Mb*
'7
„Meer ruimte voor eigen
initiatief van burgers"
I mm
Vrouwen als militair
n
Er zijn grenzen aan de
loyaliteit der P.v.cLA."
Drs.D.Roemers voorzitter van
het N.V.V.
Loos brandalarm in
Krommenie
K
Rood Wit Dry ƒ2.",,, i
Stijgende nood
Het ulo verkeert in nood. En de nood
stijgt. Het is uiterst moeilijk aan be
voegde leerkrachten te komen. Vaak
komt het voor, dat zij, die willen beloven
voor een taaiakte te gaan studeren, al een
kans hebben aan het ulo te worden ver
bonden. Reeds zijn er plannen om met
de bevoegdheidseisen officieede hand té
lichten. Nu hebben wij er vroeger ul op
gewezen, dat het ulo vooral in betrekke
lijk dunbevolkte streken, in „probleem
gebieden" een belangrijke functie heeft.
Het is daar vaak de enige kans voor
jongelui met behoorlijke aanleg om
hogerop te komen. De streekschool heeft
een prachtige sociale functie. Nu geeft de
statistiek van de vacatures momenteel
van de siuatie bij deze lak van onderwijs
een vertekend beeld. De toestand zou ten
plattelande nog veel ongunstiger zijn, als
men geen personeel kon winnen door
het bieden van een royale woning. Dat is
momenteel in vele plaatsen de enige
mogelijkheid om sollicitanten te krijgen.
De stad kan hoogstens na verloop van
tijd een driekamerflat bieden van zegge
110 gulden per maand en het dorp biedt
terstond een fraaie middenstandswoning
met tuin voor de helft van dat bedrag
W at betekent dit? Dat als de woningnood
straks voorbij is en er in de stad meer
woningen beschikbaar komen, terstond
te aanvaarden, dat dan het platteland zijn
laatste troef kwijt is. Tenzij het aantal
bevoegden intussen zo is toegenomen,
dat er weer echt. gesolliciteerd moet
worden. Hier heeft een wedloop plaats,
een onopzettelijke*wedloop. Aan de ene
kant worden er pogingen gedaan om het
aantal bevoegden te doen toenemen, zo
dat er in de nood kan worden voorzien.
Maar aan de andere kant wordt, de spe
ciale keus, die het platteland nog had,
allereerst het platteland belang bij de
vraag: hoe gaat het met de c-cursussen
op de kweekscholen? Hoe gaat het met
de aangifte en de resultaten van de
„leergangen"? (Friesch Dagblad)
met minder werk
de mooiste glans
i
Doelstelling van kabinetsbeleid:
Behandeling Lauwerszee-motie
van mr. Burger uitgesteld
(Van onze parlementsredactie.)
DIT KABINET is er zeker niet op uit de kloof met de socialisten of an
dere groepen te verbreden. Wij pogen naar ons beste weten het alge
meen belang te behartigen en wij onderschatten daarbij zeker niet het be
lang van een goede oppositie", zo verklaarde minister-president De Quay
gistermiddag in de Tweede Kamer, waar hij de fractieleiders beantwoord
de, die bij de algemene politieke beschouwingen het woord hadden gevoerd.
Prof. De Quay achtte het nog te vroeg dit kabinet met een bepaalde bena
ming te versieren. Overigens zullen zij, die een christelijk-sociale pplitiek
voorstaan, in het regeringsbeleid elementen en omtrekken vinden, die hem
dierbaar zijn. Een van de grote uitgangspunten van dit kabinet is, dat het,
o.a. door bezitsvorming en vrijere loonvorming, aan het eigen initiatief van
de burgers en van het gehele maatschappelijk leven meer ruimte voor het
dragen van verantwoordelijkheid wil geven. Uiteraard zal dat zonder
overheidsmaatregelen niet kunnen, maar daarbij dient toch voortdurend in
het oog te worden gehouden, dat een overheidsbeleid, dat alles tot in de
perfectie tracht te regelen, vastloopt in een onontwarbare administratieve
rompslomp.
