lïieuiue GTuurant
Amerika steunt nieuwe
Algeri j e - politiek
Van Geelkerken en
Haase in vrijheid
Betere betrekkingen
Frankrijk-Y.S.
Nieuwe infiltraties en
relletjes in India
Hoogspanning bij Westduitse en
Amerikaanse inlichtingendienst
Regeringscrisis in België
werd gisteren voorkomen
Montero geeft
het niet op
Laos vraagt om
V.N.-troepen
VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1959
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- e
Advertentie-afdeling Tel 31441
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936.
Veertigste jaargang no. 11658
Directie: F. DXEMER
Hoofdredacteur: Dr. E
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stoatvasticft is gijeMeven
myn bert ia tcgfjenspttt"
Van rederijkers
en kannekijkers
Zie pagina 3
Oude wapenbroeders vonden elkaar
ZONDAGSBLAD
TN ONS ZONDAGSBLAD wordt
-*- morgen een reportage gewijd
aan het Zeeuwse stadje Veere, dat
strijdt om het behoud van een deel
van zijn schilderachtigheid en aan
twee gebroeders, die met recht de
exploitanten van de drijvende tou
ringcars van Europa genoemd kun
nen worden.
en weer de
0 Op Blad Zij wordt o.m. aange
toond, hoe graag kinderen behulp
zaam zijn als het hun maar op de
juiste wijze wordt getoond.
In het „Cultureel Venster" is
o.a. een interview met de compo
nist Jan Felderhof opgenomen,
naar aanleiding van de opdracht
die de NCRV hem gaf om een ope
ra te schrijven.
Schacht vertoeft
in Djakarta
j Dr. Hjalmar Schacht,
goochelaar van Hitier
ns de financiële
gisteren te Dja
karta aangekomen en zal twee dagen lang
de niet-officiële eregast zijn van de In
donesische regering. Hij zeide, dat het
van de Indonesiërs afhangt of er finan
ciële vraagstukken zullen worden be
sproken.
Het Indonesische leger heeft een hon-
der tal artsen, juristen en 150 technici
voor eerste oefening gemobiliseerd.
I De hoofdredacteur van het socialisti
sche blad Pedoman te Djakarta is door
de garnizoenscommandant ontboden voor
een ernstige waarschuwing, omdat hij in
een hoofdartikel had geschreven over de
invloed van de geldbesnoeiing op de sa
larissen. Het communistische blad Sin Po
is voor onbepaalde tijd verboden, omdat
het op de voorpagiha gemeld had, dat
I duizenden arbeiders tengevolge van de
zouden worden ontslagen.
jVTA HET GESPREK, dat president Eisenhower gisteren met president De
Gaulle op het kasteel Rambouillet heeft gehad, is een verbetering van
de Frans-Amerikaanse betrekkingen te verwachten. Weliswaar zijn alle
meningsverschillen tussen de twee landen niet uit de weg geruimd, maar
Eisenhower kan toch tevreden zijn over het gesprek met de Franse
president.
Over de Berlijnse kwestie bestond volledige overeenstemming en verder
waren beide presidenten van mening, dat een topconferentie alleen maar
zin heeft, wanneer er redelijke kansen op een positief resultaat zijn.
Ook De Gaulle kan tevreden zijn over
het gesprek op het 600 jaar oude kas
teel. Want Eisenhower schijnt De Gaulle
steun te hebben beloofd voor zijn Al
gerijnse politiek, die geheel anders zal
worden aangepakt. Voor de Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties
15 september vergadert, zal de Franse
President een belangrijke verklaring
over Algerije afleggen.
In het officiële communiqué, dat de
twee staatslieden na hun gesprek heb
ben uitgegeven, wordt echter niet ge-
iproken over de wens van De Gaulle
medezeggenschap te hebben over de
Amerikaanse kernwapens op Frans
grondgebied. Evenmin is er enige aan
wijzing, dat Eisenhower heeft beloofd
rer met Frankrijk samen te werken
ie ontwikkeling van kernwapens.
Aangenomen wordt verder, dat Eisen
hower tegenover De Gaulle er de na-
op heeft gelegd, dat alle leden
de N.A.V.O. gelijke rechten hebben.
