Jlicuiue grütórije (Courant
Nieuw gesprek
over de kwestie-Berlijn
Ike
in
naar
voorjaar
Moskou
Met broodjes,
zwijgend
vlees en worst
door Bonn
Veeblefs
Chroesjtsjef en
Eisenhower werden het eens
Grote kans op
topgesprek
Expeditie is
geslaagd
Reeds 2500 mensen
door storm gedood
Antwoord der
rebellen aan
De Gaulle
Zes gewonden door spel
van jongens met kruit
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1959
BUREAUS sleensli aal 37
Directie Redactie. Aburinemenien
Advertentie-afdeling Tel 31441
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter
Familieberichten f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936
Hoofdredacteur
B. DIEIWER
LH RISTE LIJ K-NATUINAAL UALHLAl)
Foor Leiden en Omstreken
„ötantoasticfi is glifbleoen
myn fieri in legljenspaet"
Veertigste jaargang no. 11678
KERKBOUW goede start
Zie pagina 2
Nieuws voor de VISSERIJ
Zie pagina 5
SPORT van saterdag
Zie pagina's 6 en 7
POLEN tussen twee werelden
Zie pagina 9
PREMIER CHROESJTSJEF is gisteravond om 10 uur plaatselijke tijd
(in Nederland 's nachts om drie uur) in zijn viermotorige TU-114 uit
de Verenigde Staten vertrokken voor de terugreis naar Moskou. Het der-
tiendaagse bezoek van de Russische regeringsleider werd precies op de
vastgestelde tijd besloten. Chroesjtsjef werd uitgeleide gedaan door een
commissie onder leiding van vice-president Nixon. Er was een erewacht,
er werden 21 saluutschoten gelost en een militaire kapel speelde de beide
volksliederen.
De besprekingen tussen Eisenhower en Chroesjtsjef, die gisteren eerst
op een volledige mislukking schenen uit te lopen, hebben na een onver
wachte verlenging blijkens een officieel communiqué de volgende
resultaten oogeleverd:
J Beide staatslieden zijn overeengekomen dat de besprekingen over Berlijn dienen
te worden bervat. Dit echter op voorwaarde dat de andere betrokken partijen
hieraan hun goedkeuring hechten.
De Amerikaanse en de Russische regeringsleider zijn het er over eens dat de
kwestie der algemene ontwapening op het ogenblik de belangrijkste is. Zij heb
ben besloten dat hun regeringen al het mogelijke zullen doen om tot een con
structieve oplossing te komen.
De in Amerika gevoerde besprekingen zjjn, naar de mening van Eisenhower en
Chroesjtsjef, nuttig geweest voor de verheldering van eikaars standpunten aan
gaande een aantal onderwerpen. Met nadruk wordt echter gezegd dat de bespre
kingen géén onderhandelingen zijn geweest.
Topconferentie
In een eerste commentaar op het
communiqué zei Eisenhowers pers
chef Hagerty, dat in Camp David
vooral de Berlijnse kwestie aan de
orde is geweest. Wat de hervatting
der onderhandelingen betreft, zei
i Hagerty: „Dit kan een bijeenkomst
betekenen van de onderministers
van buitenlandse zaken, van de mi-
nisters van buitenlandse zaken, of
een topconferentie- Hagerty liet de
mogelijkheid open dat zo'n topge-
sprek zou plaatsvinden vóór Eisen
hower naar Moskou gaat.
Op verschillende verzoeken om het
communiqué toe te lichten ging Eisen
howers perschef niet in, omdat de Pre
sident vanmiddag een bijzondere perscon
ferentie zou houden, waarin hij nadere
bijzonderheden zou bekendmaken over
j zijn besprekingen. In gezaghebbende krin-
j gen te Washington verwachtte men ver-
klaringén over de vooruitzichten op re-
geling der Berlijnsè kwestie en over een
topconferentie tussen Oost en West.
