen. Hij bleek post bij zich te heb-
Toen kwamen de verhalen los. Sobe- ben voor de klimmers. Hij bofte dat
waarin zo op het oog wei- we nog - -
is gebeurd wns. Nou, ja. nog ec
langer over gedaan dan weest".
ze gehoopt hadden, maar de ^ev°°rrjf" „Ik denk dat ze nog nooit eerder in
ding was prima geweest. De biv Nieuw-Guinea zo hoog de post hebben
onderweg, die aan de zorgen van de bezorgd.. iachte Terlaag.
mariniers Portier, Hendriks, Scharf en De service op deze tocht kende
Brandenburg waren toevcitrouwd, had- geen grenzen. Ik kan het
den met de regelmaat van een kjok
de voeding en uitrusting opgevoerd, en
maar eenmaal hadden ze pas op het
laatste ogenblik, toen ze al besloten
hadden de volgende dag terug te ke
ren wegens gebrek aan voedsel, de
voorraden aangekregen, met de veront
schuldigingen van Hendriks,
Uit de richting
't ogenblik?'
elke woensdag
jongens -
marki
zuiver wol, zware
kwaliteit, boord en
manchetten dubbel,
sportieve kleuren.
Een P C
kwaliteitsprestatie.
speciale J.M. prijs
I P
Koningin Juliana
toonde veel
belangstelling
Prins*Bertil van Zweden heeft
gisteren in de nieuwe vleugel van
het Stedelijk museum te Amster
dam de expositie Zweedse vorm
geving geopend. Koningin Juliana
was hierbij aanwezig.
De Zweedse prins toonde zich in
zijn toespraak zeer dankbaar voor de
aanwezigheid van de Vorstin. Hij wees
op het belang van de expositie, nl. hoe
een goede en aantrekkelijke vorm te
vinden voor al datgene, wat ons in
ons moderne bestaan omringt. Een
groot aantal Zweedse kunstenaars,
ontwerpers cn producenten hebben de
handen ineen geslagen om onze vrien
den in Nederland een beeld te geven
hoe Zij trachten het probleem van de
moderne vormgeving op te lossen, al
dus Prins Bertil. De tentoonstelling
geeft een beeld van de Zweedse pro
dukten die in verschillende materialen,
zowel machinaal als met de hand, wer-
vervaardigd.
Tal heeft leiding
te Zagreb
ZAGREB. Voor het kandldaten-
schaaktornooi zijn maandagavond in
Zagreb enkele afgebroken partijen uit
gespeeld. De uitslagen waren:
Vijftiende ronde: PetrosjanOlafsson
-1, zestiende ronde: TalQUgoric 1—0.
De resterende afgebroken partij tus-
;n Fischer en Potrosjan, kon wegens
tijdgebrek nog niet worden uitgespeeld
-1 zal donderdag worden voortgezet.
Na de zestiende ronde luidt de stand:
1. Tal (Rusland) 11 pnt. 2. Keres (Rus
land) 10% pnt. 3. Petrosjan (Rusland)
8% pnt. en 1 afg. partij. 4. Gligoric
(Z. Slavië) 8% pnt. 5. Smislov (Rusland)
7 pnt. 6. Fischer (VS.) 6% pnt en 1
atg. partij. 7. Benkoe (Statenloost 6 pnt.
8. Olafsson (IJsland) 5 pnt.
Tijdens de rondgang van Koningin
Juliana over de expositie werd de
Vorstin begeleid door Prins Dertil en
de heer Skawonius, directeur van de
vereniging die de expositie heeft ge
organiseerd.
De Koningin toonde vooral belang
stelling voor de afdeling huishoude
lijke artikelen en de gordijnstoffen.
Volgens de heer Skawonius had zij ge
zegd dat het haar speet, dat zij geen
nieuwe gordijnen nodig had. Ook de
artikelen waarvan de vormgeving was
ontworpen door de broer van Prins
Bertil, Sigvard Bernadotte, o.m. een
schrijfmachine en een kookplaat, had
den de speciale belangstelling van de
Vorstin.
Grootste tanker
ter wereld
Op de werf van de Bethlem steel
company te Quincy (Amerika) is de
kiel gelegd voor het grootste vracht
schip ter wereld, een tankschip van
106.500 ton. Het wordt gebouwd voor
Manhattan tankers co., een maat
schappij, waarvan de Griekse
soheepsmagnaat Stavros S. Niarchos
de aandelen bezit. Het schip moet in
1961 worden afgeleverd en zal onder
Amerikaanse vlag varen.