Heit Franse plan voor een politiek d-i-
rium in de N.A.V.O. moet geen
gunstig onthaal hebben gevonden bij de
Amerikaanse President.
In het communiqué wordt alleen iets
;zegd over het nuttig functioneren van
de N.A.V.O.
er het gesprek zelf vermeldt het
communiqué tenslotte': „De besprekingen
n de vroegere wapenbroeders uit
de Tweede Wereldoorlog zijn gehouden
in een zeer vriendschappelijke en har
telijke sfeer, die de betrekkingen tus-
Frankrijk en Amerika traditioneel
gekarakteriseerd" hebben."
De New York Times weet te melden,
dat De Gaulle door middel van een geko-
wetgevende vergadering voor Alge-
/CALCUTTA,
^-4 havenDlaai
de belangrijkste
havenplaatsen van het reeds door
moeilijkheden geteisterde India, verkeert
in rep en roer. De door communisten de
laatste dagen georganiseerde relletjes te
gen de regering, bereikten gisteren een
hoogtepunt. De menigte ageert tegen de
voedselpolitiek van de regering. Tijdens
de onlusten van gisteren geraakte een
politieman tussen een woedende massa
van duizend Indiërs. De man werd de
keel afgesneden.
De demonstraties begonnen maandag.
Reeds toen vielen verscheidene doden on
der de oproerige elementen. Thans is
het leger te hulp geroepen om een op
stand in Howrah, voorstad van Calcutta,
neer te slaan. De menigten beschikken
zelfs over bommen waarmee zij de po
litie aanvallen. De politie maakte ge
bruik van vuurwapenen. Ongeveer tien
personen werden gedood. Velen liepen
ernstige verwondingen op, waaronder 25
politie-agenten.
Aan de grens
De toenemende spanning in de grote
steden heeft de aandacht van de Indi
sche regering niet afgeleid van de Chi
nese dreigingen. Gisteren werden nieuwe
infiltraties aan de noordoostelijke gren
zen van India gemeld.
In het Tsjang Thang-gebied, dat ge
deeltelijk Indisch is, hebben Chinese
communisten een vliegveld aangelegd. In
Tsjoesoel, ongeveer 240 km daarvandaan,
hebben de Chinezen een netwerk van we
gen voltooid. Voorts werden Chinese mi
litaire invallen gemeld in drie streken
fvan Ladak. eerr onherbergzaam gebied in
Kashmir. De infiltraties werden geleid
vanuit de door de Chinezen gevestigde
inilitaire bases aan de noordoostelijke
.grenzen van India. De Chinezen maken
op grond van oude kaarten aanspraak op
deze gebieden.
Premier Nehroe heeft gisteren in het
parlement medegedeeld, dat Krisjna Me;
•non, minister van defensie, deze maand
China wijst Indiaas
protest van de hand
Communistisch China heeft het India?
protest dat vorige week na incidenten aa
de noordoostelijke grens van India w£
ingediend, van de hand gewezen. Premier
Nehroe, die dit in het parlement mee
deelde, zei dat de Chinezen in een nota
hadden verklaard dat zij geen agressie
jegens Indiaas gebied hadden gepleegd.
Twee arbeiders werden gedood en
ernstig gewond toen een bunker
een fabriek voor explosieven gisteren
In Neurenberg ontplofte. De bunker werd
'door een, chemische wasfabriek ge
bruikt voor het mengen van grond-
ui partij getrokken voc
huldigden rood-China
gen India en stelden va:
de zijde van de aa
r India. Zij be-
ran agressie te-
t, dat Indonesië
igevallene moet
rije en een uitvoerend orgaan, een einde
wil maken aan de Algerijnse oorlog.
Amerikaanse functionarissen zouden al
van de plannen van De Gaulle op de
hoogte zjjn gesteld.
De Gaulle heeft dit plan uitgewerkt op
zijn reis naar Algerije en men neemt aar
dat hij het uiteengezet heeft aan Eisen
hower, aldus het blad.
De Gaulle zou bereid zijn ovei
de toekomst van Algerije te onderhande
len met een uitvoerend orgaan, voortge
komen uit de gekozen wetgevende ver
gadering.