Chroesjtsjefs rede
Enkele uren voor zijn vertrek heeft
premier Chroesjtsjef een rede gehouden
voor de Amerikaanse televisie. Hij begon
met een beleefdheidsverklaring over het
j „goedaardige Amerikaanse volk". De be
sprekingen met Eisenhower zijn zeer
prettig geweest, maar het is niet zo een
voudig alle gevolgen van de jarenlange
koude oorlog teniet te doen, zei Chroesj-
j tsjef voorts. Een plotselinge verandering
in de toestand is daarom onmogelijk.
De Russische regeringsleider sprak c
de wens van het Sowjetvolk, alle bewa
pening overboord te zetten en zei het
idee te hebben dat president Eisenhi
zich wat dat betreft in een moeilijker
positie bevindt dan hij. „Kennelijk" zijn
er invloeden in dé Verenigde Stateen die
neiging hebben een vreedzame regelinj
te verhinderen", aldus Chroesjtsjef.
Verschillende „voordelen" van het Sow
jet-regime liet hij de revue passeren
Chroesjtsjefs rede werd rechtstreeks uil
gezonden door radio-Moskou. De Russi
sche radio staakte echter de uitzending
I toen de rede ten einde was en de premier
vragen van journalisten ging beantwoor-
Op de vraag waarom president Eisen
hower in het voorjaar en niet,' zoals aan
vankelijk de bedoeling was, in de herfst
van dit jaar naar Moskou gaat, gaf
Chroesjtsjef als antwoord: „ik heb zelf
het voorjaar voorgesteld, omdat dan alles
in bloei staat, het weer warm is en er
niets meer bevroren zal zijn
Een journalist die in juli vice-presi
dent Nixon op zijn Russische reis heeft
vergezeld, zei verbaasd te zijn geweest
over het grote aantal jongeren in de
Russische kerken. Volgens Chroesjtsjef
is dit misschien gedeeltelijk te verkla
ren uit de weetgierigheid van de jon
geren in zijn land.
Afscheid van Ike
Inmiddels had president Eisenhower op
het bordes van Blair House in Washing
ton al afscheid van zijn Russische gast
genomen. Ongeveer twee minuten schud
den de staatslieden elkaar de hand. Ike
wenste Chroesjtsjef een goede reis en
■erzekerde hem dat hij zijn gehele fami-
e naar Rusland zal brengen. „U zult
Eisenhowers hebben dan wij
Chroesjtsjefs hebben gehad(men
meent dat de President te kennen heeft
gegeven, behalve zijn vrouw, zijn zoon
n schoondochter ook vier kleinkinderen
zullen meenemen).
Op het vliegveld nam Nixon afscheid
iet de woorden: „U draagt met u mee
e hoop en de gebeden van alle Ameri
kanen voor de grote zaak van dè vrede
^vriendschap tussert alle volken op
Chroesjtsjef antwoordde dat de ver
schillen uit het verleden vergeten moe
ten worden, beide landen de blik op de
toekomst moeten richten en zioh tot het
te moeten inspannen om van die
toekomst en de vrede iets goeds te ma
ken. Daarna wandelde hij de rode loper
naar het vliegtuig af. Iedereen in de
buurt kreeg een hand.
Weet men in de
F.S. nu wie
Chroesjtsjef is?
Dertien dagen heeft Chroesjtsjef
door de Verenigde Staten gereisd,
maar de Amerikanen vragen zich
af of ze nu werkelijk een goed idee
van de Russische leider hebben ge
kregen. Enkele dingen zijn duide
lijk: deze kleine man met zijn kale
hoofd, zachte dikke handen en
grote medailles is in onze dagen
de spectaculairste politicus en
naar moderne maatstaven waar
schijnlijk de minst bevangene sinds
Hendrik de Achtste. Hij is dikwijls
zeer geestig, schuwt intussen ook
grappen van minder allooi niet en
heeft zeldzame politieke talenten.