gerustheid bestaat over het voornemen
van de regering om de garantieprijzen in
de toekomst minder sterk te binden aan
de kostprijzen- Het is, aldus prof- De Quay,
stellig niet de bedoeling van de regering
de kostprijs als factor bij de berekening
geheel los te laten. Deze prijs zal steeds
een belangrijk gegeven blijven, maar voor
verschillende produkten kan de kostprijs
niet zonder meer richtsnoer zijn. De re
gering zal er zorgvuldig voor waken, dat
in die gevallen, waarin van de kostprijs
moet worden afgeweken, de doelstelling
van het landbouwbeleid (een redelijk be
staan in de agrarische sector) niet wordt
Wat de kwestie van de produktiviteits-
stijging in de landbouw betreft, zolang het
landbouwbeleid offers van ons volk blijft
vragen, moet het in beginsel mogelijk zijn
om de produkt-iviteitsstijging in de land
bouw, voorzover deze hoger is dan de ge
middelde landelijke produktiviteitsstij-
ging, dienstbaar te maken aan een ver
laging van de garantieprijs. Een coördina
tie tussen het garantiebeleid in de land
bouw en het uit de produktiviteitsstijging
voortvloeiende loonbeleid in de agrarische
sector, acht de regering alleszins redelijk,
gezien de offers, die nationaal voor de
landbouw worden gebracht.
wrijfwas
bevat
bovendien
Vlidosol
grote doos 58 ct reuze bus 115 ct
treffende exposé, dat de m
dent aan het slot van zijn rede
de geestelijke instelling van
keerde hij zich met klem tegen
de stelling van de heer Burger, dat de
grotere vrijheid en verantwoordelijkheid
burgers, zoals de regering die
een bedreiging vormt voc
solidariteit tussen mens en medemens- Die
solidariteit, aldus prof. De Quay.
op het persoonlijke vlak groeien. De c
ïeid bezit bepaald niet het monopolie
olidariteit. De minister-president
ook dè opmerking van de socialistische
fractieledder van de hand, als zou he
geringsbeleid, zoals zioh dat in de aa
kondigde Ihaatregelen aftekent, voc
melijk rekening houden met onderner
belangen. De lagere inkomensklassen
len niet de dupe van b-v. de afschaffing
■an de consumentensubsidies. Die sub-
idies kwamen ten dele ten goede aan
iroepen, voor wie ze niet waren bestemd.
Voor de afschaffing krijgen de kleinere
inkomens een royale compensatie.
Over de loonpolitiek had de ministi
president gisteren weinig te zeggen. Hij
behoefte aan voor de zoveel
ste maal een uiteenzetting te geven van de
grondslagen van het nieuwe loonbeleid
Ingaand op de opmerkingen, die de frac
tieleiders over deze aangelegenheid had
den gemaakt, zei de premier, dat bij de
hantering van de spelregels verschil van
opvatting mogelijk is gebleken over de
concrete toepassing. Er is hierover nu
overleg gaande met de Stichting van de
Arbeid en dit zal waarschijnlijk heden
den .afgesloten. Uit de jongste ontwik
keling kan noch mag iemand de conclusie
kken dat de regering op haar schreden
wiL terugkeren. Wat haar echter in de
eerste plaats voor ogen staat is, dat de
grotere vrijheid in de loonvorming de
stabiliteit van het prijspeil niet mag ver
storen. De handhaving van deze stabi
liteit is de dure plicht van de regering
en zij zal er met alle kracht naar streven,
dat haar beleid op dit punt niet op een
mislukking uitloopt.
Over het College van Rijksbemiddelaars
zei prof. De Quay, dat deze instantie
autonoom en volstrekt verantwoordelijk
is voor haar besluiten, hetgeen overigens
overleg met de regering niet uitsluit. De
regering schrijft echter nooit concrete be
slissingen voor. De gedragslijnen Van het
college zijn vervat in algemene aanwij
zingen en de interpretaties daarvan- Die
gedragslijnen zijn ook bij de totstandko
ming van de c-a-o.'s in de metaalsector
en de grafische bedrijven gevolgd. Voor
lichting over de vrijere loonvorming van
ie zijde der vakbonden achtte de mims-
'er-president. zeer gewenst. Ook het Col-
'ege van Rijksbemiddelaars heeft direct
of indirect een voorlichtende taak- Mocht
dit nog niet voldoende zijn, dan heeft de
regering in dit opzicht aanvullende werk
zaamheden te verrichten.
