Jlieuwe gtite ctfe(fimrant
Typografenstaking na
24 uur ten einde
Y.N.- debat over het aanbod
van Chroesjtsjef
Prinses Beatrix in
Nederland terug
Roermondse arts
is spoorloos
Vele dagbladen kwamen
gisteren niet uit
Kwestie-Tyrol
in de V.N.
Schandaal in
Londen
DINSDAG 22 SEPTEMBER 1959
BUREAUS: Stet
lementen- e
Advertentie-afdeling Tel 31441
ABONNEMENTEN- t 7 50 per kwartaal;
f 2.55 per maand: f 0.59 per week
0.20 pei
ADVERTENTIES-
Famihebench
(Bij contract belangrijk!
Fostrekenlng 58936
korting)
Veertigste jaargang no. 11673
Directie: F.
Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJKE ATlOtS AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantwasticfi is gljcblmtt
mijn hert in tcQljenspoct"
TONEELSEIZOEN
geopend
Zie pagina 3
Moord op Utrecht
werk van opium-
smokkelaars
Het wordt niet uitgesloten geacht, dat
de 23-jarige Amerikaanse mevrouw Lynn
Kaufmann, die aan boord van het Neder
landse motorschip Utrecht met geweld
om het leven is gebracht, op het spoor
was gekomen van opiumsmokkel.
Zoals bekend spoelde het lichaam van
de jonge vrouw aan in de haven van
Boston. Op het schip was zij als vermist
opgegeven, nadat zij niet verschenen was
bij een oproep aan de passagiers voor een
oefening met reddingboten. Het aange
spoelde lichaam vertoonde duidelijk spo
ren van geweld, zodat de Amerikaanse
politie aannam dat het hier moord betrof.
Mevrouw Kaufmann was secretaresse en
tolk van dr. Stanley Spector, professor
aan de Washingtonse universiteit St.
Louis. Zij sprak vloeiend Chinees en kon
dus ook Chinese bemanningsleden van de
Utrecht verstaan.
Mijnramp. Bergingsploegen hebben
nu op twee na alle lijken gevonden van
de 47 mijnwerkers, die vrijdag bij een
mijnbrand in Schotland om het leven zijn
gekomen.
Weer zonnig
(Van onze weerkundige medewerker)
In het gehele land, ook hier in het
westen, viel in de afgelopen nacht wat
regen, veroorzaakt door een Oceaanfront,
dat vanmorgen- Zuid-Limburg bereikte.
Op tal van plaatsen was er in de laatste
vijf weken geen regen meer gevallen.
De hoeveelheden van de afgelopen nacht
waren niet groot en schommelden tussen
2 en 5 mm. In het zuidoosten was het
gisteren met 24 graden in Zuid-Limburg
en 22 graden in Twente en Brabant nog
Opmerkelijk hoog bleef ook de tempe
ratuur van de afgelopen nacht, in Zuid-
Holland 15 a 16 graden.
Een rug van hoge luchtdruk trekt van
Ierland naar de Noordzee, waardoor het
weer opnieuw zonnig is geworden en ook
morgen mogen wij droog en vrij' zonnig
weer verwachten. De temperatuur blijft
aangenaam.
Na woensdag kan ons weer een oceaan
storing bereiken nu de hogedrukgebie-
den hun betrouwbaarheid hebben ver-
Zonnige perioden
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Op de meeste plaatsen
droog weer. Koudere nacht
met hier en daar mist. Mor
gen overdag zonnige perio
den en dezelfde temperatu
ren als vandaag of iets ho
gere. Zwakke tot matige
wind uit westelijke rich
tingen.
(Opgemaakt om n.l5 uur).
Woensdag 23 september
Zon op 6.26, onder 18.39; maan óp 22.01,
onder 12.54.