Hij is intelligent, schrander, snel
van begrip, zeer logisch als hij
daar zin in heeft en koppig on
logisch als hem een moeilijke vraag
wordt gesteld, die hem in verlegen
heid zou kunn enbrengen. In las
tige situaties kan hij listig ont
wijken, maar ook verbluffend
openhartig zijn. Chroesjtsjef is een
ongebreidelde extrovert, die bay's
knuffelt, kalkoenen aan de veren
trekt, een witte golfpet kan dra
gen en een polshorloge kan ruilen
voor een sigaar. Maar soms spreidt
hij een rustige, bijna ontroerende
waardigheid ten toon. Hij is trotst,
wil zich met iedereen meten en
zelfs in een gewone conversatie de
meerde blijven. Bang is hij onder
geen enkele omstandigheid en
overal schijnt hij zich thuis te voe
len. „U zult me wel hebben uitge
nodigd om nu eens te weten te
komen wie toch die Chroesjtsjef
iszei h(j aan een lunch in
New York. Op de bekende manier
stak hij zijn armen in de lucht en
riep uit: „Nou, daar hen ik dan!"
Britse pers juicht
Het bezoek van Chroesjtsjef heeft al
thans in deze zin resultaat gehad, senrijft
de New York Times vandaag, dat de
crisis om Berlijn minder acuut is
worden en dat de koude oorlog niet
der is aangewakkerd. Het is meer
de meesten van ons verwachtten. Wij
hopen dat het een goed voorteken is, dat
hij in een goed humeur vertrokken is.
De problemen zijn gebleven zoals zij
zijn, zo vervolgt het blad. alleen zijn de
beide staatslieden overeengekomen dat
zij niet met geweld zullen worden op
gelost. Als Chroesjtsjef naar Amerika
gekomen is met de bedoeling een spoe
dige topconferentie te arrangeren, is zijn
bezoek kennelijk niet geslaagd, meent
het blad. Het gelooft niet. dat het Ame
rikaanse volk nu eensklaps geneigd is
„de communistische excessen te vergeven
en te vergeten."
De New York Herald Tribune schrijft,
dat het in hoofdzaak de sfeer is die ver
beterd is, maar daarmee toch ook de
vredeskansen.
De Britse pers. die al maandenlang
aandringt op een topconferentie, juicht
vooral over het feit dat de kans op eei:
dergelijk gesprek aanzienlijk is' toege
nomen. „Topconferentie in de herfst"
voorspelt de Daily Mail in een grote
kop over de gehele voorpagina.
Sterrengebergte
De expeditie naar het Sterrengeberg
te in Nederlands Nieuw-Guinea is vrij
dag beëindigd. Men behoeft no-g slechts
een geringe hoeveelheid uitrusting uit
het basiskamp te Ok Sibal terug te
zenden en overigens is het kamp ont
ruimd. De bestuurspost heeft de duur
zame woongelegenheid overgenomen.
De leiders, de mariniers en het overige
personeel bevinden zich te Tanah Me-
rah om de verscheping van de goede
ren te regelen.
D zieken van de groep dde naa
noorden doorsteekt, onder wie de lei
der dr- Bar, zijn met een vliegtuig uit
Waris nara HoWajidia vervoerd. Di
heer Hasselaar wordt met de overig!
deelnemers op 30 september te Ho:
landia verwacht. De groep die de Ju-
lianatop heeft- beklommen en daarna
naar Ok Sibil is teruggekeerd, kwam
op 25 september met een vliegtuig te
Hollamdia aan. De groep noemt de be
klimming .van de top geheel geslaagd.
Top en beng zijn vastgelegd op
kleurenfilm van bioscoopformaat.
TYFOON RAAST OVER JAPAN
Enorme schade op eiland Hondo
MEER DAN 2500 JAPANNERS hebben het leven verloren of zijn ver
mist na het geweld waarmee de wervelstorm „Vera" over het Japan
se hoofdeiland Hondo is getrokken. Aldus een officiële mededeling van
vanmorgen, waarin echter werd gezegd dat het aantal slachtoffers nog
steeds stijgt. Reddingsploegen die zich door modder en overstroomde ri
vieren moeten worstelen, trachten in de geïsoleerde gebieden door te
dringen.