Prof. De Quay .deelde mee. dat met
spoed een wetsontwerp tot overdracht
van loonbevoegdheden aan het georgani
seerde bedrijfsleven wordt voorbereid.
Deze zaak is zeker niet in het vergeetboek
geraakt, maar er was te weinig tijd voor
deze zaak een gefundeerd
irdeel te 1
de
isler-president geble-
106) Gedurende de Russische revo
lutie werd door de Roden een batal
jon vrouwen tegen de Witten in het
veld gebracht, dat tot de laatste
vrouw werd gemitrailleerd. Dit trieste
resultaat vermocht de geestdrift van
de Sowjets, om vrouwen voor het
soldatenhandwerk op te leiden, niet
bekoelen, want in de twintiger jaren
verschenen in de pers talloze propa
gandistische foto's van vrouwelijke
soldatencorpsen die in stramme
paradepas regelrecht naar het com
munistische heilsideaal schenen te
marcheren.
Ook tijdens de Franse revolutie
van na 1789 hebben enkele vrouwen
hun roeping mis
verstaan. Gegrepen
door de hysterie van
die tijd hebben ook
zij zich in dienst van
het bloedig hand-
werk gesteld. Zo
verscheen in de
„Argus de Départe- L—
ment du Nord" van
22 mei 1792 de trotse
mededeling van de heer Fernig, die
aankondigde „dat mijn beide doch
ters, gekleed in uniform, zich gis
terenavond aan het hoofd van twintig
vrijwilligers der nationale garde heb
ben gesteld, leder gewapend met een
geweer en patronen en een sabel op
zü". Deze beide meisjes waren de
22-jarige Félicité en het kind Théo
phile, dat nog geen 17 jaren telde.
Zelfs in die revolutionaire tijd wa'
het een vraag, of de restanten van d(
burgerlijke normen op deze wjjzi
door de met pathos geladen held
haftlgheid konden worden weggewist
Ook vader Fernig was daarvan nle
helemaal overtuigd, want hij plaatst)
bij zijn aankondiging de toevoeging
dat de twee meisjes de patrouille tot
midden in het dorp La Plaigne had
den begeleid en bij het aanbreken
van de dag in de ouderlijke woning
waren teruggekeerd. De deugdzaam
heid der dochters bleef hierdoor bui-
kous
disc
i de
T«fH IS
HET ZO!
wat aanvankelijk
een pathetisch gebaar geschenen had
werd weerzinwekkende werkelijk
heid. De jonge meisjes mengden zich
met toestemming van de bevelhebbers
onder de troepen en toen de Oosten
rijkers door de Fransen bij Flines in
hinderlaag waren gelokt, berichtte
generaal de Beurnonville met vol
doening aan Parijs, dat de gezusters
Fernig, „die de dans der bajonetten
beminden" een flink aantal vijanden
hadden gedood of
gewond. Verbonden
n de staf van
ïeraal Dumouriez,
zU
■vol
gens aan alle be
langrijke gevechten
van diens leger deel,
honger en kou trot
serend, worstelend
tegen slaap en uit
putting, cn door moed en volharding
ïyke medestrijders.
Toch blijkt de natuur sterker dan
de leer. Want toen Dumouriez zijn
bekende verraad pleegde, was dit
leiding ook de jonge vrouwen te
achtervolgen. Eerst geprezen om hun
soldateske kwaliteiten, werden zü
thans genoemd „verachtelijke vrou
wen, de smaad en schandvlek van
Wist u overigens, dat Kenau
Simonsd. Hasselaar niet zo'n vechtjas
was als de vertellingen ons willen
ioen geloven?
Landbouw
De socialistische fractieleider mr- Bur
ger heeft gistermiddag een motie inge
diend, waarin bij de regering wordt aan
gedrongen op een spoedige uitvoering v
de inpolderingswerken aan de Lauwei
zee. Door de opmerkingen, die de minister
president in zijn rede over de Lauwers-
zee-kwestie had gemaakt, was de heer
Burger allerminst bevredigd- Prof. De
Quay had hem meegedeeld, dat
slissing over de vraag: afsluiting of dijk
verhoging? nog niet gevallen is, omdat nog
niet alle adviezen binnen zijn. Er wordt
aan deze zaak met voortvarendheid ge
werkt, maar men moet er de regering
de tijd voor laten. Het was de minister
president bij een bezoek aan c?e noorde
lijke provincies gebleken, dat de Lauwers-
zee-kwestie de inwoners van die provin
cies hoog zit. Er is echter geen sprake van
dat uit hoofde van financieel-economische
overwegingen de veiligheid
selijke bevolking wordt geriskeerd. Het
werkgelegenheidsaspect van deze zaak
doet wéinig ter zake.