HET WEER [N EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Nieuw overleg met rijksbemiddelaars
T~\E PROTESTSTAKING van de typografen is ten einde. Vierentwintig
uur lang hebben zij in Amsterdam niet gewerkt. In Rotterdam en
enkele andere plaatsen heeft het werk kortere tijd stilgelegen, maar
gisteravond acht uur zijn de nachtploegen in Amsterdam en in de Maas
stad weer oogekomen, nadat het Centraal bureau voor de grafische be
drijven gisteren in de namiddag officieel had laten weten op zo kort
mogelijke termijn een nieuwe bespreking over het ontwerp-c.a.o. met het
college van rijksbemiddelaars te zullen beleggen. In deze verklaring van
het Centraal bureau het uitvoerend orgaan van dewerkgevers- en
werknemersorganisaties wordt er bij de werknemers met de meeste
klem op aangedrongen de werkzaamheden normaal voort te zetten dan
wel te hervatten- Van de zijde der personeelscommissies der diverse dag
bladen werd daarop gereageerd met de mededeling, dat dit natuurlijk zou
gebeuren.
Zoals bekend was deze proteststa
king gericht tegen de negatieve be
slissing van het college van rijksbe-
iddelaars ten aanzien van de goed
keuring van de nieuwe c.a.o. waar
tussen werkgevers en werkne
mers overeenstemming was bereikt.
Ook de werknemersorganisaties ston
den niet achter de proteststaking en
hebben in het weekeinde de aange
sloten leden opgeroepen normaal aan
het werk te gaan. Het Centraal bureau
had, los van deze proteststaking reeds
vergadering uitgeschreven voor
ïrmiddag, waarin nagegaan zou
worden welke stappen na de afwij
zende beslissing van de rijksbemid
delaars nu dienden te worden onder-
De schattingen van het aantal stakende
typografen gisteren in Amsterdam va-
ieerden van 5000 tot 8000. De staking is
verigens rustig verlopen. In de loop van
:e dag sloten zich ook de personeelsleden
'i kende collega's aan.
De personeelscommissies zonden in de
3p van de middag een brief aan het in
rgadering bijeen zijnde Centraal
reau, waarin zij na hun dank en
waardering te hebben uitgesproken voor
ie resultaten, die na lange en moeizame
iderhandelingen voor de vernieuwing
an de c.a.o. waren bereikt uiting ga
an aan hun teleurstelling en veront-
aardiging over de afwijzende beslissing
an rijksbemiddelaars en waarin de,wens
erd uitgesproken, dat de onderhande-
lingsdelegaties van werkgevers en werk-
s bij verdere besprekingen met hef
college het tussen beide partijen bereikte
-esultaat onverkort zouden handhaven.
De Rijksbemiddelaars ontvingen een af
schrift van deze brief. Er is~ eerst nog
sprake geweest van een massale op
tocht naar het gebouw, waarin het Cen
traal bureau vergaderde, maar dit is niet
doorgegaan, omdat men inzag dat dit
".."J zin had: het conflict bestond na-
tnelijk niet tussen werkgevers en werk-
Bestuurder van auto in
vlammen omgekomen
In de afgelopen nacht omstreeks twaalf
lur is er een ernstig ongeluk gebeurd
LD de provinciale weg tussen Nieuw-
Nameti en Clinge in de gemeente Hulst.
De 20-jarige R. de Bruin uit Hulst ver
loor hierbij het leven. Hij bestuurde een
auto die door onbekende oorzaak (men
vermoedt door het springen van een
band) over de kop sloeg en met de wielen
ophoog in een weiland terecht kwam.
ia vloog de wagen in brand. De be
stuurder kwam in de vlammen om.
Kettin gbotsin gen
in de mist
In een zware mist, waarbij het zicht
slechts tien tot vijftien meter was, bot
sten gisteren op de rijksweg Roermond-
Sittard tussen de twee spoorwegovergan
gen onder Echt twintig auto's op elkaar
tren in totaal zeven kettingbotsin-
.vaarbij telkens twee tot drie wa
gens betrokken waren. De materiële
schade was zeer groot.
Schiedamse fabriek van
meubelen uitgebrand
Omstreeks drie uur vannacht is brand
uitgebroken in de fabriek voor betimme-
en meubelen van de heer A. Kap-
pelhof aan de Schiedamseweg te Schie
dam. De fabriek, die is ondergebracht in
houten loodsen, waarin voorheen een
graanmaalderij gevestigd was. brandde
tot de grond toe af. De nabijgelegen
oude molen bleef behouden. Het bedrijf
verzekerd.
nemers, maar tussen de twee partijen en
de rijksbemiddelaars.