Bijna een miljoen Japanners- is
dakloos, 238 schepen zijn gezonken
en 1449 gedeeltelijk vernield. Er zijn
1351 bruggen weggeslagen, spoor
wegen werden op 327 en wegen op
3217 plaatsen vernield. Op 1860
plaatsen deden zich landverschui
vingen voor Honderdduizend hec
taren land zijn overstroomd.
De minister van wederopbouw, Mura
kami, taxeert de schade, toegebracht aan
openbare werken, op 97 miljoen dollar.
De rijstoogst heeft zware schade gele
den; de fruit-
150.000 ton rijst zijn- verloren gegaan. De
schade aan de kostbare pareloesterbed
den wordt geraamd op drie miljoen
Zaterdag meldde de Japanse meteoro
logische dienst dat de tyfoon, die zij de
codenaam „Vera" gaf, de grootste was
sinds 1945. Met centrale windsnelheden
van 145 kilometer per uur wierp de wer
velwind zich op de zuidelijke eilanden
en trok vandaar in noordnoordoostelijlr-
richting naar Hondo.
„Sarah
Gisteren is in Seoel bekendgemaakt
dat op 17 september ongeveer 1200 vis
sers zijn verdronken als gevolg van -tl
wervelstorm Sarah",die toen Zuid- Ko
rea teisterde. Deze tyfoon was in Korea
zelf oorzaak van de dood van 120 men
sen. 322 mensen worden nog vermist.
Pathet Lao op
terugweg
Regeringstroepen schijnen de pro-com
munistische rebellen in het noorden var
Laos, op acht kilometer afstand van dè
grens van Noord-Vietnam, over de riviei
Nam Ma te hebben gedreven.
Door deze tot dusverre nog niet officieel
bevestigde actie zouden troepen va;
P thet Lao zijn samengedreven op.
smalle strook tussen de rivier en de
munistische grens.
Het bericht ove de actie is afkomstig
van een piloot van Air Laos, die meldde,
dat strijdkrachten van de regering zater
dag met weinig tegenstand de plaats
Mwong Het, 48 km tep noorden
hoofdkwartier der regeringstroepen te Sam
Neua en op acht km afstand van de grens
hebben heroverd.
Zó droog is het de afgelopen
maanden geweest, dat het aan
de waterstand van de grote
rivieren te merken is. Zater
dag bracht een foto van de
Rijn bij Honnef dat op deze
pagina in beeld vandaag een
plaat uit Wijk bij Duurstede.
Daar liggen de woonarken bij
laag water gewoon droog op
de modder.
Krijgt Detwiler
cle financiën?
De New York Herald Tribune meldt
dat de plannen van L. Edgar Detwili
om vier toeristensohepen te bouwen Vc
elk 120.000 ton, nu zal worden voorge
legd aan machtige financiers.
Volgens het blad twijfelen scheep-1 Loc
vaartkringen of de groep van Detwiler
in st?at zal zijn de nodige twee mil
ja'rd gulden bijeen te krijgen.
De bouw der schepen.zal, zoals men
eet, aan Verolme worden opgedragen.
Zij zullen elk bijna een half miljard
gulden kosten
Meer dan 65.000 mijnwerkers
hebben zaterdag in Bonn ge
demonstreerd tegen de sluiting
van een groot aantal mijnen in
de Bondsrepubliek. Uit vier
verschillende richtingen trok
ken de mijnwerkers de West-
duitse hoofdstad binnen.
Britse conservatieven
verliezen terrein
In de campagne voor de Britse alge
mene verkiezingen schijnen de conser
vatieven terrein te verliezen. Dit blijkt
uit peilingen van de publieke opinie
gedurende de afgelopen week. Men
geeeft de conservatieven en de socia
listen thans ongeveer evenveel kans
Versohillende kwesties onder andere
de „Jasper-affaire" werken in het
voordeel van de socialisten, die hier
van uitstekend gebruik maken. De ver
giezingscampagne van de conservatie
ven is veel minder groots opgezet.