Op aandrang van de heren Oud en
Romme en na een verklaring van de mi
nister van verkeer en waterstaat, de heer
H. A. Korthals, ging de heer Burger er
mee akkoord, dat zijn motie eerst bij de
behandeling van de begroting van ver
keer en waterstaat.aan de orde zal komen
Minister Korthals had, volgens zijn zeg
gen, het deskundigenrapport over de eco
nomische aspecten van het Lauwerszee-
vraagstuk net dinsdag jl. ontvangen. Men
kan dus de zaak nu niet „rauwelijks" gaan
behandelen De rapporten gaan nu naar
de Raad van de Waterstaat en deze zal wel
zoveel haast maken met zijn advies, dat
de zaak bij de behandeling van de begro
ting van verkeer en waterstaat aan de
orde kan komen.
Over de stopzetting van de werken aan
de Beatrixmijn zei de minister-president,
dat het misschien mogelijk is om een de
finitieve stopzetting te voorkomen doorl
ondergrondse exploratie en temporisering
de afbouw van-de mijn. De directie
de Staatsmijnen heeft nog geen -con
crete voorstellen gedaan. Minister De Pous
zal op korte termijn een gesprek met de
directie hebben.
er de (door de K;
laging van de gelden
gebieden zei de minist
id in verhouding tot. de andere aan het
V.N—fonds deelnemende landen een- te
hoog bedrag (9 miljoen) beschikbaar stel
dé. De regering is bereid de bijdrage te
verhogen als ook de andere landen dit
doen. Over het rapport-Vaes naar aanlei
ding van de geldverkwisting bij de E.G.
K-S. heeft de regering zich nog geen oor
deel kunnen vormen, maar wel is zij be
reid maatregelen tegen een dergelijke in
derdaad verontrustende verkwisting te
bevorderen. De kwestie van de toelating
Spanje tot de NVO -achtte prof. De
Quay niet aan de orde. Wanneer dit wel
het geval zal zijn, zal de regering zich
bezinnen op de vraag met welke beslis
sing de verdediging van de vrijheid het
is gediend.
ner betreurde) ver
oor achtergebleven
r-president, dat ons
Mr. Burger dreigt in Kamer:
UITE
ral
hield De
ITERMATE teleurstellend zo
de socialistische frac-
éleider mr. Burger de rede, die de mi-
ident gisteren in de Kamer
ïeer Burger was blijkbaar ge
schrokken van z(jn eigen gematigdheid in
eerste termijn en haalde tijdens de re
plieken de schade ruimschoots in. „De
minister-president", zo zei hij, „heeft de
oppositie loyaal genoemd- Er zijn ei
grenzen aan die loyaliteit, namelijk 1
neer dc regering zelf niet loyaal blijkt te
zijn, d.w.z. wanneer zij belangrijke vra
gen onbeantwoord laat".
Bijzonder verbolgen was de heer Bur
ger over hot uitblijven van een antwoord
op zijn vraag of prof De Quay na het
aftreden van de heer Va-n den Bergh, mr.
Stikker heeft trachten aan te trekken als
minister van defensie. De minister-pre-
De heer C. W. v-an Wingerden, die op
medisch advies het voorzitterschap van
het NVV moet neerleggen, heeft aiste-
-en tijdens de driedaagse algemene ver
gadering van het NVV de voorzitters-
lamer overgedragen aan drs. D. Roe
Deze heeft er in zijn eerste rede air
voorzitter op gewezen het begrijpelijk
:e achten, dat velen kritisch staan tegen-
jver het opnemen van intellectuelen in
je leiding der vakorganisaties. Sommi
gen, die het goed menen met de arbei-
aersvakbeweging, zo-als prof. De Gaav
Fortman, hebben hiertegen gewaar-
senu-wd, alidus Roemers. De vakbewe
ging zou zich inderdaad op de verkeerde
weg bevinden indien de bestuursposten
zouden verworden tot semi-ambtelijke
functies.