Gistermorgen legden ook zóals ge
meld de typografen van Het Vrije Volk
in Rotterdam het werk neer. Zij trokken
naar de omgeving van het gebouw van de
Nieuwe Rotterdamse courant om hun col
lega's daar te bewegen hun ^oorbeeld te
volgen. Het typografisch personeel van
de N.R.C. staakte de werzaamheden om-
streeks half tien. maar ging tegen tien
Als gevolg daarvan konden verschillende
kranten niet verschijnen.
Wat'onze zusterbladen die bij de
N.R.C. worden'gezet en-gedrukt be
treft, was het gisteren zo, dat de eerste
buitenedities van De Rotterdammer vrij
normaal zijn verschenen, maar dat d(
middagedities, evenals het Dordtsch Dag
blad, niet meer zijn uitgekomen. Ook de
latere edities van het dagblad Trouw, dat
gistermorgen nog met een nooduitgave
voor de dag kon komen, moesten gister
middag verstek laten gaan, zo ook De
Dordtenaar en de latere edities van de
N.R.C.
Typografenstakingen waren er gisteren'
ook in Hengelo, waar de Twentsche cou
rschee
waar de Gooi- en Eemlandei
kwam. In Den Haag zijn alle
van de pers gekomen. Wel
Hilv'
r lang stilgelegd. De
trokken de straat op met
rot) de woorden„Wij wen-
Ook in een tweede bedrijf traden stag
naties op. Het werk werd echter hervat,
nadat besprekingen tussen personeelslei-
ding en directie hadden geleid tot het be
sluit het verloop v
het Centraal burea
De Vereeniging
del, die verplicht i:
ficiële prij&courant
oplossing voor de
staking. In plaats
gaf zij
i'oor den Effectenhan-
elke beursdag een
uit te geven, vond
moeilijkheden bij de
ran de gedrukte prijs-
gestencilde officiële
prijslijst uit, waarop alleen de fedane
teringen van de verhandelde fondsen
werden vermeld.
In Utrecht tenslotte hebben de perso
neelscommissies van vier drukkerijen een
telegram naar rijksbemiddelaars gezon
den met het verzoek de c.a.o.'s in hun
geheel goed te keuren.
SUTm
Voorstel van minister Gromyko:
T~AE RUSSISCHE minister Gromyko heeft gisteren voorgesteld, het plan
van Chroesjtsjef voor algehele ontwapening op de agenda van de
Algemene Vergadering der Verenigde Naties te plaatsen. Hij verzocht om
behandeling, los van alle andere ontwapeningskwesties. Waarnemers me
nen dat het een belangrijk agendapunt zal worden. Aanvankelijk scheen
het dat de afgevaardigden, met het oog op het komend overleg in Genève
van de nieuwe commissie van tien landen, er de voorkeur aan zouden
geven, te wachten tot deze commissie bijeen is gekomen-
Intussen heeft de perschef van pre
sident Eisenhower een verklaring uit
gegeven, waarin op de Amerikanen
een beroep wordt gedaan, alle be
leefdheid tegenover Chroesjtsjef in
acht te nemen. Zoals bekend dreigde
de Russische premier zaterdag in Los
Angeles naar Moskou te zullen terug-
Een automobilist, rijdend op de
Duivendr echts ekade te Amster
dam, schrok zo hevig toen een
boek- en tijdschriftdrukke-i wesp zijn portierraam binnen
vloog, dat hij de macht over het
stuur verloor. Zijn auto „ont
wortelde" een lichtmast en sloeg
over de kop. De chauffeur liep
slechts enkele schrammen op-
Eh geen wespensteek.
58936
het r
1 postreke
ning. Als u daarop vóór 1 oktober
het abonnementsgeld voor het 4e
taal 1959 7.50 overschrijft, dan
voorkomt u dat er bij u een kwi
tantie wordt aangeboden en het is
gemakkelijk voor onze administra-
Wilt u er vooral op letten dat het
juiste adres, waar de krant bezorgd
wordt op het strookje wordt ver-
De betaling kan ook geschieden aan
ons loket: Steenstraat 37.
Bij voorbaat vriendelijk dank voor
uw medewerking.