(Van onze correspondent.)
BONN, maandagmorgen.
„Zekerheid inplaats van chaos"
was het motief van de dertien co
lonnes mijnwerkers uit het Roerge
bied, die zaterdag zeven uren lang
(zij waren met ongeveer zestigdui
zend man gekomen) zwijgend en met
omfloerste trommels door de binnen
stad van Bonn trokken.
Op instigatie van de mijnwerkersbond
en voorafgegaan door bondsvoorzitter
Heinrich Gutermuth en D.G.B.-voorzitter
Willi Richter, demonstreerden zij daar
mede tegen de energie-politiek van de
Westduitse regering. Deze heeft huns in
ziens mede geleid tot de afzetcrisis in de
mijnen (voorraad onverkoopbare steen
kolen; is miljoen ton) en daarmede tot
inkrimping van de delving, loonverlies,
werkloosheid en ontslagen.
„Voor het Wirtschaftswunder moesten
wü overwerken, nu w(j het Wirtschafts
wunder hebben, worden we ontslagen"
stond er op een der zwarte spandoeken,
die Westduitslands bestbetaalde arbeiders
(voor een groot deel met eigen wagens
uit het Roergebied gekomen) met zich
meedroegen.
Met dertig extra-tremen, 860 autobus
sen en elf Rijnschepen, waren de demon
stranten naar Bonn gebracht. Vele de
monstranten waren echt een dagje uit en
namen daarbij de 5 km lange zwijgmars
door Bonn (dat velen voor het eerst
gen) op de koop toe.
Iedere demonstrant kreeg van de bond
een cellofaanzakje met broodjes, vlees,
worstjes, appels en kon kiezen tussen
bier, melk en spuitwater. Deze demon
stratie heeft de bond andernaïf milji
mark gekost. „Kunnen wij ons veroorlo
ven", zei Heinrich Gutermuth. „We zijn
ten slotte geen mijnwerkers-zangvereni
ging".
De demonstranten gedroegen zich ech
ter wel als zodanig. „Als een brave
schoolklas", zei de hoofdcommissaris
politie te Bonn.
Incidenten deden zich niet voor. Drie
communisten werden gearresteerd, toen
zij blaadjes wilden uitdelen. De inw
van Bonn waren over de ontwrichting
van hun stadsverkeer danig ontstemd.
Het antwoord van de Algerijnse rebel
lenleiders op de voorstellen van presi
dent De Gaulle zou worden bekendge
maakt op een persconferentie, die van
middag om vijf uur in Tunis zou worden
gehouden.
De schaarse gegevens, die de rebellen-
regering heeft verstrekt, doen vermoe
den dat het „constructief" zal zijn en het
laatste woord aan Frankrijk zal laten.
Volgens waarnemers zouden de rebel
len de voorstellen van De Gaulle in be
ginsel aanvaarden, maar van hun kant
krachtige tegeneisen stellen. Hun hoofd
doel zou zijn. Frankrijk te dwingen tot
politieke ondehandelingen, die het tot
'usver heeft afgewezen.
De rebellen staan op het standpunt, dat
rede en een oplossing van het Algerijnse
vraagstuk zonder overeenstemming met
hen onmogelijk zijn.
WISS
Aanhoudend droog
De Bilt verwacht tot dinsdagavond:
Droog weer met zonnige
perioden.
Zwakke tot matige wind
tussen oost en zuid.