Hij vestigde er de aandacht op, dat
hij steeds het gevoel van solidariteit
behouden heeft met de groep waarui'
hij is voortgekomen. Zijn verbondenheid
net de vakbeweging is nimmer in de
:erste plaats varn in-teLlectuele doch van
deêle aard geweest.
Eerder had hij verklaard dat het NVV
loyaal zal meewerken aan de vrijen
loonvorming. Het verbond ziet echte
weinig heil in het nieuwe systeem. He
is volgens hem zaak, dat het NVV voort
durend blijft deelnemen aan de discus
sies over het uitgangspunt van dezi
vrijere loonvorming.
Minister-president De Quay
tijdens de begrotingsdebatten
die gisteren in de Tweede Ka
mer werden voortgezet. Hij be
antwoordde negen sprekers.
Nieuwe rechter. De Veiligheidsraad
de V.N. en de Algemene Vergadering
hebben de 77-jarige oud-president
Panama, dr. Ricardo Alfaro, aangewezen
rechter van het internationale ge
rechtshof in Den Haag. Hij zal wijlen
José Justavo Guerrero van El Salvador
opvolgen.
De 4e manier
het sigaartje
dat U kunt roken als sigaret
WILLEM II
sident wenste zich in eerste termijn daar
niet over uit te laten en hij gaf mr. Burger
de raad zijn licht maar eens bij mr. Stik
ker zelf op te steken. De P.v.d.A—fractie
leider achtte dit in strijd met artikel 104
van de Grondwet, waarin staat dat de
regering verplicht is de Kamer de ver
langde inlichtingen te verstrekken, mits
dit niet strijdig kan worden geacht met
het belang van de staat.
De V-V.D.-fraotieJeider prof. Oud, meen
de, dat dit beroep op de Grondwet niet
opgaat. Hij wees erop, dat de regering
volgens artikel 104 niet verplioht is aan
een individueel Kamerlid dergelijke in
lichtingen te verstrekken. Iets anders is
als de Kamer als geheel een vraag- be
antwoord wil hebben of besluit een lid
toestemming te verlenen voor het stellen
van een dergelijke vraag. Prof. De Quay
sloot zich bij deze zienswijze aan, waarop
de heer Burger aan het einde van het de
bat de Kamer verlof vroeg de minister
president te zijner tijd vragen te mogen
stellen over de bezetting van het depar
tement van defensie. De Kamer zal over
deze Interpellatie-aanvraag aan het begin
van de eerstvolgende vergadering beslis
sen. In de wandelgangen werd na afloop
van het debat door ministers en Kamer
leden nog langdurig gediscussieerd over
de juiste interpretatie van het betrokken
grondwetsartikel en van de interpretatie,
die het reglement van orde der Kamer
daaraan geeft. De achtergrond van deze
zaak is, dat mr. Burger wil aantonen, dat
ware mr. Stikker inderdaad minister van
defensie geworden, dit onvermijdelijke
konsekwenties zou hebben gehad voor de
Nieuw-Guinea-politiek van de regering.
Verwachtte mr Burger van dit kabinet
nauwelijks iets goeds behalve dan het
inzicht in hoe het niet moet de fractie
leiders van de regeringspartijen hadden
in de rede van de minister-president juist
veel goeds beluisterd. Van prof. Romme
'kath. v.) had de heer Burger gezegd, dat
deze in wezen geen vertrouwen heeft in
het regeringsbeleid, maar niet de moed
heeft dit uit te spreken. De K.V.P.-lelder
hielp zijn socialistische collega echter uit
de droom door te verklaren, dat hij „toch
wel een plezierige middag had gehad-'
Vooral het slot van de rede van prof. De
Quay had hij met veel instemming aan
gehoord. Enige bezorgdheid toonde hij
echter wel ten aanzien van het voorgeno
men landbouwbeleid en de loonvormintf
in de landbouw
Bezorgdheid
Veel sterker
die bezorgdheid bij
ac neren uud. Bruins Slot en Tilanus. De
eerste zei niet de zekerheid te hebben, dat
het garantiebeleid zodanig za! zijn, dat een
(Zie vervolg op pagina 11)
Driekleur halfstok
Karei Doorman
in Rotterdam
Het vliegdekschip Hr. Ms. Karei Door
man is gistermiddag va>n zijn onfortuin
lijke reis in Ro-tterdam teruggekeerd.