DE ADMINISTRATIE
In Amerika veel genoten
(Van onze speciale verslaggever)
TV/TET EEN HARTELIJKE OMHELZING van koningin Juliana werd
-L*J- prinses Beatrix vanmorgen verwelkomd op Schiphol, waar ze met
een lijntoeste! van de K LM. uit New York arriveerde. De Prinses, die
gekleed was in een grijs mantelpakje en een geel kapje op het hoofd droeg,
zag er vrolijk en stralend uit en aan niets was te zien dat ze een ver
moeiende. wervelwindtoer achter de rug had van achttien dagen door de
Verenigde Skaten. De stewardess, mej. Sadee, vertelde; dat prinses Beatrix
gisteravond aan boord van de DC-7 Araban Sea had gedneerd en daarna
van een gezonde nachtrust in een slaapkabine genoten had.
leden wan de hot-
het platform op-
:hine uit New York
eerde. De president-
directeur van de K.L.M., de heer T A.
Aler, was met enkele van zijn stafleden
aanwezig. Ook waren er de heer I. F. M.
Dullaert, directeur van Schiphol, jonk-
vrouwe C. B. B. Röell. hofdame van de
Koningin, de luitenant ter zee-I W. W.
Kuyk, adjudant van prins Bernhard, en
Voor vele van haar vriendinnen had
prinses Beatrix een kus of een hand
druk en ook het meer officiële deel van
de begroeting vond plaats in een gezel
ongedwongen sfeer.
houding s
gesteld, to'
precies op
lige
Begeleid do<
koffiekamer, waar
radio en televisie 1
woordigers van bïnner
kranten. Het bewijs v
beid en durf werd hiei
geleverd. Ook kwam
voren dat prinses Bei
schatte en dat ze ove:
weest, getracht heeft c
lagd r
u-volg op pagina 11)
keren in verband met „vijandige vral
gen". Perschef Hagerty zei: „Zoals
u weet is het voornaamste doel en
verlangen van de President dat de
heer Chroesjtsjef, vóór de besprekin
gen in Kamp David, ons land ziet. De
President ziet uit naar deze bespre
kingen en hoopt dat ze constructief
zullen zijn".
Uit winkelen
Gisteren heeft premier Chroesjtsjef Ban
Francisco bekeken en bij deze gelegen
heid ging hij onverwacht een zelfbedie
ningszaak binnen. Hij werd bij zijn bin
nenkomst onmiddellijk door de winkelen-
opgemerkt
oog
wenk leek het bedrijf in oproer. Tiental
len politiemannen en lijfwachten tracht
ten vergeefs een" kordon om de Ri
leider te vormen. Chroesjtsjef trok zich
-daar overigens weinig van aan. Hij liep
tussen de vrouwen door, bekeek d<
kelen en stelde vragen. Bij zijn vertrek
liet hij een ravage achter, aangericht door
de persfotografen, die op planken
;ekloi
artikelen hadden bekomi
Tijdens een tocht door de haven va:
San Francisco zei Chroesjtsjef dat Ru.'
land negentig procent van zijn kruiser
uit de vaart neemt en zich thans geheel
concentreert op duikboten, mijnenvege)
en torpedoboten. Het grootste deel va
de kruisers zal, aldus de premier, naé
de sloper gaan. Hij bracht het publiek
aan het lachen met de opmerking da-
Rusland tegenwoordig zelfs haring vang'
met duikboten. Minister van culturele
zaken Zjoekof, die Chroesjtsjef vergezel
de, merkte echter op dat dit geen grapje
is. De speciaal uitgeruste duikboot Sil-
veranka speurt onder water naar scholen
Geen oorlof,
De Oostenrijkse minister van bui-
'enlandse zaken, dr. Brune Ivreisky.
heeft gisteren in de Algemene Ver
gadering der Verenigde Naties de
kwestie-Zuid-Tirol ter sprake ge
bracht. Zoals bekend is de situatie in
dit gebied een voortdurend twistpunt
tussen de regeringen van Italië en
Oostenrijk. In het voorjaar leidde rii'
tot relletjes in de voornaamste ste
en van Zuid-Tirol.