De Gaulles plan zou het recht op zelf
beschikking van het Algerijnse volk, dat
wellicht uiteindelijk onafhankelijk zou
worden, bevatten.
In tegenstelling tot de inhoud der voor
gaande plannen voor Algerije, wordt er
in het jongste niet vastgehouden aan
een wapenstilstand als een noodzakelijke
voorwaarde voor het houden van verkie
zingen. Evenmin eist het besprekingen
met de leiders van het Nationale Bevrij
dingsfront. Natuurlijk zouden de Fransen
een wapenstilstand toejuichen, maar zo
dit niet gebeurt, zal het plan toch worden
uitgevoerd, aldus de New York Times.
Naar Schotland
Na gisteravond nog met vooraan
staande Fransen gedineerd te hebben,
is president Eisenhower vanmorgen
per hefschroefvliegtuig van het kas
teel Rambouillet naar het Parijse
vliegveld Le Bourget vertrokken. Óm
negen uur startte de Boeing 707 van
de President naar het Schotse vlieg
veld Prestwick. Eisenhower zal enige
tijd op het kasteel Culzean logeren.
Het Schotse volk heeft de President
enige appartementen van dit kasteel
geschonken uit dankbaarheid voor
zijn werk in de Tweede Wereldoorlog.
Eisenhower bracht gisteren
onverwacht een bezoek aan de
NAVO. Men ziet hem hier in
gezelschap van de Nederlandse
minister van buitenlandse za
ken, mr. Luns (midden), en de
secretaris-generaal van de
NAVO, de Belg Paul Henri
Spaak. Een Fransman houdt
wakend oogje in 't zeil
Na veertien jaar
gevangenisstraf
De belangstelling van onze
Koninklijke familie voor elk
hippisch gebeuren is zoals be
kend groot. Daarom viel het niet
te verwonderen dat gistermid
dag H.K.H. prinses Irene, ver
gezeld van haar grootmoeder,
H.K.H. prinses Armgard, een be
zoek bracht aan het twaalfde in
ternationale concours hippique-
De Koninklijke gasten sloegen
o.a. de strijd om de Europese
springtitel voor amazones gade.
Op de foto ziet u prinses Irene
en haar grootmoeder op de
tribune.
Volgend jaar mens
in de ruimte?
De Amerikaanse raketspecialist Wem-
her von Braun, heeft gisteren in Stutt
gart verklaard dat de V.S. van plan zijn
het volgend jaar een poging te doen
mens de ruimte in te schieten.
Het gaat hier om het lanceren van
bemande Redstoneraket over een afstand
van circa 296 km.
Nadat de ruimtevaarder zes minuten
in de ruimte heeft doorgebracht, zal hij
in de dampkring terugkeren. Hij zal in
geval van nood de cabine kunnen ver
laten en met een parachute naar de aarde
kunnen terugkeren
Op een massale huwelijksplechtigheid
lii het stadhuis van Taipeh, de hoofd
stad van Formosa, zijn gisteren 250 na
tionalistische militairen in het huwelijk
getreden. Deze plechtigheid was een
onderdeel van de dag der strijdkrachten.
De
oud-plaatsvervangend leider
van de N.S.B. en leider van de
Jeugdstorm, C. van Geelkerken, is
inmiddels in vrijheid gesteld. Hij
woont thans met zijn echtgenote in
zijn landhuis in Lunteren. Van Geel
kerken, die in 1931, samen met ir.
A. A. Mussert de nationaal-socialis-
tische beweging heeft opgericht, was
indertijd tot levenslang veroordeeld.
Hij heeft veertien jaar in gevangen
schap hoofdzakelijk in de strafgevan
genis in Breda doorgebracht. Enkele
jaren geleden was zijn straf in een tij
delijke van twintig jaar omgezet, wat het
mogelijk maakte, dat hij na twee derden
van zijn straftijd te hebben uitgezeten, ir
vrijheid werd gesteld-. Daar Van Geel
kerken zich in gevangenschap correct
heeft gedragen, inmiddels 68 jaar is ge-'
worden en hij reclassabel moet worden
geacht, is hij nu vrijgelaten.