Dezelfde temperaturen als
vandaag of Iets hogere.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
ZON EN MAAN
Dinsdag 29 september
Zon op 6.35, onder 18.25, maan op 2.14,
onder 16.55.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Bindh
Zd -Limb
Helsinki
Frankfon
MUnchen
Zürich
Innsbrucb
Belgrado
Vreselijk ongeluk in Vlaardingen
6 gewonden door spel met kruit
(Van onze correspondent)
/ANTZETTEND waren de gevolgen
van het ondoordachte spel van
Vlaardingse schooljongens za
terdagmiddag. Uit chemicaliën
menngden ze een dodelijk explosief
dat uiteen spatte voor ze erop ver
dacht waren. Twee van de jongens
eerden ernstig, twee licht gewond
Eén van hen moet mogelijk zijn
ogen missen.... Luttele minuten
later zorgden hun stoffen voor een
tweede vreselijk ongeluk, toen een
ontploffing volgde, in een politie
auto. Van een agent werd de ene
hand afgerukt en de andere zwaar
verminkt. Een tweede agent werd
licht gewond-
Rob Postma (15) had in de winkel
chemicaliën gekocht om die tot ont
plofbare stoffen te mengen. De eerste
keer, zaterdag voor een week, ging hii
iet enkele vriendjes op uit, r
het plan lukte niet. Zaterdag ging hij
met Jaap Ruwaard (14), Peter H
Vroegop (15) en Cees Dalebout (15),
vriendjes uit de derde en vierde klas
van het Vlaardings Groen van Prinste-
rerlyceum, opnieuw naar het weiland
aan de Burgemeester A. van Walsum-
laan, dat als „proefstation-' was uitge
zocht. Nu moest het raketten-plan sla
gen. In zakjes droeg men de op zich
zelf onschuldige ingrediënten bij zich
De dooreenmenging moest het „dyna
miet" maken.
Pepermuntdoos
In een pepeimunbdoos werd het 1
nemen volvoerd. Met hun neus boven op
het spannende gebeuren, volgden de jon
gens het doseren van de stoffen. Eén ont
ploffing vonden de jongens niet mooi ge
noeg en daarom werd in een papieren
zakje wat van het explosieve mengsel
apart gehouden. De rek werd vai
pepermuntdoos overgegoten in een busje.
Toen bleek hoe verschrikkelijk goed de
opzet geslaagd was. Spontaan kwam de
stof tot explosie tijdens het overhevelen.
De jongens dde het experiment van vlak
bij gevolgd hadden, werden door de luent
geslingerd en sloegen neer tegen het
Omwonenden snelden toe om hulp te
bieden. In particuliere auto's werden de
waaghalzen ijlings naar het algemeen
ziekenhuis gereden. Rob Postma bleek er
srgst aan toe. Hy werd opgenomen
ceer ernstige wonden aan ogen, borst,
handen en benen. Jaap Ruwaard werd
aan de ogen (en rechterhand) ge
wond en later naar het oogziekenhuis ln
Rotterdam overgebracht. Peter Vroegop
scheurwonden aan armen en benen
op. Cees Dalebout werd ook minder ern
stig gewond. Deze beide jongens konden
weer naar huis vervoerd worden.
Fataal zakje
Intussen was het politie-onderzoek
begonnen. De hoofdagent J. Goeden-
dorp (43) en de agent A. H. van der
Waerd (30) werden met hun surveillance
wagen naar de plaats van het onheil ge
dirigeerd. Bij de eerste inspectie van het
terrein werd een papieren zakje met ex
plosief, dat de jongens apart gehouden
hadden, aangetroffen.
De heer Van der Weerd nam het in de
hand mee in de wagen. Deze reed enige
metere en stopte toen, omdat een dame
nog enige bijzonderheden over het onge
luk met de jongens wilde meedelen. Ter
wijl hij het zakje nog in de handen had,
explodeerde dit op dat moment met een
geweldige klap. In de ruïne van de cabi
ne bleek de politieman ernstig ge
wond te zijn: hij strompelde met een af
gerukte en een zeer ernstig gewonde
hand nog naar een nabijgelegen flatge
bouw, waar opnieuw de bewoners eerste
hulp boden. De heer Goedendorp werd
lüoht gewond, de auto werd zwaar be
schadigd.
BINNENVERINGBED
(joodwill
SCHUIMRUBBERBEO