Van het achterdek wapperde de Neder
landse driekleur halfdek. Zoals bekend
stortte gistermorgen, toen de Karei Door
man zich op twintig mijl ten westen
van Kamperduin bevond, een Seahawk
straaljager F 61 na de katapultstart in
zee. De 28-jarige luitenant ter zee tweede
klasse J. C. de Wolff, echtgenoot van de
bekende televisie-om roepst er Ageeth
Scherphuis, kwam hierbij om het leven.
Het echtpaar had één kónd.
Belastingfaciliteiten
gevraagd voor hulp
bij droogteschade
De heer G. A. Kieft (A.R.), lid van de
Tweede Kamer, heeft de minister van
financiën gevraagd of hij kennis heeft
genomen van het hartverwarmende ini
tiatief om de veehouders in de door de
droogte getroffen gebieden de helpende
hand te bieden? Of hij in dit bijzondere
geval bereid is te overwegen de met aan
slagregeling belaste ambtenaren voor te
schrijven, dat: a. de waarde van de door
de getroffen veehouders in natura ont
vangen goederen en diensten niet wordit
beschouwd als een door hen genoten be-
drijfsvoordeel, en b. de waarde van de
door landbouwers en transportonderne
mers afgestane goederen en diensten als
een bedrijfslast wordt aangemerkt?
Antillen en Suriname
niet naar V.N.
Van welingelichte zijde te Paramaribo
wordt vernomen, dat Suriname en de Ne
derlandse Antillen niet vertegenwoordigd
zullen zijn in de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties, omdat zij een
vaste vertegenwoordiging door een
plaatsvervangend lid in de Nederlandse
delegatie verlangen. Dit jaar zou Suri
name namelijk vertegenwoordigd worden
door een adviseur en de Nederlandse An
tillen door een plaatsvervangend lid. Bij
toerbeurt zou deze vertegenwoordiging
wisselen, doch beide rijksdelen nemen
hiermede geen genoegen.
Nog witter...
stralend wit...
zó wast...
Zaanstreek in rep en roer
T^NORME BRAND bij Linoleum
Krommenie". Deze telefoni
sche waarschuwing bracht gister
avond de Zaanstreek in rep en roer.
Verscheidene brandweerkorpsen, po
litie en burgerlijke autoriteiten kre
gen het telefonische noodalarm door.
Het bleek echter loos gerucht te zijn.
De politie speurt nu vol ijver naar
de zouteloze grappenmakers.
Een klein leger van brandweerauto'
Ineens goed
wakker
ledde
iet loeiende
Honderden
■nden brom-
i onmiddellijk r
sirenes naar de onheilsplaats
personenauto's en zeker duiz
mers en fietsers uit alle hoeken van de
Zaanstreek volgden het spoor.
Toen de duizenden op sensatie beluste
Zaandammers op vaak levensgevaarlijke
wijze bij de Linoleumfabriek waren aan
gekomen, zagen zij niets. Terstond ging
het gerucht dat het een oefening van de
Bescherming Bevolking betrof. De B.B.
Een vrouw moet bijzonder goed met de
situatie op de hoogte zijn geweest. Zij
belde burgemeester J. A C. Provily van
Krommenie op in het gemeentelijke zie
kenhuis van Zaandam, waar hij voor een
vergadering aanwezig was. Zij verzocht
hem onmiddellijk naar Krommenie te
kom«i in verband met een zeer ernstige
brandweer kreeg het
bericht
tchtig
doend man, die vertelde: „E
brand in Krommenie, wilt u ogenblikke
lijk alle kringen waarschuwen?" Zelfs de
blusboot De Weer van Zaandam voer
toen naar Krommenie op.
De tevergeefs opgetrommelde brand
weerlieden en politie zijn overtuigd van
kwade opzet. Van officiële zijde heeft
niemand om hulp gevraagd. De vrouw
heeft zich in de smakeloze affaire enke
le malen aangediend als de vrouw van de
wachtcommandant te Krommenie. Krom
menie heeft geen wachtcommandant....