De Oostenrijkse minister herinnerde ex
isteren aan dat het verdrag van Saint-
■ermain i-n 1919 het zuidelijk gedeelte
an Tirol van Oostenrijk afscheidde en
bij Italië voegde. In 1946 kwamen d"
Oostenrijkers en de Italianen tot een
akkoord volgens hetwelk de Zuidtirolers
een onbelemmerde culturele en econ-"1
mische ontwikkeling werd toegezegd
Deze overeenkomst is sedertdien het on
derwerp van meningsverschillen tussen
bedde landen geweest, aldus dr. Kreiskj
Hij verklaarde dat de Zuidtirolers een
buitengewoon vitale ethnische groep vor
men, maar dat de huidige bestuursprak
tijk de basis van hun bestaan op hun
geboortegrond ondermijnt. Slechts zever
procent van de met regeringssteun in
•'uid-Tirol gebouwde woningen in aan
e oorspronkelijke bewoners van he'
land ter beschikking gesteld. Vele dui
zenden jonge TirnIers werden daardoor,
aldus de Oostenrijkse minister, gedwon
gen het land te verlaten.
Wanneer men, zo vervolgde hij, niet
m tweezijdige onderhandelingen tot een
bevredigende oplossing voor een min
derheid van 250.000 mensen zou kunnen
komen, zou Oostenrijk geen andere keuze
hebben dan een beroep op de Verenigde
Naties. De Oostenrijkse regering heeft
echter het volste vertrouwen in het be-
.insel dat geschillen langs vreed2
weg moeten worden geregeld.
een diner, aangeboden door de burgemees
ter van San Francisco. De premier begoi
zijn tafelrede met het uitspreken van di
hoop dat de vriendschap tussen de Ver
enigde Staten en de Sowjetunie zo stra
lend en onuitblusbaar zal worden als de
zon van Californië. Hij liet verschillen
de grote problemen de revue passeren.
„De Sowjetunie beschouwt de op
bouw van een communistische maat
schappij als een heilige zaak", zo zei
hij, „maar zal de strijd niet met wa
pens voeren. Wij pogen niet, mensen
in het „communistisch koninkrijk" te
lokken. Wanneer men echter de ge
dachten en het streven die ons be
zielen leert begrijpen, zal men zien
welke deze gedachten en dit streven
zijn. Wij hebben veel van Christus'
harte genomen.
In Londen is een mysterieuze zaak
aan het licht gekomen waarvan naar
men verwacht door Labour, dat zich
altijd tegen bepaalde beursspeculaties
heeft gekant, partij zal worden getrok
ken bij de verkiezingscampagne.
De zaak heeft geleid tot opschorting
van de beursoperaties betreffende veer
tien óndernemingen, die geleid worden
door zekere Henry Jasper c-n Friedrieh
Grundwald. Laatstgenoemde zou naar
Israël vertrokken zijn.
Begin vorige week zakten de aandelen
van twee maatschappijen, de „Lintan"
en de „Ely", die door Jasper waren aan
gekocht, aanzienlijk. Jasper zou die
transacties niet hebben kunnen hono
reren.- Achteraf verklaarde Jasper dat
genoemde transacties"' voor Grundwalds
persoonlijke rekening waren en dat hij
zelf slechts als agent was opgetreden.
De niet voldane schuld zou ongeveer
zeventien miljoen gulden belopen.
Als was het volop lente, zo staan
de fruitbomen in Zuidwest-
Duitsland in bloei. De bijzondere
zomer heeft de appel- en kas
tanjebomen voor de tweede maal
doen uitbotten, zodat men thans
het merkwaardige schow
kan zien dat een boom vri -
èn bloesem draagt.
Prinses Irene toonde zich gis
teren zeer verrast, toen zij in
de tuin van het paleis Soest-
dijk van de vijf Spaanse stu
denten het ezeltje Platero, als
mede een aantal geschenken
ontving. De Prinses onderhield
zich enige tijd in het Spaans
met haar gasten, en betuigde
haar dank met de woorden:
„Gracias, muchas gracias, fan-
tastico, formidabile".
Pascontrole alleen
aan buitengrenzen
van Benelux
(Van onze parlementsredactie)
De regeringen van de drie Benelux-
landen zijn van plan de paspoortcon
trole aan de binnengrenzen in 1960 op
te heffen door verplaatsing van de
vreemdelingencontrole naar de buiten
grenzen.