Het is meer dan driehonderd meter
lang en zal een capaciteit hebben van
172.089 000 liter, voldoende om de
tanks van 1.911.000 auto's te vullen
De turbines zullen 39.000 pk leveren
i het schip zal bij volledige belas
ting 17,5 knopen kunnen varen,
vanavond)
Het Radio Filharmonisch Orkest, ge
leid door Bernard Haitink en met
medewerking van de pianiste Ingrid
Haebler, speelt tussen 8.30 en 10.25
uur in het KRO-programma werken
van Htlndel, Mozart, Ketting en Schu
bert. Om 10.40 uur begint het tweede
het hoorspel Dr Zjiwago van
- deel
Boris Pasternak.
O „Kom er maar
amusementsprogi
uit!" heet het
r-ogramma, dat
de AVRO tussen 8.05
zendt. 0.m. hoort u een spannend spel
om 1300 gulden. Om tien uur speelt
de pianist Byron Janis composities
van Haydn, Schubert en Ravel en om
11 uur wordt de 75ste verjaardag van
de schrijver F. Bordewijk herdacht.
TIPS
uit hut buitenland
Tussen 8 en 9.30 uur concerteert in
het Engelse programma op 434 m het
BBC Northern Orchestra, gedirigeerd
door George Hurst. Solist is de violist
Raymond Cohen. U kunt luisteren
naar werken van Brahms, Bruch en
Tsjaikowski.
Na een uur voor de vrouw zendt
Brussel Vlaams op 324 m tussen 9 en
10 uur een concert uit, te geven door
het NIR-omroeporkest o.l.v. Pieter
Leemans, met werken van Bruckner,
Krancher e.a. Om 10.15 uur: een pro
gramma van Ierse volksliederen.
Programma voor morgen
"^versiim I. 402 m. NCRV: 7.00 Nws
en SOS-ber; 7.10 Gram; 7.30 Een woord
--- --- 800 Nws.
it; 8.35 Gi
9.30 Gram; 9,35
10.15 Gram; 10.30 Morgendie
11.15 Er -
rsp; 12,15 K<
.40 V d
nat: 11.00
3.00 N'
12.30 Land- en
!decl; 12.3 Gram; 12.53 Gram of
13.15 Met Pit op pad,
muz; 13.45 Gram; 15.00
Gram; 16.00 V d jeugd;
Jeugdtoernooi: 17.40
Spectrum v.h. Christelijk
enigingsleven, caus; 18,00
vartier; 18.15 Boekbespr;
;ooreprof kdr. °Th.d JTG!
19.10 Op
Gram; 19 30 Radio-
20.15 r
Advertentie
BABY ZEPHYR
de zachtste voor
Gym; 7.20 Gram: 8.00 Nws; 8.18
ber en act; 8.55 V d vrouw; 9.00
v d vrouw; 9.10 Gram, VPRO: 10.00
jeugd. VARA: 10.20 V d vrouw; 11.00
R.V.U.: De Portugese Troubadours, door
Dolf Verspoor; 11.30 Gram. 12.30 Land
en tuinb meded; 12.33 V h platteland; 12,38
Orgelspel; 13.00 Nws en tentonnsteUings-
agenda; 13,20 Danspiuz; 13.45 Gesproken
portret; 14.00 Omr ork; 14 45 Giiaarduo:
15,00 V d jougd; 17.00 Klassieke muz; 17.15
Politiekapel; 17.50 Regeringsuitz: Emigratie
rubriek. Het emigraUepraatje van H. A.
VARA: 20.00 Nws; 20.05 Lichte mu
Bliksem uit heldere hemel, hoorsi
Strijkork en sol; 22.20 Pol rubriel
Nws; 22.40 Lichte muz; 22,55 Tusse
23.15 De
_y°°r televisieprogramma zorgt
de VARA. Na het journaal eerst
actualiteiten en dan, om 8.25 uur, een
film over het winnen van ijzererts.
Tot slot om 9 uur een film vogr boven
18 jaar: „De dood van een wielrijder",
een Spaanse produktie.
Televisie voor morgen
Televisieprogramma's. NTS: 17,00 Int.
W3°,unr"' RRO 17-10 17,30 V d kind;
NTS. 20.00 Journ en weeroverz: VARA-
11.34 HedldenUe-ork.