Ook de voormalige officier van de
beruchte Sicherheitsdjenst, Georg
Haase, die eveneens In Breda was op
gesloten, nadat de hem opgelegde
doodstraf in levenslang was veran
derd, is naar zijn woning terugge
keerd.
Hij verblijft thans in zijn gezin in Rös
rath bij Keulen. De straf van de 48-jarige
staat August de Schrijver, vai
Christelijke Volkspartij, is gisteravond
benoemd tot minister voor de Kongo. Hij
volgt de woensdag afgetreden minister
Van Hemelrijck op. Premier Eysken
heeft verklaard, dat „de regering op on
dubbelzinnige wijze trouw blijft aan d
inhoud van de Koninklijke hoodschap e:
de regeringsverklaring van 13 januari'
Hjj bracht Hemelrijck hulde voor zij:
werk. De Schrijver zei, dat hij spoedig
de Kongo zal gaan. Hy is al vele
malen minister geweest en is de stichter
de C.V.P. Als minister van staat leid
de hjj de werkgroep die de Belgische
Kongo en Roeanda-Oeroendi heeft be
zocht.
Met deze benoeming is een uiteenvallen
van de Belgische regering voorkomen. In
de Kongolese hoofdstad Leopoldstad
heeft het nieuws echter een gevoel
onbehagen' gewekt. Van Hemelrijck zelf
verklaarde, dat de regering treuzelde
dat verscheidene beslissingen zonder hem
'aren genomen. Hij kon dit „verkeerde
.1 gevaarlijke beleid" niet langer dekken.
Van Hemelrijck zou hebben aangedron
gen op instelling van een grondwctgcvi
de vergadering en een voorlopige gere-
ring na de provinciale verkiezingen, die
maart in de Kongo zullen worden ge
houden. Anderen in de regering meen
den echter, dat men de te kiezen provin
ciale raden het gehele provinciale be
stuur zou kunnen geven, doch met de
EEN alarmerend bericht bereikte
gisteren de Westduitse en Ame
rikaanse inlichtingendiensten, dat
tot gevolg had, dat deze instanties
onmiddellijk op hoogspanning be
gonnen te draaien. Boven de enorme
straaljagerbasis van de Amerikaanse
luchtmacht bij Trier, waren vijf in
burger geklede Russische spionnen
gesignaleerd. Zij zouden per para
chute uit een hoog overvliegend toe
stel zijn gesprongen.
De Westduitse politie had er een in
de kraag gegrepen. De man sprak ge
broken Duits en bekende een Sowjet-
spion te zijn ,die de opdracht had troe
penverplaatsingen na te gaan. Met hem
zouden nog vier andere spionnen gedroot
zijn.
Het bericht lekte snel uit. De rege
ringsbureaus in Bonn konden de ver
zoeken om inlichtingen niet meer aan.
Maar Russische
spion was een
landloper
Uit geheel Europa, tot uit Rome en Pa
rijs, werd door persbureaus en dagbla
den opgebeld om een bevestiging van
het bericht te krijgen.
Veel commentaar werd echter niet
gegeven. Alleen het ministerie van bin
nenlandse zaken van Rhein-Palz deelde
mede, dat vaststond dat de arrestant
een Sowjel-onderdaan was. De politie
hulde zich in zwijgen. „Top-secret", wis
ten zij de journalisten alleen te vertel
len. Maar alle agenten in de omgeving
kregen order, onmiddellijk aan het speur
werk naar de vier andere spionnen deel
dedjging van West-Europa, gaf geen
commentaar. De basis ligt in het gebied
van Prüm, waar nog verscheidene an
dere Amerikaanse en Westduitse mili
taire eenheden zijn gelegerd.
Vreemd
Toen Iwan, zoais de opgepikte spion
zich noemde, aan een uiterst scherp ver
hoor werd onderworpen, begonnen de
inlichtingendiensten te twijfelen. Iwan
verklaarde luitenant te zijn bij de
NKVD, de Russische geheime dienst.
Toen de politie hem vroeg of hij dan
niet wist, dat die naam reeds lang ge
leden was veranderd in MVD, zat Iwan
wel vreemd te kijken.
Hij viel door de mand. Zijn naam was
niet Russisch, maar volkomen Duits.