Aldus deelt de minister van economi
sche zaken, de heer J. W. de Pous, mee
in de memorie van toelichting op zijn
begroting voor 1960, Uit deze memorie
blijkt voorts, dat voorstellen in studie
zijn voor de geleidelijke afschaffing van
kwantitatieve beperkingen op het weg
vervoer tussen de grensgebieden der
Benelux-partners, en van beperkingen
op het ongeregeld wegvervoer van per
sonen tussen de Benelux en andere lan-
Verwacht mag worden, volgens de mi
nister, dat het verdrag tot instelling
van de BeneJux-Economische Unie in
het komend jaar in werking zal kunnen
treden. Het valt echter te betreuren,
dat ten aanzien van de landbouwpara-
graaf ernstige moeilijkheden zijn blij
ven bestaan. De Nederlandse regering
zal vooral aan dit onderwerp in 1960
de grootst mogelijke aandacht besteden.
De hoop is gewettigd, dat daarbij re
sultaten zullen kunnen yorden bereikt.
Ook de zg. onzichtbare belemmeringen
voor het handelsverkeer zullen de vol
ledige aandacht van de Beneluxorganen
Zelfbestuur voor
Basoetolancl
Engeland heeft beperkt zelfbestuur
verleend aan Basoetoland. Een nieuwe
grondwet geeft alle Basoetolanders het
recht een parlement te kiezen dat in
februari aanstaande zal bijeenkomen. 76
van de 80 leden van. de Wetgevende raad
zullen negers zijn. Het 30.000 km2 gpote
land telt 785.000 inwoners, bijna uitslui
tend negers.
Het is zeker dat het besluit grote ont
stemming zal wekken bij de Zuidafri-
kaanse regering welke principieel wei
gert gelijke politieke rechten aan niet-
blanke groepen te verlenen en dat ter
ritoriale rechten op Basoetoland doet
Engeland behoudt zich zekere rechten
op het gebied van de defensie, het bui
tenlandse beleid en de binnenlandse vei-
Stockhou
Oslo
Kopenh
Londen
Belgrado
Rome
randstil
oindst.il
Vastgehouden in Oost-Berlijn?
TN ROERMOND maakt men zich
ongerust over de verblijfplaats
van de in d^ze stad woonachtige ze
nuwarts dr. O. B. Banki. Vermoed
wordt dat hij zich in Oost-Berlijn
bevindt.
Dr. Banki moest naar een mediscn
congres te Keulen en wilde omdat zijn
eigen auto defect ivas, voor de reis een
auto huren bij een garage te Tegelen
(Cup), waar hij klant is. Deze garage
had geen wagen beschikbaar, maar zorg
de er voor dat een andere Tegelse ga-
huurde,
Dr. Bénki wist aanvankelijk niet wan
neer hij terug zou zijn. Vorige week
maandag belde hij van een onbekende
verblijfplaats uit de garage C. op om
mee te delen, dat zijn eigen wagen don
derdag klaar moest zijn. I-n de namid-,
da-g van die dag zou hij terug komen.
Garage C, stelde -de andere garage. T
van een en ander op de hoogte.
Donderda/ kwam echter, in plaats,
van dr. Banki zelf, een telegram, lui
dend: „Kom een paar dagen later". Vrij
dag kwam er een tweede telegram:
„Kom wagen ophalen in Oost-Berlijn bij
bet Po-lizeipresidium".
Vooral dit laatstetelegram heeft re
den tot ongerustheid gegeven. De onder
tekening van het eerste telegram was
correct, maar in het tweede telegram
was de naam van dr. Bénki verkeerd
gespeld („Bank" in plaats van „Banki").
Op verzoek van garagehouder T. heeft
men van het postkantoor te Venlo uit
geprobeerd, inlichtingen te krijgen over
de naam va*i de afzender van het tweede
:elegram. De telegrammen bevatten geen
aanduiding
Bij de huurau
voor dc Oostzoi
gehoudcr T.
:n geen papieren
Duitsland. Gara-
alvorens de
ragen in Oost-Berlijn terug
naar de Russische ambassade
Haag te gaan om daar te weten te komen
hoe hij moet handelen.
Bij het onderzoek, dat op het ogenblik
gaande is, zijn ook centrale politie-instan-
ties in Den Haag ingeschakeld.