Wilhelm van Itter, 32 jaar, bleek eer,
berucht zwendelaar te zijn met veroor
delingen wegens landloperij en diefstal
Het verhaal over de vijf Russische pa
rachutisten had hij ma
toen de politie hem gisteren op
zijn zwerftochten aanhield.
De Schrijver volgt
Van Hemelrijck op
S. J. van den Bergh
terug naar Unilever
De heer S. J. van den Bergh, die vorige
maand om particuliere redenen ontslag
nam als minister van defensie, zal terug
keren naar het Unilever-concern. Aan
een buitengewone vergadering van aan
deelhouders zal worden voorgesteld de
heer Van den Bergh opnieuw te benoe-
len tot lid van de raden van bestuur
an de N.V. Unilever en de Unilever Ltd.
Prinses Beatrix
bezocht Coty
Bij aankomst in Le Havre is de Rot-
rdam, aan boord waarvan zich prinses
eatnx bevindt, donderdag onthaald op
ai concert van scheepssirenes van vrii-
el alle schepen die in de haven lagen.
Prinses Beatrix maaktelater kemv;
et een tiental autoriteiten onder dl"
burgemeester Robert Monguillon van Le
vre en sous-prefect Grollemund. Daai-
bezocht. zij de nieuwe wijken van de
d en werd zij ontvangen door ev
president Coty, die in een flatgebouw
i] de haven woont.
Zij werd onderweg door talrijke men-
in, die haar herkenden, toegejuicht. Na-
at zij weer aan boord van de Rotter
am was gegaan, ontvang de Prinses
an honderdtal genodigden, die met een
speciale trein uit Parijs waren gekomer
(Advertentie)
VAST TAPIJT
maakt uw kan
gezelliger
DEVENTER BOUCLÉ
VERZET BOUCLÉ
RAVENTA CURLUX
TRETFORD TAPIJT
(120 cm bved)
Nieuwe kleuren
Prima kwaliteiten
Gratis prijsopgaaf
BULTHUIS
BOTERMARKT 23
promis voorgesteld, doch dit ging voor
Van Hemelrijck kennelijk niet ver ge
noeg. Deze meningsverschillen staan los
van de politieke overtuigingen in de
christelijk-liberale coalitie. Van Hemel
rijck is, evenals zijn voornaamste tegen
stander minister Wigny, lid van de CVP.
geleden als opperbevelhebber
van het Argentijnse leger was ont
slagen, heeft vandaag in een leger-
school in Buenos Aires een hoofd
kwartier ingericht en de toegangen
met vrachtauto's en bussen gebarri
cadeerd.
De generaal, die een krachtige tegen
stander van het perónisme is. verklaarde
besloten te hebben weer als opperbevel
hebber op te treden ter verdediging van
het grondwettige gezag en tot herstel
van de discipline in het leger.
Er zijn tanks van de rand van Buenos
Adres naar de stad zelf overgebracht
De minister van economische zaken.
Alsogaray, eiste na een spoedzitting
het kabinet de overgave van de
generaal, maar blijkbaar zonder succes.
Het garnizoen van Cordoba, dat in het
verleden reeds een belangrijke rol bij
de opstand tegen Perón heeft gespeeld,
gaf een waarschuwing uit, dat elk ge
bruik van geweld tegen Montero het
land „in een toestand zal storten welke
onmogelijk kan worden
Grote gedeelten van de Argentijnse
strijdkrachten hebben meegedeeld, dat
ril alleen bevelen aanvaarden van Mon
tero. Deze heeft gisteren een onderhoud
met president Frondizi gehad.
Officiële steun voor het garnizoen van
Cordoba, dat in juni jl. nog de muiterij
tegen nationalistische offioieren leidde,
kwam later van het garnizoen in Bahia
Blanca op één na de grootste stad in
de provincie Buenos Aires en van
drie divisies en de bevelhebbers van het
?sde militaire gebied.
De regering waarschuwde de officieren
dat zij het land in een chaotische toe-
tand brachten door hun weigering om
bevelen van de nieuwe opperbevelheb
ber, generaal Castineiras, te gehoorza-
Deze laatste werd, na enig uitstel
als gevo-lg van de moeilijkheden, be
ëdigd
De Argentijnse Kamer v. Afgevaar
digden veroordeelde gisteravond met 80
tegen 31 stemmen het „ongedisciplineer
de" optreden van generaal Montero bij
de strijdkrachten.
Haase was ook in een tijdelijke gewijzigd,
wat zijn vrijlating thans mogelijk maak
te. Nog niet zo lang geleden heeft een
Nederlander voor hem gratie gevraagd,
omdat zijn zoontje een Nederlands kind
uit zee had gered. Uiteraard is deze
kwestie hoewel men in Duitsland
meent dat het wel zo is bij de overwe
gingen om Haase vrij te laten, niet ter
sprake geweest.
Produktschap wil
meer tarwe in
het brood
Het produktschap voor granen, zaden
en peulvruchten wil, om de zeer hoge
oogst aan tarwe te kunnen wegwerken,
de verplichte bijmenging van tarwe in
het brood verhogen tot 38 pet. Thans
wordt 35 pet. bijgemengd. Op 13 decem
ber a.s. zou de nieuwe regeling van
kracht moeten worden.
De meerderheid van het bestuur van
het produktschap heeft de voorstellen
goedgekeurd onder voorwaarde, dat zij
slechts voor een jaar zullen geiden.
De broodprijs mag door deze maatregel
niet worden verhoogd, stelden enkele
leden in de gisteren gehouden vergade
ring. De uit het buitenland ingevoerde
tarwe, die thans in het brood wordt ver
werkt,- kost echter 18 gulden per ton,
terwiji de inlandse tarwe een prijs maakt
van 31 gulden per ton.
Laos heeft de Verenigde Naties ver
zocht met spoed strijdkrachten te sturen
met het oog op „de uitgesproken agres
sie door communistisch Noord-Vietnam".
Dit is vandaag door prins Khammao, de
Laotische ambassadeur in Londen, ver-
In de verklaring wordt gezegd dat
Noordvietnamese troepen Laos aanvallen
gebruikmaking van artillerie op
Vietnamees gebied. Gewaagd wordt van
aanvallen op Muong Het en Xieng Kho.
Het Laotische leger heeft gisteren pa
rachutisten neergelaten boven het door
de opdringende communistische troepen
bedreigde berggebied ten noorden van
Sam Neua. Aan ambtenaren, onderwij
zers en andere betrouwbare burgers uit
de stad zijn machinepistolen en munitie
uitgereikt.
Brigade-generaal Amkha Soukhaving,
die het bevel voert in dit gebied, heeft
thans officieel toegegeven dat de aan
vallers Sam Neua tot op 27 kilometer
zijn genaderd. De hoofdmacht van de
communistische Pathet Lao bevindt zich
met Noord Vietnamese troepen, in het
met bossen bedekte berggebied ten
noorden van Sam Neua. Deze concen
traties zijn 40 kilometer van de stad
vandaan.
Zij maken zich gereed voor de aanval
igen de stad, waar zich het hoofdkwar-
er van het Laotisohe leger bevindt.
De vice-opperbevelhebber van de re
geringstroepen heeft verklaard, dat hij
slechts een bataljon infanterie, totaal
)0 man, tegen de rebellen kan inzetten.
De beslissende aanval wordt over een
ag of tien verwacht.
Op de grens van Winterswijk en Aal-
in en het Duitse Booholt heeft gister
middag een bosbrand gewoed. Ondanks
gezamenlijk optreden van de brandweren
uit deze drie gemeenten kon niet worden
voorkomen dat ongeveer 1500 m2 bos
houtopsla-g in vlammen opgingen.
De brand is ontstaan doordat een
landbouwer tophout van gekapte dennen
het verbranden was en het vuur
in bedwang kon houden.
Aanhoudend droog
De Bilt verwacht tot zater
dagavond:
Droog weer met weinig
bewolking en weinig veran
dering in temperatuur. Ma
tige, overdag af en toe vrij
krachtige oostelijke wind.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZATERDAG 5 SEPTEMBER
Zon op 5.56 uur, onder 19.21 uur; maan
op 8.48 uur, onder 20.20 uur.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur